Caljé, Johannes Franciscus, Sliedrecht 5-2-1900, Handelsreiziger
Woonachtig: Farenheitstraat 13 B, Sliedrecht
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Assuradeur. Bestuur afdeling C.P.N. (1937). Secretaris afdeling I.R.H. (1937). Actief bij herbergen Duitse emigranten (1938).
Gearresteerd: eerste arrestatie 1-3-1941, vrijgekomen 10-3-1941, tweede arrestatie 6-6-1941
Aktion CPN: Hij werd in Schoorl gevoegd bij de arrestanten van de Aktion CPN in verband met de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Noordsingel Rotterdam, Schoorl, Amersfoort, Haaren, Vught, Sachsenhausen
Opmerkingen: De Rotterdamse Politie registreerde op zijn arrestantenkaart als reden van arrestatie: ‘communist’.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Cambeen, Petrus Josephus, Graauw 26-7-1920
Woonachtig: Paal B62, Graauw
Gearresteerd: <10-1942
Gevangenschap in: Amersfoort, Vught, Sint-Michielsgestel
Opmerkingen: In Vught stond als arrestatiereden vermeld ‘Komm. Propag.’
Camfferman, Jacob Arnoldus, Den Haag 12-9-1914, Elektricien
Woonachtig: Larenschestraat 53, Den Haag
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Opmerkingen: Hij werd na de oorlog door Johann Gottlieb Crabbendam van het Bureau Nationale Veiligheid (tijdens de oorlog als chef van de Documentatiedienst hulpje van de Sicherheitsdienst, vanaf 1948 hoofd van de Binnenlandse Veiligheiddienst) gesignaleerd als lid van de CPN.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Cammelot, Adriaan Nicolaas, Middelburg 2-10-1904, Stoffeerder
Woonachtig: Admiraal de Ruijterweg 271, Amsterdam
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Sectiesecretariaat C.P.N. (1937).
Canes, Sander, Amsterdam 14-4-1901, Regenjasplakker
Woonachtig: Eemsstraat 9 II, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Gearresteerd: 11-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 28-2-1943
Opmerkingen: Ten tijde van arrestatie was hij werknemer van het bedrijf Hollandia-Kattenburg, dat regenjassen voor onder andere de Wehrmacht produceerde. Hij was betrokken bij de illegale bedrijfscel van de CPN binnen dat bedrijf; de belangrijkste activiteit van de bedrijfscel was het verspreiden en lezen van De Waarheid.
Bij het oprollen van de Nederlandse Volksmilitie in Rotterdam door de Rotterdamse Sicherheitsdienst werd een connectie ontdekt met een groep communisten in het Amsterdamse bedrijf Hollandia-Kattenburg en vervolgens dat De Waarheid daar op vrij grote schaal verspreid werd. De chef van de Rotterdamse Sicherheitsdienst Kriminalrat Herbert Wölk gaf het door aan de centrale Sicherheitsdienst in Den Haag en die deed onder leiding van Albert Barkov een inval, pakte alle Joodse werknemers op en liet een eerder gearresteerde voormalige werkneemster de lezers van De Waarheid onder hen aanwijzen. Ook hij werd aangewezen. Verder werd een groot aantal gezinsleden van de arrestanten van huis opgehaald. De aangewezen lezers werden naar het Oranjehotel overgebracht, waar ze tijdens verhoren mishandeld werden. De overige gearresteerde werknemers en alle gezinsleden gingen rechtstreeks naar Westerbork. Bij de verhoren van de lezers werden aanwijzingen voor sabotage van de kwaliteit van de productie ontdekt. De lezers werden op 26 november ook naar Westerbork overgebracht. Bijna alle opgepakten, inclusief de opgepakte gezinsleden, werden op 30 november naar Auschwitz afgevoerd, waar bijna iedereen op respectievelijk 3 december 1942 en 28 februari 1943 vermoord werd. Slechts een paar opgepakte mensen overleefden de actie. De actie was in de eerste plaats gericht tegen de communistische Nederlandse Volksmilitie, waar overigens slechts een paar werknemers bij betrokken waren. De actie had daarnaast ook een sterk antisemitisch karakter, wat duidelijk blijkt dat ook kleine kinderen vermoord werden. De Duitse actie resulteerde in enige honderden doden.
Zijn partner en kind werden ook meteen opgepakt, naar Westerbork overgebracht en op 3 december 1942 in Auschwitz vermoord.
Capel, Anton (Toon), Purmerend 1926
Capel, Petrus Franciscus, Amsterdam 4-10-1886
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Cappelleveen, Jansje Alida van, Boskoop 1-11-1895, Verpleegster
Woonachtig: Julianastraat 44, Rijswijk
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: <1944
Gevangenschap in: Oranjehotel, Vught, Ravensbrück
Overleden: Ravensbrück 17-2-1945
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Cardozo, Abraham, Amsterdam 1-10-1874, Koopman
Woonachtig: Nieuwe Prinsengracht 114, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Hoofdbestuur V.V.S.U. (1938). Spreker. Permanent Comité V.V.S.U.
Gearresteerd: 25-3-1943
Gijzeling: Zijn naam stond vermeld op de Amsterdamse lijst van communistische gijzelaars die in september 1942 gearresteerd moesten worden. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Gevangenschap in: Westerbork, Theresienstadt
Holocaust: Hij werd in Westerbork vastgezet zonder dat de politie of Sicherheitsdienst hem in verband met verzetsdaden bracht.
Carstens, Cornelis Willem, Amsterdam 2-10-1909, Melkbezorger
Woonachtig: Lijnbaansgracht 27, Amsterdam
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 17-5-1941
Aktion CPN: Hij werd medio juli 1941 vanuit de gevangenis naar Schoorl overgebracht en gevoegd bij de arrestanten van de Aktion CPN in verband met de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Weteringschans, Schoorl, Amersfoort, Neuengamme, Dachau
Overleden: Dachau 9-9-1942
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Casemir
Woonachtig: Oude Kerkstraat, Heerlen
Cats, Willem (Wim), Watergraafsmeer 23-1-1920, Bankwerker
Woonachtig: Pieter Nieuwlandstraat 58, Amsterdam
Gearresteerd: 29-8-1944 Gevangenschap in: Amersfoort
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Opmerkingen: Hij werd gearresteerd vanwege ‘Arbeitsverweigerung’.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk.
Cavaljé, Martinus Cornelis, Avereest 7-3-1916
Woonachtig: Neerbosch
Gearresteerd: 19-1-1942 Gefusilleerd
Gevangenschap in: Oranjehotel, Utrecht
Overleden: Soesterberg 22-9-1942
Opmerkingen: Hij werd in Nijmegen gearresteerd.
Celosse, Nicolaas Johannes (Bob), Banjoewangi (Nederlandsch Oost Indië) 28-4-1917, Ambtenaar
Woonachtig: Schuytstraat 192, Den Haag
Lid: Was lid van de sabotage- en liquidatiegroep CS6 (Corellistraat 6).
Gearresteerd: 20-5-1944
Gevangenschap in: Haaren, Vught, Haaren
Overleden: Vught 5-9-1944 Gefusilleerd
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Onderscheiding: Kruis van Verdienste, Bronzen Leeuw
Opmerkingen: Vroeg in de oorlog was Celosse actief voor de Ordedienst, waardoor hij in contact kwam met het Bureau Bijzondere Opdrachten in Londen en met de groep CS6. Nadat CS6 in 1943 nagenoeg geheel opgerold werd, vertrok hij samen met Karel de Graaf via Spanje naar Engeland en kreeg een opleiding bij het Bureau Bijzondere opdrachten (een uiterst merkwaardige combinatie omdat zowel de Ordedienst als BBO fel anticommunistisch waren en aan het eind van de oorlog zelfs op beperkte schaal met de Duitse contraspionage, bijvoorbeeld met Joseph Schreieder, Friedrich Frank en Helmuth Pröbsting, samenwerkten). Op 30 maart 1944 werd hij als geheim agent boven de Wieringermeerpolder gedropt en legde contact met de restanten van de groep CS6. Op 20 mei 1944 werden hij en de andere vier leden van zijn groep gearresteerd.
Cerneus, Willem Frederik, Amsterdam 24-4-1909, Metaalbewerker
Woonachtig: Van Rappardstraat 17 I, Amsterdam
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 22-7-1941
Gevangenschap in: Amersfoort, Buchenwald, Groß-Rosen
Overleden: Groß-Rosen 16-8-1942
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘Verdacht der Mitgliedschaft der CPN’.
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Cerneus stond ook op deze lijst ondanks dat hij al vermoord was.
Cevat, Antonius, Amsterdam 27-5-1906, Betonarbeider
Woonachtig: Borgerstraat 223 III, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Dirk Laurens Cevat.
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in Schoorl, Amersfoort, Sint-Michielsgestel, Vught, Sachsenhausen, Neuengamme, Sandbostel
Overleden: Neuenkirchen 23-5-1945
Opmerkingen: Na bevrijding overleden aan gevolgen gevangenschap
Verantwoordelijkheid: Hij werd door commissaris Karel Henri Broekhoff van de Amsterdamse Politie Inlichtingendienst (‘Bureau Falsificaten’) aangewezen om vermoord te worden; burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Cevat, Dirk Laurens, Amsterdam 26-2-1899, Los werkman
Woonachtig: Jacob van Lennepkade 222 III, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Antonius Cevat.
Chamboné, Antoon Willem, Oss 10-5-1920
Woonachtig: Noord-Brabant
Verwantschap: Hij was een zoon van Cornelis Antonius Chamboné.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk.
Chamboné-Mooij, Catharina Geertruida, Utrecht 25-7-1922
Woonachtig: Noord-Brabant
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Opmerkingen: Zij vervoerde documenten en wapens.
Chamboné, Cornelis Antonius, Den Bosch 21-10-1889, Kantoorbediende
Woonachtig: Bucheliusstraat 4, Utrecht
Verwantschap: Hij was de vader van Antoon Willem Chamboné.
Gearresteerd: 2-7-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Vught, Sint-Michielsgestel, Sachsenhausen, Bergen-Belsen
Overleden: Bergen-Belsen 3-3-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Utrechtse Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Gerhard ter Pelkwijk was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Chef d’Hotel, Cornelis (Nelis), Den Haag 14-2-1908, Radiomonteur
Woonachtig: Brueghelstraat 239, Den Haag
Verwantschap: Hij was de zoon van Isaäc Jacob en de broer van Hendrik Johannes, Isaäc Jacob en Krijn Chef d’Hotel.
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 12-8-1941
Infiltratie: Gearresteerd ten gevolge van de sinds 1923 voor de Haagse Politie Inlichtingendienst werkende infiltrant Johannes Hubertus van Soolingen, die door burgemeester De Monchy in mei 1940 opnieuw de CPN werd ingestuurd.
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort, Buchenwald
Overleden: Buchenwald 26-9-1942
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verspreidde De Vonk, De Waarheid en andere illegale lectuur. Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘Verbreitung kommunistischer Schriften’.
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de moord, omdat ze opdracht hebben gegeven dat de Politie Inlichtingendiensten tijdens de bezetting voor de bezetter moesten blijven door werken; burgemeester De Monchy (Liberaal) is medeverantwoordelijk omdat hij op 15 mei 1940 opdracht aan de Haagse Politie Inlichtingendienst gaf om voor de bezetter communisten te blijven opsporen; het latere hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst is medeverantwoordelijk omdat hij in nauwe samenwerking met de Sicherheitsdienst leiding gaf aan de opsporing van communisten.
Chef d’Hotel, Hendrik Johannes (Henk), Den Haag 26-1-1910, Huisschilder
Woonachtig: Brueghelstraat 239, Den Haag
Verwantschap: Hij was de zoon van Isaäc Jacob en de broer van Cornelis, Isaäc Jacob en Krijn Chef d’Hotel.
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 12-8-1941
Infiltratie: Gearresteerd ten gevolge van de sinds 1923 voor de Haagse Politie Inlichtingendienst werkende infiltrant Johannes Hubertus van Soolingen, die door burgemeester De Monchy in mei 1940 opnieuw de CPN werd ingestuurd.
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort, Buchenwald, Dachau
Overleden: Dachau 26-6-1943
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verspreidde De Vonk, De Waarheid en andere illegale lectuur. Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘Verdacht Komm. Prop. [Propaganda]’.
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de moord, omdat ze opdracht hebben gegeven dat de Politie Inlichtingendiensten tijdens de bezetting voor de bezetter moesten blijven door werken; burgemeester De Monchy (Liberaal) is medeverantwoordelijk omdat hij op 15 mei 1940 opdracht aan de Haagse Politie Inlichtingendienst gaf om voor de bezetter communisten te blijven opsporen; het latere hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst is medeverantwoordelijk omdat hij in nauwe samenwerking met de Sicherheitsdienst leiding gaf aan de opsporing van communisten.
Chef d’Hotel, Isaäc Jacob, Den Haag 31-10-1873, Varensgezel (voormalig)
Woonachtig: Brueghelstraat 239, Den Haag
Verwantschap: Hij was de vader van Cornelis, Hendrik Johannes, Isaäc Jacob en Krijn Chef d’Hotel.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 12-8-1941, vrijgekomen 16-8-1941
Infiltratie: Gearresteerd ten gevolge van de sinds 1923 voor de Haagse Politie Inlichtingendienst werkende infiltrant Johannes Hubertus van Soolingen, die door burgemeester De Monchy in mei 1940 opnieuw de CPN werd ingestuurd.
Gevangenschap in: Oranjehotel
Opmerkingen: Hij verloor al zijn vier zoons (hij had ook nog een reeks dochters), allen ten gevolge van verraad door de politiespion Van Soolingen die al in voorjaar 1940 door burgemeester De Monchy de illegale CPN werd ingestuurd. Hij werd na de oorlog door Johann Gottlieb Crabbendam van het Bureau Nationale Veiligheid (tijdens de oorlog als chef van de Documentatiedienst hulpje van de Sicherheitsdienst, vanaf 1948 hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst) gesignaleerd als lid van de CPN; Crabbendam was in belangrijke mate verantwoordelijk voor de moord op drie van zijn vier zoons.
Chef d’Hotel, Isaäc Jacob (Jack), Den Haag 27-1-1900, Scheepskok
Woonachtig: Brueghelstraat 239, Den Haag
Verwantschap: Hij was de zoon van Isaäc Jacob en de broer van Cornelis, Hendrik Johannes en Krijn Chef d’Hotel.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Verduistert gelden van het M.A.S. (1934). Communist (1939).
Gearresteerd: 9-3-1945
Infiltratie: Gearresteerd ten gevolge van de vierde infiltratieactie door Johannes Hubertus van Soolingen die In mei 1940 door een opdracht van burgemeester De Monchy de CPN werd ingestuurd. Deze vierde infiltratieactie leidde tot de fusillering van drie personen.
Gevangenschap in: Oranjehotel
Overleden: Rotterdam 12-3-1945 Gefusilleerd
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Opmerkingen: Hij verspreidde De Vonk, De Waarheid en andere illegale lectuur. Na het oprollen van De Vonk-groep bleef hij enige tijd uit beeld. Vanaf 1944 had hij de leiding over de werkzaamheden in Den Haag voor het Solidariteitsfonds en was weer betrokken bij de verspreiding van De Waarheid. Hij stond regelmatig in direct contact met de door burgemeester De Monchy het communistisch verzet binnen gestuurde Van Soolingen en dat heeft hem het leven gekost.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de moord, omdat ze opdracht hebben gegeven dat de Politie Inlichtingendiensten tijdens de bezetting voor de bezetter moesten blijven door werken; burgemeester De Monchy (Liberaal) is medeverantwoordelijk omdat hij op 15 mei 1940 opdracht aan de Haagse Politie Inlichtingendienst gaf om voor de bezetter communisten te blijven opsporen.
Chef d’Hotel, Krijn, Den Haag 16-7-1901, Bakker
Woonachtig: Brueghelstraat 239, Den Haag
Verwantschap: Hij was de zoon van Isaäc Jacob en de broer van Cornelis, Hendrik Johannes en Isaäc Jacob Chef d’Hotel.
Godsdienst: Geen
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Loopknecht. Communist. Kandidaat gemeenteraad voor de C.P.N. (1939).
Gearresteerd: 12-8-1941
Infiltratie: Gearresteerd ten gevolge van de sinds 1923 voor de Haagse Politie Inlichtingendienst werkende infiltrant Johannes Hubertus van Soolingen, die door burgemeester De Monchy in mei 1940 opnieuw de CPN werd ingestuurd.
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort, Buchenwald, Dachau
Overleden: Dachau 8-8-1942
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verspreidde De Vonk, De Waarheid en andere illegale lectuur. Hij zat zes maanden ondergedoken, maar werd gearresteerd toen hij een kort bezoek aan huis bracht. De Haagse Sicherheitsdienst vermeldde op een cartotheekkaart: ‘Er hat nach den Verbot der CPN noch illeg. Hetzschriften verkauft und war Leiter einer Fünfergruppe’. Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘War früher Mitglied der C.P.N.’.
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de moord, omdat ze opdracht hebben gegeven dat de Politie Inlichtingendiensten tijdens de bezetting voor de bezetter moesten blijven door werken; burgemeester De Monchy (Liberaal) is medeverantwoordelijk omdat hij op 15 mei 1940 opdracht aan de Haagse Politie Inlichtingendienst gaf om voor de bezetter communisten te blijven opsporen; het latere hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst is medeverantwoordelijk omdat hij in nauwe samenwerking met de Sicherheitsdienst leiding gaf aan de opsporing van communisten.
Chretien, Josephus Hendrik Jan Hermanus, Rotterdam 13-2-1913, Vrachtwagenchauffeur
Woonachtig: Gouvernestraat 55, Rotterdam
Godsdienst: Rooms Katholiek
Gearresteerd: 10-11-1941
Martelmoord: Gearresteerd ten gevolge van de gruwelijke martelmoord op Herman Holstege waaraan Johannes Hubertus Veefkind van de Haagse Politie Inlichtingendienst medeplichtig was en daarmee een gevolg van de opdracht van burgemeester De Monchy van mei 1940 om de CPN opnieuw te laten infiltreren door Johannes Hubertus van Soolingen.
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Oranjehotel, Amersfoort, Buchenwald, Lublin-Majdanek, Mauthausen
Opmerkingen: Hij werd door de Rotterdamse politie in bewaring gehouden en op 18-11-1941 naar het Oranjehotel overgebracht. Politiemannen van groep X gaven op: ‘Zou voor den oorlog eenige mndn lid v.d. C.P.H. geweest zijn’. Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘Kaufen einer illegaler Zeitung der K.P.N.’.
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze opdracht hebben gegeven dat de Politie Inlichtingendiensten tijdens de bezetting voor de bezetter moesten blijven door werken; burgemeester De Monchy (Liberaal) is medeverantwoordelijk omdat hij op 15 mei 1940 opdracht aan de Haagse Politie Inlichtingendienst gaf om voor de bezetter communisten te blijven opsporen; het latere hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst is medeverantwoordelijk omdat hij in nauwe samenwerking met de Sicherheitsdienst leiding gaf aan de opsporing van communisten.
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Chretien stond ook op deze lijst: hij was in 1941 gearresteerd door toedoen van Crabbendam, die wist dat het zijn leven kon kosten.
Claassen, Hendrik, Amsterdam 24-9-1905, Amanuensis
Woonachtig: Van Ostadestraat 490 I, Amsterdam
Verwantschap: Hij was de broer van Johannes Claassen.
Spanje: Was tijdens de burgeroorlog als vrijwilliger in Spanje.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Werkte op C.P.N.-partijbureau. Geronseld voor Internationale Brigade. Vocht waarschijnlijk in Spanje (1937).
Gearresteerd: 18-9-1942, vrijgelaten 19-11-1943
Gijzeling: Gearresteerd doordat zijn naam stond vermeld op de Amsterdamse lijst van communistische gijzelaars die in september 1942 gearresteerd moesten worden. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Gevangenschap in: Amersfoort, Vught
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst van de Centrale Inlichtingendienst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Claassen, Johannes, Amsterdam 22-5-1904, 2e stuurman K.N.S.M.
Woonachtig: Uithoornstraat 9 I, Amsterdam
Verwantschap: Hij was de broer van Hendrik Claassen.
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 3-7-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Neuengamme, Dachau
Overleden: Dachau 9-9-1942
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door commissaris Karel Henri Broekhoff van de Amsterdamse Politie Inlichtingendienst (‘Bureau Falsificaten’) aangewezen om vermoord te worden; burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Claassen stond ook op deze lijst.
Clarenburg, Isaak, Amsterdam 20-1-1904, Machinebankwerker
Woonachtig: Slaperdijkweg 52, Haarlem
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Elektricien. Communist. Bestuur J.V.A. (1931). GPU-man van C.P.N. Haarlem.Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk.
Clarenburg-Oversteegen, Wilhelmina Catharina (Mien), Amsterdam 4-5-1908
Woonachtig: Slaperdijkweg 52, Haarlem
Verwantschap: Zij was een zuster van Ferdinand, George, Jacob Wilhelm en Willem Oversteegen.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: [Haar naam stond vermeld zonder verdere toelichting]
Cleef, Hartog van, Amsterdam 15-3-1895, Perser
Woonachtig: Schaepmanstraat 21, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Gearresteerd: 11-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 28-2-1943
Opmerkingen: Ten tijde van arrestatie was hij werknemer van het bedrijf Hollandia-Kattenburg, dat regenjassen voor onder andere de Wehrmacht produceerde. Hij was betrokken bij de illegale bedrijfscel van de CPN binnen dat bedrijf; de belangrijkste activiteit van de bedrijfscel was het verspreiden en lezen van De Waarheid.
Bij het oprollen van de Nederlandse Volksmilitie in Rotterdam door de Rotterdamse Sicherheitsdienst werd een connectie ontdekt met een groep communisten in het Amsterdamse bedrijf Hollandia-Kattenburg en vervolgens dat De Waarheid daar op vrij grote schaal verspreid werd. De chef van de Rotterdamse Sicherheitsdienst Kriminalrat Herbert Wölk gaf het door aan de centrale Sicherheitsdienst in Den Haag en die deed onder leiding van Albert Barkov een inval, pakte alle Joodse werknemers op en liet een eerder gearresteerde voormalige werkneemster de lezers van De Waarheid onder hen aanwijzen. Ook hij werd aangewezen. Verder werd een groot aantal gezinsleden van de arrestanten van huis opgehaald. De aangewezen lezers werden naar het Oranjehotel overgebracht, waar ze tijdens verhoren mishandeld werden. De overige gearresteerde werknemers en alle gezinsleden gingen rechtstreeks naar Westerbork. Bij de verhoren van de lezers werden aanwijzingen voor sabotage van de kwaliteit van de productie ontdekt. De lezers werden op 26 november ook naar Westerbork overgebracht. Bijna alle opgepakten, inclusief de opgepakte gezinsleden, werden op 30 november naar Auschwitz afgevoerd, waar bijna iedereen op respectievelijk 3 december 1942 en 28 februari 1943 vermoord werd. Slechts een paar opgepakte mensen overleefden de actie. De actie was in de eerste plaats gericht tegen de communistische Nederlandse Volksmilitie, waar overigens slechts een paar werknemers bij betrokken waren. De actie had daarnaast ook een sterk antisemitisch karakter, wat duidelijk blijkt dat ook kleine kinderen vermoord werden. De Duitse actie resulteerde in enige honderden doden.
Cleef, Johan Siegfried van, Amsterdam 1-1-1905, Kantoorbediende
Woonachtig: Kinderdijkstraat 60 I, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Gearresteerd: 18-5-1943
Gevangenschap in: Westerbork, Bergen-Belsen
Overleden: Bergen-Belsen 11-1-1945
Clement, Johan Barend, Amsterdam 22-10-1906, Schoenmaker
Woonachtig: Westerstraat 54, Amsterdam
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Opmerkingen: In zijn woning werd De Waarheid gestencild.
Clerck, Arthur Franciscus de, Clinge 23-5-1889, Schipper
Woonachtig: Aelbrechtskade 131, Rotterdam
Verwantschap: Hij was de broer van Deodatus Edmond Phielmondus de Clerck.
Godsdienst: Rooms Katholiek
Gearresteerd: 17-11-1943
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Vught, Oranjehotel
Overleden: Waalsdorpervlakte 13-1-1944 Gefusilleerd
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij heeft Solidariteitsgelden gebracht naar gezinnen van gearresteerde en omgekomenen van de Rotterdamse tram (RETM).
Clerck, Deodatus Edmond Phielmondus de, Axel 19-6-1900, Plombeerder
Woonachtig: Aelbrechtskade 131, Rotterdam
Verwantschap: Hij was de broer van Arthur Franciscus de Clerck.
Godsdienst: Rooms Katholiek
Gearresteerd: 17-11-1943
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Vught, Oranjehotel
Overleden: Waalsdorpervlakte 13-1-1944 Gefusilleerd
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij zamelde geld in voor het Solidariteitsfonds.
Clerkx, Cornelia (Corrie), Amsterdam 18-4-1917, Kantoorbediende
Woonachtig: Hoofdweg 71, Amsterdam
Verwantschap: Zij was een dochter van Petrus Clerkx.
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Ravensbrück
Verantwoordelijkheid: Zij werd door Karel Henri Broekhoff van de Amsterdamse Politie Inlichtingendienst (‘Bureau Falsificaten’) aangewezen om vermoord te worden; burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk.
Clerkx, Petrus (Boersma, Stein), Geertruidenberg 28-6-1891, Administrateur
Woonachtig: Kwakersplein 3 II, Amsterdam
Verwantschap: Hij was de vader van Cornelis Clerkx.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Geldschieter drukkerij Atalanta (1932). Directeur drukkerij Atalanta (1933). Firmant firma Th. Dijkman & co. Technisch directeur en administrateur De Tribune. Wegens verduistering ontslagen. Partijcongres C.P.N. (1935). Partijbestuur C.P.N. (tot 1938).
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Clerx, Hendrikus Petrus (Hein), Breda 24-10-1897, Arbeider
Woonachtig: Vestingstraat 30, Breda
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Clerx, Peter Josef Hubert (Leensma), Urmond 4-4-1914
Woonachtig: Arboretumlaan 23, Wageningen
Cleton, Jan Albertus, Rotterdam 15-12-1913, Verkoper
Woonachtig: Ugchelscheweg 97, Apeldoorn
Verwantschap: Hij was een broer van Maria Wilhelmina Endeveld-Cleton.
Godsdienst: Geen
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Districtsbestuur C.P.N. (1935). Voorzitter afdeling Apeldoorn van C.P.N. en C.J.B. (1935). Kandidaat gemeenteraad (1939).
Gearresteerd: 2-1942
Gijzeling: Zijn naam stond vermeld op de Amsterdamse lijst van communistische gijzelaars die in september 1942 gearresteerd moesten worden, ondanks dat hij al eerder gearresteerd was. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Gevangenschap in: Wolvenplein Utrecht, Oranjehotel, Amersfoort, Vught, Neuengamme, Natzweiler, Erzingen
Was Nacht-und-Nebel-gevangene.
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Cleton-Magendans, Willempje, Kampen 17-1-1915
Woonachtig: Ugchelscheweg 97, Apeldoorn
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk.
Clever, Barend, Vreeswijk 23-5-1892, Stoker
Woonachtig: Tooropstraat 12, Heerlen
Verwantschap: Hij was de vader van Barend en Gustaaf Karel Clever en Wilhelmina Engelina van Duin-Clever en de broer van Leonard Eduard Clever.
Verkiezingen: Was lid van de Gemeenteraad.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Gemeenteraad voor de C.P.N. (1938). Districtsbestuur C.P.N. (1938). Voorzitter Anti-fascistisch comité in de Mijnstreek. Kandidaat Gemeenteraad voor de C.P.N. (1939).
Gearresteerd: eerste arrestatie 28-2-1941, vrijgekomen 28-3-1941, tweede arrestatie 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Maastricht, Schoorl, Amersfoort
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Heerlense Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Marcellus van Grunsven was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Clever stond ook op deze lijst.
Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Clever, Barend, Voerendaal 28-5-1921
Woonachtig: Tooropstraat 12, Heerlen
Verwantschap: Hij was de zoon van Barend Clever en de broer van Gustaaf Karel Clever en Wilhelmina Engelina van Duin-Clever.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Clever, Gustaaf Karel, Voerendaal 1-5-1917, Elektricien
Woonachtig: Heerlen
Verwantschap: Hij was de zoon van Barend Clever en de broer van Barend Clever en Wilhelmina Engelina van Duin-Clever.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Communist. Lid hoofdbestuur C.J.B. Politiek leider C.J.B. in de Mijnstreek. Partijcongres C.P.N. (Amsterdam 1935).
Clever, Leonard Eduard, Jutphaas 31-7-1893, IJzerwerker
Woonachtig: Dam 1, Zaandam
Verwantschap: Hij was de broer van Barend Clever.
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Kandidaat gemeenteraad voor de C.P.N. (1939).Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Cobben, Frans, Meerssen 10-6-1915, Schilder
Woonachtig: Kattenstraat 11, Maastricht
Godsdienst: Rooms Katholiek
Gearresteerd: eerste arrestatie 10-4-1942, vrijgekomen 5-1942, tweede arrestatie 25-6-1942
Gevangenschap in: Maastricht, Neuengamme, Natzweiler, Dachau
Was Nacht-und-Nebel-gevangene.
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Cobben stond ook op deze lijst.
Coëlho, Raoul, Brussel 13-8-1907, Boekverkoper
Woonachtig: Oranjeplein 39, Den Haag
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Gearresteerd: 13-7-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort, Mauthausen
Overleden: Mauthausen 11-11-1942
Opmerkingen: Hij werd gearresteerd met een aantal illegale blaadjes in bezit. Hij werd Otto door Lange van het communisten-Referat van de Sicherheitsdienst gearresteerd.
