Maanen, Gilles Johannes, Delft 23-12-1905, Fabrieksarbeider
Woonachtig: Heerenpad, Delft
Verwantschap: Hij was een broer van Leendert van Maanen.
Gearresteerd: 16-6-1942
Infiltratie: Gearresteerd ten gevolge van de infiltratie in de CPN door Johannes Hubertus van Soolingen in opdracht van burgemeester De Monchy: in een rapport schreef Johannes Hubertus Veefkind van de Haagse Politie Inlichtingendienst dat Van Soolingen gemeld had dat na het oprollen in 1941 de Haagse CPN in 1942 ‘domicilie’ had in Delft.
Gevangenschap in: Oranjehotel
Maanen, Hendrik van, Kockengen 7-1-1882, Tuinman
Woonachtig: Gerard Doustraat 144, Den Haag
Godsdienst: Geen
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Los arbeider. C.P.H. Opent en sluit 1-mei vergadering. Door C.P.N.-partijbestuur aangewezen om verloren contact met het Westland te herstellen (1938).
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Bernburg 23-6-1942 Vergast met koolmonoxide
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door Johannes Eckhardt (NSB) en Anne van der Ploeg van de Haagse Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester De Monchy (Liberaal) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen. Na de oorlog werden de massamoordenaars Eckhardt en Van der Ploeg gewaardeerde medewerkers van de Binnenlandse Veiligheidsdienst en gingen opnieuw op jacht naar communisten.
Maanen, Leendert van (Leen), Delft 7-12-1920, Broodbakker
Woonachtig: Doelenstraat 120, Delft
Verwantschap: Hij was een broer van Gilles Johannes van Maanen.
Gearresteerd: 16-6-1942
Infiltratie: Gearresteerd ten gevolge van de infiltratie in de CPN door Johannes Hubertus van Soolingen in opdracht van burgemeester De Monchy: in een rapport schreef Johannes Hubertus Veefkind van de Haagse Politie Inlichtingendienst dat Van Soolingen gemeld had dat na het oprollen in 1941 de Haagse CPN in 1942 ‘domicilie’ had in Delft.
Gevangenschap in: Oranjehotel
Maanen, van
Woonachtig: Nieuwstraat 44, Apeldoorn
Maaren, Cornelis Joost van (Kees), Den Bosch 20-8-1901, Los arbeider
Woonachtig: Bitterzoetstraat 14, Amsterdam
Godsdienst: Geen
Spanje: Was tijdens de burgeroorlog als vrijwilliger in Spanje.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Anti-fascist. Verloor door dienen in Spaans revolutionair leger het Nederlanderschap.
Gearresteerd: <8-1944
Gevangenschap in: Amersfoort, Neuengamme, Husum-Schwesing, Buchenwald, Mittelbau-Dora
Opmerkingen: Hij was stateloos. In Amersfoort werd als arrestatiereden vermeld ‘Arbeitsverweigerung’. In Buchenwald werd hij als politieke gevangene geregistreerd. Aan het einde van de oorlog kwam hij in een zogenoemd dodentransport terecht, wat hij overleefde.
De verzetsman Maaren, die tijdens de oorlog zijn leven voor Nederland waagde, kreeg pas in 1947 zijn Nederlanderschap terug van partijen als ARP, KVP en VVD, waarvan de voorgangers tijdens de oorlog op grote schaal met de Duitsers gecollaboreerd hadden en daarmee medeplichtig waren aan de massamoord op veel verzetsmensen.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Maarschalkerweerd, Cornelis Petrus, Rotterdam 22-10-1886, Machinist
Woonachtig: Harlingerweg 25, IJmuiden
Godsdienst: Geen
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Machinist. Communist. Colporteert met communistische lectuur (1938).
Gearresteerd: 21-1-1943
Gevangenschap in: Vught, Dachau, Mauthausen
Overleden: Mauthausen 12-5-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Maartensz, Bertus, 10-2-1913
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Vught, Sachsenhausen
Maas, Frederik Nicolaas, Rotterdam 28-7-1905, Leraar middelbaar onderwijs
Woonachtig: Hoogerbeetsstraat 12 A, Rotterdam
Godsdienst: Remonstrants
Gearresteerd: 22-2-1942
Martelmoord: Gearresteerd ten gevolge van de gruwelijke martelmoord op Herman Holstege waaraan Johannes Hubertus Veefkind van de Haagse Politie Inlichtingendienst medeplichtig was en daarmee een gevolg van de opdracht van burgemeester De Monchy van mei 1940 om de CPN opnieuw te laten infiltreren door Johannes Hubertus van Soolingen.
Gevangenschap in: Oranjehotel
Opmerkingen: Hij werd gearresteerd door Sicherheitsdienstman Otto Lange en Inlichtingendienstman Veefkind.
Maas, Gerardus (Gerard, Anton van der Ploeg, Ploeg, Ploeger), Zaandam 17-8-1913, Winkelbediende
Woonachtig: D. Doniastraat 25, Zaandam
Verwantschap: Hij was een broer van Klaas Maas.
Gearresteerd: 25-8-1943
Gevangenschap in: Weteringschans, Amstelveenscheweg, Amersfoort, Utrecht, Oranjehotel, Vught, Kleef, Keulen, Rheinbach, Kassel-Wehlheiden, Butzbach, Buchenwald
Opmerkingen: Hij typte pamfletten met een oproep aan mensen in de Zaanstreek tot deelname aan de Februaristaking. Hij werd ter dood veroordeeld, in Vught kreeg hij enkele minuten voor de voltrekking van het vonnis onverwachts te horen dat het vonnis in levenslang werd omgezet, maar in het tuchthuis Butzbach staat aangegeven dat hij wegens sabotage 10 jaar gevangenisstraf had gekregen.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1946 tot 1983)
Maas, Jan van der, Amsterdam 15-2-1907, Machinebankwerker
Woonachtig: Shackletonstraat 34, Amsterdam
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 29-10-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel
Opmerkingen: Hij werd door de Duitsche politie gearresteerd en weggevoerd. Tijdens zijn gevangenschap en die van zijn echtgenote werd er op 30 oktober in zijn woningen ingebroken en een radiotoestel, pendule en enige kledingstukken gestolen.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1952 tot 1972)
Maas-Van der Liet, Catharina Hendrina van der, Amsterdam 25-8-1907
Woonachtig: Shackletonstraat 34, Amsterdam
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 29-10-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel
Maas, Klaas, Zaandam 25-2-1918
Woonachtig: Zaandam
Verwantschap: Hij was een broer van Gerardus Maas.
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1953 tot 1957)
Maas, Willem Hendrik, Hengelo 1-10-1912
Woonachtig: Twekkelerweg 90, Hengelo
Lid: Was lid van de Hazemeijer-groep die deels door de Nederlandse Volks Militie werd aangestuurd.
Gearresteerd: 23-10-1942, vrijgekomen 28-4-1944
Gevangenschap in: Amersfoort, Vught
Opmerkingen: Hij maakte deel uit van de Hazemeijer sabotagegroep in Hengelo onder leiding van Harry van Genugten., die nauw met de NVM samenwerkte. De groep pleegde aanslagen op spoorlijnen naar Duitsland, waarlangs militaire goederen naar Duitsland werden gebracht; Cornelis van der Kraats was nauw bij deze bomaanslagen betrokken. Hij werd vrijgelaten doordat Helena Agatha Reef-Weel, de echtgenote van de groepsgenoot Herman Reef, een relatie met een Sicherheitsdienstman aan ging en de vrijlating van 7 leden van de Hazemeijer-groep als gunst vroeg.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1951 tot 1970)
Maassen, Jan Arnoldus, Nieuwer Amstel 14-3-1896, Koopman kaas en eieren
Woonachtig: Hembrugstraat 22, Amsterdam
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Secretaris zangvereniging De Nieuwe Stem (1938).
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1953 tot 1958)
Maaswinkel, Willem Frederik Johannes, Utrecht 3-10-1914, Technicus
Woonachtig: Waterweg 157, De Bilt
Gearresteerd: 20-11-1942
Gevangenschap in: Amersfoort, Vught, Gansstraat Utrecht
Overleden: Utrecht 24-9-1943 Gefusilleerd
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Mackaaij, Marinus Johannes, Den Haag 21-9-1896, Winkelbediende
Woonachtig: Vlierboomstraat 531, Den Haag
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 13-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel
Mackaij, Jacobus, Utrecht 1-3-1917, Keukenhulp
Woonachtig: Utrecht
Gearresteerd: <9-1943, vrijgelaten 21-9-1943
Gevangenschap in: Haaren
Mackaij, Jacobus Johannes, Schiedam 24-2-1905, Kraandrijver
Woonachtig: Ampèrestraat 25 B, Schiedam
Gearresteerd: 14-1-1942
Martelmoord: Gearresteerd ten gevolge van de gruwelijke martelmoord op Herman Holstege waaraan Johannes Hubertus Veefkind van de Haagse Politie Inlichtingendienst medeplichtig was en daarmee een gevolg van de opdracht van burgemeester De Monchy van mei 1940 om de CPN opnieuw te laten infiltreren door Johannes Hubertus van Soolingen.
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort, Vught, Neuengamme, Sachsenhausen, Dachau
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze opdracht hebben gegeven dat de Politie Inlichtingendiensten tijdens de bezetting voor de bezetter moesten blijven door werken; burgemeester De Monchy (Liberaal) is medeverantwoordelijk omdat hij op 15 mei 1940 opdracht aan de Haagse Politie Inlichtingendienst gaf om voor de bezetter communisten te blijven opsporen; het latere hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst is medeverantwoordelijk omdat hij in nauwe samenwerking met de Sicherheitsdienst leiding gaf aan de opsporing van communisten.
Mackaij, Pieter Johannes, Leiden 5-12-1911
Woonachtig: Fazantplein 13, Den Haag
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Madsen, Johannes Mattheus, Den Helder 29-7-1904, Elektrotechnisch ingenieur
Woonachtig: Weesperzijde 105, Amsterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: <8-1943
Gevangenschap in: Oranjehotel, Vught, Dachau, Vught, Dachau
Opmerkingen: In Vught gaf hij als arrestatiereden aan ‘Unterst. [Unterstützung] ill. CPN’. Hij werd op 24 mei 1944 van Vught naar Dachau overgebracht, op 24 juni teruggehaald en op 1 september opnieuw naar Dachau overgebracht.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1948 tot 1969)
Madsen-Jambroes, Elisabeth Helena, Amsterdam 23-12-1913
Woonachtig: Weesperzijde 105, Amsterdam
Verwantschap: Zij was een zuster van Lambert Jambroes.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1966 tot 1977)
Maertzdorf, Gijsbertus, Utrecht 6-6-1916, Mijnwerker
Woonachtig: Schaesberg
Gearresteerd: 30-5-1942, vrijgekomen 9-6-1942
Gevangenschap in: Maastricht
Mahieu, Marinus Jacominus le, Zwolle 19-9-1895, Werktuigkundige
Woonachtig: Vondellaan 30, Arnhem
Opmerkingen: Esther Teeboom-Van West en Nicolaas Johannes van der Drift zaten bij hem ondergedoken. Zij huis was een contactpunt voor communistische verzetsmensen. Na de evacuatie van Arnhem bezorgde hij De Waarheid in Barneveld.
Mahler, Joseph (Jupp), Krefeld 11-12-1894, Drukkersgezel
Woonachtig: Roothaanstraat / kamp Westerbork, Venlo / Westerbork
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Gearresteerd: 11-4-1941
Gevangenschap in: Westerbork, Oranjehotel, Düsseldorf
Overleden: Düsseldorf 1-9-1943
Opmerkingen: Hij was een Joodse communistische vluchteling. Hij werd vanwege communistische activiteiten door de Nederlandse regering naar België uitgezet. Na enige tijd zette België hem weer over de Nederlandse grens, waarna hij door Nederland over de Duitse grens werd gezet. Gearresteerd ten gevolge van informatie die voor de oorlog door Nederlandse Inlichtingendiensten aan de Duitse Gestapo werd verstrekt. De Duitsers sloten hem op in Westerbork, waar hij toetrad tot een communistische verzetsgroep, die Joden uit Westerbork liet ontsnappen (de groep omvatte onder anderen het echtpaar Van Reemst-De Vries, Notowicz en het echtpaar Stertzenbach-Heyman). Hij werd op 19-3-1943 in opdracht van Gross van het Referat Bekämpfung Kommunismus van de Sicherheitsdienst vanuit Westerbork naar het Oranjehotel overgebracht en vervolgens naar Düsseldorf, waar hij werd vermoord.
Maij, Jan, Wormerveer 12-12-1914, Metselaar
Woonachtig: Timorstraat 15, Wormerveer
Spanje: Was tijdens de burgeroorlog als vrijwilliger in Spanje.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Voor Internationale Brigade Spanje geronseld. Komt eerste keer niet verder dan Parijs maar probeert het nog een keer.
Gearresteerd: 10-5-1940, vrijgekomen begin 8-1940.
Gevangenschap in: Weteringschans
Opmerkingen: Hij was stateloos. Hij werd bij het uitbreken van de oorlog door de Amsterdamse politie gearresteerd omdat hij Spanjestrijder was en vervolgens ter beschikking van de Duitse bezetter gesteld. Na zijn vrijlating sloot hij zich aan bij De Waarheid-groep. Later gaf hij wapeninstructies voor het gebruik van gedropte wapens en nam in het laatste oorlogsjaar in een communistische knokploeg deel aan overvallen.
Terwijl het grootste deel van de staatsgevaarlijke SS’ers die tegen Nederland hadden gevochten al in de jaren vijftig het Nederlanderschap terugkregen, kreeg de verzetsman Maij die tijdens de oorlog zijn leven voor Nederland waagde, pas in 1970 zijn Nederlanderschap terug van partijen als ARP, KVP en VVD, waarvan de voorgangers tijdens de oorlog op grote schaal met de Duitsers gecollaboreerd hadden en daarmee medeplichtig waren aan de massamoord op veel linkse verzetsmensen.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1947 tot 1975)
Majoor, Jacobus Johannes, Amsterdam 8-5-1908, Musicus
Woonachtig: Beijert 16, Naarden
Godsdienst: Rooms Katholiek
Gearresteerd: 20-5-1942
Gevangenschap in: Weteringschans, Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Neuengamme 23-11-1942
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verspreidde illegale lectuur.
Makâ, Guillaume (Giel), Maastricht 27-10-1898, Grondwerker
Woonachtig: Tillystraat 27, Maastricht
Godsdienst: Rooms Katholiek
Gearresteerd: 9-9-1941
Gevangenschap in: Amersfoort
Overleden: Amersfoort 6-2-1942, Gefusilleerd
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Opmerkingen: Hij was betrokken bij het stencilen en verspreiden van De Vonk. Hij werd waarschijnlijk gearresteerd omdat hij weigerde in Duitsland te gaan werken.
Makkinga, Dirk, Zaandam 8-11-1901, Los werkman
Woonachtig: Lijnbaanstraat 77, Zaandam
Verkiezingen: Was lid van de Gemeenteraad.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Los werkman. Werklozen Congres R.V.O. (Rotterdam 1932). Heeft contact met havenarbeiders in Zaandam (1932). Raadslid Zaandam voor de C.P.H. (1931, 1938; in 1939 weer kandidaat).
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1951 tot 1967)
Makurat, Georg Joseph, Danzig (Duitsland) 19-3-1910, Matroos
Woonachtig: Amsterdam
Gearresteerd: 9-12-1938
Gevangenschap in: Vlieland, Groningen, Luckau
Opmerkingen: Hij was voor de oorlog naar Nederland gevlucht en betrokken bij het communistisch emigrantenverzet tegen het Hitler-bewind in Duitsland. Hij werd vanwege zijn politieke activiteiten door de politie gearresteerd en op Vlieland geïnterneerd en daar na de capitulatie aan de Duitse bezetter overgeleverd. De groep op Vlieland stond via een geheime koerier in contact met de leider van het communistisch emigranten verzet Eugen Schwebinghaus om bij gelegenheid weer aan het KPD-verzet in samenwerking met de CPN deel te nemen en hij moet daarom vanaf de Nederlandse capitulatie op 14 mei 1940 tot het communistisch verzet in Nederland gerekend worden. Alle op Vlieland geïnterneerden werden op 25 mei 1940 van Vlieland naar Groningen overgebracht en een paar dagen later naar Duitsland.
Maliepaard, Pieter Cornelis (Piet), Capelle 11-11-1908, Sleepbootkapitein
Woonachtig: Alberdingk Thijmstraat 7, Rotterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Spanje: Was tijdens de burgeroorlog als vrijwilliger in Spanje.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Communist. Vocht in Internationale Brigade Spanje.
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 5-1-1943
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Vught, Dachau
Was Nacht-und-Nebel-gevangene.
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Opmerkingen: Hij was stateloos. Binnen het CPN-verzet was hij betrokken bij sabotage aan vrachtauto’s en spoorwagons. Hij werd gearresteerd omdat hij lid zou zijn van de NVM. In Vught gaf hij op als arrestatiereden ‘Verdacht auf eine Korrespondenz mit Kommunisten’. In Vught stond vermeld ‘Rotspanienkämpfer’.
In Dachau heeft hij in het Revier veel bijgedragen aan het in leven houden van gevangenen. Na de oorlog was hij medeoprichter van de Nederlandse Vereniging van Ex-Politieke Gevangenen (Expogé), maar in 1949 werd hij door de rechtse ex-gevangenen, waarbij nota bene mensen die hij het leven gered had, op politieke gronden uit die vereniging buiten gesloten.
De verzetsman Maliepaard die tijdens de oorlog zijn leven voor Nederland waagde, kreeg pas in 1949 zijn Nederlanderschap terug van partijen als ARP, KVP en VVD, waarvan de voorgangers tijdens de oorlog op grote schaal met de Duitsers gecollaboreerd hadden en daarmee medeplichtig waren aan de massamoord op veel verzetsmensen.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1946 tot 1981)
Maliepaard-Ulrich, Antonetta (Nettie), Rotterdam 14-4-1909
Woonachtig: Alberdingk Thijmstraat 7, Rotterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Opmerkingen: Zij was stateloos omdat haar echtgenoot stateloos was vanwege het feit dat hij als vrijwilliger in Spanje was.
Man, Cornelis Willem Leendert de (Cor), Rotterdam 24-5-1912, Radiomechanicus
Woonachtig: 1e Kiefhoekstraat 31, Rotterdam
Godsdienst: Geen
Spanje: Was tijdens de burgeroorlog als vrijwilliger in Spanje.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: C.P.H. C.P.N.-opposant. Was in Spanje maar ontkent aan de burgeroorlog te hebben deelgenomen.
Lid: Was lid van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Neuengamme, Dachau, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 23-12-1942
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij was stateloos. Hij trad meteen na de Nederlandse capitulatie toe tot het CPN-verzet.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Rotterdamse Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden.
Manders, Bernardus, Amsterdam 20-12-1898, Koopman in ongeregelde goederen
Woonachtig: Tulpstraat 15
Gearresteerd: 16-8-1941
Opmerkingen: Hij werd door de twee ruiteragenten van politie Van Vlooten en Akkerman gearresteerd op het Damrak na een demonstratie op het Damrak. Hij verspreidde op het Damrak biljetten met de teksten ‘Geen Nederlander werkt voor de Duitsche Hitler Weermacht. Hij weigert.’ en ’samen met de Sovjet-volkeren strijdt ons volk voor de vernietiging van het Nazidom, voor vryheid en beschaving.’ Tegelijkertijd met hem werden Johan Nicolaas Muller en Jan Toeter door agent van politie Verhoef gearresteerd.
Mans, Willem (Wim), Zaandam 6-6-1915, Timmerman
Woonachtig: Westerstraat, Zaandam
Verkiezingen: Was lid van de Gemeenteraad.
Gearresteerd: 1-1945, vrijgekomen 1945
Opmerkingen: Hij is tijdens zijn transport naar Duitsland ontsnapt.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1947 tot 1983)
Manschot, Jasper Petrus, Den Haag 29-12-1908, Monteur
Woonachtig: Molenaarstraat 37, Den Haag
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 13-2-1945
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort, Neuengamme, Uelzen
Overleden: Neuengamme 16-4-1945
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Manshanden, Cornelis Pieter, Amsterdam 28-8-1905, Rijksambtenaar
Woonachtig: Dr. Cartier van Disselweg, Lochem
Gearresteerd: 7-2-1943
Gevangenschap in: Amersfoort, Vught, Sachsenhausen
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Opmerkingen: Eind 1942 dook Saul de Groot bij hem onder.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1948 tot 1967)
Mantke, Otto Karl Hugo, Bautzen (Duitsland) 8-4-1910, Metaalbewerker
Woonachtig: Amsterdam
Gearresteerd: 6-12-1938
Gevangenschap in: Vlieland, Groningen, Duitse gevangenis(sen)
Opmerkingen: Hij was voor de oorlog naar Nederland gevlucht en betrokken bij het communistisch emigrantenverzet tegen het Hitler-bewind in Duitsland. Hij werd vanwege zijn politieke activiteiten door de politie gearresteerd en op Vlieland geïnterneerd en daar na de capitulatie aan de Duitse bezetter overgeleverd. De groep op Vlieland stond via een geheime koerier in contact met de leider van het communistisch emigranten verzet Eugen Schwebinghaus om bij gelegenheid weer aan het KPD-verzet in samenwerking met de CPN deel te nemen en hij moet daarom vanaf de Nederlandse capitulatie op 14 mei 1940 tot het communistisch verzet in Nederland gerekend worden. Alle op Vlieland geïnterneerden werden op 25 mei 1940 van Vlieland naar Groningen overgebracht en een paar dagen later naar Duitsland.
Margaroli, Carlo, Amsterdam 9-4-1904, Schoorsteenveger
Woonachtig: Brouwersgracht 153 III, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Joannes Adrianus Margaroli
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 18-11-1941
Gevangenschap in: Weteringschans, Buchenwald, Neuengamme
Overleden: Neuengamme 23-3-1943
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Opmerkingen: Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘Verdacht illegaler Tätigkeit’.
Margaroli, Joannes Adrianus, Amsterdam 16-2-1901, Machinist NS
Woonachtig: Czaar Peterstraat 23, Maastricht
Verwantschap: Hij was een broer van Carlo Margaroli
Gearresteerd: 3-6-1943
Gevangenschap in: Maastricht, Vught
Opmerkingen: Hij was Esperantist. In Vught stond vermeld ‘Grund der Schutzh. [Schutzhaft] Kommunistischer Betätigung’.
Margaroli-Bleize, Josephina, Zutphen 28-11-1904
Woonachtig: Czaar Peterstraat 23, Maastricht
Gearresteerd: 3-6-1943, vrijgekomen 7-6-1943
Gevangenschap in: Maastricht
Marico, Cornelis Jacob, Tholen 2-11-1894, Schipper
Woonachtig: Maashaven 32 B, Rotterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Kandidaat-lid partijbestuur C.P.N. (1936). Geroyeerd als lid C.P.N.-partijbestuur (1938).
Opmerkingen: Op hetzelfde adres woonde Albertus Ploeg.Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1948 tot 1953)
Marijt, Cornelis Jacobus, Leiden 30-10-1902, Schoppenmaker
Woonachtig: Borneostraat 40, Leiden
Verwantschap: Hij was een broer van Jacobus Marijt en een zwager van Elisabeth van Welzen-Meijers.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1952 tot 1978)
Marijt-Meijers, Catharina Maria, Leiden 10-7-1907
Woonachtig: Borneostraat 40, Leiden
Verwantschap: Zij was een zuster van Elisabeth van Welzen-Meijers.
Opmerkingen: Zij verrichtte werkzaamheden voor De Waarheid.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1952 tot 1962)
Marijt, Jacobus, Leiden 24-10-1899, Huisschilder
Woonachtig: Formosastraat 25, Leiden
Verwantschap: Hij was een broer van Cornelis Jacobus Marijt.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Koopman. Communist. V.V.S.U. Ex-penningmeester afdeling N.R.H.
Gearresteerd: 14-10-1941
Infiltratie: Gearresteerd ten gevolge van de sinds 1923 voor de Haagse Politie Inlichtingendienst werkende infiltrant Johannes Hubertus van Soolingen, die door burgemeester De Monchy in mei 1940 opnieuw de CPN werd ingestuurd.
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort, Buchenwald, Natzweiler, Köln, Dachau, Allach, Dachau
Was Nacht-und-Nebel-gevangene.
Opmerkingen: Hij verspreidde De Waarheid. Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘Verbeitung von kommunistischen Flugblättern’. Hij kwam met tuberculose uit het concentratiekamp terug.
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze opdracht hebben gegeven dat de Politie Inlichtingendiensten tijdens de bezetting voor de bezetter moesten blijven door werken; burgemeester De Monchy (Liberaal) is medeverantwoordelijk omdat hij op 15 mei 1940 opdracht aan de Haagse Politie Inlichtingendienst gaf om voor de bezetter communisten te blijven opsporen; het latere hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst is medeverantwoordelijk omdat hij in nauwe samenwerking met de Sicherheitsdienst leiding gaf aan de opsporing van communisten.
Marinus, Cornelis (Nelis), Amsterdam 22-11-1908, Havenarbeider
Woonachtig: Noordermarkt 6 III, Amsterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 25-6-1941
Februaristaking: Was actief betrokken bij de voorbereiding en organisatie van de staking.
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Vught, Dachau, Allach, Markirch, Natzweiler
Was Nacht-und-Nebel-gevangene.
Overleden: Natzweiler 31-8-1944
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door commissaris Karel Henri Broekhoff van de Amsterdamse Politie Inlichtingendienst (‘Bureau Falsificaten’) aangewezen om vermoord te worden; burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Maris, Elsa Josée Marie Louise, Maastricht 9-4-1921, Dienstbode
Woonachtig: Keizersgracht 612 / ’s-Gravenhekje 5, Amsterdam
Lid: Zij was lid van de Raad van Verzet.
Opmerkingen: In haar woning werden de vergaderingen gehouden ter voorbereiding van het in brand steken van het Amsterdams bevolkingsregister. Zij was koerierster voor Gerben Wagenaar en Ben Polak. Zij ging samen wonen met Gerard Jan Ligthart, met wie ze na de oorlog huwde. In hun woning werden wapens voor de Raad van Verzet opgeslagen.
Mark, Cornelis Jacobus van der, Haarlem 4-11-1903, Metselaar
Woonachtig: Waalstraat 10, Haarlem
Godsdienst: Geen
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Kandidaat gemeenteraad voor de C.P.N. (1935). Bestuur afdeling C.P.N. (1938).
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Neuengamme, Dachau
Overleden: Dachau 18-8-1942
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Haarlemse Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Jacob baron de Vos van Steenwijk (Liberaal) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen en de Duitse opdracht om mensen aan te wijzen in juni 1941 doorspeelde.
Markenstein, Casparus Dirk (Cas), Rotterdam 11-11-1909, Opperman
Woonachtig: 1e Middellandstraat 36, Rotterdam
Godsdienst: Geen
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Sectiebestuur C.P.N. (1938).
Gearresteerd: 7-10-1941
Martelmoord: Gearresteerd ten gevolge van de gruwelijke martelmoord op Herman Holstege waaraan Johannes Hubertus Veefkind van de Haagse Politie Inlichtingendienst medeplichtig was en daarmee een gevolg van de opdracht van burgemeester De Monchy van mei 1940 om de CPN opnieuw te laten infiltreren door Johannes Hubertus van Soolingen.
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Oranjehotel, Amersfoort, Vught, Dachau
Opmerkingen: De Rotterdamse Politie registreerde op zijn arrestantenkaart als reden van arrestatie: ‘communist?’. Hij werd door de Rotterdamse politie in bewaring gehouden en op 18-11-1941 naar het Oranjehotel overgebracht. Hij meldde in Dachau als arrestatiereden ‘Verdacht komm. Sympathieen’.
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze opdracht hebben gegeven dat de Politie Inlichtingendiensten tijdens de bezetting voor de bezetter moesten blijven door werken; burgemeester De Monchy (Liberaal) is medeverantwoordelijk omdat hij op 15 mei 1940 opdracht aan de Haagse Politie Inlichtingendienst gaf om voor de bezetter communisten te blijven opsporen; het latere hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst is medeverantwoordelijk omdat hij in nauwe samenwerking met de Sicherheitsdienst leiding gaf aan de opsporing van communisten.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1947 tot 1961)
Markestein, Cornelis Jacobus, Amsterdam 21-6-1898, Opperman
Woonachtig: 1e Jan van der Heijdenstraat 115, Amsterdam
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Propagandist Volksdagblad.
Gijzeling: Zijn naam stond vermeld op de Amsterdamse lijst van communistische gijzelaars die in september 1942 gearresteerd moesten worden. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Opmerkingen: Hij stond op de arrestatielijst foutief vermeld als ‘C.J. Markenstein’, wat mogelijk de oorzaak was dat hij niet gearresteerd kon worden.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1961 tot 1973)
Marquenie, Willem, Leiden 10-11-1904, Loodgieter
Woonachtig: Susanna Klinkerstraat (Blanjaarpoort) 16, Leiden
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Kandidaat gemeenteraad voor de C.P.N. (1935).
Gearresteerd: 1-9-1944
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam
Overleden: Rotterdam 12-9-1944 Van achteren doodgeschoten
Opmerkingen: Zijn vrouw gaf hem aan bij de Sicherheitsdienst en vertelde dat hij De Waarheid verspreidde en wees aan waar hij exemplaren van De Waarheid verstopt had. Ze zei dat ze hem maar moesten doodschieten. Hij werd op 12-9-1944 uit de gevangenis gehaald en vervolgens door de SD’er Herbert Engelshoven van de Rotterdamse Sicherheitsdienst op de Schietbaanlaan in Rotterdam van achteren dood geschoten.
Martens, Elibertus, Groningen 21-12-1890, Bankwerker
Woonachtig: Valentijnkade 46 III, Amsterdam
Gearresteerd: 22-10-1943
Gevangenschap in: Vught, Sachsenhausen
Overleden: Wittstock 26-4-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Opmerkingen: Hij werd doodgeschoten tijdens dodenmars.
Martijn, Pieter Wouter (Piet), Leiden 7-12-1902, Lichtfabriekarbeider
Woonachtig: Formosastraat 5, Leiden
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Opmerkingen: Hij verspreidde De Waarheid, hij hielp bij de verzorging van onderduikers, hij nam in een knokploeg deel aan overvallen, hij werd lid van de Raad van Verzet en kwam vervolgens voor die organisatie bij de Binnenlandse Strijdkrachten.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1952 tot 1965)
Masker, Hendrik, Zaandam 24-7-1919, Chemisch arbeider
Woonachtig: Prins Hendrikstraat 79, Zaandam
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Opmerkingen: Hij huwde vlak na de oorlog met Alida Maria van Vliet.
Massaar, Reinier, Leiden 8-1-1911
Woonachtig: Roosenburgstraat 93, Den Haag
Gearresteerd: 25-5-1943
Gevangenschap in: Oranjehotel, Duisburg, Remscheid-Luttinghausen
Massolt, Jan, Harlingen 15-2-1899
Woonachtig: Camminghastraat 31, Leeuwarden
Gearresteerd: 27-2-1945
Gevangenschap in: Leeuwarden, Groningen
Mast, Cornelis, Pijnacker 14-8-1911
Gearresteerd: 3-5-1943
Gevangenschap in: Oranjehotel
Mast, Willem van der, Rotterdam 22-8-1908, Adjunct-commies Arbeidsbureau
Woonachtig: Randweg 101 B, Rotterdam
Godsdienst: Geen
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Mastenbroek, Gerke Gerrit, Amsterdam 21-10-1898, Blikslager
Woonachtig: Heiligeweg 116, Krommenie
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 1-5-1943
Gevangenschap in: Vught, Dachau
Overleden: Venlo 1-6-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij werd gearresteerd vanwege de April-mei-stakingen. In Vught gaf hij op als arrestatiereden ’streik in Fabrik’. Na evacuatie overleden ten gevolge van gevangenschap
Mastenbroek, Helena Sijbylla Gerarda, Den Haag 18-8-1904
Woonachtig: Stadhoudersplein 35, Den Haag
Godsdienst: Doopsgezind
Gearresteerd: 26-6-1943
Gevangenschap in: Oranjehotel
Mastrigt, George Lodewijk van, Rotterdam 21-6-1917, Controleur radiocontroledienst
Woonachtig: Berth Floresstraat 63 III, Amsterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lid: Hij was lid van de Raad van Verzet.
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Opmerkingen: Hij verzorgde wapentransporten en gaf wapeninstructies.
Mataheru, Theo Emile, Bandoeng (Nederlandsch Oost Indië) 1-10-1922
Woonachtig: Watersteeg 4, Leiden
Afkomst: Van Indonesische afkomst
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lid: Was lid van de Perhimpoenan Indonesia.
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Maten, Wilhelm van der, Bergisch Gladbach (Duitsland) 2-7-1912, Los werkman
Woonachtig: Rijksweg A 138, Voorst
Godsdienst: Geen
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 17-9-1942
Gevangenschap in: Zutphen, Arnhem, Amersfoort
Overleden: Soesterberg 19-11-1942 Gefusilleerd
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen:: Hij kwam voort uit de SDAP. Hij trad toe tot de sabotagegroep van Anton Kleinbussink. De groep pleegde aanslagen op spoorlijnen, stichtte branden bij NSB-boeren en vernietigde voorraden van de Wehrmacht. Hij werd gearresteerd vanwege brandstichting in een opslagplaats van aardappelen voor de Wehrmacht. Hij werd op 13-11-1942 ter dood veroordeeld.
Mater, Gerrit Pieter, Utrecht 21-3-1908, Leraar wis- en natuurkunde
Woonachtig: Prof. Wentlaan 1, Maartensdijk
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 24-1-1943
Gevangenschap in: Weteringschans, Vught, Dachau, Allach, Markirch
Was Nacht-und-Nebel-gevangene.
Overleden: Dachau 29-1-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Opmerkingen: Hij stencilde en verspreidde De Vonk en De Waarheid. Hij plakte pamfletten aan muren. Hij zamelde geld in. Hij heeft verschillende personen als onderduiker in huis gehad. In Vught stond als arrestatiereden vermeld ‘Grund der Sch.h. [Schutzhaft] CPN’.
Mater-Nevens, Elisabeth Anthonia, Rotterdam 12-2-1905
Woonachtig: Prof. Wentlaan 1, Maartensdijk
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 24-1-1943
Gevangenschap in: Vught, Ravensbrück
Matthesius, Evert, Amsterdam 5-4-1916, Schilder
Woonachtig: Preangerstraat 12, Amsterdam
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 21-10-1942
Gevangenschap in: Vught, Dachau
Opmerkingen: In Vught gaf hij op als arrestatiereden ’sabotage’ en vooroorlogs lidmaatschap van C.J.B. [Communistische Jeugd Bond].
Matthijsen, Hendrik, Annen 24-4-1885
Woonachtig: C 222, Annen
Verwantschap: Hij was de vader van Hendrik Matthijsen.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Voorzitter afdeling C.P.N. (1938).
Gearresteerd: 3-5-1885
Gevangenschap in: Groningen
Opmerkingen: Hij werd gearresteerd vanwege de april-meistakingen
Matthijsen, Hendrik, Zuidlaren 16-2-1918, Veehandelaar
Woonachtig: C 222, Annen
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Verwantschap: Hij een zoon van Hendrik Matthijsen.
Gearresteerd: eerste arrestatie 9-5-1943, vrijgelaten 2-10-1943, tweede arrestatie 17-8-1944, vrijgelaten 7-9-1944
Gevangenschap in: Vught, Amersfoort
Mattijsen, Mattijs Dirk, Amsterdam 23-9-1899, Timmerman
Woonachtig: Grote Beerstraat 41, Amsterdam
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 3-12-1941, vrijgekomen ~10-3-1942
Gevangenschap in: Weteringschans
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Opmerkingen: Op 6-6-1942 in Amsterdam overleden, mogelijk door ontberingen tijdens gevangenschap
Mattijsen-Klok, Margaretha Frederika Wilhelmina, Amsterdam 25-8-1902
Woonachtig: Grote Beerstraat 41, Amsterdam
Matzinger, Hans (Hans van den Dries), Blora (Nederlandsch Oost Indië) 16-5-1920, Kunstschilder
Woonachtig: Gelderschekade 55, Amsterdam
Godsdienst: Geen
Lid: Was lid van de sabotage- en liquidatiegroep CS6 (Corellistraat 6).
Gearresteerd: 26-2-1944
Gevangenschap in: Vught, Dachau, Natzweiler, Dachau, Allach, Markirch, Stutthof, Neuengamme, Sandbostel
Was Nacht-und-Nebel-gevangene.
Opmerkingen: Op het Schutzhaftbefehl uit Berlijn staat: ‘Er gefährdet nach dem Ergebnis der staatspolizeichen Feststellungen durch sein Verhalten den Bestand und die Sicherheit des Volkes und Staates, indem er dringend verdächtig ist, sich für eien illegale niederländische Widerstandsgruppe zu betätigen, zumal er im Besitz von Sabotagematerial war, sich unrechtmässig lebesnmittelkarten [lebensmittelkarten] zu verschaffen gewusst hat und als Untertaucher lebte.’
In het Tatbericht staat: ‘Die niederl. Staatsangehörige Matzinger wurde wegen dringender Verdachts der illegalen Betätigung festgenommen. Im Juli – August 1943 wurde die illegale Organisation C.S.6 aufgerollt, von der politische Morde und Sprengstoffanschlage ausgeführt wurden. In den Vernehmungen wurde verschiedentlich Matzinger genennt, der in der Illegalität lebte und erst am 26.2.44 festgenommen werden konnte. Matzinger stand mit Mitgliedern der Organisation in Verbindung end Wußte auch, welche illegale Arbeiten sie verrichteten. Eine Beteiligung an den Mord- und Sprengstoffanschlägen kann ihm nicht nachgewiesen werden. Als er von den Mitgliedern der Gruppe zur Mitarbeit aufgefordet wurde, trennte er sichvon ihnen; nahm später zwei massgebliche Mitglieder der C.S.6, die sich auf der Flucht befanden, in seiner Wohnung au fund beherbergte sie. Weiter ist zu bemerken, dass er während der Auflösung der C.S.6 Sabotagematerial in Verwahrung hatte. Erwähnenswert ist ferner, das sich Matzinger insofern illegal betätigte daß er sich unrechtmassig Lebensmittelkarten verschaffte und damit Untertaucher unterstützte.’
In Vught stond als arrestatiereden vermeld ‘Grund der Sch.h. [Schutzhaft]: Ill. Getätigung [Betätigung]’.
Meeberg, Daniël van de, Arnhem 10-7-1898, Sigarenmaker
Woonachtig: Telmaplein 18, Arnhem
Verwantschap: Hij was een broer van Johan Georg van de Meeberg en Berendina de Ree-Van de Meeberg.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Sigarenmaker. Districtsbestuur C.P.N. (1935).
Gearresteerd: 6-10-1942, vrijgelaten 19-11-1943
Gijzeling: Gearresteerd doordat zijn naam stond vermeld op de Arnhemse lijst van communistische gijzelaars die in september 1942 gearresteerd moesten worden. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Gevangenschap in: Amersfoort, Vught
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst van de Centrale Inlichtingendienst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1948 tot 1983)
Meeberg, Johan Georg van de, Arnhem 20-3-1897, Sigarenmaker
Woonachtig: Musschenplein 11, Arnhem
Verwantschap: Hij was de vader van Willem Cornelis van de Meeberg en een broer van Daniël van de Meeberg en Berendina de Ree-Van de Meeberg.
Verkiezingen: Was lid van de Gemeenteraad.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Sigarenmaker. Communist. In 1926 bestuurslid Ontwikkelingsraad der C.P. Raadslid C.P.H. (1931).
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1947 tot 1973)
Meeberg, Willem Cornelis van de, Arnhem 25-4-1920
Verwantschap: Hij was een zoon van Johan Georg van de Meeberg.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1948 tot 1975)
Meel, Johannes Nicolaas van der, Amsterdam 5-12-1900, Magazijnmeester
Woonachtig: Lootsstraat 40 III, Amsterdam
Meeldijk, Gerrit, Noord-Scharwoude 4-6-1912, Tuinder
Woonachtig: Visserspad 6, Noord-Scharwoude
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 4-2-1943
Gevangenschap in: Alkmaar, Euterpestraat, Weteringschans, Vught, Dachau, Augsburg-Pferrsee, Leonberg
Overleden: Leonberg 31-3-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Opmerkingen: Hij organiseerde distributie van de illegale kranten. In Vught stond als arrestatiereden vermeld ‘Bes. Hetzschr. [Besitz Hetzschrift] CPN’.
Meenen, Adriaan Abraham van, Groede 18-6-1897, Vertegenwoordiger
Woonachtig: Bloemhof 11, Rotterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 19-11-1941, vrijgelaten 1942
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Oranjehotel
Opmerkingen: Hij werd door de politie gearresteerd vanwege het verspreiden van een gerucht en pamfletten.
Meer, Cornelis van der (Kees), Hoogvliet 28-6-1899
Woonachtig: Delft
Gearresteerd: 2-7-1942
Infiltratie: Gearresteerd ten gevolge van de infiltratie in de CPN door Johannes Hubertus van Soolingen in opdracht van burgemeester De Monchy: in een rapport schreef Johannes Hubertus Veefkind van de Haagse Politie Inlichtingendienst dat Van Soolingen gemeld had dat na het oprollen in 1941 de Haagse CPN in 1942 ‘domicilie’ had in Delft.
Gevangenschap in: Oranjehotel
Meer, Dirk van der (Dick, Antonius Waanders), Emmen 16-1-1906, Radiomonteur
Woonachtig: Johannes Vermeerstraat 15, Amsterdam
Lid: Hij was lid van de Raad van Verzet.
Opmerkingen: Hij verrichtte werkzaamheden ten behoeve van Daan Goulooze. Hij was een van de oprichters van de Raad van Verzet.
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1946 tot 1981)
Meer, Dirk van der (Dick), Amsterdam 4-10-1915, Kantoorbediende
Woonachtig: Huizerstraatweg 18 B, Naarden
Lid: Was voor of tijdens de oorlog bij de sabotage- en spionagegroep Wollweber aangesloten. Hij was lid van de Raad van Verzet.
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Opmerkingen: Hij was een medewerker van Daan Goulooze.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk; zijn dossier bevat gegevens uit 1943. (BVD-dossier van 1943 tot 1983)
Meer, Fokke van der, Leeuwarden 22-9-1893
Woonachtig: Schrans 105, Leeuwarden
Gearresteerd: 3-1945
Gevangenschap in: Leeuwarden, Groningen
Opmerkingen: Hij stencilde Friese versie van De Vonk. Hij bezorgde groep van Fritz Taraschewski regelmatig papier en inkt.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1951 tot 1966)
Meer, Hendrikus Hendrik van der, Amsterdam 16-2-1911, Expeditieknecht
Woonachtig: 2e Jacob van Campenstraat 116 II, Amsterdam
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 5-5-1943
Overleden: Den Haag 6-5-1943 Doodgeschoten
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verspreidde De Waarheid, hij schilderde leuzen en verspreidde illegaal materiaal. Hij gaf onderduikgelegenheid eerst aan een Joodse partijgenoot en daarna aan een Joodse vrouw. Hij werd gearresteerd door de Amsterdamse politieagenten Pohlman en Boes toen hij pamfletten huis aan huis verspreidde, die gericht waren tegen de Duitse bezetting en waarin de Amsterdamsche arbeiders, kantoorbedienden, spoorwegmannen, politie en middenstanders werden opgewekt tot staking en tegenwerking; hij had 100 pamfletten bij zich. Hij werd overgeleverd aan de Sicherheitsdienst.
Meer, Jelle Frederik van der, Amsterdam 10-7-1920, Bankwerker
Woonachtig: Goudsbloemstraat 129 III achter
Verwantschap: Hij was een broer van Theodorus Pieter van der Meer.
Gearresteerd: 17-2-1943
Gevangenschap in: Vught, Friedrichsfelde
Opmerkingen: In hetzelfde pand woonde een verdieping hoger het echtpaar Gortzak-De Vries; hij was een buurman van Pieter de Hondt. Hij werd gearresteerd vanwege diefstal uit door Joden verlaten woning in de Griftstraat. Hij werd in het arbeidskamp Friedrichsfelde te werk gesteld. De diefstal gebeurde samen met iemand anders met twee bakfietsen, zodat het vrijwel zeker om het leeg halen van een woning gaat op verzoek van de eigenaar of diens verwanten.
Meer, Theodorus Pieter van der, Amsterdam 18-6-1919, Fabrieksarbeider
Woonachtig: Goudsbloemstraat 129 III achter
Verwantschap: Hij was een broer van Jelle Frederik van der Meer.
Opmerkingen: In hetzelfde pand woonde een verdieping hoger het echtpaar Gortzak-De Vries; hij was een buurman van Pieter de Hondt.
Meerbeek, Gerrit, Amersfoort 28-2-1902, Meubelmaker
Woonachtig: Mercuriusstraat 3, Hilversum
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: (Geen verdere tekst)
Februaristaking: Was actief betrokken bij de voorbereiding en organisatie van de staking.
Gearresteerd: 25-2-1941
Gevangenschap in: Duitse tuchthuizen
Opmerkingen: Hij werd in eerste instantie ter dood veroordeeld
Meerhoff, Jacobus Leonardus (Ko), Amsterdam 6-12-1893, Diamantslijper
Woonachtig: Wenslauerstaat 58 I, Amsterdam
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 20-5-1941
Aktion CPN: Hij werd medio juli 1941 vanuit de gevangenis naar Schoorl overgebracht en gevoegd bij de arrestanten van de Aktion CPN in verband met de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Weteringschans, Schoorl, Amersfoort, Haaren, Vught, Dachau
Overleden: Amsterdam 28-1-1949
Opmerkingen: Overleden ten gevolge van gevangenschap. In Vught gaf hij op als arrestatiereden ‘verdächtig Verkauf illegaler Lektüre’; hij was lid van de CPN.
Meersbergen, Adrianus Marinus Josephus van, Tilburg 30-6-1909, Draadmaker
Woonachtig: Schrasserstraat 16, Tilburg
Verwantschap: Hij was een broer van Petrus Cornelis Wilhelmus van Meersbergen.
Godsdienst: Rooms Katholiek
Gearresteerd: 23-3-1943
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Vught, Dachau
Overleden: Dachau 4-4-1945
Opmerkingen: Hij bewaarde pamfletten voor zijn broer Petrus. In zijn woning werd het communistische blad Vrede-Vrijheid gestencild. Gearresteerd bij de Sonderaktion tegen deelnemers aan de April-mei-stakingen. Bij huiszoeking werd de stencilmachine in beslag genomen. In Vught stond als bijkomende arrestatiereden vermeld ‘Verdacht lid te zijn van C.P.N.’
Meersbergen, Petrus Cornelis Wilhelmus van (Piet), Tilburg 23-11-1904, Draadmaker
Woonachtig: Jacob van Oudenhovenstraat 7, Tilburg
Verwantschap: Hij was een broer van Adrianus Marinus Josephus van Meersbergen.
Opmerkingen: Hij verspreidde pamfletten. Hij verrichtte werkzaamheden voor het communistische blad Vrede-Vrijheid.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1946 tot 1983)
Meester, Aalbertus Godert (Bertus), Amsterdam 22-2-1906, Bode
Woonachtig: 1e Jan van der Heijdenstraat 30 III achter, Amsterdam
Verkiezingen: Was lid van de Gemeenteraad.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Kandidaat gemeenteraad voor de C.P.N. (1939).
Gijzeling: Zijn naam stond vermeld op de Amsterdamse lijst van communistische gijzelaars die in september 1942 gearresteerd moesten worden. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Gearresteerd: 8-1940, vrijgelaten 12-1940
Gevangenschap in: Weteringschans
Opmerkingen: Hij verspreidde De Waarheid.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1947 tot 1980)
Meester, Gerrit, Diemen 22-11-1894, Lijstenmaker / kunsthandelaar
Woonachtig: Azaleastraat 96, Den Haag
Godsdienst: Geen
Lid: Hij was anarchist.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Koopman (kunsthandelaar). Zwervende anarchist (1925). Ondertekent Dienstweigeringsmanifest Mobiliseren 1927. Secretaris Haagse Cultuur Kring (1938).
Gearresteerd: 3-2-1944
Gevangenschap in: Oranjehotel, Vught, Sachsenhausen, Buchenwald, Weimar, Gotha
Overleden: Gotha 9-4-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Opmerkingen: Hij was voor de oorlog aangesloten bij de atheïstische vereniging De Dageraad. Hij verspreidde De Waarheid. Hij bracht onderduikers als Joden, emigranten (Duitse politieke vluchtelingen, waarbij Güstav Harry Müller) en verzetsmensen op adressen onder. Hij liet mensen naar de radio luisteren. Hij werkte in het verzet samen met Lucas van der Gragt.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Meesters, Jan, Staphorst 29-7-1902, Rijwielhersteller
Woonachtig: G72, Den Haag / Staphorst
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: C.P.N. Secretaris hoofdbestuur Algemeen Verbond tegen het Fascisme (1937).
Gearresteerd: 31-8-1944
Gijzeling: Zijn naam stond vermeld op de Haagse lijst van communistische gijzelaars die in september 1942 gearresteerd moesten worden. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort, Neuengamme, Husum-Schwesing
Overleden: Schwesing 9-11-1944
Opmerkingen: Hij stond onder de valse naam J.H. Meesert geregistreerd op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst. Hij werd onder die valse naam opgeroepen om zich te melden bij de Sicherheitsdienst, maar hij meldde zich niet.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Meesters, Jan, Ambt Almelo 28-7-1911, Timmerman
Woonachtig: Vriezenveenscheweg 205, Almelo
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: <5-1943
Gevangenschap in: Neuengamme
Overleden: Neuengamme 15-10-1943
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Meij, Johannes van der, Rijnsburg 28-12-1882, Los werkman
Woonachtig: Ringdijk 105, Amsterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lid: Was voor de oorlog lid van de RSAP, mogelijk eerder of later lid van de CPN.
Gearresteerd: 25-6-1941, vrijgekomen 29-9-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort
Opmerkingen: Tijdens de Aktion CPN gaven de Duitsers opdracht aan de burgemeesters om CPN’ers aan te wijzen, die gearresteerd zouden worden. Het was voor iedereen duidelijk dat ze vermoord zouden worden. De opdracht werd doorgegeven aan de (hoofd-)commissarissen van politie en vervolgens de chefs van de lokale Inlichtingendiensten. Deze personen lieten ook andere linkse personen, vooral RSAP’ers en anarchisten, voordragen om vermoord te worden. Echter volgens fascistische doctrines moesten bevelen letterlijk opgevolgd worden (zie bijvoorbeeld briefwisseling tussen Haagse Sicherheitsdienst en Leidse commissaris van politie). Daarom werden de meeste RSAP’ers en anarchisten op 29 september 1941 weer vrijgelaten.
Meijboom, Gerrit Frederik Carel Willem, Ootmarsum 18-1-1901, Arts
Woonachtig: Mijnsheerenlaan 5 B, Rotterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 22-8-1943
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Oranjehotel
Opmerkingen: Hij was vertrouwensarts voor leden van de Nederlandse Volksmilitie. Op verzoek van Gerrit Kastein verleende hij medische hulp aan door het Solidariteitsfonds verzorgde onderduikers. Hij verleende medische hulp aan de op de vlucht zijnde ernstig gewonde Karel Meijer en bracht die vervolgens op een ander adres, waar verdere medische verzorging mogelijk was. Hij werd gearresteerd omdat hij lid zou zijn van de NVM en de CPN.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1951)
Meijdam, Huibert, Gorinchem 23-9-1891, Glas-in-loodzetter
Woonachtig: Weesperstraat 81, Den Haag
Godsdienst: Apostolisch
Lid: Was voor de oorlog lid van de RSAP, mogelijk eerder of later lid van de CPN.
Gearresteerd: eind-6-1941, vrijgekomen 29-9-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Oranjehotel, Schoorl, Amersfoort
Opmerkingen: Hij was een lezer van De Waarheid. Hij werd in het kader van de actie tegen De Vonk-groep gearresteerd, maar werd aan de Aktion CPN toegevoegd. Tijdens de Aktion CPN gaven de Duitsers opdracht aan de burgemeesters om CPN’ers aan te wijzen, die gearresteerd zouden worden. Het was voor iedereen duidelijk dat ze vermoord zouden worden. De opdracht werd doorgegeven aan de (hoofd-)commissarissen van politie en vervolgens de chefs van de lokale Inlichtingendiensten. Deze personen lieten ook andere linkse personen, vooral RSAP’ers en anarchisten, voordragen om vermoord te worden. Echter volgens fascistische doctrines moesten bevelen letterlijk opgevolgd worden (zie bijvoorbeeld briefwisseling tussen Haagse Sicherheitsdienst en Leidse commissaris van politie). Daarom werden de meeste RSAP’ers en anarchisten op 29 september 1941 weer vrijgelaten.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door Johannes Eckhardt (NSB) en Anne van der Ploeg van de Haagse Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester De Monchy (Liberaal) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen. Na de oorlog werden de massamoordenaars Eckhardt en Van der Ploeg gewaardeerde medewerkers van de Binnenlandse Veiligheidsdienst en gingen opnieuw op jacht naar communisten.
Meijden, Hermanus van der, Den Haag 30-10-1924
Woonachtig: Stuyvesantstraat 19, Den Haag
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: <3-1944
Gevangenschap in: Oranjehotel, Phrix-Lager II-Wittenberge, Dunkelslach, Sterkrade, Buchenwald
Overleden: Buchenwald 17-4-1945
Opmerkingen: Hij werd vanuit Buchenwald te werk gesteld bij de celluloseproducent Phrix Werke in Wittenberge. Hij is omgekomen bij een geallieerde luchtaanval.
Meijden, Leendert van der, Rotterdam 15-4-1911, Leraar boekhouden
Woonachtig: Burgemeester Meineszstraat 63, Rotterdam
Godsdienst: Geen
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 18-10-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort, Natzweiler, Dachau, Mauthausen
Was Nacht-und-Nebel-gevangene.
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Opmerkingen: Hij de leiding over het illegale NVM-blad De Patriot. Hij kreeg de doodstraf, maar die werd opgeschort.
Meijer, Dorotheus Marinus, Amsterdam 21-11-1899, Zadelmaker
Woonachtig: Westerstraat 10 III, Amsterdam
Godsdienst: Geen
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Communist. Vertegenwoordiger Centrale voor Volkscultuur (1937).
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Neuengamme 21-8-1942
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij was actief bij de stakingen in oktober 1940 bij de Werkverschaffing en bij de Februaristaking.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door commissaris Karel Henri Broekhoff van de Amsterdamse Politie Inlichtingendienst (‘Bureau Falsificaten’) aangewezen om vermoord te worden; burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Meijer, Franciscus (Frans), Rotterdam 18-3-1910, Tekenaar
Woonachtig: Amsteldijk 37, Amsterdam
Meijer, Gerhard, Glane 22-2-1913
Woonachtig: Beekhoek G 154, Losser
Meijer, Hendrik, Nieuwe Pekela 14-1-1893, Koopman
Woonachtig: Nieuweschans
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Winkelier. Kandidaat gemeenteraad voor de C.P.N. (1935).
Gearresteerd: eerste arrestatie 24-4-1941, vrijgekomen 5-6-1941, tweede arrestatie 1-7-1942
Gevangenschap in: Groningen, Oranjehotel, Amersfoort
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Meijer, Jacobus Johannes, Den Haag 13-11-1894, Chauffeur
Woonachtig: Hertzogstraat 6, Den Haag
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Meijer, Johan Christiaan de, Amsterdam 18-1-1895
Woonachtig: Nederhorst den Berg
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Kandidaat gemeenteraad Blaricum voor de C.P.N. (1935).
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1947 tot 1978)
Meijer, Johannes (Jan), Amsterdam 4-1-1909, Bankwerker
Woonachtig: Van Swindendwarsstraat 6 I, Amsterdam
Godsdienst: Geen
Spanje: Was tijdens de burgeroorlog als vrijwilliger in Spanje.
Lid: Was lid van de sabotage- en liquidatiegroep CS6 (Corellistraat 6). Hij was aangesloten bij het Militair Contact (mil) dat onder leiding van Gerben Wagenaar stond.
Gearresteerd: 7-11-1942
Gevangenschap in: Weteringschans, Utrecht, Oranjehotel
Overleden: Waalsdorpervlakte 24-4-1944 Gefusilleerd
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verspreidde illegale lectuur. Hij maakte deel uit van een sabotagegroep van de mil; hij stichtte branden en pleegde bomaanslagen op schepen in de Amsterdamse haven. Hij werd tegelijkertijd met Tjalling Bakker en Hendrik de Vries naar Utrecht overgebracht.
Meijer-Faber, Janke (Jank), Amsterdam 2-10-1907
Woonachtig: Van Swindendwarsstraat 6 I, Amsterdam
Gearresteerd: 7-12-1942
Gevangenschap in: Vught, Ravensbrück, Dachau
Meijer, Johannes Frederik (Joop), Assen 11-8-1883, Sigarenmaker
Woonachtig: Smitstraat 40 III, Amsterdam
Verwantschap: Hij had een relatie met Aartje Hofman met wie hij een dochter had.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 12-6-1941
Aktion CPN: Hij werd medio juli 1941 vanuit de gevangenis naar Schoorl overgebracht en gevoegd bij de arrestanten van de Aktion CPN in verband met de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Weteringschans, Schoorl, Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Bernburg 31-5-1942 Vergast met koolmonoxide
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij had een houten been. Op dezelfde verdieping van het pand woonde Aartje Hofman en een verdieping lager woonde Michel Polak en hij was buurman van Meijer Eijl. Hij had een houten been. Hij heeft begin jaren dertig tien weken gevangen gezeten vanwege het propaganda maken voor de communistische krant De Tribune. Hij verspreidde De Waarheid en zamelde geld in voor onderduikers.
Meijer, Karel, Rotterdam 18-5-1919, Metaaldraaier
Woonachtig: Insulindestraat 267, Rotterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 7-12-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Haagsche Veer Rotterdam, Kriegswehrmachtgefängnis Utrecht, Vught, Amersfoort
Overleden: Leusden 14-7-1943 Gefusilleerd
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij was buurman van Pieter Kok. Hij dook in 1942 onder om aan gedwongen arbeidsuitzending naar Duitsland te ontkomen. Hij stond met foto in het opsporingsblad van de politie (vermoedelijk omdat hij na de martelmoord op Herman Holstege al door de Haagse Sicherheitsdienst gesignaleerd was). Op 24 oktober 1942 zond de Sicherheitsdienst een brief naar de Rotterdamse hoofdcommissaris, waarin zijn opsporing werd gevraagd in verband met de NVM. Zijn vader was politieagent en werd op 14-1-1943 gearresteerd en de volgende dag weer vrijgelaten.
Nadat de actie van de politie en Sicherheitsdienst tegen de NVM van start was gegaan, dook hij onder bij Pieter Kok. De Sicherheitsdienst en politie deden een inval bij Pieter Kok en toen sprong Meijer van drie hoog uit het raam in een tuin. Dit werd gehoord door de SD’ers, ze zagen hem door de tuin rennen en schoten op hem. Er werden 13 schoten gelost, waarvan meerdere hem troffen, waardoor hij een slagaderlijke bloeding opliep; desondanks kon hij ontkomen. Hij zocht op een willekeurig adres hulp en dat bleek een verpleegkundige te zijn, die zijn slagaderlijke bloeding kon stoppen, waarna hij hulp zocht bij de arts Bernardus Meijboom. Die verleende medische hulp en bracht hem voor een nacht onder bij zijn patiënt Hendrikus Kermis, die hem de dag daarop onderbracht bij Jan van Kuik in de Spartastraat 28. Meijer kende iemand die hem naar Frankrijk kon helpen ontkomen, maar die was loslippig en vertelde het aan zijn moeder. Die had vernomen dat er een prijs van 1000 gulden op het hoofd van Meijer was gezet en waarschuwde politie. Hij werd gearresteerd omdat hij lid zou zijn van de NVM. Hij werd ter dood veroordeeld.
Meijer, Laurentius Wilhelmus Gerardus, Amsterdam 31-12-1913, Elektricien
Woonachtig: Oudezijds Achterburgwal 43 I, Amsterdam
Gearresteerd: 14-6-1941
Gevangenschap in: Weteringschans, Siegburg
Overleden: Siegburg 26-4-1945
Opmerkingen: Hij werd gearresteerd vanwege verdenking van heling van benzine.
Meijer, Maurits (Max I, Rooie Max, Willem Hendrik de Vries), Amsterdam 28-5-1908, Kelner
Woonachtig: Marieken van Nimwegenstraat 9, Amsterdam
Verwantschap: Hij huwde na de oorlog met Margarethe Keip, met wie hij al aan het begin van de oorlog samenwoonde.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Spanje: Was tijdens de burgeroorlog als vrijwilliger in Spanje.
Lid: Hij was aangesloten bij het Militair Contact (mil) dat onder leiding van Gerben Wagenaar stond. Was lid van de sabotage- en liquidatiegroep CS6 (Corellistraat 6). Hij was lid van de Raad van Verzet.
De verzetsman Meijer die tijdens de oorlog zijn leven voor Nederland waagde, kreeg in 1947 zijn Nederlanderschap terug van partijen als ARP, KVP en VVD, waarvan de voorgangers tijdens de oorlog op grote schaal met de Duitsers gecollaboreerd hadden en daarmee medeplichtig waren aan de massamoord op veel verzetsmensen.
In 1949 werd hij om politieke redenen als ambtenaar ontslagen en in 1959 werd hem een paspoort geweigerd om naar het buitenland te kunnen reizen (alleen ondemocratische landen doen zulke dingen).
Opmerkingen: Van 1930 tot 1935 behoorde hij tot de Koloniale reserve van het KNIL in Nederlandsch Indië. In Spanje kwam hij in de communistische legergroep Columna Carlos Marx. Hij was stateloos. Hij was in juni 1941 samen met Jan Hendrik van Gilse en Gerben Wagenaar oprichter van de mil die gewapend verzet ging plegen. Hij stond vanaf medio 1941 als ‘joods-bosjewistische moordenaar’ in het politieblad ter opsporing verzocht. Binnen de Raad van Verzet gaf hij leiding aan een aantal groepen die zich met sabotage, bomaanslagen en liquideren van personen bezig hield.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1946 tot 1977)
Meijer, Simon, Amsterdam 13-2-1914, Instrumentmaker
Woonachtig: Griseldestraat 7, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een zoon van Simon Johannes Jacobus Meijer.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 13-1-1944
Gevangenschap in: Vught, Dachau
Overleden: Dachau 7-2-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij gaf hulp aan Joden.
Meijer, Simon Johannes Jacobus, Amsterdam 6-4-1887, Diamantbewerker
Woonachtig: Juliana van Stolbergstraat 34 III, Amsterdam
Verwantschap: Hij was de vader van Simon Meijer.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Gearresteerd: 22-1-1944
Gevangenschap in: Vught, Dachau
Overleden: Dachau 29-1-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij zamelde geld in voor Joden.
Meijer, Willem, Den Helder 6-1-1906, Fabrieksarbeider
Woonachtig: Raamstraat 111, Delft
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Geen
Verkiezingen: Was lid van de Gemeenteraad.
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Provinciale Staten.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Fabrieksarbeider. C.P.H. Als gedelegeerde van De Zaaier in Rusland (1926). Partijcongres C.P.N. (Amsterdam 1935). Districtsbestuur C.P.N. Kandidaat C.P.N. voor gemeenteraad en Provinciale Staten (1939).
Gearresteerd: 22-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Oranjehotel, Schoorl, Amersfoort, Neuengamme, Dachau, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 15-11-1942
Opmerkingen: Hij was een buurman van Johannes Jacobus Mutters. Hij was sinds 1939 lid van de Delftse Gemeenteraad. Hij gaf leiding aan enkele verzetsgroepen. Hij verspreidde De Waarheid. Hij zocht onderduikadressen voor hen die dat nodig hadden. Hij stond op een lijst van 19 ‘kommunistische Funktionäre’ die in de Haagse regio op 25 juni 1941 gearresteerd moesten worden.
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Meijer, Willem, Amsterdam 15-12-1913, Glazenwasser
Woonachtig: Waverstraat 67 III, Amsterdam
Opmerkingen: Hij bood regelmatig onderdak aan Joden en illegale werkers die plotseling moesten onderduiken en nog geen verblijf voor langere duur hadden gevonden. Via zijn schoonzuster Nel Pooters kwam hij in contact met leden van CS6, zoals Hans Katan, Leo Frijda, Ernst Klijzing en Jan Verleun, en bood hen ook voor kortere perioden onderdak. Nel Pooters werd in zijn woning gearresteerd. Maria Jansens zat vanaf juni 1943 bij hem ondergedoken.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1956 tot 1977)
Meijer-Pooters, Wilhelmina Christina Alberdina (Mientje), Amsterdam 4-1-1917, Japonnennaaister
Woonachtig: Waverstraat 67 III, Amsterdam
Verwantschap: Zij was een dochter van Petrus Antonius Martinus en een zuster van Alida Antonetta, Cornelia Maria, Petronella Johanna, Petrus Antonius Martinus en Sophia Maria Pooters. Zij huwde na de oorlog met Jacob ten Dam.
Lid: Was lid van de sabotage- en liquidatiegroep CS6 (Corellistraat 6).
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Opmerkingen: Zij verspreidde De Waarheid. Zij bood onderduikgelegenheid aan diverse verzetsmensen; onder anderen aan Leo Herman, Maria Elizabeth Wilhelmina Janssens, Hans Katan, Irma Sara Seelig en, Johannes Adrianus Jozef Verleun, .
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1955 tot 1974)
Meijer-Van der Maas, Jasperina Cornelia, Wissekerke 29-8-1886
Woonachtig: Heemraadstraat 52 B, Rotterdam
Verwantschap: Zij was de moeder van Johanna Raam-Meijer.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 22-2-1942
Martelmoord: Gearresteerd ten gevolge van de gruwelijke martelmoord op Herman Holstege waaraan Johannes Hubertus Veefkind van de Haagse Politie Inlichtingendienst medeplichtig was en daarmee een gevolg van de opdracht van burgemeester De Monchy van mei 1940 om de CPN opnieuw te laten infiltreren door Johannes Hubertus van Soolingen.
Gevangenschap in: Oranjehotel:
Opmerkingen: Zij werd gearresteerd door Sicherheitsdienstman Otto Lange en Inlichtingendienstman Veefkind.
Meijering, Berend, Bellingwolde 12-10-1892, Landarbeider
Woonachtig: Davidstraat 19, Groningen
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 13-5-1941
Gevangenschap in: Groningen, Amersfoort, Buchenwald, Dachau, Flossenbürg, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 31-12-1944
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verspreidde De Waarheid en Het Noorderlicht. Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘Verbreitung verbot. Zeitungen’.
Meijerink, Bernardus, Rotterdam 10-10-1906, Kantoorbediende
Woonachtig: Doedesstraat 75 A, Rotterdam
Godsdienst: Rooms Katholiek
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 12-1-1943
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Vught
Meijning, Andries, Amsterdam 9-1-1906, Opperman
Woonachtig: Korte Leidschedwarsstraat 22 II, Amsterdam
Lid: Was lid van de Raad van Verzet.
Gearresteerd: 9-1942
Gevangenschap in: Weteringschans, Siegburg, Ommen
Overleden: Ommen 21-12-1943
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Opmerkingen: Hij heeft illegale lectuur verspreid.
Mekking, Herman, Borculo 9-4-1904, Arbeider
Woonachtig: Poorters Janlaan 6, Lochem
Lid: Was voor de oorlog lid van de RSAP, mogelijk eerder of later lid van de CPN.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Arbeider. Voorzitter afdeling O.S.P. (1932). C.P.N. (1938).
Gearresteerd: <11-1943
Gevangenschap in: Amersfoort, Saarbrücken
Opmerkingen: Hij werd in Saarbrücken te werk gesteld.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Mekking, Klaas, Keulen (Duitsland) 18-12-1907, Metaalarbeider
Woonachtig: Kerkstraat 21, Weesp
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 15-12-1941
Gevangenschap in: Utrecht, Oranjehotel, Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Neuengamme 17-3-1943
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij was voor de oorlog lid van de SDAP. Hij verspreidde De Waarheid.
Mellens, Jacobus, Anloo 5-3-1918
Woonachtig: Slochteren
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Voorzitter afdeling C.P.N. (1938).
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1948 tot 1971)
Mellink, Albert Fredrik, Amsterdam 4-12-1915, Leraar HBS
Woonachtig: Hobbemakade 112 II, Amsterdam
Verwantschap: Hij huwde na de oorlog met Lodwine Oostenbroek.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Organisator van universitaire studieconferentie (studentengroep Waakzaamheid) (1939). Lid van Verdinaso. Voorzitter van delegatie Studentengroep C.v.W. naar 3e Int. Conferentie te Parijs van de R.M.E (1939). Vertegenwoordiger Studentenorganisatie Comité van Waakzaamheid.
Opmerkingen: Hij was betrokken bij De Vrije Katheder. Verdinaso was een nationaal-socialistische organisatie. De vermelding van het lidmaatschap van Mellink was of een fout van de Centrale Inlichtingendienst, of hij was lid als een soort spion.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1947 tot 1975)
Memelauer, Franz, Wien (Oostenrijk) 17-2-1886, Mecanicien
Woonachtig: Van Ostadestraat 16, Hengelo
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Sachsenhausen
Opmerkingen: Hij had de Duitse nationaliteit. Hij liep tijdens de oorlog long-tbc op, wat er op kan wijzen dat hij in Neuengamme heeft gezeten.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Hengelose Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Jacobus van der Dussen was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Menco, Harri, Winterswijk 13-5-1896, Veehandelaar
Woonachtig: Ratumschestraat 3, Winterswijk
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Gearresteerd: 6-5-1944
Gevangenschap in: Westerbork, Bergen-Belsen
Overleden: Bergen-Belsen 18-2-1945
Mendels, Salomon, Den Haag 20-9-1921, Verkoper
Woonachtig: Schenkstraat 249, Den Haag
Verwantschap: Hij was een broer van Sander Mendels.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1948 tot 1975)
Mendels, Sander (Karel Johannes van den Berg), Den Haag 28-11-1903, Borstelfabrikant
Woonachtig: Wilhelmina van Pruisenstraat 5, Den Haag
Verwantschap: Hij was een broer van Salomon Mendels.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 17-10-1942
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Oranjehotel, Westerbork
Overleden: Sobibor 26-3-1943
Holocaust: Hij werd gearresteerd in verband met zijn lidmaatschap van de Nederlandse Volksmilitie, maar vervolgens ter vermijding van rompslomp doorgestuurd naar Westerbork, omdat bij de Sicherheitsdienst sinds oktober 1942 bekend was dat de Joden vandaar de dood in werden gedreven.
Opmerkingen: Hij werd door de Rotterdamse Sicherheitsdienst gearresteerd met een vals persoonsbewijs ten name van Karel Johannes van den Berg, wonende aan de Goudsbloemstraat 186 in Den Haag. Hij werd op 23-10-1942 naar het Oranjehotel overgebracht.
Mendels-Juliard, Jaantje (Maria Adriana Boks), Den Haag 5-2-1905
Woonachtig: Wilhelmina van Pruisenstraat 5, Den Haag
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 17-10-1942
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Oranjehotel, Westerbork
Overleden: Sobibor 26-3-1943
Holocaust: Zij werd gearresteerd in verband met haar lidmaatschap van de Nederlandse Volksmilitie, maar vervolgens ter vermijding van rompslomp doorgestuurd naar Westerbork, omdat bij de Sicherheitsdienst sinds oktober 1942 bekend was dat de Joden vandaar de dood in werden gedreven.