Coenradi, Hermanus Mattheus Hendricus (Herman), Amsterdam 23-4-1909, Elektricien
Woonachtig: Zeedijk 17 III, Amsterdam
Februaristaking: Was actief betrokken bij de voorbereiding en organisatie van de staking.
Gearresteerd: 25-2-1941
Gevangenschap in: Oranjehotel
Overleden: Waalsdorpervlakte 3-3-1941 Gefusilleerd
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Opmerkingen: Gearresteerd en gefusilleerd vanwege zijn rol de Februaristaking.
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Coenradi-Blom, Maria Hendrika Gesina, Amsterdam 21-8-1910
Woonachtig: Zeedijk 17 III, Amsterdam
Coenradi, Petrus Franciscus (Piet), Amsterdam 28-6-1902, Broodbezorger
Woonachtig: Lutmastraat 196 III, Amsterdam
Gearresteerd: 5-11-1941
Gevangenschap in: Weteringschans, Amstelveenscheweg, Amersfoort, Sint-Michielsgestel, Sachsenhausen
Overleden: Sachsenhausen 12-1-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij werd gearresteerd door W.A.-mannen tijdens het plakken van pamfletten ter gelegenheid van de herdenking van de Russische revolutie, tegelijk met zijn echtgenote en Suzanna Musikant-Eijl.
Coenradi-Van der Pijll, Hendrika Henriette (Rie), Amsterdam 6-11-1903
Woonachtig: Lutmastraat 196 III, Amsterdam
Gearresteerd: 5-11-1941
Gevangenschap in: Amstelveenscheweg, Oranjehotel, Ravensbrück
Opmerkingen: Zij werd gearresteerd door W.A.-mannen tijdens het plakken van pamfletten ter gelegenheid van de herdenking van de Russische revolutie, tegelijk met haar echtgenoot Petrus Coenradi en Suzanna Musikant-Eijl. Zij werd in april 1945 door het Zweedse Rode Kruis vanuit Ravensbrück door het oorlogsgebied in Duitsland via Denemarken naar Malmö in Zweden geëvacueerd.
Coerier
Woonachtig: Bloemstraat 17, Deventer
Cohen, A.
Woonachtig: Wisentstraat 24, Bussum
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Cohen, Anna, Amsterdam 4-2-1921, Naaister
Woonachtig: Keizersgracht 559, Amsterdam
Verwantschap: Zij is na de oorlog gehuwd met Cornelis Guldemond.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Cohen, Arthur Julius Uri (Adje, Aart Leskes), Hamburg (Duitsland) 21-1-1910, Botermaker
Woonachtig: Klein-Coolstraat 38 A, Rotterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Lid: Was lid van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Opmerkingen: Hij brak samen met Gerben Wagenaar in bij een bedrijf en stalen elektrische artikelen, die onder andere nodig waren voor de aanslag op de Wehrmacht-trein op het Rotte-viaduct.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Cohen, Isak, Zutphen 3-9-1875, Uitdrager
Woonachtig: Barlheze 42, Zutphen
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Uitdrager. Voorzitter afdeling C.P.N. (1933).
Gearresteerd: <1-1943
Gijzeling: Zijn naam stond vermeld op de Arnhemse lijst van communistische gijzelaars die in september 1942 gearresteerd moesten worden. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Gevangenschap in: Vught, Westerbork
Overleden: Sobibor 7-5-1943
Holocaust: Hij werd gearresteerd in verband met verzetsactiviteiten, maar vervolgens ter vermijding van rompslomp doorgestuurd naar Westerbork, omdat bij de Sicherheitsdienst sinds oktober 1942 bekend was dat de Joden vandaar de dood in werden gedreven.
Opmerkingen: Op zijn kaart in Vught stond als arrestatiereden vermeld: ’straftat: Verboten Organis.’ Hij werd vanuit Westerbork met een straftransport naar Sobibor overgebracht.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Cohen, James, Berlijn (Duitsland) 25-5-1912, Leraar
Woonachtig: Biesboschstraat 65, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Gearresteerd: 2-7-1942
Gevangenschap in: Amersfoort, Mauthausen
Overleden: Mauthausen 1-10-1942
Opmerkingen: Hij werd gearresteerd door de agenten van politie Daudt en Dierikx van de Amsterdamse Politie Inlichtingendienst gevestigd in het bureau Nieuwe Doelenstraat.
Cohen, Michiel, Amsterdam 8-11-1908, Perser
Woonachtig: Plantage Doklaan 34 II, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst
Gearresteerd: 11-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 28-2-1943
Opmerkingen: Ten tijde van arrestatie was hij werknemer van het bedrijf Hollandia-Kattenburg, dat regenjassen voor onder andere de Wehrmacht produceerde. Hij was betrokken bij de illegale bedrijfscel van de CPN binnen dat bedrijf; de belangrijkste activiteit van de bedrijfscel was het verspreiden en lezen van De Waarheid.
Bij het oprollen van de Nederlandse Volksmilitie in Rotterdam door de Rotterdamse Sicherheitsdienst werd een connectie ontdekt met een groep communisten in het Amsterdamse bedrijf Hollandia-Kattenburg en vervolgens dat De Waarheid daar op vrij grote schaal verspreid werd. De chef van de Rotterdamse Sicherheitsdienst Kriminalrat Herbert Wölk gaf het door aan de centrale Sicherheitsdienst in Den Haag en die deed onder leiding van Albert Barkov een inval, pakte alle Joodse werknemers op en liet een eerder gearresteerde voormalige werkneemster de lezers van De Waarheid onder hen aanwijzen. Ook hij werd aangewezen. Verder werd een groot aantal gezinsleden van de arrestanten van huis opgehaald. De aangewezen lezers werden naar het Oranjehotel overgebracht, waar ze tijdens verhoren mishandeld werden. De overige gearresteerde werknemers en alle gezinsleden gingen rechtstreeks naar Westerbork. Bij de verhoren van de lezers werden aanwijzingen voor sabotage van de kwaliteit van de productie ontdekt. De lezers werden op 26 november ook naar Westerbork overgebracht. Bijna alle opgepakten, inclusief de opgepakte gezinsleden, werden op 30 november naar Auschwitz afgevoerd, waar bijna iedereen op respectievelijk 3 december 1942 en 28 februari 1943 vermoord werd. Slechts een paar opgepakte mensen overleefden de actie. De actie was in de eerste plaats gericht tegen de communistische Nederlandse Volksmilitie, waar overigens slechts een paar werknemers bij betrokken waren. De actie had daarnaast ook een sterk antisemitisch karakter, wat duidelijk blijkt dat ook kleine kinderen vermoord werden. De Duitse actie resulteerde in enige honderden doden.
Cohen, Maurits, Amsterdam 29-3-1912, Pottenbakker
Woonachtig: Sanderijnstraat 60, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Februaristaking: Was actief betrokken bij de voorbereiding en organisatie van de staking.
Gearresteerd: Eerste arrestatie 8-1943, vrijgekomen 9-1943, tweede arrestatie 9-1944
Gevangenschap in: Weteringschans
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Overleden: Apollolaan Amsterdam 24-10-1944 Gefusilleerd
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij werd vanwege zijn Joodse afkomst in augustus 1943 opgepakt en in de Hollandsche Schouwburg opgesloten. Hij kon tijdens een transport met behulp van Duitse communisten ontvluchten en sloot zich opnieuw aan bij een groep binnen het communistisch verzet. Door verraad werd de hele groep opgepakt en een aantal van hen werden bij wijze van represaille op de Apollolaan gefusilleerd.
Cohen-Rozelaar, Meta, Amsterdam 21-6-1914, Pottenbakster
Woonachtig: Sanderijnstraat 60, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Verwantschap: Zij is na de oorlog gehuwd met Willem Elise Neben.
Februaristaking: Was actief betrokken bij de voorbereiding en organisatie van de staking.
Verwantschap: Zij is na de oorlog gehuwd met Willem Elise Neben.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk.
Collé, Willem, Culemborg 19-2-1887, Glasbewerker
Woonachtig: Vlaardingerdijk 31 A, Schiedam
Verkiezingen: Was lid van de Gemeenteraad.
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Tweede Kamer.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Glasblazer. P.A.S. Lid raad Schiedam voor Arbeiders-Comité. Gaat 1931 over naar C.P.H. Ondertekent Opruiïngs-Manifest 1921. Voorzitter Sociale Partij. Kandidaat S.P. verkiezing 2e Kamer 1922. Communistische voorman Schiedam. Gemeenteraad voor de C.P.N. (1938). Kandidaat gemeenteraad voor de C.P.N. (1939).
Gearresteerd: 1-3-1941, vrijgekomen 12-3-1941
Gevangenschap in: Noordsingel Rotterdam
Opmerkingen: De Rotterdamse Politie registreerde op zijn arrestantenkaart als reden van arrestatie: ‘communist’.
Colpaar, Jan Willem Gerrit, Venlo 14-1-1907, Rijwielhandelaar
Woonachtig: Brederodestraat 122, Amsterdam
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Comello, Willem, Tjalleberd 10-10-1903, Verzekeringsagent
Woonachtig: 124, Het Meer (Heerenveen)
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Voorzitter afdeling Terband der C.P.H.L.C. (1926). Voorzitter Federatie Terband. Partijcongres C.P.N. (Amsterdam 1935). Partijbestuur C.P.N. (1936; 1938 niet herkozen). Spreker.
Gearresteerd: 25-6-1941, vrijgekomen 31-7-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl
Opmerkingen: Hij werd vrijgelaten in het kader van een Duitse actie om gearresteerde Friezen vrij te laten.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Compter, Cornelis Hendrik, Den Haag 16-7-1894, Vrachtwagenchauffeur
Woonachtig: Parallelweg 64, Den Haag
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 4-8-1941
Infiltratie: Gearresteerd ten gevolge van de sinds 1923 voor de Haagse Politie Inlichtingendienst werkende infiltrant Johannes Hubertus van Soolingen, die door burgemeester De Monchy in mei 1940 opnieuw de CPN werd ingestuurd.
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort, Buchenwald, Natzweiler, Dachau, Mauthausen, Gusen
Was Nacht-und-Nebel-gevangene.
Overleden: Mauthausen/Kdo Gusen 23-2-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: In 1928 nam hij deel aan de Olympische Spelen op het onderdeel vedergewichtklasse gewichtheffen. Hij gaf leiding bij het drukken en verspreiden van De Waarheid en haalde geld op voor het Solidariteitsfonds. Hij werd door Inlichtingendienstman Veefkind en Sicherheitsdienstman Werner gearresteerd. De Haagse Sicherheitsdienst vermeldde op een cartotheekkaart: ‘Er hat seine Wohnung zur Aufbewahrung von Hetzschriften für die illeg. CPN zur Verfügung gestellt’. Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘Verbotenes Schriftmaterial im Hause gehabt’.
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de moord, omdat ze opdracht hebben gegeven dat de Politie Inlichtingendiensten tijdens de bezetting voor de bezetter moesten blijven door werken; burgemeester De Monchy (Liberaal) is medeverantwoordelijk omdat hij op 15 mei 1940 opdracht aan de Haagse Politie Inlichtingendienst gaf om voor de bezetter communisten te blijven opsporen; het latere hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst is medeverantwoordelijk omdat hij in nauwe samenwerking met de Sicherheitsdienst leiding gaf aan de opsporing van communisten.
Compter-Mooijman, Marijntje Johanna, Den Haag 1-6-1894
Woonachtig: Parallelweg 64, Den Haag
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd 4-8-1941
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Bestuur afdeling V.V.S.U. (1936).Opmerkingen: Zij werd door Inlichtingendienstman Veefkind gearresteerd.
Congladze, Noë Gabrielowitsch, Georgië 1923
Woonachtig: Georgië
Opmerkingen: Hij was een Georgiër die in Zandvoort gelegerd was. Hij was aan het Oostfront krijgsgevangen gemaakt. Trad toe tot de Wehrmacht om betere overlevingskansen te krijgen en werd in Nederland gelegerd. Hij zocht contact met het communistisch verzet in Nederland. Hij werd in februari 1945 naar Texel overgeplaatst. Op 6 april 1945 kwamen de Georgiërs in opstand om te voorkomen dat ze tegen de geallieerde troepen werden ingezet. Er zijn toen 800 Duitsers om het leven gekomen, 565 Georgiërs en 120 Texelaars.
Coolen, Jacobus Cornelis Josephus (Sjaak), Tilburg 15-3-1917, Loopknecht
Woonachtig: Tulpstraat 77, Tilburg
Verwantschap: Hij was een zoon van Joannes Henricus Leonardus Coolen.
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Opmerkingen: Hij verspreidde De Waarheid.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Coolen, Joannes Henricus Leonardus (Jan), Tilburg 11-7-1893, Textielarbeider
Woonachtig: Tilburg
Verwantschap: Hij was de vader van Jacobus Cornelis Josephus Coolen.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Stakingsleider (1935); zou geld van stakingscomité hebben verduisterd. Spreker die niet komt opdagen bij congres voor werk en brood. Spreker op partijcongres C.P.H. (1935).
Opmerkingen: In 1935 gaf hij leiding aan een grote textielstaking in Tilburg.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Coomans, Henricus Josephus Alphonsus Marie, Rotterdam 14-9-1896, Bankbeambte
Woonachtig: Maastricht
Gearresteerd: 25-6-1942, vrijgekomen 1942
Gevangenschap in: Maastricht
Coppenhagen, Mozes, Rotterdam 8-7-1917, Winkelier
Woonachtig: Kalverstraat 113 hs, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een zoon van Salomon en Sophia Coppenhagen-Koopman en een broer van Pinehas Joseph Coppenhagen.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 31-10-1942
Gevangenschap in: Amstelveenscheweg, Haagsche Veer Rotterdam, Oranjehotel, Lublin-Majdanek
Overleden: Majdanek 30-11-1943
Opmerkingen: De Rotterdamse Politie registreerde op zijn arrestantenkaart als reden van arrestatie: ‘was voortvluchtig’.
Coppenhagen-De Winter, Johanna, Rotterdam 12-8-1917, Winkeljuffrouw
Woonachtig: Kalverstraat 113 hs, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 31-10-1942
Gevangenschap in: Amstelveenscheweg, Haagsche Veer Rotterdam, Westerbork
Overleden: Sobibor 5-3-1943
Holocaust: Zij werd gearresteerd in verband met haar lidmaatschap van de Nederlandse Volksmilitie, maar vervolgens ter vermijding van rompslomp doorgestuurd naar Westerbork, omdat bij de Sicherheitsdienst sinds oktober 1942 bekend was dat de Joden vandaar de dood in werden gedreven.
Coppenhagen, Pinehas Joseph, Rotterdam 22-7-1922, Magazijnbediende
Woonachtig: Kalverstraat 113 hs, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een zoon van Salomon en Sophia Coppenhagen-Koopman en een broer van Mozes Coppenhagen.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 31-10-1942
Gevangenschap in: Amstelveenscheweg, Haagsche Veer Rotterdam, Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 30-4-1943
Holocaust: Hij werd gearresteerd in verband met zijn lidmaatschap van de Nederlandse Volksmilitie, maar vervolgens ter vermijding van rompslomp doorgestuurd naar Westerbork, omdat bij de Sicherheitsdienst sinds oktober 1942 bekend was dat de Joden vandaar de dood in werden gedreven.
Opmerkingen: De Rotterdamse Politie registreerde op zijn arrestantenkaart als reden van arrestatie: ‘was voortvluchtig’.
Coppenhagen, Salomon, Rotterdam 21-9-1893, Commissionair
Woonachtig: Kalverstraat 113 hs, Amsterdam
Verwantschap: Hij was de vader van Mozes en Pinehas Joseph Coppenhagen.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 31-10-1942
Gevangenschap in: Amstelveenscheweg, Haagsche Veer Rotterdam, Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 30-4-1943
Holocaust: Hij werd gearresteerd in verband met zijn lidmaatschap van de Nederlandse Volksmilitie, maar vervolgens ter vermijding van rompslomp doorgestuurd naar Westerbork, omdat bij de Sicherheitsdienst sinds oktober 1942 bekend was dat de Joden vandaar de dood in werden gedreven.
Opmerkingen: De Rotterdamse Politie registreerde op zijn arrestantenkaart als reden van arrestatie: ‘was voortvluchtig’.
Coppenhagen-Koopman, Sophia, Amsterdam 3-10-1896, Winkeljuffrouw
Woonachtig: Kalverstraat 113 hs, Amsterdam
Verwantschap: Zij was de moeder van Mozes en Pinehas Joseph Coppenhagen.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 31-10-1942
Gevangenschap in: Amstelveenscheweg, Haagsche Veer Rotterdam, Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 14-1-1943
Holocaust: Zij werd gearresteerd in verband met haar lidmaatschap van de Nederlandse Volksmilitie, maar vervolgens ter vermijding van rompslomp doorgestuurd naar Westerbork, omdat bij de Sicherheitsdienst sinds oktober 1942 bekend was dat de Joden vandaar de dood in werden gedreven.
Coppes, Adolf Hubert Joseph (Dolf), Venlo 3-7-1889, Arts
Woonachtig: Bisschopstraat 53, Enschede
Cori, Edgar Salom, Hamburg 23-1-1901, Tolk
Woonachtig: Adelheidstraat 174, Den Haag
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Gearresteerd: 20-3-1943
Gevangenschap in: Oranjehotel, Buchenwald
Overleden: Buchenwald 10-5-1944
Opmerkingen: Hij had de Spaanse nationaliteit. Hij woonde tot 1936 in Hamburg. Hij schreef zich op 23-11-1936 in Den Haag in. Hij hielp voor de oorlog mensen naar Palestina te emigreren. Na zijn arrestatie rezen er diplomatieke problemen tussen Duitsland en Spanje, maar uiteindelijk interesseerde Spanje zich niet voor het lot van Spaanse Joden in de door Duitsland bezette gebieden; vermoedelijk speelde politieke oriëntatie van Cori daarbij een rol.
Cori-Goldschmidt, Bertha, Hamburg 11-2-1906
Woonachtig: Adelheidstraat 174, Den Haag
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Gearresteerd: 20-3-1943
Gevangenschap in: Oranjehotel, Ravensbrück
Opmerkingen: Haar echtgenoot had de Spaanse nationaliteit en zij door haar huwelijk ook. Zij woonde tot 1936 in Hamburg. Zij schreef zich op 23-11-1936 in Den Haag in. Zij en haar echtgenoot zouden zich voor de oorlog hebben bezig gehouden met de emigratie van Joden naar Palestina. Na zijn arrestatie rezen er diplomatieke problemen tussen Duitsland en Spanje, maar uiteindelijk interesseerde Spanje zich niet voor het lot van Spaanse Joden in de door Duitsland bezette gebieden; vermoedelijk speelde politieke oriëntatie van Cori daarbij een rol. Na de oorlog emigreerde zij naar New York.
Cornelis, Jacob, Groningen 10-5-1914, Schoenmaker
Woonachtig: Zonnebloemstraat 14, Groningen
Godsdienst: Geen
Lid: Hij was anarchist.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Anarchist. Dienstweigeraar. In 1934 opgesloten in Veenhuizen. secretaris afdeling I.A.M.V. (1937). Vertegenwoordiger V.A.U.
Gearresteerd: <6-1944
Gevangenschap in: Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Neuengamme 6-2-1945
Opmerkingen: Op zijn registratiekaart in Amersfoort stond ‘A.Sozial’.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Cornelissen, Albert, Dieren 5-7-1905, Bosarbeider
Woonachtig: Nieboerstraat 19, Dieren
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Kandidaat gemeenteraad voor de Eenheidspartij (1939).
Gearresteerd: 6-3-1944
Gevangenschap in: Arnhem, Vught, Dachau
Opmerkingen: Hij verspreidde De Waarheid. Hij werd samen met Wilhelmus Franciscus Stevens gearresteerd.
Cornelius-Barth, Constance Cornelia, Taloe (Nederlandsch Oost Indië) 14-12-1886
Woonachtig: Prinsengracht 495 I, Amsterdam
Verwantschap: Zij was de moeder van Violette Cornelius.
Cornet, Cornelis, Leiden 9-12-1888, Stukadoor
Woonachtig: Alexanderstraat 51, Leiden
Verwantschap: Hij was de vader van Gerrit Cornet, Johanna van Soest-Cornet, Pieterje Louwrier Cornet en Lena van Roijen-Cornet.
Godsdienst: Geen
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Stukadoor. Communist. Comité van actie tegen de Vlootwet (1940).
Gearresteerd: 20-7-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Sint-Michielsgestel, Vught, Dachau
Overleden: Maastricht 29-5-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Zijn zoon Dirk Cornet is tijdens de Spaanse burgeroorlog gesneuveld. Hij verspreidde Gids en verrichtte werkzaamheden voor De Vonk en De Waarheid. In Vught stond als arrestatiereden vermeld ‘Grund der Sch.h. [Schutzhaft]: CPN-Funktionär’. Na evacuatie per vliegtuig in ziekenhuis Maastricht ten gevolge van verblijf in concentratiekamp.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Leidse Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Adriaan van de Sande Bakhuyzen (CHU) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Cornet-De Boer, Pietertje, Leiden 1888
Woonachtig: Alexanderstraat 51, Leiden
Verwantschap: Zij was de moeder van Gerrit Cornet, Johanna van Soest-Cornet, Pieterje Louwrier Cornet en Lena van Roijen-Cornet.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Stukadoor. Communist. Comité van actie tegen de Vlootwet (1940).
Opmerkingen: Haar zoon Dirk Cornet is tijdens de Spaanse burgeroorlog gesneuveld. Zij verrichtte werkzaamheden voor De Vonk en De Waarheid.
Cornet, Gerardus Wilhelmus Lambertus, Schoten 17-8-1911, Rietwerker
Woonachtig: Bloemstraat 138, Amsterdam
Godsdienst: Rooms Katholiek
Spanje: Was tijdens de burgeroorlog als vrijwilliger in Spanje.
Gearresteerd: 9-7-1943
Gevangenschap in: Vught, Dachau
Opmerkingen: Hij was stateloos. In Vught stond als arrestatiereden vermeld ‘Nicht gemeldet vor Kriegsgef. [Kriegsgefangenschaft]’.
Terwijl het grootste deel van de staatsgevaarlijke SS’ers die tegen Nederland hadden gevochten al in de jaren vijftig het Nederlanderschap terugkregen, kreeg de verzetsman Auceps, die tijdens de oorlog zijn leven voor Nederland waagde, voor zover bekend zijn Nederlanderschap nooit terug van partijen als ARP, KVP en VVD, waarvan de voorgangers tijdens de oorlog op grote schaal met de Duitsers gecollaboreerd hadden en daarmee medeplichtig waren aan de massamoord op veel verzetsmensen.
Cornet, Gerrit, Leiden 17-12-1921
Woonachtig: Leiden
Verwantschap: Hij was een zoon van Cornelis Cornet en een broer van Johanna van Soest-Cornet, Pieterje Louwrier-Cornet en Lena van Roijen-Cornet.
Gevangenschap in: Oranjehotel, Siegburg
Gearresteerd: 1941
Overleden: Siegburg 28-2-1945
Opmerkingen: Hij werd bij een spinnerij in Siegburg te werk gesteld.
Corper, Jacob (Jaap), Borgerhout (België) 6-12-1912, Diamantbewerker
Woonachtig: Monseigneur van de Weteringstraat 6, Hilversum
Verwantschap: Hij was een zoon van Levie Corper.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: [Hij stond vermeld zonder verder commentaar.]
Gearresteerd: 5-8-1943
Gevangenschap in: Weteringschans, Vught, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 31-5-1944
Holocaust: Hij werd gearresteerd in verband met verzetsactiviteiten, maar vervolgens ter vermijding van rompslomp doorgestuurd naar Westerbork, omdat bij de Sicherheitsdienst sinds oktober 1942 bekend was dat de Joden vandaar de dood in werden gedreven.
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Opmerkingen: Hij verrichtte activiteiten voor de productie van De Waarheid. Verder publiceerde hij eerst het communistische georiënteerde blad De Tribune en vervolgens Aetherflitsen. Hij dook in 1941 onder. Hij werd op het adres Van Bosschestraat 82 in Amsterdam gearresteerd toen hij papier vervoerde.
Corper-Van den Berg, Johanna Wilhelmina (Anna), Bussum 13-1-1908Woonachtig: Monseigneur van de Weteringstraat 6, Hilversum
Corper, Levie (Louis), Amsterdam 28-7-1889, Koopman
Woonachtig: 2e Amstellaan 137 II, Amsterdam
Verwantschap: Hij was de vader van Jacob Corper.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Gearresteerd: 4-4-1944
Gevangenschap in: Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 22-5-1944
Holocaust: Hij werd in Westerbork vastgezet zonder dat de politie of Sicherheitsdienst hem in verband met verzetsdaden bracht en vervolgens vermoord in het kader van de holocaust.
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verrichtte diverse verzetsactiviteiten. Hij verspreidde De Waarheid. Hij werd door de Amsterdamse politie opgesloten.
Cosman-Gobits, Espéranse, Amsterdam 13-5-1918, Kleermaakster
Woonachtig: Zwanenburgwal 18, Amsterdam
Verwantschap: Zij was een zuster van Barend Gobits.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Gearresteerd: 11-11-1942
Gevangenschap in: Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 3-12-1942
Opmerkingen: Ten tijde van arrestatie was zij werkneemster van het bedrijf Hollandia-Kattenburg, dat regenjassen voor onder andere de Wehrmacht produceerde. Zij was betrokken bij de illegale bedrijfscel van de CPN binnen dat bedrijf; de belangrijkste activiteit van de bedrijfscel was het verspreiden en lezen van De Waarheid.
Bij het oprollen van de Nederlandse Volksmilitie in Rotterdam door de Rotterdamse Sicherheitsdienst werd een connectie ontdekt met een groep communisten in het Amsterdamse bedrijf Hollandia-Kattenburg en vervolgens dat De Waarheid daar op vrij grote schaal verspreid werd. De chef van de Rotterdamse Sicherheitsdienst Kriminalrat Herbert Wölk gaf het door aan de centrale Sicherheitsdienst in Den Haag en die deed onder leiding van Albert Barkov een inval, pakte alle Joodse werknemers op en liet een eerder gearresteerde voormalige werkneemster de lezers van De Waarheid onder hen aanwijzen. Zij werd niet aangewezen. Verder werd een groot aantal gezinsleden van de arrestanten van huis opgehaald. De aangewezen lezers werden naar het Oranjehotel overgebracht, waar ze tijdens verhoren mishandeld werden. De overige gearresteerde werknemers en alle gezinsleden gingen rechtstreeks naar Westerbork. Bij de verhoren van de lezers werden aanwijzingen voor sabotage van de kwaliteit van de productie ontdekt. De lezers werden op 26 november ook naar Westerbork overgebracht. Bijna alle opgepakten, inclusief de opgepakte gezinsleden, werden op 30 november naar Auschwitz afgevoerd, waar bijna iedereen op respectievelijk 3 december 1942 en 28 februari 1943 vermoord werd. Slechts een paar opgepakte mensen overleefden de actie. De actie was in de eerste plaats gericht tegen de communistische Nederlandse Volksmilitie, waar overigens slechts een paar werknemers bij betrokken waren. De actie had daarnaast ook een sterk antisemitisch karakter, wat duidelijk blijkt dat ook kleine kinderen vermoord werden. De Duitse actie resulteerde in enige honderden doden.
Cost, Jan, Amsterdam 7-4-1905, Chauffeur
Woonachtig: Goudsbloemstraat 110 II, Amsterdam
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Haaren, Sachsenhausen, Bergen-Belsen
Overleden: Bergen-Belsen 9-1944
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door commissaris Karel Henri Broekhoff van de Amsterdamse Politie Inlichtingendienst (‘Bureau Falsificaten’) aangewezen om vermoord te worden; burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Costerus, Marinus
Woonachtig: Brielschelaan 44, Rotterdam
Cozijn, Barend (Van Beek), Amsterdam 5-11-1903, Bedrijfsleider bij textielbedrijf
Woonachtig: 2e Boerhavestraat 65 III, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Districtsbestuur C.P.N. (1937).
Gearresteerd: 14-8-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gijzeling: Zijn naam stond vermeld op de Amsterdamse lijst van communistische gijzelaars die in september 1942 gearresteerd moesten worden, ondanks dat hij al eerder gearresteerd was. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 9-8-1942
Holocaust: Hij werd gearresteerd in verband met de Aktion CPN, maar vervolgens ter vermijding van rompslomp doorgestuurd naar Westerbork, omdat bij de Sicherheitsdienst sinds oktober 1942 bekend was dat de Joden vandaar de dood in werden gedreven.
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Opmerkingen: Hij was oorspronkelijk lid van de SDAP, maar na een scheuring in die partij sloot hij zich aan bij de CPN. Vanwege zijn maatschappelijke positie deed hij dit onder de schuilnaam Van Beek. Hij werkte in het verzet samen met Louis Soester.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door commissaris Karel Henri Broekhoff van de Amsterdamse Politie Inlichtingendienst (‘Bureau Falsificaten’) aangewezen om vermoord te worden; burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Crama, Pieternella (Nel), Leiden 28-8-1906, Costuumnaaister en patroonontwerpster
Woonachtig: Leiden
Crauwels, Paulus Nicolaas, Maastricht 17-8-1901, Zetter
Woonachtig: Sittard
Gearresteerd: 7-9-1944
Overleden: Sittard 8-9-1944
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Bij verspreiding van De Waarheid samen met Johannes Wilhelmus Hubertus Theunissen gearresteerd en de dag daarop zijn beiden door landwachters doodgeschoten.
Creveld, Isaac (Ies), Rotterdam 14-1-1898, Musicus
Woonachtig: Buys Ballotsingel 6 A, Schiedam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Spanje: Was tijdens de burgeroorlog als vrijwilliger in Spanje.
Gearresteerd: <6-1944
Gevangenschap in: Vught, Westerbork, Celle, Bergen-Belsen
Overleden: Bergen-Belsen 24-2-1945
Opmerkingen: Hij was bevriend met Theo Scholten. Hij zat ten tijde van arrestatie ondergedoken bij de familie Van der Smit in Schiedam; het adres werd verraden en drie leden van de familie zijn daardoor om het leven gekomen.
Opmerkingen: Hij was stateloos.
Croese, Louis, Parijs 15-11-1921, Technisch tekenaarWoonachtig: Meerhuizenstraat 30 I, Amsterdam
Gearresteerd; <1942
Gevangenschap in: Landsberg, Diessen und Ammersee
Opmerkingen: Hij was stateloos. Hij werd ter dood veroordeeld, maar het vonnis werd niet voltrokken. Hij werd in de gemeentes Landsberg en Diessen und Ammersee in Zuid-Duitsland te werk gesteld.
Croix, Willy la, Vreeland 10-8-1906, Technisch opzichter Publieke Werken
Woonachtig: Stadionkade 80 III, Amsterdam
Gearresteerd: 23-4-1942
Gevangenschap in: Weteringschans, Amersfoort, Vught, Rothenburg-Sandbostel, Sachsenhausen
Overleden: Sachsenhausen 19-9-1944
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: In Vught stond als arrestatiereden vermeld: ‘Grund der Sch. H. [Schutzhaft] CPN.’
Croix-Hansen, Fanny Margrethe la (Grethe), Den Haag 6-7-1906
Woonachtig: Stadionkade 80 III, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Gearresteerd: 23-4-1942, vrijgelaten begin 6-1942
Gevangenschap in: Weteringschans
Opmerkingen: Het was aan de Duitsers onbekend dat zij van Joodse afkomst was, omdat zij niet als zodanig geregistreerd was.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk.
Curière, Albertus Jacobus, Amsterdam 27-8-1920, Winkelbediende
Woonachtig: Jacob Catskade 52 III, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Peter Heinrich Curière.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Curière, Peter Heinrich (Henk), Amsterdam 8-12-1911, Hulpverpleger
Woonachtig: Zaanstraat 44 III achter, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Albertus Jacobus Curière.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Communist. Penningmeester V.V.S.A.
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk.
Curière-Korteman, Marietje (Riet), Amsterdam 18-7-1913
Woonachtig: Zaanstraat 44 III achter, Amsterdam
Czyses, Zygmunt (Wilhelmus Johannes van den Heuvel), Lemberg (Duitsland, nu Lviv, Oekraïne) 15-9-1907, Koopman
Woonachtig: Nieuwe Looiersdwarsstraat 5, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Gearresteerd: 12-12-1942
Gevangenschap in: Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 30-4-1943
Opmerkingen: Hij was een Duitse emigrant, die eind jaren dertig naar Nederland kwam; hij was actief voor de KPD. Het echtpaar werd gearresteerd, terwijl ze over een goed vals persoonsbewijs beschikten.
Holocaust: Hij werd in Westerbork vastgezet zonder dat de politie of Sicherheitsdienst hem in verband met verzetsdaden bracht en vervolgens vermoord in het kader van de holocaust.
Czyses-Fruchter, Hanni Toni (Celestina Justina, M.L. Groeneveld), Duisburg (Duitsland) 14-6-1913, Apothekersassistente
Woonachtig: Nieuwe Looiersdwarsstraat 5, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Spanje: Was tijdens de burgeroorlog als vrijwilliger in Spanje.
Gearresteerd: 12-12-1942
Gevangenschap in: Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 26-2-1943
Opmerkingen: Het echtpaar werd gearresteerd, terwijl ze over een goed vals persoonsbewijs beschikten.
Holocaust: Zij werd in Westerbork vastgezet zonder dat de politie of Sicherheitsdienst haar in verband met verzetsdaden brachten en vervolgens vermoord in het kader van de holocaust.
Daamen, Cornelis, Den Haag 18-9-1910, Rubberwerker
Woonachtig: Driebergenstraat 224, Den Haag
Verwantschap: Hij was een zwager van de echtgenoot van een zuster van Piet Wapperom.
Godsdienst: Rooms Katholiek
Gearresteerd: 24-2-1943
Infiltratie: Gearresteerd ten gevolge van de infiltratie in de CPN door Johannes Hubertus van Soolingen in opdracht van burgemeester De Monchy: Van Soolingen wist in september 1942 opnieuw in contact met Haagse communisten te komen en kwam vervolgens met de stadsleider Jaap Boekman in contact, hetgeen hij aan Johannes Hubertus Veefkind van de Haagse Politie Inlichtingendienst meldde. Hij liet in december 1942 Boekman in een door de Haagse Politie Inlichtingendienst opgezette val lopen, zodat die gearresteerd kon worden. Door gebruik te maken van een celspion die psychologische trucs toepaste, kwam veel informatie voor de Sicherheitsdienst vrij, waarna tientallen mensen gearresteerd konden worden.
Gevangenschap in: Oranjehotel, Utrecht, Oranjehotel, Siegburg, Rheinbach, Rendsburg
Opmerkingen: Hij werd gearresteerd omdat hij een goed en een defect pistool aan zijn zwager Piet Wapperom verkocht had. Hij heeft niet aan het verzet deel genomen, maar was wel slachtoffer van de vervolging van het communistisch verzet. Hij werd door het Kriegsmarinegericht in Utrecht ter dood veroordeeld, wat later werd omgezet in tien jaar tuchthuis.
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze opdracht hebben gegeven dat de Politie Inlichtingendiensten tijdens de bezetting voor de bezetter moesten blijven door werken; burgemeester De Monchy (Liberaal) is medeverantwoordelijk omdat hij op 15 mei 1940 opdracht aan de Haagse Politie Inlichtingendienst gaf om voor de bezetter communisten te blijven opsporen.
Dadema, Baroldus, Groningen 17-10-1891, Kleermaker
Woonachtig: Gedempte Gracht 85B, Den Haag
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: <1945
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort
Overleden: Leusden 8-3-1945 Gefusilleerd
Daemen, Wilhelmus Cornelis Hendricus (Willem), Amsterdam 29-4-1898, Havenarbeider
Woonachtig: Von Zesenstraat 85 I, Amsterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Februaristaking: Was actief betrokken bij de voorbereiding en organisatie van de staking.
Gearresteerd: Eerste arrestatie 25-2-1941, vrijgelaten 3-1941, tweede arrestatie 12-6-1941
Aktion CPN: Hij werd medio juli 1941 vanuit de gevangenis naar Schoorl overgebracht en gevoegd bij de arrestanten van de Aktion CPN in verband met de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Weteringschans, Schoorl, Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Neuengamme 2-3-1942
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Zijn verzetswerk bestond uit het organiseren van stakingen en het verspreiden van illegale lectuur. Eerste arrestatie was vanwege zijn rol in de Februaristaking, waarna hij na drie weken werd vrijgelaten. De tweede arrestatie vond plaats toen hij zijn persoonsbewijs kwam afhalen.
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Daemen stond ook op deze lijst.
Dagloonder, Joseph, Amsterdam 25-6-1918, Opperser
Woonachtig: Leeuwenhoekstraat 2 II, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst
Gearresteerd: 11-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 28-2-1943
Opmerkingen: Ten tijde van arrestatie was hij werknemer van het bedrijf Hollandia-Kattenburg, dat regenjassen voor onder andere de Wehrmacht produceerde. Hij was betrokken bij de illegale bedrijfscel van de CPN binnen dat bedrijf; de belangrijkste activiteit van de bedrijfscel was het verspreiden en lezen van De Waarheid.
Bij het oprollen van de Nederlandse Volksmilitie in Rotterdam door de Rotterdamse Sicherheitsdienst werd een connectie ontdekt met een groep communisten in het Amsterdamse bedrijf Hollandia-Kattenburg en vervolgens dat De Waarheid daar op vrij grote schaal verspreid werd. De chef van de Rotterdamse Sicherheitsdienst Kriminalrat Herbert Wölk gaf het door aan de centrale Sicherheitsdienst in Den Haag en die deed onder leiding van Albert Barkov een inval, pakte alle Joodse werknemers op en liet een eerder gearresteerde voormalige werkneemster de lezers van De Waarheid onder hen aanwijzen. Ook hij werd aangewezen. Verder werd een groot aantal gezinsleden van de arrestanten van huis opgehaald. De aangewezen lezers werden naar het Oranjehotel overgebracht, waar ze tijdens verhoren mishandeld werden. De overige gearresteerde werknemers en alle gezinsleden gingen rechtstreeks naar Westerbork. Bij de verhoren van de lezers werden aanwijzingen voor sabotage van de kwaliteit van de productie ontdekt. De lezers werden op 26 november ook naar Westerbork overgebracht. Bijna alle opgepakten, inclusief de opgepakte gezinsleden, werden op 30 november naar Auschwitz afgevoerd, waar bijna iedereen op respectievelijk 3 december 1942 en 28 februari 1943 vermoord werd. Slechts een paar opgepakte mensen overleefden de actie. De actie was in de eerste plaats gericht tegen de communistische Nederlandse Volksmilitie, waar overigens slechts een paar werknemers bij betrokken waren. De actie had daarnaast ook een sterk antisemitisch karakter, wat duidelijk blijkt dat ook kleine kinderen vermoord werden. De Duitse actie resulteerde in enige honderden doden.
Dalen, Cornelis Jan van, Hellevoetsluis 16-5-1904, Los werkman
Woonachtig: Busken Huetstraat 19, Rotterdam
Godsdienst: Gereformeerde Kerken
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Algemene Leiding Internationale Zeemansclub (1936).
Lid: Was voor of tijdens de oorlog bij de sabotage- en spionagegroep Wollweber aangesloten.
Gearresteerd: 29-8-1944, vrijgekomen 5-9-1944
Gijzeling: Gearresteerd doordat zijn naam stond vermeld op de Rotterdamse lijst van communistische gijzelaars die in september 1942 gearresteerd moesten worden naar aanleiding van een bomaanslag op een spoorwegviaduct. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam
Opmerkingen: Volgens leden van de CPN was hij tijdens de oorlog actief voor de CPN. Als reden voor arrestatie door groep X (Inlichtingendienst) werd opgegeven ‘a-sociaal’.
Dalfsen, Barend van, Zwolle 25-4-1909, Schilder
Woonachtig: Heemskerkstraat 68, Zwolle
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Politiek leider en vertrouwensman afdeling C.P.N. (1938).
Gearresteerd: 3-5-1943, vrijgelaten 12-6-1943
Gevangenschap in: Vught
Opmerkingen: Gearresteerd bij de Sonderaktion tegen deelnemers aan de april-mei stakingen.
Dallinga, Remko, Termunten 29-7-1897, Landarbeider
Woonachtig: Piet Heinstraat 9, Velsen
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Los werkman. Communist.
Gearresteerd: 22-1-1943
Gevangenschap in: Vught, Dachau
Opmerkingen: In Vught stond als arrestatiereden vermeld ‘Grund der Sch.h. [Schutzhaft]: Komm. Betät. [Betätigung]’.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Dalstra, Andries, Surhuisterveen 25-3-1905, Slager
Woonachtig: 372, Boelenslaan
Verwantschap: Hij was een broer van Frans Dalstra.
Gearresteerd: <11-1943
Gevangenschap in: Vught
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk.
Dalstra, Frans, Surhuisterveen 13-4-1902, Grondwerker
Woonachtig: Drieroede 373, Surhuisterveen
Verwantschap: Hij was een broer van Andries Dalstra.
Godsdienst: Geen
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Provinciale Staten.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Arbeider. Kandidaat C.P.N. voor gemeenteraad en Provinciale Staten (1939).
Gearresteerd: 23-1-1942
Opmerkingen: Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘Verbreitung von Flugblättern’.
Gevangenschap in: Groningen, Amersfoort, Buchenwald, Groß-Rosen
Overleden: Groß-Rosen 15-7-1942
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verspreidde De Waarheid.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Dalstra-De Wit, Hinke, Surhuisterveen 15-1-1909
Woonachtig: Drieroede 373, Surhuisterveen
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Dam, Bertus, Rotterdam 22-6-1895, Fabrieksarbeider
Woonachtig: Schildmanstraat 13, Rotterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Loopknecht. Sectiebestuur C.P.N. (1938).
Dam, Gustaaf van (Guus), Eindhoven 25-8-1921, Vulcaniseur
Woonachtig: Waverstraat 91, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Gearresteerd: 11-7-1942
Gevangenschap in: Wolvenplein Utrecht, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Midden Europa 3-1945
Opmerkingen: Hij werd gearresteerd vanwege het luisteren naar een verboden radiozender. Bij huiszoeking werden wapens onder zijn bed gevonden. Hij werd op 19 augustus 1942 in een groep van negen personen door de rechercheurs Van der Merwe, Gerkema, Preeken, en Peeters naar de strafgevangenis in Utrecht overgebracht.
Holocaust: Hij werd gearresteerd in verband met verzetsactiviteiten, maar vervolgens ter vermijding van rompslomp doorgestuurd naar Westerbork, omdat bij de Sicherheitsdienst sinds oktober 1942 bekend was dat de Joden vandaar de dood in werden gedreven.
Dam, Hendrik van (Henk), Rhenen 26-9-1889, Groentehandelaar
Woonachtig: Zonder vaste woonplaats (bij arrestatie 1942)
Verkiezingen: Was lid van de Gemeenteraad.
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Provinciale Staten.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Matroos/Bakker/ Los arbeider. Leeft samen met H. van Aggelen. Communist. Distributie De Tribune (1934). Kandidaat C.P. verkiezing Provinciale Staten en gemeenteraad (1923, 1939). Gemeenteraadslid voor de C.P.H. (1929, 1931, 1938). Zijn adres aangetroffen op gearresteerde Duitse communist Grober (1933). Voorzitter afdeling C.P.N. (1939).
Gearresteerd: Eerste arrestatie 8-8-1941, tweede arrestatie 7-8-1942
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gijzeling: Zijn naam stond vermeld op de Amsterdamse lijst van communistische gijzelaars die in september 1942 gearresteerd moesten worden, ondanks dat hij al eerder gearresteerd was. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Gevangenschap in: Weteringschans, Amersfoort
Overleden: Woudenberg 16-10-1942 Gefusilleerd
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Na zijn eerste arrestatie in verband met de Aktion CPN is hij na vrijlating ondergedoken bij Jacobus Kors. Bij zijn tweede arrestatie in Amsterdam werd vermeld ‘zonder vaste woonplaats’.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Dam, Jacob ten (Jaap), Amsterdam 12-11-1916, Vertegenwoordiger
Woonachtig: Meerhuizenstraat 28 II, Amsterdam
Verwantschap: Hij huwde na de oorlog Wilhelmina Christina Alberdina Meijer-Pooters.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Bestuur afdeling V.C.O.O. (1937).
Lid: Was lid van de sabotage- en liquidatiegroep CS6 (Corellistraat 6).
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Dam, Sjoerd van, Groningen 29-11-1923
Woonachtig: Bedumerweg 77 A, Groningen
Gearresteerd: 6-1942
Gevangenschap in: Scholtenshuis Groningen, Amersfoort, Vught
Overleden: Vught 20-2-1943
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Zijn vader stond op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst. Hij werd gearresteerd vanwege het verscheuren van aangeplakte Duitse pamfletten.
Dankaart, Jacobus Johannes (Ko), Amsterdam 7-11-1912, Smid-bankwerker
Woonachtig: Timorplein 12 III, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Pieter Dankaart.
Lid: Was voor of tijdens de oorlog bij de sabotage- en spionagegroep Wollweber aangesloten.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Ambtenaar Publieke Werken (in 1939 op non-actief). Bezocht Spanje. Propagandist van de Commissie: Hulp aan Spanje (1939). Secretaris Centrale Commissie S.O.S.
Gearresteerd: 2-7-1943, vrijgekomen 12-9-1943
Gevangenschap in: Weteringschans, Ziekenhuis Zuidwal Den Haag
Opmerkingen: Hij werd op het Waterlooplein gearresteerd, waarbij hij door twee kogels werd geraakt. Hij werd in het huis van bewaring aan de Weteringschans afgetuigd door een cipier. Daarna slikte hij een capsule met cyaankali door, met doordat hij de capsule niet had stukgebeten werkte het gif niet. Hij werd door verzetsmakkers in Sicherheitsdienst uniformen bevrijd uit het Haagse ziekenhuis Zuidwal. Na zijn bevrijding zette hij zijn verzetswerkzaamheden voort.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Dankaart-Van Dijk, Renoldina Catharina (Dina), Amsterdam 4-12-1915
Woonachtig: Timorplein 12 III, Amsterdam
Opmerkingen: Zij moest na de arrestatie van haar echtgenoot onderduiken.
Dankaart, Pieter Eduardus (Piet), Amsterdam 26-7-1904, Havenarbeider
Woonachtig: Timorplein 12 III, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Jacobus Johannes Dankaart.
Lid: Hij was lid van de Raad van Verzet.
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Opmerkingen: Hij was een van de acht leden van de Raad van Verzet (RVV), waarbij de communisten Christiaan Helsdingen en Pieter Oosterbroek, die in opdracht van de RVV-verzetsman Theo Thijssen, lid van de Ordedienst, een aanslag pleegde op een auto met Duitse militairen, waarbij een vuurgevecht ontstond. Bij het vuurgevecht werd een Duitse militair gedood en ook een van de verzetslieden kwam om het leven. Deze aanslag vormde aanleiding tot de razzia op de mannelijke bevolking van Putten, die tot de dood van 552 Puttenaren leidde.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Darphorn, Joseph (Joop), Den Helder 2-10-1897, Kruidenier
Woonachtig: Cornelis Ditostraat 32, Den Helder
Gearresteerd: 10-5-1942
Gevangenschap in: Weteringschans, Amersfoort, Vught
Overleden: Vught 27-2-1943
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verrichte werkzaamheden voor het Solidariteitsfonds. Hij verspreidde De Vonk en De Waarheid. Hij verrichtte spionage en sabotage. Hij werd tijdens verhoren gemarteld.
Datoek Pamontjak, Mohammad Nozir, Solok (Nederlandsch Oost Indië) 10-4-1897, Student rechten
Woonachtig: Leiden
Afkomst: Van Indonesische afkomst
Lid: Was lid (voorzitter) van de Perhimpoenan Indonesia.
Centrale Inlichtingen Dienst: [Hij stond vermeld in rapporten van de Centrale Inlichtingen Dienst.]
Opmerkingen: Hij was voor de oorlog lid van de Liga tegen Imperialisme en Kolonialisme. Na de oorlog was hij lid van het noodparlement van de Eerste Kamer.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Dautzenberg, Peter Joseph, Würselen (Duitsland) 1-2-1901, Metselaar
Woonachtig: Bergheidestraat 11, Haarlem
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Metselaar. Veroordeeld voor doodslag. Terrorist.
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Vught
Opmerkingen: De doodslag betreft een incident in 1929 in een café, waarbij iemand met een jachtgeweer met hagel in de rug werd geschoten. Dautzenberg verklaarde dat het schot per ongeluk afging. Hij werd tot vijf jaar gevangenisstraf veroordeeld.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Haarlemse Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Jacob baron de Vos van Steenwijk (Liberaal) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen en de Duitse opdracht om mensen aan te wijzen in juni 1941 doorspeelde.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Davelaar, Jan, Utrecht 21-3-1900, Elektricien
Woonachtig: Nijmegen
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Elektricien. Communist. Voorzitter afdeling V.V.S.U. (1937).
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Davids, Koert, Borger 2-10-1898, Schipper
Woonachtig: Marco Polostraat 291 III, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Neuengamme 7-5-1942
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verleende steun aan emigranten (Duitse vluchtelingen).
Verantwoordelijkheid: Hij werd door commissaris Karel Henri Broekhoff van de Amsterdamse Politie Inlichtingendienst (‘Bureau Falsificaten’) aangewezen om vermoord te worden; burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Davids stond ook op deze lijst ondanks dat hij al vermoord was.
Davids-Westerling, Trijntje, Veendam 28-8-1905
Woonachtig: Marco Polostraat 291 III, Amsterdam
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Davids, Wilhelmina Frederika (Rivka), Den Haag 19-5-1928
Woonachtig: Delftschelaan 34, Den Haag
Verwantschap: Zij was een dochter van Willem Fredrik Davids.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Davids, Willem Frederik, Den Haag 24-9-1904, Kantoorbediende
Woonachtig: Delftschelaan 34, Den Haag
Verwantschap: Hij was de vader van Wilhelmina Fredrika Davids.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Evangelisch Luthers
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 9/11-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Davids-Bakkenes, Johanna Geertruida, Den Haag 31-3-1902
Woonachtig: Delftschelaan 34, Den Haag
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lid: Was lid van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Deana, Arie Gioachino, Hengelo 17-12-1913, Kantoorbediende
Woonachtig: Spoorstraat 2, Utrecht
Opmerkingen: Hij was redacteur voor de publicatie van De Waarheid voor de regio Utrecht.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Debije, Bernard, Den Haag 6-2-1909, Winkelier ijzerwaren, pentekenaar, etser, tekenaar
Woonachtig: Weimarstraat 171B, Den Haag
Gearresteerd: 1941,vrijgelaten 1941
Infiltratie: Gearresteerd ten gevolge van de sinds 1923 voor de Haagse Politie Inlichtingendienst werkende infiltrant Johannes Hubertus van Soolingen, die door burgemeester De Monchy in mei 1940 opnieuw de CPN werd ingestuurd.
Gevangenschap in: Oranjehotel
Decker, Joseph, Aalsdorf (Duitsland) 8-2-1907
Woonachtig: Gerard Doustraat 50, Eindhoven
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Deelman, Willem Jan Jaxon, Stadskanaal 11-4-1900, Vertegenwoordiger
Woonachtig: Vrijburgstaat 16, Voorburg
Gearresteerd: 1941,vrijgelaten 1941
Infiltratie: Gearresteerd ten gevolge van de sinds 1923 voor de Haagse Politie Inlichtingendienst werkende infiltrant Johannes Hubertus van Soolingen, die door burgemeester De Monchy in mei 1940 opnieuw de CPN werd ingestuurd.
Gevangenschap in: Oranjehotel
Defournij, Johannes Christiaan (Joop), Amsterdam 16-11-1904, Smid
Woonachtig: Rijnstraat 148, Amsterdam
Gearresteerd: 5-1944
Gevangenschap in: Sachsenhausen
Overleden: Wensickendorf 17-5-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Opmerkingen: Na bevrijding overleden
Degen, Simon, Amsterdam 18-5-1871, Koopman
Woonachtig: President Brandstraat 28 III, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Gearresteerd: <16-1-1943
Gevangenschap in: Weteringschans, Vught, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 5-2-1943
Holocaust: Hij werd in Westerbork vastgezet zonder dat de politie of Sicherheitsdienst hem in verband met verzetsdaden bracht en vervolgens vermoord in het kader van de holocaust.
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Degen-Tas, Rebecca, Amsterdam 16-10-1870
Woonachtig: President Brandstraat 28 III, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Opmerkingen: Zij verspreidde De Waarheid. Op 28-9-1942 in Amsterdam overleden, de voordracht voor het Eereboek onterecht, omdat ze door ziekte of ouderdom is overleden en niet door gevangenschap.
Degenaars, Cornelis, Hillegom 15-5-1918, Varensgezel grote vaartWoonachtig: Goereestraat 25, Amsterdam
Deij, Anna Maria, Essen (Duitsland) 11-3-1913, Verkoopster in modehuis
Woonachtig: Vijzelstraat 72 II, Amsterdam
Verwantschap: Zij had een relatie met Gerhard Badrian.
Gearresteerd: 30-6-1944
Gevangenschap in: Vught, Ravensbrück
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Opmerkingen: Zij was lid van de persoonsbewijscentrale.
Dek, Johan Adrian, Kruiningen 3-11-1918
Woonachtig: Pijnboomstraat 83, Den Haag
Gearresteerd: 28-5-1943
Gevangenschap in: Oranjehotel, Vught
Dekker, Ariën (Arie), Twisk 1-5-1878, Handelaar
Woonachtig: Kostverlorenweg 18, Amstelveen
Verwantschap: Hij was de vader van Klaas Dekker.
Gearresteerd: 21-3-1942
Gevangenschap in: Weteringschans, Kriegswehrmachtgefängnis Utrecht, Vught
Overleden: Vught 18-3-1943 Gefusilleerd
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: De politie kwam zijn zoon Klaas arresteren, maar die wist te vluchten door uit een raam te springen; daarom werd Arie als gijzelaar gearresteerd.
Dekker, Cornelis (Cor), Den Helder 29-10-1904, Kraanmachinist
Woonachtig: Sternstraat 50 B, Den Helder
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Spanje: Was tijdens de burgeroorlog als vrijwilliger in Spanje.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Deserteert uit Internationale Brigade Spanje (1938).
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Neuengamme 24-1-1942
Opmerkingen: Hij was stateloos.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Helderse Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Govert Ritmeester (Liberaal) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Dekker stond ook op deze lijst ondanks dat hij al vermoord was.
Dekker, Dirk, Velsen 11-5-1911, Arbeider
Woonachtig: Lindenstraat 3, IJmuiden
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 12-10-1943
Gevangenschap in: Vught, Dachau
Opmerkingen: In Vught stond als arrestatiereden vermeld ‘Grund der Sch.h. [Schutzhaft]: Sabotage-Org.
Dekker, J.
Woonachtig: Emmastraat 33, Aalst
Dekker, Jacob, Amsterdam 1-7-1887, Havenarbeider
Woonachtig: Lange Distelstraat 35, Amsterdam
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Sectiesecretaris C.P.N. (1937).
Gijzeling: Zijn naam stond vermeld op de Amsterdamse lijst van communistische gijzelaars die in september 1942 gearresteerd moesten worden, ondanks dat hij al eerder gearresteerd was. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Dekker, Joost, Papendrecht 6-10-1881, Grondwerker
Woonachtig: Parelstraat 33 B, Rotterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Los werkman. Sectiebestuur C.P.N. (1938).
Gijzeling: Zijn naam kwam voor op de Rotterdamse lijst van communistische gijzelaars, die in september 1942 gearresteerd moesten worden. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Dekker, Judith, Amsterdam 11-2-1910, Naaister
Woonachtig: Distelweg 58, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst
Gearresteerd: 11-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 3-12-1942
Opmerkingen: Ten tijde van arrestatie was zij werkneemster van het bedrijf Hollandia-Kattenburg, dat regenjassen voor onder andere de Wehrmacht produceerde. Zij was betrokken bij de illegale bedrijfscel van de CPN binnen dat bedrijf; de belangrijkste activiteit van de bedrijfscel was het verspreiden en lezen van De Waarheid.
Bij het oprollen van de Nederlandse Volksmilitie in Rotterdam door de Rotterdamse Sicherheitsdienst werd een connectie ontdekt met een groep communisten in het Amsterdamse bedrijf Hollandia-Kattenburg en vervolgens dat De Waarheid daar op vrij grote schaal verspreid werd. De chef van de Rotterdamse Sicherheitsdienst Kriminalrat Herbert Wölk gaf het door aan de centrale Sicherheitsdienst in Den Haag en die deed onder leiding van Albert Barkov een inval, pakte alle Joodse werknemers op en liet een eerder gearresteerde voormalige werkneemster de lezers van De Waarheid onder hen aanwijzen. Ook zij werd aangewezen. Verder werd een groot aantal gezinsleden van de arrestanten van huis opgehaald. De aangewezen lezers werden naar het Oranjehotel overgebracht, waar ze tijdens verhoren mishandeld werden. De overige gearresteerde werknemers en alle gezinsleden gingen rechtstreeks naar Westerbork. Bij de verhoren van de lezers werden aanwijzingen voor sabotage van de kwaliteit van de productie ontdekt. De lezers werden op 26 november ook naar Westerbork overgebracht. Bijna alle opgepakten, inclusief de opgepakte gezinsleden, werden op 30 november naar Auschwitz afgevoerd, waar bijna iedereen op respectievelijk 3 december 1942 en 28 februari 1943 vermoord werd. Slechts een paar opgepakte mensen overleefden de actie. De actie was in de eerste plaats gericht tegen de communistische Nederlandse Volksmilitie, waar overigens slechts een paar werknemers bij betrokken waren. De actie had daarnaast ook een sterk antisemitisch karakter, wat duidelijk blijkt dat ook kleine kinderen vermoord werden. De Duitse actie resulteerde in enige honderden doden.
Dekker, Klaas, Hoorn 19-2-1918, Metaalbewerker
Woonachtig: Van der Helstplein 6 II, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een zoon van Ariën Dekker.
Opmerkingen: Hij maakte deel uit van een CPN-verzetsgroep in de Fokker-fabriek, waar ze sabotage verrichten. De politie kwam hem op 21-3-1942 arresteren, maar hij wist te vluchten door uit een raam te springen; daarop werd zijn vader als gijzelaar voor hem gearresteerd.
Dekker, Maurits Rudolph Joël, Amsterdam 16-7-1896, Letterkundige
Woonachtig: Alexanderkade 6, Amsterdam
Verwantschap: Na de oorlog werd hij de schoonvader van zowel Carel Blazer als Jan Bons.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Comité tot bestrijding van Fascistische en Militaire Filmpropaganda (1933). Comité tegen Terreur en Vervolging (C.P.O.) Geïnteresseerd in Wereldstrijdcongres tegen de Oorlog Amsterdam 1932. Redactie Links Richten (1932).