Opmerkingen: Zij werd gearresteerd onder de naam Maria Adriana Mendels-Boks, wonende aan de Van der Capellenstraat 39 in Den Haag.
Mendels-Kapper, Kaatje (Dormits-Kapper), Nieuwer Amstel 17-9-1888
Woonachtig: Van den Boschstraat 67, Den Haag
Verwantschap: Zij was de moeder (uit een eerder huwelijk) van Samuel Zacharias Dormits en Klaartje Henrietta Ziekenoppasser-Dormits.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 7-12-1943
Gevangenschap in: Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 28-1-1944
Holocaust: Zij werd gearresteerd in verband met haar lidmaatschap van de Nederlandse Volksmilitie, maar vervolgens ter vermijding van rompslomp doorgestuurd naar Westerbork, omdat bij de Sicherheitsdienst sinds oktober 1942 bekend was dat de Joden vandaar de dood in werden gedreven.
Menger, Pieter (Piet), Velsen 11-12-1919
Lid: Hij was lid van de Raad van Verzet.
Opmerkingen: Hij huwde met Truus Oversteegen in november 1945.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1952 tot 1985)
Merema, Dirk, Appingedam 19-8-1905, Vlasbewerker
Woonachtig: Appingedam
Verkiezingen: Was lid van de Gemeenteraad.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Gemeenteraadslid C.P.N. (1938).
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1947 tot 1978)
Merle, Hendrikus August (Henk, K. Kieft), Amsterdam 24-9-1909, Kantoorbediende
Woonachtig: 2e Helmersstraat 23, Amsterdam
Lid: Was voor of tijdens de oorlog bij de sabotage- en spionagegroep Wollweber aangesloten.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Communist. Hoofdbestuur V.V.S.U. (1938, 1939).
Gearresteerd: 17-10-1942, vrijgelaten 19-11-1943
Gijzeling: Gearresteerd doordat zijn naam stond vermeld op de Amsterdamse lijst van communistische gijzelaars die in september 1942 gearresteerd moesten worden. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Gevangenschap in: Amersfoort, Vught
Opmerkingen: Hij was voor de groep Wollweber koerier naar Brussel en Parijs.
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst van de Centrale Inlichtingendienst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1948 tot 1965)
Merzbach-Spier, Jenny, Wickrath, Grevenbroich, Rheinprovinz (Duitsland) 25-7-1888
Woonachtig: Scheldestraat 35, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 23-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 17-9-1943
Holocaust: Zij werd gearresteerd in verband met haar lidmaatschap van de Nederlandse Volksmilitie, maar vervolgens ter vermijding van rompslomp doorgestuurd naar Westerbork, omdat bij de Sicherheitsdienst sinds oktober 1942 bekend was dat de Joden vandaar de dood in werden gedreven.
Opmerkingen: Zij had de Duitse nationaliteit.
Mesman, Dirk Cornelis, Amsterdam 15-6-1905, Automonteur
Woonachtig: Kattenburgerkade 28 II voor, Amsterdam
Februaristaking: Was actief betrokken bij de voorbereiding en organisatie van de staking.
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1952 tot 1978)
Messizo, Lucas Frans, Den Haag 25-7-1895
Woonachtig: Delft
Gearresteerd: 2-7-1942
Infiltratie: Gearresteerd ten gevolge van de infiltratie in de CPN door Johannes Hubertus van Soolingen in opdracht van burgemeester De Monchy: in een rapport schreef Johannes Hubertus Veefkind van de Haagse Politie Inlichtingendienst dat Van Soolingen gemeld had dat na het oprollen in 1941 de Haagse CPN in 1942 ‘domicilie’ had in Delft.
Gevangenschap in: Oranjehotel
Meteren, Johannes van, Leiden 17-8-1900, Los werkman
Woonachtig: Hermanstraat 6, Leiden
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Los werkman. R.S.A.P.
Lid: Was voor de oorlog lid van de RSAP, mogelijk eerder of later lid van de CPN.
Gearresteerd: 25-6-1941, vrijgekomen 29-9-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort
Opmerkingen: Tijdens de Aktion CPN gaven de Duitsers opdracht aan de burgemeesters om CPN’ers aan te wijzen, die gearresteerd zouden worden. Het was voor iedereen duidelijk dat ze vermoord zouden worden. De opdracht werd doorgegeven aan de (hoofd-)commissarissen van politie en vervolgens de chefs van de lokale Inlichtingendiensten. Deze personen lieten ook andere linkse personen, vooral RSAP’ers en anarchisten, voordragen om vermoord te worden. Echter volgens fascistische doctrines moesten bevelen letterlijk opgevolgd worden (zie bijvoorbeeld briefwisseling tussen Haagse Sicherheitsdienst en Leidse commissaris van politie). Daarom werden de meeste RSAP’ers en anarchisten op 29 september 1941 weer vrijgelaten.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Leidse Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Adriaan van de Sande Bakhuyzen (CHU) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Mets-Meinema, ElisabethKornelis, Oostrum 18-7-1887, Verloskundige
Woonachtig: Kleine Houtweg 89, Haarlem
Gearresteerd: 3-1943, vrijgelaten 1-11-43
Gevangenschap in: Weteringschans, Vught
Opmerkingen: Zij zamelde geld in voor het Solidariteitsfonds. Zij zorgde voor persoonsbewijzen, stamkaarten, bonnen en levensmiddelen voor onderduikers. Zij vervoerde wapens en er werden in haar woning wapens opgeslagen. Zij was koerierster voor De Patriot en Vrij Nederland. Zij had onderduikers in huis.
Metscher, Petrus Paulus Jacobus (Piet van Rijn), Velsen 28-6-1903, Ambtenaar
Woonachtig: Den Haag
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Landelijke Commissie der Communistische Kindergroepen. Lid hoofdbestuur De Zaaier voor Leiden (1926). Lid hoofdbestuur de Zaaier.
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Opmerkingen: Hij kwam uit Leiden, waar hij werkzaamheden voor De Waarheid verrichtte. Hij kreeg in 1943 de leiding over het communistisch verzet in Den Haag en kreeg de opdracht het aantal slachtoffers zo veel mogelijk te beperken, omdat er vrijwel niemand overbleef. Hij was behulpzaam bij het laten vluchten van Gijsbertus Vink uit het buitencommando Zorgvliet in Den Haag (een buitencommando van Vught).
Hij heeft korte tijd contact gehad met Abraham van Velsen van de Geheime Dienst Nederland, die nauw met de Friedrich Frank van de Sicherheitsdienst samenwerkte. Van Velsen stond in contact met het Bureau Bijzonder Opdrachten (BBO) in Londen (Nederlandse geheime dienst). Er bestond een Spiel, waarbij er berichten Van de leider van de Duitse Abwehr (contraspionage) Joseph Schreieder, via de lijn Friedrich Frank, de zakenman Reinder Zwolsman, Van Velsen, gedropte ‘geheime agent’ marconist Johannes Antonius Steman via een radiozender, die onder andere in het Vredespaleis en het kantoor van Reinder Zwolsman stond, naar BBO in Londen en vervolgens in omgekeerde richting terug. Vermoedelijk moet dit Spiel omschreven worden als een samenwerkingsverband tussen BBO en de Abwehr. Die samenwerking resulteerde er in, dat er in maart 1945 gigantische hoeveelheden wapens en munitie door Engelse vliegtuigen werden gedropt, waarna Reinder Zwolsman met vrachtwagens van de Sicherheitsdienst de wapens ophaalde en onder hoede van de Sicherheitsdienst bracht. De wapens waren bestemd voor het met grof geweld wegslaan van een eventuele in Nederland gevormde regering, die mogelijk met communisten wilde samenwerken. In de herfst van 1944 verordonneerde Metscher dat communisten niet meer met andere Haagse groepen moesten samenwerken, omdat die niet te vertrouwen waren en dat het levensgevaar opleverde.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1946 tot 1983)
Metscher-Tode, Maria (Rie), Rotterdam 23-4-1910
Woonachtig: Den Haag
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1954 tot 1981)
Metz, Alexander (Lex), Den Helder 14-1-1913, Reclameontwerper
Woonachtig: Leidschekade 59 III, Amsterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Opmerkingen: Hij woonde voor de oorlog enige tijd in het communistisch gemeenschapshuis aan de Koningin Wilhelminalaan 308 C in Voorburg. Tijdens de oorlog woonde in hetzelfde pand een verdieping lager het koppel Willem Lucas Brusse en Eva Marianna Fernhout-Besnyö.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1947 tot 1963)
Metz-Van IJsseldijk, Teuna Hendrika (Teun), Kampen 5-7-1908
Woonachtig: Leidschekade 59 III, Amsterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Opmerkingen: Zij woonde voor de oorlog enige tijd in het communistisch gemeenschapshuis aan de Koningin Wilhelminalaan 308 C in Voorburg. Tijdens de oorlog woonde in hetzelfde pand een verdieping lager het koppel Willem Lucas Brusse en Eva Marianna Fernhout-Besnyö.
Metz, Karel, Amsterdam 4-3-1901, Glazenwasser
Woonachtig: Weteringschans 146 I + II, Amsterdam
Lid: Zij was aangesloten bij het Militair Contact (mil) dat onder leiding van Gerben Wagenaar stond. Hij was lid van de Raad van Verzet.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Varensgezel. Propagandist I.A.M.V. Dienstweigeraar lichting 1921. Secretaris Centrale voor Volkscultuur (C.V.V.) (1939).
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Opmerkingen: Hij was in het bezit van een pistool en een bajonet. In zijn meubelmakerij werden schietoefeningen gehouden, waarbij ter camouflage een zaagmachine lawaai produceerde.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1951 tot 1967)
Metz-Veltman, Rosina Martina (Sien), Amsterdam 8-4-1902
Woonachtig: Weteringschans 146 I + II, Amsterdam
Verwantschap: Zij was een zuster van Albert Martin en Jacoba Cornelia Veltman.
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1953 tot 1979)
Metz, Meijer de (Max), Amsterdam 24-5-1916, Kunstnijveraar
Woonachtig: Holendrechtstraat 28 I, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Geen
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Penningmeester Centrale voor Volkscultuur (1937).
Gearresteerd: 3-6-1943
Gevangenschap in: Amstelveenscheweg, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 31-10-1944
Holocaust: Hij werd gearresteerd in verband met verzetsactiviteiten, maar vervolgens ter vermijding van rompslomp doorgestuurd naar Westerbork, omdat bij de Sicherheitsdienst sinds oktober 1942 bekend was dat de Joden vandaar de dood in werden gedreven.
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij was een buurman van het echtpaar Jan Hendrik Maarten en Mina Knopper-Blom. Hij verspreidde De Waarheid. Hij bood onderdak aan onderduikers (Joden gevlucht uit de Joodsche Invalide en uit Duitsland gevluchte Nederlanders die daar te werk waren gesteld) en verzorgde persoonsbewijzen en levensmiddelenkaarten voor onderduikers en hij bracht onderduikers onder. Hij werd agent van politie Van Hoften in opdracht van de Sicherheitsdienst afdeling Joodsche Zaken gearresteerd.
Metz-Wiechmann, Henriëtte Wilhelmina de, Sloten 18-10-1920, Fabrieksarbeidster
Woonachtig: Holendrechtstraat 28 I, Amsterdam
Lid: Was lid van de sabotage- en liquidatiegroep CS6 (Corellistraat 6).
Opmerkingen: Zij was een buurvrouw van het echtpaar Jan Hendrik Maarten en Mina Knopper-Blom. Zij verspreidde De Waarheid. Zij bood onderdak aan onderduikers (Joden gevlucht uit de Joodsche Invalide en uit Duitsland gevluchte Nederlanders die daar te werk waren gesteld) en verzorgde persoonsbewijzen en bonkaarten voor onderduikers en hij bracht onderduikers onder. Petronella Pooters deed vanuit haar woning koerierswerk voor CS6. Zij verkreeg haar bonkaarten van Christiaan Adriaan Allebes.
Metzelaar, Willem, Amsterdam 25-8-1916, Metaalbewerker
Woonachtig: Rijnstraat 52 III, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1953 tot 1971)
Metzelaar-Grishaaver, Anna, Amsterdam 7-4-1917
Woonachtig: Rijnstraat 52 III, Amsterdam
Meulen, Arendina Hermina van der, Deventer 2-8-1921
Woonachtig: Veenweg 148, Deventer
Verwantschap: Zij was een dochter van Daniël en Alina Arendina van der Meulen-Hamer en een zuster van Maria Johanna van der Meulen.
Meulen, Corrie van der, ~1920, Verkoopster
Woonachtig: Hoeksterachterom, Leeuwarden
Meulen, Daniël van der (Daan), Deventer 4-2-1896, Verzekeringsagent
Woonachtig: Veenweg 148, Deventer
Verwantschap: Hij was de vader van Arendina Hermina en Arendina Hermina van der Meulen.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Verzekeringsagent. C.P.N.
Gearresteerd: 13-12-1941
Gijzeling: Zijn naam stond vermeld op de Arnhemse lijst van communistische gijzelaars die in september 1942 gearresteerd moesten worden, ondanks dat hij al eerder gearresteerd was. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Gevangenschap in: Arnhem, Oranjehotel, Amersfoort
Overleden: Woudenberg 16-10-1942 Gefusilleerd
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij bracht pakketten exemplaren van De Waarheid (bij elkaar enige duizenden) naar verdere verspreiders. Hij bracht gelden uit het Solidariteitsfonds naar gezinsleden van gearresteerde of omgekomen CPN-verzetsleden.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Meulen-Hamer, Alina Arendina van der, Deventer 22-11-1897
Woonachtig: Veenweg 148, Deventer
Verwantschap: Zij was de moeder van Arendina Hermina en Arendina Hermina van der Meulen en een zuster van Gerrit Hamer.
Meulen, Hendrik van der, Amsterdam 29-11-1889, Drukker
Woonachtig: Pretoriusstraat 85 I, Amsterdam
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Bestuurslid Amsterdamse Werklozenbond Eendracht maakt Macht (1936 penningmeester). In april 1938 geroyeerd als lid N.V.V. en E.M.M.
Meulen, Klaas van der, Zwartsluis 8-8-1897, Stratenmaker
Woonachtig: Bloemendaalstraat 11, Meppel
Godsdienst: Gereformeerde Kerken
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Arbeider. Ex-voorzitter afdeling C.P.N.
Gearresteerd: 22-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Neuengamme, Dachau
Overleden: Dachau 24-8-1942
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Meppelse Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Daniël baron Mackay was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Meulen, Maria Johanna van der, Deventer 15-1-1920
Woonachtig: Veenweg 148, Deventer
Verwantschap: Zij was een dochter van Daniël en Alina Arendina van der Meulen-Hamer en een zuster van Arendina Hermina van der Meulen.
Meulen, Sikke van der, Workum 13-11-1910
Woonachtig: Laan van Nieuw Guinea 135, Utrecht
Gearresteerd: <9-1941, vrijgekomen 21-9-1943
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Amersfoort, Vught, Haaren
Opmerkingen: Op hetzelfde adres woonde Martinus Linnenbank.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Utrechtse Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Gerhard ter Pelkwijk was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Meulen, Tiemen van der, Amsterdam 13-9-1892, Bankwerker
Woonachtig: Cornelis Anthoniszstraat 45 II, Amsterdam
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Secretaris dagelijks bestuur T.B.N. gewest Amsterdam (1939).
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1954 tot 1978)
Meure, Petrus Johannes Willebrordus, Haarlem 7-11-1900, Bankwerker
Woonachtig: Jan Steenstraat 29, Haarlem
Gevangenschap in: Weteringschans, Celle
Gearresteerd: 20-4-1944
Overleden: Celle 3-4-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verspreidde De Waarheid. In gevangenis gestorven, mogelijk vermoord.
Meurs, van
Woonachtig: Bas Jungeriusstraat 34, Rotterdam
Meyer, Heini
Woonachtig: Edisonstraat 78 I, Den Haag
Opmerkingen: Hij had de Duitse nationaliteit. Hij was een Komintern-agent die zich voordeed als een gewone Duitse emigrant. Toen de OMS, de afdeling van de Komintern die voor de internationale verbindingen van de agenten zorgde, in 1933 van Berlijn naar Amsterdam verhuisde, werd Meyer tot 1937 verantwoordelijk voor het radioverkeer. Meyer verbleef voor de oorlog bij Hendricus Tettero in Den Haag in huis. Tijdens de oorlog speelde hij een belangrijke rol bij het verzet door Duitse vluchtelingen in Nederland en ondersteuning van het KPD-verzet in Duitsland. Hij stond in contact met de verzetsman ‘Freek‘, die vermoedelijk Gerben Wagenaar was. Aan het einde van de oorlog, toen Tettero al jaren in een concentratiekamp verbleef, zat hij met diens vrouw ondergedoken op het landgoed De Wolberg bij Epe. In maart 1945 kwam de V-Mann Jan Haakman achter zijn onderduikadres en verraadde hem via Reinder Zwolsman aan Friedrich Frank van de Duitse contraspionage. De Sicherheitsdienst reageerde er niet meer op, vermoedelijk vanwege de nabijheid van geallieerde troepen.
Meyer, Herbert (Herbert Meijer Ricard), Frankfurt an der Main (Duitsland) 20-5-1908, Grafisch ontwerper
Woonachtig: Nieuwezijds Voorburgwal 365 I, Amsterdam
Opmerkingen: Hij had de Duitse nationaliteit. Hij was medeoprichter van de verzetsorganisatie Hollandgruppe “Freies Deutschland” (Freies Deutschland was een in 1941 opgericht illegaal communistisch blad in Duitsland) binnen het Duitse bezettingsleger in Nederland, die wapens, munitie, handgranaten en uniformen naar het Nederlands verzet doorsluisde. Hij deserteerde in september 1944 omdat hij niet tegen geallieerde militairen wilde vechten. Na de oorlog voegde hij officieus ‘Ricard’ aan zijn achternaam toe, wat was gebaseerd op de achternaam van zijn moeder ‘Richardt’.
Meza, Aäron de (Arie), Amsterdam 24-3-1881, Groenteventer
Woonachtig: Louis Bothastraat 7 III, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Portugees Israëlitisch
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Groentekoopman. Communist. Was in Rusland. Sectiehoofd der C.P. Bestuur afdeling Amsterdam der R.S.E. (1933).
Februaristaking: Was actief betrokken bij de voorbereiding en organisatie van de staking.
Gearresteerd: Eerste arrestatie 15-2-1941; tweede arrestatie 24-7-1941
Aktion CPN: Hij werd medio juli 1941 vanuit de gevangenis naar Schoorl overgebracht en gevoegd bij de arrestanten van de Aktion CPN in verband met de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Weteringschans, Schoorl, Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Neuengamme 23-2-1942
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Opmerkingen: Hij verspreidde De Waarheid. Uit het rapportenboek van de Amsterdamse politie: ‘Brengt I.P. [Inspecteur van Politie] Meeuwsen, vanaf den openbaren weg de Galerij, alhier: AARON DE MEZA, geboren te Amsterdam, 24 maart 1881, los werkman, wonende te Amsterdam, Luis Bothastraat 7 III, Nederlander, Israëliet, ter zake Opruiïng.
DE MEZA was in het bezit van inteekenlijsten, waarop staat vermeld: “Onderteekenaars protesteeren tegen de veel te lage lonen en steunen: eisen een verhoging der lonen en steunen, in overeenstemming met de gestegen kosten van het levensonderhoud! Protesteren met klem tegen de N.S.B.-terreur en de Joden-progroms: Eisen van de betrokken autoriteiten de gelegenheid tot het houden van een vergadering of meeting om daar over bestaande eisen te kunnen beraadslagen.”
Volgens getuigen J.D. BORN, oud 23 jaar, hotelbediende, wonende Frederiksplein 53; PIETER ANDRINGA, 47 jaar, won. 1e Jan Steenstraat 138 I en FRANCOIS HOOGENDOORN, oud 34 jaar, metselaar, won. 1e Jan Steenstraat 103 III, ontstond een volksoploop van ongeveer 70 man om DE MEZA, die deze menigte opruide, door te zeggen: Met duizenden neen met tienduizenden moeten wij ons verzetten tegen de N.S.B.-terreur, door ze net als in den Joden hoek, neer te slaan.” Blijft in bewaring.’
De Meza werd op 17 februari 1941 bij de officier van Justitie voorgeleid.
Het lijkt er sterk op dat dit te maken heeft met de staking die de CPN op 18 februari wilde organiseren, maar op het laatste moment werd afgeblazen. Waarna deze staking alsnog op 25 februari 1941 werd gehouden en sindsdien bekend staat als de Februaristaking. De eisen met betrekking tot lonen, steunen en beraadslagen zijn typisch voor het communistisch partijbestuur en niet voor een laag opgeleide ‘opruier’. Curieus is dat deze ‘opruiïng’ plaats vond in de Galerij, waar het CPN-partijkantoortje Parlando voor de oorlog was gevestigd en waar op 15 mei 1940 tot de oprichting van het communistisch verzet werd besloten.
Een uur eerder had de voornoemde politieagent Meeuwsen op de nabijgelegen drukke Albert Cuypmarkt met het dreigement dat de markt gesloten zou worden een oploop van ongeveer 50 man uiteengedreven, die ontstaan was doordat, veelal Joodse, marktkooplieden collectanten van de Winterhulp, een NSB-organisatie, belaagden.
De Galerij was een overgebleven halfopen gang van het in 1929 afgebrande Paleis van Volksvlijt. De gang trok weinig publiek, ondanks dat er aan de gesloten zijde wat winkeltjes gevestigd waren. Een groep van 70 personen was daar moeilijk spontaan te vormen op deze kille dag. Daarom lijkt het erop dat de 70 man op afspraak naar deze buiten zicht liggende plek kwamen. Waarschijnlijk was het de bedoeling om de intekenlijsten te verdelen over de mensen die de staking in verschillende bedrijven tot stand te laten komen; het duidt in ieder geval op een grote organisatie erachter. De bijeenkomst lijkt iets soortgelijks te zijn geweest als die van een week later op de Noordermarkt waar de organisatoren van de Februaristaking bijeen kwamen.
Dit rapport in het rapportenboek van de politie lijkt het eerste opgedoken bewijs te zijn van de communistische bewering dat de Februaristaking oorspronkelijk een week eerder georganiseerd zou worden. Het uiteendrijven van de bijeenkomst en de arrestatie van De Meza kunnen de reden van het afblazen van de werkonderbrekingen te zijn geweest.
Nota bene: na 75 jaar ontkenning door nagenoeg alle historici (inclusief die van het NIOD) en journalisten dat de communisten al lang voor de Februaristaking met de voorbereiding daarvan bezig waren, vinden we hier schriftelijk bewijs uit ‘onverdachte’ hoek.
In Archief 77 bij het NIOD, stuk 1107 d.d. 1-4-1941, staat echter: ‘Bei der Vernehmung kommunistischer Spitzenfunktionäre stelle sicher heraus, dass die CPN-Leitung bereits in Januar dieses Jahres bestrebt war, die Voraussetzungen für einen Streik in der werktätige Bevölkerung in Amsterdam zu schaffen.’ Hiermee is duidelijk dat het NIOD wat betreft het ‘spontane’ karakter van de Februaristaking welbewust geschiedvervalsing heeft gepleegd.
Kennelijk werd De Meza na verloop van tijd vrijgelaten, want op 23 juli 1941 werd hij opnieuw gearresteerd door agent Kuiper van het bureau Nieuwe Doelenstraat, waar de Amsterdamse Politie Inlichtingendienst zetelde.
Michaud, Jacobus Philippus, Rotterdam 15-7-1913, Magazijnmeester
Woonachtig: Langwelle 73, Rotterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Eva Hoek-Michaud.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Geen
Spanje: Was tijdens de burgeroorlog als vrijwilliger in Spanje.
Michels, Anthonie (Anton), Alkmaar 1-2-1919, Bakker
Woonachtig: Uitenboschstraat 32, Alkmaar
Spanje: Was tijdens de burgeroorlog als vrijwilliger in Spanje.
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Middeldorp, Adrianus (Aart, Arie), Den Haag 2-4-1914, Vrachtwagenchauffeur / metaalarbeider
Woonachtig: Frans Halsstraat 92 I, Den Haag
Godsdienst: Rooms Katholiek
Gearresteerd: 25-8-1941
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort, Buchenwald
Hij werd in het Oranjehotel zwaar mishandeld door onder andere Johannes Hubertus Veefkind van de Haagse Politie Inlichtingendienst en Willem Hendrik van Duivenboden, die voor de oorlog in dienst van de Haagse Politie Inlichtingendienst de Haagse CPN geïnfiltreerd had.
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Opmerkingen: Hij assisteerde Fred Donderwinkel in 1941 bij het ophangen aan de bovenleiding van de tram van een spandoek met een tekst ter gelegenheid van de 1 mei. Toen een toeschouwer met hoed op te lang aandachtig bleef kijken toen ze bezig waren met ophangen, stapte hij met een bijl op hem toe en zei tegen hen: ‘doorlopen, anders maak ik van je hoedje een gleufhoedje’. Hij werd gearresteerd in het pand Hemsterhuisstraat 2A, waar De Waarheid gestencild werd nadat uit vrees voor ontdekking het stencilen bij Henri Pieck gestopt was. Er was daar een zolderkamer gehuurd. De verhuurder had uit nieuwsgierigheid een kast opengebroken en ontdekt dat daar De Waarheid gestencild werd; hij waarschuwde Sicherheitsdienst. Daardoor konden Fred Donderwinkel, Nico de Goede en Arie Middeldorp gearresteerd worden (alle drie hadden een pistool op zak, maar konden het in de nauwe ruimte van de trap niet gebruiken). Middeldorp probeerde nog over het dak te vluchten, maar werd op het dak gepakt.
In het Oranjehotel werd hij mishandeld door Sicherheitsdienstman Otto Lange, Inlichtingendienstman Veefkind en de vooroorlogse Inlichtingendienstinfiltrant in de CPN Van Duivenboden: ze sloegen hem met gummiknuppel en vuist bont en blauw; hij moest met zij gezicht naar een muur staan en toen sloeg Sicherheitsdienstman Otto Lange hem hard van achteren tegen het hoofd zodat het tegen de muur spatte. Toen Herman Holstege vermoord werd, moest hij op de gang wachten voor zijn eigen verhoor; hij hoorde Holstege roepen: ‘moord, help ze vermoorden mij.’ Toen hij de verhoorkamer binnenkwam rook die rook naar zweet en bloed. De kamer was gedeeltelijk gedweild, zodat hij vermoedde dat Holstege veel bloed had verloren. Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘War Mitglied einer Arbeiter Sportvereinigung’.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1956 tot 1982)
Middelhoven, Bernard, Gronau (Duitsland) 29-8-1898
Woonachtig: Lindestraat 62, Enschede
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1950 tot 1965)
Middendorp, Cornelis, Schiedam 28-8-1903, Werkmeester
Woonachtig: Dirk van Wassenaarstraat 4, Schiedam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 7-3-1945
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam
Overleden: Rotterdam 12-3-1945 Gefusilleerd
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij was hoofdverspreider van De Waarheid. Hij werd gearresteerd ten behoeve van Richter van de Sicherheitsdienst. Op de arrestantenkaart van de Rotterdamse politie staat cynisch ‘ontslag 12-3-1945’, wat staat voor vrijlating.
Middendorp, Dominicus Hendrik Cornelis (Henk, Henny), Kampen 19-11-1919, Bedrijfsbrandweer Zuidwal
Woonachtig: Stuyvesantstraat 31, Den Haag
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 17-2-1943
Infiltratie: Gearresteerd ten gevolge van de infiltratie in de CPN door Johannes Hubertus van Soolingen in opdracht van burgemeester De Monchy: Van Soolingen wist in september 1942 opnieuw in contact met Haagse communisten te komen en kwam vervolgens met de stadsleider Jaap Boekman in contact, hetgeen hij aan Johannes Hubertus Veefkind van de Haagse Politie Inlichtingendienst meldde. Hij liet in december 1942 Boekman in een door de Haagse Politie Inlichtingendienst opgezette val lopen, zodat die gearresteerd kon worden. Door gebruik te maken van een celspion die psychologische trucs toepaste, kwam veel informatie voor de Sicherheitsdienst vrij, waarna tientallen mensen gearresteerd konden worden.
Gevangenschap in: Oranjehotel, Utrecht, Oranjehotel
Overleden: Waalsdorpervlakte 30-6-1943 Gefusilleerd
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij was bevriend met Hermanus van Koert. Hij studeerde muziek. Hij was actief voor De Waarheid. Hij maakte deel uit van een sabotagegroep, aangestuurd door Gerrit Kastein, verder bestaande uit Piet Wapperom, Evert Ruivenkamp, Jan van Kalsbeek en Gerard van der Laan, die een opslagplaats voor hooi en stro van de Wehrmacht in de Lulolfsdwarsstraat in de brand staken. Middendorp klom samen met Ruivenkamp over het hek van de opslagplaats om brand te stichten. Er waren ook plannen om het metaalwarenbedrijf Escher met explosieven op te blazen en de bioscoop Asta en een Duits filmtheater in brand te steken.
Op 17 februari 1943 kwam brandweercommandant Evert Ruivenkamp niet in de kazerne opdagen. Middendorp ging naar zijn woning om te vragen waar hij bleef. Toen hij aanbelde deed een onbekende open ( het was de politieman Jan Hendrik Schoo) en toen besefte Middendorp dat de politie in de woning was (Ruivenkamp was vlak daarvoor gearresteerd, maar dat wist Middendorp niet). Middendorp trok zijn revolver en bedreigde politieman. Op het moment dat Middendorp zich even omdraaide om de buitendeur te openen, besprong de politieman hem en Middendorp werd gearresteerd. Het pistool bleek zeven scherpe patronen te hebben en doorgeladen te zijn. Hij werd door het Kriegsmarinegericht in Utrecht ter dood veroordeeld.
Door politiemannen in de woningen van arrestanten te plaatsen en observaties van afspraken die in agenda’s werden gevonden ontstonden arrestatieketens. Na de arrestatie van Bronkorst die door de vooroorlogse politiespion Van Soolingen werd aangewezen, ontstond onder andere de lange arrestatieketen Johannes Bonkhorst, Willem Herder, Adrianus Nas, Tjerk Kloostra, Gerbert Bakker, Evert Ruivenkamp en Dominicus Middendorp.
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de moord, omdat ze opdracht hebben gegeven dat de Politie Inlichtingendiensten tijdens de bezetting voor de bezetter moesten blijven door werken; burgemeester De Monchy (Liberaal) is medeverantwoordelijk omdat hij op 15 mei 1940 opdracht aan de Haagse Politie Inlichtingendienst gaf om voor de bezetter communisten te blijven opsporen.
Middendorp, Hendrik, Deventer 20-12-1888, Wever
Woonachtig: Zwanebloemstraat 55, Almelo
Lid: Was voor de oorlog lid van de RSAP, mogelijk eerder of later lid van de CPN.
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Provinciale Staten.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Wever. Voorzitter afdeling Landelijke Federatie van Textielarbeiders (1939). Kandidaat van de R.S.A.P. voor gemeenteraad en Provinciale Staten (1939).
Gearresteerd: 25-6-1941, vrijgelaten begin 12-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort
Overleden: Almelo 25-12-1941
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij was een buurman van Abraham van de Loosdrecht. Hij werd in december 1941 uit kamp Amersfoort vrijgelaten, omdat door de mishandelingen ziekenhuisopname nodig was.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Almelose Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Mello Sichterman was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen en de Duitse opdracht om mensen aan te wijzen in juni 1941 doorspeelde.
Mieloo, Hubertus, Leiden 7-8-1906
Woonachtig: Leiden
Verwantschap: Hij was de broer van Johannes Mieloo.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Communist.
Mieloo, Johannes, Leiden 31-12-1902, Loswerkman
Verwantschap: Hij was een broer van Hubertus Mieloo.
Woonachtig: Nicolaas Beetsstraat 40, Leiden
Mieloo, Pieter, 10-9-1899, Metselaar
Woonachtig: Sumatrastraat 20, Leiden
Mieloo, Samuel (Sam), Schoorsteen- en ovenbouwer
Woonachtig: Merelstraat 20, Leiden
Opmerkingen: In zijn woning werd De Waarheid gestencild.
Mierlo, Jacobus Andreas Antonius Marie van, Breda 12-4-1904, Rijksambtenaar
Gearresteerd: 23-7-1943
Gevangenschap in: Oranjehotel
Mierlo, Johannes Michaël Hendrik van (Jan, Fons van den Berg, oude Fons, Taelman), Den Helder 21-10-1907, Leraar
Woonachtig: Henegouwschelaan 101, Nieuwer Amstel
Lid: Was lid van de sabotage- en liquidatiegroep CS6 (Corellistraat 6).
Gearresteerd: 25-9-1943
Gevangenschap in: Weteringschans
Overleden: Overveen 1-10-1943 Gefusilleerd
Opmerkingen: Hij werd in Haarlem op het station gearresteerd.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij was afdelingsvoorzitter van de Nederlandsche Unie. Na toetreden tot CS6 was hij betrokken bij liquidaties, spoorwegaanslagen, brandstichtingen in bioscopen en diefstallen uit Duitse opslagplaatsen. Hij vervaardigde valse doopbewijzen uit Soerabaja (die waren oncontroleerbaar).
Mierlo-Simons, Betje, Andijk 15-12-1903
Woonachtig: Henegouwschelaan 101, Nieuwer Amstel
Verwantschap: Zij was de moeder van Hendrik Frederik Roelandt Doornik
Lid: Was lid van de sabotage- en liquidatiegroep CS6 (Corellistraat 6).
Gearresteerd: 9-1943, vrijgelaten
Gevangenschap in: Weteringschans
Mijzen, Hendrik Jacob, Amsterdam 9-1-1893, Draadwerker
Woonachtig: Schalkburgerstraat 24 III, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Willem Mijzen.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1952 tot 1967)
Mijzen, Willem, Amsterdam 24-12-1903, Expeditiechef
Woonachtig: Kramatweg 33, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Hendrik Jacob Mijzen.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 26-6-1942
Gevangenschap in: Weteringschans, Utrecht, Oranjehotel, Amersfoort, Vught
Overleden: Neuengamme 4-5-1943
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij plakte pamfletten aan en verspreidde De Waarheid. Hij verzorgde bonkaarten voor onderduikers.
Mijzen-Van Dranen, Engelina, Amsterdam 14-7-1908
Woonachtig: Kramatweg 33, Amsterdam
Mikiasjwili, Nicolai
Woonachtig: Georgië
Opmerkingen: Hij was een Georgiër die in Zandvoort gelegerd was. Hij was aan het Oostfront krijgsgevangen gemaakt. Trad toe tot de Wehrmacht om betere overlevingskansen te krijgen en werd in Nederland gelegerd. Hij zocht contact met het communistisch verzet in Nederland. Hij werd in februari 1945 naar Texel overgeplaatst. Op 6 april 1945 kwamen de Georgiërs in opstand om te voorkomen dat ze tegen de geallieerde troepen werden ingezet. Er zijn toen 800 Duitsers om het leven gekomen, 565 Georgiërs en 120 Texelaars.
Mil, Remmert Huibert van, Rotterdam 20-2-1902, Ambtenaar Rotterdamse Sociale Dienst
Woonachtig: Beukendaal 1 A, Rotterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: <24-11-1943
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Oranjehotel
Overleden: Waalsdorpervlakte 13-1-1944 Gefusilleerd
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij stencilde en verspreidde De Waarheid en verrichtte daarnaast andere verzetsactiviteiten. Hij distribueerde geld en levensmiddelen voor onderduikers. Hij heeft onderduikers op adressen ondergebracht. Hij werd op 24-11-1941 in een politiecel opgesloten ten behoeve van Johannes Hoffmann van de Sicherheitsdienst; de politie vermeldde op de arrestantenkaart: ‘ter dood veroordeeld’.
Mil-Van der Klift, Klara Johanna van, Zierikzee 10-2-1888
Woonachtig: Beukendaal 1 A, Rotterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 24-11-1943, vrijgekomen 29-12-1943
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam
Milikowski, Herman Philip, Den Haag 3-3-1909, Godsdienstleraar
Woonachtig: Transvaalstraat 32 II, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Gearresteerd: <8-1943
Gevangenschap in: Vught, Westerbork, Sachsenhausen, Mauthausen
Opmerkingen: Hij wist tijdens het transport naar Westerbork te vluchten, maar werd kennelijk toch weer gepakt. Hij huwde na de oorlog met Hendrika Geertruida de Raat.
Opmerkingen: Hij had niet de Nederlandse nationaliteit.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1950 tot 1976)
Millenaar, Rudolf (Dolf), Amsterdam 25-8-1921
Woonachtig: Hilversum
Lid: Was lid van de sabotage- en liquidatiegroep CS6 (Corellistraat 6)
Minck, Carel Marinus, Groningen 11-7-1888, Monteur
Woonachtig: Palembangstraat 2, Groningen
Verwantschap: Hij was een broer van Cornelis Johannes, Johannes Cornelis en Wilhelmus Johannes Minck.
Gearresteerd: 16-2-1945
Gevangenschap in: Groningen, Neuengamme
Overleden: Celle (Duitsland) 29-6-1945
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij was lid van de Raad van Verzet. Bij huiszoeking werden twee radiotoestellen en illegale literatuur gevonden. Na bevrijding overleden.
Minck, Cornelis Johannes, Groningen 14-10-1895, Kapper
Verwantschap: Hij was een broer van Carel Marinus en Johannes Cornelis Johannes Minck.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1948 tot 1951)
Minck, Gerhardus Henderikus, Groningen 22-4-1915, Garagehouder
Woonachtig: Prinsesseweg 2
Verwantschap: Hij was een broer van Johannes Cornelis en Wilhelmus Johannes Minck.
Minck, Johannes Cornelis, Groningen 18-12-1884, Rijwielhandelaar
Woonachtig: Kranenweg 32, Groningen
Verwantschap: Hij was een broer van Carel Marinus en Cornelis Johannes Minck en de vader van Gerhardus Henderikus, Johannes Cornelis en Wilhelmus Johannes Minck.
Godsdienst: Rooms Katholiek
Gearresteerd: 4-6-1944
Gevangenschap in: Vught, Neuengamme
Overleden: Neuengamme 25-1-1945
Opmerkingen: Later in de oorlog was hij actief voor een knokploeg van de Landelijke Organisatie voor hulp aan onderduikers. In zijn rijwielzaak werden motoren voor het verzet gestald. Hij verleende hulp aan onderduikers.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Minck, Johannes Cornelis, Groningen 20-2-1913, Rijwielhandelaar
Woonachtig: Kranenweg 32, Groningen
Verwantschap: Hij was een broer van Gerhardus Henderikus en Wilhelmus Johannes Minck.
Minck, Wilhelmus Johannes, Groningen 30-9-1921, Assistent in fietsenwinkel
Woonachtig: Kranenweg 32, Groningen
Verwantschap: Hij was een broer van Johannes Cornelis en Gerhardus Henderikus Minck.
Gearresteerd: 7-1944
Gevangenschap in: Amersfoort, Graz
Overleden: Graz (Oostenrijk) 14-3-1945
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Vermoedelijk door bombardement om het leven gekomen.
Mink, Eldert Marinus de, Rotterdam 28-6-1898, Pakhuisbaas
Woonachtig: Dr. De Visserstraat 58 B, Rotterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 18/24-10-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort
Minke, Jan Willem, Amsterdam 5-6-1896, Kantoorbediende
Woonachtig: Veeteeltstraat 144, Amsterdam
Gearresteerd: 25-6-1941
Verwantschap: Hij was de vader van Louis Minke.
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort
Verantwoordelijkheid: Hij werd door commissaris Karel Henri Broekhoff van de Amsterdamse Politie Inlichtingendienst (‘Bureau Falsificaten’) aangewezen om vermoord te worden; burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Minke, Louis, Amsterdam 8-2-1922, Student
Woonachtig: Veeteeltstraat 144, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een zoon van Jan Willem Minke.
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 7-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Neuengamme 11-7-1942
Minks, Abraham, Amsterdam 29-3-1908, Winkelbediende
Woonachtig: Hoofdweg 467, Amsterdam
Lid: Was voor of tijdens de oorlog bij de sabotage- en spionagegroep Wollweber aangesloten.
Gearresteerd: 27-4-1943
Gevangenschap in: Oranjehotel, Vught, Remscheid-Lütkinghausen, Düsseldorf-Derendorf, Hamm
Opmerkingen: Hij werd gearresteerd door de Haagse Sicherheitsdienstman Otto Lange in het kader van de Amsterdamse actie van het Sonderkommando Munt dat zich richtte op de groep Wollweber met zijn geheime zenders.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1952 tot 1969)
Minks-Drews, Wilhelmina Alwine, Essen (Duitsland) 9-1-1910
Woonachtig: Hoofdweg 467, Amsterdam
Lid: Was voor of tijdens de oorlog bij de sabotage- en spionagegroep Wollweber aangesloten.
Gearresteerd: 27-4-1943
Gevangenschap in: Oranjehotel, Vught, Oranjehotel, Düsseldorf-Derendorf, Anrath, Hamm, Anrath-LK Kempen Krefeld, Oberems-Gütersloh
Opmerkingen: Zij werd gearresteerd door de Haagse Sicherheitsdienstman Otto Lange in het kader van de Amsterdamse actie van het Sonderkommando Munt dat zich richtte op de groep Wollweber met zijn geheime zenders.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1954 tot 1954)
Misdom, Jacobus Cornelis (Ko), Amsterdam 21-12-1910, Kantoorbediende dagblad
Woonachtig: Esmoreitstraat 9 II, Amsterdam
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1946 tot 1984)
Mochtar, Imransjah Ade, Padang Sidempoean (Nederlandsch Oost Indië) 24-3-1919, Student geneeskunde
Woonachtig: Rijnburgerweg 147, Leiden
Afkomst: Van Indonesische afkomst
Lid: Was lid van de Perhimpoenan Indonesia.
Opmerkingen: Hij studeerde na de oorlog aan de medische faculteit van de universiteit van Leiden af, hij promoveerde aan de Universiteit van Amsterdam waar hij later hoogleraar werd.
Moeller, Hans, Hagen (Duitsland) 15-9-1909
Woonachtig: Amsterdam
Gearresteerd: 5-10-1939
Gevangenschap in: Vlieland, Groningen, Duitse gevangenis(sen)
Opmerkingen: Hij was voor de oorlog naar Nederland gevlucht en betrokken bij het communistisch emigrantenverzet tegen het Hitler-bewind in Duitsland. Hij werd vanwege zijn politieke activiteiten door de politie gearresteerd en op Vlieland geïnterneerd en daar na de capitulatie aan de Duitse bezetter overgeleverd. De groep op Vlieland stond via een geheime koerier in contact met de leider van het communistisch emigranten verzet Eugen Schwebinghaus om bij gelegenheid weer aan het KPD-verzet in samenwerking met de CPN deel te nemen en hij moet daarom vanaf de Nederlandse capitulatie op 14 mei 1940 tot het communistisch verzet in Nederland gerekend worden. Alle op Vlieland geïnterneerden werden op 25 mei 1940 van Vlieland naar Groningen overgebracht en een paar dagen later naar Duitsland.
Moerland, Cent, Stavenisse 7-2-1865, Voormalig loswerkman
Woonachtig: Overijselschestraat 42 A, Rotterdam
Verwantschap: Hij was de vader van Derk Karel Moerland.
Godsdienst: Geen
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 18-10-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel
Moerland, Derk Karel, Rotterdam 6-8-1922, Fabrieksarbeider
Woonachtig: Overijselschestraat 42 A, Rotterdam
Verwantschap: Hij was een zoon van Cent Moerland.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 18-10-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort, Vught, Natzweiler, Dachau
Was Nacht-und-Nebel-gevangene.
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Opmerkingen: Hij werd gearresteerd in Friedrichshafen. In Natzweiler gaf hij op als arrestatiereden ‘illeg. Zeitungen’.
Moerman, Jan Job (Henk, Hendrik Jan van Blankenberghe), Menado (Nederlandsch Oost Indië) 30-8-1918, Kantoorbediende
Woonachtig: Pieter de Hoochstraat 94 III, Amsterdam
Lid: Was lid van de sabotage- en liquidatiegroep CS6 (Corellistraat 6).
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Opmerkingen: Hij was oorspronkelijk ambtenaar bij het Gewestelijk Arbeidsbureau, waar hij sabotage pleegde en Joden en onderduikers hielp. Vervolgens ging hij activiteiten verrichten voor een illegale drukkerij die wordt gebruikt voor het vervalsen van documenten. De drukkerij werkte onder andere voor de persoonsbewijzencentrale en was gevestigd in de woning van de gefusilleerde Willem Arondeus. In mei 1943 dook hij enige tijd onder in de Corellistraat 6, waarmee hij ook voor CS6 actief werd. De drukkerij produceerde 50.000 ‘Rückkehrscheine’, honderdduizenden distributiebonnen, watermerken voor de persoonsbewijzen, Belgische identiteitskaarten ten behoeve van de Escape Line, ‘Waffenscheine’, ‘Ausweise’ en illegale kranten. In 1944 trad hij toe tot de Landelijke Knokploegen en vervolgens de Binnenlandse Strijdkrachten.
Moewalladi, Mas Soedario (Moalladi), Modjosragen (Nederlandsch Oost Indië) 19-6-1907, Student geneeskunde
Woonachtig: Pieter Bothstraat 7 A, Den Haag
Afkomst: Van Indonesische afkomst
Godsdienst: Islamitisch
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Student. Communist. Leider van inheemse studentenvereniging Perhimpoenan Indonesia (1934, 1938). Protest inhouding loonbelasting inlands personeel Rott. Lloyd (1935). Spreekt voor de C.P.N., P.I. en K.M.I. Leider inheemse bedienden op Wereldtentoonstelling New York (1939). Lijst links-extremistische personen (1939). Communist. Voorzitter lustrumcomité Perhimpoenan Indonesia (1938)
Gearresteerd: <9-1943, vrijgekomen 22-12-1943
Gevangenschap in: Oranjehotel, Vught
Opmerkingen: Meteen na de Duitse inval werd het Haagse CPN-archief tijdelijk bij hem ondergebracht, later verhuisde het naar Nico Wijnen en weer later werd het verspreid over diverse leden. Het archief heeft de oorlog niet overleefd.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Moewalladi-Schatborn, Gijsbertha Margaretha (Bep), Velsen 6-6-1907
Woonachtig: Pieter Bothstraat 7 A, Den Haag
Godsdienst: Gereformeerde Kerken
Moinat, Abram Thomas, Amsterdam 22-12-1904, Groentehandelaar
Woonachtig: Westerstraat 244 I, Amsterdam
Gearresteerd: 1-12-1944
Gevangenschap in: Amersfoort, Mauthausen
Overleden: Wenen 17-5-1945
Opmerkingen: Na bevrijding overleden aan de gevolgen van gevangenschap
Mok, Louis, Amsterdam 22-7-1891, Accountant
Woonachtig: Geleenstraat 50 II, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1952 tot 1975)
Mok, Louis, Amsterdam 17-2-1919, Kantoorbediende
Woonachtig: Titiaanstraat 35, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1950 tot 1975)
Mol, Eric, Schoten 27-8-1926
Woonachtig: Generaal Cronjéstraat 21 rood, Haarlem
Opmerkingen: Hij verspreidde De Waarheid en was koerier. Hij werkte samen met Hannie Schaft. Na de oorlog weigerde hij om als militair naar Nederlandsch Indië te worden gestuurd en werd daarvoor tot een gevangenisstraf veroordeeld.
Mol, Gerrit, Amersfoort 20-7-1898, Fotograaf
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1948 tot 1963)
Mol, Johan, Amersfoort 9-5-1910, Kraandrijver
Woonachtig: Eenhoornlaan 17, Beverwijk
Gearresteerd: 24-3-1944
Gevangenschap in: Weteringschans
Overleden: Amsterdam 25-3-1944
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij was betrokken bij de mislukte aanslag op Ko Langendijk op 15 maart 1945 door Hannie Schaft en Truus Oversteegen. Hi werd op 25-3-1944 door twee personen van de Sicherheitsdienst gearresteerd en vervolgens bij een ontvluchtingspoging neergeschoten. Hij is in Amsterdam in het Wester ziekenhuis overleden.
Mol, Willem Hendrikus Joseph de (Wim), Utrecht 23-1-1898, Kelner
Woonachtig: Bandoengstraat 24 bis, Utrecht
Godsdienst: Geen
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Communist. Correspondent Volksdagblad (1938). Kandidaat gemeenteraad voor de C.P.N. (1939).
Gearresteerd: 26-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Neuengamme, Dachau, Neuengamme
Overleden: Neuengamme 20-12-1942
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verspreidde De Vonk en De Waarheid.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Utrechtse Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Gerhard ter Pelkwijk was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Molen, Berend van der, Amsterdam 20-2-1903, IJzerwerker
Woonachtig: Smitstraat 17 II, Amsterdam
Opmerkingen: In hetzelfde pand een verdieping hoger woonden Gerardus Veldhuisen en Maria Johanna Wilhelmina Hoof.
Molen-Eijl, Jansje van der, Amsterdam 3-10-1909
Woonachtig: Smitstraat 17 II, Amsterdam
Verwantschap: Zij was een zuster van Joseph en Meijer Eijl, Suzanna Musikant-Eijl en Mietje Rabbie-Eijl.
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Opmerkingen: In hetzelfde pand twee verdiepingen lager woonde Gerardus Veldhuisen en een verdieping hoger woonde Maria Johanna Wilhelmina van Hoof.
Molen, Geertje van der, Groningen 20-3-1919, Kantoormedewerkster
Woonachtig: Ganzevoortsingel 61, Groningen
Gearresteerd: 27-3-1941
Aktion CPN: Zij werd in Schoorl gevoegd bij de arrestanten van de Aktion CPN in verband met de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Groningen, Oranjehotel, Schoorl, Amsterdam, Ravensbrück, Westerbork
Opmerkingen: Zij publiceerde samen met Johannes Wagenaar in Groningen onder de naam Verzet tijdens de April-mei-stakingen en enkele maanden daarna De Waarheid. Om onduidelijke redenen werd zij vanuit Ravensbrück naar Westerbork overgebracht en later vrij gelaten.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1947 tot 1977)
Molen, Trijntje van der (Trijn, Truus), Haarlem 7-11-1899
Woonachtig: Zeeweg 313, IJmuiden
Verwantschap: Zij was gescheiden van Jacob Wilhelm Oversteegen, de moeder van Truus en Freddie Oversteegen en een zuster van Grietje Bijlsma-Van der Molen.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: [Zonder verdere toelichting.]
Opmerkingen: Zij verspreidde De Waarheid en verleende hulp aan onderduikers. Haar dochter Truus en Freddie Nanda Oversteegen woonden bij haar.
Molenaar, Edmond Toussaint Cornelis, Maastricht 2-11-1905
Woonachtig: Maastricht
Gearresteerd: 25-6-1942, vrijgelaten 1942
Gevangenschap in: Maastricht
Molenaar, Elizabertus, Schiedam 5-9-1911, IJzerarbeider
Woonachtig: Rotterdamschedijk 43, Schiedam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 28-5-1943
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Vught, Dachau, Markirch
Was Nacht-und-Nebel-gevangene.
Opmerkingen: In Vught gaf hij op als arrestatiereden ‘Betätigung für die C.P.N.’
Molenaar, Johannes (Jan), Leiden 27-11-1905, Journalist, fabrikant van briketten
Woonachtig: Van Zeggelenlaan 354, Den Haag
Godsdienst: Geen
Lid: Was voor de oorlog lid van de RSAP, mogelijk eerder of later lid van de CPN.
Spanje: Was tijdens de burgeroorlog als vrijwilliger in Spanje.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Gemeentewerkman. S.A.W./O.S.P. Voorzitter Bond van Revolutionair Socialisten. Voorzitter S.J.V. (1932, 1934). Voorzitter R.S.J.V., tevens internationaal secretaris. Redactie De Socialist en Rood Kader. Hoofdbestuur R.S.A.P.; geroyeerd (1935). Voormalig voorzitter S.J.V. O.S.P. (tot 1935). Partijbestuurslid R.S.A.P. (1935). Met vrouw in Spanje (1938). Spreker.
Gearresteerd: 26-3-1941
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort, Buchenwald
Overleden: Kdo Weimar 5-6-1942
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij was stateloos. Ondanks dat de leiding van het Marx-Lenin-Luxemburg-front (MLLF), de illegale versie van de RSAP, tegen samenwerking met de communisten was, werkte hij samen met het communistisch verzet in Den Haag, net zoals Willem Dolleman. In 1941 raakte hij in Amsterdam betrokken bij de verspreiding van Het Parool en Vrij Nederland. Hij werd gearresteerd nadat hij van zijn woonplaats Amsterdam even bij zijn ouders in Leiden kwam, de SD was op zoek naar stencilmachine en vond bij hem papieren over Februaristaking.
In het Oranjehotel zat hij met Jacques Thomas van de Stijkelgroep in een cel.
Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘Betätigung für eine illeg, Organisation (ordedienst)’ (ondanks de bedreiging met straf gaf hij hier duidelijk een vals lidmaatschap op van de extreemrechtse verzetsorganisatie Ordedienst, wat kennelijk veiliger leek dan de extreemlinkse RSAP). In de steengroeve van Buchenwald leverde hij commentaar op het door een Kapo afranselen van een zestienjarige jongen. Voor straf moest hij verder lopen op klompen die vol gestort waren met steensplinters met vlijmscherpe randen. Drie dagen later was hij dood.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Molenaar-Wiersma, Antje, Den Haag 28-4-1908
Woonachtig: Van Zeggelenlaan 354, Den Haag
Opmerkingen: Zij huwde in december 1945 met Arie Treurniet.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1947 tot 1976)
Molenaar, Leendert Jacobus (Leen, zwarte / rode Kees), Molenaarsgraaf 18-6-1900, Timmerman
Woonachtig: Vreeswijkstraat 689, Den Haag
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lid: Was voor de oorlog lid van de RSAP, mogelijk eerder of later lid van de CPN.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Timmerman. R.S.A.P. Bestuur I.S.F. (1938). Secretaris Comité voor Strijd en Solidariteit van het H.T.M.-personeel (R.S.A.P.). Spreker.
Opmerkingen: Hij was een bekend schermer, waardoor hij de vooroorlogse infiltrant en V-Mann voor de Sicherheitsdienst Richard Friedrich Salter, met wie hij bovendien een seksuele relatie had, goed kende.
Molenaar, Pieter Philippus (Piet), Utrecht 24-12-1904, Houtbewerker, radiateurmonteur
Woonachtig: Nicolaas Ruychaverstraat 81 bis, Utrecht
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Utrechtse Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Gerhard ter Pelkwijk was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Molendijk, Aert, Rotterdam 9-11-1908, Grondwerker
Woonachtig: Gaesbeekstraat 12 A, Rotterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 1-2-1943
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Vught, Dachau, Kottern
Overleden: Kottern 10-1-1945
Opmerkingen: Hij werd gearresteerd omdat hij lid zou zijn van de CPN.
Molenkamp, Hendrik, Amsterdam 24-3-1909, Kelner
Woonachtig: Raamstraat 163 / Riouwstraat 46, Delft / Utrecht
Godsdienst: Geen
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: A.N.V.A. Kandidaat gemeenteraad voor de C.P.N. (1939).
Gearresteerd: 5-5-1942
Infiltratie: Gearresteerd ten gevolge van de infiltratie in de CPN door Johannes Hubertus van Soolingen in opdracht van burgemeester De Monchy: in een rapport schreef Johannes Hubertus Veefkind van de Haagse Politie Inlichtingendienst dat Van Soolingen gemeld had dat na het oprollen in 1941 de Haagse CPN in 1942 ‘domicilie’ had in Delft.
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort, Wolvenplein Utrecht, Oranjehotel
Overleden: Waalsdorpervlakte 24-2-1943 Gefusilleerd
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij bezat een consumptiewagen in de Biltstraat in Utrecht. Hij is in 1941 in Delft ondergedoken, waar hij vervolgens leiding aan het CPN-verzet gaf. Hij werkte samen met Adam Zuidam. Hij stencilde en verspreidde in Delft De Waarheid. Hij maakte deel uit van een sabotageploeg samen met Huibertus de Hoog, Pieter van der Kam, Cornelis Kok en Cornelis Smit. Hij dook onder bij Mees Wijnmaalen.
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de moord, omdat ze opdracht hebben gegeven dat de Politie Inlichtingendiensten tijdens de bezetting voor de bezetter moesten blijven door werken; burgemeester De Monchy (Liberaal) is medeverantwoordelijk omdat hij op 15 mei 1940 opdracht aan de Haagse Politie Inlichtingendienst gaf om voor de bezetter communisten te blijven opsporen.
Molenkamp, Pieter, Beerta 26-11-1891, Voerman
Woonachtig: Finsterwolde
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Lid burgerlijk Armbestuur. Kandidaat gemeenteraad voor de C.P.N. (1939) maar niet gekozen.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1948 tot 1978)
Molenwijk, Leonardus, Zoetermeer 14-7-1905, Fabrieksarbeider
Woonachtig: Nassauplein 26, Delft
Gearresteerd: 11-7-1942
Infiltratie: Gearresteerd ten gevolge van de infiltratie in de CPN door Johannes Hubertus van Soolingen in opdracht van burgemeester De Monchy: in een rapport schreef Johannes Hubertus Veefkind van de Haagse Politie Inlichtingendienst dat Van Soolingen gemeld had dat na het oprollen in 1941 de Haagse CPN in 1942 ‘domicilie’ had in Delft.
Gevangenschap in: Oranjehotel
Molier, Wilhelmus Johannes, Den Haag 6-6-1900, Bouwopzichter
Woonachtig: Berberisstraat 29, Den Haag
Godsdienst: Gereformeerde Kerken
Gearresteerd: 25-4-1944
Gevangenschap in: Oranjehotel, Vught
Opmerkingen: Hij verspreidde het mededelingenblad van De Waarheid, dat opgevangen radionieuwsberichten bevatte. Hij werkte samen met Rijnder Zwaal.
Mollee, Arend (Ab), Amsterdam 23-7-1906, Metaalbewerker
Woonachtig: Paardenstraat 9 III, Amsterdam
Spanje: Was tijdens de burgeroorlog als vrijwilliger in Spanje.
Gearresteerd: eerste arrestatie 31-8-1941, vrijgekomen 12-1941, tweede arrestatie 1-1942, vrijgekomen 20-4-1942, derde arrestatie 13-1-1945
Gevangenschap in: Euterpestraat, Weteringschans, Amersfoort, Apeldoorn
Opmerkingen: Na derde arrestatie ter dood veroordeeld, maar weet te ontsnappen.
Molleman, Cornelis Antoon, Amsterdam 4-9-1904, Timmerman
Woonachtig: Louis Bothastraat 27 II, Amsterdam
Lid: Was voor de oorlog lid van de RSAP, mogelijk eerder of later lid van de CPN.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: R.S.A.P.; later geroyeerd.
Opmerkingen: Bij hem in huis werd De Waarheid gestencild.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1953 tot 1982)
Molter, Gerrit, Leeuwarden 27-9-1899, Trambestuurder
Woonachtig: Palmgracht 23 III, Amsterdam
Verwantschap: Hij was de vader van Martha, Jurrien Gerrit en Sjirk Rudolf Molter.
Molter-De Jager, Aaltje (Alie), Düsseldorf (Duitsland) 11-5-1902
Woonachtig: Palmgracht 23 III, Amsterdam
Verwantschap: Zij was de moeder van Martha, Jurrien Gerrit en Sjirk Rudolf Molter.
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1953 tot 1979)
Molter, Jurriën, Amsterdam 5-5-1923, Magazijnbediende
Woonachtig: Jan van Galenstraat 81 III, Amsterdam
Gearresteerd: <8-1943
Gevangenschap in: Vught, Siegburg
Overleden: Siegburg 11-3-1945
Opmerkingen: Hij werd op 29 oktober 1941 vanuit Amsterdam naar Duitsland gebracht om daar verplicht te werken.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1951 tot 1982)
Molter, Jurrien Gerrit, Amsterdam 22-2-1922, Elektricien
Woonachtig: Palmgracht 23 III, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een zoon van Gerrit en Aaltje Molter-De Jager en een broer van Martha en Sjirk Rudolf Molter.
Molter, Martha, Amsterdam 28-6-1923, Handwerkster
Woonachtig: Palmgracht 23 III, Amsterdam
Verwantschap: Zij was een dochter van Gerrit en Aaltje Molter-De Jager en een zuster van Jurrien Gerrit en Sjirk Rudolf Molter.
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Molter, Sjirk Rudolf, Amsterdam 6-6-1928
Woonachtig: Palmgracht 23 III, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een zoon van Gerrit en Aaltje Molter-De Jager en een broer van Jurrien Gerrit en Martha Molter.
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Momberg, Arie Franciscus, Den Haag 11-7-1920
Woonachtig: Vermeerstraat 179, Den Haag
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 23-7-1943
Gevangenschap in: Oranjehotel, Utrecht, Kleve, Amersfoort
Opmerkingen: Hij werd in juli 1944 in Duitsland te werk gesteld.
Monincx, Marinus Anthonius, Montfoort 21-2-1895, Schilder
Woonachtig: Kromme Rijn 4 bis, Utrecht
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Schilder. Ondertekent Dienstweigeringsmanifest Mobiliseren 1927.
Opmerkingen: Hij woonde op hetzelfde adres als Johannes de Ruiter.
Monkhorst, Hendrik, Nieuw Buinen 31-5-1897, Smid
Leijdsweg 61, Enschede
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1952 tot 1974)
Montel, Jacobes Christiaan van de, Boven-Commewijne (Suriname) 20-4-1903, Dassencoupeur
Woonachtig: Ruyschstraat 60 III, Amsterdam
Verwantschap: Hij was de vader van Louise Henriette van de Montel.
Afkomst: Van Surinaamse afkomst
Gearresteerd: 8-3-1943
Gevangenschap in: Weteringschans, Vught, Sachsenhausen
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Opmerkingen: Hij fabriceerde als zelfstandige dassen. Hij werd ten behoeve van de Sicherheitsdienst gearresteerd door de wachtmeester der marechaussee Donker. Tegelijk met hem werden behalve zijn Joodse echtgenote en dochter in zijn woning ook nog drie personen
gearresteerd: de in Limburg wonende in Duitsland geboren Poolse Jood Osias Pinkas Gellert en de uit Limburg afkomstige Jood Walter Benedik die beiden in Sobibor werden vermoord en de uit Hilversum afkomstige Nicolaas de Wit die in Duitsland te werk werd gesteld.
Montel-Boeken, Hendrika van de, Amsterdam 28-11-1905, Naaister
Woonachtig: Ruyschstraat 60 III, Amsterdam
Verwantschap: Zij was de moeder van Louise Henriette van de Montel.
Afkomst: Van Joodse afkomst
Gearresteerd: 8-3-1943
Gevangenschap in: Weteringschans, Vught, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 31-1-1944
Opmerkingen: Zij werd ten behoeve van de Sicherheitsdienst gearresteerd door de wachtmeester der marechaussee Donker.
Montel, Louise Henriette van de, Amsterdam 2-2-1926, Verkoopster
Woonachtig: Ruyschstraat 60 III, Amsterdam
Verwantschap: Zij was een dochter van Jacobes Christiaan en Hendrika van de Montel-Boeken.
Afkomst: Van gemengd Joods-Surinaamse afkomst
Gearresteerd: 8-3-1943
Gevangenschap in: Weteringschans, Vught, Westerbork, Bergen-Belsen, Ravensbrück
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Opmerkingen: Zij werd ten behoeve van de Sicherheitsdienst gearresteerd door de wachtmeester der marechaussee Donker. Zij werd later zangeres; in Vught zong zij regelmatig voor de gevangenen, wat haar de bijnaam ‘De nachtegaal van Vught’ bezorgde. Zij was een van de 70 vrouwen van het bunkerdrama in Vught, waarbij de vrouwen in een bunker werden geperst, zodat er velen stikten. Zij werd in april 1945 door het Zweedse Rode Kruis vanuit Ravensbrück door het oorlogsgebied in Duitsland via Denemarken naar Malmö in Zweden geëvacueerd.
Montezinos, Joël, Amsterdam 17-8-1914, Rijwielhersteller
Woonachtig: Baarsjesweg 262 I, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Opmerkingen: Hij verspreidde De Waarheid.
Montfoort, Antonius Cornelis, Den Haag 26-9-1902, Begrafenisondernemer
Woonachtig: Zoutmanstraat 30, Den Haag
Verwantschap: Hij was een broer van Johannes Jacobus Montfoort.
Godsdienst: Evangelisch Luthers
Gearresteerd: 6-3-1945, vrijgekomen 5-5-1945
Gevangenschap in: Oranjehotel
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Opmerkingen: Hij was een begenadigd en bekend schermer, waardoor hij veel contacten met officieren uit het leger had. Hij kwam daardoor in 1930 in contact met de schermer Richard Salter die als infiltrant voor de Centrale Inlichtingendienst werkte. Hij nam in 1936 deel aan de Olympische Spelen. In 1938 behaalde hij de bronzen medaille op het wereldkampioenschap voor teams op de sabel.
Een vriend van hem, Gerard Jan van der Vaart, werkte op de gemeentesecretarie en kon aan blanco persoonsbewijzen (PB) komen. Deze werden doorgegeven aan Hans Polak die het voor Joodse en verzetsonderduikers kon gebruiken, zowel in het kader van het communistisch verzet als de Landelijke Organisatie voor Hulp aan Onderduikers (LO). Hij bood een paar weken onderdak aan het ondergedoken gezin van Hans Polak en Annetje Kupferschmidt. Catharina Montfoort-Poot benaderde in 1944 de arts Paul Voûte om middelen te leveren om de gearresteerde broer van Annetje, Abitch (Albert) Kupferschmied ziek te maken, zodat die na een ziekenhuisopname bevrijd kon worden. Het plannetje mislukte door loslippigheid, waardoor Antonius vriend uit de schermwereld, Richard Salter die tevens V-Mann van Friedrich Frank van de Duitse contraspionage was, het plan aan de Sicherheitsdienst verraadde. Door het verraad werd Antonius ook gearresteerd, maar Salter wist wel weer te bewerkstelligen dat hij niet bij wijze van represaille gefusilleerd werd. Door dit contact wist Salter wel door te dringen tot eerst Frits Boverhuis en vervolgens Gerhard Badrian. Montfoort zorgde voor bonnen en levensmiddelenkaarten voor onderduikers. Hij stond in nauw contact met een KPD-man die uit Westfalen afkomstig was en in Amsterdam woonde.
Montfoort-Poot, Catharina Leonarda, Den Haag 7-9-1907
Woonachtig: Zoutmanstraat 30, Den Haag
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Montfoort, Johannes Jacobus (Jan), Den Haag 11-5-1893, Kapper
Woonachtig: Torenstraat 51, Den Haag
Verwantschap: Hij was een broer van Antonius Cornelis Montfoort.
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 28-4-1941
Infiltratie: Gearresteerd ten gevolge van de sinds 1923 voor de Haagse Politie Inlichtingendienst werkende infiltrant Johannes Hubertus van Soolingen, die door burgemeester De Monchy in mei 1940 opnieuw de CPN werd ingestuurd.
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort, Buchenwald, Natzweiler, Dachau, Allach, Dachau
Was Nacht-und-Nebel-gevangene.
Overleden: Den Haag 30-9-1952
Opmerkingen: Hij was de eerste persoon die gearresteerd werd in de door burgemeester De Monchy gestarte actie tegen de Haagse CPN (Vonk-groep), die tot meer dan 270 arrestaties en 100 doden leidde. De Sicherheitsdienst deed voorkomen alsof het ging om een toevallige ontdekking van de overhandiging van een illegaal blaadje, maar in een rapport dat vrijwel meteen naar de Gestapo in Berlijn werd gestuurd, werd vermeld dat het ging om het voorkomen van krantjes ter gelegenheid van de communistische 1 mei viering. Bovendien ging het om het oprollen van de hele illegale Haagse CPN, want in hetzelfde rapport werd gemeld dat nog 40 arrestaties werden verwacht. Dit grote aantal maakt duidelijk dat het om een lang lopende operatie ging.
In het Oranjehotel werd hij aangesteld als gevangeniskapper, waardoor hij grotere bewegingsvrijheid had. Hij gebruikte dit om via zijn echtgenote brieven van gevangenen naar buiten te smokkelen. De gevangene Mozes Brandon Bravo, die V-Mann voor de Sicherheitsdienst werd en daarvoor via een zogenaamde ontsnapping vrijgelaten werd, verraadde dit.
De Haagse Sicherheitsdienst vermeldde op een cartotheekkaart: ‘Er will nur mit der CPN sympathisiert haben, hat jedoch, nach dem Verbot derselben noch Hetzschriften weitergegeben. M. hat de öfteren die Hetzschrift “De Vonk” erhalten und nach Durchlesen verbrannt. Die letzte Schrift geb er einen Kunden’. Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘Hat Komm. Zeit. gehabt’.
Hij stierf in 1952 door tbc opgelopen in het concentratiekamp
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de moord, omdat ze opdracht hebben gegeven dat de Politie Inlichtingendiensten tijdens de bezetting voor de bezetter moesten blijven door werken; burgemeester De Monchy (Liberaal) is medeverantwoordelijk omdat hij op 15 mei 1940 opdracht aan de Haagse Politie Inlichtingendienst gaf om voor de bezetter communisten te blijven opsporen; het latere hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst is medeverantwoordelijk omdat hij in nauwe samenwerking met de Sicherheitsdienst leiding gaf aan de opsporing van communisten.
Moock, Hendrikus van (Henk), Amsterdam 16-2-1917, Broodbakker
Woonachtig: Polanenstraat 47 II voor, Amsterdam
Verwantschap: Hij huwde na de oorlog met Rachel Parijs.
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: <25-8-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Vught, Dachau, Auschwitz, Mauthausen
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Verantwoordelijkheid: Hij werd door commissaris Karel Henri Broekhoff van de Amsterdamse Politie Inlichtingendienst (‘Bureau Falsificaten’) aangewezen om vermoord te worden; burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1946 tot 1984)
Moock, Pieter Jacobus, Amsterdam 10-3-1915, Radiomonteur
Woonachtig: Quellijnstraat 80 A, Amsterdam
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Partijcongres C.P.N. (Amsterdam 1935).
Opmerkingen: Hij verspreidde De Waarheid, plakte pamfletten op muren en zamelde geld in voor het Solidariteitsfonds.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1953 tot 1972)
Mooi, Ritze, Delfzijl 2-5-1902, Havenarbeider
Woonachtig: Borgerstraat 91 II, Amsterdam
Gearresteerd: <7-1943
Gevangenschap in: Vught
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1951 tot 1975)
Mooij, Johannes, Noordwolde 3-6-1888, Stoelenmaker
Woonachtig: A 535, Noordwolde
Lid: Was voor de oorlog lid van de RSAP, mogelijk eerder of later lid van de CPN.
Verkiezingen: Was lid van de Gemeenteraad.
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Provinciale Staten.
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Tweede Kamer.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Kandidaat C.P. verkiezing gemeenteraad 1923 en 2e Kamer 1922. April 1925 voorzitter afdeling Socialistische Partij. Raadslid Weststellingwerf voor de R.S.P. in 1931. Bestuur N.A.S. (1935). Voorzitter P.A.S. (1939). Voorzitter afdeling R.S.A.P. en kandidaat Provinciale Staten (1939). Gemeenteraad voor de R.S.A.P. (1939). Bestuur Noordelijke Comité van Propaganda en Actie van het N.A.S. (1939).