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Opmerkingen: Hij leverde chemicaliën die via Jan Bons in handen van de Gideon en Jan Karel Boissevain werden gespeeld.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Dekker-Hellingman, Maria Engelina, Amsterdam 23 1 1895, Spraaklerares
Woonachtig: Alexanderkade 6, Amsterdam
Verwantschap: Na de oorlog werd zij de schoonmoeder van zowel Carel Blazer als Jan Bons.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Verbond van Internationale Communisten. Secretaris Comité tot Steun aan anti-fascistische Emigranten (1938).
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Dekker, Meavedea (Mea, Leonie), Schoorl 8-4-1921
Woonachtig: Leidschekade 104 III, Amsterdam
Verwantschap: Zij is in 1950 gehuwd met Carel Adriaan Blazer.
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Opmerkingen: Zij werkte samen met Carel Blazer. Zij was lid van de Persoons Bewijs Centrale.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk.
Dekkers, Antoon Jozef, Antwerpen 12-1-1906, Kantoorbediende
Woonachtig: Cornelis Trompstraat 11 A, Rotterdam
Godsdienst: Rooms Katholiek
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Kantoorbediende. Lid C.P.H. afdeling Rotterdam (1932). R.V.O. Rotterdam (1932). Partijcongres C.P.N. (1935). Inspecteur Volksdagblad voor Rotterdam (1937).
Gearresteerd: 1-3-1941, vrijgekomen 10-3-1941
Gijzeling: Zijn naam stond vermeld op de Rotterdamse lijst van communistische gijzelaars die in september 1942 gearresteerd moesten worden, ondanks dat hij al eerder gearresteerd was. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Gevangenschap in: Noordsingel Rotterdam
Opmerkingen: De Rotterdamse Politie registreerde op zijn arrestantenkaart als reden van arrestatie: ‘communist’.
Dekkers, Gerrit, Hillegom 23-5-1888, Arbeider bij bloemist
Woonachtig: Goereestraat 25, Amsterdam
Delden, Jacobus van (Ko), Den Haag 23-3-1893, Broodbakker
Woonachtig: Halfweg
Verkiezingen: Was lid van de Gemeenteraad.
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Provinciale Staten.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Gemeenteraad Haarlemmermeer voor C.P.N. (1938). Kandidaat Provinciale Staten Noord-Holland (1939). Bestuurslid Federatie Noord-Holland – Utrecht van C.P. (1926, 1939).Gijzeling: Zijn naam stond vermeld op de Amsterdamse lijst van communistische gijzelaars die in september 1942 gearresteerd moesten worden, ondanks dat hij al eerder gearresteerd was. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Delden, Lena van, Amsterdam 27-2-1920, Naaister
Woonachtig: Nieuwe Kerkstraat 38 I
Verwantschap: Zij was een zuster van Celina Swaap-Delden.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Gearresteerd: 11-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 3-12-1942
Opmerkingen: Ten tijde van arrestatie was zij werkneemster van het bedrijf Hollandia-Kattenburg, dat regenjassen voor onder andere de Wehrmacht produceerde. Zij was betrokken bij de illegale bedrijfscel van de CPN binnen dat bedrijf; de belangrijkste activiteit van de bedrijfscel was het verspreiden en lezen van De Waarheid.
Bij het oprollen van de Nederlandse Volksmilitie in Rotterdam door de Rotterdamse Sicherheitsdienst werd een connectie ontdekt met een groep communisten in het Amsterdamse bedrijf Hollandia-Kattenburg en vervolgens dat De Waarheid daar op vrij grote schaal verspreid werd. De chef van de Rotterdamse Sicherheitsdienst Kriminalrat Herbert Wölk gaf het door aan de centrale Sicherheitsdienst in Den Haag en die deed onder leiding van Albert Barkov een inval, pakte alle Joodse werknemers op en liet een eerder gearresteerde voormalige werkneemster de lezers van De Waarheid onder hen aanwijzen. Ook zij werd aangewezen. Verder werd een groot aantal gezinsleden van de arrestanten van huis opgehaald. De aangewezen lezers werden naar het Oranjehotel overgebracht, waar ze tijdens verhoren mishandeld werden. De overige gearresteerde werknemers en alle gezinsleden gingen rechtstreeks naar Westerbork. Bij de verhoren van de lezers werden aanwijzingen voor sabotage van de kwaliteit van de productie ontdekt. De lezers werden op 26 november ook naar Westerbork overgebracht. Bijna alle opgepakten, inclusief de opgepakte gezinsleden, werden op 30 november naar Auschwitz afgevoerd, waar bijna iedereen op respectievelijk 3 december 1942 en 28 februari 1943 vermoord werd. Slechts een paar opgepakte mensen overleefden de actie. De actie was in de eerste plaats gericht tegen de communistische Nederlandse Volksmilitie, waar overigens slechts een paar werknemers bij betrokken waren. De actie had daarnaast ook een sterk antisemitisch karakter, wat duidelijk blijkt dat ook kleine kinderen vermoord werden. De Duitse actie resulteerde in enige honderden doden.
Haar beide ouders werden ook meteen opgepakt, naar Westerbork overgebracht en op 3 december 1942 in Auschwitz vermoord.
Delft, Johannes Wilhelmus van, Waalwijk 18-4-1885, Mijnwerker
Woonachtig: Oude Kerkstraat 12, Heerlen
Spanje: Was tijdens de burgeroorlog als vrijwilliger in Spanje.
Gearresteerd: 12-2-1941, vrijgekomen in 1941
Gevangenschap in: Maastricht
Opmerkingen: Hij was stateloos. Gearresteerd ten gevolge van informatie die voor de oorlog door Nederlandse Inlichtingendiensten aan de Duitse Gestapo werd verstrekt.
De verzetsman Van Delft, die tijdens de oorlog zijn leven voor Nederland waagde, kreeg in 1947 zijn Nederlanderschap terug van partijen als ARP, KVP en VVD, waarvan de voorgangers tijdens de oorlog op grote schaal met de Duitsers gecollaboreerd hadden en daarmee medeplichtig waren aan de massamoord op veel verzetsmensen.
Delzenne, Barend, Amsterdam 14-12-1896, Letterzetter
Woonachtig: Vespuccistraat 19 II, Amsterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Neuengamme 3-1-1942
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door commissaris Karel Henri Broekhoff van de Amsterdamse Politie Inlichtingendienst (‘Bureau Falsificaten’) aangewezen om vermoord te worden; burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Delzenne stond ook op deze lijst ondanks dat hij al vermoord was.
Demenint, Cornelis, Nieuwkoop 6-3-1898, Boekhouder
Woonachtig: Ligusterstraat 44, Den Haag
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lid: Was voor de oorlog lid van de Bellamy-beweging.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: 2e Penningmeester afdeling Bellamy (1936).
Gearresteerd: 1941,vrijgelaten 1941
Infiltratie: Gearresteerd ten gevolge van de sinds 1923 voor de Haagse Politie Inlichtingendienst werkende infiltrant Johannes Hubertus van Soolingen, die door burgemeester De Monchy in mei 1940 opnieuw de CPN werd ingestuurd.
Gevangenschap in: Oranjehotel
Dentz, Bartholomeus, Middelburg 23-11-1895, Postbode
Woonachtig: Begoniastraat 261, Den Haag
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 12-5-1941, vrijgekomen 18-6-1941
Infiltratie: Gearresteerd ten gevolge van de sinds 1923 voor de Haagse Politie Inlichtingendienst werkende infiltrant Johannes Hubertus van Soolingen, die door burgemeester De Monchy in mei 1940 opnieuw de CPN werd ingestuurd.
Gevangenschap in: Oranjehotel
Dermijn, Simon, Zaandam 11-10-1923, Stukadoor
Woonachtig: Celebesstraat 101 II, Amsterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 21-2-1944
Gevangenschap in: Amersfoort, Buchenwald, Weimar
Overleden: Weimar 15-6-1945
Opmerkingen: Hij werd op 13-11-1944 in het kader van Aktion Rückfluter in Weimar te werk gesteld. Op de Häftlingskarte staat valselijk dat hij naar huis teruggestuurd werd. Hij overleed na de bevrijding aan de gevolgen van de gevangenschap.
Dettingmeijer, Arie, Rotterdam 21-2-1903, Metaaldraaier
Woonachtig: 1e Jan Steenstraat 127, Amsterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lid: Hij was aangesloten bij het Militair Contact (mil) dat onder leiding van Gerben Wagenaar stond.
Gearresteerd: 24-4-1942
Gevangenschap in: Weteringschans, Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Neuengamme 12-1-1943
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Dettingmeijer-Van der Linden Vooren, Anna Maria, Amsterdam 27-11-1912
Woonachtig: 1e Jan Steenstraat 127, Amsterdam
Opmerkingen: Op 28-7-1945 in Amsterdam overleden.
Deurhof, Abraham, Amsterdam 16-5-1903, Metselaar
Woonachtig: Doovenetelstraat 25, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een zoon van Johannes Cornelis en Magdalena Cornelia Deurhof-Velderman en een broer van Gerrit Jan Deurhof.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Deurhof, Gerrit Jan, Den Haag 3-2-1905, Kelner
Woonachtig: Zeeburgerdijk 120 I, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een zoon van Johannes Cornelis en Magdalena Cornelia Deurhof-Velderman en een broer van Abraham Deurhof.
Spanje: Was tijdens de burgeroorlog als vrijwilliger in Spanje.
Gearresteerd: 13-11-1941, vrijgekomen 21-7-1943
Gevangenschap in: Amersfoort, Vught
Opmerkingen: Hij was stateloos ondanks dat hij slechts als verpleger in Spanje was. Hij ging in de Vrolikstraat wonen, zonder dat bij het bevolkingsregister te melden. In de Vrolikstraat stencilde hij De Waarheid. Hij werd gearresteerd vanwege diefstal ten nadele van de Levensmiddelendienst van vlees uit het abattoir (hij gaf aan de politie op dat hij aan de Zeeburgerdijk woonde).
Terwijl het grootste deel van de staatsgevaarlijke SS’ers die tegen Nederland hadden gevochten al in de jaren vijftig het Nederlanderschap terugkregen, kreeg de verzetsman Deurhof, die tijdens de oorlog zijn leven voor Nederland waagde, pas in 1975 zijn Nederlanderschap terug van partijen als ARP, KVP en VVD, waarvan de voorgangers tijdens de oorlog op grote schaal met de Duitsers gecollaboreerd hadden en daarmee medeplichtig waren aan de massamoord op veel verzetsmensen.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Deurhof, Johannes Cornelis, Utrecht 1-5-1878, Steenhouwer
Woonachtig: Eschdoornweg 32, Amsterdam
Verwantschap: Hij was de vader van Abraham en Gerrit Jan Deurhof.
Deurhof-Velderman, Magdalena Cornelia, Utrecht 2-12-1880
Woonachtig: Eschdoornweg 32, Amsterdam
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Revolutionair socialiste. Bestuurslid Ontspanningsschool de Toekomst.
Verwantschap: Zij was de moeder van Abraham en Gerrit Jan Deurhof.
Develing, Johannes (Jan), Leiden 5-2-1901, Magazijnbediende
Woonachtig: Stortstraat 145, Den Haag
Verwantschap: Hij is gescheiden van Johanna Catharina Vink-Van der Stal.
Godsdienst: Rooms Katholiek
Gearresteerd: <3-1943
Gevangenschap in: Oranjehotel, Vught
Diederik, Hendrik Adrianus, Rotterdam 4-5-1896, Kantoorbediende
Woonachtig: Wolphaertsbocht 282, Rotterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Beheerder kantoor en functionaris S.A.S. (1937).Opmerkingen: Jacobus Florijn zat bij hem ondergedoken.
Diederik-Van der Schans, Cornelia Maria, Rotterdam 31-8-1897
Woonachtig: Wolphaertsbocht 282, Rotterdam
Verwantschap: Zij was een zuster van Jacob van der Schans.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 9-1-1943
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Vught, Ravensbrück
Opmerkingen: Jacobus Florijn zat bij haar ondergedoken. Zij werd gearresteerd omdat zij lid zou zijn van de NVM. Toen de actie van de politie- en Sicherheitsdienst-actie tegen de NVM van start ging, doken Casper en Hendrik Speksnijder bij haar onder.
Diejen, Augustinus van, Rotterdam 6-9-1916, Timmerman
Woonachtig: Rotterdam
Verwantschap: Hij was een zoon van Jilles van Diejen en een broer van Jilles en Nicolaas van Diejen.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Diejen, Jilles van, Schiedam 30-3-1890, Elektricien
Woonachtig: Adrien Mildersstraat 28 A, Rotterdam
Verwantschap: Hij was de vader van Augustinus, Jilles en Nicolaas van Diejen.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lid: Was voor de oorlog lid van de RSAP, mogelijk eerder of later lid van de CPN.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: R.S.A.P.
Gearresteerd: 24-9-1942, vrijgekomen 19-11-1943
Gijzeling: Gearresteerd doordat zijn naam stond vermeld op de Rotterdamse lijst van communistische gijzelaars die in september 1942 gearresteerd moesten worden. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Gevangenschap in: Amersfoort, Vught, Utrecht
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst van de Centrale Inlichtingendienst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Diejen, Jilles van, Rotterdam 6-9-1916, Timmerman
Woonachtig: Snoekstraat 33, Rotterdam
Verwantschap: Hij was een zoon van Jilles van Diejen en een broer van Augustinus en Nicolaas van Diejen.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Secretaris hoofdbestuur L.J.G.
Gearresteerd: 26-8-1941
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Oranjehotel
Opmerkingen: Hij werd door de Rotterdamse Politie Inlichtingendienst gearresteerd.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Diejen, Nicolaas van, Rotterdam 9-9-1918, Kantoorbediende
Woonachtig: Blokland 19, Rotterdam
Verwantschap: Hij was een zoon van Jilles van Diejen en een broer van Jilles en Nicolaas van Diejen.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: <6-1943
Gevangenschap in: Noordsingel Rotterdam, Oranjehotel, Vught, Dachau
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Dielessen, Marinus Lambertus Pieter Wouter, Utrecht 22-11-1913
Woonachtig: Utrecht
Verwantschap: Hij was een broer van Piet Dielessen.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Dielessen, Piet, Utrecht 12-7-1912, Schoenmaker
Woonachtig: Kievitdwarsstraat 49 Utrecht
Verwantschap: Hij was een broer van Marinus Lambertus Pieter Wouter Dielessen.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Diepgrond, Hendrik, Amsterdam 27-10-1914, Rijwielhersteller
Woonachtig: Vrolikstraat 122 III, Amsterdam
Diephout, Arie, Nieuw Beijerland 18-11-1892, Kok
Woonachtig: Groepstraat 6 B, Rotterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: C.P.N. Verspreidt communistisch krantje onder metaalbewerkers (1938).
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 21-1-1943
Gevangenschap in: Rivierpolitie, Haagsche Veer Rotterdam, Vught, Dachau, Buchenwald, Natzweiler, Dachau
Was Nacht-und-Nebel-gevangene.
Overleden: Maastricht 29-6-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verspreidde De Waarheid en zamelde geld in voor het Solidariteitsfonds. Hij werd gearresteerd omdat hij lid zou zijn van de NVM. In Vught werd vermeld ‘Grund der Sch.h. [Schutzhaft]: NVM. [Nederlandse Volks Militie]’ Na evacuatie uit Dachau in ziekenhuis overleden als gevolg gevangenschap
Diest, Jan van, Amersfoort 22-1-1925, Kantoorbediende
Woonachtig: Narcisstraat 43, Amersfoort
Gearresteerd: 20-11-1944
Gevangenschap in: Neuengamme, Wöbbelin
Overleden: Wöbbelin 21-3-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Dieters, Jan, Kolham 31-1-1901, Magazijnbediende
Woonachtig: Apeldoorn
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Machinebankwerker. Lid partijbestuur C.P.N. (1939). W.S.C (1932). Leiding L.W.S.C. (1933). Organisatie Arcors en politieke Tribuneleiders in afdelingen C.P.H. (1934). Leider L.W.S.C. (1934, 1935). Partijcongres C.P.N. (1935). Mandaatscommissie C.P.N. (1935). Secretariaat Commissie Hulp aan de Nederlandse Anti-fascisten in Spanje. Directeur Volksdagblad (1939). Werklozen-eenheidscongres (Amsterdam 1934). Werklozen Congres R.V.O. (Rotterdam 1932).
Gearresteerd: 3-4-1943
Gevangenschap in: Weteringschans, Utrecht, Oranjehotel
Overleden: Waalsdorpervlakte 9-10-1943 Gefusilleerd
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij was aanwezig bij de vergadering van het CPN-partijbestuur op 15 mei 1940 in het partijkantoor Parlando in de restanten van het Paleis voor Volksvlijt aan het Frederiksplein in Amsterdam (waar nu de Nederlandse bank staat). Daar werd besloten tot de oprichting van een illegale CPN die verzet zou gaan plegen en werd een nieuw partijbestuur bestaande uit Paul de Groot, Jan Dieters en Lou Jansen gevormd die leiding aan het verzet zouden geven. Hij maakte deel uit van het eerste driemanschap dat tot april 1943 de leiding over de landelijke CPN had. Hij was redacteur en organisator van De Waarheid.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. Ondanks dat hij al tijdens de oorlog om het leven was gekomen stelde Binnenlandse Veiligheidsdienst in 1949 een dossier over hem samen, dat tot 1953 werd bijgehouden; blijkbaar waren ze bang dat hij kwam spoken.
Dijckmeester, Jan Willem, Probolingo (Nederlandsch Oost Indië) 21-7-1882, Advocaat en procureur
Woonachtig: Leiden
Gearresteerd: 28-5-1943
Gevangenschap in: Oranjehotel
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Dijk, Adam van, Heiligerlee 20-9-1912, Arbeider
Woonachtig: Evert ten Napelstraat 9, Heiligerlee
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 23-5-1941
Gevangenschap in: Scholtenshuis Groningen, Amersfoort, Vught, Buchenwald, Ravensbrück, Dachau
Overleden: Dachau 28-11-1944
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verspreidde De Waarheid en Het Noorderlicht. Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘Flugschriften von der K.P. Niederland empfangen.’
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Van Dijk stond ook op deze lijst ondanks dat hij al vermoord was.
Dijk, Adriana van, Driebergen 6-6-1900, Huishoudster
Woonachtig: Corellistraat 6, Amsterdam
Lid: Was lid van de sabotage- en liquidatiegroep CS6 (Corellistraat 6).
Gearresteerd: 2-8-1943
Gevangenschap in: Vught, Ravensbrück, Dachau
Dijk, Adrianus Marinus van (Adriaan), Amsterdam 3-4-1910, Markiezenmaker
Woonachtig: Molukkenstraat 188 III, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Friedrich van Dijk.
Spanje: Was tijdens de burgeroorlog als vrijwilliger in Spanje.
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Opmerkingen: Hij was stateloos. Hij verspreidde De Waarheid.
De verzetsman Van Dijk, die tijdens de oorlog zijn leven voor Nederland waagde, kreeg in 1947 zijn Nederlanderschap terug van partijen als ARP, KVP en VVD, waarvan de voorgangers tijdens de oorlog op grote schaal met de Duitsers gecollaboreerd hadden en daarmee medeplichtig waren aan de massamoord op veel verzetsmensen.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Dijk-Stol, Alida van, Amsterdam 14-9-1918
Woonachtig: Molukkenstraat 188 III, Amsterdam
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Opmerkingen: Door haar huwelijk met Adrianus Marinus van Dijk was zij stateloos.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk.
Dijk, Aron van (Arnold, Nol), Amsterdam 29-6-1915, Kantoorbediende
Woonachtig: Vlierboomstraat 337, Den Haag
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Verkiezingen: Was lid van de Gemeenteraad.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Kandidaat gemeenteraad voor de C.P.N. (1939).
Gearresteerd: Eerste arrestatie 10-1-1940, vrijgelaten 15-5-1945, tweede arrestatie 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Oranjehotel, Schoorl, Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Bernburg 12-6-1942 Vergast met koolmonoxide
Opmerkingen: Hij wilde niet zijn Joodse voornaam Aron gebruiken en liet zich Arnold noemen, wat afgekort werd tot Nol. Hij trad kort na de Duitse inval uit de Gemeenteraad, omdat hij het lidmaatschap vanwege zijn Joodse achtergrond te groot vond. Hij werd op 10 mei 1940 door de Haagse Politie Inlichtingendienst gevangengezet en na de Nederlandse capitulatie weer vrijgelaten. Hij stond op een lijst van 19 ‘kommunistische Funktionäre’ die in de Haagse regio op 25 juni 1941 gearresteerd moesten worden.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door Johannes Eckhardt (NSB) en Anne van der Ploeg van de Haagse Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester De Monchy (Liberaal) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen. Na de oorlog werden de massamoordenaars Eckhardt en Van der Ploeg gewaardeerde medewerkers van de Binnenlandse Veiligheidsdienst en gingen opnieuw op jacht naar communisten.
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Van Dijk stond ook op deze lijst.
Dijk, Cornelis Maria van, Rotterdam 29-1-1916, Kantoorbediende
Woonachtig: Barentszstraat 42 I, Amsterdam
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Bij vergadering actiecomité tegen slagkruiservlootplan (Rotterdam 1940).
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Dijk, Evert Pieter van, Rotterdam 12-5-1919, Arbeider
Woonachtig: Van Hoogendorpstraat 11 A, Rotterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lid: Was voor de oorlog lid van de RSAP, mogelijk eerder of later lid van de CPN.
Gearresteerd: 25-6-1941, vrijgekomen 29-9-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort
Opmerkingen: Hij werd in opdracht van de Sicherheitsdienst in Utrecht gearresteerd. Na zijn vrijlating werd hij in Lübeck (Duitsland) te werk gesteld.
Dijk, Friedrich (Frits), Duisburg 18-1-1922, Meubelmaker
Woonachtig: Aalsmeerweg 35 I, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Adrianus Marinus van Dijk.
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 29-4-1941
Aktion CPN: Hij werd medio juli 1941 vanuit de gevangenis naar Schoorl overgebracht en gevoegd bij de arrestanten van de Aktion CPN in verband met de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Weteringschans, Schoorl, Amersfoort, Buchenwald, Mittelbau-Dora, Auschwitz
Opmerkingen: Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘Auf seine Tätigkeit hin bei CPN’.
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Van Dijk stond ook op deze lijst.
Dijk, Gerrit Hendrik van (Geert), Winterswijk 27-11-1907
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 18/24-10-1942
Gevangenschap in: Amersfoort
Dijk, Harm van, Grootegast 24-10-1902, Arbeider
Woonachtig: Bankstraat 15, Zutphen
Verkiezingen: Was lid van de Gemeenteraad.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Arbeider. Kandidaat gemeenteraad voor de C.P.N. (1939).
Gearresteerd: <6-10-1942, vrijgelaten 19-11-43
Gijzeling: Gearresteerd doordat zijn naam stond vermeld op de Arnhemse lijst van communistische gijzelaars die in september 1942 gearresteerd moesten worden. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Gevangenschap in: Amersfoort, Vught
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst van de Centrale Inlichtingendienst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Dijk, Hermanus Christiaan van, Rotterdam 10-6-1903, Walser
Woonachtig: 2e Boschstraat 20 A, Rotterdam
Godsdienst: Evangelisch Luthers
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Bestuur afdeling P.A.S. (1938).
Gearresteerd: 24-9-1942, vrijgelaten 19-11-1943
Gijzeling: Gearresteerd doordat zijn naam stond vermeld op de Rotterdamse lijst van communistische gijzelaars die in september 1942 gearresteerd moesten worden. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Gevangenschap in: Amersfoort, Vught
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst van de Centrale Inlichtingendienst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Dijk, Hubertus van, Rotterdam 10-8-1919, Scheepsbouwer
Woonachtig: Zegenstraat 19 B, Rotterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 11-2-1943
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Amersfoort, Vught, Buchenwald
Overleden: Buchenwald 13-11-1944, Weimar
Opmerkingen: Hij werd gearresteerd omdat hij lid zou zijn van de CPN. Op 13-11-1944 werd hij in het kader van Aktion Rückfluter in Weimar te werk gesteld. Op de Häftlingskarte staat valselijk dat hij naar huis werd teruggestuurd. Overleden ‘Durch Feindeinwirkung’ (vermoedelijk bombardement op zelfde dag).
Dijk, Jacob van, Overschie 20-2-1890, Begrafenisondernemer
Woonachtig: Overschiesche Dorpsstraat 84, Overschie
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: Eerste arrestatie 9-8-1941, vrijgelaten 1-9-1941, tweede arrestatie 29-1-1943
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Vught, Utrecht, Amersfoort
Dijk, Jacobus Antonius van, Tilburg 1-10-1898, Koopman
Woonachtig: Klarendalschweg 444, Arnhem
Gearresteerd: <2-1942
Gevangenschap in: Arnhem, Oranjehotel, Amersfoort, Neuengamme
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Van Dijk stond ook op deze lijst.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Dijk, Johan Christiaan van, Amsterdam 22-3-1922, Fotograaf
Woonachtig: Nicolaas Maesstraat 46, Amsterdam
Lid: Was lid van de sabotage- en liquidatiegroep CS6 (Corellistraat 6).
Dijk, Johannes Coenraad van, Amsterdam 17-11-1918, Vrachtwagenchauffeur
Woonachtig: Ternatestraat 2 I, Amsterdam
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Sachsenhausen
Verantwoordelijkheid: Hij werd door commissaris Karel Henri Broekhoff van de Amsterdamse Politie Inlichtingendienst (‘Bureau Falsificaten’) aangewezen om vermoord te worden; burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Van Dijk stond ook op deze lijst.
Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Dijk, Johannes Hendrik van (Jan), Amsterdam 23-12-1913, Kantoorbediende
Woonachtig: Insulindeweg 109 II, Amsterdam
Gearresteerd: 21-8-1941
Gevangenschap in: Weteringschans, Amstelveenscheweg, Amersfoort, Sachsenhausen
Overleden: Wewelsburg 17-3-1942
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Opmerkingen: Hij stencilde pamfletten en plakte die aan muren.
Dijk, Louis van, Zuidland 12-3-1882, Koopman
Woonachtig: Ramlehweg 39 A, Rotterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Betje Lezer-Van Dijk.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 18/24-10-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 1-2-1943
Holocaust: Hij werd gearresteerd in verband met zijn lidmaatschap van de Nederlandse Volksmilitie, maar vervolgens ter vermijding van rompslomp doorgestuurd naar Westerbork, omdat bij de Sicherheitsdienst sinds oktober 1942 bekend was dat de Joden vandaar de dood in werden gedreven.
Dijk, Pieter, Rotterdam 1-11-1901
Gearresteerd: 22-2-1942
Martelmoord: Gearresteerd ten gevolge van de gruwelijke martelmoord op Herman Holstege waaraan Johannes Hubertus Veefkind van de Haagse Politie Inlichtingendienst medeplichtig was en daarmee een gevolg van de opdracht van burgemeester De Monchy van mei 1940 om de CPN opnieuw te laten infiltreren door Johannes Hubertus van Soolingen.
Gevangenschap in: Oranjehotel
Opmerkingen: Hij werd gearresteerd door Sicherheitsdienstman Otto Lange en Inlichtingendienstman Veefkind.
Dijk, Rudolf van, Den Haag 20-8-1906, Leraar wiskunde
Gearresteerd: 12-8-1943
Gevangenschap in: Weteringschans, Oranjehotel
Opmerkingen: Hij werd gearresteerd vanwege het vervoeren en verspreiden van vervalste papieren. Hij werd op 12 augustus 1943 door de Nederlandse agent van politie Bollens van de Sicherheitsdienst in Den Haag samen met Harm Veldman en Rudolf van Dijk gearresteerd en 14 augustus overgebracht naar de Sicherheitsdienst aan de Nieuwe Parklaan 76 in Den Haag (Windekind waar Joodse Zaken was gevestigd), maar kennelijk later weer vrijgelaten. Bij zijn arrestatie had hij het hoge bedrag van fl. 356,47½ op zak; vermoedelijk geld bestemd voor levensonderhoud van onderduikers.
Dijk, Wilhelmus Jacobus Franciscus Maria, Amsterdam 14-7-1913, Kunstschilder
Woonachtig: Kinkerstraat 284 III, Amsterdam
Godsdienst: Rooms Katholiek
Gearresteerd: 19-11-1942
Gevangenschap in: Vught, Dachau
Opmerkingen: Hij gaf in Vught als arrestatiereden op ‘Comm. Zeitung gelesen’.
Dijk-Jansen, Henderina, Arnhem 27-1-1872
Gearresteerd: 1-9-1943
Gevangenschap in: Oranjehotel
Dijkema, Fokke, Groningen 5-8-1901, Transportarbeider
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Verwantschap: Hij was een broer van Popke Dijkema, Albertje van Zanten-Dijkema en Anje Wolters Dijkema.
Dijkema, Popke, Ten Boer 17-7-1890, Monteur
Woonachtig: Rijksweg 88, Noorddijk
Verwantschap: Hij was een broer van Fokke Dijkema, Albertje van Zanten-Dijkema en Anje Wolters Dijkema.
Dijken, Aalf van (Appie), Groningen 28-3-1904, Sigarenmaker
Woonachtig: Irislaan 68, Groningen
Godsdienst: Geen
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Sigarenmaker. Communist. Kandidaat gemeenteraad voor de C.P.N. (1939).