Gearresteerd: 25-6-1941, vrijgekomen 31-7-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Leeuwarden, Schoorl
Opmerkingen: Hij werd vrijgelaten in het kader van een Duitse actie om gearresteerde Friezen vrij te laten.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1947 tot 1957)
Moolenijzer, Grietje, Amsterdam 20-3-1918, Ambtenares
Woonachtig: Jozef Israëlskade (Tooropkade) 116 I, Amsterdam
Verwantschap: De eerste oorlogsjaren woonde ze op hetzelfde adres als het gezin van Gerardus Johannes Marinus van het Reve. Zij was een zuster van Leendert Moolenijzer. Zij had een relatie met Tom Nije, met wie ze na de oorlog huwde.
Opmerkingen: Zij verrichtte werkzaamheden voor De Waarheid.
Moolenijzer, Leendert, Amsterdam 29-5-1911, Vertegenwoordiger
Woonachtig: Admiralengracht 195 III, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Grietje Moolenijzer.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Communist. Agent G.P.U. Verdacht van ronselen voor Spanje.
Gearresteerd: 18-9-1942, vrijgelaten 19-11-1943
Gijzeling: Gearresteerd doordat zijn naam stond vermeld op de Amsterdamse lijst van communistische gijzelaars die in september 1942 gearresteerd moesten worden. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Gevangenschap in: Amersfoort, Vught
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst van de Centrale Inlichtingendienst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1953 tot 1959)
Moor, Ewout Pieter Cornelis de, Rotterdam 13-6-1906, Monteur
Woonachtig: Noolscheweg 10 A, Blaricum
Godsdienst: Geen
Lid: Was voor de oorlog lid van de RSAP, mogelijk eerder of later lid van de CPN.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: O.S.P./S.A.W. Lid O.S.P. Socialistische Arbeidersweer, vendel Rotterdam (1932).
Gearresteerd: <9-1944
Gevangenschap in: Arnhem
Overleden: Arnhem 5-9-1944
Opmerkingen: Het is onbekend hoe hij om het leven is gekomen.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Moorlag, Gerrit, Middelstum 7-8-1914, Grossier in eieren, boter en kaas
Woonachtig: Gedempte Zuiderdiep 137, Groningen
Verwantschap: Ondanks zelfde geboortedatum geen directe verwant van Hans Moorlag.
Gearresteerd: <1-1944
Gevangenschap in: Vught, Utrecht, Dachau
Moorlag, Hans, Groningen 7-8-1914
Woonachtig: Papengang 1, Groningen
Verwantschap: Ondanks zelfde geboortedatum geen directe verwant van Gerrit Moorlag.
Spanje: Was tijdens de burgeroorlog als vrijwilliger in Spanje.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Reist naar Spanje (1937). Groningen. Vertrekt in 1937 naar Spanje.
Gearresteerd: 1941
Gevangenschap in: Groningen, Sachsenhausen, Neuengamme, Beendorf
Opmerkingen: Hij was stateloos.
De verzetsman Moorlag, die tijdens de oorlog zijn leven voor Nederland waagde, kreeg pas in 1968 zijn Nederlanderschap terug van partijen als ARP, KVP en VVD, waarvan de voorgangers tijdens de oorlog op grote schaal met de Duitsers gecollaboreerd hadden en daarmee medeplichtig waren aan de massamoord op veel verzetsmensen.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1947 tot 1984)
Mooseker, Cornelis Coenradus, Rotterdam 16-3-1897, Machinebankwerker
Woonachtig: Kanaalstraat 83, Amsterdam
Verwantschap: Hij was de vader van Hendrikus Johannes Mooseker.
Godsdienst: Geen
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Waarschijnlijk ronselaar Internationale Brigade Spanje (1937). Districtsbestuur C.P.N. (1939).
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Neuengamme 19-4-1942
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij werkte samen Johannes Remert. Hij was zamelde geld in voor het Solidariteitsfonds en zamelde bonnen in.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door commissaris Karel Henri Broekhoff van de Amsterdamse Politie Inlichtingendienst (‘Bureau Falsificaten’) aangewezen om vermoord te worden; burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. Ondanks dat hij al tijdens de oorlog om het leven was gekomen stelde de Binnenlandse Veiligheidsdienst een dossier over hem samen, dat refereerde aan gegevens uit 1937 en tot 1957 werd bijgehouden; blijkbaar waren ze bang dat hij kwam spoken. (BVD-dossier van 1937 tot 1957)
Mooseker, Hendrikus Johannes, Amsterdam 24-8-1919, Timmerman
Woonachtig: Zijkanaal 1, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een zoon van Cornelis Coenradus Mooseker.
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Bernburg 23-6-1942 Vergast met koolmonoxide
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door commissaris Karel Henri Broekhoff van de Amsterdamse Politie Inlichtingendienst (‘Bureau Falsificaten’) aangewezen om vermoord te worden; burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Moquette, Henri Herman, Makassar (Nederlandsch Oost Indië) 5-1-1899, Verzekeringsinspecteur
Woonachtig: Frans Halsstraat 4, Hengelo
Godsdienst: Geen
Lid: Was lid van de Hazemeijer-groep die deels door de Nederlandse Volks Militie werd aangestuurd.
Gearresteerd: 10-3-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Utrecht
Overleden: Soesterberg 19-11-1942 Gefusilleerd
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij maakte deel uit van de Hazemeijer sabotagegroep onder leiding van Harry van Genugten, die nauw met de NVM samenwerkte. De groep pleegde aanslagen op spoorlijnen naar Duitsland, waarlangs militaire goederen naar Duitsland werden gebracht; Cornelis van der Kraats was nauw bij deze bomaanslagen betrokken. Hij verleende hulp aan bemanningsleden van neergehaalde vliegtuigen.
In bronnen op internet wordt vermeld dat hij lid was van het Oranjevendel, maar hij werd ook aangemeld voor het Eereboek voor mensen omgekomen in het CPN-verzet. Mogelijk moet dit gezien worden als een samenwerking van het Oranjevendel en de CPN in Twenthe.
Morel, Paulus George (Paul), Rotterdam 12-7-1915
Woonachtig: Lawickscheallee 14, Wageningen
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 12-5-1943
Gevangenschap in: Vught, Sachsenhausen
Opmerkingen: Hij was mededader van de bomaanslag op de spoorlijn Amersfoort-Kesteren, die door vroegtijdige ontploffing mislukte.
Moreu, Jacobus Theodorus (Co), Amsterdam 23-1-1913, Boekhouder
Woonachtig: Reinier Claeszenstraat 2 A II, Amsterdam
Opmerkingen: Hij huwde Johanna Sprietsma op 20-5-1944
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1953 tot 1988)
Moreu-Sprietsma, Johanna (Jo), Groningen 27-8-1916, Kantoormedewerkster
Woonachtig: Boterdiep 5 A, Groningen
Verwantschap: Zij was een dochter van Pieter en Cornelia Sprietsma-Geijsendorffer en een zuster van Martha Sprietsma.
Gearresteerd: 28-3-1941, vrijgekomen 1943
Aktion CPN: Zij werd in Schoorl gevoegd bij de arrestanten van de Aktion CPN in verband met de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Groningen, Oranjehotel, Schoorl, Amsterdam, Düsseldorf, Hannover, Bremen, Hamburg, Ravensbrück
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Opmerkingen: Zij huwde Jacobus Theodorus Moreu op 20-5-1944
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1954 tot 1982)
Morpurgo, Gideon, Amsterdam 21-10-1914, Kapper
Woonachtig: Utrechtsedwarsstraat 155 II, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: <9-1942
Gevangenschap in: Westerbork, Auschwitz, Buchenwald, Groß-Rosen
Morpurgo, Izak, Amsterdam 12-3-1918, Perser
Woonachtig: Weesperstraat 58 II, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst
Godsdienst: Portugees Israëlitisch
Gearresteerd: 11-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 28-2-1943
Opmerkingen: Ten tijde van arrestatie was hij werknemer van het bedrijf Hollandia-Kattenburg, dat regenjassen voor onder andere de Wehrmacht produceerde. Hij was betrokken bij de illegale bedrijfscel van de CPN binnen dat bedrijf; de belangrijkste activiteit van de bedrijfscel was het verspreiden en lezen van De Waarheid.
Bij het oprollen van de Nederlandse Volksmilitie in Rotterdam door de Rotterdamse Sicherheitsdienst werd een connectie ontdekt met een groep communisten in het Amsterdamse bedrijf Hollandia-Kattenburg en vervolgens dat De Waarheid daar op vrij grote schaal verspreid werd. De chef van de Rotterdamse Sicherheitsdienst Kriminalrat Herbert Wölk gaf het door aan de centrale Sicherheitsdienst in Den Haag en die deed onder leiding van Albert Barkov een inval, pakte alle Joodse werknemers op en liet een eerder gearresteerde voormalige werkneemster de lezers van De Waarheid onder hen aanwijzen. Ook hij werd aangewezen. Verder werd een groot aantal gezinsleden van de arrestanten van huis opgehaald. De aangewezen lezers werden naar het Oranjehotel overgebracht, waar ze tijdens verhoren mishandeld werden. De overige gearresteerde werknemers en alle gezinsleden gingen rechtstreeks naar Westerbork. Bij de verhoren van de lezers werden aanwijzingen voor sabotage van de kwaliteit van de productie ontdekt. De lezers werden op 26 november ook naar Westerbork overgebracht. Bijna alle opgepakten, inclusief de opgepakte gezinsleden, werden op 30 november naar Auschwitz afgevoerd, waar bijna iedereen op respectievelijk 3 december 1942 en 28 februari 1943 vermoord werd. Slechts een paar opgepakte mensen overleefden de actie. De actie was in de eerste plaats gericht tegen de communistische Nederlandse Volksmilitie, waar overigens slechts een paar werknemers bij betrokken waren. De actie had daarnaast ook een sterk antisemitisch karakter, wat duidelijk blijkt dat ook kleine kinderen vermoord werden. De Duitse actie resulteerde in enige honderden doden.
Morsche, Aleidus Johannes ter, Almelo 8-12-1894, Wever
Woonachtig: Bruggertstraat 321, Enschede
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Communist. Ex-directeur Schalmeienkapel.
Gearresteerd: 3-2-1943
Gevangenschap in: Zinnowitz, Brandenburg-Görden
Overleden: Brandenburg-Görden 24-1-1944 Onthoofd
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Opmerkingen: Hij vertrok in 1941 naar Duitsland om in het hotel van zijn schoonouders te werken. Daar kwamen regelmatig ingenieurs die in Peenemünde aan de raketten van Werner von Braun werkten. Ter Morsche kwam in contact met Poolse verzetsmensen en speelde eerst informatie door en ging vervolgens op de raketbasis als monteur werken. Hij gaf vervolgens belangrijke informatie door. Hij werd in Zinnowitz (Duitsland) gearresteerd en in Berlijn en ter dood veroordeeld. Na zijn arrestatie werden zijn twee kinderen werden in twee verschillende SS-gezinnen voor heropvoeding geplaatst.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Morsche-Böttcher, Margarete Marie Luise ter, Berlin (Duitsland) 7-5-1907
Woonachtig: Bruggertstraat 321, Enschede
Gearresteerd: 6-2-1943, vrijgekomen omstreeks augustus 1944
Gevangenschap in: Zinnowitz, Usedom, Cottbus
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Opmerkingen: Na haar arrestatie werden haar twee kinderen werden in twee verschillende SS-gezinnen voor heropvoeding geplaatst. Zij werd tot twee jaar gevangenisstraf veroordeeld.
Moscoviter, Leendert, Amsterdam 30-6-1912, Typograaf
Woonachtig: Vrolikstraat 263 III, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Sara en Simon Moscoviter.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Gearresteerd: 31-7-1942
Gevangenschap in: Westerbork, Auschwitz, Gräditz
Overleden: Gräditz 30-11-1943
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Opmerkingen: Hij heeft pamfletten verspreid.
Moscoviter, Sara, Amsterdam 19-11-1909
Woonachtig: Ruijschstraat 80 I, Amsterdam
Verwantschap: Zij was een zuster van Leendert en Simon Moscoviter.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Moscoviter, Sientje, Amsterdam 8-4-1898, Naaister
Woonachtig: Waterlooplein 34 III, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Gearresteerd: 11-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 3-12-1942
Opmerkingen: Ten tijde van arrestatie was zij werkneemster van het bedrijf Hollandia-Kattenburg, dat regenjassen voor onder andere de Wehrmacht produceerde. Zij was betrokken bij de illegale bedrijfscel van de CPN binnen dat bedrijf; de belangrijkste activiteit van de bedrijfscel was het verspreiden en lezen van De Waarheid.
Bij het oprollen van de Nederlandse Volksmilitie in Rotterdam door de Rotterdamse Sicherheitsdienst werd een connectie ontdekt met een groep communisten in het Amsterdamse bedrijf Hollandia-Kattenburg en vervolgens dat De Waarheid daar op vrij grote schaal verspreid werd. De chef van de Rotterdamse Sicherheitsdienst Kriminalrat Herbert Wölk gaf het door aan de centrale Sicherheitsdienst in Den Haag en die deed onder leiding van Albert Barkov een inval, pakte alle Joodse werknemers op en liet een eerder gearresteerde voormalige werkneemster de lezers van De Waarheid onder hen aanwijzen. Ook zij werd aangewezen. Verder werd een groot aantal gezinsleden van de arrestanten van huis opgehaald. De aangewezen lezers werden naar het Oranjehotel overgebracht, waar ze tijdens verhoren mishandeld werden. De overige gearresteerde werknemers en alle gezinsleden gingen rechtstreeks naar Westerbork. Bij de verhoren van de lezers werden aanwijzingen voor sabotage van de kwaliteit van de productie ontdekt. De lezers werden op 26 november ook naar Westerbork overgebracht. Bijna alle opgepakten, inclusief de opgepakte gezinsleden, werden op 30 november naar Auschwitz afgevoerd, waar bijna iedereen op respectievelijk 3 december 1942 en 28 februari 1943 vermoord werd. Slechts een paar opgepakte mensen overleefden de actie. De actie was in de eerste plaats gericht tegen de communistische Nederlandse Volksmilitie, waar overigens slechts een paar werknemers bij betrokken waren. De actie had daarnaast ook een sterk antisemitisch karakter, wat duidelijk blijkt dat ook kleine kinderen vermoord werden. De Duitse actie resulteerde in enige honderden doden.
Moscoviter, Simon, Amsterdam 17-9-1922, Kleermaker
Woonachtig: Hofmeyrstraat 19 II, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Leendert en Sara Moscoviter.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Gearresteerd: 22-22-1941
Gevangenschap in: Schoorl, Buchenwald, Mauthausen
Overleden: Mauthausen 27-10-1941
Opmerkingen: Hij werd gearresteerd tijdens de razzia van 22 februari 1941 die de aanleiding voor de Februaristaking vormde.
Moses, Jacobus Hendricus (Ko), Amsterdam 9-3-1898, Gemeentewerkman
Woonachtig: 3e Wittenburgerdwarsstraat 32 II voor, Amsterdam
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1952 tot 1962)
Moses-Siegers, Hendrika Jacoba, Amsterdam 6-3-1903
Woonachtig: 3e Wittenburgerdwarsstraat 32 II voor, Amsterdam
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1958 tot 1972)
Mourer, Nicolaas Antonius (Nico), Bergen op Zoom 25-3-1900, Kantoorbediende
Woonachtig: Schoolplein 17 A, Groningen
Spanje: Was tijdens de burgeroorlog als vrijwilliger in Spanje.
Gearresteerd: eerste arrestatie 1-3-1941, vrijgekomen 24-3-1941, tweede arrestatie 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Groningen, Hamburg, Natzweiler, Neu-Brandenburg, Berlin-Alexanderplatz, Sachsenhausen, Neuengamme
Was Nacht-und-Nebel-gevangene.
Opmerkingen: Hij was stateloos. Hij speelde een belangrijke rol in het CPN-verzet in het noorden. Tijdens verhoren werd hij zwaar mishandeld; er werden een paar tanden uit zijn mond geslagen. In Sachsenhausen maakte hij deel uit van de illegale kampleiding van gevangenen.
De verzetsman Mourer, die tijdens de oorlog zijn leven voor Nederland waagde, kreeg pas in 1963 zijn Nederlanderschap terug van partijen als ARP, KVP en VVD, waarvan de voorgangers tijdens de oorlog op grote schaal met de Duitsers gecollaboreerd hadden en daarmee medeplichtig waren aan de massamoord op veel verzetsmensen.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Groningse Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Pieter Cort (Liberaal) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen en de Duitse opdracht om mensen aan te wijzen in juni 1941 doorspeelde.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1947 tot 1979)
Mourer-Van der Horst, Maria Wilhelmina (Mies), Eelde 26-1-1907
Woonachtig: Schoolplein 17 A, Groningen
Opmerkingen: Door haar huwelijk met Nicolaas Antonius Mourer was zij stateloos.
Mourits, Dirk, Voorburg 3-8-1920, Wasknecht
Woonachtig: Willemstraat 9, Voorburg
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 16-7-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Utrecht
Overleden: Utrecht 22-9-1943 Gefusilleerd
Opmerkingen. Hij werd in Voorburg gearresteerd. Bij de International Tracing Service in Bad Arolsen ligt een document dat hij in Aken begraven is, wat in tegenspraak is met dat hij in een massagraf bij Utrecht gevonden is.
Mozes, Piet, Amsterdam 4-2-1915, Metaalbewerker
Woonachtig: Latherusstraat 17, Amsterdam
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 22-11-1943
Gevangenschap in: Vught, Dachau, Natzweiler, Rothau, Dachau, Allach, Markirch
Was Nacht-und-Nebel-gevangene.
Overleden: Dachau 2-4-1945
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Mudde, Leendert (Leen), Rotterdam 2-8-1909, Rijwielhersteller
Woonachtig: Bonaventurastraat 75 A, Rotterdam
Godsdienst: Geen
Mühlbauer, Heinrich, Amsterdam 26-2-1917, Bottelier
Woonachtig: Zeedijk 42 III, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een zoon van Maria Elena Louise Geerinck-Ridder en een stiefzoon van Jozef Antonius Geerinck.
Gearresteerd: 1-10-1943
Gevangenschap in: Utrecht
Overleden: Utrecht 26-5-1944 Gefusilleerd
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Opmerkingen: Hij werd ter dood veroordeeld omdat hij twee pistolen aan Theodorus van Niel had gegeven.
Muije, Hendrik, Rotterdam 1-10-1913, Timmerman
Woonachtig: Loofdakstraat 13 C, Rotterdam
Godsdienst: Gereformeerde Kerken
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 18-10-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Utrecht, Amersfoort
Overleden: Leusden 29-12-1942 Gefusilleerd
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen. Hij was groepsleider binnen de NVM. Hij verrichtte werkzaamheden voor De Waarheid en De Patriot en verspreidde ook Vrij Nederland.
Muije, Jan, Rotterdam 17-2-1902
Woonachtig: Ooievaarstraat 57 A, Rotterdam
Godsdienst: Gereformeerde Kerken
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Muijsson, David Anthonius, Rotterdam 29-1-1901, Sigarenmaker
Woonachtig: Broersveld 10, Schiedam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Handelt in cocaïne.
Gearresteerd: 14-1-1942
Martelmoord: Gearresteerd ten gevolge van de gruwelijke martelmoord op Herman Holstege waaraan Johannes Hubertus Veefkind van de Haagse Politie Inlichtingendienst medeplichtig was en daarmee een gevolg van de opdracht van burgemeester De Monchy van mei 1940 om de CPN opnieuw te laten infiltreren door Johannes Hubertus van Soolingen.
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort, Neuengamme, Bremen
Overleden: Bremen 23-12-1942
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Opmerkingen: Hij verrichtte werkzaamheden voor De Waarheid.
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verrichtte werkzaamheden voor De Waarheid. Hij werkte in de groep van Gerrit Kastein. Hij werd door Sicherheitsdienstman Otto Lange en Inlichtingendienstman Veefkind gearresteerd.
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de moord, omdat ze opdracht hebben gegeven dat de Politie Inlichtingendiensten tijdens de bezetting voor de bezetter moesten blijven door werken; burgemeester De Monchy (Liberaal) is medeverantwoordelijk omdat hij op 15 mei 1940 opdracht aan de Haagse Politie Inlichtingendienst gaf om voor de bezetter communisten te blijven opsporen; het latere hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst is medeverantwoordelijk omdat hij in nauwe samenwerking met de Sicherheitsdienst leiding gaf aan de opsporing van communisten.
Muijzenberg, Johannes Cornelis, Stupky (Bachmut, Oekraïne) 7-12-1908, Onderwijzer
Woonachtig: Warnsveld
Verwantschap: Hij was een zoon van Leendert Willem van den Muijzenberg.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1946 tot 1982)
Muijzenberg, Leendert Willem van den (Muis), Warschau (Polen) 7-11-1905, Elektrotechnicus
Woonachtig: Rochussenstraat 281 A, Rotterdam
Verwantschap: Hij was de vader van Johannes Cornelis van den Muijzenberg.
Gearresteerd: 15-7-1943
Gevangenschap in: Oranjehotel
Opmerkingen: Hij zette samen met zijn echtgenote het communistisch verzet in Rotterdam op. Hij dook enige tijd onder bij Anna Maria van Gogh-Kaulbach. Hij huwde na de oorlog met Geertruida Struik-Van Boxel.
Opmerkingen: Omstreeks mei 1942 was er een poging om hem en zijn echtgenote te arresteren, waarna beiden onderdoken en elders bij het communistisch verzet betrokken werden.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1948 tot 1987)
Muijzenberg-Willemse, Wijbrecht van den (Brecht, Brecht Takes, Van den Berg), Haarlem 17-6-1897, Montessorileidster
Woonachtig: Rochussenstraat 281 A, Rotterdam
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Onderwijzeres. Echtgenote van Petrus (Peter) Alma. Partijraad C.P.H. namens Vrouwen Propaganda Comité (1924). Vraagt paspoort aan (1927). Redactrice Vrouwenstrijd (1933). Secretaresse M.A.S. Spreekster op communistische vergaderingen onder naam Brecht Takes. Hoofdbestuurslid de Zaaier en mederedactrice de Voorbode. Communistische onderwijskracht. Redactie Vrouwenstrijd. Gehuwd met P. Alma. Secretaresse M.A.S.
Gearresteerd: 13-7-1944
Gevangenschap in: Oranjehotel, Vught, Ravensbrück
Opmerkingen: Zij was eerder gehuwd geweest met de communistische kunstenaar Petrus Alma. Zij zette samen met haar echtgenoot het communistisch verzet in Rotterdam op. Zij verzamelde geld voor het Solidariteitsfonds. Zij verleende hulp aan onderduikers. Omstreeks mei 1942 was er een poging om haar en haar echtgenoot te arresteren, waarna beiden onderdoken en elders bij het communistisch verzet betrokken werden. Zij dook enige tijd onder bij Anna Maria van Gogh-Kaulbach. Zij was betrokken bij het vervalsen van documenten. In 1943 was zij betrokken bij de publicatie van de brochure Om Neêrlands Toekomst. Zij was lid van de persoonsbewijscentrale.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1948 tot 1982)
Muijzenberg, Leo Bernard van den, Warschau (Polen) 17-15-1914, Jurist
Woonachtig: Doctor Blookerstraat 6, Voorburg
Godsdienst: Geen
Lid: Was voor de oorlog lid van de Bellamy-beweging.
Gearresteerd: 15-7-1943
Gevangenschap in: Oranjehotel
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1947 tot 1969)
Muilwijk, Cornelis, Bleskensgraaf 19-11-1897, Metaalbewerker
Woonachtig: Mariastraat 103 B, Schiedam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Vught, Haaren, Sachsenhausen, Neuengamme, Sandbostel
Overleden: Sandbostel 24-4-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Opmerkingen: Hij verspreidde illegale lectuur.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Schiedamse Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Van Haaren was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Mulder, Bernardus Gerardus, Utrecht 25-5-1916, Machinebankwerker
Woonachtig: Oosterpad 58, Bussum
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 9-2-1943
Gevangenschap in: Amersfoort, Vught, Utrecht, Oranjehotel
Overleden: Waalsdorpervlakte 10-8-1943 Gefusilleerd
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verrichtte werkzaamheden voor De Waarheid. Hij werd gearresteerd omdat hij lid zou zijn van de NVM. Hij werd ter dood veroordeeld vanwege het bezit van een vuurwapen.
Mulder, Dirk, Kalkwijk (Hoogezand) 30-12-1913, Koperslager
Woonachtig: Hoogezand
Verwantschap: Hij was een broer van Mattheus Mulder.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1949 tot 1979)
Mulder, Eltjo, Beerta 27-3-1904, Landarbeider
Woonachtig: B 309, Blijham
Verwantschap: Hij was een broer van Folkert Mulder.
Godsdienst: Geen
Verkiezingen: Was lid van de Gemeenteraad.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Gemeenteraad voor de C.P.N. (1935).
Gearresteerd: 23-4-1941
Gevangenschap in: Groningen, Oranjehotel, Amersfoort, Buchenwald, Groß-Rosen
Overleden: Groß-Rosen 30-5-1942
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verspreidde Het Noorderlicht en De Waarheid. Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘Politische Betätigung für CPN’.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Mulder, Ernst Peter, Welper (Duitsland) 28-12-1912, Kantoorbediende
Woonachtig: Ollemweg 84 A, Groningen
Gearresteerd: 10-5-1940, vrijgelaten 15-5-1940
Gevangenschap: Krententuin Hoorn
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Communist. Was in Rusland. Partijcongres C.P.N. (1935). plaatsvervangend bestuurslid C.P.N. (1936). Bestuur C.P.N. (1938). Politiek leider afdeling C.P.N. Veroordeeld wegens ronselen voor Spanje. Kandidaat gemeenteraad voor de C.P.N. (1939).
Opmerkingen: Hij woonde in de jaren van het decennium 1920 enige tijd in de Sowjet Unie.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1947 tot 1962)
Mulder, Folkert, Groningen 28-4-1921, Expeditieknecht
Woonachtig: 1e Leliedwarsstraat 5, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Eltjo Mulder.
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: <8-1944
Gevangenschap in: Amersfoort
Opmerkingen: Hij werd gearresteerd vanwege ‘Arbeitsverweigerung’.
Mulder, Geert, Beerta 26-12-1905, Arbeider
Woonachtig: Bouwte 60, Beerta
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1949 tot 1968)
Mulder-Nap, Martje, Ekamp (Finsterwolde) 5-10-1902
Woonachtig: Bouwte 60, Beerta
Verwantschap: Zij was een zuster van Etsko, Engel Etsko, Roelof en Willem Nap.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1947 tot 1974)
Mulder, Hendrik, Utrecht 3-8-1921, Stratenmaker
Woonachtig: Korte Smeestraat 12, Utrecht
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 2-8-1944
Gevangenschap in: Amersfoort, Neuengamme, Buchenwald, Mansfeld
Overleden: Mansfeld 15-1-1945
Opmerkingen: In Amersfoort stond als arrestatiereden vermeld ‘Kontraktbruch’. In Buchenwald werd hij als politieke gevangene geregistreerd.
Mulder, Klaas, Emmer-Compascuum 10-4-1900
Woonachtig: Mariastraat 8, Enschede
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1953 tot 1981)
Mulder, M.
Woonachtig: Winschoterzijl, Winschoten
Opmerkingen: (voorzitter CPN)
Mulder, Mattheus, Hoogezand 17-6-1909, Borstelmaker
Woonachtig: Achterdiep NZ 81, Sappemeer
Verwantschap: Hij was een broer van Dirk Mulder.
Godsdienst: Geen
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Borstelmaker. Zoon van G.L. Communist. Kandidaat gemeenteraad voor de C.P.N. (1935).
Gearresteerd: 9-9-1941
Gevangenschap in: Groningen, Oranjehotel, Amersfoort, Buchenwald
Overleden: Kdo. Weimar 26-7-1942
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘War früher Mitglied der C.P.N.’
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Opmerkingen: Hij had een leidinggevende rol bij de productie en verspreiding van Het Noorderlicht en De Waarheid.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Mulder-Spoor, Jantje, Groningen 17-3-1917
Woonachtig: Achterdiep NZ 81, Sappemeer
Gearresteerd: 9-9-1941, vrijgekomen 26-3-1942
Gevangenschap in: Groningen, Oranjehotel, Amersfoort
Mulder, Nicolaas, Rotterdam 18-5-1911, Bediende grote vaart
Woonachtig: Oeverstraat 3A, Rotterdam
Godsdienst: Geen
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Communist. Sectiebestuur N.R.H. (1937).
Gearresteerd: 21-6-1941
Aktion CPN: Hij werd in Schoorl gevoegd bij de arrestanten van de Aktion CPN in verband met de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Overleden: Neuengamme 13-1-1943
Opmerkingen: Hij verspreidde De Waarheid en verzamelde wapens.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Mulder, Willem (Wim), Den Helder 14-7-1906, Los werkman
Woonachtig: Nieuwe Leliestraat 181 I, Amsterdam
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 1-7-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Neuengamme, Dachau
Overleden: Dachau 10-8-1942
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Opmerkingen: Hij werkte in september 1940 voor Krupp in Rheinhausen. Op 3 juli 1941 meldde zijn zuster Aafje zich op het politiebureau dat Willem op 1 juli de woning had verlaten en niet meer was teruggekeerd. Een ongeluk werd gevreesd. Het was de gewoonte van commissaris Karel Henri Broekhoff van de Amsterdamse Politie Inlichtingendienst om mensen te laten arresteren en vervolgens de gezinsleden daar niet van op de hoogte te stellen, zodat ze zeer ongerust waren. Tegenwoordig wordt dit als een misdrijf tegen de menselijkheid gezien. Het toont de fascistische Inlichtingendienst-wreedheid van de naoorlogse hoofdcommissaris van politie van Amsterdam.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door commissaris Karel Henri Broekhoff van de Amsterdamse Politie Inlichtingendienst (‘Bureau Falsificaten’) aangewezen om vermoord te worden; burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Mulder, Albert, Nieuwe Pekela 19-12-1907, Taxichauffeur
Woonachtig: Jacob van Lennepkade 171 III, Amsterdam
Opmerkingen: Hij speelde een rol bij de verspreiding van De Waarheid. Zijn adres werd gevonden op een lijst die de politie bij een huiszoeking bij Cornelis Aarnouts vond.
Mulders, Freerk Johannes (Fred), Amsterdam 18-9-1911, Musicus, lunchroomhouder
Woonachtig: Noorderstraat 51 I, Amsterdam / Zuwe 15, Kortenhoef / Markt 37, Delft / Vinkelkade 55, Amsterdam
Spanje: Was tijdens de burgeroorlog als vrijwilliger in Spanje.
Lid: Was lid van de sabotage- en liquidatiegroep CS6 (Corellistraat 6).
Gearresteerd: 9-1942, vrijgekomen 31-3-1944
Gevangenschap in: Amersfoort, Vught
Opmerkingen: Hij was stateloos. Hij wordt genoemd als een van de zes oprichters van de militante verzetsgroep CS6. Hij verleende hulp aan onderduikers en vervaardigde springstoffen voor aanslagen. Hij woonde in Delft toen hij gearresteerd werd. Na zijn vrijlating sloot hij zich opnieuw bij het communistisch verzet aan. Hij is na de oorlog naar Mexico geëmigreerd.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1945 tot 1963)
Mulhuijzen, Hendrikus Johannes (Henk), Delft 9-9-1909, Opperman
Woonachtig: Pieterstraat 169, Delft
Verwantschap: Hij was een zoon van Johannes Wilhelmus Mulhuijzen, een broer van Johannes, Leendert, Lucas en Wilhelmus Johannes Mulhuijzen en een neef van Johannes Gerardus Snijdoodt.
Godsdienst: Rooms Katholiek
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1948 tot 1963)
Mulhuijzen, Johannes (Jan), Hof van Delft 27-11-1902, Fabrieksarbeider
Woonachtig: Billitonstraat 16, Delft
Verwantschap: Hij was een zoon van Johannes Wilhelmus Mulhuijzen, een broer van Hendrikus Johannes, Leendert, Lucas en Wilhelmus Johannes Mulhuijzen en een neef van Johannes Gerardus Snijdoodt.
Godsdienst: Rooms Katholiek
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Fabrieksarbeider. Liga tegen Imperialisme. Kandidaat gemeenteraad voor de C.P.N. (1939).
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Neuengamme 8-7-1942
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verspreidde De Waarheid. Hij stond op een lijst van 19 ‘kommunistische Funktionäre’ die in de Haagse regio op 25 juni 1941 gearresteerd moesten worden.
Toen Jan Lukas Bokhove van de Delftse Politie Inlichtingendienst hem kwam arresteren, wist zijn moeder hem aan de praat te houden, zodat haar zoons over het dak konden wegvluchten. Na binnenlating voelde Bokhove aan de bedden dat ze nog warm waren en gijzelde vader met de mededeling dat die naar een concentratiekamp gestuurd zou worden als zijn zoons zich niet zouden melden. Daarop meldde Johannes zich samen met zijn broer.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door Jan Lukas Bokhove van de Delftse Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Gerardus van Baren (Antirevolutionair) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen. In 1961 verklaarde minister van Binnenlandse Zaken Toxopeus (VVD) uit het kabinet van de KVP-fascist De Quay (hij wilde een corporatieve staat volgens fascistische principes en was aanhanger van de Portugese fascistische dictator Salazar) dat Bokhove tijdens de oorlog ‘goed’ was, waarmee de Nederlandse regering zijn goedkeuring hechtte aan de massamoord op communisten; massamoordenaar Bokhove kreeg een Koninklijke Onderscheiding toegekend. In 1961 was ook de fascistisch gezinde PvdA-burgemeester Dirk de Loor van mening dat de massamoordenaar van communisten Lucas Bokhove goed werk had verricht.
Mulhuijzen, Johannes Wilhelmus, Delft 12-1-1875, Stukadoor
Woonachtig: Billitonstraat 16, Delft
Verwantschap: Hij was de vader van Hendrikus Johannes, Johannes, Leendert Mulhuijzen, Lucas en Wilhelmus Johannus Mulhuijzen en een oom van Johannes Gerardus Snijdoodt.
Godsdienst: Rooms Katholiek
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Stukadoor. Communist. W.A.C. 2e Voorzitter afdeling I.R.H.
Gearresteerd: 25-6-1941, vrijgekomen 6 of 7-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Oranjehotel
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij werd als gijzelaar voor zijn twee zoons gearresteerd. Zij waren over het dak gevlucht toen Lucas Bokhove van de Delftse politie aanbelde, de vader werd gearresteerd met het dreigement dat hij naar een concentratiekamp gestuurd zou worden als zijn zoons zich niet zouden melden. Hij werd in slechts gekleed in ondergoed en op blote voeten de straat op gesleurd en naar het politiebureau overgebracht. De twee zoons meldden zich en kwamen in een concentratiekamp om het leven. VVD-minister van Justitie Toxopeus in het kabinet van de KVP-fascist De Quay (hij wilde een fascistische corporatieve staat en was aanhanger van de fascistische Portugese dictator Salazar) gaf Bokhove op voordracht van de Delftse burgemeester in 1961 een Koninklijke Onderscheiding en noemde activiteiten van Bokhove tijdens de oorlog ‘goed’; daarmee gaf Toxopeus namens de regering impliciet te kennen dat de massamoord tijdens de Tweede Wereldoorlog op de communisten een goede zaak was. In 1961 was ook de fascistisch gezinde PvdA-burgemeester Dirk de Loor van mening dat de massamoordenaar van communisten Lucas Bokhove goed werk had verricht.
Mulhuijzen, Leendert (Leen), Delft 5-11-1913, Stukadoor
Woonachtig: Billitonstraat 16, Delft
Verwantschap: Hij was een zoon van Johannes Wilhelmus Mulhuijzen, een broer van Hendrikus Johannes, Johannes, Lucas en Wilhelmus Johannes Mulhuijzen en een neef van Johannes Gerardus Snijdoodt.
Godsdienst: Rooms Katholiek
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Neuengamme 17-1-1942
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Opmerkingen: Hij stond op een lijst van 19 ‘kommunistische Funktionäre’ die in de Haagse regio op 25 juni 1941 gearresteerd moesten worden.
Toen Jan Lukas Bokhove van de Delftse Politie Inlichtingendienst hem kwam arresteren, wist zijn moeder hem aan de praat te houden, zodat haar zoons over het dak konden wegvluchten. Na binnenlating voelde Bokhove aan de bedden dat ze nog warm waren en gijzelde vader met de mededeling dat die naar een concentratiekamp gestuurd zou worden als zijn zoons zich niet zouden melden. Daarop meldde Johannes zich samen met zijn broer.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door Jan Lukas Bokhove van de Delftse Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Gerardus van Baren (Antirevolutionair) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen. In 1961 verklaarde minister van Binnenlandse Zaken Toxopeus (VVD) uit het kabinet van de fascist De Quay dat Bokhove tijdens de oorlog ‘goed’ was, waarmee de Nederlandse regering zijn goedkeuring hechtte aan de massamoord op communisten; massamoordenaar Bokhove kreeg een Koninklijke Onderscheiding toegekend. In 1961 was ook de fascistisch gezinde PvdA-burgemeester Dirk de Loor van mening dat de massamoordenaar van communisten Lucas Bokhove goed werk had verricht.
Mulhuijzen, Lucas (Luc), Delft 30-6-1907, Timmerman
Woonachtig: Billitonstraat 16, Delft
Verwantschap: Hij was een zoon van Johannes Wilhelmus Mulhuijzen, een broer van Hendrikus Johannes, Johannes, Leendert en Wilhelmus Johannes Mulhuijzen en een neef van Johannes Gerardus Snijdoodt.
Godsdienst: Rooms Katholiek
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1951 tot 1968)
Mulhuijzen, Wilhelmus Johannes, Hof van Delft 9-5-1905, Stukadoor
Woonachtig: Bankastraat 7, Delft
Verwantschap: Hij was een zoon van Johannes Wilhelmus Mulhuijzen, een broer van Hendrikus Johannes, Johannes, Leendert, Lucas en Wilhelmus Johannes Mulhuijzen en een neef van Johannes Gerardus Snijdoodt.
Godsdienst: Rooms Katholiek
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Communist. Abonnee Tribune. Bestuur Anti-fascistisch comité (1933).
Mullenders, Martin, Vaals 28-12-1915
Woonachtig: Akerstraat 14, Spekholzerheide
Spanje: Was tijdens de burgeroorlog als vrijwilliger in Spanje.
Opmerkingen: Hij was stateloos.
De verzetsman Mullenders, die tijdens de oorlog zijn leven voor Nederland waagde, kreeg pas in 1965 zijn Nederlanderschap terug van partijen als ARP, KVP en VVD, waarvan de voorgangers tijdens de oorlog op grote schaal met de Duitsers gecollaboreerd hadden en daarmee medeplichtig waren aan de massamoord op veel verzetsmensen.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1947 tot 1963)
Muller, Antonius Cornelis, Amsterdam 18-2-1919, Metaalbewerker
Woonachtig: Latherusstraat 99, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Bernardus Muller.
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Neuengamme 7-12-1943
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Opmerkingen: Hij verspreidde De Waarheid.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door commissaris Karel Henri Broekhoff van de Amsterdamse Politie Inlichtingendienst (‘Bureau Falsificaten’) aangewezen om vermoord te worden; burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Muller, Bernardus, Amsterdam 11-2-1911, MelkbezorgerWoonachtig: Rapenburgerstraat 83 II, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Antonius Cornelis Muller.
Opmerkingen: Hij was buurman van het echtpaar Salomon en Klara de Hond-Stodel.
Muller, Ferdinand Albert, Ruinen 1-9-1908, Makelaar
Woonachtig: Ieplaan 75, Den Haag
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Muller, Frederik (Frits), Watergraafsmeer 19-9-1885, Ambtenaar
Woonachtig: Heemraadschaplaan 46, Amstelveen
Verwantschap: Hij was een zoon van Jantje Muller-Van Delden.
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 26-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Neuengamme 22-1-1942
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door Amstelveense Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Gerrit Haspels (CHU) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen en de Duitse opdracht om mensen aan te wijzen in juni 1941 doorspeelde.
Müller, Friedrich Anton Peter (Frits), Elten (Duitsland) 25-2-1900, Arbeider
Woonachtig: Ten Hoetstraat 29, Nijmegen
Godsdienst: Rooms Katholiek
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Revolutionair
Opmerkingen: Hij had de Nederlandse nationaliteit.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1950 tot 1980)
Müller, Güstav Harry, Duitsland 7-3-1910
Gearresteerd: 1944
Gevangenschap in: Duitse tuchthuizen
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Opmerkingen: Hij had de Duitse nationaliteit. Hij vluchtte in 1934 naar Nederland en maakte deel uit van het KPD verzet in Nederland. Hij werkte samen met Gerrit Meester, die hem hielp onderduiken. Hij werd na zijn arrestatie tot twee jaar gevangenisstraf veroordeeld.
Muller, Johan Nicolaas, Amsterdam 20-1-1921, Expeditieknecht
Woonachtig: Spuistraat 100 II, Amsterdam
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: Eerste arrestatie 16-8-1941, vrijgelaten 7-1942, tweede arrestatie 2-1-1945, vrijgelaten 7-4-1945
Gevangenschap in: Amersfoort
Opmerkingen: De eerste keer werd hij door agent van politie Verhoef gearresteerd in de Nieuwe Nieuwstraat na een demonstratie op het Damrak. Hij verspreidde op het Damrak biljetten met de teksten ‘Geen Nederlander werkt voor de Duitsche Hitler Weermacht. Hij weigert.’ en ’samen met de Sovjet-volkeren strijdt ons volk voor de vernietiging van het Nazidom, voor vryheid en beschaving.’ Tegelijkertijd met hem werd Jan Boon door agent van politie Verhoef gearresteerd en twee ruiteragenten arresteerden Jan Toeter en Bernardus Manders (20-12-1898).
Hij verbleef later officieel in Frankrijk, maar zat in Amsterdam ondergedoken. Hij stencilde en verspreidde De Waarheid. Hij zorgde later voor materialen en adressen om te stencilen. In de zomer van 1944 kreeg hij van Maurits Meijer een woning aan de Egelantiersgracht 91 ter beschikking waar gestencild kon worden, een luisterpost werd ingericht en wapens werden opgeslagen. De luisterpost legde radioberichten vast, die gebruikt werden in het dagbulletin van De Waarheid. Hij gaf leiding aan de koeriersters. De tweede keer werd hij gearresteerd toen hij de woning van Jan Bakker bezocht, die inmiddels gearresteerd was, maar in Amersfoort werd vastgelegd dat hij vanwege ontduiking van de Arbeitseinsatz gevangen zat.
Na zij arrestatie nam zijn toekomstige echtgenote Anna Rita zijn verzetsactiviteiten over.
Muller-Van Delden, Jantje, 16-1-1886, Noordbroek
Woonachtig: Ieplaan 75, Den Haag
Verwantschap: Zij was de moeder van Ferdinand Albert Muller.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Communiste. Afgevaardigd naar vredescongres te Brussel (1936).
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1952 tot 1972)
Muller, Karl, Gronau (Duitsland) 3-5-1898
Poolmansweg 240, Enschede
Munck, Dingeman Theodorus de, Osterfield (Duitsland) 20-5-1916, Fabrieksarbeider
Woonachtig: Archangelstraat 24, Zaandam
Godsdienst: Geen
Spanje: Was tijdens de burgeroorlog als vrijwilliger in Spanje.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Verlaat in 1937 zijn woonplaats. Dient waarschijnlijk in Internationale Brigade Spanje (1937).
Gearresteerd: 28-12-1943
Gevangenschap in: Weteringschans, Amersfoort, Vught, Dachau
Opmerkingen: Hij was stateloos. Hij maakte deel uit van een sabotageploeg van de CPN; hij blies onder andere een transformatorhuisje op. In Vught gaf hij op als arrestatiereden ‘war untergetaucht’.
1965
De verzetsman De Munck, die tijdens de oorlog zijn leven voor Nederland waagde, kreeg pas in 1963 zijn Nederlanderschap terug van partijen als ARP, KVP en VVD, waarvan de voorgangers tijdens de oorlog op grote schaal met de Duitsers gecollaboreerd hadden en daarmee medeplichtig waren aan de massamoord op veel verzetsmensen.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1947 tot 1960)
Munck-Siffels, Johanna Francisca de (Franci), Zaandam 3-2-1920
Woonachtig: Archangelstraat 24, Zaandam
Verwantschap: Zij was de dochter van Marinus Pieter en Stijntje Siffels-Bakker en een zuster van Grietje en Hendrika Helena Siffels.
Lid: Zij was lid van de Raad van Verzet.
Opmerkingen: Vanwege haar huwelijk met Dingeman Theodorus Munck was zij stateloos. Zij voorzag onderduikers van distributiebonnen. Zij was koerierster voor de Raad van Verzet.
Als wraakneming voor het vreemd gaan van haar man met haar zuster verraadde ze haar gehele communistische verzetsgroep, waarbij ook enkele Joodse onderduikers het slachtoffer werden, ze werd op 23-5-1944 door het communistisch verzet geliquideerd.
Munck, Pieter Adriaan de, Breskens 26-12-1902, Kraanarbeider
Woonachtig: Thorbeckestraat 125 B, Schagen
Godsdienst: Geen
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Communist. Vermoedelijk secretaris-penningmeester afdeling C.P.N. (1939).
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Neuengamme 3-7-1942
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij werkte samen met Gerrit van Wijk.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Politie Inlichtingendienst van Schagen aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Jan Cornelissen was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen en de Duitse opdracht om mensen aan te wijzen in juni 1941 doorspeelde.
Munneke, Abel, Amsterdam 20-10-1903, Venter
Woonachtig: Cortinghlaan 12, Groningen
Munneke-Heidmeijer, Frouke, Noorderhoogebrug 26-11-1910
Woonachtig: Cortinghlaan 12, Groningen
Gearresteerd: 8-9-1941, vrijgekomen 26-3-1942
Gevangenschap in: Groningen, Oranjehotel, Amersfoort
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Munniksma, Feiko (Ko), Groningen 31-5-1915, Boekhouder
Woonachtig: Nieuwe Kijk in ’t Jatstraat 2D, Groningen
Gearresteerd: <3-1943
Gevangenschap in: Vught, Sint-Michielsgestel, Utrecht, Amersfoort, Rheinbach
Opmerkingen: Hij verspreidde De Vonk en verzorgde ondergedoken personen met bonkaarten. Hij werd tot drie jaar tuchthuis veroordeeld.
Munniksma-Bollen, Knelsien Lammechien (Nel), Haarlem 24-1-1915, Kantoormedewerkster
Woonachtig: Nieuwe Kijk in ’t Jatstraat 2D, Groningen
Gearresteerd: 27-3-1941, vrijgekomen 9-1942
Aktion CPN: Zij werd in Schoorl gevoegd bij de arrestanten van de Aktion CPN in verband met de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Groningen, Oranjehotel, Schoorl, Amsterdam, Ravensbrück, Westerbork
Munschke, Ewald Martin (Anton Bakker), Berlin (Duitsland) 20-3-1901, Betonwerker
Woonachtig: Oude IJsselstraat 26, Amsterdam
Spanje: Was tijdens de burgeroorlog als vrijwilliger in Spanje.
Lid: Was voor of tijdens de oorlog bij de sabotage- en spionagegroep Wollweber aangesloten.
Opmerkingen: Na zijn tijd bij de Internationale Brigade in Spanje vestigde hij zich illegaal in Nederland en voegde zich bij het communistische emigrantenverzet. Hij had contacten met het CPN-verzet in Friesland. Hij was actief voor de groep Van Dien aan het Oosteinde 16 in Amsterdam.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1946 tot 1981)
Munster, Gijsbert Jasper van (Gijs), Gorinchem 10-10-1883, Onderwijzer
Woonachtig: Rivierenlaan 134 I / Pahudstraat 75, Amsterdam / Den Haag
Verwantschap: Hij was de vader van Margaretha Smitshuijzen-Van Munster.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Geen
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Tweede Kamer.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Onderwijzer. Medewerker Klassenstrijd (1925). Partijschool C.P.H. (1926). Verbannen uit Nederlands-Indië. Communistisch publicist. Voorzitter I.R.H. Holland (1928, 1933). Vertegenwoordiger. I.P.K. Initiatiefnemer Afstecod. Secretaris Liga tegen Imperialisme en Koloniale Overheersing (1928). Aangesloten bij de C.P.H. Kandidaat verkiezing Tweede Kamer voor de C.P.H. (1928). Lid commissie herziening statuten N.R.H. Voorzitter I.R.H. afdeling Amsterdam (1927). Getuigenisbijeenkomst N.R.H. (Amsterdam 1937). Penningmeester Hoofdbestuur De Dageraad (1937). Voorzitter I.R.H. Holland. Amsterdam. Onderwijzer. Bezoekt N.O.-Indië. Uitgezet wegens revolutionaire propaganda.
Lid: Hij was lid van de Raad van Verzet.
Gearresteerd: 17-3-1943
Gevangenschap in: Oranjehotel, Vught, Dachau
Overleden: Dachau 13-1-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij was verbannen uit Nederlandsch Indië. Hij assisteerde bij de verdediging van Marinus van der Lubbe tijden het Rijksdagbrandproces, waarna het voor hem verboden werd Duitsland te bezoeken. In de meidagen van 1940 deed de politie een poging hem te arresteren. Hij schreef artikelen voor De Waarheid. Hij ondersteunde Joodse en andere onderduikers. Toen hij in gevaar kwam dook hij in Den Haag bij Adriaan Peet in de Pahudstraat 75 onder, waar hij zijn activiteiten voortzette. Hij werd gesignaleerd door de Politieman Jan Weuring, die tijdens zijn zoektocht naar de aanslagpleger op Seijffardt in zijn aantekenboekje schreef: ‘hier houdt zich een vooraanstaand communist op.’ Hij werd in het Oranjehotel mishandeld.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Muntz, Jacob, Rotterdam 11-11-1913, Hulppolitieman
Woonachtig: Aegidiusstraat 61, Rotterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Pieter Muntz en een volle neef van Marinus Muntz
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 18-10-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort, Vught
Overleden: Vught 18-2-1943
Muntz, Marinus, Rotterdam 16-10-1913, Machinebankwerker
Woonachtig: 1e Reserve Boezemstraat 25, Rotterdam
Verwantschap: Hij was een volle neef van Jacob Muntz.
Godsdienst: Geen
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 18-10-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Vught, Natzweiler
Was Nacht-und-Nebel-gevangene.
Overleden: Natzweiler 14-6-1943
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Muntz, Pieter, Rotterdam 22-11-1911, Metselaar
Woonachtig: Aegidiusstraat 61, Rotterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Jacob Muntz en een volle neef van Marinus Muntz
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 3-3-1944
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam
Opmerkingen: Hij werd gearresteerd door de Feld Gendarmerie.
Musch, Johannes Petrus (Jan), Amsterdam 22-12-1875, Toneelspeler
Woonachtig: Raboes 23, Laren
Musch-Smithuijzen, Marie (Mary), Amsterdam 11-12-1906, Toneelspeelster
Woonachtig: Raboes 23, Laren
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1950 tot 1975)
Musch, Wilhelm Adriaan, Rotterdam 19-8-1898, Zeilmaker
Woonachtig: Laanzichtstraat 7 A, Rotterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: eerste arrestatie 4-3-1941, vrijgekomen 7-3-1941, tweede arrestatie 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Noordsingel Rotterdam, Schoorl, Amersfoort, Sint-Michielsgestel, Neuengamme
Overleden: Neuengamme 1-7-1943
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij zou gearresteerd zijn vanwege het verspreiden van pamfletten.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Rotterdamse Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden. (Van de 24 personen uit Rotterdam die tijdens de Aktion CPN gearresteerd werden, is hij een van de vier die niet op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst stonden; mogelijk is dat een aanwijzing dat in mei 1940 in Rotterdam in tegenstelling tot nagenoeg alle andere
Musikant, Bernard Isaac, Amsterdam 1-3-1904, Kantoorbediende
Woonachtig: Henriëtte Ronnerplein 12 I, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Communist. Herbergt Duitse partijgenoten (1933).
Musikant-Eijl, Suzanna (Suze), Amsterdam 12-12-1904, Naaister
Woonachtig: Henriëtte Ronnerplein 12 I, Amsterdam
Verwantschap: Zij was een zuster van Joseph en Meijer Eijl, Jansje van der Molen Eijl en Mietje Rabbie-Eijl.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Gearresteerd: 5-11-1941
Gevangenschap in: Amstelveenscheweg, Oranjehotel, Ravensbrück, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 5-11-1942
Opmerkingen: Zij verspreidde illegale lectuur, plakte manifesten aan, zorgde voor ondergedoken emigranten (Duitsche politieke vluchtelingen) en deed mee met de molestatie van NSB’ers. Zij werd bij het plakken gearresteerd.
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Opmerkingen: Zij werd gearresteerd door W.A.-mannen tijdens het plakken van pamfletten ter gelegenheid van de herdenking van de Russische revolutie, tegelijk met het echtpaar Petrus en Hendrika Coenradi-Van der Pijll.
Mutsaers, Leonardus (Leo), Tilburg 21-11-1882, Sigarenmaker
Woonachtig: Lingestraat 12, Haarlem
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Sigarenmaker. Propagandist voor C.P. en I.A.M.V. Ex-gedelegeerde V.V.S.U. Kandidaat gemeenteraad voor de C.P.N. (1939).
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Haaren, Vught, Neuengamme, Dachau
Overleden: Dachau 8-3-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Haarlemse Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Jacob baron de Vos van Steenwijk (Liberaal) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen en de Duitse opdracht om mensen aan te wijzen in juni 1941 doorspeelde.
Mutsaers-Löffler, Irma, Boedapest (Hongarije) 6-6-1910
Woonachtig: Statenlaan 135, Den Haag
Godsdienst: Rooms Katholiek
Gearresteerd: 12-10-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel
Opmerkingen: Zij had de Oostenrijkse nationaliteit.
Mutters, Johannes Jacobus, Delft 4-8-1890, Werkman
Woonachtig: Raamstraat 113, Delft
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Werkman. In 1925 voorzitter W.A.C. I.A.M.V.
Gearresteerd: 2-7-1942
Infiltratie: Gearresteerd ten gevolge van de infiltratie in de CPN door Johannes Hubertus van Soolingen in opdracht van burgemeester De Monchy: in een rapport schreef Johannes Hubertus Veefkind van de Haagse Politie Inlichtingendienst dat Van Soolingen gemeld had dat na het oprollen in 1941 de Haagse CPN in 1942 ‘domicilie’ had in Delft.
Gevangenschap in: Oranjehotel
Opmerkingen: Hij was een buurman van Willem Meijer.
Muuren, Willem Frederik, Rotterdam 6-7-1889, Metaalbewerker
Woonachtig: Rotterdamschedijk 43, Schiedam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 28-5-1943
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Vught, Dachau, Allach, Markirch, Dachau
Was Nacht-und-Nebel-gevangene.
Overleden: Dachau 27-12-1944
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij zamelde geld in voor het Solidariteitsfonds.
Muusses, Jan, Purmerend 10-5-1912, Uitgever
Woonachtig: Purmerend
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Als vertegenwoordiger van Vrijzinnig Democratische Jongeren Organisatie aanwezig op 1e Wereld Jeugd Congres (Genève 1936) en op 2e (New York 1938); ook in Reims (1939).
Opmerkingen: Hij verrichte activiteiten voor De Waarheid. Hij stond in contact met Johan Gerard Eskens.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1950 tot 1977)
Nagel, Johannes Bernardus (Adam, J.N. van Bern, John, Velo), Rotterdam 30-9-1899, Fotograaf
Woonachtig: P.C. Hooftstraat 16, Amsterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Kantoorbediende. Districtsleider van Dekamps Handel Mij. te Enschede (1926). Communist. Redacteur Jonge Communist onder pseudoniem J.N. v.(d.) Bern. Lid hoofdbestuur de Zaaier. Verloofd met L.S.D. Pattenier.
Lid: Was voor of tijdens de oorlog bij de sabotage- en spionagegroep Wollweber aangesloten.
Opmerkingen: Hij werd door Johann Wenzel opgeleid tot marconist en was vervolgens een van de ‘pianisten’ van het ‘Rode orkest’. Na een conflict verving Johann Wenzel hem door Johannes Luteraan.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1948 tot 1977)
Nagtegaal, Antonie, Voorst 24-4-1916, Zinkwerker
Woonachtig: IJselstraat 58 III, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een zoon van Hendrik Jan Nagtegaal.
Februaristaking: Was actief betrokken bij de voorbereiding en organisatie van de staking.
Opmerkingen: Hij werd na de Februaristaking gezocht door de Sicherheitsdienst en dook daarom onder in Limburg.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1947 tot 1987)
Nagtegaal, Gerrit Jan Antonie, Zutphen 30-1-1900, Kleermakersknecht
Woonachtig: Zutphen
Verwantschap: Hij was een broer van Hendrik Jan Nagtegaal.
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Communist. Kandidaat gemeenteraad voor de C.P.N. (1935).
Gijzeling: Zijn naam stond vermeld op de Arnhemse lijst van communistische gijzelaars die in september 1942 gearresteerd moesten worden. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Nagtegaal, Hendrik Jan, Zutphen 7-11-1892, Pakhuisknecht Nederlandse Spoorwegen
Woonachtig: Weg naar Laren 19 B, De Hoven
Verwantschap: Hij was de vader van Antonie Nagtegaal en een broer van Gerrit Jan Nagtegaal.
Gearresteerd: 10-4-1945
Overleden: Brummen 15-4-1945
Opmerkingen: Hij werd op 10-4-1945 bij Empe door de Duitsers neergeschoten en overleed vijf dagen later.
Nak, Hendricus, Amsterdam 2-2-1905, Expeditieknecht
Woonachtig: Bestevaerstraat 65 III, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Johannes Lambertus en Pieter Frederik Willem Nak.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1948 tot 1976)
Nak, Johannes Lambertus (Ooms, Joop), Amsterdam 28-6-1901, Theemenger
Woonachtig: Meidoornstraat 7, Zaandam
Verwantschap: Hij was een broer van Hendricus en Pieter Frederik Willem Nak.
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Nak, Pieter Frederik Willem (Piet), Amsterdam 28-12-1906, Vuilnisman
Woonachtig: Jacob van Lennepkade 157 III, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Hendricus en Johannes Lambertus Nak.
Februaristaking: Was actief betrokken bij de voorbereiding en organisatie van de staking.
Gearresteerd: eerste arrestatie 26-2-1941, vrijgekomen 5-3-1941, tweede arrestatie 11-1941, derde arrestatie 5-1943, vrijgekomen <9-1943
Gevangenschap in: Weteringschans
Opmerkingen: Hij begon samen met Willem Kraan, Dirk van Nimwegen en Karel Dirkzwager het communistisch verzet bij de gemeentereiniging. Hij was een van de mensen die op 24 februari 1941 de meer dan driehonderd communisten die de Februaristaking tot stand gingen brengen op de Noordermarkt toesprak. Eerder op die dag had hij samen met Willem Kraan tevergeefs getracht een proteststaking bij de Gemeentereiniging tot stand te brengen; de volgende dag had hij wel succes om zijn collega’s tot staking aan te zetten; hij speelde geen enkele rol bij de staking bij de tientallen andere bedrijven. Zijn eerste arrestatie was in verband met de Februaristaking.
(Na de oorlog hebben een grote reeks van geschiedvervalsers, bijv. Ben Sijes, Piet Nak als de organisator van de Februaristaking naar voren geschoven, om zo het initiatief van de CPN te verdoezelen. Ieder zinnig mens kan snappen dat het onzin was, omdat Piet Nak in zijn eentje niet in één dag tijd driehonderd helpers had kunnen verzamelen om de Februaristaking binnen tientallen bedrijven te laten uitroepen en bij de oorlogsschaarste vele tienduizenden blaadjes stencilpapier, inkt en moedervellen te organiseren om de stakingsoproep te stencilen. Maar het meest duidelijke dat het onzin was, blijkt uit het feit dat een van de kleinere organisatoren (helpers) Gerrit Blom was, die op 23 februari 1941 bij de razzia opgepakt was en in feite medeorganisator was van de staking tegen de razzia waar hij zelf slachtoffer van was; Blom had er zijn leven aan te danken, want hij werd uit Buchenwald teruggehaald om hem te kunnen veroordelen, waardoor hij aan de massamoord op de opgepakten ontkwam. Ook de Sicherheitsdienst was de mening toegedaan dat de rol van Piet Nak klein was, want ze lieten hem vrij in plaats van tot tien jaar tuchthuis te veroordelen. Overigens verzwijgt Sijes dat er een communistische claim was dat de staking eerst voor 18 februari gepland was, maar afgeblazen werd; een sterke aanwijzing hiervoor kan in het Amsterdams politiearchief gevonden worden. Overigens werd door het NIOD ook tientallen jaren lang verzwegen dat de communisten claimden dat de staking oorspronkelijk op18 februari georganiseerd zou worden, maar afgeblazen werd. In het Amsterdams politiearchief is de arrestatie te vinden van Aäron de Meza op 15 februari vanwege opruiing van een groep van ongeveer 70 man tot het houden van een staking. Zijn arrestatie lijkt de reden voor het afblazen te zijn geweest. (In Archief 77 bij het NIOD, stuk 1107 d.d. 1-4-1941, staat echter: ‘Bei der Vernehmung kommunistischer Spitzenfunktionäre stelle sicher heraus, dass die CPN-Leitung bereits in Januar dieses Jahres bestrebt war, die Voraussetzungen für einen Streik in der werktätige Bevölkerung in Amsterdam zu schaffen.’ Hiermee is duidelijk dat het NIOD wat betreft het ‘spontane’ karakter van de Februaristaking welbewust geschiedvervalsing heeft gepleegd.)
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1949 tot 1981)
Nak-De Jager, Francisca Christina, Amsterdam 4-4-1911
Woonachtig: Jacob van Lennepkade 157 III, Amsterdam
Gearresteerd: 5-1943
Gevangenschap in: Weteringschans
Nalis, Arend Jan (Jan), Wilp 12-4-1909, Tuinder
Woonachtig: Evertwijnstraat S 68, Steenenkamer (Terwolde)
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 15-12-1944
Gevangenschap in: Deventer, Schalkhaar, Oxerhof
Overleden: Woeste Hoeve 8-3-1945 Gefusilleerd
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij stencilde De Waarheid. Hij vervalste persoonsbewijzen. Hij zamelde geld voor het Solidariteitsfonds in. Hij bracht bemanningsleden van neergeschoten vliegtuigen in veiligheid. Hij hielp Joden onderduiken. Hij maakte deel uit van een sabotagegroep in Terwolde. Bij arrestatie probeerde hij te vluchten en werd in bovenarm geschoten.
Nalis-Noortman, Margrita Gesina, Zwolle 30-6-1911
Woonachtig: Evertwijnstraat S 68, Steenenkamer (Terwolde)
Gearresteerd: 12-12-1944
Opmerkingen: Zij maakte deel uit van een sabotagegroep in Terwolde.
Nanninga, Femmina Catharina (Mien), Hilversum 3-12-1911, Kunstschilderes
Woonachtig: Amsterdam
Lid: Was voor of tijdens de oorlog bij de sabotage- en spionagegroep Wollweber aangesloten.
Opmerkingen: Zij schreef met grote letters berichten van de Engelse zender op bulletins die aangeplakt werden, zodat mensen ze konden lezen zonder stil te moeten blijven staan, want dat was te gevaarlijk.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1950 tot 1974)
Nanninga, Harm Nanno, Finsterwolde 4-3-1912, Landarbeider
Woonachtig: A 201, Drieborg
Godsdienst: Geen
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Kandidaat gemeenteraad voor de C.P.N. (1935). Bestuur afdeling C.P.N. (1938).
Gearresteerd: 6-5-1941
Gevangenschap in: Groningen, Oranjehotel, Amersfoort, Buchenwald, Groß-Rosen
Overleden: Groß-Rosen 27-5-1942
Opmerkingen: Hij verspreidde Het Noorderlicht en De Waarheid. Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘Komm. Betätigung’.
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Nanninga-Buijs, Louisa Gerarda Johanna (Lies), Amsterdam 31-10-1898
Woonachtig: Van Spilbergenstraat 90 I, Amsterdam
Gearresteerd: 4-1943
Gevangenschap in: Vught
Opmerkingen: Zij werd gearresteerd door de Haagse Sicherheitsdienstman Otto Lange in het kader van de Amsterdamse actie van het Sonderkommando Munt dat zich richtte op de groep Wollweber met zijn geheime zenders.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1959 tot 1968)
Nap, Engel Etsko, Finsterwolde 18-2-1910, Landarbeider
Woonachtig: 92, Finsterwolde
Verwantschap: Hij was een broer van Engel Etsko, Roelof en Willem Nap en Martje Mulder Nap.
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 9-5-1941
Gevangenschap in: Groningen, Oranjehotel, Amersfoort, Buchenwald
Overleden: Buchenwald 23-6-1942
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verspreidde Het Noorderlicht en De Waarheid. Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘Verd. [Verdacht] Tätigkeit f. d. CPN’.
Nap, Etsko, Finsterwolde 7-4-1897, Kartonwerker
Woonachtig: B 26, Beerta
Verwantschap: Hij was een broer van Etsko, Roelof en Willem Nap en Martje Mulder Nap.
Godsdienst: Geen
Verkiezingen: Was lid van de Gemeenteraad.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Arbeider. Dienstweigeraar. Gemeenteraad voor C.P.N. (1938; weer kandidaat in 1939).
Gearresteerd: 29-6-1942
Gevangenschap in: Groningen, Amersfoort
Overleden: Amersfoort 20-11-1942
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Nap, Roelof, Ekamp (Finsterwolde) 19-12-1898, Arbeider
Verwantschap: Hij was een broer van Etsko, Engel Etsko en Willem Nap en Martje Mulder Nap.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Communist. Gemeenteraad voor C.P. (1933 tot 1938; 1939 weer kandidaat).
Nap, Willem, Ekamp (Finsterwolde) 5-6-1907, Arbeider
Verwantschap: Hij was een broer van Etsko, Engel Etsko en Roelof Nap en Martje Mulder Nap.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1947 tot 1969)
Narinx, Jozef Wilhelmus Hubertus (Jos), Maastricht 24-11-1889, Kunstschilder
Woonachtig: Maastricht
Godsdienst: Rooms Katholiek
Gearresteerd: 25-6-1942
Gevangenschap in: Maastricht, Neuengamme
Overleden: Neuengamme 7-1-1943
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verspreidde De Vonk.
Nas, Adrianus Reinardus (Piet Verhoef, Janus, Piet), Rotterdam 27-4-1909, Magazijnbediende
Godsdienst: Rooms Katholiek
Woonachtig: Damlooperstraat 18 / Admiraal de Ruijterstraat 250, Rotterdam / Voorburg
Verwantschap: Hij was een broer van Gerhard Reinard Nas.
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: C.J.B. Spreker op bijeenkomst I.R.H. en C.P.H. (1932). Bestuur afdeling C.P.N. (1938). Kandidaat gemeenteraad voor de C.P.N. (1939). Op districtsvergadering C.P.N. (1939).
Gearresteerd: eerste arrestatie 1-3-1941, vrijgekomen 11-3-1941, tweede arrestatie 2-5-1941, vrijgekomen 2-5-1941, derde arrestatie 19-6-1942, vrijgekomen 19-6-1942, vierde arrestatie 12-2-1943
Gijzeling: Zijn naam stond vermeld op de Rotterdamse lijst van communistische gijzelaars die in september 1942 gearresteerd moesten worden. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Derde keer
Infiltratie: Gearresteerd ten gevolge van de infiltratie in de CPN door Johannes Hubertus van Soolingen in opdracht van burgemeester De Monchy: Van Soolingen wist in september 1942 opnieuw in contact met Haagse communisten te komen en kwam vervolgens met de stadsleider Jaap Boekman in contact, hetgeen hij aan Johannes Hubertus Veefkind van de Haagse Politie Inlichtingendienst meldde. Hij liet in december 1942 Boekman in een door de Haagse Politie Inlichtingendienst opgezette val lopen, zodat die gearresteerd kon worden. Door gebruik te maken van een celspion die psychologische trucs toepaste, kwam veel informatie voor de Sicherheitsdienst vrij, waarna tientallen mensen gearresteerd konden worden.
Door politiemannen in de woningen van arrestanten te plaatsen en observaties van afspraken die in agenda’s werden gevonden ontstonden arrestatieketens. Na de arrestatie van Bronkorst die door de vooroorlogse politiespion Van Soolingen werd aangewezen, ontstond onder andere de lange arrestatieketen Johannes Bonkhorst, Willem Herder, Adrianus Nas, Tjerk Kloostra, Gerbert Bakker, Evert Ruivenkamp en Dominicus Middendorp.
Gevangenschap in: Noordsingel Rotterdam, Oranjehotel, Utrecht, Oranjehotel
Overleden: Waalsdorpervlakte 23-9-1943 Gefusilleerd
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij was afkomstig uit Rotterdam. Hij werd de eerste en tweede keer gearresteerd omdat hij ‘communist’ was; hij werd op 2-5-1941 nog een keer opgepakt maar dezelfde dag nog weer vrijgelaten. Hij was van herfst 1941 tot medio 1942 instructeur (contactman tussen lokaal communistisch verzet en landelijke partijleiding in Amsterdam) voor het communistisch verzet in Limburg. In 1942 in Brunssum gearresteerd en vervolgens uit het politiebureau in Maastricht gevlucht doordat een politieman welwillend deur open liet staan. Daarna is hij teruggekeerd naar Rotterdam en werd vervolgens instructeur in Den Haag geworden. Hij was koerier tussen communistische verzetsmensen. Hij zat ondergedoken bij Johan Philip Wagner sr. In Voorburg. Vierde keer gearresteerd doordat hij een afspraak met Willem Arend Herder op het Oranjeplein in Den Haag had, maar die was al gearresteerd en de Sicherheitsdienst vond een notitie van de afspraak in zijn agenda en had hem op die plek opgesteld met een bezemsteel in de broekspijp. Hij werd ter dood veroordeeld. Over de arrestatie legde SD’er Lange vast: ‘Nach der Festnahme des Funktionärs Herder wurde festgestellt, daß dieser an den folgenden tage verschiedene Treffs durchzuführen hatte. Bei der Wahrnehmung der Treffs wurde Nas am 12.2.43 festgenommen.’
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de moord, omdat ze opdracht hebben gegeven dat de Politie Inlichtingendiensten tijdens de bezetting voor de bezetter moesten blijven door werken; burgemeester De Monchy (Liberaal) is medeverantwoordelijk omdat hij op 15 mei 1940 opdracht aan de Haagse Politie Inlichtingendienst gaf om voor de bezetter communisten te blijven opsporen.
Nas, Gerhard Reinard, Rotterdam 9-8-1900, Los werkman
Woonachtig: Eemerstraat 3, Rotterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Adrianus Reinardus Nas.
Godsdienst: Rooms Katholiek
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Los arbeider. Leider communistische kindergroep. Sectiebestuur C.P.N. (1937). Spreker.
Gijzeling: Zijn naam kwam voor op de Rotterdamse lijst van communistische gijzelaars, die in september 1942 gearresteerd moesten worden. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Nathans, Jacob, Altstaden (Duitsland) 27-7-1902, Vrachtwagenchauffeur
Woonachtig: Spoorwegstraat 76, Arnhem
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Chauffeur. Secretaris I.T.F. (1934). Partijcongres C.P.N. (1935). Secretaris afdeling Arnhem van de C.P.N. (1938). Vermoedelijk ronselaar voor Internationale Brigade Spanje (1937). Kandidaat gemeenteraad voor de C.P.N. (1939).
Gijzeling: Zijn naam kwam voor op de Arnhemse lijst van communistische gijzelaars, die in september 1942 gearresteerd moesten worden. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1949 tot 1958)
Neal
Woonachtig: Anemoonstraat 16, Amersfoort
Nebbig, Mozes, Amsterdam 7-6-1908, Perser
Woonachtig: Krugerstraat 34, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst
Gearresteerd: 11-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 28-2-1943
Opmerkingen: Ten tijde van arrestatie was hij werknemer van het bedrijf Hollandia-Kattenburg, dat regenjassen voor onder andere de Wehrmacht produceerde. Hij was betrokken bij de illegale bedrijfscel van de CPN binnen dat bedrijf; de belangrijkste activiteit van de bedrijfscel was het verspreiden en lezen van De Waarheid.