Gearresteerd: 15-3-1941
Gevangenschap in: Berlin (Duitsland), Leeuwarden, Oranjehotel, Amersfoort, Buchenwald, Ravensbrück, Dachau
Overleden: Dachau 26-10-1942
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij was betrokken bij sabotage. Hij verspreidde illegale lectuur. Hij werd in Berlin (Duitsland) gearresteerd.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Dijkers, Gerardus, Amsterdam 8-3-1905, Dokwerker
Woonachtig: Bloemstraat 48 II, Amsterdam
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Dijkgraaf, Jacob, Rotterdam 12-2-1907, Lompensorteerder
Woonachtig: Stokroosstraat 34 A, Rotterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 13-2-1943
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Vught, Utrecht
Opmerkingen: Hij werd gearresteerd omdat hij lid zou zijn van de NVM. In Vught stond als arrestatiereden vermeld: ‘CPN’
Dijkhuis, Joseph, Losser 3-5-1920
Woonachtig: Molenstraat D 61, Losser
Opmerkingen: Hij trad toe tot de Binnenlandse Strijdkrachten. Hij is op 1-4-1945 in Hengevelde overleden door oorlogshandelingen.
Dijkhuizen, Arie Teunis Cornelis, 25-1-1920, Loswerkman
Woonachtig: Loosduinen, Den Haag
Gearresteerd: 1941, vrijgekomen 1941
Infiltratie: Gearresteerd ten gevolge van de sinds 1923 voor de Haagse Politie Inlichtingendienst werkende infiltrant Johannes Hubertus van Soolingen, die door burgemeester De Monchy in mei 1940 opnieuw de CPN werd ingestuurd.
Gevangenschap in: Oranjehotel
Opmerkingen: Hij werd gearresteerd als gevolg van infiltratie door politiespion Van Soolingen. Na zijn vrijlating werd hij te werk gesteld in Esslingen.
Dijkhuizen, Nicolaas (Klaas), Den Haag 25-2-1884, Scheepstimmerman
Woonachtig: Markenschestraat 129, Den Haag
Gearresteerd: 29-7-1942, vrijgekomen 9-12-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Opmerkingen: Zijn zoon Wouter is in juni 1940 in Duitsland overleden aan de als dienstplichtig militair opgelopen verwondingen tijdens de oorlogshandelingen in mei 1940. Hij verspreidde De Waarheid en zamelde geld in voor het Solidariteitsfonds. Bij een afspraak op straat met Johannes van Duin werden beiden gearresteerd. Hij overleed op 6 maart 1943 aan hartaanval; volgens nabestaanden was de hartaanval te wijten aan de gevangenschap.
Dijkman, Daan, 16-3-1912
Woonachtig: Dirklangenstraat 3, Delft
Gearresteerd: 2-7-1942
Infiltratie: Gearresteerd ten gevolge van de infiltratie in de CPN door Johannes Hubertus van Soolingen in opdracht van burgemeester De Monchy: in een rapport schreef Johannes Hubertus Veefkind van de Haagse Politie Inlichtingendienst dat Van Soolingen gemeld had dat na het oprollen in 1941 de Haagse CPN in 1942 ‘domicilie’ had in Delft.
Gevangenschap in: Oranjehotel
Dijkstra, Bernardus Johan, 5-2-1923
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Dijkstra, Folkert, Morra (Oostdongeradeel) 3-10-1898
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 8-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel
Dijkstra, Germ, Stroobos 23-2-1899
Woonachtig: Azaleastraat 62, Leeuwarden
Gearresteerd: 3-1945
Dijkstra, Hendrik (Henk), Amsterdam 1-9-1887, Chauffeur
Woonachtig: Karimatastraat 12 I, Amsterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 7-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Weteringschans, Schoorl, Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Bernburg 12-6-1942 Vergast met koolmonoxide
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verspreidde De Waarheid.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door commissaris Karel Henri Broekhoff van de Amsterdamse Politie Inlichtingendienst (‘Bureau Falsificaten’) aangewezen om vermoord te worden; burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Dijkstra stond ook op deze lijst ondanks dat hij al vermoord was.
Dijkstra, Johan, Utrecht 15-4-1923, Machinebankwerker
Woonachtig: Utrecht
Verwantschap: Hij was een broer van Rients Dijkstra.
Gearresteerd: 29-1-1945
Overleden: 31-1-1945
Opmerkingen: Hij werd op straat in de buurt van de Vleutenscheweg door Duitsers neergeschoten en overleed in de Rijkskliniek.
Dijkstra, Jurjen, Bergum (Tietjerksteradeel) 29-5-1888
Woonachtig: Groen van Prinstererstraat 25, Heerlen
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Dijkstra, Pieter Arjens, Boornbergum 10-5-1899, Koopman
Woonachtig: 44, Beets
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Arbeider. Dienstweigeraar. Oktober 1919 veroordeeld tot 4 maanden en februari 1920 tot 6 maanden en 5 jaar ontzegging. Voorzitter afdeling C.P.N. (1936, 1937). Reist werkverschaffingen af om tot staken aan te zetten.
Gearresteerd: 25-6-1941, vrijgekomen 31-7-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl
Opmerkingen: Hij werd vrijgelaten in het kader van een Duitse actie om gearresteerde Friezen vrij te laten.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Dijkstra, Rients, Schiedam 21-8-1915, Metselaar
Woonachtig: Boerhavestraat 82bis / Eschdoornstraat 35bis, Utrecht / Den Haag
Verwantschap: Hij was een broer van Johan Dijkstra.
Spanje: Was tijdens de burgeroorlog als vrijwilliger in Spanje.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Metselaar. Oud-lid C.P.N. Ex-bestuurslid C.J.B. Geronseld voor Regeringstroepen Spanje. Gearresteerd bij aanvang reis naar Spanje (1937). In 1938 waarschijnlijk toch in Spanje.
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 13-9-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort, Vught, Sachsenhausen
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Opmerkingen: Hij was stateloos. Hij dook kort na de Duitse inval onder op verschillende adressen in Nederland. Hij verrichtte activiteiten voor de Februaristaking. Hij verspreidde De Vonk en De Waarheid. . In Vught stond vermeld ‘Rotspanier’. Hij werd op 4 december 1942 ter dood veroordeeld, maar kreeg gratie. Op 21 april 1945 werd hij gedwongen aan een later zogenoemde ‘dodenmars’ door het Belowerwald deel te nemen. Op 1 mei kwam hij bij Schwerin vrij doordat de SS-bewaking opeens verdwenen was.
Terwijl het grootste deel van de staatsgevaarlijke SS’ers die tegen Nederland hadden gevochten al in de jaren vijftig het Nederlanderschap terugkregen, kreeg de verzetsman Dijkstra, die tijdens de oorlog zijn leven voor Nederland waagde, pas in 1965 zijn Nederlanderschap terug van partijen als ARP, KVP en VVD, waarvan de voorgangers tijdens de oorlog op grote schaal met de Duitsers gecollaboreerd hadden en daarmee medeplichtig waren aan de massamoord op veel verzetsmensen.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Dik, Wilhelm, Warfleth (Duitsland) 25-1-1896, Arbeider
Woonachtig: Slaghekstraat 75, Rotterdam
Godsdienst: Evangelisch Luthers
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Arbeider. Communist (1938). Spreker.
Gearresteerd: 24-9-1942, vrijgekomen 20-10-1942
Gijzeling: Gearresteerd doordat zijn naam stond vermeld op de Rotterdamse lijst van communistische gijzelaars die in september 1942 gearresteerd moesten worden. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Gevangenschap in: Vught
Opmerkingen: Hij had de Duitse nationaliteit.
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst van de Centrale Inlichtingendienst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Diksztejn, Moszek Jankel, Warschau (Polen) 19-9-1885
Woonachtig: Havikslaan 32, Amsterdam
Verwantschap: Hij was de vader van Greta Hond-Diksztejn.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Gearresteerd: 11-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 3-12-1942
Opmerkingen: Hij had niet de Nederlandse nationaliteit.
Ten tijde van arrestatie was hij werknemer van het bedrijf Hollandia-Kattenburg, dat regenjassen voor onder andere de Wehrmacht produceerde. Hij was betrokken bij de illegale bedrijfscel van de CPN binnen dat bedrijf; de belangrijkste activiteit van de bedrijfscel was het verspreiden en lezen van De Waarheid.
Bij het oprollen van de Nederlandse Volksmilitie in Rotterdam door de Rotterdamse Sicherheitsdienst werd een connectie ontdekt met een groep communisten in het Amsterdamse bedrijf Hollandia-Kattenburg en vervolgens dat De Waarheid daar op vrij grote schaal verspreid werd. De chef van de Rotterdamse Sicherheitsdienst Kriminalrat Herbert Wölk gaf het door aan de centrale Sicherheitsdienst in Den Haag en die deed onder leiding van Albert Barkov een inval, pakte alle Joodse werknemers op en liet een eerder gearresteerde voormalige werkneemster de lezers van De Waarheid onder hen aanwijzen. Ook hij werd aangewezen. Verder werd een groot aantal gezinsleden van de arrestanten van huis opgehaald. De aangewezen lezers werden naar het Oranjehotel overgebracht, waar ze tijdens verhoren mishandeld werden. De overige gearresteerde werknemers en alle gezinsleden gingen rechtstreeks naar Westerbork. Bij de verhoren van de lezers werden aanwijzingen voor sabotage van de kwaliteit van de productie ontdekt. De lezers werden op 26 november ook naar Westerbork overgebracht. Bijna alle opgepakten, inclusief de opgepakte gezinsleden, werden op 30 november naar Auschwitz afgevoerd, waar bijna iedereen op respectievelijk 3 december 1942 en 28 februari 1943 vermoord werd. Slechts een paar opgepakte mensen overleefden de actie. De actie was in de eerste plaats gericht tegen de communistische Nederlandse Volksmilitie, waar overigens slechts een paar werknemers bij betrokken waren. De actie had daarnaast ook een sterk antisemitisch karakter, wat duidelijk blijkt dat ook kleine kinderen vermoord werden. De Duitse actie resulteerde in enige honderden doden.
Dillen, Carel Frederik Wilhelmus, Amsterdam 5-6-1917
Woonachtig: Oostzaanstraat 55 II, Amsterdam
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Dillen, Willem van, Rotterdam 20-5-1921, Metaalbewerker
Woonachtig: Hendrik de Keyserstraat 64 A, Rotterdam
Godsdienst: Rooms Katholiek
Gearresteerd: 6-5-1942
Martelmoord: Gearresteerd ten gevolge van de gruwelijke martelmoord op Herman Holstege waaraan Johannes Hubertus Veefkind van de Haagse Politie Inlichtingendienst medeplichtig was en daarmee een gevolg van de opdracht van burgemeester De Monchy van mei 1940 om de CPN opnieuw te laten infiltreren door Johannes Hubertus van Soolingen.
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Neuengamme 13-11-1942
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de moord, omdat ze opdracht hebben gegeven dat de Politie Inlichtingendiensten tijdens de bezetting voor de bezetter moesten blijven door werken; burgemeester De Monchy (Liberaal) is medeverantwoordelijk omdat hij op 15 mei 1940 opdracht aan de Haagse Politie Inlichtingendienst gaf om voor de bezetter communisten te blijven opsporen; het latere hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst is medeverantwoordelijk omdat hij in nauwe samenwerking met de Sicherheitsdienst leiding gaf aan de opsporing van communisten.
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Dillen stond ook op deze lijst ondanks dat hij al vermoord was.
Dillen-Miedema, Cornelia Leuntje van, Rotterdam 13-5-1923
Woonachtig: Hendrik de Keyserstraat 64 A, Rotterdam
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: <4-1943, vrijgekomen 5-4-1943
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam
Dimmendaal, Jan, Stavoren 5-9-1912, Horlogemaker
Woonachtig: Ruurlo
Gearresteerd: 28-12-1944
Gevangenschap in: Doetinchem, Neuengamme, Wöbbelin
Overleden: Wöbbelin 11-4-1945
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Dingenouts, Johannis (Jan, Willem Dekker), Amsterdam 7-1-1905, Laboratoriumassistent
Woonachtig: Boeroestraat 5 I, Amsterdam
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Opmerkingen: Hij verrichtte werkzaamheden voor De Waarheid. Zijn woning was het centrale punt voor de verspreiding van De Waarheid in de Indische buurt. Hij organiseerde Februaristaking binnen het Shell-laboratorium in Amsterdam-Noord. Toen de Sicherheitsdienst hem op 20 augustus 1941 wilde arresteren, kon hij via de veranda achter het huis vluchten. Hij heeft daarna op verschillende adressen in Amsterdam, Rotterdam, Amersfoort en Haarlem ondergedoken zitten. Hij bleef bij illegaal werk voor De Waarheid betrokken.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Dingenouts-Zoet, Jacoba, Amsterdam 16-8-1910
Woonachtig: Boeroestraat 5 I, Amsterdam
Opmerkingen: Zij verspreidde De Waarheid.
Dinger, Jan, Heerlen 14-12-1916, Bedrijfsleider
Woonachtig: Valkenburgweg 31, Heerlen
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 29-1-1943, vrijgekomen 30-3-1943
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Vught, Amersfoort
Dingsdag, Elias (Eli), Amsterdam 21-9-1899, Gummiplakker
Woonachtig: Texelweg 42, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Sallij Maurits, Salomon en Samuel Dingsdag.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 11-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort, Vught, Amersfoort, Anrath, Buchenwald, Waldheim, Buchenwald
Opmerkingen: Ten tijde van arrestatie was hij werknemer van het bedrijf Hollandia-Kattenburg, dat regenjassen voor onder andere de Wehrmacht produceerde. Hij was betrokken bij de illegale bedrijfscel van de CPN binnen dat bedrijf; de belangrijkste activiteit van de bedrijfscel was het verspreiden en lezen van De Waarheid. In het Oranjehotel moesten Jacob Smeer en Bernard Luza van elkaar gescheiden onder fysieke dwang actieve communisten aanwijzen. Dingsdag was een van de aangewezenen, werd naar een onbekende plek overgebracht en op 20 november 1942 opnieuw het Oranjehotel binnengevoerd. In Vught stond als arrestatiereden vermeld ’straftat: Pol. [Politisch] Betätigt’. Hij werd ter dood veroordeeld, maar kreeg gratie.
Dingsdag, Johanna, Amsterdam 24-9-1908
Woonachtig: Paul Krugerstraat 7 I, Amsterdam
Verwantschap: Zij was een zuster van Nathan Dingsdag.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Ex-secretaris V.J.V. Lijst links-extremistische personen (1939).
Dingsdag, Nathan, Amsterdam 30-12-1916, Koopman textiel
Woonachtig: Blasiusstraat 86 III, Amsterdam
Verwantschap: Hij had een relatie met Rebecca Groenteman. Hij was een broer van Johanna Dingsdag.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Dingsdag, Sallij Maurits, Amsterdam 23-6-1901, Diamantslijper
Woonachtig: Iepenplein 15 II, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Elias, Salomon en Samuel Dingsdag.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Gearresteerd: 11-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 2-1943
Opmerkingen: Ten tijde van arrestatie was hij werknemer van het bedrijf Hollandia-Kattenburg, dat regenjassen voor onder andere de Wehrmacht produceerde. Hij was betrokken bij de illegale bedrijfscel van de CPN binnen dat bedrijf; de belangrijkste activiteit van de bedrijfscel was het verspreiden en lezen van De Waarheid.
Bij het oprollen van de Nederlandse Volksmilitie in Rotterdam door de Rotterdamse Sicherheitsdienst werd een connectie ontdekt met een groep communisten in het Amsterdamse bedrijf Hollandia-Kattenburg en vervolgens dat De Waarheid daar op vrij grote schaal verspreid werd. De chef van de Rotterdamse Sicherheitsdienst Kriminalrat Herbert Wölk gaf het door aan de centrale Sicherheitsdienst in Den Haag en die deed onder leiding van Albert Barkov een inval, pakte alle Joodse werknemers op en liet een eerder gearresteerde voormalige werkneemster de lezers van De Waarheid onder hen aanwijzen. Ook hij werd aangewezen. Verder werd een groot aantal gezinsleden van de arrestanten van huis opgehaald. De aangewezen lezers werden naar het Oranjehotel overgebracht, waar ze tijdens verhoren mishandeld werden. De overige gearresteerde werknemers en alle gezinsleden gingen rechtstreeks naar Westerbork. Bij de verhoren van de lezers werden aanwijzingen voor sabotage van de kwaliteit van de productie ontdekt. De lezers werden op 26 november ook naar Westerbork overgebracht. Bijna alle opgepakten, inclusief de opgepakte gezinsleden, werden op 30 november naar Auschwitz afgevoerd, waar bijna iedereen op respectievelijk 3 december 1942 en 28 februari 1943 vermoord werd. Slechts een paar opgepakte mensen overleefden de actie. De actie was in de eerste plaats gericht tegen de communistische Nederlandse Volksmilitie, waar overigens slechts een paar werknemers bij betrokken waren. De actie had daarnaast ook een sterk antisemitisch karakter, wat duidelijk blijkt dat ook kleine kinderen vermoord werden. De Duitse actie resulteerde in enige honderden doden.
Dingsdag-Nebig, Lena, Amsterdam 2-7-1912, Naaister
Woonachtig: Iepenplein 15 II, Amsterdam
Verwantschap: Zij was een zuster van Betje en Saartje Nebig.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Gearresteerd: 11-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 3-12-1942
Opmerkingen: Ten tijde van arrestatie was zij werkneemster van het bedrijf Hollandia-Kattenburg, dat regenjassen voor onder andere de Wehrmacht produceerde. Zij was betrokken bij de illegale bedrijfscel van de CPN binnen dat bedrijf; de belangrijkste activiteit van de bedrijfscel was het verspreiden en lezen van De Waarheid.
Bij het oprollen van de Nederlandse Volksmilitie in Rotterdam door de Rotterdamse Sicherheitsdienst werd een connectie ontdekt met een groep communisten in het Amsterdamse bedrijf Hollandia-Kattenburg en vervolgens dat De Waarheid daar op vrij grote schaal verspreid werd. De chef van de Rotterdamse Sicherheitsdienst Kriminalrat Herbert Wölk gaf het door aan de centrale Sicherheitsdienst in Den Haag en die deed onder leiding van Albert Barkov een inval, pakte alle Joodse werknemers op en liet een eerder gearresteerde voormalige werkneemster de lezers van De Waarheid onder hen aanwijzen. Ook zij werd aangewezen. Verder werd een groot aantal gezinsleden van de arrestanten van huis opgehaald. De aangewezen lezers werden naar het Oranjehotel overgebracht, waar ze tijdens verhoren mishandeld werden. De overige gearresteerde werknemers en alle gezinsleden gingen rechtstreeks naar Westerbork. Bij de verhoren van de lezers werden aanwijzingen voor sabotage van de kwaliteit van de productie ontdekt. De lezers werden op 26 november ook naar Westerbork overgebracht. Bijna alle opgepakten, inclusief de opgepakte gezinsleden, werden op 30 november naar Auschwitz afgevoerd, waar bijna iedereen op respectievelijk 3 december 1942 en 28 februari 1943 vermoord werd. Slechts een paar opgepakte mensen overleefden de actie. De actie was in de eerste plaats gericht tegen de communistische Nederlandse Volksmilitie, waar overigens slechts een paar werknemers bij betrokken waren. De actie had daarnaast ook een sterk antisemitisch karakter, wat duidelijk blijkt dat ook kleine kinderen vermoord werden. De Duitse actie resulteerde in enige honderden doden.
Dingsdag, Salomon, Amsterdam 24-7-1889, Briljantslijper
Woonachtig: Transvaalstraat 28 II, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Elias, Salomon en Sallij Maurits Dingsdag.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Diamantslijper. Communist.
Gearresteerd: 10-4-1944
Gevangenschap in: Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 22-5-1944
Holocaust: Hij werd in Westerbork vastgezet zonder dat de politie of Sicherheitsdienst hem in verband met verzetsdaden bracht en vervolgens vermoord in het kader van de holocaust.
Opmerkingen: Op 31 mei 1940 kreeg hij een woordenwisseling met Willem Bijlmer, die op provocerende wijze met Volk en Vaderland colporteerde. Bijlmer gaf Dingsdag een stomp in het gezicht, waarna Dingsdag met vier getuigen aangifte wegens mishandeling deed. Toen Dingsdag in 1944 gearresteerd werd, had hij geen cent op zak.
Dingsdag, Samuel, Amsterdam 24-9-1903, Mantelplakker
Woonachtig: Andreas Bonnstraat 17 III, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Elias, Salomon en Sallij Maurits Dingsdag.
Afkomst: Van Joodse afkomst
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Gearresteerd: 11-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 28-2-1943
Opmerkingen: Ten tijde van arrestatie was hij werknemer van het bedrijf Hollandia-Kattenburg, dat regenjassen voor onder andere de Wehrmacht produceerde. Hij was betrokken bij de illegale bedrijfscel van de CPN binnen dat bedrijf; de belangrijkste activiteit van de bedrijfscel was het verspreiden en lezen van De Waarheid.
Bij het oprollen van de Nederlandse Volksmilitie in Rotterdam door de Rotterdamse Sicherheitsdienst werd een connectie ontdekt met een groep communisten in het Amsterdamse bedrijf Hollandia-Kattenburg en vervolgens dat De Waarheid daar op vrij grote schaal verspreid werd. De chef van de Rotterdamse Sicherheitsdienst Kriminalrat Herbert Wölk gaf het door aan de centrale Sicherheitsdienst in Den Haag en die deed onder leiding van Albert Barkov een inval, pakte alle Joodse werknemers op en liet een eerder gearresteerde voormalige werkneemster de lezers van De Waarheid onder hen aanwijzen. Ook hij werd aangewezen. Verder werd een groot aantal gezinsleden van de arrestanten van huis opgehaald. De aangewezen lezers werden naar het Oranjehotel overgebracht, waar ze tijdens verhoren mishandeld werden. De overige gearresteerde werknemers en alle gezinsleden gingen rechtstreeks naar Westerbork. Bij de verhoren van de lezers werden aanwijzingen voor sabotage van de kwaliteit van de productie ontdekt. De lezers werden op 26 november ook naar Westerbork overgebracht. Bijna alle opgepakten, inclusief de opgepakte gezinsleden, werden op 30 november naar Auschwitz afgevoerd, waar bijna iedereen op respectievelijk 3 december 1942 en 28 februari 1943 vermoord werd. Slechts een paar opgepakte mensen overleefden de actie. De actie was in de eerste plaats gericht tegen de communistische Nederlandse Volksmilitie, waar overigens slechts een paar werknemers bij betrokken waren. De actie had daarnaast ook een sterk antisemitisch karakter, wat duidelijk blijkt dat ook kleine kinderen vermoord werden. De Duitse actie resulteerde in enige honderden doden.
Zijn partner en kind werden ook meteen opgepakt, naar Westerbork overgebracht en op 3 december 1942 in Auschwitz vermoord.
Dirks, Renerus Cornelis, Nijmegen 12-7-1909, Losarbeider
Woonachtig: Eendrachtsstraat 36, Rotterdam
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 11-2-1942
Martelmoord: Gearresteerd ten gevolge van de gruwelijke martelmoord op Herman Holstege waaraan Johannes Hubertus Veefkind van de Haagse Politie Inlichtingendienst medeplichtig was en daarmee een gevolg van de opdracht van burgemeester De Monchy van mei 1940 om de CPN opnieuw te laten infiltreren door Johannes Hubertus van Soolingen.
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Oranjehotel, Utrecht
Opmerkingen: Hij werkte in de groep van Gerrit Kastein. De Rotterdamse Politie registreerde op zijn arrestantenkaart als reden van arrestatie: ‘illegaal comm. [communist]’. Hij werd ter dood veroordeeld, klaarblijkelijk gegratieerd en heeft vermoedelijk in Duitse tuchthuizen gevangen gezeten.
Dirkzwager, Hillebrandt, Amsterdam 27-12-1897, Verpleger
Woonachtig: Violenstraat 49, Den Helder
Verwantschap: Hij was de vader van Hillebrandt Dirkzwager.
Gearresteerd: 5-2-1945
Overleden: Halfweg 17-2-1945 Gefusilleerd
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Dirkzwager, Hillebrandt, Amsterdam 5-6-1922, Landbouwersknecht
Woonachtig: Copernicusstraat 48 boven, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een zoon van Hillebrandt Dirkzwager.
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Dirkzwager, Karel, Amsterdam 12-2-1907, Werkman gemeentereiniging
Woonachtig: Goeverneurkade 211 links, Amsterdam
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Opmerkingen: Hij vormde samen met Piet Nak en Willem Kraan het initiatiefcomité ter voorbereiding van de Februaristaking bij de gemeentereiniging. Hij had de overkoepelende leiding over de communistische verzetsgroepen binnen de gemeentereiniging en vuilverbranding. Hij verspreidde op grote schaal de kranten en nieuwsbulletins van De Waarheid. Hij verzorgde Joodse en niet-Joodse onderduikers. Hij haalde geld op voor het Solidariteitsfonds.
Dirkzwager-Steensma, Grietje (Greetje), Amsterdam 28-12-1907
Woonachtig: Goeverneurkade 211 links, Amsterdam
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Opmerkingen: Zij werkte op de drukkerij van De Waarheid. Zij bracht copy en stapels gedrukte nummers van De Waarheid rond.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk.
Ditmars, Bernardus Johannes van, Delft 3-6-1901, Smid-bankwerker
Woonachtig: Cornelis de Wittstraat 25, Delft
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Werkman. Communist. Bestuur afdeling I.A.H., W.A.C. en R.V.O.
Gearresteerd: <1944
Gevangenschap in: Oranjehotel, Dachau
Overleden: Maastricht 18-7-1945
Opmerkingen: Hij is na evacuatie overleden aan gevolgen verblijf in concentratiekamp.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Ditzel, Marinus (Rien), Deventer 6-6-1914, Kleermaker
Woonachtig: Bloemstraat 77, Deventer
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 11-1942
Gevangenschap in: Duitse tuchthuizen
Opmerkingen: Hij werd ter dood veroordeeld, maar het vonnis werd niet uitgevoerd. Hij maakte deel uit van een sabotageploeg uit Deventer die onder leiding van Anton Kleinbussink aanslagen op spoorlijnen, onder andere bij Twello, pleegde.
Ditzel-Kleinbussink, Wilhelmina (Willy)
Woonachtig: Bloemstraat 77, Deventer
Verwantschap: Zij was een zuster van Anton Kleinbussink.
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 11-1942
Opmerkingen: Zij maakte deel uit van een sabotageploeg uit Deventer die onder leiding van Anton Kleinbussink aanslagen op spoorlijnen, onder andere bij Twello, pleegde.
Djojoadhiningrat, Abdoel Madjid (Rachmat, Pawira), Rembang (Nederlandsch Oost Indië) 5-1-1904
Woonachtig: Rotterdam
Afkomst: Van Indonesische afkomst
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Zoon van de Regent van Rembang. Leider P.I. Stond terecht voor opruiïng. Vrijgesproken (1928). Gaf orgaan Stemmen uit Indonesia uit. Bestuurslid (laatstelijk voorzitter) Indonesische Vereniging (1926-1931). Congres I.S.S.F. (Brussel 1928). Executief Comité Liga tegen Imperialisme (1939). Werkt op hoofdbureau N.V.V. (1938).
Opmerkingen: In het bevolkingsregister staat een aantekening dat vanwege de minister van Buitenlandse Zaken hem geen nieuw paspoort verstrekt mocht worden of een bestaand paspoort verlengd worden (1935).
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Docters van Leeuwen, Johannes, Semarang 2-4-1911, Dierenarts
Woonachtig: Begijnhof 1, Utrecht
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 31-10-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Vught, Natzweiler, Dachau, Haslach-Kinzigtal
Was Nacht-und-Nebel-gevangene.
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Docters van Leeuwen-Ter Taroek, Maria, Tiel 20-11-1913
Woonachtig: Begijnhof 1, Utrecht
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 31-10-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel
Doedée, Antonius Josephus Maria (Toon), Tilburg 10-4-1913
Verwantschap: Hij was een broer van Franciscus Adrianus Wilhelmus en Josephus Maria Doedée.
Gearresteerd: <1-1943
Gevangenschap in: Delbert
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. (De domoren registreerden hem met de geboortedatum van zijn broer Franciscus.)
Doedée, Franciscus Adrianus Wilhelmus (Frans), Tilburg 9-8-1906, Los arbeider
Woonachtig: Superior de Beerstraat 118, Tilburg
Verwantschap: Hij was een broer van Antonius Josephus Maria en Josephus Maria Doedée.
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Arbeider. Kandidaat gemeenteraad voor de C.P.N. (1939).
Gearresteerd: 25-6-1941, gevlucht uit Haaren
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Wolvenhoek ’s-Hertogenbosch, Schoorl, Amersfoort, Vught, Haaren
Opmerkingen: Hij pleegde in 1952 zelfmoord, mogelijk in verband met zijn gevangenschap.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Tilburgse Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Jan van de Mortel (Katholiek) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen en de Duitse opdracht om mensen aan te wijzen in juni 1941 doorspeelde. Hij is uit Haaren gevlucht.
Doedée, Hendricus, Tilburg 26-11-1919, Wachtmeester staatspolitie
Woonachtig: Gerrit van der Lindestraat 6 B, Rotterdam
Gearresteerd: 9-2-1945
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam
Doedée, Josephus Maria (Sjef), Tilburg 30-3-1917, Textielarbeider
Woonachtig: Superior de Beerstraat 118, Tilburg
Verwantschap: Hij was een broer van Antonius Josephus Maria en Franciscus Adrianus Wilhelmus Doedée.
Godsdienst: Rooms Katholiek
Spanje: Was tijdens de burgeroorlog als vrijwilliger in Spanje.