Bij het oprollen van de Nederlandse Volksmilitie in Rotterdam door de Rotterdamse Sicherheitsdienst werd een connectie ontdekt met een groep communisten in het Amsterdamse bedrijf Hollandia-Kattenburg en vervolgens dat De Waarheid daar op vrij grote schaal verspreid werd. De chef van de Rotterdamse Sicherheitsdienst Kriminalrat Herbert Wölk gaf het door aan de centrale Sicherheitsdienst in Den Haag en die deed onder leiding van Albert Barkov een inval, pakte alle Joodse werknemers op en liet een eerder gearresteerde voormalige werkneemster de lezers van De Waarheid onder hen aanwijzen. Ook hij werd aangewezen. Verder werd een groot aantal gezinsleden van de arrestanten van huis opgehaald. De aangewezen lezers werden naar het Oranjehotel overgebracht, waar ze tijdens verhoren mishandeld werden. De overige gearresteerde werknemers en alle gezinsleden gingen rechtstreeks naar Westerbork. Bij de verhoren van de lezers werden aanwijzingen voor sabotage van de kwaliteit van de productie ontdekt. De lezers werden op 26 november ook naar Westerbork overgebracht. Bijna alle opgepakten, inclusief de opgepakte gezinsleden, werden op 30 november naar Auschwitz afgevoerd, waar bijna iedereen op respectievelijk 3 december 1942 en 28 februari 1943 vermoord werd. Slechts een paar opgepakte mensen overleefden de actie. De actie was in de eerste plaats gericht tegen de communistische Nederlandse Volksmilitie, waar overigens slechts een paar werknemers bij betrokken waren. De actie had daarnaast ook een sterk antisemitisch karakter, wat duidelijk blijkt dat ook kleine kinderen vermoord werden. De Duitse actie resulteerde in enige honderden doden.
Zijn partner en twee kinderen van zes en acht jaar werden ook meteen opgepakt, naar Westerbork overgebracht en op 3 december 1942 in Auschwitz vermoord.
Nebig, Abraham (Ab), Amsterdam 21-2-1919, Kleermaker
Woonachtig: Nieuwe Prinsengracht 50 I, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Meijer Nebig.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 18-7-1942
Gevangenschap in: Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 30-9-1942
Holocaust: Hij werd in Westerbork vastgezet zonder dat de politie of Sicherheitsdienst hem in verband met verzetsdaden bracht en vervolgens vermoord in het kader van de holocaust.
Opmerkingen: Hij was de oprichter van een binnen het kader van de VCOO (Vereeniging voor Cultuur, Ontwikkeling en Ontspanning) opgerichte turnvereniging, waarvan een tiental leden, waarbij zijn broer Meijer Nebig, Joseph de Vries en Nathan de Vries, tijdens de razzia van 23 februari 1941 door de Duitsers uit een gymzaal werden gehaald. Zijn vrouw kreeg een opdracht om zich te melden (in verband met deportatie naar Polen); hij vergezelde haar en werd ook gearresteerd.
Nebig, Betje, Amsterdam 5-4-1914
Woonachtig: 2e Oosterparkstraat 3, Amsterdam
Verwantschap: Zij was een zuster van Saartje Nebig en Lena Dingsdag-Nebig.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Gearresteerd: 11-11-1942
Gevangenschap in: Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 19-11-1942
Opmerkingen: Ten tijde van arrestatie was zij werkneemster van het bedrijf Hollandia-Kattenburg, dat regenjassen voor onder andere de Wehrmacht produceerde. Zij was betrokken bij de illegale bedrijfscel van de CPN binnen dat bedrijf; de belangrijkste activiteit van de bedrijfscel was het verspreiden en lezen van De Waarheid.
Bij het oprollen van de Nederlandse Volksmilitie in Rotterdam door de Rotterdamse Sicherheitsdienst werd een connectie ontdekt met een groep communisten in het Amsterdamse bedrijf Hollandia-Kattenburg en vervolgens dat De Waarheid daar op vrij grote schaal verspreid werd. De chef van de Rotterdamse Sicherheitsdienst Kriminalrat Herbert Wölk gaf het door aan de centrale Sicherheitsdienst in Den Haag en die deed onder leiding van Albert Barkov een inval, pakte alle Joodse werknemers op en liet een eerder gearresteerde voormalige werkneemster de lezers van De Waarheid onder hen aanwijzen. Ook zij werd aangewezen. Verder werd een groot aantal gezinsleden van de arrestanten van huis opgehaald. De aangewezen lezers werden naar het Oranjehotel overgebracht, waar ze tijdens verhoren mishandeld werden. De overige gearresteerde werknemers en alle gezinsleden gingen rechtstreeks naar Westerbork. Bij de verhoren van de lezers werden aanwijzingen voor sabotage van de kwaliteit van de productie ontdekt. De lezers werden op 26 november ook naar Westerbork overgebracht. Bijna alle opgepakten, inclusief de opgepakte gezinsleden, werden op 30 november naar Auschwitz afgevoerd, waar bijna iedereen op respectievelijk 3 december 1942 en 28 februari 1943 vermoord werd. Slechts een paar opgepakte mensen overleefden de actie. De actie was in de eerste plaats gericht tegen de communistische Nederlandse Volksmilitie, waar overigens slechts een paar werknemers bij betrokken waren. De actie had daarnaast ook een sterk antisemitisch karakter, wat duidelijk blijkt dat ook kleine kinderen vermoord werden. De Duitse actie resulteerde in enige honderden doden.
Zij werd al op 16 november 1942 op transport naar Auschwitz gesteld, terwijl vrijwel andere Hollandia-Katenburg-slachtoffers op 30 november 1942 op transport gingen.
Nebig, Meijer (Max), Amsterdam 5-12-1917, Kleermaker
Woonachtig: Wagenaarstraat 23 III, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Abraham Nebig.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Gearresteerd: 22-2-1941
Gevangenschap in: Schoorl, Buchenwald
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Opmerkingen: Hij werd gearresteerd tijdens de razzia van 23 februari 1941. Hij maakte deel uit van een tiental leden, waarbij Joseph de Vries en Nathan de Vries, van een door zijn broer Abraham binnen het kader van de VCOO (Vereeniging voor Cultuur, Ontwikkeling en Ontspanning) opgerichte turnvereniging die door de Duitsers uit een gymzaal werden gehaald. De razzia’s van 22 en 23 februari vormden de aanleiding tot de Februaristaking. Hij was betrokken bij het communistisch verzet in Amsterdam. Hij kon overleven, omdat hij in Buchenwald als proefkonijn voor zogenaamd tbc-onderzoek diende. Toen hij niet meer nodig was, gaf de kamparts aan een communistische Duitse gevangene, een arts, opdracht hem met een spuitje om het leven te brengen, maar die verwisselde Nebig met een reeds overledene en liet Nebig onder valse naam voortleven. De twee communisten Meijer Nebig en Gerrit Blom zijn de enige overlevenden van de 300 mannen die bij de razzia van 22-23 februari 1941 opgepakt zijn; de overigen zijn om het leven gekomen: een klein aantal door de mishandelingen in de steengroeve in Buchenwald, de meesten door mishandelingen in de steengroeve in Mauthausen en een vrij groot aantal tijdens hun gevangenschap in Mauthausen door vergassing met koolmonoxide.
Na de oorlog meldde hij dat de Joodse Nederlandse communisten in Buchenwald veel steun van Duitse communisten hebben ondervonden.
Nebig, Saartje, Amsterdam 8-2-1924, Naaister
Woonachtig: 2e Oosterparkstraat 3, Amsterdam
Verwantschap: Zij was een zuster van Betje Nebig en Lena Dingsdag-Nebig.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Gearresteerd: 11-11-1942
Gevangenschap in: Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 19-11-1942
Opmerkingen: Ten tijde van arrestatie was zij werkneemster van het bedrijf Hollandia-Kattenburg, dat regenjassen voor onder andere de Wehrmacht produceerde. Zij was betrokken bij de illegale bedrijfscel van de CPN binnen dat bedrijf; de belangrijkste activiteit van de bedrijfscel was het verspreiden en lezen van De Waarheid.
Bij het oprollen van de Nederlandse Volksmilitie in Rotterdam door de Rotterdamse Sicherheitsdienst werd een connectie ontdekt met een groep communisten in het Amsterdamse bedrijf Hollandia-Kattenburg en vervolgens dat De Waarheid daar op vrij grote schaal verspreid werd. De chef van de Rotterdamse Sicherheitsdienst Kriminalrat Herbert Wölk gaf het door aan de centrale Sicherheitsdienst in Den Haag en die deed onder leiding van Albert Barkov een inval, pakte alle Joodse werknemers op en liet een eerder gearresteerde voormalige werkneemster de lezers van De Waarheid onder hen aanwijzen. Ook zij werd aangewezen. Verder werd een groot aantal gezinsleden van de arrestanten van huis opgehaald. De aangewezen lezers werden naar het Oranjehotel overgebracht, waar ze tijdens verhoren mishandeld werden. De overige gearresteerde werknemers en alle gezinsleden gingen rechtstreeks naar Westerbork. Bij de verhoren van de lezers werden aanwijzingen voor sabotage van de kwaliteit van de productie ontdekt. De lezers werden op 26 november ook naar Westerbork overgebracht. Bijna alle opgepakten, inclusief de opgepakte gezinsleden, werden op 30 november naar Auschwitz afgevoerd, waar bijna iedereen op respectievelijk 3 december 1942 en 28 februari 1943 vermoord werd. Slechts een paar opgepakte mensen overleefden de actie. De actie was in de eerste plaats gericht tegen de communistische Nederlandse Volksmilitie, waar overigens slechts een paar werknemers bij betrokken waren. De actie had daarnaast ook een sterk antisemitisch karakter, wat duidelijk blijkt dat ook kleine kinderen vermoord werden. De Duitse actie resulteerde in enige honderden doden.
Nederlof, Jan Dirk, Rotterdam 20-6-1890, Kapitein gemeente Rotterdam
Woonachtig: Groepstraat 45 B, Rotterdam
Verwantschap: Hij was de vader van Jan Dirk Nederlof.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 7-1-1945, vrijgekomen 18-1-1945
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam
Nederlof, Jan Dirk, Rotterdam 22-10-1918, Huisschilder
Woonachtig: Groepstraat 45 B, Rotterdam
Verwantschap: Hij was een zoon van Jan Dirk Nederlof.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 18-10-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort, Vught
Overleden: Leusden 8-4-1943 Gefusilleerd
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verrichtte werkzaamheden voor De Patriot en De Waarheid. Hij werd ter dood veroordeeld.
Nederveen, Johannes, Rotterdam 2-2-1915, Opperman
Woonachtig: Van Eversdijckstraat 33, Rotterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 18/24-10-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort
Need, Dirk, Maurik 4-5-1902, Gasfitter
Woonachtig: Binnenpad 42, Eindhoven
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Provinciale Staten.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Kandidaat C.P.N. voor gemeenteraad en Provinciale Staten (1935).
Gearresteerd: 4-5-1942, vrijgekomen 19-4-1943
Gevangenschap in: Sint-Michielsgestel
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1949 tot 1986)
Need-Verkuijl, Martina, Echteld 20-2-1908
Woonachtig: Binnenpad 42, Eindhoven
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1949 tot 1974)
Neef, Daniel Jan George Hendrik de, Rotterdam 1-11-1899, Arbeider
Woonachtig: Spaanschebocht 41 A, Rotterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Havenarbeider. Communist. Secretaris sectie N.R.H. (1937).
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Neuengamme 28-6-1942
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Rotterdamse Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden.
Neef-Van Hoften, Antonetta, Rotterdam 6-2-1901
Woonachtig: Spaanschebocht 41 A, Rotterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Neijenhof, Johannes Franciscus, Elst 18-10-1904, Mijnwerker
Woonachtig: Dahliastraat 14, Heerlen
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1947 tot 1958)
Neijssel, Dirk Willem Christiaan (Dick), Amsterdam 15-12-1922, Automonteur
Woonachtig: Kraijenhoffstraat 1 III, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Karl Friedrich Neijsssel.
Lid: Hij was lid van de Raad van Verzet.
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Opmerkingen: Voordat hij zich bij het CPN-verzet aansloot stak hij een garage met Duitse militaire voertuigen in brand. Hij verspreidde De Waarheid en plakte bulletins aan. Hij bracht Joodse kinderen onder bij voorkeur in Brabant of Limburg omdat daar de haarkleur over het algemeen donkerder was. Hij pleegde overvallen om aan wapens te komen en liquideerde enkele keren gevaarlijke personen, waarbij zijn stiefvader die Joden in de val lokte.
Neijssel, Karl Friedrich (Karel de Heer), Amsterdam 9-3-1917, Lederbewerker
Woonachtig: Meerhuizenplein 34 zolder, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Dirk Willem Christiaan Neijsssel.
Spanje: Was tijdens de burgeroorlog als vrijwilliger in Spanje.
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM). Hij was lid van de Raad van Verzet.
Gearresteerd: 10-1942, vrijgekomen 7-1943
Gijzeling: Zijn naam kwam voor op de Amsterdamse lijst van communistische gijzelaars, die in september 1942 gearresteerd moesten worden. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Gevangenschap in: Weteringschans, Oranjehotel, Weteringschans, Amersfoort, Vught
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Opmerkingen: Hij was stateloos. Hij raakte in Spanje gewond. Hij verspreidde De Waarheid. Hij plakte pamfletten op muren. Hij zamelde geld in en deed andere activiteiten voor het Solidariteitsfonds. Tijdens de Februaristaking deelde hij pamfletten met stakingsoproepen uit en belette het uitrijden van trams stakingsoproepen. Hij werkte daarbij samen met Barend Bril. Hij hielp bij het uit treinen laten ontsnappen van op transport gezette Joden. Hij verrichtte bewakingsactiviteiten bij sabotageacties, zoals bij de bomaanslag op de spoorlijn over het Rotte-viaduct in Rotterdam. Hij werd door een administratieve fout aangezien voor gijzelaar en daardoor vrijgelaten. Hij stond ook op de Amsterdamse lijst van communistische gijzelaars en werd daardoor bij vergissing vanuit Amersfoort naar Vught gestuurd en vervolgens in juli 1943 vrijgelaten. Daarna ging hij voor de Raad van Verzet opnieuw kranten verspreiden en nieuwsbulletins aanplakken.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1947 tot 1985)
Nes, Cornelis van, Den Haag 12-10-1919, Ambtenaar
Woonachtig: Oostduinlaan 47, Den Haag
Godsdienst: Gereformeerde Kerken
Gearresteerd: 8-8-1944
Gevangenschap in: Oranjehotel, Vught, Sachsenhausen, Neuengamme, Fuhlsbüttel
Overleden: Fuhlsbüttel (Duitsland) 15-11-1944
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij was hoofdredacteur van het Vrije Geluid en redacteur van De Waarheid en Anti Leugenpillen. Hij stencilde De Waarheid.
Neter, Emanuel, Amsterdam 7-7-1910, Kolenwerker
Woonachtig: Weesperstraat 57 II, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 4-10-1942
Gevangenschap in: Westerbork, Auschwitz, Buchenwald, Groß-Rosen
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1956 tot 1972)
Neter, Louise Clara, Amsterdam 17-2-1903, Boekhoudster
Woonachtig: Palestrinastraat 5 boven, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Neter, Simon David, Amsterdam 31-5-1904, Bouwkundig tekenaar
Woonachtig: Jan Tooropplantsoen 5, Nieuwer Amstel
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Bouwkundig tekenaar. Communist. Penningmeester afdeling Amsterdam Liga tegen Imperialisme en Koloniale Onderdrukking (1928). Dagelijkse leiding Neutraal Organisatiecomité. Voorbereiding Wereld Strijdcongres tegen de imperialistische Oorlog (1933). Amsterdam. Secretaris C.A.O.C. (1932). S.T.F. Landelijk bestuur (1933) en secretariaat. Dagelijks bestuur Centraal Anti Oorlogs Comité afdeling Amsterdam (1933). Tekende namens De Tribune contract met drukkerij Dijkman. Bestuur A.F.T.B.
Gearresteerd: 13-5-1942
Gevangenschap in: Amersfoort, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 30-9-1942
Opmerkingen|: Hij werd door de politie gearresteerd.
Holocaust: Hij werd gearresteerd in verband met verzetsactiviteiten, maar vervolgens ter vermijding van rompslomp doorgestuurd naar Westerbork, omdat bij de Sicherheitsdienst sinds oktober 1942 bekend was dat de Joden vandaar de dood in werden gedreven.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Neter-Kähler, Gretchen Marie Dorathea Christa (Greten), Schleswig (Duitsland) 10-12-1906, Handweefster
Woonachtig: Jan Tooropplantsoen 5, Nieuwer Amstel
Neumann, Alfons, Remscheid-Vieringhausen (Duitsland) 14-1-1904, Fabrieksarbeider
Woonachtig: Amsterdam
Spanje: Was tijdens de burgeroorlog als vrijwilligster in Spanje.
Gearresteerd: 6-12-1938
Gevangenschap in: Vlieland, Groningen, Wuppertal, Hamm, Münster, Neuengamme
Opmerkingen: Vluchtte in 1933 naar Nederland, werkte samen met Schwebinghaus
Neumann, Peter, Altrich (Duitsland) 22-9-1908, Meubelmaker
Woonachtig: Hoofdweg 308 II, Amsterdam
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 5-10-1939
Gevangenschap in: Vlieland, Düsseldorf, Buchenwald, Kdo. Berlstedt
Opmerkingen: Hij was voor de oorlog naar Nederland gevlucht en betrokken bij het communistisch emigrantenverzet tegen het Hitler-bewind in Duitsland. Hij werd vanwege zijn politieke activiteiten door de politie gearresteerd en op Vlieland geïnterneerd en daar na de capitulatie aan de Duitse bezetter overgeleverd. De groep op Vlieland stond via een geheime koerier in contact met de leider van het communistisch emigranten verzet Eugen Schwebinghaus om bij gelegenheid weer aan het KPD-verzet in samenwerking met de CPN deel te nemen en hij moet daarom vanaf de Nederlandse capitulatie op 14 mei 1940 tot het communistisch verzet in Nederland gerekend worden. Alle op Vlieland geïnterneerden werden op 25 mei 1940 van Vlieland naar Groningen overgebracht en een paar dagen later naar Duitsland. Hij huwde na de oorlog met Cornelia Hendrika Kalf; het echtpaar ging in Oost-Duitsland wonen.
Neuteboom, H.
Woonachtig: Javastraat 66, Leiden
Opmerkingen: Hij verrichtte werkzaamheden voor De Waarheid.
Neven, Cornelis Johannes (Kees Jansen), Amsterdam 3-12-1907, Kantoorbediende
Woonachtig: Elise van Calcarstraat 5, Den Haag
Verwantschap: Hij was een broer van Gerrit Adriaan en Willem Elise Neven en Alida Margaretha Henrichs-Neven.
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 5-6-1941
Infiltratie: Gearresteerd ten gevolge van de sinds 1923 voor de Haagse Politie Inlichtingendienst werkende infiltrant Johannes Hubertus van Soolingen, die door burgemeester De Monchy in mei 1940 opnieuw de CPN werd ingestuurd.
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort, Buchenwald, Natzweiler, Dachau, Haslach-Kinzigthal, Barbe-Haslach, Vaihingen
Was Nacht-und-Nebel-gevangene.
Overleden: Karlsruhe 19-6-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij organiseerde van begin af aan de productie van illegale lectuur. Hij nam in februari 1941 de leiding over de eerste formatie van belangrijke Haagse communistische verzetsleden over van Jan van Kalsbeek. Vanwege enkele arrestaties binnen De Vonkgroep dook hij mei 1941 onder. Na enkele weken dacht hij dat de kust vrij was en keerde naar huis terug, waarna hij prompt gearresteerd werd door Sicherheitsdienstman Otto Lange en de vooroorlogse Inlichtingendienstinfiltrant in de CPN Van Duivenboden. Bij zijn arrestatie werden twee stencilmachines in beslag genomen. De Haagse Sicherheitsdienst vermeldde op een cartotheekkaart: ‘Er gehört seit 1937 der CPN an hatte die Funktion eines Sektions-Vorstandsmitgliedes inne. Nach dem Verbot hat er sich noch illegal betätigt. Sitz im KZ-Lager ein’. Overleden in Frans militair ziekenhuis t.g.v. dysenterie en longontsteking door verblijf in concentratiekamp.
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de moord, omdat ze opdracht hebben gegeven dat de Politie Inlichtingendiensten tijdens de bezetting voor de bezetter moesten blijven door werken; burgemeester De Monchy (Liberaal) is medeverantwoordelijk omdat hij op 15 mei 1940 opdracht aan de Haagse Politie Inlichtingendienst gaf om voor de bezetter communisten te blijven opsporen; het latere hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst is medeverantwoordelijk omdat hij in nauwe samenwerking met de Sicherheitsdienst leiding gaf aan de opsporing van communisten. Na de bevrijding werd hij naar Frans militair hospitaal in Speyer overgebracht en vervolgens naar ziekenhuis in Karlsruhe, waar hij aan dysenterie overleed.
Neven-Kokkelink, Hendrika (Hennie), Den Haag 5-3-1913
Woonachtig: Elise van Calcarstraat 5, Den Haag
Gearresteerd: 14-12-1942, vrijgekomen 6-1943
Infiltratie: Gearresteerd ten gevolge van de infiltratie in de CPN door Johannes Hubertus van Soolingen in opdracht van burgemeester De Monchy: Van Soolingen wist in september 1942 opnieuw in contact met Haagse communisten te komen en kwam vervolgens met de stadsleider Jaap Boekman in contact, hetgeen hij aan Johannes Hubertus Veefkind van de Haagse Politie Inlichtingendienst meldde. Hij liet in december 1942 Boekman in een door de Haagse Politie Inlichtingendienst opgezette val lopen, zodat die gearresteerd kon worden. Door gebruik te maken van een celspion die psychologische trucs toepaste, kwam veel informatie voor de Sicherheitsdienst vrij, waarna tientallen mensen gearresteerd konden worden.
Gevangenschap in: Oranjehotel
Opmerkingen: Zij werd door inspecteur van politie Cornelis Bakker van de Haagse Documentatiedienst in Amsterdam gearresteerd. Zij werd door de Haagse communistenjagers inspecteur Cornelis Bakker en de rechercheurs Jilis van der Weerd en Cornelis Heijnis omstreeks 11 januari 1943 naar Den Haag overgebracht naar Den Haag overgebracht. In het Oranjehotel werd zij terwijl ze zwanger was door Sicherheitsdienstman Lange in de buik gestompt.
Neven, Gerrit Adriaan, Amsterdam 2-5-1898, Kunstschilder
Woonachtig: Van Ostadestraat 484 III, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Cornelis Johannes en Willem Elise Neven en Alida Margaretha Henrichs-Neven.
Gearresteerd: 14-12-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel
Opmerkingen: Hij werd door inspecteur van politie Cornelis Bakker van de Haagse Documentatiedienst in Amsterdam gearresteerd. Hij had op zak het relatief grote bedrag van 80,91 gulden en een postcheque van 198,30, dat vermoedelijk bestemd was voor steun aan onderduikers. Hij werd door de Haagse communistenjagers inspecteur Cornelis Bakker en de rechercheurs Jilis van der Weerd en Cornelis Heijnis naar Den Haag overgebracht.
Neven, Willem Elise, Amsterdam 15-7-1910, Kunstschilder
Woonachtig: Van Ostadestraat 484 III, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Gerrit Adriaan en Cornelis Johannes Neven en Alida Margaretha Henrichs-Neven.
Gearresteerd: 14-12-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel
Opmerkingen: Hij werd door inspecteur van politie Cornelis Bakker van de Haagse Documentatiedienst in Amsterdam gearresteerd. Bij zijn arrestatie had hij fl. 645,82 op zak, een zeer hoog bedrag voor die tijd dat vermoedelijk bestemd was voor steun aan tientallen onderduikers. Hij werd in Amsterdam samen met Hendrika Neven-Kokkelink, Gerrit Adriaan en Alida Margaretha Neven gearresteerd. Hij werd door de Haagse communistenjagers inspecteur Cornelis Bakker en de rechercheurs Jilis van der Weerd.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1947 tot 1969)
Nie, Johannes Jacobus de, Leiden 7-12-1896, Fabrieksarbeider
Woonachtig: Langegracht 139, Leiden
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: C.P.N. (1938).
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Neuengamme 16-2-1942
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Opmerkingen: Hij was voor de oorlog actief binnen de Internationale Roode Hulp.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Leidse Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Adriaan van de Sande Bakhuyzen (CHU) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Nieboer, Cornelis, Foxhol-Hoogezand 7-2-1897, Slager
Woonachtig: Meerweg 12, Hoogezand
Verwantschap: Hij was de vader van Klaas Nieboer.
Gearresteerd: 9-7-1941
Gevangenschap in: Niederhagen-Wewelsburg
Overleden: Niederhagen-Wewelsburg 1-4-1942
Nieboer, Klaas, Hoogezand 14-8-1925, Kantoorbediende
Woonachtig: Meerweg 12, Hoogezand
Verwantschap: Hij was een zoon van Cornelis Nieboer.
Gearresteerd: 19-5-1944
Gevangenschap in: Vught
Overleden: Vught 22-8-1944 Gefusilleerd
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij nam deel aan een overval op een distributiekantoor die mislukte en raakte hij gewond. Zijn kameraden verborgen hem een nabijgelegen bos, maar de Duitsers kregen hem alsnog te pakken.
Niehoff, Wemelina Maria (Lien), Zuidbroek 28-3-1903, Werkster
Woonachtig: Parkweg 75 A, Groningen
Gearresteerd: 3-1941
Aktion CPN: Zij werd in Schoorl gevoegd bij de arrestanten van de Aktion CPN in verband met de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Groningen, Oranjehotel, Schoorl, Amsterdam, Keulen, Düsseldorf, Ravensbrück
Opmerkingen: Op hetzelfde adres woonde Franciscus Marinus Olfers.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1952 tot 1963)
Niekerken, Adriaan Karel van, Venlo 17-2-1894, Metselaar
Woonachtig: Akkermanstraat 8, Venlo
Godsdienst: Rooms Katholiek
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Arbeider. Voorzitter afdeling C.P.N. (1937).
Gearresteerd: 24-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Neuengamme 8-12-1942
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Politie Inlichtingendienst van Venlo aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Bernard Berger was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Niel, Theodorus van, Den Haag 15-12-1913
Woonachtig: ’s-Gravenzandelaan 60, Den Haag
Verwantschap: Hij was een stiefzoon van Jozef Antonius Geerinck
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 1-10-1943
Gevangenschap in: Oranjehotel
Overleden: België / Noord-Frankrijk 26-5-1944 Gefusilleerd
Opmerkingen: Hij werd ter dood veroordeeld vanwege het bezit van twee pistolen die hij van Heinrich Mühlbauer had gekregen en bovendien in het bezit van een bajonet was.
Nienhuis, Lambertus, Bussum 7-4-1905, Architect
Woonachtig: Kloverniersburgwal 133 I, Amsterdam
Opmerkingen: Voor de oorlog werkte hij enige jaren in Moskou.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1950 tot 1976)
Nienhuis-Schimmelmitz, Anna, Warschau (Polen) 14-7-1912
Woonachtig: Kloverniersburgwal 133 I, Amsterdam
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1952 tot 1982)
Niese, Gerardus Wilhelmus (Gerard), Den Haag 13-11-1899, Stukadoor
Woonachtig: Jacob Marisstraat 67, Den Haag
Godsdienst: Rooms Katholiek
Gearresteerd: 11-10-1941
Infiltratie: Gearresteerd ten gevolge van de sinds 1923 voor de Haagse Politie Inlichtingendienst werkende infiltrant Johannes Hubertus van Soolingen, die door burgemeester De Monchy in mei 1940 opnieuw de CPN werd ingestuurd.
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort, Buchenwald, Groß-Rosen
Overleden: Groß-Rosen 16-5-1942
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verspreidde De Waarheid en plakte pamfletten op muren. Er werden bij hem thuis vergaderingen belegd. Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘CPN-Mitglied’.
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de moord, omdat ze opdracht hebben gegeven dat de Politie Inlichtingendiensten tijdens de bezetting voor de bezetter moesten blijven door werken; burgemeester De Monchy (Liberaal) is medeverantwoordelijk omdat hij op 15 mei 1940 opdracht aan de Haagse Politie Inlichtingendienst gaf om voor de bezetter communisten te blijven opsporen; het latere hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst is medeverantwoordelijk omdat hij in nauwe samenwerking met de Sicherheitsdienst leiding gaf aan de opsporing van communisten.
Niessen, Cornelis Gerardus Louis (Cor), Den Haag 10-4-1904, Elektricien
Woonachtig: Retiefstraat 41 II, Den Haag
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 7-6-1941
Infiltratie: Gearresteerd ten gevolge van de sinds 1923 voor de Haagse Politie Inlichtingendienst werkende infiltrant Johannes Hubertus van Soolingen, die door burgemeester De Monchy in mei 1940 opnieuw de CPN werd ingestuurd.
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort, Buchenwald, Groß-Rosen
Overleden: Groß-Rosen 18-5-1942
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Opmerkingen: Hij werkte noodgedwongen in Wassenaar voor de Wehrmacht bij het demonteren van vliegtuigen; hij verrichtte daarbij sabotagedaden. Hij verspreidde en stencilde De Waarheid. Hij werd op zijn werk gearresteerd. De Haagse Sicherheitsdienst vermeldde op een cartotheekkaart: ‘Er gehörte von 1936 bis zum Verbot der CPN an und hat sich noch nach dem Verbot derselben illeg. betätigt’.
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de moord, omdat ze opdracht hebben gegeven dat de Politie Inlichtingendiensten tijdens de bezetting voor de bezetter moesten blijven door werken; burgemeester De Monchy (Liberaal) is medeverantwoordelijk omdat hij op 15 mei 1940 opdracht aan de Haagse Politie Inlichtingendienst gaf om voor de bezetter communisten te blijven opsporen; het latere hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst is medeverantwoordelijk omdat hij in nauwe samenwerking met de Sicherheitsdienst leiding gaf aan de opsporing van communisten.
Niet, Cornelis de, Den Haag 14-9-1915, Fabrieksarbeider
Woonachtig: Goereeschestraat 35, Den Haag
Verwantschap: Hij was de zwager van Zier Toet, Johanna Jacoba Sablerolle-Toet en Gerrit Guit.
Gearresteerd: 15-2-1943
Infiltratie: Gearresteerd ten gevolge van de infiltratie in de CPN door Johannes Hubertus van Soolingen in opdracht van burgemeester De Monchy: Van Soolingen wist in september 1942 opnieuw in contact met Haagse communisten te komen en kwam vervolgens met de stadsleider Jaap Boekman in contact, hetgeen hij aan Johannes Hubertus Veefkind van de Haagse Politie Inlichtingendienst meldde. Hij liet in december 1942 Boekman in een door de Haagse Politie Inlichtingendienst opgezette val lopen, zodat die gearresteerd kon worden. Door gebruik te maken van een celspion die psychologische trucs toepaste, kwam veel informatie voor de Sicherheitsdienst vrij, waarna tientallen mensen gearresteerd konden worden.
Gevangenschap in: Oranjehotel, Arbeitslager in Duitsland
Opmerkingen: Hij werd in Duitsland te werk gesteld, onder andere bij de Flensburger Schiffsbau-Gesellschaft.
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze opdracht hebben gegeven dat de Politie Inlichtingendiensten tijdens de bezetting voor de bezetter moesten blijven door werken; burgemeester De Monchy (Liberaal) is medeverantwoordelijk omdat hij op 15 mei 1940 opdracht aan de Haagse Politie Inlichtingendienst gaf om voor de bezetter communisten te blijven opsporen.
Nieukerke, Antoinette Alida Johanna, Den Haag 21-5-1913
Woonachtig: Zuiderparklaan 415, Den Haag
Verwantschap: Zij was een dochter van Hendrik Johannes Nieukerke.
Godsdienst: Geen
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Nieukerke, Hendrik Johannes, Den Haag 25-9-1883, Chemisch wasser
Woonachtig: Van Merlenstraat 124, Den Haag
Verwantschap: Hij was de vader van Antoinette Alida Johanna Nieukerke.
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 30-4-1944
Gevangenschap in: Oranjehotel, Vught, Amersfoort, Utrecht
Opmerkingen: Hij werd gearresteerd vanwege het verspreiden van illegale bladen.
Nieuwdorp, Dingenis, Ritthem 9-10-1893, Koopman
Woonachtig: Texelschestraat 47 A, Rotterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: Eerste arrestatie <17-9-1941, tweede arrestatie 29-11-1943
Gevangenschap in: Noordsingel Rotterdam, Oranjehotel, Vught, Dachau
Opmerkingen: Hij werd in 1940 tot vier en een halve maand gevangenisstraf veroordeeld vanwege de verkoop van illegale foto’s. In 1941 werd hij gearresteerd door rechercheur Struis van de Rotterdamse Politie Inlichtingendienst en vervolgens op 31-10-1941 ten behoeve van de Staatsanwalt naar het Oranjehotel overgebracht. Hij werd in 1943 in Ridderkerk gearresteerd. In Dachau gaf hij op als arrestatiereden ‘Betatigung [Betätigung] illeg. CPN’.
Nieuwenhoven, Joseph van, Leiden 14-1-1906
Woonachtig: Leiden
Opmerkingen: Hij was betrokken bij De Waarheid
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1962 tot 1962)
Nieuwenhuijse, Jan, Amsterdam 28-7-1912
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1949 tot 1990)
Nieuwenhuis, Bernardus Franciscus (Bennie), Hengelo 11-8-1915, Bankwerker
Woonachtig: Dennenboschweg 50, Hengelo
Godsdienst: Rooms Katholiek
Lid: Was lid van de Hazemeijer-groep die deels door de Nederlandse Volks Militie werd aangestuurd.
Gearresteerd: 28-10-1942
Gevangenschap in: Amersfoort, Vught, Gansstraat Utrecht
Overleden: Utrecht 24-9-1943 Gefusilleerd
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij maakte deel uit van de Hazemeijer sabotagegroep onder leiding van Harry van Genugten, die nauw met de NVM samenwerkte. De groep pleegde aanslagen op spoorlijnen naar Duitsland, waarlangs militaire goederen naar Duitsland werden gebracht; Cornelis van der Kraats was nauw bij deze bomaanslagen betrokken. Hij was zelf ook betrokken bij een bomaanslag op een spoorlijn.
Nieuwenhuis, Gerrit Jan (Jan), Westervoort 15-2-1909, Arbeider steenfabriek
Woonachtig: Terwolde
Godsdienst: Geen
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 29-10-1942
Gevangenschap in: Amersfoort
Overleden: Soesterberg 19-11-1942 Gefusilleerd
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verrichtte werkzaamheden voor De Waarheid en bracht onderduikers naar adressen.
Opmerkingen: Hij trad toe tot de sabotagegroep van Anton Kleinbussink in Terwolde. De groep pleegde aanslagen op spoorlijnen, stichtte branden bij NSB-boeren en vernietigde voorraden van de Wehrmacht. Hij werd op 13-11-1942 ter dood veroordeeld.
Nieuwesteeg, Hendrikus Andries (Henk), Utrecht 19-4-1918, Onderwijzer
Woonachtig: Heerenweg 5, Utrecht
Verwantschap: Hij was een broer van Jacobus Franciscus Andries Nieuwesteeg.
Gearresteerd: <1944
Gevangenschap in: Kriegswehrmachtgefängnis Utrecht, Vught, Amersfoort, Neuengamme, Sandbostel
Nieuwesteeg, Jacobus Franciscus Andries, Utrecht 10-3-1913
Woonachtig: Utrecht
Verwantschap: Hij was een broer van Hendrikus Andries Nieuwesteeg.
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1947 tot 1972)
Nieuwkoop, Nicolaas van (Nico), Velsen 10-11-1912, Metaalbewerker bij Hoogovens
Woonachtig: Fazantenlaan 23, Velsen
Gearresteerd: 1-5-1943
Overleden: Amsterdam 2-5-1943 Gefusilleerd
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij was medeorganisator van de Februaristaking in de IJmond. Hij verspreidde De Waarheid en verrichtte daarnaast andere verzetsactiviteiten. Hij werd gefusilleerd vanwege organisatie van april-meistaking bij Hoogovens
Nievaard, Johannes Christoffel, Amsterdam 6-2-1903, Timmerman
Woonachtig: Zaandammerplein 45 II, Amsterdam
Verwantschap: Hij was de vader van Helena Nievaard.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Communist. Luchtbeschermingsdienst (1939). Verzamelt handtekeningen voor adressen betreffende bescherming der burgerbevolking.
Gearresteerd: 3-6-1941
Aktion CPN: Hij werd medio juli 1941 vanuit de gevangenis naar Schoorl overgebracht en gevoegd bij de arrestanten van de Aktion CPN in verband met de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Weteringschans, Schoorl, Amersfoort, Neuengamme, Dachau
Overleden: Dachau 23-8-1942
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Nievaard, Helena, Amsterdam 6-1-1926, Naaister
Woonachtig: Zaandamplein 45 III, Amsterdam
Verwantschap: Zij was een dochter van Johannes Christoffel Nievaard.
Nije, Tom, Amsterdam 7-3-1914, Tekenaar
Woonachtig: Leidschegracht 14, Amsterdam
Verwantschap: Hij had een relatie met Grietje Moolenijzer, met wie hij na de oorlog huwde.
Opmerkingen: Hij was betrokken bij De Waarheid. Hij deed vervalsingswerk.
Nijenkamp, Jan Willem, Woolde 15-3-1894, Metaaldraaier
Woonachtig: Hengelo
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Metaaldraaier. Penningmeester afdeling N.S.V. (1937). Communist (1938).
Nijenkamp, Karel Jan, Hengelo 23-3-1899, Los arbeider
Woonachtig: Veldbleekstraat 13, Hengelo
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Neuengamme, Dachau
Overleden: Dachau 7-8-1943
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Hengelose Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Jacobus van der Dussen was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Nijhoff, Jonathan Bastiaan (Jon), Zeist 23-3-1918, Landbouwkundig ingenieur
Woonachtig: Wolderstraat 26, Wageningen
Gearresteerd: 12-5-1943
Gevangenschap in: Vught, Sint-Michielsgestel, Groß-Rosen
Overleden: Groß-Rosen 10-1-1945
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verspreidde Vrije Katheder, De Waarheid en Vrij Nederland. Hij was mededader van de bomaanslag op de spoorlijn Amersfoort-Kesteren, die door vroegtijdige ontploffing mislukte.
Nijholt, Heine, Weststellingwerf 24-8-1893, Winkelier
Woonachtig: Kouvenderstraat 184, Hoensbroek
Godsdienst: Geen
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1947 tot 1980)
Nijhuis, Frits, Den Haag 13-1-1914
Woonachtig: Fisherstraat 288, Den Haag
Verwantschap: Hij was een zwager van Reinder Kloostra en Karel Frederik Leonardus Tiemens.
Godsdienst: Geen
Opmerkingen: Hij was voor de oorlog betrokken bij de Roode Hulp.
Nijhuis-Janssen, Jansje, Den Haag 18-3-1910, Huisvrouw
Woonachtig: Fisherstraat 288, Den Haag
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 7-2-1943
Infiltratie: Gearresteerd ten gevolge van de infiltratie in de CPN door Johannes Hubertus van Soolingen in opdracht van burgemeester De Monchy: Van Soolingen wist in september 1942 opnieuw in contact met Haagse communisten te komen en kwam vervolgens met de stadsleider Jaap Boekman in contact, hetgeen hij aan Johannes Hubertus Veefkind van de Haagse Politie Inlichtingendienst meldde. Hij liet in december 1942 Boekman in een door de Haagse Politie Inlichtingendienst opgezette val lopen, zodat die gearresteerd kon worden. Door gebruik te maken van een celspion die psychologische trucs toepaste, kwam veel informatie voor de Sicherheitsdienst vrij, waarna tientallen mensen gearresteerd konden worden.
Gevangenschap in: Oranjehotel, Ravensbrück
Overleden: Ravensbrück 23-1-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Opmerkingen: Zij werkte samen met Hermeintje Heimans.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de moord, omdat ze opdracht hebben gegeven dat de Politie Inlichtingendiensten tijdens de bezetting voor de bezetter moesten blijven door werken; burgemeester De Monchy (Liberaal) is medeverantwoordelijk omdat hij op 15 mei 1940 opdracht aan de Haagse Politie Inlichtingendienst gaf om voor de bezetter communisten te blijven opsporen.
Nijkamp, Gerrit, Vriezenveen 10-7-1897, Wever
Woonachtig: Gravenstraat 34, Almelo
Godsdienst: Geen
Lid: Was voor de oorlog lid van de RSAP, mogelijk eerder of later lid van de CPN.
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Wever. Penningmeester afdeling Landelijke Federatie van Textielarbeiders (1939). Kandidaat gemeenteraad voor de R.S.A.P. (1939).
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Neuengamme 29-1-1942
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Almelose Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Mello Sichterman was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen en de Duitse opdracht om mensen aan te wijzen in juni 1941 doorspeelde.
Nijkamp, Johan Hendrik, Almelo 25-7-1899, Slager
Woonachtig: Lijsterstraat 68, Almelo
Godsdienst: Geen
Lid: Was voor de oorlog lid van de RSAP, mogelijk eerder of later lid van de CPN.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Slager. Ex-penningmeester afdeling O.S.P. Kandidaat gemeenteraad voor R.S.A.P. (1935). Voorzitter werklozenorganisatie Door Eendracht Sterk (1939).
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Neuengamme 15-4-1942
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Nijkerk, Espérance Alida (Rannie, Gerrie), Amsterdam 6-10-1921, Kantoorbediende
Woonachtig: Gerard Doustraat 222 I, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 4-1942
Gevangenschap in: Weteringschans, Oranjehotel, Ravensbrück, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 29-10-1942
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Opmerkingen: Zij werd gearresteerd omdat zij op het stadhuis aangaf met een niet-Jood te willen trouwen.
Nijland, Gerrit Jan Abraham, Stad Almelo 16-11-1898
Woonachtig: Wethouder Nijhuisstraat 24, Enschede
Verwantschap: Hij was de vader van Henk Nijland.
Nijland, Henk
Woonachtig: Wethouder Nijhuisstraat 24, Enschede
Verwantschap: Hij was een zoon van Gerrit Jan en Johanna Harmina Nijland-Brinkman.
Nijland-Brinkman, Johanna Harmina, Enschede 25-1-1903
Woonachtig: Wethouder Nijhuisstraat 24, Enschede
Verwantschap: Zij was de moeder van Henk Nijland.
Nijs, Willem Jakobus de, Duisburg (Duitsland) 11-6-1913, Huisschilder
Woonachtig: Schipbeekstraat 24 III, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een zoon van Hiltje de Nijs-Westink en een broer van Jakoba Elisabeth Fleeré-De Nijs.
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Opmerkingen: Hij woonde samen met Alida Antonetta Pooters met wie hij na de oorlog huwde.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1948 tot 1976)
Nijs, de
Woonachtig: Kloksteeg 31, Leiden
Lid: Was lid van de Perhimpoenan Indonesia.
Nijs-Westink, Hiltje de, Elburg 7-7-1884
Woonachtig: Bosch en Lommerweg 321 II, Amsterdam
Verwantschap: Zij was de moeder van Willem Jakobus de Nijs en Jakoba Elisabeth Fleeré-De Nijs.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1951 tot 1961)
Nijssen, Gerardus Adrianus Johannes, Haarlem 15-9-1914, Winkelier
Woonachtig: Cremerstraat 98, Haarlem
Nikkelsberg-Parsser, Eva, Amsterdam 22-3-1909, Japonnaaister
Woonachtig: Sint Antoniesbreestraat 62 II, Amsterdam
Verwantschap: Zij was een zuster van Sara Parsser.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Gearresteerd: 18-9-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Ravensbrück, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 29-10-1942
Nimwegen, Cornelis Thomas van (Tom), Leiden 22-8-1908, Slager
Woonachtig: Jan Vossensteeg, Leiden
Verwantschap: Hij was een broer van Elisabeth van Nimwegen.
Opmerkingen: Bij hem thuis werd De Waarheid gestencild.
Nimwegen, Dirk van, Amsterdam 19-7-1904, Baggerman
Woonachtig: Borgerstraat 162 III, Amsterdam
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Werkman gemeentereiniging. Communist. Werklozen-eenheidscongres (Amsterdam 1934).
Februaristaking: Was actief betrokken bij de voorbereiding en organisatie van de staking.
Gearresteerd: 27-2-1941, vrijgelaten 4-3-1941
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Opmerkingen: Hij was een van de mensen die op 24 februari 1941 meer dan driehonderd communisten die de Februaristaking tot stand gingen brengen op de Noordermarkt toesprak.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1952 tot 1958)
Nimwegen, Elisabeth van, Leiden 22-1-1916
Woonachtig: Oude Singel 98, Leiden
Verwantschap: Zij was een zuster van Cornelis Thomas van Nimwegen.
Opmerkingen: Zij verrichtte werkzaamheden voor De Waarheid.
Nippes, Louis, Höhscheid (Duitsland) 28-3-1889, Metaalslijper
Woonachtig: Looiersgracht 96, Amsterdam
Godsdienst: Duits Evangelisch
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Vught, Dachau
Overleden: Dachau 15-2-1945
Opmerkingen: Hij had de Duitse nationaliteit. In Vught stond als arrestatiereden vermeld ‘Bes. [Besitz] Hetzschrift CPN’.
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij had niet de Nederlandse nationaliteit.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door commissaris Karel Henri Broekhoff van de Amsterdamse Politie Inlichtingendienst (‘Bureau Falsificaten’) aangewezen om vermoord te worden; burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Nobbe, Jan Douwines, Hilversum 9-12-1903, Hulpbesteller
Woonachtig: Mercuriusstraat 31, Hilversum
Godsdienst: Geen
Centralen Inlichtingendienst: Stond vermeld zonder verdere informatie.
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Neuengamme, Dachau
Overleden: Dachau 7-9-1942
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Hilversumse Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Karel baron de Wijkerslooth de Weerdesteijn (Katholiek) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Nobbe-Odinot, Maria Elisabeth (Rie), Wijk bij Duurstede 4-5-1908
Woonachtig: Mercuriusstraat 31, Hilversum
Centralen Inlichtingendienst: Stond vermeld zonder verdere informatie.
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Weteringschans, Ravensbrück
Opmerkingen: Zij huwde na de oorlog met Johannes Servaas Lips en zat voor de CPN in de Tweede Kamer.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Hilversumse Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Karel baron de Wijkerslooth de Weerdesteijn (Katholiek) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1947 tot 1956)
Noble, Antonius Johannes le, Rotterdam 24-3-1899, Opperman
Woonachtig: Kralingsche Kerklaan 10, Rotterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Petronella Jacoba le Noble.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Rooms Katholiek
Gearresteerd: 22-1-1944
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Amersfoort
Opmerkingen: Hij werd gearresteerd door de Feld Gendarmerie; hij had behalve een lege portemonnee in een tas het vrij hoge bedrag van fl.85,75 bij zich (het lijkt erop dat hij geld ophaalde).
Noble, Pieternella Jacoba le, Rotterdam 17-11-1901, Naaister
Woonachtig: Kralingsche Kerklaan 10, Rotterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Rooms Katholiek
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Provinciale Staten.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Kandidaat Provinciale Staten voor de C.P.N. (1939).
Martelmoord: Gearresteerd ten gevolge van de gruwelijke martelmoord op Herman Holstege waaraan Johannes Hubertus Veefkind van de Haagse Politie Inlichtingendienst medeplichtig was en daarmee een gevolg van de opdracht van burgemeester De Monchy van mei 1940 om de CPN opnieuw te laten infiltreren door Johannes Hubertus van Soolingen.
Gearresteerd: 12-5-1942
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 20-1-1943
Holocaust: Zij werd gearresteerd in verband met verzetsactiviteiten, maar vervolgens ter vermijding van rompslomp doorgestuurd naar Westerbork, omdat bij de Sicherheitsdienst sinds oktober 1942 bekend was dat de Joden vandaar de dood in werden gedreven.
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de moord, omdat ze opdracht hebben gegeven dat de Politie Inlichtingendiensten tijdens de bezetting voor de bezetter moesten blijven door werken; burgemeester De Monchy (Liberaal) is medeverantwoordelijk omdat hij op 15 mei 1940 opdracht aan de Haagse Politie Inlichtingendienst gaf om voor de bezetter communisten te blijven opsporen; het latere hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst is medeverantwoordelijk omdat hij in nauwe samenwerking met de Sicherheitsdienst leiding gaf aan de opsporing van communisten.
Nol, Adolf van (Dolf), Amsterdam 6-6-1901, Koffiehuishouder
Woonachtig: Bartholomeus Diazstraat 34, Amsterdam
Verwantschap: Hij was de vader van Adolf Hendricus van Nol.
Gearresteerd: 7-7-1944
Gevangenschap in: Amersfoort
Overleden: Den Haag 22-2-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verspreidde De Waarheid. Hij verleende hulp aan Joodse onderduikers. Hij werd verraden door de V-Frau Ans van Dijk. Hij werd bij verhoren in de Euterpestraat ernstig mishandeld, waaraan hij nierletsel aan overhield. Hij werd veroordeeld wegens Jodenhulp, het verspreiden van De Waarheid en bezit van een radio. Hij werd bij de firma MIAG in Brainschweig te werk gesteld, maar na verloop van tijd wegens nierfalen vrijgelaten, waarna hij naar Den Haag werd overgebracht. Hij overleed zonder zijn verwanten terug te hebben gezien.
Nol-Jansen, Petronella Wilhelmina van (Nel), Amsterdam 3-8-1899, Koffiehuishoudster
Woonachtig: Bartholomeus Diazstraat 34, Amsterdam
Verwantschap: Zij was de moeder van Adolf van Nol.
Gearresteerd: 7-7-1944, vrijgelaten 8-1944
Opmerkingen: Zij verspreidde De Waarheid. Zij verleende hulp aan Joodse onderduikers.
Nol, Adolf Hendricus van (Hennie), Amsterdam 11-5-1925, Koffiehuishouder
Woonachtig: Bartholomeus Diazstraat 34, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een zoon van Adolf Hendricus van Nol.
Opmerkingen: Hij verspreidde De Waarheid. Hij verleende hulp aan Joodse onderduikers.
Nol, Nicolaas van (Nico), Amsterdam 6-10-1920, Filiaalhouder
Woonachtig: Laing’s Nekstraat 58, Amsterdam
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Opmerkingen: Hij bracht stapeltjes van De Waarheid naar de verspreiders, waarbij Gazan. Zelf verspreidde hij 25-40 exemplaren.
Nooij, George Johannes Jacobus (Sjors), Amsterdam 29-6-1906, Railsveger
Woonachtig: Willemsstraat 224 rechts, Amsterdam
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1947 tot 1982)
Nooij-Onclin, Johanna Hendrika (Anna), Amsterdam 23-12-1908
Woonachtig: Drieborg
Woonachtig: Willemsstraat 224 rechts, Amsterdam
Noor, Derk, Finsterwolde 9-9-1894, Landarbeider
Woonachtig: Drieborg
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Kandidaat gemeenteraad voor de C.P.N. (1939).
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1954 tot 1954)
Noord, Marcus, Amsterdam 29-6-1920, Kleermaker
Woonachtig: Tugelaweg 103, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst
Gearresteerd: 11-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 28-2-1943
Opmerkingen: Ten tijde van arrestatie was hij werknemer van het bedrijf Hollandia-Kattenburg, dat regenjassen voor onder andere de Wehrmacht produceerde. Hij was betrokken bij de illegale bedrijfscel van de CPN binnen dat bedrijf; de belangrijkste activiteit van de bedrijfscel was het verspreiden en lezen van De Waarheid.
Bij het oprollen van de Nederlandse Volksmilitie in Rotterdam door de Rotterdamse Sicherheitsdienst werd een connectie ontdekt met een groep communisten in het Amsterdamse bedrijf Hollandia-Kattenburg en vervolgens dat De Waarheid daar op vrij grote schaal verspreid werd. De chef van de Rotterdamse Sicherheitsdienst Kriminalrat Herbert Wölk gaf het door aan de centrale Sicherheitsdienst in Den Haag en die deed onder leiding van Albert Barkov een inval, pakte alle Joodse werknemers op en liet een eerder gearresteerde voormalige werkneemster de lezers van De Waarheid onder hen aanwijzen. Ook hij werd aangewezen. Verder werd een groot aantal gezinsleden van de arrestanten van huis opgehaald. De aangewezen lezers werden naar het Oranjehotel overgebracht, waar ze tijdens verhoren mishandeld werden. De overige gearresteerde werknemers en alle gezinsleden gingen rechtstreeks naar Westerbork. Bij de verhoren van de lezers werden aanwijzingen voor sabotage van de kwaliteit van de productie ontdekt. De lezers werden op 26 november ook naar Westerbork overgebracht. Bijna alle opgepakten, inclusief de opgepakte gezinsleden, werden op 30 november naar Auschwitz afgevoerd, waar bijna iedereen op respectievelijk 3 december 1942 en 28 februari 1943 vermoord werd. Slechts een paar opgepakte mensen overleefden de actie. De actie was in de eerste plaats gericht tegen de communistische Nederlandse Volksmilitie, waar overigens slechts een paar werknemers bij betrokken waren. De actie had daarnaast ook een sterk antisemitisch karakter, wat duidelijk blijkt dat ook kleine kinderen vermoord werden. De Duitse actie resulteerde in enige honderden doden.
Noord-Roodveldt, Sara, Amsterdam 12-11-1918, Naaister
Woonachtig: Tugelaweg 103, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst
Gearresteerd: 11-11-1942
Gevangenschap in: Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 3-12-1942
Opmerkingen: Ten tijde van arrestatie was zij werkneemster van het bedrijf Hollandia-Kattenburg, dat regenjassen voor onder andere de Wehrmacht produceerde. Zij was betrokken bij de illegale bedrijfscel van de CPN binnen dat bedrijf; de belangrijkste activiteit van de bedrijfscel was het verspreiden en lezen van De Waarheid.
Bij het oprollen van de Nederlandse Volksmilitie in Rotterdam door de Rotterdamse Sicherheitsdienst werd een connectie ontdekt met een groep communisten in het Amsterdamse bedrijf Hollandia-Kattenburg en vervolgens dat De Waarheid daar op vrij grote schaal verspreid werd. De chef van de Rotterdamse Sicherheitsdienst Kriminalrat Herbert Wölk gaf het door aan de centrale Sicherheitsdienst in Den Haag en die deed onder leiding van Albert Barkov een inval, pakte alle Joodse werknemers op en liet een eerder gearresteerde voormalige werkneemster de lezers van De Waarheid onder hen aanwijzen. Ook zij werd aangewezen. Verder werd een groot aantal gezinsleden van de arrestanten van huis opgehaald. De aangewezen lezers werden naar het Oranjehotel overgebracht, waar ze tijdens verhoren mishandeld werden. De overige gearresteerde werknemers en alle gezinsleden gingen rechtstreeks naar Westerbork. Bij de verhoren van de lezers werden aanwijzingen voor sabotage van de kwaliteit van de productie ontdekt. De lezers werden op 26 november ook naar Westerbork overgebracht. Bijna alle opgepakten, inclusief de opgepakte gezinsleden, werden op 30 november naar Auschwitz afgevoerd, waar bijna iedereen op respectievelijk 3 december 1942 en 28 februari 1943 vermoord werd. Slechts een paar opgepakte mensen overleefden de actie. De actie was in de eerste plaats gericht tegen de communistische Nederlandse Volksmilitie, waar overigens slechts een paar werknemers bij betrokken waren. De actie had daarnaast ook een sterk antisemitisch karakter, wat duidelijk blijkt dat ook kleine kinderen vermoord werden. De Duitse actie resulteerde in enige honderden doden.
Noordaa, Willem Arij van der, Den Haag 17-1-1909, Gymnastiekleraar
Woonachtig: De Ruijterstraat 55, Den Haag
Godsdienst: Geen
Lid: Was voor de oorlog lid van de RSAP, mogelijk eerder of later lid van de CPN.
Gearresteerd: 15-12-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel
Opmerkingen: Hij was betrokken bij het blad De Vonk van het Marx-Lenin-Luxemburg Front.
Noordaa-Van der Meer, Anna Jozina van der, Ilpendam 14-8-1909
Woonachtig: De Ruijterstraat 55, Den Haag
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lid: Was voor de oorlog lid van de RSAP, mogelijk eerder of later lid van de CPN.
Gearresteerd: 15-12-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Opmerkingen: Zij was betrokken bij het blad De Vonk van het Marx-Lenin-Luxemburg Front.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1952 tot 1955)
Noordman, Hendrik, Enschede 11-3-1925
Woonachtig: Overschot 9, Enschede
Overleden: plaats en precieze datum onbekend 1945
Nooter, Hendrikus Jacobus (Henk), Amsterdam 20-11-1920, IJzerwerker
Woonachtig: Korte Vogelstraat 6, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een zoon van John Nooter.
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1948 tot 1984)
Nooter, Isaac John (Sjaak), Amsterdam 25-3-1893, Havenarbeider
Woonachtig: Achillesstraat 37 II, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van John Nooter en Wilhelmus Marinus.
Godsdienst: Geen
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Communist. Delegatie naar EKKI (1925). Oppositie C.P.H. Bestuur R.S.E. district Noord-Holland/Utrecht. Correspondentieadres De Arbeiders Sporter. Waarschijnlijk ronselaar voor Internationale Brigade Spanje (1937). Leider Sectie de Eilanden v.d. Communistische partij. Bestuurslid Amsterdamse Transport Federatie afdeling Bootwerkers. Oktober 1925 bestuurslid Werklozen Organisatie.
Gearresteerd: 20-5-1940
Gevangenschap in: Münster, gevangenis Hamburg, Oranjehotel, Buchenwald, Neuengamme, Bremen, Neuengamme
Overleden: Cap Arcona 3-5-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkelijk is dat hij op de Nationale Eerelijst staat als iemand die in het verzet om het leven is gekomen, terwijl er in de jaren van de oorlog continu ontkend werd dat de communisten direct in het verzet waren gegaan (onder andere door Lou de Jong). In het geval van Nooter kun je je afvragen of hij wel aan verzet is toegekomen, omdat hij binnen enkele dagen na de Nederlandse capitulatie is gearresteerd en het communistisch verzet nog in een fase van opbouw verkeerde. Hij is om het leven gekomen vanwege zijn vooroorlogse communistische contacten met de Sovjet Unie, hetwelk de Nederlandse Inlichtingendiensten aan de Gestapo hadden doorgegeven.
Opmerkingen: Gearresteerd ten gevolge van informatie die voor de oorlog door Nederlandse Inlichtingendiensten aan de Duitse Gestapo werd verstrekt. Hij was de tweede communist die na de Nederlandse capitulatie in Nederland gearresteerd werd (tijdens de oorlogsdagen waren vanuit Aken al enkele communisten in Zuid-Limburg door de Duitsers gearresteerd). Hij werd door leden van de Duitse Geheime Feld Polizei gearresteerd. Later zouden enkele van deze leden ook een arrestatieactie in Rotterdam houden, waarbij Herman de Kadt gearresteerd werd. Hij was tevens de gedurende bezetting de vroegst gearresteerde persoon die zonder vrijgelaten te zijn geweest tijdens zijn gevangenschap om het leven kwam. Hij werd op 13-1-1941 Neuengamme binnen gevoerd en is daarmee waarschijnlijk de Nederlander die tijdens de oorlog de langste tijd in een Duits concentratiekamp heeft doorgebracht.
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze een samenwerking met de Gestapo in Berlijn waren aangegaan; Karel Henri Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst was medeverantwoordelijk omdat hij bij zijn vele bezoeken aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo hem op De Nooter gewezen heeft.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. Ondanks dat hij al tijdens de oorlog om het leven was gekomen stelde de Binnenlandse Veiligheidsdienst in 1957 een dossier over hem samen, dat tot 1961 werd bijgehouden; blijkbaar waren ze bang dat hij kwam spoken. (BVD-dossier van 1957 tot 1961)
Nooter-Hilbrant, Cornelia Victoria, Nijmegen 24-9-1909
Achillesstraat 37 II / Eerste Jan Steenstraat 65, Amsterdam
Gearresteerd: 5-5-1943, vrijgelaten 10-5-1943
Gevangenschap in: Vught
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1957 tot 1974)
Nooter, John, Amsterdam 26-7-1898, Stoker Grote Vaart
Woonachtig: Korte Vogelstraat 11, Amsterdam
Verwantschap: Hij was de vader van Hendrikus Jacobus Nooter en een broer van Isaac John Nooter en Wilhelmus Marinus.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Communist. Deelnemer volkscongres voor werk en welvaart van de C.P.H. Juni 1924 bestuurslid afdeling Communistische partij. Tot mei 1925 secretaris sectie de Eiland en van de C.P.; toen bedankt.
Nooter, Wilhelmus Marinus, Amsterdam 18-2-1897, Matroos grote vaart
Verwantschap: Hij was van Isaac John en John Nooter.
Woonachtig: Kievitstraat 36 boven, Amsterdam
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Ex-bestuurslid C.P.N. Spreker op vergadering R.V.O. tegen loonsverlaging zeelieden (Amsterdam 1932).
Nossent, Gregorius Lambertus, Rotterdam 29-10-1900, Caféhouder
Woonachtig: Arnhemscheweg 377, Beekbergen
Godsdienst: Rooms Katholiek
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Caféhouder. Voorheen communist. Uit C.P.H. geroyeerd (1935). Districtsbestuur Strijdbond tegen Oorlog en Fascisme (1937).
Gearresteerd: 8-10-1942, vrijgelaten 19-11-1943
Gijzeling: Gearresteerd doordat zijn naam stond vermeld op zowel de Rotterdamse als Arnhemse lijst van communistische gijzelaars die in september 1942 gearresteerd moesten worden. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Gevangenschap in: Amersfoort, Vught
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst van de Centrale Inlichtingendienst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Noteboom, Jitske, Hillegom 20-7-1926, Hulp in de huishouding
Woonachtig: 2e Loosterweg 84, Hillegom
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Opmerkingen: Zij was aan het eind van de oorlog actief in het CPN-verzet in Amsterdam. Zij huwde na de oorlog met Kornelis Rietbergen.
Notenboom, Nicolaas Cornelis, Delft 16-3-1910, Schippersknecht
Woonachtig: Handboogstraat 9, Delft
Verwantschap: Hij was gehuwd met Maria Theresia Notenboom-Lievens.
Opmerkingen: Hij werd op het door de Duitsers bezette Britse eiland Jersey te werk gesteld.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1952 tot 1978)
Notenboom-Lievens, Maria Theresia, Nieuwerkerken (België) 8-8-1906
Woonachtig: Handboogstraat 9, Delft
Verwantschap: Zij was gehuwd met Nicolaas Cornelis Notenboom.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1949 tot 1979)
Notowicz, Natan (Gerard Fischer, Notto), Tyczyn (Polen) 31-7-1911, Musicus
Woonachtig: Lekstraat 146 III, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Benno Notowitz.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Opmerkingen: Hij had niet de Nederlandse nationaliteit. De twee broers hadden in het bevolkingsregister een verschillende spelling van hun achternaam. Hij werd in 1940 lid van de KPD en was zowel actief in het Duitse emigrantenverzet in Nederland en het CPN-verzet. Hij leerde in het verzet zijn toekomstige echtgenote Anna Maria de Lange kennen. Hij dook samen met Anna Maria onder bij het echtpaar Casparus en Lydia Oorthuijs-Krienen. Het paar vervalste persoonsbewijzen en Distributiekaarten. Na hun huwelijk vertrok het echtpaar in 1948 naar Oost-Duitsland.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1945 tot 1973)
Notowitz, Benno, München (Duitsland) 30-1-1918, Leraar
Woonachtig: Lekstraat 146 III, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Natan Notowicz.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Opmerkingen: Hij had niet de Nederlandse nationaliteit. De twee broers hadden in het bevolkingsregister een verschillende spelling van hun achternaam.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1946 tot 1960)
Nouwens, Petrus, Oegstgeest 30-3-1922
Woonachtig: Den Haag
Gearresteerd: 1-2-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel
Noverraz, Julius, Amsterdam 15-6-1925, IJsventer
Woonachtig: Baarsjesweg 183 III, Amsterdam
Gearresteerd: Eerste arrestatie 20-8-1942, tweede arrestatie 3-1945
Gevangenschap in: Weteringschans, Amersfoort, Neuengamme
Opmerkingen: Hij werd de eerste keer samen met Jacob Penraat gearresteerd, hij had toen het voor een ijsventer vrij grote bedrag van fl. 38,80 op zak (het was een koele dag waarop weinig ijs werd gegeten).
Numan, Hendrik, Assen 10-3-1889, Leraar school doofstommen
Woonachtig: Prinsengracht 21, Amsterdam
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1952 tot 1961)
Numan-Beer, Roosje (Rolien), Bodegraven 18-12-1894, Actrice
Woonachtig: Prinsengracht 21, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Declameert liederen op landdag van de V.V.S.U. (Zeist 1939)
Nunen, Norbertus Jacobus Theodorus van, Tilburg 7-4-1886, Schilder
Woonachtig: Overtoomstraat 63, Haarlem
Godsdienst: Rooms Katholiek
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Actief communist. Secretaris N.R.H. afdeling Haarlem-Noord. Werkt in het verborgene.
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Bernburg 24-6-1942 Vergast met koolmonoxide
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Haarlemse Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Jacob baron de Vos van Steenwijk (Liberaal) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen en de Duitse opdracht om mensen aan te wijzen in juni 1941 doorspeelde.
Nunes Vas, Jacob, Amsterdam 7-12-1913, Regenjassenplakker
Woonachtig: Vechtstraat 64 III, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst
Gearresteerd: 11-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz
Opmerkingen: Ten tijde van arrestatie was hij werknemer van het bedrijf Hollandia-Kattenburg, dat regenjassen voor onder andere de Wehrmacht produceerde. Hij was betrokken bij de illegale bedrijfscel van de CPN binnen dat bedrijf; de belangrijkste activiteit van de bedrijfscel was het verspreiden en lezen van De Waarheid.
Bij het oprollen van de Nederlandse Volksmilitie in Rotterdam door de Rotterdamse Sicherheitsdienst werd een connectie ontdekt met een groep communisten in het Amsterdamse bedrijf Hollandia-Kattenburg en vervolgens dat De Waarheid daar op vrij grote schaal verspreid werd. De chef van de Rotterdamse Sicherheitsdienst Kriminalrat Herbert Wölk gaf het door aan de centrale Sicherheitsdienst in Den Haag en die deed onder leiding van Albert Barkov een inval, pakte alle Joodse werknemers op en liet een eerder gearresteerde voormalige werkneemster de lezers van De Waarheid onder hen aanwijzen. Ook hij werd aangewezen. Verder werd een groot aantal gezinsleden van de arrestanten van huis opgehaald. De aangewezen lezers werden naar het Oranjehotel overgebracht, waar ze tijdens verhoren mishandeld werden. De overige gearresteerde werknemers en alle gezinsleden gingen rechtstreeks naar Westerbork. Bij de verhoren van de lezers werden aanwijzingen voor sabotage van de kwaliteit van de productie ontdekt. De lezers werden op 26 november ook naar Westerbork overgebracht. Bijna alle opgepakten, inclusief de opgepakte gezinsleden, werden op 30 november naar Auschwitz afgevoerd, waar bijna iedereen op respectievelijk 3 december 1942 en 28 februari 1943 vermoord werd. Slechts een paar opgepakte mensen overleefden de actie. De actie was in de eerste plaats gericht tegen de communistische Nederlandse Volksmilitie, waar overigens slechts een paar werknemers bij betrokken waren. De actie had daarnaast ook een sterk antisemitisch karakter, wat duidelijk blijkt dat ook kleine kinderen vermoord werden. De Duitse actie resulteerde in enige honderden doden.
Zijn partner werd ook meteen opgepakt, naar Westerbork afgevoerd en op 3-12-1942 in Auschwitz vermoord.
Nus, Johannes Jacobus, Amsterdam, 30-10-1906, Motorschipper
Woonachtig: Fazantenweg 68 B, Amsterdam
Gearresteerd: <1-1945
Gevangenschap in: Amersfoort
Nuus, Hendrikus, Wedde 21-6-1898, Houtschaver
Woonachtig: Winschoterzijl 5, Winschoten
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: eerste arrestatie 1-3-1941, tweede arrestatie 2-5-1941
Gevangenschap in: Groningen, Oranjehotel, Amersfoort, Buchenwald
Opmerkingen: Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘ill. Betätigung für die K.P.N.’
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1949 tot 1980)
Nuus, Jan Poppo, Finsterwolde 10-1-1920, Landarbeider
Woonachtig: Ganzedijk 112 B, Ganzedijk
Godsdienst: Geen
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Bestuur communistische jeugdvereniging Tempo (1938).
Gearresteerd: 9-5-1941
Gevangenschap in: Groningen, Oranjehotel, Amersfoort, Buchenwald
Overleden: Buchenwald 11-4-1942
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Opmerkingen: Hij verspreidde Het Noorderlicht en De Waarheid. Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘Illegale Lektüre verteilt’.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Oberman, Geert, Hallum 22-10-1898, Arbeider
Woonachtig: 267, St. Anna Parochie
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Provinciale Staten.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Voorzitter C.P.N. afdeling Het Bildt (1938). Kandidaat Provinciale Staten voor de C.P.N. (1939).
Gearresteerd: 25-6-1941, vrijgelaten 31-7-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl
Opmerkingen: Hij werd vrijgelaten in het kader van een Duitse actie om gearresteerde Friezen vrij te laten.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1948 tot 1948)
Oberman, Gerrit Wijnand, Leiden 10-10-1889, Predikant
Woonachtig: Maliebaan 82, Utrecht
Gearresteerd: 18-8-1942
Opmerkingen: Hij werd gearresteerd vanwege communistische activiteiten en Jodenhulp.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1947 tot 1970)
Oeding, T.
Woonachtig: Rijnburgerweg 147, Leiden
Lid: Was lid van de Perhimpoenan Indonesia.
Oers, Cornelis van, Den Bosch 28-4-1899, IJzerwerker
Woonachtig: Parallelweg 160 B, Schiedam
Godsdienst: Rooms Katholiek
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Communist.
Gearresteerd: eerste arrestatie 1-3-1941, vrijgekomen 12-3-1941, tweede arrestatie 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Noordsingel Rotterdam, Schoorl, Amersfoort, Vught, Haaren, Dachau
Overleden: Dachau 20-2-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verrichtte werkzaamheden voor De Waarheid. De Rotterdamse Politie registreerde op zijn arrestantenkaart als reden van arrestatie: ‘communist’. Hij werd op zijn werk gearresteerd en zijn afscheidsgroet was ‘Roodfront kameraden, wij winnen toch’.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Schiedamse Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Van Haaren was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Oeveren, Carel Hendrik van, Arnhem 19-6-1910, Reiziger
Woonachtig: Oude Engweg 38, Hilversum
Godsdienst: Geen
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: C.J.B. Gooise Jeugd Vereniging Alles kan.
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Neuengamme, Dachau
Overleden: Dachau 1-8-1942
Opmerkingen: Het is onbekend of hij in Dachau dood uit de trein werd gehaald of dat hij op de dag van aankomst in Dachau overleed.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Hilversumse Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Karel baron de Wijkerslooth de Weerdesteijn (Katholiek) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Offenberg, Frans Jan, Zaandam 14-3-1911
Militaireweg 124, Krommenie
Gearresteerd: 1-5-1943
Gevangenschap in: Vught
Opmerkingen: Hij werd gearresteerd vanwege de April-mei-stakingen. Hij werd veroordeeld tot 15 jaar tuchthuis.
Offermans, Kaspar Joseph, Kerkrade 23-8-1893, Mijnwerker
Woonachtig: Kerkrade
Gearresteerd: 24-9-1940, vrijgelaten 7-1943
Gevangenschap in: Aken
Offermans, Willem van, Kerkrade 5-4-1893, Koopman
Woonachtig: Kippstraat 2, Kerkrade
Godsdienst: Rooms Katholiek
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Herbergier. Gastheer vergadering afdeling C.P. (1920). Communist. Voorzitter C.P.H. afdeling Kerkrade (1920). Ex-voorzitter afdeling C.P.H. In gevangenis te Leeuwarden tot 1927. Was in 1938 in naam nationaal-socialist.
Gearresteerd: <10-1940
Gevangenschap in: Buchenwald, Zwickau
Opmerkingen: Hij was voor de schijn of om te spioneren lid van de NSB geworden. Gearresteerd ten gevolge van informatie die voor de oorlog door Nederlandse Inlichtingendiensten aan de Duitse Gestapo werd verstrekt. Hij werd al op 8 oktober 1940 vanwege communistische activiteiten in Buchenwald opgesloten.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Ofman, Jan, Krommenie 22-12-1911, Fabrieksarbeider
Woonachtig: Militaireweg 64, Krommenie
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1952 tot 1975)
Ohringer, Hermann, Radymne (Polen) 27-1-1899, Koopman
Woonachtig: Blasiusstraat 48 I, Amsterdam
Verwantschap: Hij was de vader van Mirjam Ohringer.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Opmerkingen: De Waarheid werd bij hem thuis door Hartog Cohen gestencild.
Ohringer, Mirjam (Wientje van Ruiven), Amsterdam 26-10-1924, Naaister
Woonachtig: Blasiusstraat 48 I, Amsterdam
Verwantschap: Zij was een dochter van Hermann Ohringer.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Opmerkingen: Zij verspreidde De Waarheid. Zij haalde geld op voor het Solidariteitsfonds.
Oijen, Hendrik van, Bergen (Limburg) 28-6-1902, Mijnwerker
Woonachtig: Zuid-Limburg
Opmerkingen: Hij was betrokken bij het illegale blad Glückauf voor mijnwerkers.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1948 tot 1983)
Okken, Hendrik, Vries 28-8-1901, Timmerman
Woonachtig: Zandweg, Ydermade
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 29-3-1941
Gevangenschap in: Assen, Groningen, Amersfoort, Buchenwald, Neuengamme
Opmerkingen: Hij verspreidde illegale lectuur. Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘Empfangen von deutschfeindl. Druckschriften’. Aan het eind van de oorlog nam hij deel aan de bestorming van de wachttorens bij de zelfbevrijding van Buchenwald.
Olboeter, Willem, Arnhem 20-2-1882, Letterschilder
Woonachtig: Gerard Doustraat 140 II, Amsterdam
Gearresteerd: 28-10-1942
Gevangenschap in: Arnhem
Opmerkingen: Op hetzelfde adres woonde Gerrit de Jong. Hij werd door vier politieagenten in zijn woning samen met Gerrit de Jong gearresteerd omdat hij verdacht werd betrokken te zijn geweest bij een bomaanslag op een spoorlijn in bij Almelo. De politie werd gemaand om bij de arrestatie voorzichtigheid te betrachten. Beiden werden uitgeleverd aan de Sicherheitsdienst in Arnhem. Op 1 november 1942 werd er op het politiebureau navraag naar hem gedaan, omdat hij sinds 28 oktober spoorloos verdwenen was. Ongeluk werd gevreesd. Het was de gewoonte van de Inlichtingendienst in de Nieuwe Doelenstraat om mensen te arresteren zonder dat aan de verwanten mee te delen; het was aan de andere politiebureaus verboden om de verwanten naar de Inlichtingendienst door te verwijzen.
Oldeboerrigter, Melle Johannes, Amsterdam 27-5-1908, Kunstschilder
Woonachtig: Amsteldijk 62 II, Amsterdam
Lid: Hij was anarchist.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Anarchist.
Opmerkingen: Op hetzelfde adres woonden Anna Maria de Lange en Jacob Penraat.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1952 tot 1976)
Oldenbeuving, Arend, Gasselternijveenschemond 20-9-1901, Slager
Woonachtig: Nieuwstad 15 A, Groningen
Verwantschap: Hij was een broer van Harm Oldenbeuving.
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 1-3-1941
Gevangenschap in: Groningen, Oranjehotel, Amersfoort, Buchenwald, Ravensbrück
Overleden: Ravensbrück 20-6-1942
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘Verdacht feindl. Einstellung gegen das Reich’.
Oldenbeuving, Harm, Rolde 28-9-1908, Slager
Verwantschap: Hij was een broer van Arend Oldenbeuving.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Oldenburg, Gerardus Johannes, Rotterdam 24-10-1900, Bakkersknecht
Woonachtig: Langnekstraat 25, Den Haag
Verwantschap: Hij was de broer van Martinus Oldenburg
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Voorzitter afdeling V.V.S.U. (1937). Spreker op vergaderingen.
Oldenburg, Martinus, Rotterdam 1-9-1898, Schoenmaker
Woonachtig: Schoolstraat 48, Rijswijk
Verwantschap: Hij was de broer van Gerardus Johannus Oldenburg
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lid: Was voor de oorlog lid van de RSAP, mogelijk eerder of later lid van de CPN.
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Provinciale Staten.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Kandidaat Provinciale Staten voor de R.S.A.P. (1939).
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Neuengamme
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Politie Inlichtingendienst van Rijswijk aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Jacques van Hellenberg Hubar (Katholiek) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen. De burgemeester moest de namen inleveren bij Johannes Eckhardt van de Haagse Politie Inlichtingendienst. (Hellenberg Hubar leverde tegen de Duitse eis in alleen vier namen van RSAP’ers in).
Oldenzeel, Lammert, Groningen 9-2-1920, Arbeider
Woonachtig: Oliemuldersweg 184 A, Groningen
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 1-4-1941
Gevangenschap in: Groningen, Oranjehotel, Amersfoort, Buchenwald, Neuengamme
Overleden: Neuengamme 27-11-1942
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘Kommunistscher Tätigkeit verdachtig’.
Olfers, Franciscus Marinus (Frans), Assen 15-4-1887, Boekdrukker
Woonachtig: Parkweg 75 A, Groningen
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Drukker. Communist. Bestuur I.R.H. (1935).
Gearresteerd: 10-5-1940, vrijgekomen 15-5-1940, tweede arrestatie 1-3-1941, vrijgelaten 14-3-1941
Gearresteerd in verband met het uitbreken van de oorlog, waarbij de Nederlandse regering grote aantallen felle tegenstanders van Hitler arresteerde. Ze werden soms onder mensonwaardige omstandigheden gevangen gehouden.
Gevangenschap in: Krententuin Hoorn, Groningen
Opmerkingen: Op hetzelfde adres woonde Wemelina Maria Niehoff.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1950 tot 1978)
Olivier, Hans, Amsterdam 19-2-1928
Verwantschap: Hij was de zoon van Jacoba Cornelia Veltman. Hij huwde na de oorlog met Gusta Vonk.
Woonachtig, Bestevaerstraat 161 II, Amsterdam
Olivier, Johannes (Jan), Leiden 22-5-1913, Onderwijzer
Woonachtig: Claudiusstraat 20, Voorburg
Verwantschap: Hij was een zoon van Nicolaas Olivier en Johanna Magdalena Schellemans en een broer van Nicolaas Olivier.
Godsdienst: Geen
Olivier-Tol, Cornelia Bastiana (Cor), Delft 13-7-1911
Woonachtig: Claudiusstraat 20, Voorburg
Olivier, Nicolaas (Nico), Leiden 15-2-1884, Timmerman
Woonachtig: Magdalena Moonsstraat 63, Leiden
Verwantschap: Hij was de vader van Johannes en Nicolaas Olivier.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Communist. Bestuur V.V.S.U.
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Vught, Sint-Michielsgestel, Sachsenhausen, Bergen-Belsen
Overleden: Bergen-Belsen 31-5-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij was dirigent van het Sociaal-Democratisch Gemengd Zangvereniging Morgenrood. Voor de oorlog was hij met zijn echtgenote betrokken bij de opvang en ondersteuning van gevluchte Duitse communisten.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Leidse Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Adriaan van de Sande Bakhuyzen (CHU) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Olivier-Schellemans, Johanna Magdalena (Jo, Jopie), Rotterdam 24-5-1889, Werkster, dienstbode
Woonachtig: Magdalena Moonsstraat 63, Leiden
Verwantschap: Zij was de moeder van Johannes en Nicolaas Olivier.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Opmerkingen: Voor de oorlog was zij met haar echtgenoot betrokken bij de opvang en ondersteuning van gevluchte Duitse communisten. Zij zorgde tijdens de oorlog voor Joden die in een pand aan de Roodenburgerstraat zaten ondergedoken.
Olivier, Nicolaas (Nico, Willie, Gerard), Leiden 12-9-1920, Student chemie
Woonachtig: Magdalena Moonsstraat 63, Leiden
Verwantschap: Hij een zoon van Nicolaas Olivier en Johanna Magdalena Schellemans en de broer van Johannes Olivier.
Lid: Hij was lid van de Raad van Verzet.
Gearresteerd: 28-6-1944, vrijgelaten 1-9-1944
Gevangenschap in: Weteringschans, Amersfoort
Opmerkingen: Hij droeg bij aan de productie en distributie van De Waarheid in Leiden, hij haalde op de fiets de kopij uit Amsterdam en bracht die naar Raden Mas Hadiono Koesoemo Oetoyo. In 1943 bedroeg de oplage van De Waarheid die onder zijn leiding gestencild en verspreid werd 110 exemplaren. Later in de oorlog had hij bij Rhijnvis Feith in Den Haag contacten met Gerben Wagenaar, Jan Hendrik Gilse, Maarten Gilse en anderen. Hij dook zelf ook onder bij Rhijnvis Feith. Hij kon met hulp van buitenaf uit Amersfoort ontsnappen en ging weer aan het verzet deelnemen. Op 3 januari 1944 schoot hij samen met Albert de Jong en Johannes Dubbeldeman de NSB-directeur van het Gewestelijk Arbeidsbureau Gerardus Willem Diederix neer op de hoek van het Rapenburg en de Langebrug, maar die overleefde het en vluchtte naar Nieuwe Pekela, waar hij een jaar later alsnog aan zijn verwondingen overleed. Als gevolg daarvan pleegden de Duitsers drie represaillemoorden (Silbertannemoorden) op publieke figuren in Leiden. Samen met Albert de Jong en Johannes Dubbeldeman plaatste hij brandbommen in de vuurwerkfabriek Kat, waardoor de fabriek afbrandde. Hij werd in Amsterdam gearresteerd; hij had een vals persoonsbewijs op zak op naam van iemand die door de Duitse politie gezocht werd.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1945 tot 1966)
Olivier-Koldermans, Maria (Rie), Leiden 2-11-1919, Verpleegster
Woonachtig: Magdalena Moonsstraat 63, Leiden
Olphen, Johannes Adrianus van, Breda 22-12-1911, Ambtenaar Landbouw en Visserij
Woonachtig: Regentesschelaan 22, Leiden
Godsdienst: Rooms Katholiek
Lid: Was lid van de Perhimpoenan Indonesia.
Opmerkingen: Op hetzelfde adres woonde J. Poel.
Olphen-Van der Ven, Emerentia Adriana Engelberta van, Breda 9-12-1919
Woonachtig: Regentesschelaan 22, Leiden
Lid: Was lid van de Perhimpoenan Indonesia.
Opmerkingen: Op hetzelfde adres woonde J. Poel.
Olree, Kornelis, Oosterland 20-2-1900, Politieagent
Woonachtig: Corverstraat 40 A, Rotterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 6-1-1943
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Vught, Oranjehotel, Anrath, Neuss, Krefeld, Remscheid-Lüttringhausen
Olree-Van Dijk, Cornelia Jannetje, Oosterland 13-6-1900
Woonachtig: Corverstraat 40 A, Rotterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 8-1-1943, vrijgelaten 9-1-1943
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam
Ommeren, Berend Gijsbertus van, Wijk bij Duurstede 3-8-1916
Woonachtig: Vergersweg 10, Wageningen
Ommeren, Eduard van (Eep), Haarlem 7-10-1914, Woninginrichter
Woonachtig: Mr. Cornelisstraat 1, Haarlem
Verwantschap: Hij huwde na de oorlog met Hanna Jacoba Averink.
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1948 tot 1974)
Onnen, Frank, Baarn 25-3-1915, Cellist
Woonachtig: Heerenstraat 48, Utrecht
Opmerkingen: In 1939 woonde hij enige maanden in het communistische gemeenschapshuis aan de Nieuwe Heerengracht 5 in Amsterdam.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1948 tot 1962)
Onsia, Jacob Andries (Jaap), Amsterdam 23-2-1903, Havenarbeider
Woonachtig: Lindengracht 44 II, Amsterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 27-8-1941
Gevangenschap in: Weteringschans, Amersfoort, Buchenwald, Natzweiler, Dachau
Overleden: Dachau 11-2-1943
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘Verdacht von politischer Aktivität’.
Onsia-Hees, Cornelia Jacoba, Amsterdam 16-5-1904
Woonachtig: Lindengracht 44 II, Amsterdam
Onstein, Gerrit Willem, Arnhem 26-2-1908, Stukadoor
Woonachtig: Sirtemastraat 340, Den Haag
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Stukadoor. Communist. 1e Voorzitter W.S.C. (1936).
Gijzeling: Zijn naam kwam voor op de Haagse lijst van communistische gijzelaars, die in september 1942 gearresteerd moesten worden. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Onvlee, Johannes Cornelis, Leiden 7-10-1909, Reclametekenaar
Woonachtig: Hooge Morschweg 100 A, Leiden
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 11-8-1941
Infiltratie: Gearresteerd ten gevolge van de sinds 1923 voor de Haagse Politie Inlichtingendienst werkende infiltrant Johannes Hubertus van Soolingen, die door burgemeester De Monchy in mei 1940 opnieuw de CPN werd ingestuurd.
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort, Buchenwald, Dachau, Ottobrun, Neuengamme, Dautmergen, Natzweiler, Kochum, Dachau, Rottweil-Schörzingen, Schömberg
Was Nacht-und-Nebel-gevangene.
Overleden: Schömberg 21-10-1944
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Opmerkingen: Hij verspreidde illegale lectuur, waarbij De Waarheid. De Haagse Politie Inlichtingendienst en de Sicherheitsdienst verkregen zijn naam samen met die van Martinus Rijken tijdens de martelmoord op Herman Holstege, maar Onvlee was al ten gevolge van de infiltratie door de Inlichtingendienst gearresteerd. Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘War fr. [früher] Mitglied der C.P.N.’
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de moord, omdat ze opdracht hebben gegeven dat de Politie Inlichtingendiensten tijdens de bezetting voor de bezetter moesten blijven door werken; burgemeester De Monchy (Liberaal) is medeverantwoordelijk omdat hij op 15 mei 1940 opdracht aan de Haagse Politie Inlichtingendienst gaf om voor de bezetter communisten te blijven opsporen; het latere hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst is medeverantwoordelijk omdat hij in nauwe samenwerking met de Sicherheitsdienst leiding gaf aan de opsporing van communisten.
Onvlee-Ober, Hendrina, Leiden 7-9-1915
Woonachtig: Hooge Morschweg 100 A, Leiden
Verwantschap: Na de oorlog huwde ze met haar zwager Cornelis Onvlee.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Communiste. Sprak voor C.J.B.
Opmerkingen: Zij verspreidde De Waarheid.
Ooievaar, Dirk, Amsterdam 10-2-1901, Elektricien
Woonachtig: 3e Oosterparkstraat 248 I, Amsterdam
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 22-11-1941
Gevangenschap in: Weteringschans, Amstelveenscheweg, Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Neuengamme 11-11-1942
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verspreidde De Waarheid.
Ooijen, Wilhelmus Rudolphus Carolus van (Wim), Delft 11-5-1917
Woonachtig: Van Stolbergstraat 21, Delft
Gearresteerd: 16-6-1942
Infiltratie: Gearresteerd ten gevolge van de infiltratie in de CPN door Johannes Hubertus van Soolingen in opdracht van burgemeester De Monchy: in een rapport schreef Johannes Hubertus Veefkind van de Haagse Politie Inlichtingendienst dat Van Soolingen gemeld had dat na het oprollen in 1941 de Haagse CPN in 1942 ‘domicilie’ had in Delft.
Gevangenschap in: Oranjehotel
Ooijevaar, Evert, Amsterdam 19-5-1897, Bootwerker
Woonachtig: Pieter Nieuwlandstraat 61 III, Amsterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 26-7-1941
Februaristaking: Was actief betrokken bij de voorbereiding en organisatie van de staking.
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Weteringschans, Amstelveenscheweg, Haaren, Amersfoort, Sint-Michielsgestel
Overleden: Woudenberg 16-10-1942 Gefusilleerd
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: In hetzelfde pand een verdieping lager woonde Napoleon van den Brink. Hij organiseerde het plakken van pamfletten en het schilderen van leuzen. Hij was betrokken bij de voorbereiding van de Februaristaking.
Oomen, Wilhelmus Hendricus, Amsterdam 25-7-1917, Timmerman
Woonachtig: Shackletonstraat 7 III, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een zoon van Wilhelmus Hendricus Nicolaas Johannes Oomen.
Opmerkingen: Hij was buurman van Lea Maaike Voorn-Keijzer.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1947 tot 1972)
Oomen, Wilhelmus Hendricus Nicolaas Johannes (Willem), Amsterdam 6-2-1896, Kolenwerker
Woonachtig: Lindengracht 300, Amsterdam
Verwantschap: Hij was de vader van Wilhelmus Hendricus Oomen.
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Neuengamme 7-1-1943
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: In hetzelfde pand woonde Frederik Cornelis Grimbergen twee verdiepingen boven hem. Hij verspreidde De Waarheid en plakte pamfletten. Hij haalde gelden op.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door commissaris Karel Henri Broekhoff van de Amsterdamse Politie Inlichtingendienst (‘Bureau Falsificaten’) aangewezen om vermoord te worden; burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Oomkens, Johannes (Joop), Amsterdam 16-10-1916, Automonteur
Woonachtig: 2e Jan van der Heijdenstraat 61
Spanje: Was tijdens de burgeroorlog als vrijwilliger in Spanje.
Opmerkingen: Hij was stateloos.
Terwijl het grootste deel van de staatsgevaarlijke SS’ers in de jaren vijftig het Nederlanderschap terugkregen, kreeg de verzetsman Oomkens, die tijdens de oorlog zijn leven voor Nederland waagde, voor zover bekend zijn Nederlanderschap nooit terug van partijen als ARP, KVP en VVD, waarvan de voorgangers tijdens de oorlog op grote schaal met de Duitsers gecollaboreerd hadden en daarmee medeplichtig waren aan de massamoord op veel verzetsmensen.
Oomkes, Gerardus Johannes, Amsterdam 6-6-1892, Havenarbeider
Woonachtig: 2e Oosterparkstraat 203 A III, Amsterdam
Ooms, Klaas, Oosthuizen 9-5-1918
Woonachtig: Schip “Verandering”, Westeinde
Gearresteerd: 31-3-1945
Overleden: Sint Pancras 15-4-1945 Gefusilleerd
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Oonk, Adrianus, Rotterdam 14-9-1916, Elektricien
Woonachtig: Zaagmolenkade 49 C, Rotterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Bart, Christiaan, Gerard, Jacobus Johannes, Jan Berend, Leendert en Marinus Oonk.
Godsdienst: Geen
Oonk, Bart, Rotterdam 14-8-1905, Meubelmaker
Woonachtig: Soetendaalscheweg 25 B, Rotterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Adrianus, Christiaan, Gerard, Jacobus Johannes, Jan Berend, Leendert en Marinus Oonk.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Oonk, Christiaan, Rotterdam 13-1-1904, Grondwerker
Woonachtig: Heer Vrankestraat 35, Rotterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Adrianus, Bart, Gerard, Jacobus Johannes, Jan Berend, Leendert en Marinus Oonk.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 23-7-1942
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Oranjehotel
Opmerkingen: Hij werd gearresteerd vanwege het beledigen van de Duitse Wehrmacht.
Oonk, Gerard (Gerrit), Rotterdam 27-4-1913, Kelner
Woonachtig: 1e Reserve Boezemstraat 9 A, Rotterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Adrianus, Bart, Christiaan, Jacobus Johannes, Jan Berend, Leendert en Marinus Oonk.
Godsdienst: Geen
Lid: Was lid van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Opmerkingen: Op hetzelfde adres woonden Hendrik en Jacobus Gerrit Speksnijder. Op 24 oktober 1942 zond de Sicherheitsdienst een brief naar de Rotterdamse hoofdcommissaris, waarin zijn opsporing werd gevraagd in verband met de NVM.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1951 tot 1988)
Oonk, Jacobus Johannes, Rotterdam 27-6-1908, Loodgieter
Woonachtig: Zaagmolenkade 49 C, Rotterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Adrianus, Bart, Christiaan, Gerard, Jan Berend, Leendert en Marinus Oonk.
Godsdienst: Geen
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1953 tot 1984)
Oonk, Jan Berend, Rotterdam 7-11-1899, Onderbaas G.T.D.
Woonachtig: Obreenstraat 9 A, Rotterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Adrianus, Bart, Christiaan, Gerard, Jacobus Johannes, Leendert en Marinus Oonk.
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 17-7-1944
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Amersfoort, Strafgevangenis Konstanz
Opmerkingen: Hij werd door het SS und Polizeigericht in den Haag veroordeeld.
Oonk, Leendert, Rotterdam 30-5-1901, Gasfitter
Woonachtig: Treubstraat 10 B, Rotterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Adrianus, Bart, Christiaan, Gerard, Jacobus Johannes, Jan Berend en Marinus Oonk.
Godsdienst: Geen
Oonk, Marinus, Rotterdam 9-3-1907, Loodgieter
Woonachtig: 1e Reserve Boezemstraat 9 B, Rotterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Adrianus, Bart, Christiaan, Gerard, Jacobus Johannes, Jan Berend en Leendert Oonk.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Opmerkingen: Hij was een buurman van Hendrik en Jacobus Gerrit Speksnijder.
Oordt, William Charles van, Lausanne 13-3-1868, Gepensioneerd Rijksontvanger
Woonachtig: Van Bleiswijkstraat 55, Den Haag
Godsdienst: Geen
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Rijksontvanger. Vooraanstaand communist. Werkt niet in het openbaar. Overgeplaatst naar Wageningen (1926).
Infiltratie: Opgespoord ten gevolge van de sinds 1923 voor de Haagse Politie Inlichtingendienst werkende infiltrant Johannes Hubertus van Soolingen, die door burgemeester De Monchy in mei 1940 opnieuw de CPN werd ingestuurd.
Opmerkingen: Hij was al voor de oorlog een prominent communist op de achtergrond. Omstreeks 1930 was hij bezig met de vertaling van een boek over Lenin. De Inlichtingendienst liet Richard Salter bij hem infiltreren, zogenaamd voor de verlening van steun bij het vertalen uit het Russisch. Hij was een spilfiguur voor ontvangsten van grote sommen geld uit het buitenland voor de CPN. Volgens de Sicherheitsdienst werd hij op 26-6-1942 dood gevonden toen ze een inval deden. Als doodsoorzaak werd geregistreerd ‘myodegeneratie’, wat staat voor afname van het hartspierweefsel. Ondanks intensieve onderzoekingen kon de Sicherheitsdienst geen vat krijgen op dit geldcircuit voor de CPN; het onderzoek liep dood op een adres aan de Zuider Amstellaan 2 in Amsterdam waar de weduwe Koppe woonde. Vermoedelijk ging het om een geldstroom via Zwitserland uit de Sovjet Unie, waarbij gebruik werd gemaakt van buitenlandse ‘Gewährpersonen’ (garantiepersonen) die zich bij een bank konden melden en geld konden laten uitbetalen op erewoord zonder dat een ontvangstbewijs werd afgegeven. Deze geldstroom is de enige verklaring voor de financiële achtergrond van het communistisch verzet, dat veel kosten maakte voor aankoop van papier, wapens, reiskosten en uitkeringen voor onderduikers en achterblijvende gezinsleden van gearresteerden en gesneuvelden, want dat kon onmogelijk betaald worden uit de stuivers en dubbeltjes die via intekenlijsten en de verkoop van krantjes bij vrijwel louter arme mensen werden binnen gehaald. In een rapport legde Sicherheitsdienst hierover vast: ‘Wie aus dem anliegenden Vorgang des RSHA erichtlich, haben für die die Niederlande zwei kommunistische Stützpunkte – Den Haag und Amsterdam – für internationale Zahlungsmöglichkeiten zur Entlohnung von Gewährpersonen bestanden’.
Oorschot, Adrianus Marinus van, Vught 21-4-1901, Meubelmaker
Woonachtig: Lange Leidschedwarsstraat 75, Amsterdam
Godsdienst: Geen
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Communist. V.V.S.U.
Gearresteerd: 23-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Weteringschans, Schoorl, Amersfoort, Vught, Dachau
Opmerkingen: In Vught gaf hij op als arrestatiereden ‘Verdacht von kommun. Parteizugehörigkeit’.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door commissaris Karel Henri Broekhoff van de Amsterdamse Politie Inlichtingendienst (‘Bureau Falsificaten’) aangewezen om vermoord te worden; burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Oorschot, Gerardus Albertus van, Leiden 20-10-1921, Huisschilder
Woonachtig: De Gheijnstraat 143, Den Haag
Godsdienst: Rooms Katholiek
Gearresteerd: 10-9-1941
Infiltratie: Gearresteerd ten gevolge van de sinds 1923 voor de Haagse Politie Inlichtingendienst werkende infiltrant Johannes Hubertus van Soolingen, die door burgemeester De Monchy in mei 1940 opnieuw de CPN werd ingestuurd.
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort, Buchenwald, Groß-Rosen
Overleden: Groß-Rosen 9-6-1942
Opmerkingen: Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘Hat Komm. Zeitungen gelesen’.
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de moord, omdat ze opdracht hebben gegeven dat de Politie Inlichtingendiensten tijdens de bezetting voor de bezetter moesten blijven door werken; burgemeester De Monchy (Liberaal) is medeverantwoordelijk omdat hij op 15 mei 1940 opdracht aan de Haagse Politie Inlichtingendienst gaf om voor de bezetter communisten te blijven opsporen; het latere hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst is medeverantwoordelijk omdat hij in nauwe samenwerking met de Sicherheitsdienst leiding gaf aan de opsporing van communisten.
Oorschot, Pieter Cornelis van, Haarlem 4-5-1901, Los arbeider
Woonachtig: Aurelialaan, Bussum
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Los arbeider. C.P.N. (1938). Colporteur Hulp aan Spanje.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1957 tot 1978)
Oorschot-Van Ouwerkerk, Jitske Margien Petronella Cornelia van, Amsterdam 17-2-1901
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Woonachtig: Aurelialaan, Bussum
Gevangenschap in: Ravensbrück, Mauthausen
Was Nacht-und-Nebel-gevangene.
Opmerkingen: Zij werd in opdracht van de Sicherheitsdienst door de politie gearresteerd. Op 22 april 1945 werd zij tegelijkertijd met 750 NN-gevangenen afkomstig uit Ravensbrück door het Rode Kruis vanuit Mauthausen door het oorlogsgebied van Duitsland naar Sankt Gallen in Zwitserland geëvacueerd.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1952 tot 1981)
Oort, Dirk, Den Haag 24-10-1889, Fietsenbewaarder
Woonachtig: Bakhuizenstraat 26, Den Haag
Gearresteerd: 25-6-1941, vrijgekomen 3-8-1941
Gevangenschap in: Oranjehotel, misschien Schoorl
Opmerkingen: Hij kreeg De Vonk van Bastiaan Pouderoijen.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door Johannes Eckhardt (NSB) en Anne van der Ploeg van de Haagse Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester De Monchy (Liberaal) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen. Na de oorlog werden de massamoordenaars Eckhardt en Van der Ploeg gewaardeerde medewerkers van de Binnenlandse Veiligheidsdienst en gingen opnieuw op jacht naar communisten.
Oort, Dirk Maarten, Den Haag 7-10-1902, Huisschilder
Woonachtig: Jan Steenstraat 65, Den Haag
Verwantschap: Hij was een broer van Maarten Marinus Oort.
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Neuengamme, Dachau
Overleden: Dachau 11-8-1942
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verspreidde De Vonk en De Waarheid waarbij hij samenwerkte met Carel Duran. Hij stond op een lijst van 19 ‘kommunistische Funktionäre’ die in de Haagse regio op 25 juni 1941 gearresteerd moesten worden.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door Johannes Eckhardt (NSB) en Anne van der Ploeg van de Haagse Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester De Monchy (Liberaal) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen. Na de oorlog werden de massamoordenaars Eckhardt en Van der Ploeg gewaardeerde medewerkers van de Binnenlandse Veiligheidsdienst en gingen opnieuw op jacht naar communisten.
Oort, Elisabeth Catharina van, Delft 22-2-1898
Woonachtig: Stuurmanstraat 31, Rotterdam
Verwantschap: Zij is in januari 1938 gescheiden van Leendert van den Hoonaard die een broer van Jan van den Hoonaard was. Leendert sneuvelde een maand later als Spanjestrijder. Zij was de moeder van Huibertje Geertruida van den Hoonaard en een schoonzuster van Jan en Lena van den Hoonaard.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lid: Was voor of tijdens de oorlog bij de sabotage- en spionagegroep Wollweber aangesloten.
Gearresteerd: 11-3-1943
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Vught, Utrecht, Kleve
Opmerkingen: Opmerkingen: Zij had drie weken lang onderdak geboden aan een gedeserteerde militair van de Wehrmacht en hem van burgerkleding voorzien. Spoedig na diens vertrek om elders onder te duiken werd hij opgepakt en gaf prijs wie hem geholpen hadden, waardoor de helpers gearresteerd konden worden. Zij werd tijdens een proces in Utrecht tot een tuchthuisstraf veroordeeld. Zij werd op 9-6-1943 naar Vught overgebracht.
Oort, Gerrit van, Rotterdam 27-4-1913, Kelner
Woonachtig: Reserve Boezemstraat 9 A, Rotterdam
Lid: Was lid van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Opmerkingen: Hij stond met foto in het opsporingsblad van de politie.
Oort, Maarten Marinus, Den Haag 27-7-1910, Schilder, geldophaler van gemeente
Woonachtig: Paulus Potterstraat 184, Den Haag
Verwantschap: Hij was een broer van Dirk Maarten Oort.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 11-10-1941
Infiltratie: Gearresteerd ten gevolge van de sinds 1923 voor de Haagse Politie Inlichtingendienst werkende infiltrant Johannes Hubertus van Soolingen, die door burgemeester De Monchy in mei 1940 opnieuw de CPN werd ingestuurd.
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort, Buchenwald, Natzweiler, Dachau
Was Nacht-und-Nebel-gevangene.
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Opmerkingen: Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘Komm. Betätigung’.
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze opdracht hebben gegeven dat de Politie Inlichtingendiensten tijdens de bezetting voor de bezetter moesten blijven door werken; burgemeester De Monchy (Liberaal) is medeverantwoordelijk omdat hij op 15 mei 1940 opdracht aan de Haagse Politie Inlichtingendienst gaf om voor de bezetter communisten te blijven opsporen; het latere hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst is medeverantwoordelijk omdat hij in nauwe samenwerking met de Sicherheitsdienst leiding gaf aan de opsporing van communisten.
Oort, Willem van, Rotterdam 12-12-1903, Bankwerker
Woonachtig: Wandeloorddwarsstraat 15 B, Rotterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lid: Was lid van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Martelmoord: Gearresteerd ten gevolge van de gruwelijke martelmoord op Herman Holstege waaraan Johannes Hubertus Veefkind van de Haagse Politie Inlichtingendienst medeplichtig was en daarmee een gevolg van de opdracht van burgemeester De Monchy van mei 1940 om de CPN opnieuw te laten infiltreren door Johannes Hubertus van Soolingen.
Gearresteerd: 7-5-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort, Amsterdam, Amersfoort
Overleden: Leusden 29-12-1942 Gefusilleerd
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verspreidde De Waarheid. Hij werd gearresteerd door Otto Lange van de Haagse Sicherheitsdienst en Johannes Veefkind van de Haagse Politie Inlichtingendienst tijdens de actie tegen de communisten uit voornamelijk Schiedam op basis van informatie verkregen ten gevolge van de martelmoord op Herman Holstege. Hij kreeg de doodstraf.
Zijn broer Johannes Coenradus is gearresteerd en is in het ziekenhuis in Huntlosen, waar medische proeven op gevangenen uit het concentratiekamp Esterwegen gedaan werden, vermoord (euthanasie) in het kader van de ‘Aktion Brandt‘. Het is mij onbekend of hij in verband met de Nederlandse Volksmilitie stond.
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de moord, omdat ze opdracht hebben gegeven dat de Politie Inlichtingendiensten tijdens de bezetting voor de bezetter moesten blijven door werken; burgemeester De Monchy (Liberaal) is medeverantwoordelijk omdat hij op 15 mei 1940 opdracht aan de Haagse Politie Inlichtingendienst gaf om voor de bezetter communisten te blijven opsporen; het latere hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst is medeverantwoordelijk omdat hij in nauwe samenwerking met de Sicherheitsdienst leiding gaf aan de opsporing van communisten.
Oorthuijs, Casparus Bernardus (Cas), Leiden 1-11-1908, Fotograaf
Woonachtig: Amstel 3 boven, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Lydia Oorthuijs-Krienen.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Jeugdcommissie B.K.V.K. (1936).
Lid: Hij was lid van de Ondergedoken Camera.
Gearresteerd: 5-1944, vrijgekomen 8-1944
Gevangenschap in: Amersfoort
Opmerkingen: Hij liet Natan Notowicz en Anna Maria de Lange bij hem thuis onderduiken.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1947 tot 1976)
Oorthuijs-Krienen, Lydia, Den Haag 12-9-1919, Kantoorbediende
Woonachtig: Amstel 3 boven, Amsterdam
Godsdienst: Geen
Verwantschap: Zij was een zuster van Frank Krienen, die in hetzelfde pand boven haar woonde.
Oorthuis, Hendrik, Emmen 16-9-1898, Landbouwer
Woonachtig: Treek C 19, Leusden
Lid: Hij was anarchist.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Landbouwer. Anarchist. Dienstweigeraar. In maart 1919 veroordeeld tot 6 maanden en 5 jaar ontzegging. Bewoner van de Ploeg te Best. Leeft in concubinaat met G. Veenstra. IJverig anarchist (1926).
Oosten, Abraham van, Assen 26-11-1898, Reiziger in vloerbedekking
Woonachtig: Nieuwe Hoogstraat 9-11, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een volle neef van Hermann Hiegentlich.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 23-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 24-1-1943
Holocaust: Hij werd gearresteerd in verband met verzetsactiviteiten, maar vervolgens ter vermijding van rompslomp doorgestuurd naar Westerbork, omdat bij de Sicherheitsdienst sinds oktober 1942 bekend was dat de Joden vandaar de dood in werden gedreven.
Opmerkingen: Hij woonde bij zijn neef Hermann Hiegentlich in huis.
Oosten, Abraham van, Delft 14-8-1903, Fotograaf
Woonachtig: Oude Langendijk 1A, Delft
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Timmerman. Communist. Leidt V.V.S.U.-vergadering (Delft 1934).
Gearresteerd: 6-1942
Infiltratie: Gearresteerd ten gevolge van de infiltratie in de CPN door Johannes Hubertus van Soolingen in opdracht van burgemeester De Monchy: in een rapport schreef Johannes Hubertus Veefkind van de Haagse Politie Inlichtingendienst dat Van Soolingen gemeld had dat na het oprollen in 1941 de Haagse CPN in 1942 ‘domicilie’ had in Delft.
Gevangenschap in: Oranjehotel
Oosten, Adrianus Petrus van, Den Haag 14-4-1923, Slagersknecht
Woonachtig: Amstelstraat 2 C, Den Haag
Godsdienst: Rooms Katholiek
Gearresteerd: begin 3-1945
Gevangenschap in: Oranjehotel
Overleden: Waalsdorpervlakte 8-3-1945 Gefusilleerd
Oosten, Andreas Johannes van (Andries), Zutphen 22-2-1906, Staalbewerker
Woonachtig: Sillemstraat 31, Haarlem
Godsdienst: Geen
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Actief communist. Kandidaat gemeenteraad voor de C.P.N. (1939).
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Neuengamme, Dachau, Mauthausen, Ebensee
Overleden: Ebensee 6-5-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij heeft samen met Nora Polak-Klatser pamfletten huis aan huis verspreid en aan muren geplakt. Hij is na de bevrijding overleden ten gevolge van gevangenschap.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Haarlemse Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Jacob baron de Vos van Steenwijk (Liberaal) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen en de Duitse opdracht om mensen aan te wijzen in juni 1941 doorspeelde.
Oosten, Hendrik Dirk Cornelis van (Henk), Delft 10-10-1882, Timmerman
Woonachtig: Sprengweg 78, Utrecht
Verwantschap: Hij was de vader van Jacomina van Oosten.
Verkiezingen: Was lid van de Gemeenteraad.
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Provinciale Staten.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Timmerman. Communist. Gemeenteraadslid voor de C.P. Voorzitter der afdeling C.P. Partijcongres C.P.N. (Amsterdam 1935). Commissaris Nooit meer Oorlog afdeling Kandidaat C.P. verkiezing Provinciale Staten (1923, 1939). Aangehouden wegens ronselen voor de Regeringstroepen in Spanje (1937). Bestuur afdeling C.P.N. (1938). Ronselaar voor Internationale Brigade Spanje (1937).
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1947 tot 1969)
Oosten, Jacomina van (Ediena, Mien), Utrecht 13-3-1915
Woonachtig: Sprengweg 78, Utrecht
Verwantschap: Zij was een dochter van Hendrik Dirk Cornelis van Oosten. Zij huwde in 1946 met Barend Johannes Schreuders.
Opmerkingen: Zij verrichtte werkzaamheden voor De Waarheid. Zij verleende hulp aan Joodse onderduikers onder wie de zeer bekende variétéartieste en zangeres Heintje Davids.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1952 tot 1979)
Oostenbroek, Judith, Den Haag 5-2-1920
Woonachtig: Mr. Reijnstlaan 1, Nieuwer Amstel
Verwantschap: Zij was een zuster van Lodwine en Nora Oostenbroek. Zij had een relatie met Hans Max Wolf met wie zij na de oorlog huwde.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd 19-7-1944, vrijgelaten 8-1944
Gevangenschap in: Weteringschans
Opmerkingen: Zij werd geboren als Judith Volker. Zij dook onder samen met haar relatie Hans Max Wolf. Zij regelde adressen en bonkaarten voor onderduikers. Zij werd gearresteerd toen zij aanbelde bij een illegale drukkerij aan de Lange Leidsedwarsstraat 80 waar de Sicherheitsdienst juist een inval deed. Zij werd vrijgelaten omdat ze zwanger was.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1956 tot 1984)
Oostenbroek, Lodwine, Zandvoort 2-1-1921, Boekverkoopster
Woonachtig: Amsteldijk 55, Amsterdam
Verwantschap: Zij was een zuster van Judith en Nora Oostenbroek. Zij huwde na de oorlog met Albert Frederik Mellink.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1959 tot 1965)
Oostenbroek, Nora, Den Haag 7-1-1925, Kinderverzorgster
Woonachtig: Mr. Reijnstlaan 1, Nieuwer Amstel
Verwantschap: Zij was een zuster van Judith en Lodwine Oostenbroek.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Onderscheiding: Mobilisatie-Oorlogskruis
Oostendorp, Hendrik, Rotterdam 18-11-1902, Wagenmaker
Woonachtig: Bloklandstraat 43 C, Rotterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Wagenmaker. Sectiebestuur C.P.N. (1937).
Gearresteerd: 11-2-1942
Martelmoord: Gearresteerd ten gevolge van de gruwelijke martelmoord op Herman Holstege waaraan Johannes Hubertus Veefkind van de Haagse Politie Inlichtingendienst medeplichtig was en daarmee een gevolg van de opdracht van burgemeester De Monchy van mei 1940 om de CPN opnieuw te laten infiltreren door Johannes Hubertus van Soolingen.
Gevangenschap in: Oranjehotel
Opmerkingen: Hij was buurman van Pieter van der Ster.
Oostenrijk, Pieter Otto, Koog aan de Zaan 16-2-1914, Boekhouder
Woonachtig: Soendastraat 33 I, Amsterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 14-2-1945
Gevangenschap in: Amersfoort
Overleden: Amersfoort 16-3-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Oosterbroek, Jacobus (Jaap), Deventer 2-12-1896, Bakker
Woonachtig: Kolkweg 89, Deventer
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Bakker. Bestuur C.P.N. Kandidaat gemeenteraad voor de C.P.N. (1935).
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Haaren, Vught, Sachsenhausen
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Deventer Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Frederik Wttewaall was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1950 tot 1975)
Oosterbroek, Pieter (Piet), Heerhugowaard 5-8-1900
Woonachtig: Wilhelminalaan 1, Putten
Lid: Hij was anarchist.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Anarchist. Ex-dienstweigeraar. Spreekt voor I.A.M.V. Bewoner van communistische nederzetting de Ploeg (1926). Leeft daar in concubinaat met Leentje van Buren. Veroordeeld wegens belediging van en verzet tegen de politie.
Lid: Hij was lid van de Raad van Verzet.
Opmerkingen: Hij nam deel aan de bevrijdingsactie van Geertuida van Gilse-Van Everdingen uit het Huis van Bewaring in Arnhem. Hij was een van de acht leden van de Raad van Verzet (RVV), waarbij de communisten Christiaan Helsdingen en Pieter Dankaart, die in opdracht van de RVV-verzetsman Theo Thijssen, lid van de Ordedienst, een aanslag pleegde op een auto met Duitse militairen, waarbij een vuurgevecht ontstond. Bij het vuurgevecht werd een Duitse militair gedood en ook een van de verzetslieden kwam om het leven. Deze aanslag vormde aanleiding tot de razzia op de mannelijke bevolking van Putten, die tot de dood van 552 Puttenaren leidde. Hij werd later tijdens een vuurgevecht zwaar gewond en bleef daardoor levenslang invalide.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1947 tot 1972)
Oosterhek, Hendrikje Maria (Riek), Zaandam 23-8-1908, Werkster
Woonachtig: Lumeijstraat 52 II, Amsterdam
Verwantschap: Zij was de zuster van Roelof Oosterhek. Zij scheidde in 1938 van Cornelis Fels. Zij had een relatie met Antonius Hendricus Johannes Gieselaar.
Gearresteerd: 23-1-1942
Gevangenschap in: Weteringschans, Ravensbrück, Mauthausen
Was Nacht-und-Nebel-gevangene.
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Opmerkingen: Op hetzelfde adres woonden ook Karel Friedrich Vastenhoud, Antonius Hendricus Johannes Gieselaar en Jisk Knijpstra. Zij werd samen met haar partner, haar broer Roelof Oosterhek en Karel Friedrich Vastenhoud gearresteerd door de agenten van politie van de Inlichtingendienst in de Nieuwe Doelenstraat Mollis, Dierikx en Van Egmond.
Op 22 april 1945 werd zij tegelijkertijd met 750 NN-gevangenen afkomstig uit Ravensbrück door het Rode Kruis vanuit Mauthausen door het oorlogsgebied van Duitsland naar Sankt Gallen in Zwitserland geëvacueerd.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1954 tot 1980)
Oosterhek, Roelof, Zaandam 20-4-1914, Glazenwasser
Woonachtig: Jacob van Lennepstraat 209 II, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Hendrikje Maria Oosterhek.
Gearresteerd: 23-1-1942
Gevangenschap in: Weteringschans, Friedberg
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Opmerkingen: Hij werd samen met zijn zuster Hendrikje Maria Oosterhek, Antonius Hendricus Johannes Gieselaar en Karel Friedrich Vastenhoud gearresteerd door de agenten van politie van de Inlichtingendienst in de Nieuwe Doelenstraat Mollis, Dierikx en Van Egmond. Hij werd te werk gesteld in Friedberg (Hessen).
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1953 tot 1980)
Oosterhuis, Jan, Midwolda 6-3-1916, Landarbeider
Woonachtig: A 268, Drieborg
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 18-4-1941
Gevangenschap in: Groningen, Amersfoort, Buchenwald, Natzweiler
Overleden: Natzweiler 29-6-1942
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verspreidde Het Noorderlicht. Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘Kommunistische Propaganda’.
Oosterman, Adrianus Franciscus, Rotterdam 8-12-1910, Tekenaar PTT
Woonachtig: Stuyvesantstraat 299, Den Haag
Godsdienst: Rooms Katholiek
Gearresteerd: 22-7-1944
Gevangenschap in: Oranjehotel, Vught, Sachsenhausen, Bergen-Belsen
Overleden: Bergen-Belsen 31-5-1945
Opmerkingen: Hij verspreidde het mededelingenblad van De Waarheid, dat opgevangen radionieuwsberichten bevatte.
Opmerkingen: Overlijdensdatum is onbekend, aangegeven datum is fictief
Oosterman, L., Verpleegster
Woonachtig: Duin en Bosch 23, Bakkum
Oosters, Johan (Joop), ’s-Hertogenbosch 6-6-1921
Woonachtig: 2e Constantijn Huygensstraat, Amsterdam
Lid: Was lid van de sabotage- en liquidatiegroep CS6 (Corellistraat 6).
Oosterwijk, Cornelis van (Nelis), Rotterdam 6-11-1906, Stukadoor
Woonachtig: West Varkenoordscheweg 27/8, Rotterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Hendrik van Oosterwijk.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lid: Was voor de oorlog lid van de RSAP, mogelijk eerder of later lid van de CPN.
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Provinciale Staten.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Schilder. Groep van Bolsjewiki-Leninisten. Spreker bij 1 meiviering P.A.S. Rotterdam 1932. R.S.A.P.; later in de oppositie en geroyeerd. Kandidaat Bolsjewisten-Leninisten voor gemeenteraad en Provinciale Staten (1939).
Gearresteerd: 24-9-1942, vrijgelaten 19-11-1943
Gijzeling: Gearresteerd doordat zijn naam stond vermeld op de Rotterdamse lijst van communistische gijzelaars die in september 1942 gearresteerd moesten worden. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Gevangenschap in: Amersfoort, Vught
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst van de Centrale Inlichtingendienst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1947 tot 1974)
Oosterwijk, Hendrik van, Rotterdam 24-1-1901, Broodbezorger
Woonachtig: Heer Arnoldstraat 46, Rotterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Cornelis van Oosterwijk.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lid: Was voor de oorlog lid van de RSAP, mogelijk eerder of later lid van de CPN.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Broodbezorger. Kandidaat gemeenteraad voor de R.S.A.P. (1939).
Gearresteerd: 24-9-1942, vrijgelaten 2-10-1943
Gijzeling: Gearresteerd doordat zijn naam stond vermeld op de Rotterdamse lijst van communistische gijzelaars die in september 1942 gearresteerd moesten worden. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Gevangenschap in: Amersfoort, Vught
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst van de Centrale Inlichtingendienst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Oosthuizen, Klaas, Wormerveer 15-10-1899, Kantoorbediende
Woonachtig: Emmastraat 4, Wormerveer
Gearresteerd: 1-5-1943
Gevangenschap in: Vught
Overleden: Vught 26-9-1943
Opmerkingen: Hij werd gearresteerd vanwege de April-mei-stakingen.
Oostra, Klaas Willem, Groningen 9-3-1914, Huisschilder
Woonachtig: Marnixstraat 17 A, Groningen
Gearresteerd: Eerste arrestatie 1941, vrijgelaten 1941, tweede arrestatie 31-12-1943, vrijgelaten 19-9-1944
Gevangenschap in: Groningen, Amersfoort
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Opmerkingen: Hij was betrokken bij het stencilen van geschriften en het verspreiden van pamfletten. Hij werd de eerste keer gearresteerd vanwege communistische activiteiten en de tweede keer als gijzelaar vanwege de dood van een Duitse militair.
Oostrom, Hendrik van (Henk), Den Haag 21-11-1919
Verwantschap: Hij was een broer van Trijntje van Oostrom
Woonachtig: Engelenburgstaat 60, Den Haag
Godsdienst: Geen
Lid: Was lid van de sabotage- en liquidatiegroep CS6 (Corellistraat 6).
Gearresteerd: 28-3-1944, vrijgelaten 5-1944
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Gevangenschap in: Oranjehotel
Opmerkingen: Hij werd lid van een op initiatief van Gerrit Jan van der Veen gestichte knokploeg onder leiding van Frank Hulsentop die nauwe banden met CS6 onderhield. Hij werd op het hoofdkwartier van de knokploeg in de Fultonstraat 19 in Den Haag gearresteerd.
Oostrom,Trijntje van (Truus), Den Haag 27-2-1917
Verwantschap: Zij was een zuster van Hendrik van Oostrom
Woonachtig: Engelenburgstaat 60, Den Haag
Godsdienst: Geen
Lid: Was lid van de sabotage- en liquidatiegroep CS6 (Corellistraat 6).
Gearresteerd: 28-3-1944, vrijgelaten 5-1944
Gevangenschap in: Oranjehotel
Opmerkingen: Zij werd lid van een op initiatief van Gerrit Jan van der Veen gestichte knokploeg onder leiding van Frank Hulsentop die nauwe banden met CS6 onderhield. Hij werd op het hoofdkwartier van de knokploeg in de Fultonstraat 19 in Den Haag gearresteerd.
Ophem, Franciscus Petrus Wilhelmus van (Frans, Leo), Den Haag 20-6-1915, Wijnhandelaar
Woonachtig: Oudemansstraat 281, Den Haag
Godsdienst: Rooms Katholiek
Lid: Was voor de oorlog lid van de RSAP, later lid van de CPN.
Gearresteerd: 6-6-1941
Infiltratie: Gearresteerd ten gevolge van de sinds 1923 voor de Haagse Politie Inlichtingendienst werkende infiltrant Johannes Hubertus van Soolingen, die door burgemeester De Monchy in mei 1940 opnieuw de CPN werd ingestuurd.
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort, Buchenwald, Natzweiler, Dachau
Was Nacht-und-Nebel-gevangene.
Overleden: Dachau 17-2-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij was begin jaren dertig secretaris van de OSP (later gefuseerd tot RSAP) in Den Haag, maar werd later lid van de CPN. Hij was actief binnen de vereniging Hulp aan Spanje. Hij werd lid van de Troelstra Beweging Nederland en eind jaren dertig lid van de CPN. Hij was de eerste leider van De Vonk-groep in Den Haag en had daarmee onder andere de leiding over de productie en verspreiding van De Vonk en De Waarheid in de regio Den Haag; hij was tevens redacteur van De Vonk en De Waarheid. Hij werkte samen met Gerrit Kastein. Hij werd gearresteerd door Sicherheitsdienstmannen Otto Lange (die sloeg daarbij zijn bril van het gezicht) en Friedrich August Enkelstroth, Inlichtingendienstman Veefkind en de vooroorlogse Inlichtingendienstinfiltrant in de CPN Van Duivenboden. Hij had bij arrestatie een lijstje, waar alleen huisnummers op stonden, op zak voor het bezorgen van De Vonk. Hij werd als leider van De Vonkgroep opgevolgd door Willem Harthoorn. Hij werd aangestuurd door Gerrit Kastein. Van Ophem werd in het Oranjehotel zeer zwaar mishandeld door Otto Lange van de Sicherheitsdienst, Johannes Hubertus Veefkind van de Haagse Politie Inlichtingendienst en Willem Hendrik van Duivenboden die voor de oorlog politie-infiltrant in de CPN was. Hij werd bont en blauw geslagen en met bloedende wonden ter intimidatie aan andere arrestanten getoond (onder andere op 2 september 1941 nadat een uur eerder Herman Holstege doodgemarteld was). De stervende bewusteloze en bloedende Herman Holstege aan hem getoond, met de toevoeging: ‘Dit lot wacht jou ook als je niet spreekt.’
De Haagse Sicherheitsdienst vermeldde op een cartotheekkaart: ‘Er war von 1937 bis 39 2. Vorsitzender des Komitees “Hilfe für Spanien”. Nach dem Verbot der CPN har er sich noch aktiv auf leitender Stelle für diese betätigt’. Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘Herstellung u. Verbreitung von Hetzschriften’. Na de oorlog heeft de stiefvader van Frans verklaard dat hij Van Duivenboden herkend heeft als CPN-lid en dat die dus toen een politie-infiltrant was. Zijn biologische vader was landwachter en daar hadden hij, zijn moeder en zuster volledig mee gebroken.
Zijn moeder was na een scheiding hertrouwd met Hendrik Cornelis Neervoort, wijnhandelaar van beroep; hij leverde in de tweede helft van 1941 jenever aan de Sicherheitsdienst man Otto Lange in de hoop het lot van Frans te verlichten. Zijn biologische vader was tijdens de oorlog NSB’er en landwachter en werd daarvoor na de oorlog uit het kiesrecht gezet. Zijn zuster liet na de oorlog haar achternaam veranderen in die van haar moeder.
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de moord, omdat ze opdracht hebben gegeven dat de Politie Inlichtingendiensten tijdens de bezetting voor de bezetter moesten blijven door werken; burgemeester De Monchy (Liberaal) is medeverantwoordelijk omdat hij op 15 mei 1940 opdracht aan de Haagse Politie Inlichtingendienst gaf om voor de bezetter communisten te blijven opsporen; het latere hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst is medeverantwoordelijk omdat hij in nauwe samenwerking met de Sicherheitsdienst leiding gaf aan de opsporing van communisten.
Ophof, Engel, Vlagtwedde 29-9-1887, Verver
Woonachtig: Tuindorp 19, Zwartemeer
Oppers, Cathrinus, Duurswolde 12-4-1909, Arbeider
Woonachtig: 192, Haulerwijk (Ooststellingwerf)
Verwantschap: Hij was een broer van Hendrik Oppers.
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Provinciale Staten.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Arbeider. Communist. Secretaris afdeling I.R.H. (1936). Volgt cursus C.P.N.-propagandist (1938). Kandidaat Provinciale Staten voor de C.P.N. (1939).
Gearresteerd: 25-6-1941, vrijgekomen 31-7-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl
Opmerkingen: Hij werd vrijgelaten in het kader van een Duitse actie om gearresteerde Friezen vrij te laten.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1948 tot 1957)
Oppers, Hendrik, Duurswolde 6-4-1907
Verwantschap: Hij was een broer van Cathrinus Oppers.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1961 tot 1966)
Opstal, Cornelis van, Rhoon 21-10-1890, Opperwachtmeester veldartillerie
Woonachtig: Haagweg 33, Leiden
Lid: Hij was lid van de Raad van Verzet.
Opmerkingen: Op hetzelfde adres woonden Abraham en Jacoba Link-Raar en J. Raas. Hij verspreidde De Waarheid. Hij herbergde in het laatste oorlogsjaar een onderduiker.
Opstal-Link, Maria Jacoba van, Leiden 25-2-1907
Woonachtig: Haagweg 33, Leiden
Verwantschap: Zij was een dochter van Jacoba Link-Raar en een zuster van Abraham Link.
Opmerkingen: Op hetzelfde adres woonden Abraham en Jacoba Link-Raar en J. Raas. Zij verspreidde De Waarheid. Zij werd lid van de Raad van Verzet. Zij herbergde in het laatste oorlogsjaar een onderduiker; mogelijk was dat J. Raas.
Orgelist, Abraham, Amsterdam 11-3-1897, Kleermaker
Woonachtig: Saffierstraat 51 I, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een tweelingbroer van Willem Orgellist.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Gearresteerd: <1-1943
Gevangenschap in: Vught, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 24-9-1943
Opmerkingen: Hij was buurman van Samuel Koekoek.
Orgelist, Willem, Amsterdam 11-3-1897, Kleermaker
Woonachtig: Thérèse Schwartzeplein 11, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een tweelingbroer van Abraham Orgellist.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 12-9-1941
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort, Buchenwald
Overleden: Buchenwald 3-8-1942
Opmerkingen: Volgens meestal valse Duitse opgave op de vlucht doodgeschoten. Hij werd ruggelings in het rechterschouderblad, de schedelbasis en het schedeldek geraakt.
Opmerkingen: Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘Verdächtig Kommunistischer Tätigkeit’.
Ornstein, Jozef Heinrich, Amsterdam 24-11-1908, Handelsagent modeartikelen
Woonachtig: Obrechtstraat 58, Den Haag
Godsdienst: Geen
Opmerkingen: Hij had niet de Nederlandse nationaliteit. Hij huwde in 1947 met Hermeintje Heimans.
Orsel, Hendrik Berend, Onstwedde 15-7-1897
Woonachtig: Jipsingshuizenstraat 152, Vlagtwedde
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Kandidaat gemeenteraad voor de C.P.N. (1939).
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1948 tot 1973)
Ortt, Elsa, Soest 5-10-1912
Woonachtig: Karel van Manderstraat 11, Haarlem
Verwantschap: Zij was zuster broer van Felix Dono Ortt.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Actief communiste. Werkt voor I.R.H. in huis voor Spaanse kinderen in Frankrijk (1937).
Gearresteerd: 16-2-1944, vrijgekomen 10-7-1944
Gevangenschap in: Noordsingel Rotterdam, Vught
Opmerkingen: Zij heeft van januari 1941 tot september 1942 in Oostenrijk gewoond. Zij smokkelde kinderen uit de Hollandsche Schouwburg. Zij was koerierster. Zij verleende hulp aan onderduikers. Zij is op 10-7-1944 uit Vught gevlucht
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Ortt, Jonkheer Felix Dono (Albert Overbeek), Nijmegen 21-1-1907, Luitenant ter zee, speciale diensten
Woonachtig: Pijnacker
Verwantschap: Hij was een broer van Elsa Ortt.
Gearresteerd: 26-5-1942
Gevangenschap in: Haaren, Assen, Anrath, Mauthausen, Rawicz
Overleden: Rawicz 30-4-1944
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij was voor de oorlog lid van de CPN. Hij werd als geheim agent op 12-3-1942 vanuit Engeland in Nederland gedropt en was van plan contact met het communistisch verzet te leggen. Hij werd in het kader van het Englandspiel in Katwijk gedropt en door toedoen van Anton van der Waals gearresteerd. Hij is op een onbekende datum vermoord; en geregistreerd als overleden op een fictieve datum.
Os, Adriaan van, Hoge en Lage Zwaluwe 3-2-1899
Woonachtig: Zaandam
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Os, Isaac den, Delft 22-4-1916, Chauffeur
Woonachtig: Lombokstraat 8, Delft
Verwantschap: Hij was een zoon van Leendert den Os en een broer van Willem den Os
Godsdienst: Rooms Katholiek
Gearresteerd: 15-8-1944
Gevangenschap in: Oranjehotel, Vught, Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Cap Arcona 3-5-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Opmerkingen: Hij werd gearresteerd vanwege arbeidscontractbreuk. Blijkens zijn registratie in Amersfoort was hij vanuit Vught in Barby bij Maagdenburg in Duitsland te werk gesteld en vervolgens wegens contractbreuk opnieuw in een kamp opgesloten.
Bij de voorbereiding van het Eereboek van de CPN kwam in 1946 een brief binnen met bezwaar tegen de opname van Isaac, omdat deze zich als Kapo in Neuengamme schuldig zou hebben aan het doodknuppelen van mensen.
Os, Johannes den (Jan), Delft 12-7-1894, Betonvlechter
Woonachtig: Eesterstraat 55, Delft
Verwantschap: Hij was een broer van Leendert den Os.
Godsdienst: Geen
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Los werkman. Communist. Bestuur anti-fascistisch comité (1933).
Gearresteerd: 28-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Neuengamme, Dachau
Overleden: Dachau 26-8-1942
Opmerkingen: Hij verrichtte werkzaamheden voor De Waarheid. Hij stond op een lijst van 19 ‘kommunistische Funktionäre’ die in de Haagse regio op 25 juni 1941 gearresteerd moesten worden.
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door Jan Lukas Bokhove van de Delftse Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Gerardus van Baren (Antirevolutionair) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen. In 1961 verklaarde minister van Binnenlandse Zaken Toxopeus (VVD) uit het kabinet van de fascist De Quay dat Bokhove tijdens de oorlog goed was, waarmee de Nederlandse regering zijn goedkeuring hechtte aan de massamoord op communisten; massamoordenaar Bokhove kreeg een Koninklijke Onderscheiding toegekend.
Os, Leendert den (Leen), Delft 2-6-1887, Betonvlechter
Woonachtig: Borneostraat 18, Delft
Verwantschap: Hij was de vader van Leendert en Isaac den Os en een broer van Johannes den Os.
Godsdienst: Geen
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Los werkman. Bestuur afdeling I.A.H. (1933). Kandidaat gemeenteraad voor de C.P.N. (1935). Kocht paspoorten op voor politieke vluchtelingen (1936).
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Lübeck 29-4-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij stond op een lijst van 19 ‘kommunistische Funktionäre’ die in de Haagse regio op 25 juni 1941 gearresteerd moesten worden.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door Jan Lukas Bokhove van de Delftse Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Gerardus van Baren (Antirevolutionair) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen. In 1961 verklaarde minister van Binnenlandse Zaken Toxopeus (VVD) uit het kabinet van de fascist De Quay dat Bokhove tijdens de oorlog goed was, waarmee de Nederlandse regering zijn goedkeuring hechtte aan de massamoord op communisten; massamoordenaar Bokhove kreeg een Koninklijke Onderscheiding toegekend.
Os-Roelofsen, Johanna den (Janna), Driel 18-4-1891
Woonachtig: Borneostraat 18, Delft
Verwantschap: Zij was de moeder van Leendert en Isaac den Os.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Echtgenote van Leendert. Voorzitter R.S.V. afdeling Delft (1933). Ondertekent kandidatenlijst C.P.N. voor de gemeenteraad (1935).
Gearresteerd: 16-5-1942
Infiltratie: Gearresteerd ten gevolge van de infiltratie in de CPN door Johannes Hubertus van Soolingen in opdracht van burgemeester De Monchy: in een rapport schreef Johannes Hubertus Veefkind van de Haagse Politie Inlichtingendienst dat Van Soolingen gemeld had dat na het oprollen in 1941 de Haagse CPN in 1942 ‘domicilie’ had in Delft.
Gevangenschap in: Oranjehotel
Os, Leendert van, Rotterdam 17-1-1911, Expeditieknecht
Woonachtig: Pieter van Aschstraat 18, Overschie
Godsdienst: Rooms Katholiek
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Districtsbestuur C.P.N. (1938).
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1948 tot 1971)
Os, Leonardus Godefridus van, Leiden 21-10-1896, Bosarbeider
Woonachtig: Jacob Marisstraat 110, Den Haag
Godsdienst: Rooms Katholiek
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Communist. 2e Penningmeester sectie N.R.H. (1937).
Os-Spijker, Antonia van, Den Haag 10-4-1897, Werkster
Woonachtig: Jacob Marisstraat 110, Den Haag
Godsdienst: Rooms Katholiek
Gearresteerd: ~8-1941, vrijgelaten 1941
Infiltratie: Gearresteerd ten gevolge van de sinds 1923 voor de Haagse Politie Inlichtingendienst werkende infiltrant Johannes Hubertus van Soolingen, die door burgemeester De Monchy in mei 1940 opnieuw de CPN werd ingestuurd.
Gevangenschap in: Oranjehotel
Os, Willem den, Delft 29-12-1914, Fabrieksarbeider
Woonachtig: Lombokstraat 8, Delft
Verwantschap: Hij was een zoon van Leendert den Os en een broer van Isaac den Os.
Gearresteerd: <12-1943
Gevangenschap in: Amersfoort
Opmerkingen: Hij werd gearresteerd omdat hij zich aan de verplichte te werkstelling had onttrokken. Hij werd in Deventer te werk gesteld.
Os-Mollinger, Margot Fréderique Amélie van, Haarlem 25-3-1900
Woonachtig: Klimopstraat 27, Den Haag
Godsdienst: Rooms Katholiek
Gearresteerd: 5-5-1943, vrijgekomen 22-12-1943
Gevangenschap in: Oranjehotel, Vught
Opmerkingen: Op hetzelfde adres woonde Maria Beherens.
Osch, Dirk Wilhelmus van, Amsterdam 9-8-1908, Etaleur
Woonachtig: Breitnerstraat 33, Dordrecht
Godsdienst: Geen
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Tweede Kamer.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Etaleur. Communist. Lid C.P.H. afdeling Rotterdam (1932). Kandidaat Tweede Kamer voor de C.P.N. (1933). Districtsbestuur C.P.N. (1934). Partijcongres C.P.N. (1935). Aangehouden op verdenking van opruiing (Rotterdam 1937).
Lid: Was voor of tijdens de oorlog bij de sabotage- en spionagegroep Wollweber aangesloten.
Gearresteerd: eerste arrestatie 5-9-1940, tweede arrestatie 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Hamburg, Oranjehotel, Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Neuengamme 21-6-1942
Opmerkingen: Eerste keer gearresteerd ten gevolge van informatie die voor de oorlog door Nederlandse Inlichtingendiensten aan de Duitse Gestapo werd verstrekt. Na zijn eerste arrestatie noteerde Rotterdamse politie als reden van arrestatie: ‘communistische agitatie?’ [het was onzin, hij werd gearresteerd vanwege zijn lidmaatschap van de groep Wollweber]. Hij werd naar Hamburg doorgezonden waar de verhoren van de groep Wollweber plaats vonden.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Dordrechtse Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Jacob Bleeker was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen. (in 1943 weigerde hij een lijst van inwoners die voor de Arbeitseinsatz in aanmerking kwamen aan de bezetter te geven; maar in 1941 had hij geen bezwaar tegen het geven van een lijst van communisten die in aanmerking kwamen vermoord te worden.)
Oskam, Adrianus Cornelis, Den Haag 31-3-1901, Departementsklerk
Woonachtig: Bosbesstraat 10, Den Haag
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 20-3-1945
Gevangenschap in: Zutphen
Overleden: Zutphen 31-3-1945 Gefusilleerd
Opmerkingen: Hij werd in Zutphen gearresteerd.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Ossendrijver, Jacob, Rotterdam 21-3-1911, Koopman
Woonachtig: Doedijnstraat 116, Den Haag
Verwantschap: Hij was een broer van Anna Velleman-Ossendrijver
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Communist. Colporteerde in matrozenuniform met communistische lectuur.
Gearresteerd: 24-9-1942
Gijzeling: Gearresteerd doordat zijn naam stond vermeld op de Rotterdamse lijst van communistische gijzelaars die in september 1942 gearresteerd moesten worden. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Gevangenschap in: Westerbork, Auschwitz, Bobrek
Overleden: Bobrek 12-3-1943
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de moord, omdat ze de lijst van de Centrale Inlichtingendienst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Ossendrijver, Mozes (Max), Rotterdam 26-9-1906, Chauffeur
Woonachtig: Coolhaven 158 B, Rotterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Chauffeur. Communist.
Gearresteerd: 23-6-1942
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Utrecht, Vught, Westerbork, Auschwitz
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Ossenkoppele, Jan, Almelo 13-7-1916, Cameraman
Woonachtig: 1e Oosterparkstraat 149 II, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Johanna Geerligs Ossenkoppele. Hij was een schoonzoon van Catharina Harthoorn-Van de Plasse en een zwager van Willem Lodewijk, Cornelis en Paulus Adrianus Harthoorn, Adriana Johanna Gilliéron-Harthoorn, Johanna Wilhelmina Gnirrep-Harthoorn, Petronella Harthoorn-Kok, Marietje Harthoorn-IJzerman, Lodewijk Gilliéron en Pieter Gnirrep.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: (geen tekst)
Opmerkingen: In hetzelfde pand woonde David Agsteribbe een verdieping lager. Hij bezorgde De Waarheid en andere illegale lectuur bij Johan IJisberg. Hij werkte samen met Nicolaas Nol, Frans Borsboom, de gebroeders Brinkman en Wilhelmina Henriëtte Adrian. Hij stencilde en verspreidde De Waarheid en hij haalde geld op voor het Solidariteitsfonds. Hij zorgde voor bonkaarten voor onderduikers. In het laatste oorlogsjaar geraakte hij via het communistisch verzet betrokken bij het gewapend verzet door een knokploeg in Den Haag.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1952 tot 1980)
Ossenkoppele-Harthoorn, Maatje (Mattie), ’s-Heer Arendskerke 2-1-1919, Confectienaaister
Woonachtig: 1e Oosterparkstraat 149 II, Amsterdam
Verwantschap: Zij was een dochter van Catharina Harthoorn-Van de Plasse en een zuster van Willem Lodewijk, Cornelis en Paulus Adrianus Harthoorn, Adriana Johanna Gilliéron-Harthoorn en Johanna Wilhelmina Gnirrep-Harthoorn. Zij was een schoonzuster van Petronella Harthoorn-Kok, Marietje Harthoorn-IJzerman, Lodewijk Gilliéron en Pieter Gnirrep.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Penningmeester De Jonge Sovjet Vrienden (1935).
Opmerkingen: Een totale vorm van absurditeit en krankzinnige achterdocht van de Centrale Inlichtingendienst om een meisje van 16 jaar dat door haar ouders naar een jeugdclub wordt gestuurd en daar een paar dubbeltjes beheerde, als staatsgevaarlijk te kwalificeren. Zij bezorgde De Waarheid en andere illegale lectuur bij onder anderen Johan IJisberg en Laurens Ezerman. Jan Ossenkoppele gaf haar adressen waar ze stapels exemplaren van De Waarheid moest afleveren, die ze eerst had opgehaald en in porties had verdeeld. Toen Pam Pooters moest onderduiken, moest haar zuster Johanna Gnirrep-Harthoorn, koerierster voor Pooters en Daan Goulooze, hals over kop onderduiken. Eén van de geheime zenders van Daan Goulooze was bij Johanna ondergebracht en er vond ook radiocontact met Moskou vanuit haar woning plaats. De zender werd in een doos over het achterbalkon aan de buren gegeven en Johanna verdween. Maatje werd op de hoogte gesteld en verzocht de zender veilig te stellen. Maatje haalde hem op en fietste met de doos achterop gebonden dwars door Amsterdam. De Sicherheitsdienst wist dat er vijf zenders waren, maar kon er slechts vier opsporen. De Sicherheitsdienst heeft nog lang intensieve jacht op de vijfde zender gemaakt, maar nooit gevonden. Zij haalde geld voor het Solidariteitsfonds op bij Clara Duis-De la Penha, dat ze vervolgens aan een van de gebroeders Brinkman afdroeg. Zij bracht samen met haar zuster Johanna Gnirrep-Harthoorn Joodse kinderen vanuit Amsterdam per trein onder bij gastgezinnen in Friesland. Zij was koerierster.
Ott, Hendricus Johannes (Henk), Amsterdam 26-2-1918, Monteur
Woonachtig: Pirolastraat 45, Amsterdam
Godsdienst: Geen
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Wijkpenningmeester V.V.S.U. en peetschapsleider der emigranten (1936).
Gearresteerd: 17-4-1941
Aktion CPN: Hij werd medio juli 1941 vanuit de gevangenis naar Schoorl overgebracht en gevoegd bij de arrestanten van de Aktion CPN in verband met de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Weteringschans, Amstelveenscheweg, Schoorl, Amersfoort, Neuengamme, Dachau, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 23-2-1943
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij zamelde geld in voor het communistisch verzet.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Otte, Maria (Rie), Rotterdam 4-1-1917, Kantoorbediende
Woonachtig: Adamshofstraat 13 B, Rotterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Kantoorbediende. C.P.N. Secretaris jeugdgroep Hulp aan Spanje (1937).