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Wolvenhoek ’s-Hertogenbosch, Schoorl, Amersfoort, Neuengamme, Dachau
Overleden: Dachau 1-9-1942
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij was stateloos. Hij werkte mee aan de productie en verspreiding van het communistische illegale blad Vrede-Vrijheid. Hij verspreidde De Waarheid.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Tilburgse Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Jan van de Mortel (Katholiek) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen en de Duitse opdracht om mensen aan te wijzen in juni 1941 doorspeelde.
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Doedée stond ook op deze lijst ondanks dat hij al vermoord was.
Dolleman, Willem Frederik, Gorssel 29-7-1894, Bakker
Woonachtig: Van Beijerenstraat 94, Voorburg
Lid: Was voor de oorlog lid van de RSAP, mogelijk eerder of later lid van de CPN.
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Provinciale Staten.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Bakker. Communist. Congres I.A.M.V. (Den Haag 1921). Partijraad C.P.H. (1924). R.S.A.P. Lid hoofdbestuur de Zaaier en redacteur Jonge Communist. Kandidaat C.P. verkiezing gemeenteraad Provinciale Staten 1923. Bestuur R.S.P. (tot 1935). Redactie Baanbreker (1933). Lid bestuur R.S.A.P. (1935). Redactielid De Nieuwe Fakkel. Lid Dagelijks Bestuur R.S.A.P. in 1938. Redactie De Arbeid. Bestuur N.A.S. (1937). Secretaris H.V.C. (1928).Medewerker De Rode October (1938). Voorzitter afdeling R.S.A.P. Kandidaat R.S.A.P. voor gemeenteraad en Provinciale Staten. Secretaris afdeling I.R.H. (1926). Voorzitter afdeling Nederlandse Federatieve Bond Arbeiders Fabrieksmatige en aanverwante bedrijven.
Gearresteerd: 2-3-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Utrecht, Amersfoort
Overleden: Leusden 13-4-1942 Gefusilleerd
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Ondanks dat de leiding van het Marx-Lenin-Luxemburg-front (MLLF), de illegale versie van de RSAP, tegen samenwerking met de communisten was, werkte hij samen met het communistisch verzet in Den Haag, net zoals Johannes Molenaar. Hij werd begin 1941 geschaduwd door een lid van de Rotterdamse Politie Inlichtingendienst toen hij van Rotterdam naar Haarlem reisde. In een rapport van 17-2-1941 rapporteerde vooroorlogse communistenjager van de Haagse Politie Inlichtingendienst Johannes Eckhardt: ‘Dolleman is als broodbakker werkzaam bij NV Hus. Was bestuurslid RSAP. Naar bericht wordt zou Dolleman ook thans nog politiek werkzaam zijn. De aandacht blijft op hem gevestigd.’. (Behalve zijn bijdrage aan de moord op meer dan honderd Haagse communisten, zou Eckhardt als lid van de treincontrole tussen mei 1942 en oktober 1944, vele tientalen mensen, voornamelijk Joden, de dood in helpen jagen. Dit alles was na de oorlog een grote aanbeveling om weer als communistenjager bij de Binnenlandse Veiligheidsdienst in dienst te treden.) Zijn zoon met dezelfde voornamen, die ook lid van het MLLF was, zat gevangen in kamp Amersfoort.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Dolman, Johannes, Rotterdam 7-7-1919, Grondwerker
Woonachtig: Stuurmanstraat 6, Rotterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 3-3-1942
Martelmoord: Gearresteerd ten gevolge van de gruwelijke martelmoord op Herman Holstege waaraan Johannes Hubertus Veefkind van de Haagse Politie Inlichtingendienst medeplichtig was en daarmee een gevolg van de opdracht van burgemeester De Monchy van mei 1940 om de CPN opnieuw te laten infiltreren door Johannes Hubertus van Soolingen.
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Oranjehotel
Dolphijn, Johannes, Orsoy (Duitsland) 23-8-1902
Woonachtig: Essenlaan 21, Wageningen
Verkiezingen: Was lid van de Gemeenteraad.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Sigarenmaker. Communist. Kandidaat gemeenteraad voor de C.P.N. (1939).
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Neuengamme, Flossenbürg, Dachau
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Politie Inlichtingendienst van Venlo aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Mattheus IJzerman (CHU) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Dolphijn stond ook op deze lijst.
Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Dolstra, Sijbe, Den Helder 31-12-1903, Grondwerker
Woonachtig: Tweede Keucheniusstraat 15 II, Amsterdam
Spanje: Was tijdens de burgeroorlog als vrijwilliger in Spanje.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Communist. Diende in revolutionair Spaans leger en verloor Nederlanderschap.Opmerkingen: Hij was stateloos.
De verzetsman Dolstra, die tijdens de oorlog zijn leven voor Nederland waagde, kreeg pas in 1948 zijn Nederlanderschap terug van partijen als ARP, KVP en VVD, waarvan de voorgangers tijdens de oorlog op grote schaal met de Duitsers gecollaboreerd hadden en daarmee medeplichtig waren aan de massamoord op veel verzetsmensen.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Domhoff, Hendrik Antoni van den, Rotterdam 9-1-1892, Bankwerker
Woonachtig: Semarangstraat 5, Haarlem
Gearresteerd: <2-1943
Gevangenschap in: Amersfoort, Vught
Dommelen, Adrianus van, Jaarsveld 25-3-1912
Gearresteerd: 3-5-1943
Gevangenschap in: Oranjehotel
Don, Harald, Rotterdam 17-10-1904, Schilder
Woonachtig: Balboastraat 38, Amsterdam
Godsdienst: Geen
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Communist. Deelnemer volkscongres voor werk en welvaart van de C.P.H. Actief in C.P.N.-jeugdbeweging (1938).
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Neuengamme, Dachau
Overleden: Dachau 20-8-1942
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door commissaris Karel Henri Broekhoff van de Amsterdamse Politie Inlichtingendienst (‘Bureau Falsificaten’) aangewezen om vermoord te worden; burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Don stond ook op deze lijst.
Donderwinkel, Frederik Hendrik (Fred, Jan Holst), Apeldoorn 26-2-1918, Elektricien
Woonachtig: Rijnstraat 1A, Den Haag
Verwantschap: Hij was een zoon van Willem Frederik en Hendrika Donderwinkel-Buitenhuis en een broer van Hendrik Albertus en Willem Frederik Donderwinkel.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 25-8-1941
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort, Buchenwald, Natzweiler, Dachau
Hij werd door Otto Lange van de Sicherheitsdienst, Johannes Hubertus Veefkind van de Haagse Politie Inlichtingendienst en Willem Hendrik van Duivenboden, die voor de oorlog in dienst van de Haagse Politie Inlichtingendienst de Haagse CPN geïnfiltreerd had, en in Oranjehotel het door hetzelfde drietal zwaar mishandeld (onder andere afgeranseld met een gummiknuppel).
Was Nacht-und-Nebel-gevangene.
Opmerkingen: In een rapport van 17-2-1941 rapporteerde vooroorlogse communistenjager van de Haagse Politie Inlichtingendienst Johannes Eckhardt: ‘Donderwinkel, 22-8-13, was incasseerder. Donderwinkel tot 10-5-40 lid was van Haagse jeugdvereniging “Tempo”, mantelorganisatie van CPN. Voor zoover kan blijken treedt Donderwinkel, na 10 Mei 1940, op politiek terrein niet meer op de voorgrond’. (Behalve zijn bijdrage aan de moord op meer dan honderd Haagse communisten, zou Eckhardt als lid van de treincontrole tussen mei 1942 en oktober 1944, vele tientalen mensen, voornamelijk Joden, de dood in helpen jagen. Dit alles was na de oorlog een grote aanbeveling om weer als communistenjager bij de Binnenlandse Veiligheidsdienst in dienst te treden.)
Ter gelegenheid van de 1 mei in 1941 hing hij samen met een paar anderen op het Rijswijkscheplein een spandoek met hamer en sikkel aan de bovenleiding van de tram. Met een steen werd een touw over de bovenleiding gegooid; Donderwinkel had een slim sluitingsmechanisme bedacht, zodat het spandoek stevig aan de bovenleiding vast kwam te zitten. De brandweer is uren bezig geweest het spandoek te verwijderen. Over de gebeurtenissen op 1 mei in Den Haag bracht de Haagse Sicherheitsdienst schriftelijk verslag uit aan het hoofd van de Gestapo in Berlijn Brigadeführer Heinrich Müller (de hoofdverantwoordelijke voor alle moorden in de concentratiekampen, inclusief het vergassen van Joden), die al sinds 1935 door de Nederlandse regering bij de bestrijding van het communisme in Nederland betrokken was. Hij was niet thuis toen de Sicherheitsdienst hem op 22 juni 1941 kwam arresteren, doordat hij in Brabant te werk was gesteld. Hij werd gearresteerd in het pand Hemsterhuisstraat 2A, waar De Waarheid door hem en anderen gestencild werd nadat uit vrees voor ontdekking het stencilen bij Henri Pieck gestopt was. Er was daar een zolderkamer gehuurd. De verhuurder had uit nieuwsgierigheid een kast opengebroken en ontdekt dat daar De Waarheid gestencild werd; hij waarschuwde Sicherheitsdienst. Daardoor konden Fred Donderwinkel, Nico de Goede en Arie Middeldorp gearresteerd worden (alle drie hadden een pistool op zak, maar konden het in de nauwe ruimte van de trap niet gebruiken).
In het Oranjehotel zat hij in cel 754 vlak naast de cel waar de verhoren plaats vonden. Daardoor kon hij via het ventilatierooster goed horen wat zich daar afspeelde; de stemmen waren goed herkenbaar, maar het gezegde was niet te verstaan. Zodoende herkende hij tijdens het doodmartelen van Herman Holstege de stem van Johannes Hubertus Veefkind. Hij heeft daar net zoals Bernard Robers na de oorlog getuigenis over afgelegd, maar het Openbaar Ministerie bracht dat niet in tijdens de rechtszaak tegen Veefkind, waardoor die de ongetwijfeld uitgesproken doodstraf ontliep. Toen ik Fred Donderwinkel in 2006 sprak, was deze nog getraumatiseerd door het geschreeuw, gegil en gekrijs van Holstege.
Hij werd bij verhoren, waarvoor hij van het Oranjehotel naar het Binnenhof werd overgebracht, ernstig mishandeld door de Sicherheitsdienstman Lange, Inlichtingendienst man Veefkind en de vooroorlogse politie-infiltrant van Duivenboden; Veefkind ranselde hem af met een gummiknuppel.
Toen Donderwinkel in maart 1942 vanuit het Oranjehotel naar Amersfoort werd gebracht, reed de vrachtwagen die de gevangenen naar het station bracht vlak langs zijn woonadres, dat schuin tegenover station Staatsspoor lag. Donderwinkel meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘Vormittlerdienst für die CPN geleistet’. In Donderdag heeft hij contact gehad met Drees, die daar geïnterneerd zat.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Donderwinkel, Hendrik Albertus, Enschede 2-6-1915, Sigarenwinkelier in station Staatsspoor
Woonachtig: Rijnstraat 1A, Den Haag
Verwantschap: Hij was een zoon van Willem Frederik en Hendrika Donderwinkel-Buitenhuis en een broer van Frederik Hendrik en Willem Frederik Donderwinkel.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Donderwinkel, Willem Frederik, Rheden 25-2-1888, Schilder
Woonachtig: Rijnstraat 1A, Den Haag
Verwantschap: Hij was de vader van Frederik Hendrik, Hendrik Albertus Donderwinkel en Willem Frederik Donderwinkel.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: <1944
Overleden: Osnabrück 27-4-1944
Opmerkingen: Hij werd bij de Reichsbahn in Duitsland te werk gesteld. Hij is langs de spoorbaan om het leven gekomen; volgens Duitse opgave werd zijn hoofd verpletterd door een passerende trein.
Donderwinkel-Buitenhuis, Hendrika, Apeldoorn 15-12-1888
Woonachtig: Rijnstraat 1A, Den Haag
Verwantschap: Zij was de moeder van Frederik Hendrik, Hendrik Albertus Donderwinkel en Willem Frederik Donderwinkel.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Donderwinkel, Willem Frederik (Willy), Enschede 22-8-1913, Monteur
Woonachtig: Rijnstraat 1A, Den Haag
Verwantschap: Hij was een zoon van Willem Frederik en Hendrika Donderwinkel-Buitenhuis en een broer van Frederik Hendrik en Hendrik Albertus Donderwinkel. Hij was een zwager van Arie en Mathilda Petronella Kloostra-Rademakers.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 17-2-1943
Infiltratie: Gearresteerd ten gevolge van de infiltratie in de CPN door Johannes Hubertus van Soolingen in opdracht van burgemeester De Monchy: Van Soolingen wist in september 1942 opnieuw in contact met Haagse communisten te komen en kwam vervolgens met de stadsleider Jaap Boekman in contact, hetgeen hij aan Johannes Hubertus Veefkind van de Haagse Politie Inlichtingendienst meldde. Hij liet in december 1942 Boekman in een door de Haagse Politie Inlichtingendienst opgezette val lopen, zodat die gearresteerd kon worden. Door gebruik te maken van een celspion die psychologische trucs toepaste, kwam veel informatie voor de Sicherheitsdienst vrij, waarna tientallen mensen gearresteerd konden worden.
Gevangenschap in: Oranjehotel, Vught, Sachsenhausen
Opmerkingen: Hij was al ondergedoken toen de Sicherheitsdienst hem op 22 juni 1941 wilde arresteren. Hij stond vermeld op de Fahndungsliste van 1 februari 1942. Hij werd gearresteerd toen hij ingezameld solidariteitsgeld bij Gerbert Bakker kwam inleveren.
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze opdracht hebben gegeven dat de Politie Inlichtingendiensten tijdens de bezetting voor de bezetter moesten blijven door werken; burgemeester De Monchy (Liberaal) is medeverantwoordelijk omdat hij op 15 mei 1940 opdracht aan de Haagse Politie Inlichtingendienst gaf om voor de bezetter communisten te blijven opsporen.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Donderwinkel-Rademakers
Woonachtig: Rijnstraat 1A, Den Haag
Verwantschap: Zij was een zuster van Mathilda Petronella Kloostra-Rademakers.
Dongeren, Gerrit Johannes Hendrikus van, Zutphen 8-11-1888, Schilder
Woonachtig: Violenstraat 11, Zutphen
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Provinciale Staten.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Schilder. Communist. Afgevaardigder Communistische Partij afdeling Zutphen op congres in Rotterdam april 1924. Kandidaat C.P.N. voor gemeenteraad en Provinciale Staten (1939).
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Neuengamme, Dachau
Overleden: Dachau 18-6-1942
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verrichtte werkzaamheden voor De Waarheid. Hij overleed de dag na aankomst uit Neuengamme.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Politie Inlichtingendienst van Zutphen aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Dijckmeester was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Van Dongeren stond ook op deze lijst ondanks dat hij al vermoord was.
Donk, Arnoldus Peters Johannes van der, Vught 2-6-1904, Bakker
Woonachtig: Beijerlandschestraat 26 A, Rotterdam
Godsdienst: Geen
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: De Dageraad.Opmerkingen: Dat de Centrale Inlichtingen Dienst het lidmaatschap van De Dageraad als reden zag om mensen als ‘linksextremist’ en staatsgevaarlijk te beschouwen laat zien dat de christelijke partijen en de Inlichtingendienst fel tegenstander van vrijheid van meningsuiting waren.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Donker, Arie, Schoonrewoerd 4-1-1883, Glasblazer
Woonachtig: Kreupelstraat 18 A, Schiedam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 3-12-1941
Martelmoord: Gearresteerd ten gevolge van de gruwelijke martelmoord op Herman Holstege waaraan Johannes Hubertus Veefkind van de Haagse Politie Inlichtingendienst medeplichtig was en daarmee een gevolg van de opdracht van burgemeester De Monchy van mei 1940 om de CPN opnieuw te laten infiltreren door Johannes Hubertus van Soolingen.
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort, Vught, Sint-Michielsgestel, Amsterdam, Sint-Michielsgestel, Amersfoort, Natzweiler, Dachau
Was Nacht-und-Nebel-gevangene.
Overleden: Dachau 24-9-1944
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verspreidde De Waarheid.
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de moord, omdat ze opdracht hebben gegeven dat de Politie Inlichtingendiensten tijdens de bezetting voor de bezetter moesten blijven door werken; burgemeester De Monchy (Liberaal) is medeverantwoordelijk omdat hij op 15 mei 1940 opdracht aan de Haagse Politie Inlichtingendienst gaf om voor de bezetter communisten te blijven opsporen; het latere hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst is medeverantwoordelijk omdat hij in nauwe samenwerking met de Sicherheitsdienst leiding gaf aan de opsporing van communisten.
Donker-Van Wijk, Maria, Herwijnen 3-10-1886
Woonachtig: Kreupelstraat 18 A, Schiedam
Donnars-Boltjes, Lutsche, Groningen 10-2-1905
Woonachtig: Gedempte Burgwal 55, Den Haag
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Donselaar, Teunis van, Amsterdam 1-9-1881, WaldonkeymanWoonachtig: Gaffelstraat 33, Amsterdam
Doof, Joël, Amsterdam 12-11-1922, Kleermaker
Woonachtig: Rapenburgerstraat 46 II achter, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Gearresteerd: 5-3-1941
Aktion CPN: Hij werd medio juli 1941 vanuit de gevangenis naar Schoorl overgebracht en gevoegd bij de arrestanten van de Aktion CPN in verband met de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Weteringschans, Schoorl, Amersfoort, Mauthausen
Overleden: Mauthausen 10-7-1942
Opmerkingen: Hij maakte deel uit van een Joodse knokploeg op het Waterlooplein. Hij werd gearresteerd door de rechercheurs Van Zwam en Baanen doordat de schuilplaats bij Zacherius Blog in de Oude Zijds Burgwal 150 III waar hij en Isaac Dina Zilverberg zich verstopt hadden, verraden werd door de musicus Christiaan Knaap. Zilverberg en Doof werden verdacht medeplichtig te zijn aan de aanval op de WA-man Hendrik Evert Koot. Beiden werden op 8 maart 1941 naar de rechter-commissaris overgebracht. Eind augustus 1941 werd zijn naam geplaatst op een lijst van communisten, die naar Mauthausen gestuurd zouden worden indien communisten samen met aanhangers van het koningshuis zouden op 31 augustus 1941 demonstreren ter gelegenheid van de verjaardag van koningin Wilhelmina (zogenoemde Oranjebolsjewieken). Volgens meestal valse Duitse opgave werd hij ‘auf der Flucht erschossen’.
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Doof stond ook op deze lijst ondanks dat hij al vermoord was.
Dooren, Johannes Wilhelmus van (John), Meppel 18-4-1909, Fijnmechanicus
Woonachtig: Boerhaavelaan 101 B, Schiedam
Verwantschap: Hij was een zoon van Joseph en Maria Isabella van Dooren-Visser.
Godsdienst: Rooms Katholiek
Gearresteerd: 5-12-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort, Vught, Dachau
Martelmoord: Gearresteerd ten gevolge van de gruwelijke martelmoord op Herman Holstege waaraan Johannes Hubertus Veefkind van de Haagse Politie Inlichtingendienst medeplichtig was en daarmee een gevolg van de opdracht van burgemeester De Monchy van mei 1940 om de CPN opnieuw te laten infiltreren door Johannes Hubertus van Soolingen.
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Opmerkingen: In Vught gaf hij als arrestatiereden op ‘Begünstigung C.P.N.’.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Dooren-Paulich, Elisabeth van, Saint Gilles (België) 18-8-1907
Woonachtig: Boerhaavelaan 101 B, Schiedam
Gearresteerd: 8-12-1941
Martelmoord: Gearresteerd ten gevolge van de gruwelijke martelmoord op Herman Holstege waaraan Johannes Hubertus Veefkind van de Haagse Politie Inlichtingendienst medeplichtig was en daarmee een gevolg van de opdracht van burgemeester De Monchy van mei 1940 om de CPN opnieuw te laten infiltreren door Johannes Hubertus van Soolingen.
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Oranjehotel
Opmerkingen: De Rotterdamse Politie registreerde op haar arrestantenkaart als reden van arrestatie: ‘communiste’.
Dooren, Joseph van, Schiedam 26-10-1882, Montagearbeider
Woonachtig: Stationsstraat 73 B, Schiedam
Verwantschap: Hij was de vader van Johannes Wilhelmus van Dooren.
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Kandidaat gemeenteraad voor de C.P.N. (1939).
Gearresteerd: Eerste arrestatie 17-7-1941, vrijgelaten 14-1-1942, tweede arrestatie 22-2-1942
Tweede arrestatie ten gevolge van de gruwelijke martelmoord op Herman Holstege waaraan Johannes Hubertus Veefkind van de Haagse Politie Inlichtingendienst medeplichtig was en daarmee een gevolg van de opdracht van burgemeester De Monchy van mei 1940 om de CPN opnieuw te laten infiltreren door Johannes Hubertus van Soolingen.
Gevangenschap in: Noordsingel Rotterdam, Oranjehotel, Amersfoort, Sint-Michielsgestel, Vught, Sachsenhausen, Bergen-Belsen
Overleden: Bergen-Belsen 5-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verspreidde De Waarheid. Bij de eerste arrestatie registreerde Rotterdamse politie registreerde dat hij werd gearresteerd vanwege ‘communistische propaganda’. Hij werd op 7-11-1941 voor de Staatsanwalt naar het Oranjehotel overgebracht. Hij werd de tweede keer gearresteerd door Sicherheitsdienstman Otto Lange en Inlichtingendienstman Veefkind.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Dooren-Visser, Maria Isabella van, Almelo 29-3-1891
Woonachtig: Stationsstraat 73 B, Schiedam
Verwantschap: Zij was de moeder van Johannes Wilhelmus van Dooren.
Gearresteerd: 17-7-1941, vrijgekomen 22-7-1941
Gevangenschap in: Noordsingel Rotterdam
Opmerkingen: De Rotterdamse politie vermeldde op haar arrestantenkaart als reden voor haar arrestatie ‘communistische propaganda’.
Doorgeest, Willem Dirk van, Haarlem 24-12-1902, Blikslager
Woonachtig: Bantamstraat 47, Haarlem
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Blikslager. Actief in de C.P.N. (1938).Gearresteerd: <5-1944
Gevangenschap in: Amersfoort, Halle
Opmerkingen: Hij werd in Halle te werk gesteld.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Doorn, Adrianus Johannes van, Alkmaar 30-3-1907, Elektricien
Woonachtig: Achterstraat 8 A, Alkmaar
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Vulkaniseerder. Kandidaat gemeenteraad voor de C.P.N. (1939). Secretaris afdeling de Zaaier.
Lid: Hij was lid van de Raad van Verzet.
Gearresteerd: 10-11-1944
Gevangenschap in: Ziekenhuis Den Helder
Overleden: Wormerveer 17-12-1944 Gefusilleerd
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verspreidde illegale lectuur. Hij heeft een gearresteerde gewonde kameraad uit het ziekenhuis gehaald. Hij heeft gespioneerd. Hij werd benaderd door een V-Mann die tevens lid van de landwacht was. Omdat Van Doorn de boel niet vertrouwde begeleidde hij de persoon naar andere leden van de groep om hem te verhoren. Daar aangekomen trok de landwachter een pistool, waarna de landwachter door de andere leden van de groep werd neergeschoten. De landwachter kon nog een schot lossen, dat Van Doorn ernstig verwondde en zwaar gewond naar het marinehospitaal in Den Helder moest worden overgebracht. Van Doorn werd vervolgens bij wijze van represaille voor een verzetsdaad door anderen (het laten zinken van een Rijn-aak) gefusilleerd.
Doorn, Alex van, Den Haag 24-12-1920, Technisch tekenaar
Woonachtig: Van Speijkstraat 33, Amsterdam
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 20-4-1941
Aktion CPN: Hij werd medio juli 1941 vanuit de gevangenis naar Schoorl overgebracht en gevoegd bij de arrestanten van de Aktion CPN in verband met de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Weteringschans, Schoorl, Amersfoort, Buchenwald, Mittelbau-Dora, Auschwitz
Opmerkingen: Het bevolkingsregister geeft ten onrechte aan dat hij naar Engeland gevlucht was. Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘illeg. Kommunistische Betätig.’
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Van Doorn stond ook op deze lijst.
Doorn, Hendricus Cornelis van der, Den Haag 28-9-1885, Huisknecht (loopknecht)
Woonachtig: Hilversumschestraat 155, Den Haag
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 1941,vrijgelaten 1941
Infiltratie: Gearresteerd ten gevolge van de sinds 1923 voor de Haagse Politie Inlichtingendienst werkende infiltrant Johannes Hubertus van Soolingen, die door burgemeester De Monchy in mei 1940 opnieuw de CPN werd ingestuurd.
Gevangenschap in: Oranjehotel
Dorchain, Leopoldus, Rotterdam 15-10-1902, Vlotter
Woonachtig: Marnixstraat 78 B, Rotterdam
Godsdienst: Geen
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Bij vergadering actiecomité tegen slagkruiservlootplan (Rotterdam 1940). A.N.M.B.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Dordrecht, Cornelia Frederika van (Freddy), Rotterdam 6-12-1908, Verpleegster
Woonachtig: 1e Helmersstraat 104, Amsterdam
Verwantschap: Zij was een dochter van Cornelis Machiel en Charlotte Frederika van Dordrecht-Van Wijk.
Spanje: Was tijdens de burgeroorlog als vrijwilliger in Spanje.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Communiste. Directrice kindertehuis te Picana (Spanje, 1937).
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk.
Dordrecht, Cornelis Machiel van, Rotterdam 22-12-1881, Comprimeur in pepermuntfabriek
Woonachtig: Betje Wolffstraat 28, Rotterdam
Verwantschap: Hij was de vader van Cornelia Frederika van Dordrecht.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 5-2-1943
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Amersfoort, Vught
Overleden: Vught 24-3-1943
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij was werkzaam voor het Solidariteitsfonds en bezorgde daarvoor bonkaarten en geld bij onderduikers. Hij werd gearresteerd omdat hij lid zou zijn van de NVM.
Dordrecht-Van Wijk, Charlotte Frederika van, Rotterdam 27-9-1882
Woonachtig: Betje Wolffstraat 28, Rotterdam
Verwantschap: Zij was de moeder van Cornelia Frederika van Dordrecht.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 5-2-1943, vrijgekomen 21-1-1944
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam
Opmerkingen: Zij werd op 24-4-1943 in het ziekenhuis opgenomen en 9 maanden later vrijgelaten.
Dormaar, Annie, Den Haag 20-10-1911
Woonachtig: Marktweg 100, Den Haag
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Aanwezige op congres van A.F.S.C. Lid van Filmliga.
Opmerkingen: Zij verrichtte vanaf eind 1940 tot de bevrijding werkzaamheden voor De Vonk en De Waarheid.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk.
Dormits, Jozef, Antwerpen 26-2-1910, Kantoorbediende
Woonachtig: Breitnerstraat 64, Rotterdam
Verwantschap: Hij is gescheiden van Annette Mary Dormits-Hartog en woonde samen met Saartje van Gigch. Hij was een volle neef van Samuel Zacharias Dormits en Klaartje Henrietta Ziekenoppasser-Dormits.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 1-6-1943
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Duitsland 2-1945
Holocaust: Hij werd gearresteerd in verband met zijn lidmaatschap van de Nederlandse Volksmilitie, maar vervolgens ter vermijding van rompslomp doorgestuurd naar Westerbork, omdat bij de Sicherheitsdienst sinds oktober 1942 bekend was dat de Joden vandaar de dood in werden gedreven.
Opmerkingen: Hij was voortvluchtig toen hij gearresteerd werd. Op zijn arrestantenkaart had de Rotterdamse politie een grote rode letter ‘J’ gestempeld.
Dormits, Samuel Zacharias (Wim van Gelderen, Sally, Flip), Rotterdam 2-10-1909, Handelaar
Woonachtig: Begoniastraat 146, Den Haag / Lischbloemstraat 21B, Rotterdam / Bijlwerffstraat 35, Rotterdam
Verwantschap: Hij is in 1942 gescheiden van Annette Mary Dormits-Hartog en woonde samen met Saartje van Gigch. Hij was een zoon van Kaatje Mendels-Kapper, een broer van Klaartje Henrietta Ziekenoppasser-Dormits en een volle neef van Samuel Zacharias Dormits.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Spanje: Was tijdens de burgeroorlog als vrijwilliger in Spanje.
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 17-10-1942
Overleden: Rotterdam 17-10-1942
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij heeft als kind een korte tijd in Brazilië gewoond, keerde terug in Nederland, waarna het gezin naar Saint Paul in de Verenigde Staten vertrok. Eind jaren twintig was hij betrokken bij een Braziliaanse revolutionaire beweging. Hij vestigde zich op 10-12-1930 vanuit Recife-Pernambuco (Brazilië) in Den Haag. Hij was stateloos omdat hij met zijn ouders het Nederlanderschap verloor vanwege langdurige verblijf in het buitenland. Hij werd radiohandelaar in Rotterdam. Tijdens de Spaanse burgeroorlog was hij lid van het Zuid-Amerikaanse legioen. Na zijn terugkeer in 1939 verbleef hij korte tijd in het communistische gemeenschapshuis in de Bankastraat 131.
Bij de oprichting van het Haags communistisch verzet op 17 mei 1940 bij Toon van der Kroft thuis, werd besloten dat er een aparte bewapende afdeling voor sabotage kwam bestaande voornamelijk uit Spanjestrijders en waarover Sally Dormits de leiding kreeg. Dormits wilde meteen met gewapend verzet beginnen, maar de Haagse leiding was daarop tegen. Hij liep van begin af aan met een revolver op zak. Hij zat in de contactcommissie CPN-RSAP voor samenwerking in het verzet.