Gearresteerd: 28-3-1942
Martelmoord: Gearresteerd ten gevolge van de gruwelijke martelmoord op Herman Holstege waaraan Johannes Hubertus Veefkind van de Haagse Politie Inlichtingendienst medeplichtig was en daarmee een gevolg van de opdracht van burgemeester De Monchy van mei 1940 om de CPN opnieuw te laten infiltreren door Johannes Hubertus van Soolingen.
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Oranjehotel, Ravensbrück
Overleden: Ravensbrück 17-10-1943
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de moord, omdat ze opdracht hebben gegeven dat de Politie Inlichtingendiensten tijdens de bezetting voor de bezetter moesten blijven door werken; burgemeester De Monchy (Liberaal) is medeverantwoordelijk omdat hij op 15 mei 1940 opdracht aan de Haagse Politie Inlichtingendienst gaf om voor de bezetter communisten te blijven opsporen; het latere hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst is medeverantwoordelijk omdat hij in nauwe samenwerking met de Sicherheitsdienst leiding gaf aan de opsporing van communisten.
Otten, Henricus Josephus Gerardus Johannes (Harry), Tilburg 27-6-1922
Woonachtig: Groeseindstraat 24, Tilburg
Gearresteerd: <3-1944
Gevangenschap in: Amersfoort, Buchenwald
Opmerkingen: Aan het eind van de oorlog nam hij deel aan de bestorming van de wachttorens bij de zelfbevrijding van Buchenwald.
Otten, Lodewijk Philippus, Amsterdam 30-6-1898, Reiziger in koffie en thee
Woonachtig: Hugo de Grootkade 20 II, Amsterdam
Gearre4steerd: 2 -1943
Gevangenschap in: Weteringschans
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Opmerkingen: Hij drong met behulp van valse papieren en de smoes van bouwwerkzaamheden de vliegvelden Schiphol en Eelde binnen, waar hij tekeningen maakte, die hij vervolgens doorgaf aan Gerrit Kastein om naar Londen te sturen (de tekeningen werden op Kastein gevonden toen hij gearresteerd werd).
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1961 tot 1971)
Otter, Antoinetta Wilhelmina Maria (Annie), Utrecht 11-3-1903, Ziekenverpleegster
Woonachtig: Leeuwerikstraat, Leiden
Verwantschap: Zij huwde na de oorlog met haar onderduiker Maksymilian Gorzijnski, maar het huwelijk hield niet lang stand.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Gescheiden van J.J. Arend. Verpleegster. C.P.H. en V.V.S.U. (Rotterdam). Bestuur N.R.H.; leidster emigranten- en vrouwenwerk. Leidster kindertehuis De Pinksterblom (Blaricum1939).
Opmerkingen: De Duitse vluchteling Maksymilian Gorzijnski kwam al enige jaren voor de oorlog bij haar in hus wonen en die zat tijdens de oorlog bij haar ondergedoken.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1954 tot 1984)
Otter, Hendrik, Wilp 28-5-1916, Arbeider
Woonachtig: Roden
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Assen, Schoorl, Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Neuengamme 25-4-1942
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Politie Inlichtingendienst van Roden aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Hugo Bloemers was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Otterloo, Jacob van, Rotterdam 25-7-1909, Broodbakker
Woonachtig: Iependaalstraat 181, Rotterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lid: Was voor de oorlog lid van de RSAP, mogelijk eerder of later lid van de CPN.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Ex-C.P.H. O.S.P. Lid O.S.P. Socialistische Arbeidersweer, vendel Rotterdam (1932). Leider cursus Kaderschool van de R.S.A.P. (1937).
Gijzeling: Zijn naam kwam voor op de Rotterdamse lijst van communistische gijzelaars, die in september 1942 gearresteerd moesten worden. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1952 tot 1980)
Otto, Heinrich Bernard, Eschendorf (Duitsland) 6-1-1907, Wever
Woonachtig: Golkatenweg 22, Enschede
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Nederlander. Communist. In 1933 Duitsland uitgewezen na 6 weken concentratiekamp wegens communistische agitatie. Geschoold in de K.P.D. Spreker. Partijcongres C.P.N. (Amsterdam 1935). Mandaatscommissie C.P.N. (1935). C.P.N. (1937).
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Opmerkingen: Hij heeft in 1933 zes weken in een Duits concentratiekamp gevangen gezeten en is vervolgens naar Nederland uitgeweken.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1954 tot 1967)
Oude Oost, Anton B., 26-5-1912
Woonachtig: Werfstraat 10 A / Beltweg 36, Almelo
Opmerkingen: Na de oorlog heeft de Binnenlandse Veiligheidsdienst een rapport over hem opgesteld.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1948 tot 1967)
Oudenaarde, Hendrik, Rotterdam 8-10-1907, Schoenmaker
Woonachtig: Tesselschestraat 101, Den Haag
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: ~8-1941, vrijgelaten 1941
Infiltratie: Gearresteerd ten gevolge van de sinds 1923 voor de Haagse Politie Inlichtingendienst werkende infiltrant Johannes Hubertus van Soolingen, die door burgemeester De Monchy in mei 1940 opnieuw de CPN werd ingestuurd.
Gevangenschap in: Oranjehotel
Oudenbroek, Bernardus Herman, Amsterdam 18-8-1907, Grondwerker
Woonachtig: Pretoriusstraat 76, Den Haag
Godsdienst: Rooms Katholiek
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Actief in C.P.N. en N.R.H. (1936).
Gearresteerd: 8-9-1942, vrijgekomen 2-8-1943
Gijzeling: Gearresteerd doordat zijn naam stond vermeld op de Haagse lijst van communistische gijzelaars die in september 1942 gearresteerd moesten worden. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Gevangenschap in: Oranjehotel
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1953 tot 1970)
Oudes, Jacob Johannes, Amsterdam 16-4-1896, Los werkman
Woonachtig: Houtrijkstraat 78 III, Amsterdam
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Communist.
Oudes-Mulder, Aafje, Velsen 27-9-1899
Woonachtig: Houtrijkstraat 78 III, Amsterdam
Oudeweetering, Herman van de, Amsterdam 19-10-1911, Trambedrijf
Woonachtig: Perlakstraat 3 II, Amsterdam
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 16-2-1942
Gevangenschap in: Weteringschans, Utrecht, Amersfoort, Vught, Neuengamme, Natzweiler, Dachau
Was Nacht-und-Nebel-gevangene.
Overleden: Dachau 5-2-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Opmerkingen: Bij hem thuis werd De Waarheid gestencild. Op 18 maart 1943 werd er in Vught een medisch advies uitgebracht om hem vrij te laten, maar dat gebeurde niet.
Ouwehand, Willem (Wim), Den Haag 9-1-1915, Kantoorbediende
Woonachtig: Ochterveltstraat 52 A, Rotterdam
Godsdienst: Geen
Ouwendijk, Gerardus Theodorus (Gerard), Delft 8-7-1906, Fabrieksarbeider
Woonachtig: Pootstraat 119, Delft
Verwantschap: Hij was een broer van Pieter Ouwendijk.
Gearresteerd: 2-7-1942
Infiltratie: Gearresteerd ten gevolge van de infiltratie in de CPN door Johannes Hubertus van Soolingen in opdracht van burgemeester De Monchy: in een rapport schreef Johannes Hubertus Veefkind van de Haagse Politie Inlichtingendienst dat Van Soolingen gemeld had dat na het oprollen in 1941 de Haagse CPN in 1942 ‘domicilie’ had in Delft.
Gevangenschap in: Oranjehotel
Ouwendijk, Pieter, Delft 20-5-1911, Kruidenier
Woonachtig: Javastraat 3, Delft
Verwantschap: Hij was een broer van Gerardus Theodorus Ouwendijk.
Gearresteerd: 10-2-1945
Gevangenschap in: Oranjehotel
Overleden: Rotterdam 12-3-1945 Gefusilleerd
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Ouwerkerk, Louis, Leiden 28-3-1883, Katoendrukker
Woonachtig: Formosastraat 29 A, Leiden
Lid: Was voor de oorlog lid van de RSAP, mogelijk eerder of later lid van de CPN.
Gearresteerd: 25-6-1941, vrijgekomen 29-9-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort
Opmerkingen: Tijdens de Aktion CPN gaven de Duitsers opdracht aan de burgemeesters om CPN’ers aan te wijzen, die gearresteerd zouden worden. Het was voor iedereen duidelijk dat ze vermoord zouden worden. De opdracht werd doorgegeven aan de (hoofd-)commissarissen van politie en vervolgens de chefs van de lokale Inlichtingendiensten. Deze personen lieten ook andere linkse personen, vooral RSAP’ers en anarchisten, voordragen om vermoord te worden. Echter volgens fascistische doctrines moesten bevelen letterlijk opgevolgd worden (zie bijvoorbeeld briefwisseling tussen Haagse Sicherheitsdienst en Leidse commissaris van politie). Daarom werden de meeste RSAP’ers en anarchisten op 29 september 1941 weer vrijgelaten.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Leidse Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Adriaan van de Sande Bakhuyzen (CHU) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Ouwerkerk, Mattheus Roelof, Rotterdam 16-1-1905, Beambte Distributiedienst
Woonachtig: Slaghekstraat 145, Rotterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 15-6-1944
Gevangenschap in: Noordsingel Rotterdam, Vught
Overleden: Vught 30-8-1944 Gefusilleerd
Opmerkingen: Hij leverde papieren en stempels voor het vervalsen van identiteitspapieren aan Johannes van Gemert.
Overbeek, Willem, Haarlemmermeer 16-10-1899, Grondwerker
Woonachtig: Spaarnhovenstraat 78, Haarlem
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lid: Was voor de oorlog lid van de RSAP, mogelijk eerder of later lid van de CPN.
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Grondwerker. Actief voor R.S.A.P., P.A.S. en F.A.N. Kandidaat gemeenteraad voor de R.S.A.P. (1939).
Gearresteerd: <8-1944
Gevangenschap in: Amersfoort, Neuengamme, Hamburg
Opmerkingen: In Amersfoort werd als reden van gevangenschap vermeld: ‘Politisch’.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Overdevest, Cornelis (Cor), Den Haag 2-7-1920
Woonachtig: Frederik Ruyschstraat 19, Den Haag
Verwantschap: Hij was een zoon van Jansje Johanna Overdevest-Ligtvoet.
Godsdienst: Evangelisch Luthers
Overdevest-Ligtvoet, Jansje Johanna, Den Haag 19-8-1892, Groenteverkoopster
Woonachtig: Frederik Ruyschstraat 19, Den Haag
Verwantschap: Zij was de moeder van Cornelis Overdevest.
Godsdienst: Evangelisch Luthers
Gearresteerd: ~8-1941, vrijgelaten 1941
Infiltratie: Gearresteerd ten gevolge van de sinds 1923 voor de Haagse Politie Inlichtingendienst werkende infiltrant Johannes Hubertus van Soolingen, die door burgemeester De Monchy in mei 1940 opnieuw de CPN werd ingestuurd.
Gevangenschap in: Oranjehotel
Overeem, Arnold Jakob, Oberhausen (Duitsland) 5-12-1906, Mijnwerker
Woonachtig: Heerlen
Gearresteerd: 12-12-1940, vrijgekomen 31-5-1941
Gevangenschap in: Maastricht, Aken
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Opmerkingen: Gearresteerd ten gevolge van informatie die voor de oorlog door Nederlandse Inlichtingendiensten aan de Duitse Gestapo werd verstrekt.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1954 tot 1983)
Overmaat, Carolus Franciscus, Rotterdam 26-10-1918
Woonachtig: Spoorsingel 30 B, Rotterdam
Godsdienst: Rooms Katholiek
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 18/24-10-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort
Overmeire, Bernardus Cornelis (Bertus), Rotterdam 13-8-1881, Gepensioneerd straatmaker
Woonachtig: Korfmakerstraat 102, Rotterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Opperman. Bestuur afdeling V.V.S.U.
Gearresteerd: 1-1942
Martelmoord: Gearresteerd ten gevolge van de gruwelijke martelmoord op Herman Holstege waaraan Johannes Hubertus Veefkind van de Haagse Politie Inlichtingendienst medeplichtig was en daarmee een gevolg van de opdracht van burgemeester De Monchy van mei 1940 om de CPN opnieuw te laten infiltreren door Johannes Hubertus van Soolingen.
Gevangenschap in: Oranjehotel, Sachsenhausen
Overleden: Sachsenhausen 28-12-1942
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Opmerkingen: Hij verspreidde De Waarheid.
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de moord, omdat ze opdracht hebben gegeven dat de Politie Inlichtingendiensten tijdens de bezetting voor de bezetter moesten blijven door werken; burgemeester De Monchy (Liberaal) is medeverantwoordelijk omdat hij op 15 mei 1940 opdracht aan de Haagse Politie Inlichtingendienst gaf om voor de bezetter communisten te blijven opsporen; het latere hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst is medeverantwoordelijk omdat hij in nauwe samenwerking met de Sicherheitsdienst leiding gaf aan de opsporing van communisten.
Overst, David, Amsterdam 13-7-1916, Plakker
Woonachtig: Retiefstraat 40 II, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst
Gearresteerd: 11-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 28-2-1943
Opmerkingen: Hij was buurman van Lena Schaap-Stodel. Ten tijde van arrestatie was hij werknemer van het bedrijf Hollandia-Kattenburg, dat regenjassen voor onder andere de Wehrmacht produceerde. Hij was betrokken bij de illegale bedrijfscel van de CPN binnen dat bedrijf; de belangrijkste activiteit van de bedrijfscel was het verspreiden en lezen van De Waarheid.
Bij het oprollen van de Nederlandse Volksmilitie in Rotterdam door de Rotterdamse Sicherheitsdienst werd een connectie ontdekt met een groep communisten in het Amsterdamse bedrijf Hollandia-Kattenburg en vervolgens dat De Waarheid daar op vrij grote schaal verspreid werd. De chef van de Rotterdamse Sicherheitsdienst Kriminalrat Herbert Wölk gaf het door aan de centrale Sicherheitsdienst in Den Haag en die deed onder leiding van Albert Barkov een inval, pakte alle Joodse werknemers op en liet een eerder gearresteerde voormalige werkneemster de lezers van De Waarheid onder hen aanwijzen. Ook hij werd aangewezen. Verder werd een groot aantal gezinsleden van de arrestanten van huis opgehaald. De aangewezen lezers werden naar het Oranjehotel overgebracht, waar ze tijdens verhoren mishandeld werden. De overige gearresteerde werknemers en alle gezinsleden gingen rechtstreeks naar Westerbork. Bij de verhoren van de lezers werden aanwijzingen voor sabotage van de kwaliteit van de productie ontdekt. De lezers werden op 26 november ook naar Westerbork overgebracht. Bijna alle opgepakten, inclusief de opgepakte gezinsleden, werden op 30 november naar Auschwitz afgevoerd, waar bijna iedereen op respectievelijk 3 december 1942 en 28 februari 1943 vermoord werd. Slechts een paar opgepakte mensen overleefden de actie. De actie was in de eerste plaats gericht tegen de communistische Nederlandse Volksmilitie, waar overigens slechts een paar werknemers bij betrokken waren. De actie had daarnaast ook een sterk antisemitisch karakter, wat duidelijk blijkt dat ook kleine kinderen vermoord werden. De Duitse actie resulteerde in enige honderden doden.
Zijn partner werd ook meteen opgepakt, naar Westerbork overgebracht en op 3 december 1942 in Auschwitz vermoord.
Overste, Simon, Amsterdam 11-2-1898, Plakker
Woonachtig: Nieuwe Kerkstraat 77 III, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Gearresteerd: 11-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 28-2-1943
Opmerkingen: Ten tijde van arrestatie was hij werknemer van het bedrijf Hollandia-Kattenburg, dat regenjassen voor onder andere de Wehrmacht produceerde. Hij was betrokken bij de illegale bedrijfscel van de CPN binnen dat bedrijf; de belangrijkste activiteit van de bedrijfscel was het verspreiden en lezen van De Waarheid.
Bij het oprollen van de Nederlandse Volksmilitie in Rotterdam door de Rotterdamse Sicherheitsdienst werd een connectie ontdekt met een groep communisten in het Amsterdamse bedrijf Hollandia-Kattenburg en vervolgens dat De Waarheid daar op vrij grote schaal verspreid werd. De chef van de Rotterdamse Sicherheitsdienst Kriminalrat Herbert Wölk gaf het door aan de centrale Sicherheitsdienst in Den Haag en die deed onder leiding van Albert Barkov een inval, pakte alle Joodse werknemers op en liet een eerder gearresteerde voormalige werkneemster de lezers van De Waarheid onder hen aanwijzen. Ook hij werd aangewezen. Verder werd een groot aantal gezinsleden van de arrestanten van huis opgehaald. De aangewezen lezers werden naar het Oranjehotel overgebracht, waar ze tijdens verhoren mishandeld werden. De overige gearresteerde werknemers en alle gezinsleden gingen rechtstreeks naar Westerbork. Bij de verhoren van de lezers werden aanwijzingen voor sabotage van de kwaliteit van de productie ontdekt. De lezers werden op 26 november ook naar Westerbork overgebracht. Bijna alle opgepakten, inclusief de opgepakte gezinsleden, werden op 30 november naar Auschwitz afgevoerd, waar bijna iedereen op respectievelijk 3 december 1942 en 28 februari 1943 vermoord werd. Slechts een paar opgepakte mensen overleefden de actie. De actie was in de eerste plaats gericht tegen de communistische Nederlandse Volksmilitie, waar overigens slechts een paar werknemers bij betrokken waren. De actie had daarnaast ook een sterk antisemitisch karakter, wat duidelijk blijkt dat ook kleine kinderen vermoord werden. De Duitse actie resulteerde in enige honderden doden.
Zijn partner en kind van negen jaar werden ook meteen opgepakt, naar Westerbork overgebracht en op 3 december 1942 in Auschwitz vermoord.
Oversteegen, Ferdinand, Amsterdam 20-6-1905
Woonachtig: Laren
Verwantschap: Hij was een broer van George, Jacob Wilhelm en Willem Oversteegen en Wilhelmina Catharina Clarenburg-Oversteegen.
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Communist. Spreker op niet toegestane meeting (Eindhoven 1932). Correspondent C.A.O.C. (1932). I.A.M.V.
Opmerkingen: Er was een poging om op 25 juni 1941 of 12 juli 1941 op zijn huisadres te arresteren in het kader van de Aktion CPN, maar hij was tijdig ondergedoken. Later werd in Utrecht nog een poging gedaan om het te arresteren.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1948 tot 1962)
Oversteegen, Freddie Nanda (Freddy, Tinka, Marian Rijkers, Nan), Schoten 6-9-1925
Woonachtig: Zeeweg 313, IJmuiden
Verwantschap: Zij was een dochter van Jacob Wilhelm Oversteegen en Trijntje van der Molen en een zuster van Truus Oversteegen.
Lid: Zij was aangesloten bij het Militair Contact (mil) dat onder leiding van Gerben Wagenaar stond. Zij was lid van de Raad van Verzet.
Opmerkingen: Zij verspreidde illegale lectuur. Zij werkte samen met haar zuster Truus, Hannie Schaft, Cor Rusman, Jan Heusdens en Frans van der Wiel. Zij verrichtte spionagediensten. Zij lokte WA-mannen mee, die vervolgens met slagwapens werden neergeslagen, waarna hun wapen werden meegenomen. Zij lokte Duitse officieren mee naar bos, waar ze door Frans van der Wiel neergeschoten werden en hun wapens werden meegenomen. Zij stelde Duitse officieren buiten werking door ze vergiftigde bonbons te presenteren. Zij nam deel aan het neerschieten van gevaarlijk personen. Zelf schoot ze Dikje Wafelbakker dood. Zij zat samen met haar zuster Truus een poos ondergedoken bij het echtpaar Lubertus en Hendrika Veltkamp-Hartog.
Hoewel allen van de vele broers en zusters van haar vader eerst het anarchisme aanhingen en vervolgens naar de communisten overgingen, ging haar oom Johannes Cesar Oversteegen omstreeks 1933 over naar het fascisme. Later zou hij zeggen dat hij dat deed om de NSB en andere fascistische organisaties te infiltreren, maar gezien de verdere contacten met de fascisten en dat zijn zoons tijdens de oorlog in Duitse krijgsdienst gingen, lijkt deze verklaring erg onwaarschijnlijk.
Oversteegen, George, Amsterdam 31-1-1902, Schilder
Verwantschap: Hij was een broer van Ferdinand, Jacob Wilhelm en Willem Oversteegen en Wilhelmina Catharina Clarenburg-Oversteegen.
Godsdienst: Geen
Lid: Hij was anarchist.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Anti-Stemdwangpartij Lid Raad Haarlem in 1927. Gaat 1929 over naar C.P.H. Nederlandse Schildersgezellenbond. Communist. Internationale Pinkstermobilisatie (1926). Raadslid Haarlem 1931. Lid van het Uitvoerend Comité van de Anarchistische Jeugd Internationale (1926). Door politie mishandeld. Ondertekent Dienstweigeringsmanifest Mobiliseren 1927. Santpoort/ Haarlem (Schoten). Propagandist voor I.A.M.V. Voorzitter meeting Anarchistische Jongeren. Bij hem is zetel anti-militaristische Jeugd Internationale gevestigd (1926). Penningmeester A.J.I. (1927). Bedankt als lid Uitvoerend Comité A.J.I. (1927).
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1948 tot 1980)
Oversteegen, Jacob Wilhelm, Amsterdam 22-10-1898, Arbeider
Woonachtig: Overbildtweg 4, Velsen
Verwantschap: Hij was gescheiden van Trijntje van der Molen en de vader van Freddie Nanda en Truus Oversteegen. Hij was een broer van Ferdinand, George en Willem Oversteegen en Wilhelmina Catharina Clarenburg-Oversteegen.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Arbeider. Communist. Vooraanstaand lid Vrije Jeugd Verbond.
Oversteegen, Johan Cesar, Amsterdam 13-11-1900
Woonachtig: Eindhoven
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1948 tot 1956)
Oversteegen, Truus (Marijke van Eersel, Kitty), Schoten 28-8-1923
Woonachtig: Zeeweg 313, IJmuiden
Verwantschap: Zij was een dochter van Jacob Wilhelm Oversteegen en Trijntje van der Molen en een zuster van Freddie Nanda Oversteegen.
Lid: Zij was aangesloten bij het Militair Contact (mil) dat onder leiding van Gerben Wagenaar stond. Zij was lid van de Raad van Verzet.
Opmerkingen: Zij werkte samen met Frans van der Wiel, haar zuster Ferdinanda, Hannie Schaft, Cor Rusman, Jan Heusdens en Frans van der Wiel. Zij verrichtte spionagediensten. Zij lokte WA-mannen mee, die vervolgens met slagwapens werden neergeslagen, waarna hun wapen werden meegenomen. Zij lokte Duitse officieren mee naar bos, waar ze door Frans van der Wiel neergeschoten werden en hun wapens werden meegenomen. Zij stelde Duitse officieren buiten werking door ze vergiftigde bonbons te presenteren. Zij nam deel aan het neerschieten van gevaarlijk personen. Zij was betrokken bij bomaanslagen op spoorlijnen. Zij zat samen met haar zuster Freddie een poos ondergedoken bij het echtpaar Lubertus en Hendrika Veltkamp-Hartog. Zij huwde Pieter Menger in november 1945.
Hoewel allen van de vele broers en zusters van haar vader eerst het anarchisme aanhingen en vervolgens naar de communisten overgingen, ging haar oom Johannes Cesar Oversteegen omstreeks 1933 over naar het fascisme. Later zou hij zeggen dat hij dat deed om de NSB en andere fascistische organisaties te infiltreren, maar gezien de verdere contacten met de fascisten en dat zijn zoons tijdens de oorlog in Duitse krijgsdienst gingen, lijkt deze verklaring erg onwaarschijnlijk.
Oversteegen, Willem (Wim), Amsterdam 14-10-1906
Woonachtig: Ekkertscheweg 23, Eindhoven
Verwantschap: Hij was een broer van Ferdinand, George en Jacob Wilhelm en Wilhelmina Catharina Clarenburg-Oversteegen.
Lid: Hij was anarchist.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Communist/ anarchist. Adres communistische bedrijfscel bij Philips (1932).
Opmerkingen: Hij gaf langdurig onderdak aan Pieter Bouwe Jansen. Hij was buurman van Pieter Jakob Johannes van der Heijden. Hij werkte samen met Cornelis Baas.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1946 tot 1986)
Oversteegen-Van Zwol, Harmke, Oranjewoud 26-6-1908
Woonachtig: Ekkertscheweg 23, Eindhoven
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Leeft samen met Willem Overstegen (1939).
Opmerkingen: Zij gaf langdurig onderdak aan Pieter Bouwe Jansen. Zij was buurvrouw van Pieter Jakob Johannes van der Heijden.
Ox, Antonius Johannes Marcus, Amsterdam 28-2-1912, Expeditieknecht, kunstschilder
Woonachtig: Van Ostadestraat 162 I, Amsterdam
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1953 tot 1982)
Ox, Fredrik Johannes Marcus (Freek), Amsterdam 3-5-1920, IJzerwerker
Woonachtig: Orteliusstraat 309 I, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een oom van Ferdinand Ploeger.
Lid: Hij was aangesloten bij het Militair Contact (mil) dat onder leiding van Gerben Wagenaar stond. Hij was lid van de Raad van Verzet.
Gearresteerd: 15-7-1944
Overleden: Amsterdam 15-7-1944
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij beoefende voor de oorlog de worstelsport, waarbinnen hij vrij bekend was. Hij maakte deel uit van een Raad van Verzet-groep die mensen liquideerde. Hij heeft tweemaal een bomaanslag op een spoorlijn bij Almelo gepleegd. Hij werd in Almelo thuis gearresteerd, maar ontkwam door uit het raam te vluchten, waarna hij in Amsterdam onder dook. Hij schoot minsten 3 SD-mannen neer; hij pleegde overvallen op Distributiekantoren en aanslagen op Wehrmacht-gebouwen. Hij werd gearresteerd bij een aanslag aan de Marathonweg op de SD’er Molles. Na arrestatie naar Euterpestraat gebracht, is gevlucht, vluchtte huis binnen in Albrecht Dürerstraat, maar dat had geen achteruitgang en is daarom opnieuw uit raam gesprongen en werd daarna neergeschoten.
Ox, Willem, Amsterdam 10-8-1912, Metaalwerker
Woonachtig: Palmstraat 93 I links, Amsterdam
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1953 tot 1976)
Paalvast, Henricus Joannes Gerardus (Harry), Leiden 14-7-1914, Huisschilder
Woonachtig: Driftstraat 118, Leiden
Godsdienst: Rooms Katholiek
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Schilder. Initiatiefcomité tegen Vlootwet (1940).
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Buchenwald, Groß-Rosen, Flossenbürg, Leitmeritz
Overleden: Flossenbürg / Kdo Leitmeritz 23-3-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij had maar een long. Hij was betrokken bij de oprichting en productie van De Vonk en De Waarheid. Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘kommunistische Betätigung’. Toen hij vanuit Buchenwald in Groß-Rosen aankwam zag zijn vriend Siep Adema dat er nieuwe barakken (voor de SS) stonden die nog niet geschilderd waren. Toen vatte die het plan op om als er voor de indeling in werkcommando’s om schilders gevraagd zou worden hij razendsnel zijn hand zou opsteken en haalde Paalvast over dat ook te doen. Aldus geschiedde en zo vermeed Paalvast het dodelijke verblijf in de steengroeve. Hij was in Buchenwald bevriend geraakt met Sibolt Adema en had hem gezegd hetzelfde te doen. Zodoende konden beiden tot begin 1945 in Groß-Rosen overleven, terwijl het merendeel van de Nederlandse gevangenen binnen enkele maanden in de steengroeve crepeerde (behalve een klein aantal dat op transport naar Dachau ging). Tijdens de evacuatie van Groß-Rosen raakte de vrienden uit elkaar met als gevolg dat Adema overleefde en Paalvast in een transport naar Flossenbürg terechtkwam en alsnog om het leven kwam.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Leidse Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Adriaan van de Sande Bakhuyzen (CHU) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Paalvast-Van Egmond, Johanna, Den Bosch 21-2-1914
Woonachtig: Driftstraat 118, Leiden
Verwantschap: Zij was een dochter van Johan Philip van Egmond.
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Echtgenote van H.J.G. Kandidaat gemeenteraad voor de C.P.N. (1939).
Opmerkingen: Zij verrichtte werkzaamheden voor De Waarheid en ging daarmee door na de arrestatie van haar echtgenoot.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1952 tot 1980)
Paanakker, Willem (Wim), Amsterdam 29-5-1895, Stoker
Woonachtig: Padangstraat 6, Baarn
Godsdienst: Geen
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Secretaris afdeling C.P.N. (1939).
Gearresteerd: 11-1942
Gevangenschap in: Amersfoort, Vught, Dachau
Overleden: Dachau 3-2-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Opmerkingen: Op hetzelfde adres woonde Johannes Gijsbertus van de Steeg. Hij verspreidde De Waarheid.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Paape, Cornelis Nicolaas Pieter, Den Haag 4-11-1887, Steenhouwer
Woonachtig: Albert Cuypstraat 93, Den Haag
Gearresteerd: ~8-1941, vrijgelaten 1941
Infiltratie: Gearresteerd ten gevolge van de sinds 1923 voor de Haagse Politie Inlichtingendienst werkende infiltrant Johannes Hubertus van Soolingen, die door burgemeester De Monchy in mei 1940 opnieuw de CPN werd ingestuurd.
Gevangenschap in: Oranjehotel
Opmerkingen: Hij is 22-10-1944 in Den Haag overleden; de Oorlogsgravenstichting geeft aan dat hij een slachtoffer van de oorlog was.
Paape-Buskens, Jannetje (Tante Jans), Leiden 13-6-1891, Huisvrouw
Woonachtig: Albert Cuypstraat 93, Den Haag
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 3-7-1941
Infiltratie: Gearresteerd ten gevolge van de sinds 1923 voor de Haagse Politie Inlichtingendienst werkende infiltrant Johannes Hubertus van Soolingen, die door burgemeester De Monchy in mei 1940 opnieuw de CPN werd ingestuurd.
Gevangenschap in: Oranjehotel, Utrecht, Kleef, Berlin, Ravensbrück
Overleden: Ravensbrück 9-3-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Zij verspreidde De Vonk. De Haagse Sicherheitsdienst vermeldde op een cartotheekkaart: ‘sie hat nach dem Verbot der CPN bis Februar 1941 illeg. Hetzschriften verkauft. Da sie als fanatische Kommunistin anzusehen ist, wurde sie in ein KZ-Lager eingewiesen’.
Zij is tijdens een transport overleden.
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de moord, omdat ze opdracht hebben gegeven dat de Politie Inlichtingendiensten tijdens de bezetting voor de bezetter moesten blijven door werken; burgemeester De Monchy (Liberaal) is medeverantwoordelijk omdat hij op 15 mei 1940 opdracht aan de Haagse Politie Inlichtingendienst gaf om voor de bezetter communisten te blijven opsporen; het latere hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst is medeverantwoordelijk omdat hij in nauwe samenwerking met de Sicherheitsdienst leiding gaf aan de opsporing van communisten.
Paardje, David, Amsterdam 15-7-1914, Pianist
Woonachtig: Quellijnstraat 159 I, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Ruben Paardje.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 18-3-1943
Gevangenschap in: Westerbork
Overleden: Sobibor 9-4-1943
Holocaust: Hij werd in Westerbork vastgezet zonder dat de politie of Sicherheitsdienst hem in verband met verzetsdaden bracht en vervolgens vermoord in het kader van de holocaust.
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Paardje, Ruben (Rudi), Amsterdam 28-12-1905, Violist
Woonachtig: Maasstraat 51 II, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van David Paardje.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Geen
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1947 tot 1966)
Paarlberg, Gerrit, Oudkarspel 11-5-1897, Opperman
Woonachtig: Arendsweg 104, Beverwijk
Spanje: Was tijdens de burgeroorlog als vrijwilliger in Spanje.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: C.P.N. Heeft gevochten in Spanje.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1948 tot 1980)
Paassen, George Amandus Diderik van, Den Haag 17-1-1920, Radiotelegrafist
Woonachtig: Johannes Camphuijsstraat 322, Den Haag
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 6-6-1944
Gevangenschap in: Oranjehotel, Groß-Rosen, Mittelbau-Dora, Nordhausen
Overleden: Nordhausen 18-4-1945
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Pach, Estella (Stella), Amsterdam 10-1-1910, Lerares
Woonachtig: Van Walbeeckstraat 22, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Opmerkingen: Zij had een uitgebreide briefwisseling met Werner Stertzenbach toen die als Duits politieke vluchteling in Westerbork zat opgesloten; zij was zijn steunpunt buiten Westerbork voor zijn verzetsactiviteiten (mensen laten ontsnappen) in Westerbork. Zij zat waarschijnlijk op het centrum van de Oosteinde-groep op Oosteinde 16 ondergedoken. Zij had een relatie met Werner Stertzenbach waaruit een dochter is geboren. Zij sloot zich aan bij de gemengd sociaaldemocratische-communistische verzetsgroep Van Dien.
Padding, Hendrik, Beilen 4-7-1916, Opzichter-tekenaar
Woonachtig: Bergschelaan 96 A, Rotterdam
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: eerste arrestatie 29-10-1942, vrijgekomen 2-11-1942, tweede arrestatie 17-1-1943, vrijgekomen 22-2-1943
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam
Opmerkingen: Hij werd gearresteerd omdat hij lid zou zijn van de NVM en de CPN.
Paeper, Lambertus, Amsterdam 28-4-1914, Machinebankwerker
Woonachtig: Zaanstraat 42 II, Amsterdam
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 22-9-1941
Gevangenschap in: Amstelveenscheweg, Amersfoort, Sachsenhausen
Overleden: Sachsenhausen 24-3-1942
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Op hetzelfde adres woonde Maria Johanna van Klaveren; hij was buurman van het echtpaar Curière-Korteman.
Paeper-Huig, Margaretha (Gré), Den Helder 16-1-1917
Woonachtig: Zaanstraat 42 II, Amsterdam
Verwantschap: Zij was een dochter van Petrus Franciscus Huig en een zuster van Annechina van Kampen-Huig en Rika Kogenhop-Huig.
Pals, Jans, Finsterwolde 26-6-1917, Landarbeider
Woonachtig: B 115, Ganzedijk
Godsdienst: Geen
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Kandidaat gemeenteraad voor de C.P.N. (1939) maar niet gekozen.
Gearresteerd: 1-4-1941
Gevangenschap in: Groningen, Oranjehotel, Amersfoort, Buchenwald, Groß-Rosen
Overleden: Wewelsburg 5-6-1942
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verrichtte werkzaamheden voor Het Noorderlicht en De Waarheid. Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘Verbr. [Verbreitung] ill. Komm. Zeitungen’.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Papperse, Willem, Vorden 30-5-1905, Loodgieter
Woonachtig: Oosterbeek
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Loodgieter. Districtsbestuur C.P.N. (1937).
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1948 tot 1976)
Pardoen, Johan, Rotterdam 20-3-1920, Slagersbediende
Woonachtig: 3e Helmersstraat 47 C III, Amsterdam
Gearresteerd: 8-4-1945
Gevangenschap in: Weteringschans
Overleden: Koedijk 15-4-1945 Gefusilleerd
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Parijs, Israël, Amsterdam 9-9-1924
Woonachtig: Waalstraat 152 I, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een zoon van Bertha Leegwater-Hammel en vormde een tweeling met Rachel Parijs.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Gearresteerd: 8-8-1942
Gevangenschap in: Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 30-9-1942
Holocaust: Hij werd in Westerbork vastgezet zonder dat de politie of Sicherheitsdienst hem in verband met verzetsdaden bracht en vervolgens vermoord in het kader van de holocaust.
Opmerkingen: Op hetzelfde adres woonde haar tweelingzuster en het echtpaar Cornelis Pieter en Bertha Leegwater-Hammel.
Parijs, Rachel (Corrie), Amsterdam 9-9-1924
Woonachtig: Waalstraat 152 I, Amsterdam
Verwantschap: Zij was een dochter Bertha Leegwater-Hammel en vormde een tweeling met Israël Parijs; zij huwde na de oorlog met Hendricus van Moock.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Gearresteerd: eind 7-1944
Gevangenschap in: Vught, Ravensbrück, Dachau
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Opmerkingen: Op hetzelfde adres woonde haar tweelingzuster en het echtpaar Cornelis Pieter en Bertha Leegwater-Hammel.
Parreira, Leo, Amsterdam 11-3-1905, Gummijassenmaker
Woonachtig: Tilanusstraat 46 III, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: <11-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 30-4-1943
Opmerkingen: Ten tijde van arrestatie was hij werknemer van het bedrijf Hollandia-Kattenburg, dat regenjassen voor onder andere de Wehrmacht produceerde. Hij was betrokken bij de illegale bedrijfscel van de CPN binnen dat bedrijf; de belangrijkste activiteit van de bedrijfscel was het verspreiden en lezen van De Waarheid. Hij werd al voor de razzia gearresteerd en op 20 november 1942 het Oranjehotel binnen gevoerd. Hij werd op 12 december 1942 Westerbork binnen gevoerd en op 11 januari 1943 naar Auschwitz op transport gesteld.
Parsser, Sara, Amsterdam 17-2-1908, Handwerkster
Woonachtig: Sint Antoniesbreestraat 62 II, Amsterdam
Verwantschap: Zij was een zuster van Eva Nikkelsberg-Parsser.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Gearresteerd: 18-9-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Ravensbrück, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 13-10-1942
Pasman, Jacobus, Den Haag 2-6-1912, Broodbezorger
Woonachtig: Ribesstraat 45, Den Haag
Godsdienst: Gereformeerde Kerken
Gearresteerd: 27-1-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel
Pastoor, Jan, Groningen 16-5-1899, Metselaar
Woonachtig: Musschenstraat 68, Hilversum
Godsdienst: Geen
Centralen Inlichtingendienst: [Hij stond vermeld zonder verdere toelichting.]
Gearresteerd: 1-3-1943
Gevangenschap in: Vught, Dachau
Overleden: Hilversum 23-3-1947
Opmerkingen: In Vught gaf hij op als arrestatiereden ’sabotage’; hij was lid van de CPN en VVSU. Na de oorlog overleden ten gevolge van gevangenschap.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Pathuis, Jacob, Onstwedde 2-12-1910, Schipper
Woonachtig: Nieuwstraat 122 A, Groningen
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 10-5-1941
Gevangenschap in: Groningen, Amersfoort, Buchenwald, Groß-Rosen
Overleden: Groß-Rosen 21-6-1942
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verspreidde pamfletten. Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘… kommunistischer Tätigkeit’.
Pauel, Adriaan, Amsterdam 22-2-1921, Fietsknecht
Woonachtig: De Wittenstraat 46 III, Amsterdam
Gearresteerd: <8-1944
Gevangenschap in: Amersfoort, Braunschweig
Opmerkingen: Hij werd in Braunschweig te werk gesteld.
Peek, Pieter, Purmerend 15-5-1893
Woonachtig: Purmerend
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Peeks, Henderkien (Henny), Gieten 1-4-1906, Verpleegster
Woonachtig: Eendrachtstraat 5, Amsterdam
Spanje: Was tijdens de burgeroorlog als vrijwilligster in Spanje.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: J.V.A. Propagandafonds (1932).
Gearresteerd: 13-10-1943
Gevangenschap in: Amstelveenscheweg, Vught, Ravensbrück, Flossenbürg
Opmerkingen: Zij verleende hulp aan, vooral Joodse, onderduikers. Zij werd gearresteerd omdat ze hulp aan Joodse onderduikers gaf.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1958 tot 1969)
Peerlings, Gerard, Budel 21-7-1908, Koopman
Woonachtig: Margrietstraat 21, Eindhoven
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Neuengamme, Ahlem
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Eindhovense Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Anton Verdijk was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen en de Duitse opdracht om mensen aan te wijzen in juni 1941 doorspeelde.
Peet, Adriaan Theodoor, Den Haag 25-10-1904, Schilder
Woonachtig: Pahudstraat 75, Den Haag
Godsdienst: Geen
Opmerkingen: Hij liet de uit Amsterdam afkomstige communist Gijs van Munster bij zich onderduiken. Er werden vergaderingen van communistische verzetsmensen bij hem thuis gehouden. Dit werd gesignaleerd door de politieman Jan Weuring.
Peeters, Aloisius Joseph (Louis), ’s-Hertogenbosch 17-3-1904, Sigarenwinkelier
Woonachtig: Christiaan de Wetstraat 46, Den Haag
Godsdienst: Remonstrants
Verwantschap: Hij was een broer van Bernardus Theodorus en Nicolaas Bernardus Peeters.
Godsdienst: Rooms Katholiek
Gearresteerd: 2-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1951 tot 1966)
Peeters, Antoinette Marie, Den Haag 31-5-1923
Woonachtig: Goudenregenstraat 154, Den Haag
Verwantschap: Zij was een dochter van Nicolaas Bernardus en Huberta Peeters-De Mul. Zij kreeg een relatie met Gerard Gilles Geelhoed, die bij haar introk en met wie ze na de oorlog huwde.
Godsdienst: Geen
Peeters, Franciscus Woutgerus, Hees 16-3-1884, Huisschilder
Woonachtig: Wagenaarstraat 16, Nijmegen
Verwantschap: Hij was een broer van Gerardus Franciscus Peeters.
Peeters, Gerardus Franciscus, Lent 25-12-1888, Verzekeringsagent
Woonachtig: Wagenaarstraat 16, Nijmegen
Verwantschap: Hij was een broer van Franciscus Woutgerus Peeters.
Peeters, Nicolaas Bernardus (Nico), Den Bosch 12-4-1893, Sigarenfabrikant
Woonachtig: Goudenregenstraat 154, Den Haag
Verwantschap: Hij was de vader van Antoinette Marie Peeters en een broer van Aloisius Joseph Peeters en Bernardus Theodorus Peters.
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 2-2-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort, Vught, Dachau, Fischen
Overleden: Dachau 21-2-1945
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij was samen met zijn broer Bernardus eigenaar van het sigarenfabriekje Revivo. Hij verspreidde De Waarheid. Hij bood hulp aan onderduikers. Zijn toekomstige schoonzoon Gerard Gilles Geelhoed kwam bij hem inwonen. Hij liet Johan Hinrik Janzen bij zich onderduiken. Nadat hij drie weken lang geschaduwd was, werd hij gearresteerd door inlichtingendienstman Veefkind, die zich als Benting voorstelde.
Peeters-De Mul, Huberta Marie (Bertha), Philippine 22-4-1897
Woonachtig: Goudenregenstraat 154, Den Haag
Verwantschap: Zij was de moeder van Antoinette Marie Peeters.
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 2-2-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel
Opmerkingen: Zij dreef een pension, dat tijdens de oorlog als dekmantel voor onderduikers werd gebruikt. Zij bood hulp aan onderduikers. Haar toekomstige schoonzoon Gerard Gilles Geelhoed kwam bij haar inwonen. Zij werd na de oorlog door Johann Gottlieb Crabbendam van het Bureau Nationale Veiligheid (tijdens de oorlog als chef van de Documentatiedienst hulpje van de Sicherheitsdienst, vanaf 1948 hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst) gesignaleerd als lid van de CPN.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1947 tot 1963)
Peeterse, Cornelis, Amsterdam 28-6-1900, Bontwerker
Woonachtig: Pythagorasstraat 39, Amsterdam
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1957 tot 1979)
Peijters, Hendrik Karel Pieter, Den Haag 18-7-1885, Stukadoor
Woonachtig: Balistraat 7 I, Amsterdam
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1955 tot 1973)
Pekelharing, Karel August, Hoorn 6-4-1909, Schilder, dichter, schrijver, danser, choreograaf
Woonachtig: Bagijnestraat 23, Den Haag / Van Oldenbarneveldtstraat 66 I, Amsterdam
Godsdienst: Rooms Katholiek
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Toneelspeler. Communist. Anti-militarist. Leider communistisch toneelgezelschap (1938).
Lid: Hij was lid van de Raad van Verzet.
Gearresteerd: 4-4-1944
Gevangenschap in: Weteringschans
Overleden: Overveen 10-6-1944 Gefusilleerd
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij stond bekend als homoseksueel. Hij kwam vlak voor de oorlog vanuit Utrecht in Den Haag wonen en werd daar danser bij het Nederlandsch Ballet. Om aan een mogelijke arrestatie te ontkomen ging hij in het Duitse Kassel werken bij de Siemens-Schuckert Werke. Later werd hij daar tramconducteur. Hij pleegde in Kassel sabotage, wat ontdekt werd; maar hij kon tijdig vluchten en illegaal de grens naar Nederland passeren. Hij dook bij Louis Botterman onder en later in Amsterdam. Hij werkte mee aan het blad De Vrije Kunstenaar. Hij werd lid van een KP, de RVV en de Vrije Kunstenaar. Hij was betrokken bij de overval op de gevangenis aan de Weteringschans. Hij werd in Amsterdam in het restaurant Americain gearresteerd nadat op een gearresteerd lid van de RVV zijn naam werd gevonden.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Pel, Femke Petronella, Den Haag 20-9-1909, Verkoopster Jamin
Woonachtig: Laan van Meerdervoort 525, Den Haag
Verwantschap: Zij was een zuster van Maria Jacomina Johanna en Johanna Jacomina Pel.
Godsdienst: Doopsgezind
Lid: Was voor de oorlog lid van de Bellamy-beweging.
Gearresteerd: 21-7-1944
Gevangenschap in: Oranjehotel
Opmerkingen: Zij verspreidde het mededelingenblad van De Waarheid, dat opgevangen radionieuwsberichten bevatte.
Pel, Johanna Jacomina, Den Haag 21-12-1904, Verkoopster Jamin
Woonachtig: Laan van Meerdervoort 525, Den Haag
Verwantschap: Zij was een zuster van Maria Jacomina Johanna en Femke Petronella Pel
Godsdienst: Doopsgezind
Lid: Was voor de oorlog lid van de Bellamy-beweging.
Gearresteerd: 21-7-1944
Gevangenschap in: Oranjehotel
Opmerkingen: Zij verspreidde het mededelingenblad van De Waarheid, dat opgevangen radionieuwsberichten bevatte.
Pel, Maria Jacomina Johanna, Den Haag 22-8-1894, Kinderjuffrouw, naaister
Woonachtig: Gooilaan 138, Den Haag
Verwantschap: Zij was een zuster van Johanna Jacomina en Femke Petronella Pel
Godsdienst: Geen
Lid: Was voor de oorlog lid van de Bellamy-beweging.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Anti-militariste. I.A.M.V. (1937; bedankt in 1938). Brochuredepothoudster afdeling Den Haag (1938).
Opmerkingen: Zij verspreidde het mededelingenblad van De Waarheid, dat opgevangen radionieuwsberichten bevatte.
Pelgrim, Evert Gradus, Dieren 29-10-1908
Woonachtig: Eindhoven
Verwantschap: Hij was een broer van Franciscus en Gradus Pelgrim.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: C.P.N. Was in Spanje.
Pelgrim, Franciscus, Dieren 23-6-1911, Loodgieter
Woonachtig: Buitensingel 206, Zutphen
Verwantschap: Hij was een broer van Evert Gradus en Gradus Pelgrim.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1950 tot 1958)
Pelgrim, Gradus (Gerrit), Dieren 12-12-1909, Fabrieksarbeider
Woonachtig: Heezerweg 28, Eindhoven
Verwantschap: Hij was een broer van Evert Gradus en Franciscus.
Spanje: Was tijdens de burgeroorlog als vrijwilliger in Spanje.
Gearresteerd: <10-1943
Gevangenschap in: Amersfoort, Berlin (Duitsland)
Opmerkingen: Hij was stateloos.
De verzetsman Pelgrim, die tijdens de oorlog zijn leven voor Nederland waagde, kreeg pas in 1955 zijn Nederlanderschap terug van partijen als ARP, KVP en VVD, waarvan de voorgangers tijdens de oorlog op grote schaal met de Duitsers gecollaboreerd hadden en daarmee medeplichtig waren aan de massamoord op veel verzetsmensen.
Pels, Friedrich Heinrich, Mülheim aan de Ruhr (Duitsland) 16-7-1912, Onderwijzer
Woonachtig: Kuipersstraat 6 II, Amsterdam
Opmerkingen: Hij verspreidde illegale lectuur.
Pels, Gerardus Johannes, Amsterdam 13-12-1916, Chauffeur
Woonachtig: Crocusstraat 47, Den Helder
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1950 tot 1957)
Pels, Izaak, Leiden 29-10-1877, Fondsbode
Woonachtig: Leiden
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Fondsbode. Communist. Bestuur afdeling I.R.H. (1938).
Opmerkingen: Hij zat in het bestuur van de Internationale Rode Hulp. Hij was betrokken bij De Waarheid.
Pels, Jan, Ransdorp 2-2-1909, Blikarbeider
Woonachtig: Vlusch 40, Krommenie
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Hulpbesteller P.T.T. Voorzitter V.V.S.U. afdeling Krommenie (1936). Leider onderdistrict Zaanstreek der V.V.S.U. (1938).
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1948 tot 1989)
Pels, Johannes Theodorus Anthonius, Amsterdam 29-9-1905, Kapper
Woonachtig: Daniël Stalpertstraat 26 III, Amsterdam
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 4-8-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Neuengamme, Dachau, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 17-1-1943
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door commissaris Karel Henri Broekhoff van de Amsterdamse Politie Inlichtingendienst (‘Bureau Falsificaten’) aangewezen om vermoord te worden; burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Pels, Naatje, Amsterdam 23-5-1905, Regenjassenplakster
Woonachtig: Javaplein 24, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Gearresteerd: 11-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 3-12-1942
Opmerkingen: Ten tijde van arrestatie was zij werkneemster van het bedrijf Hollandia-Kattenburg, dat regenjassen voor onder andere de Wehrmacht produceerde. Zij was betrokken bij de illegale bedrijfscel van de CPN binnen dat bedrijf; de belangrijkste activiteit van de bedrijfscel was het verspreiden en lezen van De Waarheid.
Bij het oprollen van de Nederlandse Volksmilitie in Rotterdam door de Rotterdamse Sicherheitsdienst werd een connectie ontdekt met een groep communisten in het Amsterdamse bedrijf Hollandia-Kattenburg en vervolgens dat De Waarheid daar op vrij grote schaal verspreid werd. De chef van de Rotterdamse Sicherheitsdienst Kriminalrat Herbert Wölk gaf het door aan de centrale Sicherheitsdienst in Den Haag en die deed onder leiding van Albert Barkov een inval, pakte alle Joodse werknemers op en liet een eerder gearresteerde voormalige werkneemster de lezers van De Waarheid onder hen aanwijzen. Ook zij werd aangewezen. Verder werd een groot aantal gezinsleden van de arrestanten van huis opgehaald. De aangewezen lezers werden naar het Oranjehotel overgebracht, waar ze tijdens verhoren mishandeld werden. De overige gearresteerde werknemers en alle gezinsleden gingen rechtstreeks naar Westerbork. Bij de verhoren van de lezers werden aanwijzingen voor sabotage van de kwaliteit van de productie ontdekt. De lezers werden op 26 november ook naar Westerbork overgebracht. Bijna alle opgepakten, inclusief de opgepakte gezinsleden, werden op 30 november naar Auschwitz afgevoerd, waar bijna iedereen op respectievelijk 3 december 1942 en 28 februari 1943 vermoord werd. Slechts een paar opgepakte mensen overleefden de actie. De actie was in de eerste plaats gericht tegen de communistische Nederlandse Volksmilitie, waar overigens slechts een paar werknemers bij betrokken waren. De actie had daarnaast ook een sterk antisemitisch karakter, wat duidelijk blijkt dat ook kleine kinderen vermoord werden. De Duitse actie resulteerde in enige honderden doden.
Pels, Philip, Amsterdam 5-5-1925, Regenjassenplakker
Woonachtig: Foeliestraat 34, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Gearresteerd: 11-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 28-2-1943
Opmerkingen: Ten tijde van arrestatie was hij werknemer van het bedrijf Hollandia-Kattenburg, dat regenjassen voor onder andere de Wehrmacht produceerde. Hij was betrokken bij de illegale bedrijfscel van de CPN binnen dat bedrijf; de belangrijkste activiteit van de bedrijfscel was het verspreiden en lezen van De Waarheid.
Bij het oprollen van de Nederlandse Volksmilitie in Rotterdam door de Rotterdamse Sicherheitsdienst werd een connectie ontdekt met een groep communisten in het Amsterdamse bedrijf Hollandia-Kattenburg en vervolgens dat De Waarheid daar op vrij grote schaal verspreid werd. De chef van de Rotterdamse Sicherheitsdienst Kriminalrat Herbert Wölk gaf het door aan de centrale Sicherheitsdienst in Den Haag en die deed onder leiding van Albert Barkov een inval, pakte alle Joodse werknemers op en liet een eerder gearresteerde voormalige werkneemster de lezers van De Waarheid onder hen aanwijzen. Ook hij werd aangewezen. Verder werd een groot aantal gezinsleden van de arrestanten van huis opgehaald. De aangewezen lezers werden naar het Oranjehotel overgebracht, waar ze tijdens verhoren mishandeld werden. De overige gearresteerde werknemers en alle gezinsleden gingen rechtstreeks naar Westerbork. Bij de verhoren van de lezers werden aanwijzingen voor sabotage van de kwaliteit van de productie ontdekt. De lezers werden op 26 november ook naar Westerbork overgebracht. Bijna alle opgepakten, inclusief de opgepakte gezinsleden, werden op 30 november naar Auschwitz afgevoerd, waar bijna iedereen op respectievelijk 3 december 1942 en 28 februari 1943 vermoord werd. Slechts een paar opgepakte mensen overleefden de actie. De actie was in de eerste plaats gericht tegen de communistische Nederlandse Volksmilitie, waar overigens slechts een paar werknemers bij betrokken waren. De actie had daarnaast ook een sterk antisemitisch karakter, wat duidelijk blijkt dat ook kleine kinderen vermoord werden. De Duitse actie resulteerde in enige honderden doden.
Hij kwam op 26 november tegelijk met de andere die in het Oranjehotel hadden gezeten in Westerbork, maar terwijl bijna iedereen op 30 november 1942 naar Auschwitz op transport werd gesteld, ging hij pas op 4 december 1942.
Pelser, Bernardus, Amsterdam 3-11-1919, Letterzetter
Woonachtig: Van der Hoopstraat 42 I, Amsterdam
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Opmerkingen: Hij werkte op de drukkerij van De Waarheid (in de periode dat De Waarheid gedrukt werd in plaats van gestencild).
Pelser-Beekman, Helena, Amsterdam 28-10-1918
Woonachtig: Van der Hoopstraat 42 I, Amsterdam
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Pelt, Frans van, Schiedam 3-1-1906, Klinker
Woonachtig: Lorentzlaan 5, Schiedam
Verwantschap: Hij was de broer van Jan van Pelt.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Pelt, Jan van, Schiedam 6-9-1897, Krasseur (Aftekenaar machinefabriek)
Woonachtig: Lorentzlaan 5, Schiedam
Verwantschap: Hij was de broer van Frans van Pelt.
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 6-9-1941
Martelmoord: Gearresteerd ten gevolge van de gruwelijke martelmoord op Herman Holstege waaraan Johannes Hubertus Veefkind van de Haagse Politie Inlichtingendienst medeplichtig was en daarmee een gevolg van de opdracht van burgemeester De Monchy van mei 1940 om de CPN opnieuw te laten infiltreren door Johannes Hubertus van Soolingen.
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Oranjehotel, Amersfoort
Overleden: Leusden 29-12-1942 Gefusilleerd
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij raakte al half mei 1940 bij het Rotterdams communistisch verzet betrokken. Hij werkte samen met Herman Holstege redacteur van De Metaalbewerker en De Waarheid. Hij werkte in de groep van Gerrit Kastein. Hij was een direct contact voor Herman Holstege en werd meteen na de martelmoord op Holstege door Sicherheitsdienstman Otto Lange en Johannes Hubertus Veefkind van de Haagse Politie Inlichtingendienst gearresteerd. Tijdens verhoren werd hij mishandeld door Otto Lange en Johannes Veefkind. Toen zijn echtgenote Adolphina van Pelt-Smit Inlichtingendienstman Veefkind opzocht met het verzoek een bezoek aan haar echtgenoot te mogen brengen, zei Veefkind tegen haar: ‘Ik moet eerst even pissen, ga maar mee.’ En nodigde haar uit samen met hem het toilet te betreden. Hij werd tijdens een proces van 20-23 oktober 1942 in Amsterdam ter dood veroordeeld.
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de moord, omdat ze opdracht hebben gegeven dat de Politie Inlichtingendiensten tijdens de bezetting voor de bezetter moesten blijven door werken; burgemeester De Monchy (Liberaal) is medeverantwoordelijk omdat hij op 15 mei 1940 opdracht aan de Haagse Politie Inlichtingendienst gaf om voor de bezetter communisten te blijven opsporen; het latere hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst is medeverantwoordelijk omdat hij in nauwe samenwerking met de Sicherheitsdienst leiding gaf aan de opsporing van communisten.
Pennenburg, Johannes, Leiden 17-4-1908, Textielarbeider, dekenwever
Woonachtig: Driftstraat 106, Leiden
Gearresteerd: 15-5-1944
Gevangenschap in: Vught, Sachsenhausen
Overleden: Wittstock 26-4-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verspreidde Gids en De Waarheid. Gedurende oorlog verzamelde hij oorlogsrelevante informatie over bedrijven. Hij werd doodgeschoten tijdens een dodenmars.
Penning, Paulus Jacobus, Amsterdam 11-3-1923, Loodgieter
Woonachtig: Van Ostadestraat 172 I, Amsterdam
Godsdienst: Rooms Katholiek
Gearresteerd: <8-1944
Gevangenschap in: Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Neuengamme 7-1-1945
Opmerking: In hetzelfde pand op de begaande grond woonde Jakob Klompien.
Pennings, Antonius, Schijndel 26-4-1899, Grondwerker
Woonachtig: Bollenhofschestraat 123, Utrecht
Godsdienst: Rooms Katholiek
Gearresteerd: 4-2-1943
Gevangenschap in: Vught, Dachau, Buchenwald
Overleden: Buchenwald 6-2-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Zijn woning werd gebruikt voor de aflevering van copy uit Amsterdam voor het in Utrecht stencilen van de illegale De Vonk en De Waarheid; hij verspreidde die kranten ook.
Penraat, Jacob (Jaap), Amsterdam 11-4-1918, Architect
Woonachtig: Amsteldijk 62 II, Amsterdam
Gearresteerd: Eerste arrestatie 20-8-1942, vrijgelaten, tweede arrestatie 1943, vrijgelaten
Gevangenschap: Weteringschans
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Opmerkingen: Op hetzelfde adres woonden Anna Maria de Lange en Melle Johannes Oldeboerrigter. Hij werd de eerste keer tegelijk met Julius Noverraz gearresteerd. Hij vervoerde als bouwvakkers vermomde door Krijn Hendrik Taconis aangeleverde Joden, en soms ook neergehaalde geallieerde piloten, naar Parijs, waar Rudolf Polak en Johannes Paulus Vroom voor verder transport zorgden. Hij werd de eerste keer gearresteerd samen met Julius Noverraz, hij had toen fl. 402,29 op zak, welk groot bedrag vermoedelijk voor verzorging van onderduikers bestemd was. Na zijn tweede arrestatie werd hij gemarteld, maar liet niets los.
Peper, Levie (Lewin, Louis), Amsterdam 15-4-1883, Bakker
Woonachtig: Hofdijkplein 28, Haarlem
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Verkiezingen: Was lid van de Gemeenteraad.
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Provinciale Staten.
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Tweede Kamer.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Broodbakker. Kandidaat C.P. verkiezing Provinciale Staten 1923. Behoort tot oppositie in de C.P. Vergadering I.A.H. (Den Haag 1928). Kandidaat verkiezing Tweede Kamer voor de C.P.H. (1928). Redactie het Gasmasker (1930). Lid bedrijfscellen-actie C.P.N. Distributie De Tribune (1934). Lid C.P. gemeenteraad Haarlem in 1931 en 1935 (kandidaat 1939).
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Neuengamme 16-5-1942
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Haarlemse Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Jacob baron de Vos van Steenwijk (Liberaal) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen en de Duitse opdracht om mensen aan te wijzen in juni 1941 doorspeelde.
Peper-Posma, Fokje, Ooststellingwerf 29-1-1887
Woonachtig: Hofdijkplein 28, Haarlem
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Secretaresse van de Generale Raad van de I.A.H.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1950 tot 1964)
Peper, Maurice (Wasserman, Hollander), Amsterdam 22-4-1906, Diamantbewerker
Woonachtig: Hemonystraat 25 III, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een zoon van Meijer Peper.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Lid: Was voor of tijdens de oorlog bij de sabotage- en spionagegroep Wollweber aangesloten.
Gearresteerd: 25-7-1942
Gevangenschap in: Berlin-Plötzensee
Overleden: Berlin-Plötzensee 28-8-1943 Terechtgesteld
Opmerkingen: Hij was assistent van de Russische geheime agent Victor Sukolov in Brussel. Hij was koerier tussen Daan Goulooze en de Russische geheime agent Jeffremov in Brussel. Hij werd in Brussel gearresteerd. Hij werd door de Sicherheitsdienst gebruikt om Antonie Winterink bij een tref in de val te laten lopen. Hij werd ter dood veroordeeld.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. Ondanks dat hij al tijdens de oorlog om het leven was gekomen stelde de Binnenlandse Veiligheidsdienst in 1951 een dossier over hem samen, dat tot 1963 werd bijgehouden; blijkbaar waren ze bang dat hij kwam spoken. (BVD-dossier van 1951 tot 1963)
Peper, Meijer, Amsterdam 6-9-1882, Diamantbewerker
Woonachtig: Hemonystraat 25 III, Amsterdam
Verwantschap: Hij was de vader van Maurice Peper.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Gearresteerd: 20-7-1942
Gevangenschap in: Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 5-10-1942
Holocaust: Hij werd in Westerbork vastgezet zonder dat de politie of Sicherheitsdienst hem in verband met verzetsdaden bracht en vervolgens vermoord in het kader van de holocaust.
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Peperkoorn, Hendrikus, Utrecht 11-2-1898, Bouwvakker
Woonachtig: Bilderdijkstraat 1 bis, Utrecht
Lid: Was voor de oorlog lid van de RSAP, mogelijk eerder of later lid van de CPN.
Gearresteerd: 25-6-1941, vrijgekomen 29-9-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort
Opmerkingen: Tijdens de Aktion CPN gaven de Duitsers opdracht aan de burgemeesters om CPN’ers aan te wijzen, die gearresteerd zouden worden. Het was voor iedereen duidelijk dat ze vermoord zouden worden. De opdracht werd doorgegeven aan de (hoofd-)commissarissen van politie en vervolgens de chefs van de lokale Inlichtingendiensten. Deze personen lieten ook andere linkse personen, vooral RSAP’ers en anarchisten, voordragen om vermoord te worden. Echter volgens fascistische doctrines moesten bevelen letterlijk opgevolgd worden (zie bijvoorbeeld briefwisseling tussen Haagse Sicherheitsdienst en Leidse commissaris van politie). Daarom werden de meeste RSAP’ers en anarchisten op 29 september 1941 weer vrijgelaten.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Utrechtse Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Gerhard ter Pelkwijk was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1953 tot 1963)
Peperwortel, Izaak, Amsterdam 9-3-1914, Chauffeur
Woonachtig: Langkatstraat 10 III, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Gearresteerd: 14-8-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Neuengamme
Opmerkingen: Hij maakte deel uit van de communistische verzetsgroep ‘Eendracht maakt macht’, die vernoemd was naar een vooroorlogse mantelorganisatie van de CPN.
Overleden: Neuengamme 6-5-1942
Verantwoordelijkheid: Hij werd door commissaris Karel Henri Broekhoff van de Amsterdamse Politie Inlichtingendienst (‘Bureau Falsificaten’) aangewezen om vermoord te worden; burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Peppel, Petronella van de (Nel, Miep van West), Wageningen 29-11-1922
Woonachtig: Algemeer 15, Bennekom
Verwantschap: Zij woonde later in de oorlog samen met Raden Koesoemobroto, met wie zij na de oorlog huwde.
Opmerkingen: Zij haalde in Amsterdam Joodse kinderen op, die zij samen met Koesoemobroto elders onderbracht. Door haar relatie met Koesoemobroto sloot zij zich aan bij de Perhimpoenan Indonesia. Na de oorlog vertrok zij met haar echtgenoot naar Indonesië terug, waar zij zich voor de onafhankelijkheid inzetten.
Perfors, Gerhardus, Den Haag 1-1-1890, Meubelmaker
Woonachtig: Oosterbeek
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Provinciale Staten.
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Tweede Kamer.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Meubelmaker. Secretaris/ voorzitter (1920) P.A.S. Arnhem. Ondertekent Opruiïngs-Manifest 1921. Kandidaat C.P. verkiezing Provinciale Staten en gemeenteraad 1923. Partijraad C.P.H. (1924). Zetel districtsbestuur C.P.H. Gelderland. Partijbestuur C.P.H. (1925, 1926, 1928). Lid van het hoofdbestuur van C.P.H. (1925, 1926). Redactie De Vergelder. Kandidaat verkiezing Tweede Kamer voor de C.P.H. (1928). Herbergt Duitse partijgenoten (1933).
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1946 tot 1965)
Pesch, Johannes Lourens, Den Haag 9-11-1882, Metaalbewerker
Woonachtig: Marco Polostraat 79 II, Amsterdam
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Communist.
Gearresteerd: 1-7-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Sachsenhausen
Overleden: Sachsenhausen 8-4-1942
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Opmerkingen: Op hetzelfde adres woonde het echtpaar Wilhelm en Jannetje Berend-Nijland.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door commissaris Karel Henri Broekhoff van de Amsterdamse Politie Inlichtingendienst (‘Bureau Falsificaten’) aangewezen om vermoord te worden; burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Pet, Reinier, Leiden 28-9-1888, Sigarenmaker
Woonachtig: Sint Jorissteeg, Leiden
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Steenhouwer. Colportage De Tribune (1934). Secretaris P.A.S. Geroyeerd uit C.P.N. (1936) omdat hij de L.W.V. niet in communistische richting wilde stuwen. 1e Voorzitter Leidse Werklozen Vereniging (1938).
Opmerkingen: Bij hem thuis stencilde Raden Mas Hadiono Koesoemo Oetoyo De Waarheid.
Peter, Hendrik Arie, Leiden 28-3-1895, Timmerman
Woonachtig: Vrouwenweg 33, Zoeterwoude
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: C.P.N.
Peters, Anna, Rotterdam 12-11-1925
Woonachtig: Hudsonstraat 213, Rotterdam
Verwantschap: Zij was een dochter van Hendrikus Antonius Hermanus Peters en Lena van den Hoonaard.
Godsdienst: Geen
Peters, Bernardus Theodorus (Ben), ’s-Hertogenbosch 1-12-1894, Sigarenfabrikant
Woonachtig: Fahrenheitstraat 671, Den Haag
Verwantschap: Hij was een broer van Aloisius Joseph en Nicolaas Bernardus Peeters.
Godsdienst: Rooms Katholiek
Opmerkingen: Hij was samen met zijn broer Nicolaas eigenaar van het sigarenfabriekje Revivo. (In het bevolkingsregister staat hij in tegenstelling tot de rest van de verwanten met één letter ‘e’ geregistreerd).
Peters, Hendrikus Antonius Hermanus Theodorus, Rotterdam 29-5-1906, Koopman
Woonachtig: Schiedamscheweg 272 C, Rotterdam
Verwantschap: Hij was de vader van Anna Peters. Hij is gescheiden van Lena van den Hoonaard.
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: eerste arrestatie 11-3-1943, vrijgelaten, tweede arrestatie 6-5-1943, vrijgelaten 5-1943
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Vught, Utrecht, Duitse tuchthuizen
Opmerkingen: Rudolph Wilhelm Sap woonde bij hem in huis. Tweede keer gearresteerd bij de Sonderaktion tegen deelnemers aan de April-mei-stakingen. Hij was behulpzaam geweest bij het laten deserteren van een militair van de Wehrmacht, hem van burgerkleding te voorzien en laten onderduiken bij zijn voormalige echtgenote Elisabeth Catharina van den Hoonaard-Van Oort.
Peters, Hermanus Martinus, Zaltbommel 16-7-1902, Vertegenwoordiger
Woonachtig: Adrianastraat 150, Rotterdam
Godsdienst: Rooms Katholiek
Lid: Was voor de oorlog lid van de RSAP, mogelijk eerder of later lid van de CPN.
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Provinciale Staten.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Handelsreiziger. Voorheen R.S.A.P. Groep van Bolsjewiki-Leninisten. Redactie De Enige Weg. Kandidaat Bolsjewiki-Leninisten voor gemeenteraad en Provinciale Staten (1939).
Gearresteerd: 24-9-1942
Gijzeling: Gearresteerd doordat zijn naam stond vermeld op de Rotterdamse lijst van communistische gijzelaars die in september 1942 gearresteerd moesten worden. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Gevangenschap in: Heemraadsingel Rotterdam, Amersfoort, Vught
Overleden: Vught 2-2-1943
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Voor de oorlog was hij lid van de RSAP en wordt genoemd als lid van het MLLF-front (verzetsgroep van de RSAP), maar werd tijdens de oorlog ook als lid van het CPN-verzet beschouwd.
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de moord, omdat ze de lijst van de Centrale Inlichtingendienst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Peters, J.
Woonachtig: Stationsstraat 212, Mook
Peters, Jacob, Tilburg 2-5-1912, Inspecteur prijsbewaking
Woonachtig: Burgemeester Suijsstraat 52, Tilburg
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lid: Was lid van de sabotage- en liquidatiegroep CS6 (Corellistraat 6).
Gearresteerd: 15-12-1941
Gevangenschap in: Amersfoort, Buchenwald, Oranjehotel, Vught, Dachau
Opmerkingen: Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘Verdacht der Mitgliedschaft einer Art Hilfspolizei’. (de term ‘Hilfspolizei’ duidde meestal op lidmaatschap van de Ordedienst; het is mogelijk een vorm van misleiding. Hij werd op 18 mei 1942 door de Sicherheitsdienst vanuit Buchenwald naar de Sicherheitsdienst in Den Haag teruggehaald. In Vught werd gaf hij als arrestatiereden op ‘Widerstandsorganisation’.
Peters, Jan (Kluiters, Harmsen, Ome Bram), Deventer 23-11-1880
Woonachtig: Westerstraat 34, Amsterdam
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Penningmeester afdeling C.P.N. (1937).
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Opmerkingen: Toen Hitler het Saargebied bezette, vertrok hij vanuit Saarland naar Venlo en hielp illegale grensgangers beide kanten de grens over. Vertrok later naar Amsterdam. Hij overleed op 11-4-1945 in Amsterdam aan slopende ziekte.
Peters, Zeger Wilhelm, Rotterdam 1-3-1913, Grondwerker
Woonachtig: Stokroosstraat 32 A, Rotterdam
Godsdienst: Rooms Katholiek
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 23-1-1943
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Vught
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Opmerkingen: Hij was buurman van het echtpaar Verbrugge-Van Asch, Jacob Dijkgraaf en David Gomes de Mesquita. Hij werd gearresteerd omdat hij lid zou zijn van de NVM.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1953 tot 1968)
Petersen, Franciscus Hendrikus (De Jong), Amsterdam 7-3-1899, Ambtenaar
Woonachtig: Krommertstraat 16 II, Amsterdam
Godsdienst: Geen
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Generale Raad N.R.H. (1937).
Gearresteerd: 22-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gijzeling: Zijn naam kwam voor op de Arnhemse lijst van communistische gijzelaars, die in september 1942 gearresteerd moesten worden, ondanks dat hij al eerder gearresteerd was. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Gevangenschap in: Weteringschans, Schoorl, Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Bernburg 25-6-1942 Vergast met koolmonoxide
Opmerkingen: Hij werd door de agenten van politie Eden en Jonker van de Amsterdamse Politie Inlichtingendienst in de Nieuwe Doelenstraat gearresteerd en wegens plaatsgebrek in een cel van een ander politiebureau opgesloten.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door commissaris Karel Henri Broekhoff van de Amsterdamse Politie Inlichtingendienst (‘Bureau Falsificaten’) aangewezen om vermoord te worden; burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Petiet, Cornelia Susanna, Amsterdam 16-10-1881
Woonachtig: Leiduinstraat 23 II, Amsterdam
Verwantschap: Zij was de moeder van Michiel Adriaan en Sara Adriana Johanna Trapman.
Gearresteerd: 17-9-1941
Opmerkingen: In hetzelfde pand op de begane grond woonde Willem van Exter. Zij werd tegelijk met haar dochter Sara Adriana Johanna Trapman gearresteerd door rechercheur Kaaij van de Inlichtingendienst in de Nieuwe Doelenstraat.
Petronia, Johannes Teburcio, Curaçao (Nederlandsch West Indië) 11-8-1898, Ringenvlechter
Woonachtig: Sint Mariastraat 40 B, Rotterdam
Afkomst: Van Antilliaanse afkomst.
Godsdienst: Rooms Katholiek
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Sectiebestuur C.P.N. (1938).
Gearresteerd: 7-10-1941
Martelmoord: Gearresteerd ten gevolge van de gruwelijke martelmoord op Herman Holstege waaraan Johannes Hubertus Veefkind van de Haagse Politie Inlichtingendienst medeplichtig was en daarmee een gevolg van de opdracht van burgemeester De Monchy van mei 1940 om de CPN opnieuw te laten infiltreren door Johannes Hubertus van Soolingen.
Gevangenschap in: Noordsingel Rotterdam, Oranjehotel, Amersfoort, Buchenwald
Overleden: Buchenwald 16-1-1943
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Opmerkingen: Hij verspreidde De Waarheid en zamelde geld in. De Rotterdamse Politie registreerde op zijn arrestantenkaart als reden van arrestatie: ‘communist’. Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘Beitrag zu einer verbot. geldsammlung’.
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de moord, omdat ze opdracht hebben gegeven dat de Politie Inlichtingendiensten tijdens de bezetting voor de bezetter moesten blijven door werken; burgemeester De Monchy (Liberaal) is medeverantwoordelijk omdat hij op 15 mei 1940 opdracht aan de Haagse Politie Inlichtingendienst gaf om voor de bezetter communisten te blijven opsporen; het latere hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst is medeverantwoordelijk omdat hij in nauwe samenwerking met de Sicherheitsdienst leiding gaf aan de opsporing van communisten.
Philippo, Johannes Hermanus, Rotterdam 14-5-1893, Medewerker expeditiebedrijf
Woonachtig: Daniël Stalpertstraat 64 III achter, Amsterdam
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Echtgenoot van Soekaesih. In 1919 als soldaat veroordeeld tot 9 maanden en vervallen verklaring van de militaire stand. In 1919 door Gouverneur-generaal samen met zijn vrouw Soekasih uitgewezen uit Nederlands-Indië. P.K.I. Deelname aan communistische acties. Verblijf in Nederlands-Indië ontzegd (1937).
Opmerkingen: Hij trad in 1917 als vrijwilliger in dienst bij de koloniale troepen in Nederlands Indië. Hij werd in 1919 door de krijgsraad veroordeeld tot acht maanden gevangenisstraf en ontslag uit militaire dienst wegens het verspreiden van geschriften. Hij werd in 1937 met zijn Indonesische vrouw uit Nederlands-Indië gedeporteerd (tekenend voor het misdadige fascistische karakter van de Nederlands-Indische regering). In Nederland trad hij tijdens de oorlog toe tot het CPN-verzet, waarbij hij in contact stond met Gijsbert van Munster.
Philippo-Soekaesih, Raden Nji, Garoet (Nederlandsch Oost Indië) najaar 1895
Woonachtig: Daniël Stalpertstraat 64 III achter, Amsterdam
Afkomst: Van Indonesische afkomst.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Getrouwd geweest met Soekarna (1921-na 1927). Echtgenote van Johannes Hermanus Phillippo. Communiste. Spreekster. Medeoprichtster Sarekat-Rajat Istri (1923). In Boven-Digoel van 1927 tot 1931. Deelname aan extreemnationalistische. actie in Nederlands-Indië (voor 1926). Getuigenisbijeenkomst N.R.H. (Amsterdam 1937).
Opmerkingen: Zij heeft van april 1928 tot 1931 in het concentratiekamp Boven-Digoel (Nieuw-Guinea) gevangen gezeten; haar echtgenoot kwam door de erbarmelijke omstandigheden van honger en malaria-epidemieën om het leven (sommige gevangenen werden door naburige koppensnellers vermoord en opgegeten, er werden alleen maar een paar afgekloven botjes van teruggevonden; ontsnappen had geen zin want als je het de kannibalen en het oerwoud overleefde en het 80 km verderop gelegen Australisch Nieuw-Guinea bereikte, werd je door Australië weer uitgeleverd). Zijn overlijden kan niet anders gezien worden als een wrede moord door de misdadige christelijk-liberale Nederlandse regering. Zij hertrouwde in 1935 met Johannes Hermanus Philippo en samen met hem actief in het CPN-verzet.
Philippo
Woonachtig: 1e Gortestraat 15, Leiden
Opmerkingen: Hij was betrokken bij De Waarheid.
Philippo
Woonachtig: Endegeesterweg 9, Leiden
Lid: Was lid van de Perhimpoenan Indonesia.
Philips, Emanuel, Amsterdam 4-4-1902, Klerensnijder
Woonachtig: 1e Boerhavestraat 22, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Philipsen, Theodorus Gerhardus, Amsterdam 9-9-1911, Bouwvakarbeider
Woonachtig: Wagenaarstraat 119 II voor, Amsterdam
Gearresteerd: <1944
Gevangenschap in: Dachau
Opmerkingen: Hij werd in Duitsland te werk gesteld.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1960 tot 1966)
Philipsen-Brilleman, Catharina Maria, Amsterdam 5-11-1914
Woonachtig: Wagenaarstraat 119 II voor, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Rooms Katholiek
Pieck, Anton Franciscus, Den Helder 19-4-1895, Leraar Kennemer Lyceum, tekenaar, illustrator
Woonachtig: Prins Mauritslaan 107, Overveen
Verwantschap: Hij was een tweelingbroer van Henri Christiaan Pieck.
Godsdienst: Geen
Opmerkingen: Hij vervaardigde valse persoonsbewijzen en vervalste documenten. Na de oorlog ontwierp hij het pretpark De Efteling. Bij de bouw daarvan regelde hij een baan als elektricien voor de Haagse verzetsman Frederik Hendrik Donderwinkel.
Pieck, Han, Schoorl 17-8-1923
Woonachtig: Willemsparkweg 41 boven, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een zoon van Henri Christiaan Pieck en een tweelingbroer van Anton Franciscus Pieck.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Gearresteerd: <7-1944
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort
Opmerkingen: Hij woonde vanaf eind 1936 samen met zijn (Joodse) moeder Geziena van Gelder enige tijd bij haar nieuwe echtgenoot Walter Karl Alexander Heinrich Wenz zu Niederlahnstein in huis en toen in 1938 Geziena weer scheidde en uit het huis vertrok ging hij met haar mee. Na de oorlog voltooide hij zijn opleiding aan de kunstnijverheidsschool met als eindexamenstuk een stoel uit een stuk gelamineerd hout, waarmee hij grote bekendheid verwierf. Hij vertrok naar Groot-Brittannië en emigreerde vervolgens naar Brazilië.
Pieck, Henri Christiaan, Den Helder 19-4-1895, Architect, kunstschilder
Woonachtig: Julianastraat 38, Rijswijk
Verwantschap: Hij was de vader van Han Pieck.
Godsdienst: Geen
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Kunstschilder. Communist.
Gearresteerd: 9-6-1941
Infiltratie: Gearresteerd ten gevolge van de sinds 1923 voor de Haagse Politie Inlichtingendienst werkende infiltrant Johannes Hubertus van Soolingen, die door burgemeester De Monchy in mei 1940 opnieuw de CPN werd ingestuurd.
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort, Buchenwald
Was Nacht-und-Nebel-gevangene.
Opmerkingen: Omstreeks 1930 maakte hij tekeningen voor het communistische blad De Tribune. Hij woonde voor de oorlog enige jaren in het buitenland en functioneerde als een spion voor de Sovjet Unie. Hij woonde toen op verschillende plakken in Europa. Hij kocht in Londen vliegtuigen in voor de Spaanse regering, die ze nodig had in de strijd tegen de opstandelingenleider Franco, die impliciet door de Nederlandse regering gesteund werd. Hij probeerde als dubbelspion ook bij de Duitse contraspionage binnen te dringen.
Hij werd in zijn atelier aan de Heerenstraat gearresteerd door onder anderen Inlichtingendienstman Veefkind. De Haagse Sicherheitsdienst vermeldde op een cartotheekkaart: ‘Er hat von 1923 bis 30 der CPN angehört und hat sich noch nach dem Verbot derselben illeg. Material bei sich untergestellt’. Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘einem CPN-Mitglied Vorschub [voedsel] geleistet’.
Hij was in Buchenwald een van de belangrijkste leden van het Internationale Lager Komitee. Op zijn Häftlingskarte stond ‘Dikal’ geschreven, wat stond voor ‘Darf in keinem anderen Lager’ [transportiert werden]; vermoedelijk door Duitse communisten in de Schreibstube toegevoegd. Ondanks dat hij de Nacht und Nebel-status had, werd hij in maart 1944 niet naar Natzweiler overgebracht, wat waarschijnlijk het gevolg was van sabotage in de Schreibstube.
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze opdracht hebben gegeven dat de Politie Inlichtingendiensten tijdens de bezetting voor de bezetter moesten blijven door werken; burgemeester De Monchy (Liberaal) is medeverantwoordelijk omdat hij op 15 mei 1940 opdracht aan de Haagse Politie Inlichtingendienst gaf om voor de bezetter communisten te blijven opsporen; het latere hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst is medeverantwoordelijk omdat hij in nauwe samenwerking met de Sicherheitsdienst leiding gaf aan de opsporing van communisten.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1946 tot 1972)
Piek, Jan, Leek 9-8-1889, Machinist
Woonachtig: 409, Roden
Godsdienst: Geen
Verkiezingen: Was lid van de Gemeenteraad.
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Provinciale Staten.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Machinist. Leider afdeling C.P.N. Gemeenteraad voor de C.P.N. (1938).
Gearresteerd: 29-3-1941
Gevangenschap in: Assen, Oranjehotel, Amersfoort, Buchenwald
Opmerkingen: Hij verspreidde het Noorderlicht. Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘Illegale Betätigung für CPN’.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Piena, Cornelis Johannes (Cees), Leiden 25-8-1908, Amanuensis
Woonachtig: Pioenhof 8, Leiden
Verwantschap: Hij scheidde tijdens de oorlog van Frederike Henrietta Wilhelmina Piena-Klinkenberg.
Lid: Hij was lid van de Raad van Verzet.
Gearresteerd: 25-8-1944, vrijgekomen eind 8-1944
Gevangenschap in: Weteringschans
Opmerkingen: Politiek was hij een SDAP’er, maar werkte nauw met communistisch verzet samen. Hij dook eind mei 1944 in Amsterdam onder. Hij werd in Amsterdam gearresteerd met een groot aantal voedselbonnen en 190 gulden op zak; de bonnen en het geld waren bestemd voor steun aan onderduikers. Sietske Buitenveld wist hem uit de gevangenis te krijgen. Hij huwde na de oorlog met Sietske Buitenveld.
Piena-Klinkenberg, Frederika Henriette Wilhelmina, Schoten 24-4-1909
Woonachtig: Pioenhof 8, Leiden
Verwantschap: Zij scheidde tijdens de oorlog van Cornelis Johannes Piena.
Lid: Zij was lid van de Raad van Verzet.
Opmerkingen: Zij werkte nauw samen met het communistisch verzet.
Pier, Jacobus Johannes (Ko), Amsterdam 30-6-1896, Besteller
Woonachtig: Pieter van der Doesstraat 58 II, Amsterdam
Lid: Was voor of tijdens de oorlog bij de sabotage- en spionagegroep Wollweber aangesloten.
Gearresteerd: 26-4-1943
Gevangenschap in: Vught
Opmerkingen: Opmerkingen: In hetzelfde pand woonde het echtpaar Gentsch-Kuhn met twee volwassen dochters twee verdiepingen lager. Hij werd gearresteerd door de Haagse Sicherheitsdienstman Otto Lange in het kader van de Amsterdamse actie van het Sonderkommando Munt dat zich richtte op de groep Wollweber met zijn geheime zenders.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1952 tot 1971)
Pier-Klaassen, Cornelia, Amsterdam 18-8-1905
Woonachtig: Pieter van der Doesstraat 58 II, Amsterdam
Verwantschap: Zij was een zuster van Elisabeth Geertruida Valenkamp-Klaassen.
Lid: Was voor of tijdens de oorlog bij de sabotage- en spionagegroep Wollweber aangesloten.
Gearresteerd: 26-4-1943
Gevangenschap in: Oranjehotel, Vught
Opmerkingen: Zij werd gearresteerd door de Haagse Sicherheitsdienstman Otto Lange in het kader van de Amsterdamse actie van het Sonderkommando Munt dat zich richtte op de groep Wollweber met zijn geheime zenders.
Opmerkingen: In hetzelfde pand op de begane grond woonde het gezin van Erich Fritz en Hildegard Gentsch. Zij werd gearresteerd door de Haagse Sicherheitsdienstman Otto Lange in het kader van de Amsterdamse actie van het Sonderkommando Munt dat zich richtte op de groep Wollweber met zijn geheime zenders.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1953 tot 1968)
Pierie, Hinderk, Emden (Duitsland) 3-11-1908, Kledingperser
Woonachtig: Oliemuldersweg 138, Groningen
Verwantschap: Hij was een broer van Sikke Pierie.
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Pierie, Sikke, Emden (Duitsland) 26-4-1900, Arbeider
Woonachtig: Kleine Witteburgerstraat 46, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Hinderk Pierie.
Godsdienst: Geen
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Communist. Spreker.
Gearresteerd: 23-12-1944, vrijgelaten 19-1-1945
Gevangenschap in: Amersfoort
Opmerkingen: Hij werd gearresteerd door de Oberwachtsmänner Tuininga en Jaarsveld ter zake van het slopen van hout.
Pierôt, Christina Catharina, Den Haag 2-4-1905, Stenotypiste, lerares Spaans
Woonachtig: Suezkade 148, Den Haag
Verwantschap: Zij was een zuster van Frederika Amalia, Elisabeth Theresia en Jeanne Aartje.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Geen
Opmerkingen: Zij stond voor de oorlog in nauw contact met Gerardus Marie Zwetsloot. Haar zuster Jeanne vertrok in 1939 voor communistische scholing naar Moskou en kon door het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog niet terugkeren. Zij huwde een Russisch officier en gedurende enige tijd sprak zij de Nederlandse uitzendingen van Radio Moskou, waar na de oorlog veel communisten regelmatig naar luisterden.
Pierôt, Elisabeth Theresia (Lies), Den Haag 2-8-1913
Woonachtig: Suezkade 148, Den Haag
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Verwantschap: Zij was een zuster van Christina Catharina, Frederika Amalia en Jeanne Aartje Pierôt. Zij huwde in 1944 met Hendrik Wanink.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Geen
Pierôt, Frederika Amalia (Kiek), Den Haag 27-5-1909, Naaister
Woonachtig: Polanenstraat 28 III, Amsterdam / Suezkade 148, Den Haag
Verwantschap: Zij was een zuster van Christina Catharina, Elisabeth Theresia en Jeanne Aartje Pierôt.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Geen
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 15-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Anrath, Krefeld, Magdeburg, Gommern, Ravensbrück, Mauthausen
Was Nacht-und-Nebel-gevangene.
Overleden: Mauthausen 12-3-1945
Opmerkingen: Ten tijde van arrestatie was zij werkneemster van het bedrijf Hollandia-Kattenburg, dat regenjassen voor onder andere de Wehrmacht produceerde. Zij was betrokken bij de illegale bedrijfscel van de CPN binnen dat bedrijf; de belangrijkste activiteit van de bedrijfscel was het verspreiden en lezen van De Waarheid. De Sicherheitsdienst wist niet dat zij van Joodse afkomst was. Tijdens verhoren gaf zij sabotage toe door het maken van te grote steken bij het naaien, waardoor de kleding van slechte kwaliteit was. Zij zat bij Adriana Breur-Hibma in de cel. Ze kreeg de doodstraf, maar die werd opgeschort. Zij overleed aan dysenterie.
Pierôt, Jeanne Aartje, Den Haag 1-7-1906
Woonachtig: Suezkade 148, Den Haag
Verwantschap: Zij was een zuster van Christina Catharina, Elisabeth Theresia en Frederika Amalia Pierôt.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Geen
Opmerkingen: In 1939 ging zij samen met Gerardus Marie Zwetsloot voor communistische scholing naar Moskou.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1955 tot 1969)
Pieters, Wilhelm (Wil), Duisburg (Duitsland) 21-4-1912, Matroos grote vaart
Woonachtig: Heer Gillesstraat 118, Rotterdam
Godsdienst: Geen
Spanje: Was tijdens de burgeroorlog als vrijwilliger in Spanje.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Communist. Heeft in Spanje gevochten.
Lid: Was voor of tijdens de oorlog bij de sabotage- en spionagegroep Wollweber aangesloten.
Gearresteerd: 24-7-1940
Gijzeling: Zijn naam stond vermeld op de Rotterdamse lijst van communistische gijzelaars die in september 1942 gearresteerd moesten worden, ondanks dat hij al eerder gearresteerd was. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Gevangenschap in: Hamburg, Ravensbrück, Sachsenhausen, Lichtenfelden
Opmerkingen: Hij kwam in 1934 vanuit Borgerhout in België in Rotterdam wonen. Hij was stateloos. Gearresteerd ten gevolge van informatie die voor de oorlog door Nederlandse Inlichtingendiensten aan de Duitse Gestapo werd verstrekt. Ondanks dat hij al lang gevangen zat, stond hij in september 1942 op de lijst van te arresteren communistische gijzelaars, die naar aanleiding van de aanslag op het spoorviaduct Binnen Rotte gearresteerd moesten worden. Aan het eind van de oorlog werd het kamp ontruimd en ging hij op een dodenmars van twee weken, waarna hij bevrijd werd bij Schwerin.
De verzetsman Pieters, die tijdens de oorlog zijn leven voor Nederland waagde, kreeg pas in 1955 zijn Nederlanderschap terug van partijen als ARP, KVP en VVD, waarvan de voorgangers tijdens de oorlog op grote schaal met de Duitsers gecollaboreerd hadden en daarmee medeplichtig waren aan de massamoord op veel verzetsmensen.
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) en de Rotterdamse burgemeester Pieter Droogleever Fortuyn (Liberaal) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze een samenwerking met de Gestapo in Hamburg waren aangegaan, waarbij de beruchte landverrader Anton van der Waals al in 1937 voor de Rotterdamse Politie Inlichtingendienst actief was; Christoffel Bennekers van de Rotterdamse Politie Inlichtingendienst was medeverantwoordelijk omdat hij leiding gaf aan Anton van der Waals en de namen van de groep Wollweber in opdracht van de minister van Justitie in 1937 aan de Gestapo in Hamburg leverde.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1947 tot 1966)
Pieterse, Antonie Johannes, Rotterdam 21-1-1897, Grondwerker
Woonachtig: Driebergenstraat 11, Rotterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Sectiebestuur C.P.N. (1938).
Gearresteerd: 24-9-1942, vrijgelaten 1-3-1943
Gijzeling: Gearresteerd doordat zijn naam stond vermeld op de Rotterdamse lijst van communistische gijzelaars die in september 1942 gearresteerd moesten worden. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Gevangenschap in: Amersfoort, Vught
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst van de Centrale Inlichtingendienst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1952 tot 1974)
Pigge, Catharina Jacoba, Haarlem 28-11-1897
Woonachtig: Zoutmanstraat 33 / Ampèrestraat 196, Den Haag
Verwantschap: Zij is na de oorlog gehuwd met Lehman Bronkhorst.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Vrij Katholiek
Gearresteerd: 27-4-1944
Gevangenschap in: Oranjehotel, Vught, Ravensbrück
Opmerkingen: Zij woonde samen met Lehman Bronkhorst. Zij liet Samson Polak bij zich onderduiken. Na de arrestatie van Hans Polak op 24 april 1944 was Cornelis Hos naar haar woning gevlucht en daar ondergedoken. Op 27 april was er bij haar een vergadering van communistische verzetsmensen om de situatie te bespreken. Toen deed een team van de Sicherheitsdienst, bestaande uit Fritz Ernst Koch, Johannes Hendrik Christiaan Krom, Christiaan Willem Johan Baron van Boetzelaer (alle drie Judenreferat van de Sicherheitsdienst), Antonie Bolland (Documentatiedienst) en Johannes Antonie Bosschieter (V-Mann), een inval en arresteerde alle aanwezigen: Samson Polak, Catharina Pigge, Cornelis Hos en Andries Gritter. Zij werd in april 1945 door het Zweedse Rode Kruis vanuit Ravensbrück door het oorlogsgebied in Duitsland via Denemarken naar Malmö in Zweden geëvacueerd.
Pijl
Woonachtig: Waddenweg 2, Amsterdam
Pijlen, Dirk van, Kok 29-4-1907
Woonachtig: Leiden
Verwantschap: Hij was een broer van Samuel Willem van Pijlen.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Kok. Actief C.P.N.-lid. IJverig propagandist voor de C.P.N. aan stempellokalen, colporteert met “Het Volksdagblad”, debatteert op vergaderingen van tegenstanders.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1948 tot 1983)
Pijlen, Samuel Willem van, Leiden 14-6-1901, Kok
Woonachtig: Noordeinde 49, Leiden
Verwantschap: Hij was een broer van Dirk van Pijlen.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 15-5-1944
Gevangenschap in: Oranjehotel, Bergen-Belsen, Dachau
Overleden: Maastricht 2-7-1945
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij werd gearresteerd tijdens een razzia in de wijk De Kooi om de daders van een aanslag op de directeur van het arbeidskantoor op te sporen; die aanslag werd gepleegd door leden van de Raad van Verzet (of Van Pijlen daarbij betrokken was, is mij onbekend).
Pijll, Gerrit van der, Amsterdam 15-5-1905, Timmerman
Woonachtig: Kruidbergerweg 52, Velsen
Verwantschap: Hij was een broer van Hermanus van der Pijll, Francisca Antonia Poelgeest-Van der Pijll en Hendrika Henriette Coenradi-Van der Pijll.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Timmerman. Lid van bestuur I.R.H. afdeling Amsterdam (1926).
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1954 tot 1961)
Pijll, Hermanus van der, Amsterdam 2-2-1919, Timmerman
Woonachtig: Buiksloterdijk 138 boven, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Gerrit van der Pijll, Francisca Antonia Poelgeest-Van der Pijll en Hendrika Henriette Coenradi-Van der Pijll.
Godsdienst: Geen
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Bestuur afdeling V.C.O.O. (1939).
Gearresteerd: 10-8-1944, vrijgelaten 7-9-1944
Gevangenschap in: Amersfoort
Opmerkingen: Hij woonde boven zijn zuster Francisca Antonia Poelgeest-Van der Pijll. Hij werd gearresteerd vanwege ‘Kontaktbruch’.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1956 tot 1984)
Pijper, Jan, Ridderkerk 29-7-1907, Broodbakker
Woonachtig: Vlaschakkerstraat 11 B, Rotterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 31-5-1943, vrijgekomen 2-6-1943
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam
Opmerkingen: Hij werd gearresteerd vanwege diefstal. [Zou ten behoeve van onderduikers kunnen zijn.]
Pijper, Jan Hendrik, Utrecht 10-2-1906
Woonachtig: Koehoornstraat 30, Zuilen
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Communist. Bestuur afdeling V.V.S.U.
Gearresteerd: 3-1941
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1948 tot 1979)
Pijpers, Wilhelmus Antonius (Ton), Den Haag 20-9-1893, AmbtenaarWoonachtig: De Heemstraat 324, Den Haag
Godsdienst: Geen
Piller, Frederik, Amsterdam 22-2-1919, Perser
Woonachtig: Tugelaweg 24, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst
Gearresteerd: 11-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 28-2-1943
Opmerkingen: Ten tijde van arrestatie was hij werknemer van het bedrijf Hollandia-Kattenburg, dat regenjassen voor onder andere de Wehrmacht produceerde. Hij was betrokken bij de illegale bedrijfscel van de CPN binnen dat bedrijf; de belangrijkste activiteit van de bedrijfscel was het verspreiden en lezen van De Waarheid.
Bij het oprollen van de Nederlandse Volksmilitie in Rotterdam door de Rotterdamse Sicherheitsdienst werd een connectie ontdekt met een groep communisten in het Amsterdamse bedrijf Hollandia-Kattenburg en vervolgens dat De Waarheid daar op vrij grote schaal verspreid werd. De chef van de Rotterdamse Sicherheitsdienst Kriminalrat Herbert Wölk gaf het door aan de centrale Sicherheitsdienst in Den Haag en die deed onder leiding van Albert Barkov een inval, pakte alle Joodse werknemers op en liet een eerder gearresteerde voormalige werkneemster de lezers van De Waarheid onder hen aanwijzen. Ook hij werd aangewezen. Verder werd een groot aantal gezinsleden van de arrestanten van huis opgehaald. De aangewezen lezers werden naar het Oranjehotel overgebracht, waar ze tijdens verhoren mishandeld werden. De overige gearresteerde werknemers en alle gezinsleden gingen rechtstreeks naar Westerbork. Bij de verhoren van de lezers werden aanwijzingen voor sabotage van de kwaliteit van de productie ontdekt. De lezers werden op 26 november ook naar Westerbork overgebracht. Bijna alle opgepakten, inclusief de opgepakte gezinsleden, werden op 30 november naar Auschwitz afgevoerd, waar bijna iedereen op respectievelijk 3 december 1942 en 28 februari 1943 vermoord werd. Slechts een paar opgepakte mensen overleefden de actie. De actie was in de eerste plaats gericht tegen de communistische Nederlandse Volksmilitie, waar overigens slechts een paar werknemers bij betrokken waren. De actie had daarnaast ook een sterk antisemitisch karakter, wat duidelijk blijkt dat ook kleine kinderen vermoord werden. De Duitse actie resulteerde in enige honderden doden.
Piller, Mozes, Amsterdam 6-7-1905, Vertegenwoordiger
Woonachtig: Hofmeyrstraat 8, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Mietje Levij-Piller.
Afkomst: Van Joodse afkomst
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Gearresteerd: 11-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 28-2-1943
Opmerkingen: Ten tijde van arrestatie was hij werknemer van het bedrijf Hollandia-Kattenburg, dat regenjassen voor onder andere de Wehrmacht produceerde. Hij was betrokken bij de illegale bedrijfscel van de CPN binnen dat bedrijf; de belangrijkste activiteit van de bedrijfscel was het verspreiden en lezen van De Waarheid.
Bij het oprollen van de Nederlandse Volksmilitie in Rotterdam door de Rotterdamse Sicherheitsdienst werd een connectie ontdekt met een groep communisten in het Amsterdamse bedrijf Hollandia-Kattenburg en vervolgens dat De Waarheid daar op vrij grote schaal verspreid werd. De chef van de Rotterdamse Sicherheitsdienst Kriminalrat Herbert Wölk gaf het door aan de centrale Sicherheitsdienst in Den Haag en die deed onder leiding van Albert Barkov een inval, pakte alle Joodse werknemers op en liet een eerder gearresteerde voormalige werkneemster de lezers van De Waarheid onder hen aanwijzen. Ook hij werd aangewezen. Verder werd een groot aantal gezinsleden van de arrestanten van huis opgehaald. De aangewezen lezers werden naar het Oranjehotel overgebracht, waar ze tijdens verhoren mishandeld werden. De overige gearresteerde werknemers en alle gezinsleden gingen rechtstreeks naar Westerbork. Bij de verhoren van de lezers werden aanwijzingen voor sabotage van de kwaliteit van de productie ontdekt. De lezers werden op 26 november ook naar Westerbork overgebracht. Bijna alle opgepakten, inclusief de opgepakte gezinsleden, werden op 30 november naar Auschwitz afgevoerd, waar bijna iedereen op respectievelijk 3 december 1942 en 28 februari 1943 vermoord werd. Slechts een paar opgepakte mensen overleefden de actie. De actie was in de eerste plaats gericht tegen de communistische Nederlandse Volksmilitie, waar overigens slechts een paar werknemers bij betrokken waren. De actie had daarnaast ook een sterk antisemitisch karakter, wat duidelijk blijkt dat ook kleine kinderen vermoord werden. De Duitse actie resulteerde in enige honderden doden.
Zijn partner en kind van zestien jaar werden ook meteen opgepakt, naar Westerbork overgebracht en op 3 december 1942 in Auschwitz vermoord.
Pinkowitz, Ernst Theodor Herz (Theo), Berlijn (Duitsland) 1-7-1915, Koopman
Woonachtig: Dintelstraat 42, Amsterdam / kamp Westerbork
Opmerkingen: Hij had de Duitse nationaliteit. Hij was een Duitse vluchteling. Hij werd in maart 1940 door de Nederlandse regering in kamp Westerbork opgesloten. Hij maakte in Westerbork deel uit van de verzetsgroep rond Werner Stertzenbach, die (vooral Joodse) mensen uit Westerbork liet ontsnappen. Hij werkte daar op de postafdeling en kon daar post ongecensureerd ontvangen en wegsturen. Hij huwde in maart 1944 in Westerbork met Gerda Magnus.
Pinkowitz-Magnus, Gerda, Bocholt (Duitsland) 24-12-1922, Typiste
Woonachtig: ’t Stort Zuid 55, Amersfoort
Afkomst: Van Joodse afkomst
Gearresteerd: 19-8-1942
Gevangenschap in: Westerbork
Opmerkingen: Zij had de Duitse nationaliteit. Zij was een Duitse vluchtelinge. Zij maakte in Westerbork deel uit van de verzetsgroep rond Werner Stertzenbach, die (vooral Joodse) mensen uit Westerbork liet ontsnappen. Zij huwde in maart 1944 in Westerbork met Ernst Theodor Hertz Pinkowitz.
Plaat, Dirk van der, Amsterdam 20-7-1896, Bankwerker
Woonachtig: Javastraat 151 III, Amsterdam
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Metaalbewerker. Commissaris syndical. federatie van metaalbewerkers.
Plaat-Spits, Jannetje Johanna van der (Annie), Amsterdam 14-2-1892
Woonachtig: Javastraat 151 III, Amsterdam
Gearresteerd: 20-8-1941
Gevangenschap in: Euterpestraat, Ravensbrück
Opmerkingen: Zij stencilde De Waarheid. Zij werd in april 1945 door het Zweedse Rode Kruis vanuit Ravensbrück door het oorlogsgebied in Duitsland via Denemarken naar Malmö in Zweden geëvacueerd.
Plas, Arie, Amsterdam 10-5-1904, Winkelchef
Woonachtig: Oude Schans 50 III, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Joseph en Simon Plas.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Plas, Joseph, Amsterdam 18-10-1906, Kruidenier
Woonachtig: St. Anthoniebreestraat 25 I, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Arie en Simon Plas.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Gearresteerd: 9-12-1943
Gevangenschap in: Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 31-5-1944
Holocaust: Hij werd in Westerbork vastgezet zonder dat de politie of Sicherheitsdienst hem in verband met verzetsdaden bracht en vervolgens vermoord in het kader van de holocaust.
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Opmerkingen: Hij had een valse armband van de Joodsche Raad, waarmee hij de Hollandsche Schouwburg binnendrong en vastgezette Joden naar buiten smokkelde. Hij bezorgde bonnen en geld bij onderduiker. Hij verspreidde De Waarheid.
Plas, Mirjam, Amsterdam 10-8-1912, Naaister
Woonachtig: Hofmeyrstraat 1, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst
Gearresteerd: 11-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 3-12-1942
Opmerkingen: Ten tijde van arrestatie was zij werkneemster van het bedrijf Hollandia-Kattenburg, dat regenjassen voor onder andere de Wehrmacht produceerde. Zij was betrokken bij de illegale bedrijfscel van de CPN binnen dat bedrijf; de belangrijkste activiteit van de bedrijfscel was het verspreiden en lezen van De Waarheid.
Bij het oprollen van de Nederlandse Volksmilitie in Rotterdam door de Rotterdamse Sicherheitsdienst werd een connectie ontdekt met een groep communisten in het Amsterdamse bedrijf Hollandia-Kattenburg en vervolgens dat De Waarheid daar op vrij grote schaal verspreid werd. De chef van de Rotterdamse Sicherheitsdienst Kriminalrat Herbert Wölk gaf het door aan de centrale Sicherheitsdienst in Den Haag en die deed onder leiding van Albert Barkov een inval, pakte alle Joodse werknemers op en liet een eerder gearresteerde voormalige werkneemster de lezers van De Waarheid onder hen aanwijzen. Ook zij werd aangewezen. Verder werd een groot aantal gezinsleden van de arrestanten van huis opgehaald. De aangewezen lezers werden naar het Oranjehotel overgebracht, waar ze tijdens verhoren mishandeld werden. De overige gearresteerde werknemers en alle gezinsleden gingen rechtstreeks naar Westerbork. Bij de verhoren van de lezers werden aanwijzingen voor sabotage van de kwaliteit van de productie ontdekt. De lezers werden op 26 november ook naar Westerbork overgebracht. Bijna alle opgepakten, inclusief de opgepakte gezinsleden, werden op 30 november naar Auschwitz afgevoerd, waar bijna iedereen op respectievelijk 3 december 1942 en 28 februari 1943 vermoord werd. Slechts een paar opgepakte mensen overleefden de actie. De actie was in de eerste plaats gericht tegen de communistische Nederlandse Volksmilitie, waar overigens slechts een paar werknemers bij betrokken waren. De actie had daarnaast ook een sterk antisemitisch karakter, wat duidelijk blijkt dat ook kleine kinderen vermoord werden. De Duitse actie resulteerde in enige honderden doden.
Plas, Simon, Amsterdam 19-4-1905, Vertegenwoordiger
Woonachtig: Nieuwe Amstellaan 151 I, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Arie en Joseph Plas.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Gearresteerd: 9-5-1944
Gevangenschap in: Westerbork, Auschwitz
Overleden: Mauthausen 1-2-1945
Holocaust: Hij werd in Westerbork vastgezet zonder dat de politie of Sicherheitsdienst hem in verband met verzetsdaden bracht en vervolgens vermoord in het kader van de holocaust.
Pleijte, Anton Marinus (Ton), Amsterdam 8-6-1921, Employee van Philips
Woonachtig: Jacob Obrechtplein 1 A, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Jan Dirk Pleijte.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lid: Was lid van de sabotage- en liquidatiegroep CS6 (Corellistraat 6).
Gearresteerd: 2-8-1943
Gevangenschap in: Weteringschans
Overleden: Overveen 1-10-1943 Gefusilleerd
Opmerkingen: Hij richtte in de kelder van de Corellistraat 6 een werkplaats in voor de vervaardiging van bommen. Hij werd in de Corellistraat 6 gearresteerd, nadat hij daar een kist met explosieven had bezorgd en daar nog aanwezig was toen de Sicherheitsdienst er de volgende dag een inval deed.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij pleegde twee keer een aanslag op een trein, die beide keren mislukte. Op 4 juni deed hij mee aan een aanslag op de spoorlijn tussen Groningen en Assen, waarbij het traject beschadigd werd.
Pleijte, Jan Dirk, Amsterdam 14-3-1923, Student
Woonachtig: Jacob Obrechtplein 1 A, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Anton Marinus Pleijte.
Lid: Was lid van de sabotage- en liquidatiegroep CS6 (Corellistraat 6).
Gearresteerd: 2-8-1943
Gevangenschap in: Weteringschans, Vught, Dachau
Overleden: Dachau 19-4-1945
Pletsers, Hendrik Toussaint, Heerlen 3-3-1921, Metaalbewerker
Woonachtig: Oude Kerkstraat 2, Heerlen
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1952 tot 1974)
Plette, Egbert (Floris), Doornspijk 5-10-1899, Ambtenaar
Woonachtig: Tuindorp S 111, Terwolde
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 12-12-1944
Gevangenschap in: Deventer, Schalkhaar, Oxerhof
Overleden: Woeste Hoeve 8-3-1945 Gefusilleerd
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij was voor de oorlog lid van de SDAP en trad tijdens de oorlog toe tot het CPN-verzet. Hij stencilde De Waarheid. Hij vervalste als ambtenaar op de gemeentesecretarie persoonsbewijzen. Hij verleende hulp aan ondergedoken Joden. Hij maakte deel uit van een sabotagegroep in Terwolde. Hij bracht bemanningsleden van neergeschoten vliegtuigen in veiligheid.
Plette-Rietberg, Evertje, Doornspijk 26-11-1902
Woonachtig: Tuindorp S 111, Terwolde
Woonachtig:
Opmerkingen: Zij maakte deel uit van een sabotagegroep in Terwolde.
Gearresteerd: <1945
Pligt, Hendrik Pieter van der, Utrecht 29-11-1883, Slotenmaker
Woonachtig: Bosch en Vaartstraat 8, Haarlem
Godsdienst: Geen
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Machinebankwerker N.S. C.P.H. Delegatie spoorarbeiders naar Moskou in 1930. Vecht waarschijnlijk in Internationale Brigade in Spanje (1937/8). Actief voor V.V.S.U. (1938).
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Neuengamme 9-2-1942
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: De Centrale Inlichtingendienst verwisselde hem wat Spanje betreft met zijn zoon, die in Spanje gesneuveld is.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Haarlemse Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Jacob baron de Vos van Steenwijk (Liberaal) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen en de Duitse opdracht om mensen aan te wijzen in juni 1941 doorspeelde.
Pligt-Van der Wagt, Hendrika Elisabeth Pauline van der (Riek), Delft 9-5-1900
Woonachtig: Bosch en Vaartstraat 8, Haarlem
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Gescheiden van M. Dirken. Leeft samen met H.P. van der Pligt. Actief communiste. C.P.N. vrouwenbeweging.
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amsterdam, Ravensbrück
Opmerkingen: Zij werd in april 1945 door het Zweedse Rode Kruis vanuit Ravensbrück door het oorlogsgebied in Duitsland via Denemarken naar Malmö in Zweden geëvacueerd.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Haarlemse Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Jacob baron de Vos van Steenwijk (Liberaal) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen en de Duitse opdracht om mensen aan te wijzen in juni 1941 doorspeelde.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1950 tot 1980)
Ploeg, Albertus, Rotterdam 16-12-1903, Stoker grote vaart
Woonachtig: Maashaven 32 B, Rotterdam
Godsdienst: Apostolische Gemeente
Verkiezingen: Was lid van de Gemeenteraad.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Stoker. Gemeenteraad Rotterdam. C.P.H. Afdeling Rotterdam (1932). Spreker op partijcongres C.P.N. (Amsterdam 1935). Partijbestuur C.P.N. (1936; in 1938 niet herkozen).
Opmerkingen: Op hetzelfde adres woonde Cornelis Jacob Marico.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1948 tot 1963)
Ploeg, Geert Jan Cornelis van der, Roosendaal 1-1-1914, Kantoorbediende
Woonachtig: Tiengeburen 9, Rotterdam
Gearresteerd: 1-9-1942
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Amersfoort, Vught
Ploeg, Thomas van der, Beetgum 13-10-1895, Veldarbeider
Woonachtig: 166, Beetgum
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Kandidaat gemeenteraad voor de C.P.N. (1935).
Gearresteerd: 25-6-1941, vrijgelaten 31-7-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl
Opmerkingen: Hij werd vrijgelaten in het kader van een Duitse actie om gearresteerde Friezen vrij te laten.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1952 tot 1968)
Ploeger, Ferdinand (Ferry), Amsterdam 21-12-1915, Huisschilder
Woonachtig: Orteliusstraat 369 II, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een oomzegger van Fredrik Johannes Marcus Ox.
Godsdienst: Geen
Lid: Hij was lid van de Raad van Verzet.
Gearresteerd: 15-7-1944
Gevangenschap in: Weteringschans
Overleden: Overveen 16-7-1944 Gefusilleerd
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Op hetzelfde adres woonde IJsbrand Simon Schilp. Hij plakte pamfletten aan. Hij verspreidde De Waarheid. Hij zamelde geld in voor het Solidariteitsfonds. Hij maakte deel uit van een Raad van Verzet-groep die mensen liquideerde. Hij werd neergeschoten bij een mislukte aanslag op de SD’er Mollis en een dag later liggend op een brancard gefusilleerd.
Ploeger-Gerritze, Johanna Petronella (Hanna), Amsterdam 6-12-1916, Naaister
Woonachtig: Orteliusstraat 369 II, Amsterdam
Verwantschap: Zij was een dochter van Jan Arnold Gerritze en een zuster van Jan Arnold en Johannes Geerbertus Gerritze.
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Opmerkingen: Op hetzelfde adres woonde IJsbrand Simon Schilp.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1948 tot 1984)
Plomij, Heinrich, Amsterdam 25-1-1923
Gearresteerd: 4-6-1943
Gevangenschap in: Oranjehotel
Plooijer, Guurtje (Uut), Zaandam 25-1-1917
Woonachtig: Botenmakersstraat 82, Zaandam
Verwantschap: Zij was een dochter van Marcus sr. en Johanna Cornelis Plooijer-Dooves en een zuster van Marcus Plooijer jr. en Jannetje Bakker-Plooijer.
Opmerkingen: Zij verleende hulp aan onderduikers. Zij werkte samen met Marcus Bakker.
Plooijer, Marcus, Zaandam 14-4-1921
Woonachtig: Botenmakersstraat 82, Zaandam
Verwantschap: Hij was een zoon van Marcus sr. en Johanna Cornelis Plooijer-Doove en een boer van Guurtje Plooijer en Jannetje Bakker-Plooijer.
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Opmerkingen: Hij was voor de oorlog lid van de SDAP. Hij stencilde samen met ‘Kies’ Bakker De Vonk en De Waarheid (‘Kies’ is een naoorlogse bijnaam vanwege een verkiezingsbiljet voor Marcus Bakker waarop stond “Kies Bakker”).
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1949 tot 1984)
Plooijer, Marcus (Berend Heldoorn), Zaandam 4-7-1885, Timmerman
Woonachtig: Botenmakersstraat 82, Zaandam
Verwantschap: Hij was de vader van Marcus jr., Guurtje Plooijer en Jannetje Bakker-Plooijer.
Gearresteerd: 11-1943
Gevangenschap in: Vught
Opmerkingen: Hij was voor de oorlog lid van de SDAP en na de oorlog van de PvdA.
Plooijer-Dooves, Johanna Cornelia, Zaandijk 17-3-1890
Woonachtig: Botenmakersstraat 82, Zaandam
Verwantschap: Zij was de moeder van Marcus jr. Guurtje Plooijer en Jannetje Bakker-Plooijer.
Gearresteerd: 11-1943
Gevangenschap in: Vught
Poede, Eelze, Emmen 24-11-1907, Arbeider
Woonachtig: Emmen
Verwantschap: Hij was een broer van Willem Poede.
Poede, Willem, Valthe 20-12-1912, Arbeider
Woonachtig: Odoorn
Verwantschap: Hij was een broer van Eelze Poede.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1947 tot 1980)
Poeder, Heine, Emmen 3-7-1892, Veenarbeider
Woonachtig: Moorweide 45, Emmer-Compascuum
Godsdienst: Geen
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Communist.
Gearresteerd: 29-3-1941
Gevangenschap in: Assen, Oranjehotel, Amersfoort, Buchenwald, Dachau
Overleden: Dachau 7-10-1942
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verspreide illegale lectuur. Hij werd op last van burgemeester Jan Liebbe Bouma van Emmen door veldwachter Cleef gearresteerd; dezelfde Cleef bracht ook het overlijdensbericht. Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘illeg. Betätigung für die K.P.N.’ De burgemeester van Emmen is volledig verantwoordelijk voor de moord.
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Poel, Dirk Cornelis, Nijmegen 28-6-1895, Journalist
Woonachtig: Vondelstraat 184 I, Amsterdam
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Journalist. Revolutionair propagandist en journalist. Bestuur Nederland – U.d.S.S.R . (1934).
Gijzeling: Zijn naam stond vermeld op de Rotterdamse lijst van communistische gijzelaars die in september 1942 gearresteerd moesten worden. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Poel, J. van der
Woonachtig: Regentesschelaan 22, Leiden
Lid: Was lid van de Perhimpoenan Indonesia.
Opmerkingen: Op hetzelfde adres woonde het echtpaar Johannes Adrianus en Emerentia Adriana Engelberta van Olphen-Van der Ven.
Poel, Jozef Petrus Johannes van der, Amsterdam 12-5-1884, Gemeentewerkman
Woonachtig: Palmdwarsstraat 23, Amsterdam
Verwantschap: Hij was de vader van Willem van der Poel.
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 19-11-1943
Gevangenschap in: Vught, Dachau, Mauthausen
Overleden: Mauthausen 16-12-1944
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij werd gearresteerd wegens het verbergen van Joden.
Poel, Willem van der, Amsterdam 25-7-1914, Groentehandelaar
Woonachtig: Palmgracht 59, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een zoon van Jozef Petrus Johannes van der Poel.
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 5-6-1941
Aktion CPN: Hij werd medio juli 1941 vanuit de gevangenis naar Schoorl overgebracht en gevoegd bij de arrestanten van de Aktion CPN in verband met de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Weteringschans, Schoorl, Amersfoort, Neuengamme, Dachau, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 7-12-1942
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Poelgeest, Arie van, Zaandam 27-12-1913, Timmerman
Woonachtig: Von Zesenstraat 41 III voor, Amsterdam
Spanje: Was tijdens de burgeroorlog als vrijwilliger in Spanje.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Was tijdens burgeroorlog in Spanje.
Gearresteerd: 2-1944, vrijgekomen 9-1944
Gevangenschap in: Amsterdam
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Opmerkingen: Hij liep in de Spaanse burgeroorlog een schot door het hoofd op, waardoor er een stuk uit zijn kaak werd weggeslagen. Hij was stateloos. Tijdens de oorlog vervoerde hij onder andere wapens per bakfiets. Hij werkte in het gewapende verzet samen met Rut Timmer. Hij moest zich uit het gewapende verzet terugtrekken, doordat hij door zijn verwonding een te opvallend figuur was. Hij ging vervolgens De Waarheid verspreiden. Hij kwam vrij doordat toen hij op transport naar kamp Amersfoort werd gezet, op het Centraal Station in Amsterdam bleek dat er door de spoorstaking geen treinen meer reden.
De verzetsman Van Poelgeest, die tijdens de oorlog zijn leven voor Nederland waagde, kreeg in 1947 zijn Nederlanderschap terug van partijen als ARP, KVP en VVD, waarvan de voorgangers tijdens de oorlog op grote schaal met de Duitsers gecollaboreerd hadden en daarmee medeplichtig waren aan de massamoord op veel verzetsmensen.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1948 tot 1975)
Poelgeest, Christiaan Cornelis van, Deventer 23-3-1914, Timmerman
Woonachtig: Buiksloterdijk 138, Amsterdam
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Communist. Wegens opruiing ontslagen uit militaire dienst.
Opmerkingen: Zijn zwager Hermanus van der Pijll woonde boven haar.
Poelgeest-Van der Pijll, Francisca Antonia van, Amsterdam 6-2-1916
Woonachtig: Buiksloterdijk 138, Amsterdam
Verwantschap: Zij was een zuster van Gerrit en Hermanus van der Pijll en Hendrika Henriette Coenradi-Van der Pijll.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Penningmeester afdeling C.J.B. (1935).
Opmerkingen: Haar broer Hermanus van der Pijll woonde boven haar.
Poernomohadi, Raden Mas, Magetan (Nederlandsch Oost Indië) 21-4-1913, Kantoorbediende
Woonachtig: Mooijpiksteeg 3, Leiden
Afkomst: Van Indonesische afkomst
Lid: Was lid van de Perhimpoenan Indonesia.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Perhimpoenan Indonesia (1938).
Opmerkingen: Hij kwam op 10-4-1943 om het leven doordat de trein waarin hij zat door een vliegtuig beschoten werd.
Poernomohadi-Lancel, Maria Antoinette (Rie), Leiden 18-9-1921
Woonachtig: Mooijpiksteeg 3, Leiden
Verwantschap: Zij was een zuster van Janna Christina Soeworso-Lancel.
Lid: Was lid van de Perhimpoenan Indonesia.
Poetiray, Georgine Eveline (Evy), Besoeki Bondowoso (Nederlandsch Oost Indië) 3-7-1918, Studente, artsassistente
Woonachtig: Leidsegracht 117 II, Amsterdam
Afkomst: Van Indonesische afkomst
Lid: Was lid van de Perhimpoenan Indonesia.
Opmerkingen: In maart 1942 kwam zij op dit adres van Geertruida Johanna Struik-Van Boxel wonen, zij woonde eerder enige maanden bij de arts Parlindoegan Loebis in huis.
Pol, Aart, Besoijen 15-11-1886, Fabrieksarbeider
Woonachtig: Noorderbeekstraat 73, Den Haag
Verwantschap: Hij was een broer van Gerrit Pol.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Pol, Gerrit, Besoijen 1-10-1885
Verwantschap: Hij was een broer van Aart Pol.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Pol, Gerrit van der, Den Haag 18-12-1902, Kunstschilder
Woonachtig: Laan van Meerdervoort 502, Den Haag
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Pol, Hendrikus van der, Haarlem 21-2-1908, Heier
Woonachtig: Thorbckestraat 76, Haarlem
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Los werkman. Kandidaat gemeenteraad voor de C.P.N. (1935).
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1947 tot 1986)
Pol, Mevr. van der
Woonachtig: Merelstraat 38, Hilversum
Pol, Theodorus Hubertus Maria van, Maastricht 23-11-1904, Metaaldraaier
Woonachtig: Adolf van Nassaustraat 37 I, Amsterdam
Godsdienst: Rooms Katholiek
Gearresteerd: 6-10-1942
Gevangenschap in: Weteringschans, Amersfoort, Vught, Oranjehotel, Neuengamme
Opmerkingen: Hij werkte bij Stork, waar tegelijkertijd Johannes Antonius Kleijn, Simon Schuit en Johannes Touw.
Pol, Willebrordus Jacobus Joseph Evert van der, Amsterdam 21-2-1890, Rijwielhersteller
Woonachtig: Overtoom 401, Amsterdam
Polak, Benjamin, Amsterdam 30-9-1911, Plakker
Woonachtig: Roetersstraat 20 III, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst
Gearresteerd: 11-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 28-2-1943
Opmerkingen: Ten tijde van arrestatie was hij werknemer van het bedrijf Hollandia-Kattenburg, dat regenjassen voor onder andere de Wehrmacht produceerde. Hij was betrokken bij de illegale bedrijfscel van de CPN binnen dat bedrijf; de belangrijkste activiteit van de bedrijfscel was het verspreiden en lezen van De Waarheid.
Bij het oprollen van de Nederlandse Volksmilitie in Rotterdam door de Rotterdamse Sicherheitsdienst werd een connectie ontdekt met een groep communisten in het Amsterdamse bedrijf Hollandia-Kattenburg en vervolgens dat De Waarheid daar op vrij grote schaal verspreid werd. De chef van de Rotterdamse Sicherheitsdienst Kriminalrat Herbert Wölk gaf het door aan de centrale Sicherheitsdienst in Den Haag en die deed onder leiding van Albert Barkov een inval, pakte alle Joodse werknemers op en liet een eerder gearresteerde voormalige werkneemster de lezers van De Waarheid onder hen aanwijzen. Ook hij werd aangewezen. Verder werd een groot aantal gezinsleden van de arrestanten van huis opgehaald. De aangewezen lezers werden naar het Oranjehotel overgebracht, waar ze tijdens verhoren mishandeld werden. De overige gearresteerde werknemers en alle gezinsleden gingen rechtstreeks naar Westerbork. Bij de verhoren van de lezers werden aanwijzingen voor sabotage van de kwaliteit van de productie ontdekt. De lezers werden op 26 november ook naar Westerbork overgebracht. Bijna alle opgepakten, inclusief de opgepakte gezinsleden, werden op 30 november naar Auschwitz afgevoerd, waar bijna iedereen op respectievelijk 3 december 1942 en 28 februari 1943 vermoord werd. Slechts een paar opgepakte mensen overleefden de actie. De actie was in de eerste plaats gericht tegen de communistische Nederlandse Volksmilitie, waar overigens slechts een paar werknemers bij betrokken waren. De actie had daarnaast ook een sterk antisemitisch karakter, wat duidelijk blijkt dat ook kleine kinderen vermoord werden. De Duitse actie resulteerde in enige honderden doden.
Polak, Benjamin Sally, Nijmegen 12-9-1913, Arts
Woonachtig: Bosbesstraat 30 / Rivierenlaan 6 III, Den Haag / Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Hans en Samson Polak.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Gearresteerd: 10-1943, Gevlucht eind 1943
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Student geneeskunde. Communist. Spreker. Lid van studentengroep binnen het Comité van Waakzaamheid van Nederlandse Intellectuelen (1937). Landelijk penningmeester Studenten Comité tegen Oorlog en Fascisme.
Opmerkingen: Hij heeft voor de oorlog ook enige tijd in het communistische gemeenschapshuis in de Bankastraat 131 gewoond, waar hij samenleefde met de fotografe Emmy Eugenie Andriesse. Alhoewel hij vanwege zijn studie voor arts al voor de oorlog van Den Haag naar Amsterdam was vertrokken, droeg hij in het begin van de oorlog via zijn broers Hans en Samson bij aan het Haags communistisch verzet. Hij was op 9 juli 1941 de laatste Nederlandse Jood die als arts afstudeerde. Na zijn artsexamen mocht hij alleen Joden behandelen. Hij behandelde ondergedoken Joden en verzetsmensen. Hij behandelde ondergedoken Joden en verzetsmensen. Zijn huis aan de Rivierenlaan was een centrum voor communistische verzetsactiviteiten en ook de top van de Raad van Verzet vergaderde er. Hij zat een poos ondergedoken bij Wilhelm Jungmann, die bij Vrij Nederland betrokken was. Hij werd in oktober 1943 gearresteerd en in de Hollandsche Schouwburg opgesloten, waar hij als aangestelde arts een speciale positie kreeg en waaruit hij bij de ontruiming van het gebouw weer wist te ontsnappen door uit het dakraam te klimmen. Na de oorlog werd hij voor de CPN een actief lid van de Eerste Kamer.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1947 tot 1987)
Polak-Eldering, Petronella Everdina (Petra, Pim), Rotterdam 6-10-1909
Woonachtig: Rivierenlaan 6 III, Amsterdam
Godsdienst: Remonstrants
Lid: Was betrokken bij De Vrije Katheder.
Opmerkingen: Haar woning werd gebruikt voor vergaderingen van de Raad van Verzet.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1948 tot 1971)
Polak, Hans, Nijmegen 2-4-1916, Student
Woonachtig: Trompstraat 81 / Leyweg 584, Den Haag
Verwantschap: Hij was een broer van Benjamin Sally en Samson Polak.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Geen
Lid: Was betrokken bij De Vrije Katheder.
Gearresteerd: 24-4-1944
Gevangenschap in: Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz, Groß-Rosen, Dachau
Overleden: Dachau 20-2-1945
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Aan het begin van de oorlog woonde hij in de Breitnerstraat in Rotterdam. Hij verrichtte werkzaamheden voor De Waarheid en De Vrije Katheder. Hij werkte binnen het verzet nauw samen met zijn vriend Frits Boverhuis, die later naar Amsterdam vertrok. Daarnaast werkte hij ook samen met Herman Lelie. Hij legde zijn ingenieursexamen in het geheim af. Hij is in 1941 ondergedoken Neeltje Vonk aan de Kranenburgweg 11. Om zijn sporen uit te wissen had hij kans gezien de woningkaart op het stadhuis te verwijderen, maar daar kwamen ambtenaren achter die een replicakaart invoegden en zelfs wisten te reconstrueren dat hij daar gewoond had. Hij vervalste persoonsbewijzen. Vanwege de aanleg van de Atlantikwall moest Vonk haar woning verlaten en dook hij enkele weken onder bij de communistische verzetsman Antonius Montfoort, die voor zijn verzetsgroep blanco persoonsbewijzen kon leveren die voor onderduikers bestemd waren, en vervolgens bij Kees Hos, die hem hielp bij het namaken van stempels in persoonsbewijzen. Polak hielp ongeveer 80 onderduikers aan een vals PB. De laatste periode werkte hij in het kader van de Landelijke Organisatie voor Hulp aan Onderduikers. Hij speelde een belangrijke rol in de Persoons Bewijs Centrale; hij zou 80 personen een vals persoonsbewijs hebben bezorgd. De laatste periode werkte hij in het kader van de Landelijke Organisatie voor Hulp aan Onderduikers.
Zij onderduikadres werd ontdekt door de V-Mann Johannes Bosschieter die voor premies zowel Joden als communisten aan de Sicherheitsdienst verraadde. Hij werd gearresteerd door Johannes Hendrik Christiaan Krom (Judenreferat van de Sicherheitsdienst), Cornelis van Baarle, Antonie Bolland, Heinz Lempke (alle drie Documentatiedienst) en de V-Mann Johannes Antonius Bosschieter. Hij had zijn dochtertje geleerd naar de niet-Joodse naam ‘Lineke’ te luisteren, ‘mamma’ en ‘pappa’ zeggen tegen het echtpaar Hos en haar onder de valse naam ‘Evelyne’ in de officiële papieren van het echtpaar Hos laten zetten, zodat ze voor zijn dochter door ging. Daardoor werd zijn dochter in eerste instantie niet gearresteerd werd en kon enkele uren later door het communistische verzet in veiligheid kon worden gebracht, waardoor na een controle in het bevolkingsregister haar arrestatie vlak daarop mislukte.
Bij de huiszoeking werden door de politie de volgende zaken gestolen: fototoestel, filmtoestel, gouden broche, gouden armband, 200 gulden, linnengoed, gouden manchetknopen, studieboeken, twee kostuums.
Hij werd zwaar mishandeld (gemarteld) door de Haagse politieman Johannes Hendrik Christiaan Krom, hij moest kniebuigingen maken en werd geschopt en geslagen, terwijl zijn echtgenote moest toekijken. Kees Hos en Petronella Eldering wilden hem uit Westerbork helpen vluchten, maar hij wilde zijn daar ook verblijvende broer Samson niet in de steek laten. In Westerbork had hij contact met de ouders van Anne Frank.
Polak-Kupferschmied, Channah Sarah (Anna), Keulen 24-9-1914
Woonachtig: Trompstraat 81 / Leyweg 584, Den Haag
Verwantschap: Zij was een zuster van Abitsch en Baruch Usher Kupferschmied.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Lid: Was betrokken bij De Vrije Katheder.
Gearresteerd: 24-4-1944
Gevangenschap in: Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz, Ravensbrück
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Opmerkingen: Zij werkte mee met het studentenverzetsblad De Vrije Katheder. Zij werd zwaar mishandeld (gemarteld) door de Haagse politieman Johannes Hendrik Christiaan Krom. In Westerbork en Auschwitz had zij contact met de ouders van Anne Frank. Na de oorlog hertrouwde zij met Cornelis Fels. Zij werd na de oorlog voorzitster van het Auschwitz-comité.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1952 tot 1985)
Polak, Herman, Amsterdam 11-2-1904, Perser
Woonachtig: Blasiusstraat 121 II, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst
Gearresteerd: 11-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 28-2-1943
Opmerkingen: Ten tijde van arrestatie was hij werknemer van het bedrijf Hollandia-Kattenburg, dat regenjassen voor onder andere de Wehrmacht produceerde. Hij was betrokken bij de illegale bedrijfscel van de CPN binnen dat bedrijf; de belangrijkste activiteit van de bedrijfscel was het verspreiden en lezen van De Waarheid.
Bij het oprollen van de Nederlandse Volksmilitie in Rotterdam door de Rotterdamse Sicherheitsdienst werd een connectie ontdekt met een groep communisten in het Amsterdamse bedrijf Hollandia-Kattenburg en vervolgens dat De Waarheid daar op vrij grote schaal verspreid werd. De chef van de Rotterdamse Sicherheitsdienst Kriminalrat Herbert Wölk gaf het door aan de centrale Sicherheitsdienst in Den Haag en die deed onder leiding van Albert Barkov een inval, pakte alle Joodse werknemers op en liet een eerder gearresteerde voormalige werkneemster de lezers van De Waarheid onder hen aanwijzen. Ook hij werd aangewezen. Verder werd een groot aantal gezinsleden van de arrestanten van huis opgehaald. De aangewezen lezers werden naar het Oranjehotel overgebracht, waar ze tijdens verhoren mishandeld werden. De overige gearresteerde werknemers en alle gezinsleden gingen rechtstreeks naar Westerbork. Bij de verhoren van de lezers werden aanwijzingen voor sabotage van de kwaliteit van de productie ontdekt. De lezers werden op 26 november ook naar Westerbork overgebracht. Bijna alle opgepakten, inclusief de opgepakte gezinsleden, werden op 30 november naar Auschwitz afgevoerd, waar bijna iedereen op respectievelijk 3 december 1942 en 28 februari 1943 vermoord werd. Slechts een paar opgepakte mensen overleefden de actie. De actie was in de eerste plaats gericht tegen de communistische Nederlandse Volksmilitie, waar overigens slechts een paar werknemers bij betrokken waren. De actie had daarnaast ook een sterk antisemitisch karakter, wat duidelijk blijkt dat ook kleine kinderen vermoord werden. De Duitse actie resulteerde in enige honderden doden.
Zijn partner en kind van vijftien jaar werden ook meteen opgepakt, naar Westerbork overgebracht en op 3 december 1942 in Auschwitz vermoord.
Polak, Jacob (Jaap), Amsterdam 6-3-1892, Incasseerder
Woonachtig: Tesselschadestraat 23, Haarlem
Verwantschap: Hij was de vader van Rudolf Polak.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Koopman. Communist. Werkt in het geheim.
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 17-8-1942
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verrichtte werkzaamheden voor De Vonk en De Waarheid.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Haarlemse Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Jacob baron de Vos van Steenwijk (Liberaal) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen en de Duitse opdracht om mensen aan te wijzen in juni 1941 doorspeelde.
Polak-Smit, Dina Alida (Dé), Amsterdam 3-11-1890
Woonachtig: Tesselschadestraat 23, Haarlem
Verwantschap: Zij was de moeder van Rudolf Polak.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1952 tot 1956)
Polak, Joseph, Amsterdam 26-8-1921, Perser
Woonachtig: Lepelstraat 43 II, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst
Gearresteerd: 11-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz, Malapane
Overleden: Malapane 31-7-1943
Opmerkingen: Ten tijde van arrestatie was hij werknemer van het bedrijf Hollandia-Kattenburg, dat regenjassen voor onder andere de Wehrmacht produceerde. Hij was betrokken bij de illegale bedrijfscel van de CPN binnen dat bedrijf; de belangrijkste activiteit van de bedrijfscel was het verspreiden en lezen van De Waarheid.
Bij het oprollen van de Nederlandse Volksmilitie in Rotterdam door de Rotterdamse Sicherheitsdienst werd een connectie ontdekt met een groep communisten in het Amsterdamse bedrijf Hollandia-Kattenburg en vervolgens dat De Waarheid daar op vrij grote schaal verspreid werd. De chef van de Rotterdamse Sicherheitsdienst Kriminalrat Herbert Wölk gaf het door aan de centrale Sicherheitsdienst in Den Haag en die deed onder leiding van Albert Barkov een inval, pakte alle Joodse werknemers op en liet een eerder gearresteerde voormalige werkneemster de lezers van De Waarheid onder hen aanwijzen. Ook hij werd aangewezen. Verder werd een groot aantal gezinsleden van de arrestanten van huis opgehaald. De aangewezen lezers werden naar het Oranjehotel overgebracht, waar ze tijdens verhoren mishandeld werden. De overige gearresteerde werknemers en alle gezinsleden gingen rechtstreeks naar Westerbork. Bij de verhoren van de lezers werden aanwijzingen voor sabotage van de kwaliteit van de productie ontdekt. De lezers werden op 26 november ook naar Westerbork overgebracht. Bijna alle opgepakten, inclusief de opgepakte gezinsleden, werden op 30 november naar Auschwitz afgevoerd, waar bijna iedereen op respectievelijk 3 december 1942 en 28 februari 1943 vermoord werd. Slechts een paar opgepakte mensen overleefden de actie. De actie was in de eerste plaats gericht tegen de communistische Nederlandse Volksmilitie, waar overigens slechts een paar werknemers bij betrokken waren. De actie had daarnaast ook een sterk antisemitisch karakter, wat duidelijk blijkt dat ook kleine kinderen vermoord werden. De Duitse actie resulteerde in enige honderden doden.
Polak, Karl, Amsterdam 16-2-1919, Publicist
Woonachtig: 2e Tesselschadestraat 23, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Opmerkingen: Hij verspreidde pamfletten huis aan huis verspreid, plakte ze aan muren en schilderde leuzen.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1961 tot 1964)
Polak-Klatser, Nora, Amsterdam 16-2-1920
Woonachtig: 2e Tesselschadestraat 23, Amsterdam / 3e Wittenburgerdwarsstraat 78 (Bedrijfspand technische uitgeverij Stam), Amsterdam
Verwantschap: Zij was een zuster van Leo Klatser.
Opmerkingen: Zij heeft samen met Andreas van Oosten pamfletten huis aan huis verspreid, plakte ze aan muren en schilderde leuzen. Zij heeft onderdak geboden aan onderduikers. Het pand 3e Wittenburgerdwarsstraat 78 diende als opslagplaats voor wapens voor CS6 en tevens als contactadres voor leden van CS6. Op dit adres kwamen bijeen voor vergaderingen Pam Pooters, Mien Pooters Weber, Nel Pooters, Hans Katan, Leo Frida, Reina Prinsen Geerlings en Marietje Harthoorn-IJzerman. Zij heeft per boot Joodse kinderen in Friesland onder gebracht.
Polak, Levie, Amsterdam 23-8-1905, Plakker
Woonachtig: Louis Bothastraat 18 III, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst
Gearresteerd: 11-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 28-2-1943
Opmerkingen: Hij was buurman van Franciscus Borsboom. Ten tijde van arrestatie was hij werknemer van het bedrijf Hollandia-Kattenburg, dat regenjassen voor onder andere de Wehrmacht produceerde. Hij was betrokken bij de illegale bedrijfscel van de CPN binnen dat bedrijf; de belangrijkste activiteit van de bedrijfscel was het verspreiden en lezen van De Waarheid.
Bij het oprollen van de Nederlandse Volksmilitie in Rotterdam door de Rotterdamse Sicherheitsdienst werd een connectie ontdekt met een groep communisten in het Amsterdamse bedrijf Hollandia-Kattenburg en vervolgens dat De Waarheid daar op vrij grote schaal verspreid werd. De chef van de Rotterdamse Sicherheitsdienst Kriminalrat Herbert Wölk gaf het door aan de centrale Sicherheitsdienst in Den Haag en die deed onder leiding van Albert Barkov een inval, pakte alle Joodse werknemers op en liet een eerder gearresteerde voormalige werkneemster de lezers van De Waarheid onder hen aanwijzen. Ook hij werd aangewezen. Verder werd een groot aantal gezinsleden van de arrestanten van huis opgehaald. De aangewezen lezers werden naar het Oranjehotel overgebracht, waar ze tijdens verhoren mishandeld werden. De overige gearresteerde werknemers en alle gezinsleden gingen rechtstreeks naar Westerbork. Bij de verhoren van de lezers werden aanwijzingen voor sabotage van de kwaliteit van de productie ontdekt. De lezers werden op 26 november ook naar Westerbork overgebracht. Bijna alle opgepakten, inclusief de opgepakte gezinsleden, werden op 30 november naar Auschwitz afgevoerd, waar bijna iedereen op respectievelijk 3 december 1942 en 28 februari 1943 vermoord werd. Slechts een paar opgepakte mensen overleefden de actie. De actie was in de eerste plaats gericht tegen de communistische Nederlandse Volksmilitie, waar overigens slechts een paar werknemers bij betrokken waren. De actie had daarnaast ook een sterk antisemitisch karakter, wat duidelijk blijkt dat ook kleine kinderen vermoord werden. De Duitse actie resulteerde in enige honderden doden.
Zijn partner, kind van dertien jaar en tweeling van negen jaar werden ook meteen opgepakt, naar Westerbork overgebracht en op 3 december 1942 in Auschwitz vermoord.
Polak, Maurits (Jan Plank, Cocadorus, Maup), Amsterdam 8-3-1904, Standwerker
Woonachtig: Huizerstraatweg 11, Naarden
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Bernburg 25-6-1942 Vergast met koolmonoxide
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Naardense Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Jacob Boddens Hosang was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Polak, Michel, Amsterdam 17-10-1887, Perser
Woonachtig: Smitstraat 40 II, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst
Gearresteerd: 11-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 3-12-1942
Opmerkingen: In hetzelfde pand een verdieping hoger woonden Aartje Hofman en Johannes Frederik Meijer en hij was een buurman van Meijer Eijl. Ten tijde van arrestatie was hij werknemer van het bedrijf Hollandia-Kattenburg, dat regenjassen voor onder andere de Wehrmacht produceerde. Hij was betrokken bij de illegale bedrijfscel van de CPN binnen dat bedrijf; de belangrijkste activiteit van de bedrijfscel was het verspreiden en lezen van De Waarheid.
Bij het oprollen van de Nederlandse Volksmilitie in Rotterdam door de Rotterdamse Sicherheitsdienst werd een connectie ontdekt met een groep communisten in het Amsterdamse bedrijf Hollandia-Kattenburg en vervolgens dat De Waarheid daar op vrij grote schaal verspreid werd. De chef van de Rotterdamse Sicherheitsdienst Kriminalrat Herbert Wölk gaf het door aan de centrale Sicherheitsdienst in Den Haag en die deed onder leiding van Albert Barkov een inval, pakte alle Joodse werknemers op en liet een eerder gearresteerde voormalige werkneemster de lezers van De Waarheid onder hen aanwijzen. Ook hij werd aangewezen. Verder werd een groot aantal gezinsleden van de arrestanten van huis opgehaald. De aangewezen lezers werden naar het Oranjehotel overgebracht, waar ze tijdens verhoren mishandeld werden. De overige gearresteerde werknemers en alle gezinsleden gingen rechtstreeks naar Westerbork. Bij de verhoren van de lezers werden aanwijzingen voor sabotage van de kwaliteit van de productie ontdekt. De lezers werden op 26 november ook naar Westerbork overgebracht. Bijna alle opgepakten, inclusief de opgepakte gezinsleden, werden op 30 november naar Auschwitz afgevoerd, waar bijna iedereen op respectievelijk 3 december 1942 en 28 februari 1943 vermoord werd. Slechts een paar opgepakte mensen overleefden de actie. De actie was in de eerste plaats gericht tegen de communistische Nederlandse Volksmilitie, waar overigens slechts een paar werknemers bij betrokken waren. De actie had daarnaast ook een sterk antisemitisch karakter, wat duidelijk blijkt dat ook kleine kinderen vermoord werden. De Duitse actie resulteerde in enige honderden doden.