Na een echtscheiding vertrok hij naar Rotterdam om daar onder te duiken bij Simon Groenendijk op de Lischbloemstraat 21B. Hij ging daar de eerder in Den Haag opgerichte Nederlandse Volksmilitie (NVM) drastisch uitbouwen, beginnende met een fusie met een als voetbalclubje De Pechvogels soortgelijke Rotterdamse groep. De groep groeide uit tot enkele honderden leden die onder andere de blaadjes De Sirene en De Patriot verspreidde en verder brandstichtingen en bomaanslagen pleegde. Hij ontmoette toevallig Cornelis Limburg op straat, die een onderduikadres zocht en nam hem mee om op hetzelfde adres onder te duiken. Later dook Dormits onder bij Pieter baan in de Bijlwerffstraat 35.
Hij had een vals persoonsbewijs ten name van Fédéric Rummens (omdat Rummens een communistische verzetsman was, lijkt het er op dat Rummens zijn persoonsbewijs vrijwillig afgestaan heeft en vervolgen gemeld heeft dat het uit een badhokje gestolen was). Na arrestatie vanwege diefstal van een damestasje om aan een te vervalsen persoonsbewijs voor zijn nieuwe partner Saartje van Gigch te komen, pleegde hij op politiebureau zelfmoord door een schot door het hoofd. Na onderzoek door de politie werd zijn adres via een oud kassabonnetje ontdekt, waarna in zijn woning een lijst van leden van de Nederlandse Volks Militie (NVM) gevonden, waarna honderden mensen gearresteerd konden worden, inclusief mensen waarvan de naam na verhoor van arrestanten gevonden werden. De massamoord op meer dan enkele honderden personen, werknemers van Hollandia-Kattenburg in Amsterdam en hun gezinsleden, was een ander gevolg van deze actie tegen de NVM. Verder werd een verslag over de treinaanslag op een trein met Duitse verlofgangers op het Rotte-viaduct gevonden, waarvoor vijf gijzelaars gefusilleerd werden. Verder werden plannen gevonden om in geval van een geallieerde invasie op de Nederlandse kust kabelkastjes van de PTT te vernietigen, waardoor de telefoonverbindingen met allerlei Duitse marine-stellingen in het havengebied langdurig verstoord zouden worden.
Ondanks het verbod op het ruimen van oorlogsgraven heeft de gemeente Rotterdam het graf van de verzetsheld Sally Dormits laten ruimen.
Dormits-Hartog, Annette Mary (Nettie), Rotterdam 8-3-1909
Woonachtig: Begoniastraat 146 / Goudsbloemlaan 186, Den Haag
Verwantschap: Zij was een zuster van Robert George Hartog en vermoedelijk een oomzegster van Jacques Hartog. Zij is in 1942 van Samuel Zacharias Dormits gescheiden.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Geen
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 21-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 27-8-1943
Holocaust: Zij werd gearresteerd in verband met haar lidmaatschap van de Nederlandse Volksmilitie, maar vervolgens ter vermijding van rompslomp doorgestuurd naar Westerbork, omdat bij de Sicherheitsdienst sinds oktober 1942 bekend was dat de Joden vandaar de dood in werden gedreven. In 1939 verbleef zij korte tijd in het communistische gemeenschapshuis in de Bankastraat 131.
Opmerkingen: Zij was stateloos vanwege haar huwelijk met Samuel Dormits, waardoor ze niet tegen deportatie naar Polen beschermd werd, want de vrijstelling gold alleen voor gemengd gehuwde Joden met de Nederlandse nationaliteit. Na haar echtscheiding kreeg ze niet automatisch haar Nederlandse nationaliteit terug; daarvoor moest een aparte procedure in werking worden gesteld die jaren kon duren. Haar arrestatie en deportatie vonden echter plaats in het kader van de actie tegen de Nederlandse Volks Militie. Later zat zij bij Krijn Breur in de Goudsbloemslaan ondergedoken, terwijl haar zoontje Maurits (roepnaam Tommy) bij een oom was ondergebracht. Toen Breur van de arrestatie van Sally vernam, haalde hij onmiddellijk Maurits op. Annette en Maurits werden tegelijk met Krijn en zijn partner gearresteerd. Maurits werd later vrijgelaten (overleden in 2011).
Dorp, Dirk van, Rotterdam 5-5-1909, Schilder
Woonachtig: Aert van Nesstraat 127 B, Rotterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Sectiebestuur C.P.N. (1938).
Gijzeling: Zijn naam kwam voor op de Rotterdamse lijst van communistische gijzelaars, die in september 1942 gearresteerd moesten worden. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Dorrestijn, Hendrik, Maarssen 12-3-1916, Drukker
Woonachtig: Ede
Gearresteerd: 1-8-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort
Overleden: Leusden 18-12-1942
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verspreidde De Waarheid.
Dorsman, Leendert Marinus, Ooltgensplaat 29-9-1903, Aannemer
Woonachtig: Kerksingel 10, Ooltgensplaat
Verwantschap: Hij was een broer van Marinus Leendert Dorsman.
Gearresteerd: 7-9-1942, vrijgekomen 2-10-1942
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam
Dorsman, Marinus Leendert (Rinus), Ooltgensplaat 8-11-1904, Schilder
Woonachtig: Stokroosstraat 25, Eindhoven
Verwantschap: Hij was een broer van Leendert Marinus Dorsman.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 8-2-1943
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Amersfoort, Vught, Dachau
Opmerkingen: Hij werd gearresteerd omdat hij lid zou zijn van de CPN.
Dorth, Dirk (Dick) van, Amsterdam 23-6-1920, Fitter GEB
Woonachtig: Lindengracht 61 III, Amsterdam
Lid: Hij was lid van de Raad van Verzet.
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Opmerkingen: Hij maakte deel uit van het gewapend verzet. Hij deed samen met Marius van Hedel wapentransporten per bakfiets.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Dortwegt, Klaas, Hof van Delft 12-1-1903, Bankwerker
Woonachtig: Laakkade 244, Den Haag
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Kandidaat gemeenteraad voor de C.P.N. (1939).
Gijzeling: Zijn naam kwam voor op de Haagse lijst van communistische gijzelaars, die in september 1942 gearresteerd moesten worden. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Opmerkingen: Hij was een oom van Martha Cornelia Dortwegt. Hij werd na de oorlog door Johann Gottlieb Crabbendam van het Bureau Nationale Veiligheid (tijdens de oorlog als chef van de Documentatiedienst hulpje van de Sicherheitsdienst, vanaf 1948 hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst) gesignaleerd als lid van de CPN.
Dortwegt, Martha Cornelia (Juf), Delft 6-4-1911, Kapster
Woonachtig: Laakkade 283, Den Haag
Verwantschap: Zij was een oomzegster van Klaas Dortwegt.
Godsdienst: Rooms Katholiek
Opmerkingen: Zij stond in contact met Pieter Wapperom.
Dost, Mans, Onstwedde 10-12-1905, Mijnwerker
Woonachtig: Mesdagstraat 41, Heerlen
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 13-1-1942
Gevangenschap in: Arnhem, Oranjehotel, Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Neuengamme 12-11-1942
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij was afdelingsleider van De Vonk en een verbindingsman voor De Waarheid.
Dost-Vos, Jantje, Datteln (Duitsland) 4-4-1914
Woonachtig: Mesdagstraat 41, Heerlen
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk.
Dost, Roelf, Onstwedde 5-8-1893, Timmerman
Woonachtig: Nieuwstraat 136, Groningen
Godsdienst: Geen
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Arbeider. Communist (1939).
Gearresteerd: 13-5-1941
Aktion CPN: Hij werd in Schoorl gevoegd bij de arrestanten van de Aktion CPN in verband met de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Groningen, Schoorl, Amersfoort, Buchenwald
Opmerkingen: Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘Verbotene Zeitung verbreitet’.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Dotinga-Osenga, Afke Jans, Wymbritseradeel 2-9-1900
Dotsch, David (Deef), Amsterdam 9-4-1924, Kleermaker
Woonachtig: Emmastraat 21, Enschede
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Gearresteerd: 3-5-1943
Gevangenschap in: Westerbork, Bergen-Belsen
Overleden: Tröbitz ~1-5-1945
Opmerkingen: Overleden tijdens transport per trein uit Bergen-Belsen, de trein werd op 23-5-1945 door Russische troepen bevrijd, maar velen waren al overleden of overleden kort daarop, zodat zijn overlijdensdatum niet exact bekend is.
Douma, Frederik (Leenders), Amsterdam 21-10-1907, Boekhandelaar
Woonachtig: Pretoriusstraat 8 III, Amsterdam
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Hoofdbestuur (penningmeester) V.V.S.U. (1936). Was in Rusland. Leiding I.T.O.F.A.Gijzeling: Zijn naam stond vermeld op de Amsterdamse lijst van communistische gijzelaars die in september 1942 gearresteerd moesten worden, ondanks dat hij al eerder gearresteerd was. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Douma, Wijbo, Zoutkamp 19-11-1902, Kleermaker
Woonachtig: Rhijnvis Feithstraat 4, Groningen
Gearresteerd: 1941, vrijgelaten 1941
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Doussij, Wilfried Gustaaf Honoré Leopold, Terneuzen 8-12-1922
Woonachtig: Gent (België)
Godsdienst: Rooms Katholiek
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Hamburg 14-4-1942
Douwma, Anna Maria, Amsterdam 15-12-1930
Woonachtig: Distelvoorstraat 24, Amsterdam
Verwantschap: Zij was een dochter van Petrus en Anna Christina Douwma-Otto en een zuster van Petrus Douwma.
Gearresteerd: 16-8-1944, vrijgekomen 28-8-1944
Gevangenschap in: Amstelveenscheweg
Opmerkingen: Zij hielp bij de vermenigvuldiging van De Waarheid.
Douwma, Petrus (Piet), Amsterdam 27-7-1903, Opperman
Woonachtig: Distelvoorstraat 24, Amsterdam
Verwantschap: Hij was de vader van Anna Maria en Petrus Douwma.
Gearresteerd: 17-7-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Weteringschans, Schoorl, Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Bernburg 12-6-1942 Vergast met koolmonoxide
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verspreidde De Waarheid. Hij was betrokken bij het tot stand komen van de Februaristaking. Op 17 juli 1941 fietste hij naar een keuring voor de Ziektewet. Er kwam iemand naast hem rijden en zei dat zijn fiets niet van hem was. Douwma, die zijn fiets zelf gemaakt had, ontkende dat en is samen met de ander naar het politiebureau gereden om het te laten uitzoeken. Op het politiebureau werd hij gearresteerd. Op 21 juli 1941 meldde zijn echtgenote zich op het politiebureau dat Petrus op 17 juli de woning voor een boodschap had verlaten en niet meer was teruggekeerd. Een ongeluk werd gevreesd. Het was de gewoonte van commissaris Karel Henri Broekhoff van de Amsterdamse Politie Inlichtingendienst om mensen te laten arresteren en vervolgens de gezinsleden daar niet van op de hoogte te stellen, zodat ze zeer ongerust waren. Tegenwoordig wordt dit als een misdrijf tegen de menselijkheid gezien. Het toont de fascistische Inlichtingendienst-wreedheid van de naoorlogse hoofdcommissaris van politie van Amsterdam.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door commissaris Karel Henri Broekhoff van de Amsterdamse Politie Inlichtingendienst (‘Bureau Falsificaten’) aangewezen om vermoord te worden; burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Douwma stond ook op deze lijst ondanks dat hij al vermoord was.
Douwma-Otto, Anna Christina, Amsterdam 20-6-1907
Woonachtig: Distelvoorstraat 24, Amsterdam
Verwantschap: Zij was de moeder van Anna Maria en Petrus Douwma.
Gearresteerd: 16-8-1944, vrijgekomen 28-8-1944
Gevangenschap in: Amstelveenscheweg
Opmerkingen: Na de arrestatie van haar echtgenoot verschafte zij onderduikgelegenheid aan Nathan Frederik Israël. Zij vermenigvuldigDe Waarheid, het papier werd geleverd door Willibrordus van ’t Hek.
Douwma, Petrus (Piet), Amsterdam 27-11-1928
Woonachtig: Distelvoorstraat 24, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een zoon van Petrus en Anna Christina Douwma-Otto en een broer van Anna Maria Douwma.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 16-8-1944, vrijgekomen 28-8-1944
Gevangenschap in: Weteringschans
Opmerkingen: Hij hielp bij de vermenigvuldiging van De Waarheid.
Dovianus, Willem Pieter, Amsterdam 22-2-1905, Chauffeur
Woonachtig: Niasstraat 61 II, Amsterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 19-11-1942
Gevangenschap in: Weteringschans, Vught, Dachau, Natzweiler, Leonberg
Was Nacht-und-Nebel-gevangene.
Overleden: Leonberg 9-2-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij was oorspronkelijk van de RSAP, maar verliet die partij enige jaren voor de oorlog. Hij verspreidde De Waarheid.
Draaisma, Johan Christiaan, Magelang (Nederlandsch Oost Indië) 17-8-1902, Kantoorbediende
Woonachtig: Toldwarsstraat 12 II, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Martha Anthonissen-Draaisma.
Gearresteerd: 15-11-1941
Gevangenschap in: Weteringschans, Amstelveenscheweg, Utrecht, Amersfoort
Overleden: Leusden 11-3-1943 Gefusilleerd
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij beheerde een wapendepot.
Draaisma, Lambertus, Amsterdam 14-5-1897, Advertentiereiziger
Woonachtig: Walcherenstraat 59, Amsterdam
Draken, Gerhard Johannes (Hans), Dülken (Duitsland) 20-10-1912, Chauffeur
Woonachtig: Gerard Doustraat 50, Eindhoven
Gearresteerd: 8-9-1941
Gevangenschap in: Amersfoort, Kleve, Neuengamme
Overleden: Cap Arcona 3-5-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Opmerkingen: Hij had de Duitse nationaliteit; hij woonde sinds 1922 in Nederland.
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Draken stond ook op deze lijst ondanks dat hij al vermoord was.
Drank, Daniël, Rotterdam 27-6-1921
Lid: Was lid van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 18/24-10-1941
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort
Drent, Roelf, Onstwedde 21-12-1897, Loswerkman
Woonachtig: Dwarschlaan 5, Blaricum
Godsdienst: Geen
Lid: Hij was anarchist.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Anarchist. Dienstweigeraar en Hongerstaker. Ondertekent Dienstweigeringsmanifest Mobiliseren 1925. Ondertekent Dienstweigeringsmanifest Mobiliseren 1927.
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Neuengamme, Dachau, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 14-3-1943
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Blaricumse Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Johan Klaarenbeek was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen en omdat hij de Duitse opdracht om mensen aan te wijzen zonder meer doorgaf.
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Drent stond ook op deze lijst ondanks dat hij al vermoord was.
Drentje, Jurrien, Hornhuizen 16-8-1902, Meubelmaker
Woonachtig: Lorentzstraat 7 B, Groningen
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Dresden-Poppegaai, Jeannette, Amsterdam 18-7-1915
Woonachtig: Granaatstraat 27 I, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Gearresteerd: 11-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 3-12-1942
Opmerkingen: Ten tijde van arrestatie was zij werkneemster van het bedrijf Hollandia-Kattenburg, dat regenjassen voor onder andere de Wehrmacht produceerde. Zij was betrokken bij de illegale bedrijfscel van de CPN binnen dat bedrijf; de belangrijkste activiteit van de bedrijfscel was het verspreiden en lezen van De Waarheid.
Bij het oprollen van de Nederlandse Volksmilitie in Rotterdam door de Rotterdamse Sicherheitsdienst werd een connectie ontdekt met een groep communisten in het Amsterdamse bedrijf Hollandia-Kattenburg en vervolgens dat De Waarheid daar op vrij grote schaal verspreid werd. De chef van de Rotterdamse Sicherheitsdienst Kriminalrat Herbert Wölk gaf het door aan de centrale Sicherheitsdienst in Den Haag en die deed onder leiding van Albert Barkov een inval, pakte alle Joodse werknemers op en liet een eerder gearresteerde voormalige werkneemster de lezers van De Waarheid onder hen aanwijzen. Ook zij werd aangewezen. Verder werd een groot aantal gezinsleden van de arrestanten van huis opgehaald. De aangewezen lezers werden naar het Oranjehotel overgebracht, waar ze tijdens verhoren mishandeld werden. De overige gearresteerde werknemers en alle gezinsleden gingen rechtstreeks naar Westerbork. Bij de verhoren van de lezers werden aanwijzingen voor sabotage van de kwaliteit van de productie ontdekt. De lezers werden op 26 november ook naar Westerbork overgebracht. Bijna alle opgepakten, inclusief de opgepakte gezinsleden, werden op 30 november naar Auschwitz afgevoerd, waar bijna iedereen op respectievelijk 3 december 1942 en 28 februari 1943 vermoord werd. Slechts een paar opgepakte mensen overleefden de actie. De actie was in de eerste plaats gericht tegen de communistische Nederlandse Volksmilitie, waar overigens slechts een paar werknemers bij betrokken waren. De actie had daarnaast ook een sterk antisemitisch karakter, wat duidelijk blijkt dat ook kleine kinderen vermoord werden. De Duitse actie resulteerde in enige honderden doden.
Driel, Johannes Franciscus van, Den Haag 18-7-1885, Stukadoor
Woonachtig: Hooftskade 69, Den Haag
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 12-8-1941
Infiltratie: Gearresteerd ten gevolge van de sinds 1923 voor de Haagse Politie Inlichtingendienst werkende infiltrant Johannes Hubertus van Soolingen, die door burgemeester De Monchy in mei 1940 opnieuw de CPN werd ingestuurd.
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort, Buchenwald, Natzweiler, Dachau
Was Nacht-und-Nebel-gevangene.
Overleden: Dachau 9-2-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verspreidde De Vonk en De Waarheid. Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘Verbotene Zeitungen verkauft’.
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de moord, omdat ze opdracht hebben gegeven dat de Politie Inlichtingendiensten tijdens de bezetting voor de bezetter moesten blijven door werken; burgemeester De Monchy (Liberaal) is medeverantwoordelijk omdat hij op 15 mei 1940 opdracht aan de Haagse Politie Inlichtingendienst gaf om voor de bezetter communisten te blijven opsporen; het latere hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst is medeverantwoordelijk omdat hij in nauwe samenwerking met de Sicherheitsdienst leiding gaf aan de opsporing van communisten.
Driesschen, Ignatius Everardus, Arnhem 20-1-1902, Expeditiemedewerker
Woonachtig: Cooperatiehof 7, Amsterdam
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Hoofdbestuur De Dageraad (1939).Gijzeling: Zijn naam stond vermeld op de Amsterdamse lijst van communistische gijzelaars die in september 1942 gearresteerd moesten worden, ondanks dat hij al eerder gearresteerd was. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Driessen, Frederik Willem (Freek), Den Haag 22-10-1915, Tekenaar
Woonachtig: Bosbesstraat 30, Den Haag
Godsdienst: Geen
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Communist. Bestuur Tempo (1937).
Gearresteerd: 12-8-1941
Infiltratie: Gearresteerd ten gevolge van de sinds 1923 voor de Haagse Politie Inlichtingendienst werkende infiltrant Johannes Hubertus van Soolingen, die door burgemeester De Monchy in mei 1940 opnieuw de CPN werd ingestuurd.
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort, Buchenwald
Overleden: Den Haag 8-10-1957
Opmerkingen: Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘Illegale tätigkeit für CPN’. Hij is verleden aan de gevolgen van zijn verblijf in concentratiekampen. Hij is overleden ten gevolge van verblijf in concentratiekamp.
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de moord, omdat ze opdracht hebben gegeven dat de Politie Inlichtingendiensten tijdens de bezetting voor de bezetter moesten blijven door werken; burgemeester De Monchy (Liberaal) is medeverantwoordelijk omdat hij op 15 mei 1940 opdracht aan de Haagse Politie Inlichtingendienst gaf om voor de bezetter communisten te blijven opsporen; het latere hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst is medeverantwoordelijk omdat hij in nauwe samenwerking met de Sicherheitsdienst leiding gaf aan de opsporing van communisten.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. Ondanks dat hij al tijdens de oorlog om het leven was gekomen stelde Binnenlandse Veiligheidsdienst in 1946 een dossier over hem samen, dat tot 1961 werd bijgehouden; blijkbaar waren ze bang dat hij kwam spoken.
Driesten, Hendrik Theodoor van, Amsterdam 24-10-1911, Vertegenwoordiger
Woonachtig: Jekerstraat 92 II, Amsterdam
Godsdienst: Geen
Lid: Was voor de oorlog lid van de RSAP, mogelijk eerder of later lid van de CPN.
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Provinciale Staten.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Voorzitter N.A.S. Jeugdbond (1932). R.S.A.P. Comité van Samenwerkende Organisaties tegen Oorlog en Fascisme (1934). Oud-voorzitter van R.J.B., tevens voorzitter van R.S.J.V. Bestuur R.S.P. (1935). Lid P.B. van de R.S.A.P. (1939). Gesalarieerd bestuurder N.A.S. (1935, 1939). Oprichter en voorzitter Leninistische Jeugd Garde (L.J.G.). Secretaris I.S.F. 1-Meicomité Amsterdam (1938). Bestuur F.I.S. Kandidaat gemeenteraad en Provinciale Staten.
Gearresteerd: 29-6-1942
Gevangenschap in: Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Neuengamme 5-9-1942
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Driesten stond ook op deze lijst ondanks dat hij al vermoord was.
Drift, Nicolaas Johannes (Niek, Van der Stroom, Tom), Amsterdam 13-2-1905, Kantoorbediende
Woonachtig: Antillenstraat 42 III, Amsterdam
Verwantschap: Hij huwde na de oorlog Johanna van Baarspul.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Lid C.P.H. districtsbestuur Noord-Holland. Administratie De Tribune (1937).
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Opmerkingen: Hij dook samen met Esther Teeboom-Van West in Arnhem onder bij Marinus Jacominus le Mahieu. Hij was na de oorlog directeur van De Waarheid.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Drion, Nicolaas Jacques Henri (Henri), Zaandam 23-12-1914, Kantoorbediende
Woonachtig: Kopermolenstraat 55, Zaandam
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 1941
Gevangenschap in: Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Neuengamme 8-10-1942
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Drion stond ook op deze lijst ondanks dat hij al vermoord was.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. Ondanks dat hij al tijdens de oorlog om het leven was gekomen stelde Binnenlandse Veiligheidsdienst in 1952 een dossier over hem samen dat tot 1962 werd bijgehouden; blijkbaar waren ze bang dat hij kwam spoken.
Droog, Anna Maria (An), Haarlem 25-1-1922
Woonachtig: Oostertuindorplaan 7, Haarlem
Gearresteerd: <5-1944
Gevangenschap in: Vught, Ravensbrück
Opmerkingen: Zij werd in april 1945 door het Zweedse Rode Kruis vanuit Ravensbrück door het oorlogsgebied in Duitsland via Denemarken naar Malmö in Zweden geëvacueerd.
Drost, Johannes (Jan), Rotterdam 28-3-1905, ArtsWoonachtig: Kralingseplaslaan 21 (praktijk Westersingel 30), Rotterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Theodorus Bernardus Drost.
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: Eerste arrestatie 15-8-1942, vrijgelaten 1-1943, tweede arrestatie 26-8-1943
Gevangenschap in: Noordsingel Rotterdam, Den Bosch, Vught, Dachau, Allach
Opmerkingen: Hij was lid van het Medisch Contact. Hij verleende medische steun aan arrestanten, gewonde verzetsmensen en zieke onderduikers. Na zijn eerste arrestatie werd hij naar Den Bosch over gebracht. Na zijn tweede arrestatie in Nunspeet werd hij in Vught gevangen gezet. In Vught en Dachau stond als arrestatiereden vermeld ‘Grund der Sch.h. [Schutzhaft]: Illeg. Bet. [Betätigung] Ärzte Org.’ Hij heeft in Dachau en Allach medische steun verleend aan zieke gevangenen, die meestal aan tyfus leden. In Vught hield hij gevangenen ziek om te voorkomen dat ze op transport ging of geëxecuteerd werden; verder was hij betrokken bij de ontsnaping van een marechaussee met behulp van een ambulance.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Drost, Theodorus Bernardus, Den Haag 19-11-1903, Stoker grote vaart
Woonachtig: Narcissenstraat 111 C, Rotterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Johannes Drost.
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 17-10-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort
Overleden: Leusden 29-12-1942 Gefusilleerd
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij zou in 1926 naar Brazilië vertrekken, maar bleef toch in Nederland. Hij maakte deel uit van een sabotageploeg. Hij vervoerde springstoffen en nam deel aan bomaanslagen in verschillende steden. Hij werd ter dood veroordeeld.
Drost, Thijs, Genemuiden 28-11-1902
Woonachtig: Hoensbroek
Gearresteerd: 4-2-1941, vrijgekomen 14-6-1941
Gevangenschap in: Maastricht
Opmerkingen: Gearresteerd ten gevolge van informatie die voor de oorlog door Nederlandse Inlichtingendiensten aan de Duitse Gestapo werd verstrekt.
Drukker, Herman, Amsterdam 10-11-1910, Sportleraar
Woonachtig: Hemonystraat 29, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Pieter Johan Drukker en Geertruida Berk-Drukker.
Gearresteerd: 3-10-1944
Gevangenschap in: Weteringschans
Overleden: Amsterdam 24-10-1944 Gefusilleerd
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Opmerkingen: Hij verspreidde De Waarheid. Hij werd aan de Apollolaan gefusilleerd.
Drukker, Jacob, Amsterdam 10-3-1886, Grossier manufacturen
Woonachtig: Muiderschans 117, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 10-2-1943
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Westerbork
Overleden: Sobibor 5-3-1943
Holocaust: Hij werd gearresteerd in verband met zijn lidmaatschap van de Nederlandse Volksmilitie, maar vervolgens ter vermijding van rompslomp doorgestuurd naar Westerbork, omdat bij de Sicherheitsdienst sinds oktober 1942 bekend was dat de Joden vandaar de dood in werden gedreven.
Opmerkingen: Hij werd gearresteerd omdat hij lid zou zijn van de NVM. De Rotterdamse politie stempelde een grote rode ‘J’ op zijn arrestantenkaart.
Drukker-Van Amerongen, Esther, Amsterdam 28-7-1893
Woonachtig: Muiderschans 117, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 10-2-1943
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Westerbork
Overleden: Sobibor 5-3-1943
Holocaust: Zij werd gearresteerd in verband met haar lidmaatschap van de Nederlandse Volksmilitie, maar vervolgens ter vermijding van rompslomp doorgestuurd naar Westerbork, omdat bij de Sicherheitsdienst sinds oktober 1942 bekend was dat de Joden vandaar de dood in werden gedreven.
Opmerkingen: Zij werd gearresteerd omdat zij lid zou zijn van de NVM. De Rotterdamse politie stempelde een grote rode ‘J’ op haar arrestantenkaart.
Drukker, Pieter Johan (Joop), Mijdrecht 27-8-1904, Havenarbeider
Woonachtig: Kinkerstraat 13, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Herman Drukker en Geertruida Berk-Drukker.
Februaristaking: Was actief betrokken bij de voorbereiding en organisatie van de staking.
Gearresteerd: 26-2-1941
Gijzeling: Zijn naam kwam voor op de Amsterdamse lijst van communistische gijzelaars, die in september 1942 gearresteerd moesten worden, ondanks dat hij al eerder gearresteerd was. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Gevangenschap in: Duitse tuchthuizen
Opmerkingen: Hij was een van de driehonderd communisten die de Februaristaking tot stand gingen brengen, die op 24 februari 1941 op de Noordermarkt bijeenkwamen. Hij werd voor zijn rol tot tien jaar tuchthuis veroordeeld.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Drunen, Jan van, Bussum 10-10-1920, Kantoorbediende
Woonachtig: Tuinstraat 81 (Onderduikadres), Almelo
Verkiezingen: Was lid van de Gemeenteraad.
Gearresteerd: 24-9-1944
Overleden: Almelo 24-9-1944
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij leefde ondergedoken. Hij verspreidde De Waarheid. Hij hielp Joden onderduiken en zorgde voor bonkaarten. Bij straatcontrole in Almelo doodgeschoten toen hij probeerde te vluchten.
Druppers, Cornelis, Utrecht 30-3-1917, Stoffeerder
Woonachtig: Leliestraat 50 bis, Utrecht
Verwantschap: Hij was een zoon van Hendrik Johannes Druppers en een broer van Desiré François Druppers.
Gearresteerd: <6-1944
Gevangenschap in: Oberhausen, Neuengamme
Overleden: Duitsland 14-4-1945
Opmerkingen: In Oberhausen te werk gesteld en daar gearresteerd
Druppers, Desiré François, Utrecht 1-11-1914
Woonachtig: Leliestraat 50 bis, Utrecht
Verwantschap: Hij was een zoon van Hendrik Johannes Druppers en een broer van Cornelis Druppers.
Gearresteerd: 13-5-1943, vrijgelaten 15-5-1943
Gevangenschap in: Vught
Opmerkingen: Gearresteerd bij de Sonderaktion tegen deelnemers aan de april-mei stakingen.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Druppers, Hendrik Johannes, Utrecht 5-9-1890, Stukadoor
Woonachtig: Leliestraat 50 bis, Utrecht
Verwantschap: Hij was de Vader van Cornelis en Desiré François Druppers.
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Neuengamme 5-5-1942
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Utrechtse Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Gerhard ter Pelkwijk was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Druppers stond ook op deze lijst ondanks dat hij al vermoord was.
Dubbeldeman, Annie, Leiden 29-1-1924
Woonachtig: Leiden
Gearresteerd: <9-1944
Gevangenschap in: Ravensbrück
Opmerkingen: Zij werd in april 1945 door het Zweedse Rode Kruis vanuit Ravensbrück door het oorlogsgebied in Duitsland via Denemarken naar Malmö in Zweden geëvacueerd.