Zijn partner werd ook meteen opgepakt, naar Westerbork overgebracht en op 3 december 1942 in Auschwitz vermoord.
Polak, Philip, Amsterdam 21-2-1895, Diamantslijper
Woonachtig: 2e Jan Steenstraat 117 I, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Gearresteerd: 13-8-1943
Gevangenschap in: Vught, Westerbork, Auschwitz
Polak, Rudolf (Rudi), Amsterdam 15-11-1917, Werktuigkundige
Woonachtig: Marnixstraat 390, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een zoon van Jacob en Dina Alida Polak Smit.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Lid: Was lid van de sabotage- en liquidatiegroep CS6 (Corellistraat 6).
Spanje: Was tijdens de burgeroorlog als vrijwilliger in Spanje.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Communist. Verloor door dienen in republikeins leger in Spanje het Nederlanderschap.
Opmerking: Hij was stateloos. Hij verleende hulp aan onderduikers en vervaardigde springstoffen voor aanslagen. Hij verspreidde De Waarheid. Hij deed in 1943 met Jean-Paul Vroom een poging om via Spanje naar Engeland te vluchten, maar kwam niet verder dan Parijs. In Parijs voegde hij zich bij het Frans verzet, maar was tevens behulpzaam bij de vlucht van Nederlandse Joden naar Spanje, die als bouwvakkers vermomd door Krijn Hendrik Taconis en Jacob Penraat naar Amsterdam werden gebracht.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1947 tot 1969)
Polak, Samson (Sam), Nijmegen 1-1-1900, Vertegenwoordiger
Woonachtig: Ampèrestraat 196, Den Haag
Verwantschap: Hij was een broer van Benjamin Sally en Hans Polak.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 27-4-1944
Gevangenschap in: Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Midden Europa 15-3-1945 Tijdens dodenmars om het leven gekomen
Holocaust: Hij werd gearresteerd in verband met verzetsactiviteiten, maar vervolgens ter vermijding van rompslomp doorgestuurd naar Westerbork, omdat bij de Sicherheitsdienst sinds oktober 1942 bekend was dat de Joden vandaar de dood in werden gedreven.
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij werkte in het verzet nauw samen met zijn broer Hans. Hij is in 1941 ondergedoken. Hij verzorgde bonkaarten en bonen voor onderduikers. In 1944 zat hij in de Ampèrestraat 196 ondergedoken bij Catharina Pigge. Op 27 april 1944 was er een bijeenkomst van communistische verzetsmensen en de daarheen gevluchte Cornelis Hos om de situatie na de arrestatie van Hans Polak te bespreken. Toen deed een team van de Sicherheitsdienst, bestaande uit Fritz Ernst Koch, Johannes Hendrik Christiaan Krom, Christiaan Willem Johan Baron van Boetzelaer (alle drie Judenreferat van de Sicherheitsdienst), Antonie Bolland (Documentatiedienst) en Johannes Antonie Bosschieter (V-Mann), een inval en arresteerde alle aanwezigen: Samson Polak, Catharina Pigge, Cornelis Hos en Andries Gritter. Samson had zich in een muurkast verborgen, maar werd door Bosschieter gevonden. In Westerbork had hij contact met de ouders van Anne Frank.
Polak-Van Gich, Sophia, Rotterdam 31-7-1896
Woonachtig: Ampèrestraat 196, Den Haag
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Polder, Willem van de, Rotterdam 7-10-1900, Grondwerker
Woonachtig: Jacominastraat 70 A, Rotterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Tremmer. Sectiebestuur C.P.N. Rotterdam (1938).
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 17-1-1943
Gijzeling: Gearresteerd doordat zijn naam stond vermeld op de Rotterdamse lijst van communistische gijzelaars die in september 1942 gearresteerd moesten worden. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Vught, Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Cap Arcona 3-5-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij maakte propaganda voor De Waarheid. Hij werd gearresteerd omdat hij lid zou zijn van de NVM en de CPN.
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de moord, omdat ze de lijst van de Centrale Inlichtingendienst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Polderman, Cornelis, Vlissingen 11-6-1894, Grondwerker
Woonachtig: Linschotenstraat 4, Amsterdam
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 21-1-1943, vrijgekomen 25-1-1943
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam
Opmerkingen: Hij werd gearresteerd omdat hij lid zou zijn van de NVM.
Poldervaart, Menno Victor, Utrecht 25-6-1917, Directeur van een drukkerij
Woonachtig: Landbouwstraat 23, Schagen
Gearresteerd: 1944, vrijgekomen 1944
Gevangenschap in: Weteringschans
Opmerkingen: Hij drukte communistische illegale bladen. Vanaf zomer 1943 drukte hij Vrij Nederland.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1947 tot 1980)
Poldervaart-Snoek, Cornelia (Corrie), Gorinchem 26-3-1915
Woonachtig: Landbouwstraat 23, Schagen
Opmerkingen: Zij was koerierster. Zij bracht het illegale drukwerk van haar echtgenoot naar de verspreiders.
Polko, Hendrik, Wildervank 22-5-1887, Machinist
Woonachtig: Stephensonstraat, Groningen
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Machinist N.S. Communist.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1949 tot 1966)
Polman, Gradus Theodorus, Arnhem 23-3-1897, Machinebankwerker
Woonachtig: Hommelscheweg 322, Arnhem
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Geeft onderdak aan Duitse anarchisten (1926). Wordt abusievelijk ook genoemd G.Th. Tolman.
Gearresteerd: 15-3-1943
Gevangenschap in: Vught, Dachau
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Opmerkingen: In Vught stond vermeld als arrestatiereden ‘Grund der Sch.h. [Schutzhaft] ill. CPN’ en op een ander formulier gaf hij op ‘In Besitz von einem Pamphlet gewesen’.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1953 tot 1947)
Polman-Jansen, Antje Lubertha, Heteren 25-11-1901
Woonachtig: Hommelscheweg 322, Arnhem
Gearresteerd: 15-3-1943
Gevangenschap in: Vught
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Pompe, Pieter van de, Leiden 24-3-1905, Grondwerker
Woonachtig: Kemperstraat 149
Gearresteerd: 25-5-1943
Gevangenschap in: Oranjehotel
Ponger, Margaretha Maria Antonia (Gré, Margot, Freddie), Amsterdam 5-8-1919, Verpleegster
Woonachtig: Noordermarkt 32, Amsterdam
Lid: Was lid van de sabotage- en liquidatiegroep CS6 (Corellistraat 6).
Gearresteerd: 28-3-1944
Gearresteerd: Amstelveenscheweg, Oranjehotel, Vught, Ravensbrück
Opmerkingen: Ze vervoerde wapens en valse papieren en schaduwde personen. Na de oorlog huwde ze met Theodorus Johannes Jozef Verleun.
Ponstijn, Jan Petrus, Amsterdam 30-10-1883, Kunstschilder
Woonachtig: Jekerstraat 45 III, Amsterdam
Verwantschap: Hij was de vader van Harmina Catharina Baruch-Ponstijn.
Pont, Machiel, Leiden 2-2-1900, Los werkman
Woonachtig: Slaghekstraat 141, Rotterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Magazijnknecht. Sectiebestuur C.P.N. (1938).
Gearresteerd: 24-9-1942, vrijgelaten 19-11-1943
Gijzeling: Gearresteerd doordat zijn naam stond vermeld op de Rotterdamse lijst van communistische gijzelaars die in september 1942 gearresteerd moesten worden. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Gevangenschap in: Amersfoort, Vught
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst van de Centrale Inlichtingendienst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Ponte, Simon, Rotterdam 27-2-1884, Gereedschapsmaker
Woonachtig: Westerbeekstraat 54, Rotterdam
Verwantschap: Hij was de vader van Simon Ponte en de stiefvader van Johannes van Weelden en Meereke van Gemert-Van Weelden.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 1-9-1942
Gevangenschap in: Noordsingel Rotterdam, Amersfoort, Vught
Overleden: Vught 25-1-1943
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verrichtte werkzaamheden voor De Waarheid.
Ponte-Been, Anna, Rotterdam 20-5-1889
Woonachtig: Westerbeekstraat 54, Rotterdam
Verwantschap: Zij was de moeder van Johannes van Weelden, Meereke van Gemert-Van Weelden en Simon Ponte.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1954 tot 1969)
Ponte, Simon, Rotterdam 28-2-1921, Timmerman
Woonachtig: Westerbeekstraat 54, Rotterdam
Verwantschap: Hij was een zoon van Simon Ponte en een halfbroer van Jan van Weelden.
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 1-9-1942
Gevangenschap in: Noordsingel Rotterdam, Amersfoort, Utrecht, Oranjehotel, Vught, Sachsenhausen, Buchenwald
Overleden: Buchenwald 23-4-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verrichtte werkzaamheden voor De Waarheid en verspreidde De Roode Sirene.
Pool, Johannes, Emmen 19-12-1930, Mijnwerker
Woonachtig: Vrankstraat 56, Heerlen
Naoorlogse Communistenjacht: Hij wordt in naoorlogse rapporten van de BVD genoemd.
Poolen-Mooij, Maria (Marie), Vlaardinger Ambacht 16-8-1904
Woonachtig: Van Harenstraat 15, Rotterdam
Godsdienst: Gereformeerde Kerken
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Sectiebestuur C.P.N. (1938).
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amsterdam, Düsseldorf, Hannover, Bremen, Hamburg, Ravensbrück
Verantwoordelijkheid: Zij werd door de Rotterdamse Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1959 tot 1971)
Pools, Henri Joseph (Henk), Beverwijk 12-3-1919, Monteur
Woonachtig: Populierenstraat 19, Beverwijk
Gearresteerd: 16-4-1944, vrijgekomen 11-8-1944
Gevangenschap in: Amersfoort
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Opmerkingen: Hij pleegde samen met anderen enkele aanslagen op NSB’ers en medewerkers van de Duitse bezetter. Als represaille werden bij een razzia 486 mensen gearresteerd. Zonder dat de Duitsers het wisten kregen ze met Henk Pools een van de aanslagplegers in handen. Hij werd na enige tijd vrijgelaten.
Pools-Bruijns, Elisabeth, Beverwijk 24-5-1916
Woonachtig: Populierenstraat 19, Beverwijk
Verwantschap: Zij was de dochter van Johannes Bruijns.
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Poons, Karel Emanuel, Amsterdam 14-8-1912, Danser
Woonachtig: Nieuwe Hoogstraat 30 IV, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Opmerkingen: Hij dook vanwege zijn Joodse achtergrond onder. Hij werkte samen met Marion Philippa van Binsbergen en de bewoners van de villa ‘‘t Hooge Nest’ (de families Brandes en Brilleslijper) in Naarden. Toen Marion van Binsbergen een politieman doodschoot die een gezin van Joodse onderduikers dreigde te ontdekken, werkte hij het lijk via een uitvaartverzorger weg het bovenop het lijk in een voor begraving reeds gecontroleerde kist te leggen.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1952 tot 1969)
Poons, Maurits, Amsterdam 13-5-1902, Verpleger
Woonachtig: Westlandgracht 191 I, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1952 tot 1976)
Poortvliet, K.
Woonachtig: Wolvenplein, Utrecht
Poot, Johannes Fredericus, Delft 19-6-1887, Werkman
Woonachtig: Anna Boogerd 17, Delft
Verwantschap: Hij was de vader van Karel Frederik Poot.
Opmerkingen: Gezien de aantekening van de Centrale Inlichtingendienst bij Maria Geertruida Maria Geertruida heeft hij op een eerdere versie van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst gestaan.
Poot-Van Woggelum, Maria Geertruida, Delft 31-10-1892
Woonachtig: Anna Boogerd 17, Delft
Verwantschap: Zij was de moeder van Karel Frederik Poot en een zuster van Albertus Cornelis, Cornelis Hendrik, Jacobus Johannes en Wilhelmus Willebrordus Mattheus van Woggelum.
Verwantschap: Zij was en een zuster van Albertus Cornelis, Cornelis Hendrik, Jacobus Johannes en Wilhelmus Willebrordus Mattheus van Woggelum en Maria Geertruida Poot-Van Woggelum.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Echtgenote van J.F. Colporteert communistische propaganda.
Poot, Karel Frederik, Delft 28-4-1911, Arbeider
Woonachtig: Klein Delfgauw 1, Delft
Verwantschap: Hij was een zoon van Johannes Fredericus Poot en Maria Geertruida van Woggelum
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Bestuur afdeling C.J.B. (1932).
Pooters, Alida Antonetta (Ali), Amsterdam 2-3-1914, Coupeuse
Woonachtig: Schipbeekstraat 24 III, Amsterdam
Verwantschap: Zij was een dochter van Petrus Antonius Martinus en een zuster van Cornelia Maria, Petronella Johanna, Petrus Antonius Martinus en Sophia Maria Pooters en Wilhelmina Christina Alberdina Meijer-Pooters.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Communiste. Werkzaam bij de administratie van drukkerij Atalanta (De Tribune) (1933).
Lid: Was lid van de sabotage- en liquidatiegroep CS6 (Corellistraat 6).
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Opmerkingen: Zij woonde samen met Willem Jakobus de Nijs met wie zij na de oorlog huwde. Zij fungeerde als koerierster voor de kaderkranten van De Waarheid.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1952 tot 1986)
Pooters, Cornelia Maria, Amsterdam 26-12-1919, Dienstbode
Woonachtig: Lijnbaansgracht 293, Amsterdam
Verwantschap: Zij was een dochter van Petrus Antonius Martinus en een zuster van Alida Antonetta, Petronella Johanna, Petrus Antonius Martinus en Sophia Maria Pooters en Wilhelmina Christina Alberdina Meijer-Pooters.
Lid: Was lid van de sabotage- en liquidatiegroep CS6 (Corellistraat 6).
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1954 tot 1980)
Pooters, Petronella Johanna (Nel, Annie, Ida), Amsterdam 22-5-1915
Woonachtig: Waverstraat 62 III, Amsterdam
Verwantschap: Zij was een dochter van Petrus Antonius Martinus en een zuster van Alida Antonetta, Cornelia Maria, Petrus Antonius Martinus en Sophia Maria Pooters en Wilhelmina Christina Alberdina Meijer-Pooters.
Lid: Was lid van de sabotage- en liquidatiegroep CS6 (Corellistraat 6).
Gearresteerd: eerste arrestatie 31-8-1943, vrijgekomen 24-12-1943, tweede arrestatie <3-1944
Gevangenschap in: Weteringschans, Vught, Utrecht, Kleef, Hannover, Keulen, Berlijn, Ravensbrück, Sachsenhausen
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Opmerkingen: Zij werd gearresteerd in de woning van Willem Meijer aan de Waverstraat 67 III door de agent Mollis van de Amsterdamse Politie Inlichtingendienst uit de Nieuwe Doelenstraat.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1952 tot 1988)
Pooters, Petrus Antonius Martinus, Amsterdam 18-6-1881
Woonachtig: 1e Atjehstraat 44 II, Amsterdam
Verwantschap: Hij was de vader van Alida Antonetta, Cornelia Maria, Petronella Johanna, Petrus Antonius Martinus en Sophia Maria Pooters en Wilhelmina Christina Alberdina Meijer-Pooters.
Godsdienst: Geen
Lid: Was lid van de sabotage- en liquidatiegroep CS6 (Corellistraat 6).
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Pooters, Petrus Antonius Martinus (Pam, Pam Vos), Amsterdam 28-8-1911, Journalist, woningopzichter
Woonachtig: Holendrechtstraat 47 I, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een zoon van Petrus Antonius Martinus Alida Antonetta en een broer van Alida Antonetta, Cornelia Maria, Petronella Johanna, Sophia Maria en Wilhelmina Christina Alberdina Meijer-Pooters.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Kleermaker. Communist. Bestuur E.M.M. (1937).
Lid: Was lid van de sabotage- en liquidatiegroep CS6 (Corellistraat 6).
Gearresteerd: 6-8-1943
Gevangenschap in: Weteringschans
Overleden: Overveen 1-10-1943 Gefusilleerd
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Opmerkingen: Hij werd op 23 januari 1943 in Amsterdam opgeroepen om op het bureau te verschijnen. Daar werd hij aangehouden vanwege het onbevoegd in bezit hebben van een stapeltje distributie stamkaarten; hij werd na twee dagen weer heen gezonden (vermoedelijk ten behoeve van onderduikers). Hij werd door de Haagse Politie Inlichtingendienst opgespoord, die de Joodse Jacob Lion Mendels (oorspronkelijk lid RSAP) met deportatie van zijn ouders chanteerde en daarmee dwong om via pater Bernardus Vroom bij de Amsterdamse CPN te infiltreren. Pooters werd gearresteerd door het ‘Sonderkommando Munt’ van de Haagse Sicherheitsdienst, dat zich richtte op de groep Wollweber met zijn geheime zenders. Er werd geschoten toen Pooters trachtte te vluchten. Het Sonderkommando bestond uit Johannes Munt, Otto Lange en Wilhelm Mönnich en werd aangevuld met enkele Sicherheitsdienstmannen uit Amsterdam.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. Ondanks dat hij al tijdens de oorlog om het leven was gekomen stelde de Binnenlandse Veiligheidsdienst in 1947 een dossier over hem samen, dat tot 1966 werd bijgehouden; blijkbaar waren ze bang dat hij kwam spoken. (BVD-dossier van 1947 tot 1966)
Pooters-Weber, Wilhelmine Claire (Mien), Etterbeek (België) 24-6-1906
Woonachtig: Holendrechtstraat 47 I, Amsterdam
Verwantschap: Zij was de moeder van Regina Alexandra de Smit.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Was in Rusland. Leidster rode Cabaret (1936).
Lid: Was lid van de sabotage- en liquidatiegroep CS6 (Corellistraat 6).
Gearresteerd: 6-8-1943
Gevangenschap in: Weteringschans, Vught, Ravensbrück
Opmerkingen: Zij is in 1935 gescheiden van Pieter Daniel de Smit. Zij was een van de 70 vrouwen van het bunkerdrama in Vught, waarbij de vrouwen in een bunker werden geperst, zodat er velen stikten.
Pooters, Sophia Maria, Amsterdam 11-2-1910
Woonachtig: Elandsgracht 95 III, Amsterdam
Verwantschap: Zij was een dochter van Petrus Antonius Martinus en een zuster van Alida Antonetta, Cornelia Maria, Petronella Johanna en Petrus Antonius Martinus Pooters en Wilhelmina Christina Alberdina Meijer-Pooters.
Lid: Was lid van de sabotage- en liquidatiegroep CS6 (Corellistraat 6).
Pors, Bastiaan Cornelis, Charlois 15-9-1885, Fijngoedstrijker
Woonachtig: Katendrechtsche Lagedijk 294 B, Rotterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Johanna Langenhorst-Pors.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Stoker. Actief in de C.P.N. (1938).
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 19-1-1943
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Vught, Amersfoort
Overleden: Vught 22-3-1943 Doodgeknuppeld
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verspreidde illegale lectuur, klakte leuzen en plakte pamfletten op muren. Er werd bij hem thuis vergaderd en er werden wapens opgeslagen. Hij bood onderdak aan een ondergedoken Joods gezin. Hij werd gearresteerd omdat hij lid zou zijn van de NVM.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Pors-Bakker, Emilie, Amsterdam 16-5-1886
Woonachtig: Katendrechtsche Lagedijk 294 B, Rotterdam
Godsdienst: Evangelisch Luthers
Opmerkingen: Er werd bij haar thuis vergaderd en er werden wapens opgeslagen. Zij bood onderdak aan een ondergedoken Joods gezin.
Portegies Zwart, Hendrika, Amsterdam 2-7-1914, Kantoorbediende
Woonachtig: Rosmarijnsteeg 4 III, Amsterdam
Verwantschap: Zij was een zuster van Lambertus Portegies Zwart.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Werkt bij administratie drukkerij Atalanta (De Tribune) (1933).
Portegies Zwart, Lambertus (Ben), Amsterdam 13-6-1916, Calculator
Woonachtig: Gloriantstraat 5, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Hendrika Portegies Zwart.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Lid: Was voor of tijdens de oorlog bij de sabotage- en spionagegroep Wollweber aangesloten.
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Opmerkingen: Hij was aanwezig bij de vergadering van het CPN-partijbestuur op 15 mei 1940 in het partijkantoor Parlando in de restanten van het Paleis voor Volksvlijt aan het Frederiksplein in Amsterdam (waar nu de Nederlandse bank staat). Daar werd besloten tot de oprichting van een illegale CPN die verzet zou gaan plegen en werd een nieuw partijbestuur bestaande uit Paul de Groot, Jan Dieters en Lou Jansen gevormd die leiding aan het verzet zouden geven. Hij zond via een van de zenders van Daan Goulooze berichten naar Moskou. Hij verhuisde na de oorlog naar Kaapstad in Zuid-Afrika, maar keerde na 3 maanden alweer terug.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1946 tot 1988)
Portegies Zwart-Barnherd, Geertruida, Rotterdam 30-3-1918
Woonachtig: Gloriantstraat 5, Amsterdam
Porton, Theodorus Frederikus, Utrecht 20-2-1910, Verkoper
Woonachtig: Willemstraat 23 bis, Utrecht
Spanje: Was tijdens de burgeroorlog als vrijwilliger in Spanje.
Gearresteerd: 5-9-1942
Gevangenschap in: Utrecht, Amstelveenscheweg, Amersfoort, Vught, Dachau
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Opmerkingen: Hij verspreidde De Vonk. In Vught gaf hij op als arrestatiereden ‘verdächtig Deutschfeindl. Aktion’, terwijl op de Häftlingskarte vermeld stond ‘Grund der Sch.h. [Schutzhaft]: ill. CPN’.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1953 tot 1958)
Pos, Lizzy, Amsterdam 25-11-1921
Woonachtig: Banstraat 19, Amsterdam
Opmerkingen: Zij werkte samen met Arie Adriaan Verheij. Zij huwden ver naar de oorlog.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1953 tot 1978)
Post, Adrianus, Rotterdam 21-3-1896, Huisschilder
Woonachtig: Hoekschestraat 33, Rotterdam
Verwantschap: Hij was de vader van Johannes Leendert Post.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 18-10-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort, Vught, Natzweiler
Was Nacht-und-Nebel-gevangene.
Overleden: Natzweiler 21-4-1944
Post-Van Dam, Jannetje, Leiden 21-11-1899
Woonachtig: Hoekschestraat 33, Rotterdam
Verwantschap: Zij was de moeder van Johannes Leendert Post.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 9-3-1945
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam
Opmerkingen: Zij werd gearresteerd door de beruchte Sicherheitsdienst-communistenjager Kohlen. Bij haar arrestatie had zij 488 gulden in bezit (voor die tijd een geweldig groot bedrag).
Post, Cornelis Egbertus (Cees), Velsen 18-7-1895, Gemeente ambtenaar
Woonachtig: Heerenduinweg 56, IJmuiden
Verwantschap: Hij was de vader van Johanna Theodora, Johannes Petrus en Wilhelmus Johannes Post.
Gearresteerd: 16-2-1945, vrijgekomen 17-2-1945
Opmerkingen: In opdracht van de substituut-officier van justitie in Haarlem, Nicolaas Sikkel (zwager van Gerbrandy) gearresteerd en aan de Duitsers uitgeleverd.
Post-Wessel, Johanna (Jo), Velsen 16-4-1898
Woonachtig: Heerenduinweg 56, IJmuiden
Verwantschap: Zij was de moeder van Johanna Theodora, Johannes Petrus en Wilhelmus Johannes Post.
Post, Gerrit van de, Eschendorf (Duitsland) 6-3-1898, Schilder
Woonachtig: Kotendijk 33, Enschede
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Communist.
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Sint-Michielsgestel, Vught, Sachsenhausen
Verantwoordelijkheid: Hij werd door Willem Sanders van de Enschedese Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Johannes Rückert was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen en de Duitse opdracht om mensen aan te wijzen in juni 1941 doorspeelde.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1947 tot 1956)
Post, Jan, Vlissingen 31-3-1908
Woonachtig: Van Heurnstraat 124, Voorburg
Lid: Hij was anarchist.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Anarchist en neemt actief deel aan colportage. Revolutionair dichter. Leider leeskring De Nieuwe Cultuur (1938).
Gearresteerd: 24-9-1942
Gijzeling: Gearresteerd doordat zijn naam stond vermeld op de Rotterdamse lijst van communistische gijzelaars die in september 1942 gearresteerd moesten worden. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Gevangenschap in: Oranjehotel
Opmerkingen: Hij stond op de tweede Rotterdamse lijst van communistische gijzelaars, die naar aanleiding van de aanslag op het spoorviaduct Binnen Rotte gearresteerd moesten worden, terwijl hij slechts tot 1939 in Rotterdam woonde.
Post, Johanna Theodora (Jo), Velsen 17-3-1921
Woonachtig: Heerenduinweg 56, IJmuiden
Verwantschap: Zij was een dochter van Cornelis Egbertus en Johanna Post-Wessel en een zuster van Johannes Petrus en Wilhelmus Johannes Post.
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Opmerkingen: Zij huwde na de oorlog met Cornelis Coenraad Hamers.
Post, Johannes Leendert, Rotterdam 17-4-1924, Kantoorbediende
Woonachtig: Hoekschestraat 33, Rotterdam
Verwantschap: Hij was een zoon van Adrianus en Jannetje Post-Dam.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: Eerste arrestatie 18/24-10-1942, tweede arrestatie 8-3-1945
Gevangenschap in: Oranjehotel
Overleden: Rotterdam 12-3-1945 Gefusilleerd
Opmerkingen: Hij werd bij wijze van represaille gefusilleerd.
Post, Johannes Petrus (Hans), Velsen 4-9-1926
Woonachtig: Heerenduinweg 56, IJmuiden
Verwantschap: Hij was een zoon van Cornelis Egbertus en Johanna Post-Wessel en een broer van Johanna Theodora en Wilhelmus Johannes Post.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Post, Klaas, Sint Anna Parochie 24-7-1879, Levensverzekeringagent
Woonachtig: Orteliusstraat 39 I, Amsterdam
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 30-12-1943
Gevangenschap in: Vught, Buchenwald, Sachsenhausen, Buchenwald
Overleden: Buchenwald 8-5-1945 Na bevrijding overleden
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verrichtte werkzaamheden voor De Waarheid.
Post, Wilhelmus Johannes (Wim), Velsen 13-1-1923
Woonachtig: Heerenduinweg 56, IJmuiden
Verwantschap: Hij was een zoon van Cornelis Egbertus en Johanna Post-Wessel en een broer van Johanna Theodora en Johannes Petrus Post.
Gearresteerd: 16-2-1945, vrijgekomen 16-4-1945
Gevangenschap in: Weteringschans
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Opmerkingen: In opdracht van de substituut-officier van justitie in Haarlem, Nicolaas Sikkel (zwager van Gerbrandy) gearresteerd en aan de Duitsers uitgeleverd. Hij is in 1947 als (ongewilde) dienstplichtige in Nederlandsch Indië gesneuveld
Posthuma, Jacob (Jaap), Amsterdam 8-1-1908, Fabrieksarbeider
Woonachtig: Blankenstraat 129 I, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Jelle Posthuma.
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1953 tot 1966)
Posthuma, Jelle, Amsterdam 29-8-1906, Kantoorbediende
Woonachtig: Bataviastraat 4, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Jacob Posthuma.
Februaristaking: Was actief betrokken bij de voorbereiding en organisatie van de staking.
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 6-2-1943
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Amersfoort, Vught, Utrecht, Oranjehotel
Overleden: Waalsdorpervlakte 10-8-1943 Gefusilleerd
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij was landelijk organisator en samensteller van De Waarheid. Hij stencilde De Waarheid in Zwanenburg. Hij stencilde daar ook het pamflet voor de Februaristaking ‘Staakt!!!, Staakt!!!, Staakt!!!’. Hij was instructeur (contactpersoon tussen landelijke partijleiding en afdeling) voor Overijssel. Hij dook onder in Beekbergen en vervolgens bij Koen en Riek Vermeer in Soesterberg. Hij werd gearresteerd omdat hij lid zou zijn van de NVM en de CPN.
Posthuma-Celie, Jacoba Johanna (Jo), Amsterdam 19-8-1914
Woonachtig: Bataviastraat 4, Amsterdam
Februaristaking: Was actief betrokken bij de voorbereiding en organisatie van de staking.
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 6-2-1943
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Vught, Ravensbrück
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Opmerkingen: Zij bezorgde grote aantallen exemplaren van De Waarheid en de oproep tot de Februaristaking (Staakt!!!, staakt!!!, staakt!!!) naar de verspreiders in Amsterdam, waarbij ze de blaadjes in haar korset verborg. Zij werd gearresteerd omdat zij lid zou zijn van de CPN. In Vught stond als arrestatiereden vermeld: ‘CPN’. Zij werd in april 1945 door het Zweedse Rode Kruis vanuit Ravensbrück door het oorlogsgebied in Duitsland via Denemarken naar Malmö in Zweden geëvacueerd.
Posthuma, Rinze Edzes, Rijperkerk 20-9-1875, Arbeider
Woonachtig: Giekerk (Tietjerksteradeel)
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Kandidaat gemeenteraad voor de C.P.N. (1935). Voorzitter C.P.N. afdeling Giekerk (1937).
Gearresteerd: <23-6-1941
Posthuma-De Hondt, Tannetje Johanna Adriana, Amsterdam 18-1-1901
Woonachtig: Spaarndammerplantsoen 29 I, Amsterdam
Gevangenschap in: Ravensbrück
Postma, Clasina Catharina, Amsterdam 13-12-1917, Corsetnaaister
Woonachtig: Rozenstraat 47 I, Amsterdam
Gearresteerd: 4-1944
Lid: Was voor of tijdens de oorlog bij de sabotage- en spionagegroep Wollweber aangesloten.
Gevangenschap in: Oranjehotel, Vught, Marburg, Neustadt
Opmerkingen: In hetzelfde pand een verdieping lager woonde Paul Felix. Zij werd gearresteerd door de Haagse Sicherheitsdienstman Otto Lange in het kader van de Amsterdamse actie van het Sonderkommando Munt dat zich richtte op de groep Wollweber met zijn geheime zenders.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1959 tot 1959)
Postma, Gerben, Leeuwarden 28-8-1886, Koopman
Woonachtig: Resedastraat 45, Den Haag
Godsdienst: Gereformeerde Kerken
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Koopman. Communist. Penningmeester Comité regeling Anti Oorlogsmeeting 2-8-1925. Voorzitter van de afdeling Den Haag van de I.R.H. Voorzitter sectie V.V.S.U. (1937). Herbergt Duitse emigrant.
Gearresteerd: >9-1942
Gijzeling: Gearresteerd doordat zijn naam stond vermeld op de Haagse lijst van communistische gijzelaars die in september 1942 gearresteerd moesten worden. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Gevangenschap in: Oranjehotel
Postma, Jan (Gerritsen), Amsterdam 18-2-1895, Retoucheur
Woonachtig: Waalstraat 182 II, Amsterdam
Godsdienst: Geen
Lid: Hij was anarchist. Was voor of tijdens de oorlog bij de sabotage- en spionagegroep Wollweber aangesloten.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Medewerker Klassenstrijd (1925). Partijbestuur C.P.H. (1928). Spreekt over vakverenigingspolitiek (Amsterdam 1927). Penningmeester I.A.H. district Noord-Holland/Utrecht (1932). Partijcongres C.P.N. (1935). Mandaatscommissie C.P.N. (1935). Lid controlecommissie C.P.N. (1938). Algemeen secretaris, later (1937) voorzitter N.R.H. Voorzitter N.R.H.-congres. Kandidaat-lid partijbestuur C.P.N. (1936). Cursusleider Centrale voor Volkscultuur. Voorzitter Getuigenisbijeenkomst N.R.H. over Indonesië (Amsterdam 1937). Communist. Administrateur Vrije Socialistische Bibliotheek en 2e penningmeester Landelijke Federatie Sociaal Anarchisten afdeling Amsterdam. Leider actie Volksdagblad district Amsterdam (1938). Secretaris Generale Raad I.R.H. sectie Holland. Partijbestuur C.P.N. (1939). Bestuur C.V.V. (1939).
Gearresteerd: 13-11-1943
Gijzeling: Zijn naam stond vermeld op de Amsterdamse lijst van communistische gijzelaars die in september 1942 gearresteerd moesten worden. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Gevangenschap in: Weteringschans, Vught, Amersfoort, Wolvenplein Utrecht
Overleden: Vught 23-7-1944 Gefusilleerd
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij was organisator en hoofdredacteur van De Waarheid. Hij vervalste persoonsbewijzen. Na de terugtrekking van Paul de Groot en de arrestatie begin 1943 van Jan Dieters en Lou Jansen nam het trio Jaap Brandenburg, Jan Postma en Wim Puister de leiding van de illegale CPN over. Na zijn arrestatie werd de leiding overgenomen door het zestal Jaap Brandenburg, Frits Reuter, Gerben Wagenaar, Anton Koejemans, Bob Gilliéron, Friedl Baruch en Wim Puister. Hij werd tegelijk met Daniël Goulooze gearresteerd.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. Ondanks dat hij al tijdens de oorlog om het leven was gekomen stelde de Binnenlandse Veiligheidsdienst een dossier over hem samen, dat refereerde aan gegevens uit 1943 en tot 1981 werd bijgehouden; blijkbaar waren ze bang dat hij kwam spoken. (BVD-dossier van 1943 tot 1981)
Postma-Wessels, Petronella Jacoba (Nel), Amsterdam 7-6-1900
Woonachtig: Waalstraat 182 II, Amsterdam
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Communiste. Leidster afdeling Amsterdam I.R.H. voor Bond v. Jonge Communisten (B.J C.) (1926). Echtgenote van Jan Postma.
Opmerkingen: Zij verrichtte koerierswerk voor de landelijke leiding van de CPN.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1949 tot 1980)
Postma, Sjouke, Groningen 18-3-1896, Kleermaker
Woonachtig: Overflakkeestraat 18, Amsterdam
Pothoven, Anthonie, Apeldoorn 15-11-1898, Machinist
Woonachtig: Deventer
Verwantschap: Hij was de vader van Martinus Pothoven.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1952 tot 1978)
Pothoven-Nanninga, Grietje (Moe), Onstwedde 13-11-1901
Woonachtig: Deventer
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1952 tot 1971)
Pothoven, Martinus (Ties), Zutphen 2-4-1924
Woonachtig: Deventer
Verwantschap: Hij was een zoon van Anthonie Pothoven.
Gearresteerd: <3-1944
Gevangenschap in: Amersfoort
Potting-Meurer, Barbara, Maijen (Duitsland) 6-12-1890
Woonachtig: Guido Gezellestraat 1, Heerlen
Godsdienst: Rooms Katholiek
Pottuijt, Dirk, Amsterdam 12-1-1909, Brievenbesteller
Woonachtig: Meteorenweg 73, Amsterdam
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 19-6-1944
Gevangenschap in: Marnixstraat, Amersfoort, Neuengamme, Ludwigslust
Overleden: Dalum 9-4-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Pottuijt-Bode, Bastiaantje, Rotterdam 30-5-1911
Woonachtig: Meteorenweg 73, Amsterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Potze, Albert, Vlagtwedde 20-2-1898, Kantoorbediende
Woonachtig: Bos en Lommerweg 4 I, Amsterdam
Verwantschap: Hij was de vader van Harm Pötze. Hij was in 1938 naar Amsterdam verhuisd, terwijl zijn echtgenote Roelfien Pötze-Niemeijer in Heerlen bleef wonen. In Amsterdam had hij een relatie met Harmanna Marchina Catharina Zoet, met wie hij een paar jaar na de oorlog huwde.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Tweede Kamer.
Spanje: Was tijdens de burgeroorlog als vrijwilliger in Spanje.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Communist. Voorzitter C.P.H. afdeling Heerlen (1929). Bij grenstreffen communisten (Aken 1929). Verleent onderdak aan H. Keesman. Publiceert in communistische bedrijfskrant Het woord van den mijnslaaf(die hij ook helpt verspreiden 1930) onder de rubriek ‘spothoekje’, samen met L. Hidding. Partijcongres C.P.N. (Amsterdam 1935). Partijbestuur C.P.N. (1936, maar in 1938 niet herkozen; voorzitter). R.V.O. (1932). Kandidaat C.P.N. verkiezingen Tweede Kamer (1937). Administrateur Hulp aan Spanje (1938). Kandidaat voor Kamerverkiezingen voor de C.P.H. (1928). Heerlen.
Gearresteerd: 25-9-1940
Gijzeling: Zijn naam stond vermeld op de Amsterdamse lijst van communistische gijzelaars die in september 1942 gearresteerd moesten worden, ondanks dat hij al eerder gearresteerd was. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Gevangenschap in: Maastricht, Aken, Hamm, Dachau
Opmerkingen: Hij woonde op hetzelfde adres als Henriëtta Maria (de Seume-)Seegers. Doordat hij in Heerlen gewoond had, was hij bij het communistisch verzet in Heerlen betrokken geraakt. Hij werkte samen met Jacobus Reek. Hij werd in Heerlen gearresteerd. Gearresteerd ten gevolge van informatie die voor de oorlog door Nederlandse Inlichtingendiensten aan de Duitse Gestapo werd verstrekt. Hij werd tijdens een proces in Hamm tot een jarenlange tuchthuisstraf veroordeeld.
Verantwoordelijkheid: De Politie Inlichtingendiensten in Zuid-Limburg, dus ook die van Heerlen, werkten voor en tijdens de oorlog nauw samen met de Gestapo in Aken; burgemeester Marcellus van Grunsven was medeverantwoordelijk omdat hij al voor de oorlog of in het begin van de oorlog de gegevens van Pötze in handen van de Gestapo speelde.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1957 tot 1979)
Pötze-Niemeijer, Roelfien, Vlagtwedde 26-5-1917
Woonachtig: Marisstraat 11, Heerlen
Verwantschap: Zij was de moeder van Harm Pötze.
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Bestuur communistische vrouwenbeweging (1938). Kandidaat gemeenteraad voor de C.P.N. (1939).
Pötze, Harm, Sellingerbeetse 9-3-1920, Loopknecht
Woonachtig: Marisstraat 11, Heerlen
Verwantschap: Hij was een zoon van Albert en Roelfien Pötze-Niemeijer.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: AgitProp-leider district C.P.N. (1938). Bestuur afdeling C.J.B. (1938).
Pouderoijen, Bastiaan van, Den Haag 8-4-1915, Opperman
Woonachtig: Van der Vennestraat 81, Den Haag
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 22-6-1941
Infiltratie: Gearresteerd ten gevolge van de sinds 1923 voor de Haagse Politie Inlichtingendienst werkende infiltrant Johannes Hubertus van Soolingen, die door burgemeester De Monchy in mei 1940 opnieuw de CPN werd ingestuurd.
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort, Buchenwald, Groß-Rosen, Dachau
Overleden: Dachau 12-10-1942
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Opmerkingen: Hij verspreidde De Vonk en De Waarheid. De Haagse Sicherheitsdienst vermeldde op een cartotheekkaart: ‘Er hat noch nach dem Verbot der CPN bis Mai 1941 illeg. Hetzschriften verteilt’. Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘Hat Komm. Zeitungen verbreitet’.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de moord, omdat ze opdracht hebben gegeven dat de Politie Inlichtingendiensten tijdens de bezetting voor de bezetter moesten blijven door werken; burgemeester De Monchy (Liberaal) is medeverantwoordelijk omdat hij op 15 mei 1940 opdracht aan de Haagse Politie Inlichtingendienst gaf om voor de bezetter communisten te blijven opsporen; het latere hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst is medeverantwoordelijk omdat hij in nauwe samenwerking met de Sicherheitsdienst leiding gaf aan de opsporing van communisten.
Pouderoijen-Nelfen, Helena van, Den Haag 14-11-1908
Woonachtig: Van der Vennestraat 81, Den Haag
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Opmerkingen: Zij werd in Duitsland te werk gesteld. Haar broer Johannes Franciscus van Nelfen had in de Spaanse burgeroorlog gevochten, was in krijgsgevangenschap terecht gekomen en werd pas in 1942 vrijgelaten; na zijn vrijlating kwam hij via een lange omweg, waarbij hij in Curaçao door de Nederlandse autoriteiten vanwege zij politieke gezindheid en anti-Duitse houding acht dagen in de gevangenis opgesloten, in Canada terecht waarna hij in dienst van de Nederlandse Prinses Irene Brigade trad.
Praag, Gerrit van, Amsterdam 22-9-1895
Woonachtig: Koningin Emmakade 109, Den Haag
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Hoofdbestuur V.V.S.U. (1938, 1939).
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1947 tot 1970)
Praag, Siegfried van, Amsterdam 20-10-1888, Leraar geschiedenis
Woonachtig: Wanningstraat 4 II, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Auteur. Communist. Spreker. Presidium comité voor werk en brood. Bestuurslid Nederlands Comité van Kunstenaars en Intellectuelen. Boekengemeenschap V.V.S.U. Voorzitter Nederland – U.d.S.S.R. (1933). Comité voor de Verdediging van het Ethiopisch Volk (1937). Hoofdbestuur V.V.S.U. (1937). Adviseur Amstel Agentschap. Comité ter Bescherming van de Olympische Gedachte.
Gearresteerd: 9-1943
Gevangenschap in: Westerbork, Theresienstadt
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1948 tot 1980)
Praag Sigaar, Mozes, Amsterdam 21-3-1884, Kantoorboekwinkeleigenaar annex sigarenhandelaar
Woonachtig: Breede Hilledijk 48 A, Rotterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Gearresteerd: eerste arrestatie 7-10-1941, vrijgekomen 9-10-1941, tweede arrestatie 3-10-1942
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 19-10-1942
Opmerkingen: Hij was Esperantist. Hij was buurman van Huibert Hoornweg. Hij ving voor de oorlog Duitse vluchtelingen op. Hij woonde bij Huibert Hoornweg in huis. Hij werd de eerste keer gearresteerd omdat ‘heeft een ander voor hem op de markt liet verkoopen’.
Praag Sigaar-De Korte, Leentje, Rotterdam 31-8-1881
Woonachtig: Breede Hilledijk 48 A, Rotterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Gearresteerd: 3-10-1942
Gevangenschap in: Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 19-10-1942
Holocaust: Zij werd in Westerbork vastgezet zonder dat de politie of Sicherheitsdienst haar in verband met verzetsdaden brachten en vervolgens vermoord in het kader van de holocaust.
Opmerkingen: Zij ving voor de oorlog Duitse vluchtelingen op. Zij woonde bij Huibert Hoornweg in huis.
Pratomo, Gando Raden Mas Djajeng, Bagan Si Api-Api (Nederlandsch Oost Indië) 22-2-1914, Student
Woonachtig: Regentesschelaan 168, Den Haag
Verwantschap: Hij had een relatie met Stijntje Gret, met wie hij na de oorlog trouwde.
Godsdienst: Islamitisch
Lid: Was lid van de Perhimpoenan Indonesia. Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 18-1-1943 in Rotterdam.
Afkomst: Van Indonesische afkomst
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Amersfoort, Vught, Dachau
Opmerkingen: Op hetzelfde adres woonde Moen Soendaroe. Hij werkte samen met Kajat, Abdoerhamin en Abdoer Soendara. Hij was ook betrokken bij de Rotterdamse communistische verzetsgroep van Wim Jettinghof. Hij werd gearresteerd omdat hij lid zou zijn van de NVM. In Vught gaf hij op als arrestatiereden ‘Besitz illegaler flugblätter’.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1947 tot 1987)
Presburg, Sally, Amsterdam 1-3-1916, Kantoorbediende
Woonachtig: Vondelstraat 11 II, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Gearresteerd: 4-1943
Gevangenschap in: Weteringschans, Westerbork, Bergen-Belsen, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 12-10-1944
Holocaust: Hij werd gearresteerd in verband met verzetsactiviteiten, maar vervolgens ter vermijding van rompslomp doorgestuurd naar Westerbork, omdat bij de Sicherheitsdienst sinds oktober 1942 bekend was dat de Joden vandaar de dood in werden gedreven.
Opmerkingen: Hij behoorde bij de groep van Christian Corneille Dutilh. Hij en zijn echtgenote werden tegelijkertijd met hun zwager / broer Carel Adriaan Blazer en met Krijn Hendrik Taconis en Adrianus Windig gearresteerd op de Keizersgracht 522. Het echtpaar werd meteen na aankomst in Auschwitz om het leven gebracht.
Presburg-Blazer, Johanna Henriëtte, Amsterdam 11-6-1909, Boekbindster
Woonachtig: Vondelstraat 11 II, Amsterdam
Verwantschap: Zij was een zuster van Carel Adriaan Blazer.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Gearresteerd: 4-1943
Gevangenschap in: Weteringschans, Westerbork, Bergen-Belsen, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 12-10-1944
Holocaust: Zij werd gearresteerd in verband met verzetsactiviteiten, maar vervolgens ter vermijding van rompslomp doorgestuurd naar Westerbork, omdat bij de Sicherheitsdienst sinds oktober 1942 bekend was dat de Joden vandaar de dood in werden gedreven.
Opmerkingen: Zij behoorde bij de groep van Christian Corneille Dutilh. Zij en haar echtgenoot werden tegelijkertijd met hun broer / zwager Carel Adriaan Blazer en met Krijn Hendrik Taconis en Adrianus Windig gearresteerd op de Keizersgracht 522. Het echtpaar werd meteen na aankomst in Auschwitz om het leven gebracht.
Presser, Eva, Amsterdam 20-5-1913
Woonachtig: Majubastraat 5 III, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst
Gearresteerd: 11-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 3-12-1942
Opmerkingen: In hetzelfde pand woonde Samuel Roe twee verdiepingen lager. Ten tijde van arrestatie was zij werkneemster van het bedrijf Hollandia-Kattenburg, dat regenjassen voor onder andere de Wehrmacht produceerde. Zij was betrokken bij de illegale bedrijfscel van de CPN binnen dat bedrijf; de belangrijkste activiteit van de bedrijfscel was het verspreiden en lezen van De Waarheid.
Bij het oprollen van de Nederlandse Volksmilitie in Rotterdam door de Rotterdamse Sicherheitsdienst werd een connectie ontdekt met een groep communisten in het Amsterdamse bedrijf Hollandia-Kattenburg en vervolgens dat De Waarheid daar op vrij grote schaal verspreid werd. De chef van de Rotterdamse Sicherheitsdienst Kriminalrat Herbert Wölk gaf het door aan de centrale Sicherheitsdienst in Den Haag en die deed onder leiding van Albert Barkov een inval, pakte alle Joodse werknemers op en liet een eerder gearresteerde voormalige werkneemster de lezers van De Waarheid onder hen aanwijzen. Ook zij werd aangewezen. Verder werd een groot aantal gezinsleden van de arrestanten van huis opgehaald. De aangewezen lezers werden naar het Oranjehotel overgebracht, waar ze tijdens verhoren mishandeld werden. De overige gearresteerde werknemers en alle gezinsleden gingen rechtstreeks naar Westerbork. Bij de verhoren van de lezers werden aanwijzingen voor sabotage van de kwaliteit van de productie ontdekt. De lezers werden op 26 november ook naar Westerbork overgebracht. Bijna alle opgepakten, inclusief de opgepakte gezinsleden, werden op 30 november naar Auschwitz afgevoerd, waar bijna iedereen op respectievelijk 3 december 1942 en 28 februari 1943 vermoord werd. Slechts een paar opgepakte mensen overleefden de actie. De actie was in de eerste plaats gericht tegen de communistische Nederlandse Volksmilitie, waar overigens slechts een paar werknemers bij betrokken waren. De actie had daarnaast ook een sterk antisemitisch karakter, wat duidelijk blijkt dat ook kleine kinderen vermoord werden. De Duitse actie resulteerde in enige honderden doden.
Presser, Gerrit, Amsterdam 28-8-1916, Kantoorbediende
Woonachtig: Danie Theronstraat 28, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een volle neef van Gerrit Presser.
Afkomst: Van Joodse afkomst
Gearresteerd: 23-3-1943
Gevangenschap in: Westerbork
Overleden: Sobibor 2-4-1943
Holocaust: Hij werd in Westerbork vastgezet zonder dat de politie of Sicherheitsdienst hem in verband met verzetsdaden bracht en vervolgens vermoord in het kader van de holocaust.
Presser, Gerrit, Amsterdam 8-12-1918, Lompenkoopman
Woonachtig: Danie Theronstraat 28, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een volle neef van Gerrit Presser.
Afkomst: Van Joodse afkomst
Gearresteerd: 28-9-1942
Gevangenschap in: Weteringschans, Oranjehotel, Utrecht, Westerbork, Auschwitz, Monowitz
Overleden: Auschwitz-Monowitz 28-2-1943
Holocaust: Hij werd gearresteerd in verband met verzetsactiviteiten, maar vervolgens ter vermijding van rompslomp doorgestuurd naar Westerbork, omdat bij de Sicherheitsdienst sinds oktober 1942 bekend was dat de Joden vandaar de dood in werden gedreven.
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Opmerkingen: Hij werd door de Amsterdamse rechercheurs Hoogendoorn, Blauw en Van der Hout in opdracht van de Feldgendarmerie gearresteerd, omdat hij als verdachte moest verschijnen voor het Kriegsgericht in Utrecht.
Prins
Woonachtig: Aalsmeerweg, Amsterdam
Opmerkingen: Hij was lid van een sabotage-ploeg met onder meer Johannes van der Weerdt en Willem Huijsen die onder andere branden stichtte in Duitse opslagplaatsen.
Prince, C.
Woonachtig: Lijnbaan 5 I, Dordrecht
Prins, Cornelis (Cees), Zaandam 2-10-1916
Woonachtig: Harenmakersstraat 17, Zaandam
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1959 tot 1974)
Prins, Gerrit, Losser 13-6-1916
Woonachtig: Zwanensteeg 1, Enschede
Prins, Gerrit, Almelo 9-6-1917, Postbeambte
Woonachtig: Hengelo
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, München
Overleden: München 30-9-1943 Onthoofd
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Hengelose Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Jacobus van der Dussen was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Prins, Hendrik, Amsterdam 15-10-1904, Timmerman
Woonachtig: Anna van Burenstraat 24 III, Amsterdam
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1958 tot 1979)
Prins-Kuijt, Grietje, Amsterdam 17-2-1904
Woonachtig: Anna van Burenstraat 24 III, Amsterdam
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Prins, Hendrik (Henk), Sloten 13-8-1910, Kleermaker
Woonachtig: 2e Oosterparkstraat 170 I, Amsterdam
Spanje: Was tijdens de burgeroorlog als vrijwilliger in Spanje.
Lid: Was lid van de sabotage- en liquidatiegroep CS6 (Corellistraat 6). Hij was aangesloten bij het Militair Contact (mil) dat onder leiding van Gerben Wagenaar stond.
Gearresteerd: 24-11-1942
Gevangenschap in: Utrecht
Overleden: Utrecht 22-9-1943 Gefusilleerd
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij was stateloos. Hij verspreidde De Waarheid. Hij werkte in het verzet samen met Krijn Breur en Maurits Meijer. Hij vervoerde, bewaarde en plaatste springstoffen en brandbommen. Hij pleegde sabotage en was een van de personen in de ploeg die Duitse opslagplaatsen bij Centrale Markthallen in brand staken. Hij deponeerde ook brandbommetjes in de verhuiswagens van de firma Puls die de huizen van weggevoerde Joden leeghaalde. Bij huiszoeking werden exemplaren van De Waarheid en een pistool met munitie gevonden.
Prins-Van Dijk, Antonia Paulina (Tonnie), Keulen (Duitsland) 22-8-1915
Woonachtig: 2e Oosterparkstraat 170 I, Amsterdam
Gearresteerd: <8-1943
Gevangenschap in: Vught, Ravensbrück
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Opmerkingen: Vanwege haar huwelijk met Hendrik Prins was zij stateloos. Zij was een van de 70 vrouwen van het bunkerdrama in Vught, waarbij de vrouwen in een bunker werden geperst, zodat er velen stikten. Zij is na de oorlog gehuwd met Willem Klomp.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1951 tot 1983)
Prins, IJtinus Gesinus, Emmen 22-1-1908, Grondwerker
Woonachtig: Heideweg 98, Hengelo
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Neuengamme 10-7-1942
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Hengelose Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Jacobus van der Dussen was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Prins, Jan, Nijeveen 19-7-1887, Grondwerker
Woonachtig: Minkmaatstraat 165, Enschede
Gearresteerd: 6-8-1944
Gevangenschap in: Vught, Sachsenhausen, Buchenwald
Overleden: Buchenwald 7-3-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verrichtte werkzaamheden voor De Waarheid.
Prins-De Vries, Petertje, Steenwijkerwold 28-5-1887
Woonachtig: Minkmaatstraat 165, Enschede
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1953 tot 1964)
Prins, Johannes Hendrikus, Amsterdam 1-4-1922, Metaalbewerker
Woonachtig: Willem de Zwijgerlaan 311 II, Amsterdam
Gearresteerd: <6-1942
Gevangenschap in: Weteringschans, Zöschen
Overleden: Zöschen 7-12-1944
Opmerkingen: Hij werd in Duitsland te werk gesteld.
Prins, Kasper, Veendam 25-9-1925, Arbeider
Woonachtig: Korte Middenweg 2, Veendam
Opmerkingen: Hij trad toe tot de Binnenlandse Strijdkrachten.
Prins, Pieter, Wormer 28-12-1897
Woonachtig: Wormer
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Kandidaat gemeenteraad voor de C.P.N. (1935).
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1947 tot 1960)
Prins, Sonja (Wanda Koopman), Haarlem 14-8-1912
Woonachtig: Westzeedijk 10, Rotterdam
Verwantschap: Zij was een dochter van Sonja Prins Ina Eliza Prins-Willekes Macdonald.
Godsdienst: Geen
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst (als Sonja Jansen Schoonhoven-Prins): Communiste. Partijcongres C.P.N. (1935).
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 9-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Ravensbrück
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Opmerkingen: Zij verspreidde De Vonk. Ze werd secretaresse bij het staalbedrijf Demka, dat voor de Wehrmacht werkte en gaf nuttige informatie over leveringen van Demka aan de Wehrmacht door aan het communistisch verzet, dat het via Daan Goulooze naar Moskou liet seinen. Zij wist in 1944 met 20 andere gevangenen te ontsnappen tijdens een dodenmars vanwege de ontruiming van Ravensbrück.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1945 tot 1982)
Prins, Thomas, Den Haag 13-6-1885, Metaalzager
Woonachtig: Van Oldenbarneveldtstraat 16 I, Amsterdam
Godsdienst: Geen
Februaristaking: Was actief betrokken bij de voorbereiding en organisatie van de staking.
Gearresteerd: 23-3-1942
Overleden: Soesterberg 19-11-1942 Gefusilleerd
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verspreidde De Waarheid. Hij werkte samen met Dirk Goosen.
Prins, Willem (Wim), Keulen (Duitsland) 10-8-1909, Monteur
Woonachtig: Jan Evertsenstraat 55, Amsterdam
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort
Opmerkingen: In hetzelfde pand twee verdiepingen hoger woonde het gezin Jan Cornelis Hendrik en Afina Trijntje Fleer-Van der Wal.
Prins-Willekes Macdonald, Ina Elisa, Haarlem 21-3-1886
Woonachtig: Lange Hilleweg 94 A, Rotterdam
Verwantschap: Zij was de moeder van Sonja Prins.
Godsdienst: Geen
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Gescheiden van A.P. Prins (1932). Hoofd voorbereidend lager onderwijs (1932). Presidiumlid tijdens V.V.S.U. congres. Nederland – U.d.S.S.R. Afgevaardigd naar vredescongres te Brussel (1936). Algemene raad V.V.S.U. Secretaris Genootschap Nederland-Nieuw Rusland (1928, 1932). Geïnteresseerd in Wereldstrijdcongres tegen de Oorlog Amsterdam 1932. Wereld Vrouwen Comité tegen Oorlog en Fascisme (1939). Schrijft en Spreker.
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 11-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel
Opmerkingen: Zij werd na zes weken vrijgelaten vanwege epileptische aanvallen.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1947 tot 1975)
Prinsen, Gerrit Jan, Winterswijk 27-10-1894, Banketbakker
Woonachtig: Grootestraat 77, Almelo
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lid: Was lid van de Hazemeijer-groep die deels door de Nederlandse Volks Militie werd aangestuurd.
Gearresteerd: 26-2-42
Gevangenschap in: Oranjehotel, Utrecht
Overleden: Soesterberg 19-11-1942 Gefusilleerd
Opmerkingen: In bronnen op internet wordt vermeld dat hij lid was van het Oranjevendel. Twee andere gefusilleerde leden van het Oranjevendel werden na de oorlog aangemeld voor het Eereboek voor mensen omgekomen in het CPN-verzet. Mogelijk moet dit gezien worden als een samenwerking van het Oranjevendel en de CPN in Twenthe.
Prinsen, J., Los werkman
Woonachtig: Slachthuisstraat 77, Haarlem
Prinsen, Johan, Blokzijl 12-7-1882, Bakker
Woonachtig: Drie Trommeltjessteeg 13, Zwolle
Verwantschap: Hij was de vader van Jacoba Alberdina Schinkel-Prinsen.
Godsdienst: Geen
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Winkelier. Communist (1938). Bezorger Volksdagblad. Geheim adres voor emigranten.
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Zwolle, Schoorl, Amersfoort, Buchenwald, Dachau, Neuengamme
Overleden: Neuengamme 14-1-1943
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Opmerkingen: Hij verrichtte werkzaamheden voor De Waarheid. Hij was bij de politie bekend als communist en moest zich daarom gedurende het eerste oorlogsjaar dagelijks op het politiebureau melden. Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘Kommunistische Sympathie’.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Politie Inlichtingendienst van Zwolle aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Gustaaf van Linschoten was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Prinsen Geerligs, Reina (Ellen, Bep, Leentje Vandendriesch, Lena), Semarang (Nederlandsch Oost Indië) 7-10-1922, Studente
Woonachtig: Koninginneweg 121, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Lid: Was lid van de sabotage- en liquidatiegroep CS6 (Corellistraat 6).
Gearresteerd: 25-7-1943
Gevangenschap in: Amstelveenscheweg, Gansstraat Utrecht, Ravensbrück, Sachsenhausen
Overleden: Sachsenhausen 24-11-1943 Gefusilleerd
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Zij verspreidde verschillende kranten, waarbij Het Parool. Zij was betrokken bij de aanslag in Enschede op de politie-inspecteur Van der Kaaij.
Toen zij samen met Cornelia Kossen en Geertruida van Lier in Sachsenhausen naar de plek gevoerd werden waar ze gefusilleerd zouden worden, zongen ze communistische strijdliederen. Na de oorlog wilden haar ouders haar herinnering levend houden door een literaire prijs voor jonge schrijvers in te stellen: de Reina Prinsen Geerligs-prijs, wat voor de Binnenlandse Veiligheidsdienst reden was een dossier van haar vader aan te leggen. De eerste die de prijs kreeg was de toen nog communistische schrijver en verzetsman Gerard van het Reve.
Prohaszka, Karel
Woonachtig: Brunssum
Gearresteerd: 24-9-1940, vrijgelaten 26-3-1942
Gevangenschap in: Maastricht
Pronk, Dirk, Den Haag 15-11-1902, Stukadoor
Woonachtig: Maaswijkstraat 63, Den Haag
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Pronk, Gerrit, Utrecht 4-1-1921, Elektrische Instrumentenmaker
Woonachtig: Helenastraat 51, Den Haag
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 14-5-1943
Gevangenschap in: Oranjehotel
Overleden: Den Haag 17-1-1944 Gefusilleerd
Pronk, Johannes, Delft 17-11-1906, Huisschilder
Woonachtig: Overijselschestraat 92 B, Rotterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1954 tot 1974)
Pronk-Boeijmeijer, Geertje, Rotterdam 12-2-1913
Woonachtig: Overijselschestraat 92 B, Rotterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Pronk, Joris Daniël (Thom), Den Haag 18-6-1908, Vleesmeester
Woonachtig: Thomsonlaan 118, Den Haag
Godsdienst: Gereformeerde Kerken
Lid: Was lid van de sabotage- en liquidatiegroep CS6 (Corellistraat 6).
Gearresteerd: 28-3-1944
Gevangenschap in: Oranjehotel, Vught
Overleden: Vught 4-9-1944 Gefusilleerd
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij was lid van de op initiatief van Gerrit Jan van der Veen gestichte knokploeg onder leiding van Frank van Hulsentop, die ook wel als Haagse CS6-groep wordt omschreven omdat die contact hield met CS6 in Amsterdam. Hij ontving het mededelingenblad van De Waarheid van Rijnder Zwaal. Hij werkte samen met Johannes Bob van Benthem. Hij luisterde bij Zwaal naar de Engelse zender en stenografeerde opgevangen berichten voor opname in het mededelingenblad. Hij werd op het hoofdkwartier van de knokploeg in de Fultonstraat 19 in Den Haag gearresteerd.
Pronk, Maarten, Den Haag 12-2-1923, Student
Woonachtig: Jacob van Campenstraat 30, Den Haag
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 20-12-1943
Gevangenschap in: Oranjehotel
Overleden: Waalsdorpervlakte 13-1-1944 Gefusilleerd
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij was een neef van de zakenman Reinder Zwolsman, die voor het Sonderkommando Frank van de Sicherheitsdienst werkte en zich via corruptie, bunkerbouw in Duitsland en handel in Joods onroerend goed enorm verrijkte. Er zijn onbevestigde geruchten dat Zwolsman verantwoordelijk was voor de arrestatie van Maarten Pronk. Hij werd ter dood veroordeeld wegens wapenbezit en terroristische activiteit en samen met andere prominente communistische verzetsmensen als Kees Schalker en Ko Beuzemaker gefusilleerd.
Proosdij, Johannes August van, Amsterdam 29-7-1887, Houtbewerker
Woonachtig: Texelplein 1, Amsterdam
Verwantschap: Hij was de vader van Johannes August en Martinus Gerardus van Proosdij.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Communist. Sectiehoofd Cellenbouw. Vroeg pas aan, waarvan een ander gebruik maakte.
Opmerkingen: In 1919 zat hij 3 maanden in de gevangenis te Leeuwarden (waarschijnlijk wegens verboden politieke activiteiten).Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1953 tot 1963)
Proosdij, Johannes August van (Guus), Gladbeck (Duitsland) 27-8-1911, Elektricien
Woonachtig: Pieter van der Doesstraat 5 III, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een zoon van Johannes August van Proosdij en een broer van Martinus Gerardus van Proosdij.
Lid: Was voor of tijdens de oorlog bij de sabotage- en spionagegroep Wollweber aangesloten.
Gearresteerd: 22-5-1943
Gevangenschap in: Berlin (Duitsland), Vught, Utrecht, Amersfoort
Opmerkingen: Hij heeft voor de oorlog in Den Haag gewoond. Hij was in 1937 de eerste marconist van Daan Goulooze; hij kreeg daarvoor een opleiding in Moskou. Hij bouwde voor Daan Goulooze een aantal geheime zenders voor het radioverkeer met Moskou. Hij vertrok op 2-12-1942 in opdracht van Daan Goulooze naar Berlijn om daar een radiozendverkeer met Moskou op te bouwen (officieel ging hij in het kader van De Arbeitseinsatz naar Brandenburg). Hij werd daar gearresteerd. In 1944 zat hij in Vught gevangen en werd vandaar voor berechting naar Utrecht overgebracht.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1949 tot 1980)
Proosdij, Martinus Gerardus van (Den), Amsterdam 19-5-1908, Elektricien
Woonachtig: Orteliusstraat 351, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een zoon van Johannes August van Proosdij en een broer van Johannes August van Proosdij.
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 25-8-1941
Overleden: Amsterdam 10-6-1947
Gevangenschap in: Amsterdam, Amersfoort, Buchenwald, Lublin-Majdanek
Opmerkingen: Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘Mitglied d. CPN’. Hij overleed aan de gevolgen van zijn gevangenschap.
Proosdij-Gils, Agien (Gien), Steenwijk 25-5-1913
Woonachtig: Orteliusstraat 351, Amsterdam
Opmerkingen: Eberhard Rebling zat enige tijd bij haar ondergedoken.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1953 tot 1987)
Proost, Johannes (Jansen, Jan), Geervliet 27-2-1882, Kunstschilder
Woonachtig: Boompjes 84 A, Rotterdam
Godsdienst: Geen
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Kunstschilder. Communist. Is de bekende ‘Jansen’ die als vertegenwoordiger Nederland lang in Moskou is geweest (1923). Delegatie naar EKKI (1925). Verdedigde in 1925 in Rusland de positie van Wijnkoop. C.P.H.C.C. Medewerker J.R. Schaap; waarschijnlijk lid scheepssabotagegroep. Lid C.P.H. afdeling Rotterdam (1932).
Lid: Was voor of tijdens de oorlog bij de sabotage- en spionagegroep Wollweber aangesloten.
Gearresteerd: 3-5-1940
Gijzeling: Zijn naam stond vermeld op de Rotterdamse lijst van communistische gijzelaars die in september 1942 gearresteerd moesten worden. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Gearresteerd in verband met het uitbreken van de oorlog, waarbij de Nederlandse regering grote aantallen felle tegenstanders van Hitler arresteerde. Ze werden soms onder mensonwaardige omstandigheden gevangen gehouden.
Gevangenschap in: Ooltgensplaat, Fuhlsbüttel, Sachsenhausen
Overleden: Sachsenhausen 26-3-1942
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Opmerkingen: Hij was lid van het Uitvoerend Comité van de Komintern. Als gevolg van de infiltratie in 1937 in de CPN door Anton van der Waals werd zijn naam in opdracht van minister van Justitie Goseling en de Rotterdamse burgemeester Pieter Droogleever Fortuyn eind 1937 aan de Gestapo in Hamburg doorgegeven. Hij werd op 3-5-1940 in opdracht van minister van Justitie Gerbrandy gearresteerd en in Fort Prins Hendrik op Ooltgensplaat opgesloten. Bij de Duitse inval werd hij met terugtrekkende Nederlandse troepen naar Calais meegevoerd. De Nederlandse regering leverde hem bij Calais in Noord Frankrijk uit aan de Duitsers in de wetenschap dat hij vermoord zou worden. Ondanks dat hij al in gevangenschap gestorven was, stond hij op de lijst van september 1942 van te arresteren communistische gijzelaars in verband met de bomaanslag op het spoorviaduct Binnen Rotte.
Hij was een begaafd etser en werkte aan een boek over de etskunst. Bij het bombardement op Rotterdam werd zijn woning verwoest en gingen zowel het grootste deel van zijn oeuvre als het manuscript verloren.
Verantwoordelijkheid: Minister van Justitie Gerbrandy is hoofdverantwoordelijke voor deze moord en verdient de term ‘moordenaar’.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. Ondanks dat hij al tijdens de oorlog om het leven was gekomen stelde de Binnenlandse Veiligheidsdienst in 1953 een dossier over hem samen, dat tot 1962 werd bijgehouden; blijkbaar waren ze bang dat hij kwam spoken. (BVD-dossier van 1953 tot 1962)
Proper, Hendrik, Epe 17-12-1903, Fabrieksarbeider bij ijzergieterij
Woonachtig: Emmalaan G 306, Vaassen
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 3-5-1943
Gevangenschap in: Arnhem
Overleden: Arnhem 4-5-1943 Gefusilleerd
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verspreidde De Waarheid. Hij werkte samen met Hermen van Werven. Geëxecuteerd in verband met April-mei-stakingen.
Proper, Michael Dirk (Miek), Haarlem 21-1-1915, Advocaat
Woonachtig: Kleverlaan 94, Haarlem
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1948 tot 1983)
Provilij, Cornelis Simon, Heerenveen 30-1-1899
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 23-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1953 tot 1961)
Puister, Willem Frederik (Wim), Amsterdam 29-6-1917, Kantoorbediende
Woonachtig: Prinsengracht 334 II, Amsterdam
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Opmerkingen: Na de terugtrekking van Paul de Groot en de arrestatie begin 1943 van Jan Dieters en Lou Jansen nam het trio Jaap Brandenburg, Jan Postma en Wim Puister de leiding van de illegale CPN over. Na de arrestatie van Jan Postma in november 1943 werd de leiding overgenomen door het zestal Jaap Brandenburg, Frits Reuter, Gerben Wagenaar, Anton Koejemans, Bob Gilliéron, Friedl Baruch en Wim Puister.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1946 tot 1986)
Pultrum, Durk, Drachten 4-6-1887, Arbeider
Woonachtig: Houtigehage
Verwantschap: Hij was de vader van Jan Pultrum.
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Kandidaat gemeenteraad voor de C.P.N. (1935).
Pultrum, Jan, Opende 27-7-1917
Woonachtig: Houtigehage
Verwantschap: Hij was een zoon van Durk Pultrum.
Lijst van de Centralen Inlichtingendienst: Kandidaat gemeenteraad voor de C.P.N. (1935).
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1947 tot 1968)
Put, Antonius van der, Dordrecht 4-2-1893, Schoenmaker
Woonachtig: Groote Kerksbuurt, Dordrecht
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Opmerkingen: Hij bracht de productie van De Waarheid in Dordrecht tot stand. Hij is op 25-9-1945 in Dordrecht overleden en wordt door de Oorlogsgravenstichting als slachtoffer van de oorlog beschouwd (dus door oorlogsomstandigheden om het leven gekomen).
Putten, Aaltje van, Amsterdam 12-2-1915, Dagdienstbode
Woonachtig: Govert Flinckstraat 106 III, Amsterdam
Verwantschap: Zij was een zuster van Cornelia van Putten.
Putten, Cornelia van, Amsterdam 9-8-1916, Winkeljuffrouw
Woonachtig: Govert Flinckstraat 106 III, Amsterdam
Verwantschap: Zij was een zuster van Aaltje van Putten.
Putten, Herman van, Rotterdam 26-7-1901, Onderwijzer bijzonder onderwijs
Woonachtig: Schiebroek
Godsdienst: Gereformeerde Kerken
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 31-10-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel
Putten, Jacobus Gerardus van, Utrecht 26-11-1905, Schoenmaker
Woonachtig: Govert Flinckstraat 26 achter, Amsterdam
Gearresteerd: <5-1944
Gevangenschap in: Vught, Sachsenhausen
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (BVD-dossier van 1958 tot 1971)
Putter, Johannes Antonius, Amsterdam 10-5-1917, Elektricien
Woonachtig: Brederodestraat 54 I, Amsterdam
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis
Qualen, Anton, Haarlem 11-11-1920
Woonachtig: Delft
Gearresteerd: 2-7-1942
Infiltratie: Gearresteerd ten gevolge van de infiltratie in de CPN door Johannes Hubertus van Soolingen in opdracht van burgemeester De Monchy: in een rapport schreef Johannes Hubertus Veefkind van de Haagse Politie Inlichtingendienst dat Van Soolingen gemeld had dat na het oprollen in 1941 de Haagse CPN in 1942 ‘domicilie’ had in Delft.
Gevangenschap in: Oranjehotel
Quist, Leendert, Amsterdam 15-11-1916, Tuinman
Woonachtig: Admiraal de Ruyterweg 422 I, Amsterdam
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 1-10-1944
Gevangenschap in: Amersfoort, Neuengamme, Hamburg Hammerbrook
Overleden: Hamburg Hammerbrook 14-3-1945
Opmerkingen: Hij werd op 10 september 1942 gearresteerd door de agent van politie Tj, de Vries verbonden aan de Zentralstelle für Jüdische Auswanderung vanwege het halen van goederen uit de woning van de ondergedoken Jood Charles Gans op 7 februari 1945 in Duitsland tijdens een dodenmars vermoord). (Quist handelde vermoedelijk op verzoek van Gans.) Quist werd op 1 oktober 1944 tijdens de razzia in Putten naar aanleiding van de aanslag op Rauter, gearresteerd.