Dubbeldeman, Johannes (Joop), Leiden 10-4-1899, Slager
Woonachtig: Lombokstraat 25, Leiden
Verwantschap: Hij was een broer van Machiel Dubbeldeman.
Dubbeldeman-Van Duppen, Wilhelmina Theodora, Helmond 7-12-1899
Woonachtig: Lombokstraat 25, Leiden
Lid: Zij was lid van de Raad van Verzet.
Opmerkingen: Zij was koerierster voor de Raad van Verzet.
Dubbeldeman, Johannes (Joop), Leiden 13-9-1917, Huisschilder
Woonachtig: Lage Rijndijk 75a, Leiden
Verwantschap: Hij was een zoon van Machiel en Johanna Dubbeldeman-Van Weeren en een broer van Machiel en Lambertus Jacobus Dubbeldeman. Hij huwde na de oorlog met Hendrika Jacoba Lezwijn.
Opmerkingen: Samen met Nicolaas Olivier jr. pleegde hij een aanslag op de directeur van het Leidse arbeidsbureau. Samen met Nicolaas Olivier jr. en Albert de Jong plaatste hij brandbommen in de vuurwerkfabriek Kat, waardoor de fabriek afbrandde.
Dubbeldeman, Lambertus Jacobus, Leiden 27-10-1913, Koopman
Woonachtig: Leiden
Verwantschap: Hij was een zoon van Machiel en Johanna Dubbeldeman-Van Weeren en een broer van Machiel en Johannes Dubbeldeman. Hij huwde na de oorlog met Hendrika Jacoba Lezwijn.
Dubbeldeman-Arnoldus, Maria Cornelia (Marie), Leiden 27-9-1915
Woonachtig: Leiden
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 15-5-1944
Gevangenschap in: Ravensbrück, Dachau
Dubbeldeman, Machiel, Leiden 27-5-1887, Stoffeerder
Woonachtig: Lage Rijndijk 75a, Leiden
Verwantschap: Hij was de vader van Johannes, Lambertus Jacobus en Machiel Dubbeldeman en een broer van Johannes Dubbeldeman.
Verkiezingen: Was lid van de Gemeenteraad.
Gearresteerd: 15-5-1944
Gevangenschap in: Oranjehotel, Vught, Sachsenhausen, Bergen-Belsen
Overleden: Bergen-Belsen 5-1945
Opmerkingen: Hij was voor de oorlog lid van de SDAP. Overlijdensdatum is onbekend, aangegeven datum is fictief.
Dubbeldeman-Van Weeren, Johanna, Leiden 4-9-1884
Woonachtig: Lage Rijndijk 75a, Leiden
Verwantschap: Zij was de moeder van Johannes. Lambertus Jacobus en Machiel Dubbeldeman.
Gearresteerd: 15-5-1944
Gevangenschap in: Oranjehotel, Vught, Ravensbrück
Overleden: Ravensbrück 5-2-1945
Opmerkingen: Zij functioneerde als koerierster voor de Raad van Verzet.
Dubbeldeman, Machiel, Leiden 15-4-1916
Woonachtig: Leiden
Verwantschap: Hij was een zoon van Machiel en Johanna Dubbeldeman-Van Weeren en een broer van Johannes en Lambertus Jacobus Dubbeldeman.
Gearresteerd: 15-5-1944
Gevangenschap in: Oranjehotel, Vught, Sachsenhausen
Dufournij, Johannes Christiaan, Amsterdam 16-11-1904, Smid
Woonachtig: 1e Laurierdwarsstraat 35 II, Amsterdam
Gevangenschap in: Duitsland
Overleden: Wensickendorf (Duitsland) 17-5-1945
Opmerkingen: Hij verspreidde De Waarheid. Hij had bij zij arrestatie een lijst van namen van communistische verzetsmensen op zak, waardoor ongeveer 25 personen gearresteerd zijn, waarvan er een aantal om het leven is gekomen. Dit leidde na de oorlog tot verzet om hem in het Eereboek op te nemen.
Duhen, Johannes (Jan), Bergambacht 27-11-1901, Straatveger/was Controleur haven- en marktwezen
Woonachtig: Camera Obscurastraat 158, Den Haag
Gearresteerd: 12-8-1941
Infiltratie: Gearresteerd ten gevolge van de sinds 1923 voor de Haagse Politie Inlichtingendienst werkende infiltrant Johannes Hubertus van Soolingen, die door burgemeester De Monchy in mei 1940 opnieuw de CPN werd ingestuurd.
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort, Buchenwald, Natzweiler, Dachau, Allach, Neuengamme, Mittelbau-Dora, Nordhausen
Was Nacht-und-Nebel-gevangene.
Opmerkingen: Hij werkte bij het verspreiden van De Vonk samen met Nicolaas de Goede en Leen Vogel. Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘Hat verbotenenen Zeitungen angefertigt’. Na de oorlog werd hij vanwege zijn slechte toestand per vliegtuig gerepatrieerd.
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze opdracht hebben gegeven dat de Politie Inlichtingendiensten tijdens de bezetting voor de bezetter moesten blijven door werken; burgemeester De Monchy (Liberaal) is medeverantwoordelijk omdat hij op 15 mei 1940 opdracht aan de Haagse Politie Inlichtingendienst gaf om voor de bezetter communisten te blijven opsporen; het latere hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst is medeverantwoordelijk omdat hij in nauwe samenwerking met de Sicherheitsdienst leiding gaf aan de opsporing van communisten.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Duijkeren, Johannes van, Amsterdam 18-4-1908, Metselaar
Woonachtig: Nigellestraat 27 I, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Harmina de Vries-Van Duijkeren en Antonia Berndina Kortlevers-Van Duijkeren.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Duin, Johannes van, Den Haag 29-1-1891, Grondwerker
Woonachtig: Vuurbaakstraat 18, Den Haag
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 15-7-1942
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Neuengamme 28-12-1942
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verspreidde De Waarheid. Hij moest op 25 juni 1941 in de Aktion CPN gearresteerd worden, maar dat mislukte omdat hij al ondergedoken was. Vervolgens bleef hij in het communistisch verzet, waarbij hij samenwerkte met Jan van Kalsbeek en Nicolaas Dijkhuizen. Hij verspreidde illegale lectuur en zamelde geld in. Bij een afspraak op straat met Johannes van Duin werden beiden gearresteerd.
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Van Duin stond ook op deze lijst
Duin-Clever, Wilhelmina Engelina van (Pane), Voerendaal 26-10-1919
Woonachtig: Heerlen
Verwantschap: Zij was de dochter van Barend Clever en de zuster van Barend en Gustaaf Karel Clever.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Partijcongres C.P.N. (Amsterdam 1935). C.J.B. (1938).
Duinen, Jan van, Amsterdam 12-1-1890, Elektro-technisch ingenieur, Pianist
Woonachtig: Vechtstraat 75, Amsterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 9-6-1941
Aktion CPN: Hij werd medio juli 1941 vanuit de gevangenis naar Schoorl overgebracht en gevoegd bij de arrestanten van de Aktion CPN in verband met de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Weteringschans, Schoorl, Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Neuengamme 22-2-1942
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Opmerkingen: Hij werd gearresteerd bij het afhalen van zijn persoonsbewijs in de Apollohal.
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Van Duinen stond ook op deze lijst ondanks dat hij al vermoord was.
Duis, Martijn, Amsterdam 2-5-1910, Bakker
Woonachtig: Tugelaweg 107, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Gearresteerd: 26-5-1943
Gevangenschap in: Westerbork
Overleden: Sobibor 4-6-1943
Holocaust: Hij werd in Westerbork vastgezet zonder dat de politie of Sicherheitsdienst hem in verband met verzetsdaden bracht en vervolgens vermoord in het kader van de holocaust.
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Opmerkingen: Hij kreeg te verspreiden materiaal van Jan Ossenkoppele. Hij werd tijdens een razzia gearresteerd.
Duis-De la Penha, Clara, Amsterdam 14-8-1907, Kleermaakster
Woonachtig: Tugelaweg 107, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Orthodox Joods
Gearresteerd: 19-11-1943
Gevangenschap in: Westerbork, Theresienstadt
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Opmerkingen: Zij hertrouwde na de oorlog met Joseph Slagter.
Duister, Johan Herman, Dordrecht 30-3-1898, Mijnwerker
Woonachtig: Nieuwstraat 30, Kerkrade
Gearresteerd: 24-9-1940
Gearresteerd ten gevolge van informatie die voor de oorlog door Nederlandse Inlichtingendiensten aan de Duitse Gestapo werd verstrekt.
Gevangenschap in: Maastricht, Aken, Bergen-Belsen
Overleden: Bergen-Belsen 7-4-1945
Verantwoordelijkheid: De Politie Inlichtingendiensten in Zuid-Limburg, dus ook die van Kerkrade, werkten voor en tijdens de oorlog nauw samen met de Gestapo in Aken; burgemeester Gerardus Habets was medeverantwoordelijk omdat hij al voor de oorlog of in het begin van de oorlog de gegevens van Duister in handen van de Gestapo speelde.
Duits, Lambertus (Bertus), Haarlem 5-11-1906, Los arbeider
Woonachtig: Fabriciusstraat 13, Haarlem
Spanje: Was tijdens de burgeroorlog als vrijwilliger in Spanje.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Los werkman. Communist. Werkte in 1937 in Spanje maar alleen in hospitalen. In 1937 terug in Nederland na desertie; gaat in 1938 opnieuw.
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Neuengamme, Dachau
Opmerkingen: Hij was stateloos.
Terwijl het grootste deel van de staatsgevaarlijke SS’ers die tegen Nederland hadden gevochten al in de jaren vijftig het Nederlanderschap terugkregen, kreeg de verzetsman Duits, die tijdens de oorlog zijn leven voor Nederland waagde, pas in 1965 zijn Nederlanderschap terug van partijen als ARP, KVP en VVD, waarvan de voorgangers tijdens de oorlog op grote schaal met de Duitsers gecollaboreerd hadden en daarmee medeplichtig waren aan de massamoord op veel verzetsmensen.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Haarlemse Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Jacob baron de Vos van Steenwijk (Liberaal) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen en de Duitse opdracht om mensen aan te wijzen in juni 1941 doorspeelde.
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Duits stond ook op deze lijst.
Dujardin, Marius, Oegstgeest 5-11-1913, Ambtenaar GAB
Woonachtig: Ottoburgstraat 14, Rijswijk
Gearresteerd: 18-7-1944
Gevangenschap in: Vught, Sachsenhausen
Overleden: Sachsenhausen 28-2-1945
Duk, Anna Elisabeth, Hengelo 29-9-1914, Schortenknipster
Woonachtig: Gelderschekade 37 II, Amsterdam
Verwantschap: Zij was een dochter van Paulus en Leintje Duk-Lefevre en een zuster van Anna, Gaston Guillaume Godefroid, George Jack Léon, Hélène Claude Cornélie en Paul Johannes Gerard Duk
Duk, Gaston Guillaume Godefroid, Amsterdam 22-10-1918, Monteur
Woonachtig: Oostzaanstraat 8 III, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een zoon van Paulus en Leintje Duk-Lefevre en een broer van Anna, George Jack Léon, Hélène Claude Cornélie en Paul Johannes Gerard Duk
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 21-11-1941
Gevangenschap in: Weteringschans, Utrecht, Amersfoort, Vught, Natzweiler
Was Nacht-und-Nebel-gevangene.
Overleden: Natzweiler 20-7-1944
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij zat in een sabotagegroep.
Duk, George Jack Léon, Amsterdam 13-1-1917, Kantoorbediende
Woonachtig: Oostzaanstraat 8 III, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een zoon van Paulus en Leintje Duk-Lefevre en een broer van Anna, Gaston Guillaume Godefroid, Hélène Claude Cornélie en Paul Johannes Gerard Duk
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 21-11-1941
Gevangenschap in: Amersfoort, Vught, Natzweiler, Rottweil, Schömberg
Was Nacht-und-Nebel-gevangene.
Overleden: Kdo. Schömberg 5-2-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij zat in een sabotagegroep.
Duk, Hélène Claude Cornélie (Elly), Amsterdam 1925, Fabriekarbeidster
Woonachtig: Gelderschekade 37 II, Amsterdam
Verwantschap: Zij was een dochter van Paulus en Leintje Duk-Lefevre en een zuster van Anna, Gaston Guillaume Godefroid, George Jack Léon, Hélène Claude Cornélie en Paul Johannes Gerard Duk
Opmerkingen: Zij verspreidde De Waarheid.
Duk, Paul Johannes Gerard (Ko), Hengelo 5-11-1912, Technisch adviseur
Woonachtig: Adolf van Nassaustraat 9 II, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een zoon van Paulus en Leintje Duk-Lefevre en een broer van Anna, Gaston Guillaume Godefroid, George Jack Léon en Hélène Claude Cornélie Duk
Verwantschap: Zij was een zoon van Leintje Duk-Lefevre en een broer van Anna, Gaston Guillaume Godefroid, George Jack Léon, Hélène Claude Cornélie en Paul Johannes Gerard Gearresteerd: 21-11-1941
Opmerkingen: Hij zat in een sabotagegroep. Hij stak de bioscoop Rembrandttheater in brand. Op 8-12-1945 na een medische ingreep in Haarlem overleden.
Duk-Talman, Elisabeth Gesina, Amsterdam 15-12-1912
Woonachtig: Adolf van Nassaustraat 9 II, Amsterdam
Verwantschap: Zij was de dochter van Ale Talman en de zuster van Cornelis en Tjibbe Talman.
Duk, Paulus, Rotterdam 24-2-1880
Woonachtig: Oostzaanstraat 8 III, Amsterdam
Verwantschap: Hij was de vader van Anna, Gaston Guillaume Godefroid, George Jack Léon, Hélène Claude Cornélie en Paul Johannes Gerard Duk
Duk-Lefevre, Leintje, Middelburg 27-10-1890
Woonachtig: Oostzaanstraat 8 III, Amsterdam
Verwantschap: Zij was de moeder van Anna, Gaston Guillaume Godefroid, George Jack Léon, Hélène Claude Cornélie en Paul Johannes Gerard Duk
Gearresteerd: 21-11-1941
Dukers, Damianus Franciscus, Rotterdam 7-1-1901, Havenarbeider
Woonachtig: Bloemkweekersstraat 54 B, Rotterdam
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Havenarbeider. Sectiebestuur C.P.N. (1937).
Gijzeling: Zijn naam kwam voor op de Rotterdamse lijst van communistische gijzelaars, die in september 1942 gearresteerd moesten worden. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Dulk, J. den
Woonachtig: Zwaanshals 244, Rotterdam
Dunnewind, Gerrit, De Wijk 15-6-1906, Bankwerker
Woonachtig: Pieter van der Doesstraat 19, Amsterdam
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Bankwerker. C.P.N. Spreker.
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Dupont, Adriaan, Soerabaja (Nederlandsch Oost Indië) 21-10-1905, Artiest
Woonachtig: Bussum
Verwantschap: Hij was een zoon van Adriaan Wilhelm Dupont en een broer van Frans Jan Dupont.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Zoon van A.W. Communist. Bestuur V.V.S.U.
Dupont, Adriaan Wilhelm, Rotterdam 1-12-1874, Ingenieur
Woonachtig: Ruysdaellaan 13, Bussum
Verwantschap: Hij was de vader van Adriaan en Frans Jan Dupont.
Godsdienst: Geen
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Ingenieur. Communist. Boekhouder De Tribune en N.V. Atalanta. Directeur N.V. Mij. tot Exploitatie van gebouwen (1934). Districtsbestuur V.V.S.U. Noord-Holland.
Gearresteerd: Eerste arrestatie 9-6-1942, vrijgelaten, tweede arrestatie 1-3-1943
Gevangenschap in: Amstelveenscheweg, Vught, Dachau
Overleden: Dachau 13-1-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij was betrokken bij het publiceren van illegale geschriften.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Dupont, Frans Jan, Bussum 25-12-1908, Cineast
Woonachtig: Onder den Dael 21, Blaricum
Verwantschap: Hij was een zoon van Adriaan Wilhelm Dupont en een broer van Adriaan Dupont.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk.
Duppen, Joseph Carolus, Amsterdam 3-9-1897, Timmerman
Woonachtig: Marco Polostraat 280 I, Amsterdam
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Bestuur V.V.S.U. (1939).
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Duran, Carel Hendrik, Den Haag 5-1-1908, Timmerman
Woonachtig: Stortstraat 97, Den Haag
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 14-5-1941
Infiltratie: Gearresteerd ten gevolge van de sinds 1923 voor de Haagse Politie Inlichtingendienst werkende infiltrant Johannes Hubertus van Soolingen, die door burgemeester De Monchy in mei 1940 opnieuw de CPN werd ingestuurd.
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort, Buchenwald, Natzweiler, Dachau, Allach, Dachau
Was Nacht-und-Nebel-gevangene.
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Opmerkingen: Hij werkte vanaf oktober 1940 bij het verspreiden van De Vonk samen met Dirk Maarten Oort. Hij was ondergedoken en werd gearresteerd toen hij een kort bezoek aan huis bracht. Hij liep in het concentratiekamp dysenterie en tyfus op. De Haagse Sicherheitsdienst vermeldde op een cartotheekkaart: ‘Er hat nach den Verbot der CPN illeg. die Zeitschrift “De Vonk” vertrieben’. Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘Verbreitung von komm. Zeitungen’.
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze opdracht hebben gegeven dat de Politie Inlichtingendiensten tijdens de bezetting voor de bezetter moesten blijven door werken; burgemeester De Monchy (Liberaal) is medeverantwoordelijk omdat hij op 15 mei 1940 opdracht aan de Haagse Politie Inlichtingendienst gaf om voor de bezetter communisten te blijven opsporen; het latere hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst is medeverantwoordelijk omdat hij in nauwe samenwerking met de Sicherheitsdienst leiding gaf aan de opsporing van communisten.
Dutilh, Christian Corneille (Kees, Evert), Rotterdam 5-3-1915, Student
Woonachtig: Zuid Oost Buitensingel 229 B, Den Haag
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: eerste arrestatie 11-8-1941, vrijgekomen 11-1941, tweede arrestatie 10-3-1943
Gevangenschap in: Oranjehotel, Utrecht
Overleden: Utrecht 24-2-1944 Gefusilleerd
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij was geen communist en ook niet lid van het communistisch verzet. Hij was de leider een eigen verzetsgroep genaamd ‘Kees’. In zijn groep waren en paar communistisch gezinde personen opgenomen en hij werkte nauw samen met Gerrit Kastein. Andere verzetsgroepen wilden niet of alleen in zeer beperkte mate met hem samenwerken, omdat hij te ‘communistisch’ was. Kastein had een filmrolletje met recente forto’s van de Duitse kustverdediging in Nederland en wilde die naar Londen laten zenden. Hij wist dat Dutilh indirecte contacten met Londen had en die werd ingeschakeld. Die indirecte contacten liepen via de verzetsgroep Evert, maar die was in het kader van het Englandspiel geïnfiltreerd dor Anton van der Waals. Die bekeek de foto’s en wilde toen weten wie de leverancier was, waarna Dutilh hem met Kastein in contact bracht. Van der Waals was nogal een bluffer en met zijn psychologische kennis als psychiater doorzag hem al snel en uit signalementen verspreid binnen het verzet concludeerde hij met de beruchte Van der Waals te maken te hebben. Hij wilde hem liquideren en maakte een afspraak met hem in een koffiehuis bij het station Laan van Nieuw Oost Indië in Voorburg. Daar wachtte een communistisch liquidatieteam onder leiding van Lucas Spoor. De liquidatie ging niet door, doordat Kastein twee uur eerder in een café bij het station in Delft gearresteerd was. De infiltratie door Van der Waals had ook tot gevolg dat Johannes Hubertus Veefkind van de Haagse Politie Inlichtingendienst zich onder de naam Van Houten bij Dutilh wist binnen te dringen door aan te bieden wapens te leveren. Hij maakte een afspraak met Dutilh in café Zomerzorg in Leiden. Daar werd Dutilh in maart 1943 door de Sicherheitsdienst overmeesterd.
Duuren, David van, Amsterdam 10-10-1914, Chauffeur
Woonachtig: Nieuwe Leliestraat 26, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Johannes Franciscus Antonius van Duuren.
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 10-8-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Sint-Michielsgestel, Vught, Haaren, Dachau
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Opmerkingen: Hij was voor de oorlog bezorger van de communistische krant Volksdagblad.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door commissaris Karel Henri Broekhoff van de Amsterdamse Politie Inlichtingendienst (‘Bureau Falsificaten’) aangewezen om vermoord te worden; burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Duuren, Johannes Franciscus Antonius van, Amsterdam 27-6-1910, Transportarbeider
Woonachtig: Nieuwe Leliestraat 26 II, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van David van Duuren.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 10-8-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Haaren, Sint-Michielsgestel, Vught, Dachau
Opmerkingen: In Vught stond als arrestatiereden vermeld ‘Grund der Sch.h. [Schutzhaft]: CPN’. Hij meldde in Dachau als arrestatiereden ‘kommunistischer Gesinnung verdächtig’.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door commissaris Karel Henri Broekhoff van de Amsterdamse Politie Inlichtingendienst (‘Bureau Falsificaten’) aangewezen om vermoord te worden; burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Duursma, Douwe, Marum 16-4-1893, Onderwijzer en leraar geschiedenis
Woonachtig: Van Hamelstraat 20, Groningen
Verwantschap: Hij was een broer van Jan Duursma.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Revolutionaire Onderwijskracht (1929).Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk.
Duursma, Jan, Marum 17-5-1903, Brandweerman
Woonachtig: Celebesstraat 21, Groningen
Verwantschap: Hij was een broer van Douwe Duursma.
Lid: Hij was lid van de Raad van Verzet.
Gearresteerd: eerste arrestatie 5-1941, tweede arrestatie 9-1-1945
Gevangenschap in: Groningen
Overleden: Dokkum 22-1-1945 Gefusilleerd
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verspreidde De Waarheid.
Duursma-Bos, Anna (Annie), Loppersum 20-10-1911
Woonachtig: Celebesstraat 21, Groningen
Gearresteerd: 26-3-1941, vrijgekomen 16-9-1941
Gevangenschap in: Groningen, Oranjehotel
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk.
Duwaer, Franciscus (Frans), Amsterdam 1-1-1911, Uitgever
Woonachtig: Sloestraat 12 I, Amsterdam
Gearresteerd: 8-6-1944
Gevangenschap in: Weteringschans
Overleden: Overveen 10-6-1944, Gefusilleerd
Opmerkingen: Hij heeft ongeveer zeventig duizend vals persoonsbewijzen gedrukt.
Eberhard, Frederik (Frits), Odoorn 27-11-1920, Timmerman
Woonachtig: Mercatorplein 35 III, Amsterdam
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Eck, Cornelis van, Haarlem 28-12-1900, Koopman
Woonachtig: Schoterveenstraat 17, Haarlem
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Koopman. C.P.N. Bestuur Kennemer Filmliga en Hulp aan Spanje (1938).
Gearresteerd: 23-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Weteringschans, Schoorl, Amersfoort, Vught, Sint-Michielsgestel, Sachsenhausen, Groß-Rosen
Overleden: Groß-Rosen 15-1-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Haarlemse Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Jacob baron de Vos van Steenwijk (Liberaal) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen en de Duitse opdracht om mensen aan te wijzen in juni 1941 doorspeelde.
Eck, J. van
Woonachtig: Narcissenstraat 111, Rotterdam
Eck, Johannes Julius van, Den Haag 4-9-1908, Leraar
Woonachtig: Cleyburchstraat 26 B, Rotterdam
Godsdienst: Rooms Katholiek
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 20-1-1943
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Vught
Edel, Pieter Dirk, Naarden 22-2-1913, Gemeenteambtenaar
Woonachtig: Huizerstraatweg 103, Naarden
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Opmerkingen: Hij gaf het communistisch georiënteerde blad Het Compas uit.
Edelsztejn, Nachman Laizor, Warschau (Polen) 26-5-1908, Machinestikker
Woonachtig: Vrolikstraat 277, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst
Gearresteerd: 11-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 28-2-1943
Opmerkingen: Hij had de Poolse nationaliteit. Ten tijde van arrestatie was hij werknemer van het bedrijf Hollandia-Kattenburg, dat regenjassen voor onder andere de Wehrmacht produceerde. Hij was betrokken bij de illegale bedrijfscel van de CPN binnen dat bedrijf; de belangrijkste activiteit van de bedrijfscel was het verspreiden en lezen van De Waarheid.
Bij het oprollen van de Nederlandse Volksmilitie in Rotterdam door de Rotterdamse Sicherheitsdienst werd een connectie ontdekt met een groep communisten in het Amsterdamse bedrijf Hollandia-Kattenburg en vervolgens dat De Waarheid daar op vrij grote schaal verspreid werd. De chef van de Rotterdamse Sicherheitsdienst Kriminalrat Herbert Wölk gaf het door aan de centrale Sicherheitsdienst in Den Haag en die deed onder leiding van Albert Barkov een inval, pakte alle Joodse werknemers op en liet een eerder gearresteerde voormalige werkneemster de lezers van De Waarheid onder hen aanwijzen. Ook hij werd aangewezen. Verder werd een groot aantal gezinsleden van de arrestanten van huis opgehaald. De aangewezen lezers werden naar het Oranjehotel overgebracht, waar ze tijdens verhoren mishandeld werden. De overige gearresteerde werknemers en alle gezinsleden gingen rechtstreeks naar Westerbork. Bij de verhoren van de lezers werden aanwijzingen voor sabotage van de kwaliteit van de productie ontdekt. De lezers werden op 26 november ook naar Westerbork overgebracht. Bijna alle opgepakten, inclusief de opgepakte gezinsleden, werden op 30 november naar Auschwitz afgevoerd, waar bijna iedereen op respectievelijk 3 december 1942 en 28 februari 1943 vermoord werd. Slechts een paar opgepakte mensen overleefden de actie. De actie was in de eerste plaats gericht tegen de communistische Nederlandse Volksmilitie, waar overigens slechts een paar werknemers bij betrokken waren. De actie had daarnaast ook een sterk antisemitisch karakter, wat duidelijk blijkt dat ook kleine kinderen vermoord werden. De Duitse actie resulteerde in enige honderden doden.
Edens, Jan, Slochteren 14-2-1896, Grondwerker
Woonachtig: woonschip Tukkersbrugje in het Nieuwe kanaal, Almelo
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Provinciale Staten.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Grondwerker. Secretaris afdeling I.A.M.V. Kandidaat C.P. verkiezing gemeenteraad 1923. Kandidaat C.P.N. voor gemeenteraad Almelo en Provinciale Staten Overijssel (1939).
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Vught
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Almelose Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Mello Sichterman was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen en de Duitse opdracht om mensen aan te wijzen in juni 1941 doorspeelde.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Edzers, Geert, Vlagtwedde 29-1-1895, Wegwerker
Woonachtig: Veldhuis B 355, Vlagtwedde
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Verkiezingen: Was lid van de Gemeenteraad.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Wegwerker. Spreker op congres N.B.C. (Alkmaar 1934). Bestuur N.B.C. (1934). Lid van aan N.S.B. gelieerde Landbouw en Maatschappij (1936). Voorzitter afdeling C.P.N. en gemeenteraadslid (1939).
Gearresteerd: 3-3-1941
Gevangenschap in: Groningen, Amersfoort, Buchenwald
Was Nacht-und-Nebel-gevangene.
Opmerkingen: Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘War Mitglied der CPN’.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Edzers stond ook op deze lijst.
Edzers-De Lange, Geertje, Steenwijkerwold 8-4-1895
Woonachtig: Veldhuis B 355, Vlagtwedde
Gearresteerd: 3-3-1941, vrijgekomen 26-3-1941
Gevangenschap in: Groningen
Eeckeren, van
Woonachtig: Bazelstraat, Bussum
Eeden, Nicolaas Bernardus Auguste van den, Leiderdorp 2-11-1914, Vertegenwoordiger
Woonachtig: Nieuwstraat 51, Weert
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 14-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel
Opmerkingen: Hij werd op het adres Volkerakstraat 48 te Amsterdam samen met Leonhard Gossels ten behoeve van de Sicherheitsdienst in Den Haag gearresteerd door de agenten van politie Slokhof en Duits.
Eegdeman, Willem (Willy), Culemborg 21-2-1914, Bierbottelaar
Woonachtig: Langemeerschestraat 4, Culemborg
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Bierbottelaar. Communist. Voorzitter Culemborgse Werklozen Vereniging (1936). Kandidaat gemeenteraad voor de C.P.N. (1939).
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Vught, Sachsenhausen, Neuengamme, Aurich-Engerhafe, Meppen-Dalum, Wöbbelin
Opmerkingen: Hij heeft zich in Amersfoort ernstig misdragen, nadat nagenoeg alle communisten uit het kamp waren weggevoerd. In Vught stond als arrestatiereden vermeld ‘Lid CPN’.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Culemborgse Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Ype Keestra (Katholiek) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen en omdat hij de Duitse opdracht om mensen aan te wijzen zonder meer doorgaf.
Eekhuis, Hendrik Willem, Voorst 11-9-1909, Slager
Woonachtig: Terwolde
Verwantschap: Hij was een broer van Jan Eekhuis.
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 29-10-1942
Gevangenschap in: Amersfoort
Overleden: Soesterberg 19-11-1942 Gefusilleerd
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij trad toe tot de sabotagegroep van Anton Kleinbussink. De groep saboteerde spoorlijnen, stichtte branden bij NSB-boeren en vernietigde voorraden van de Wehrmacht. Hij werd op 13-11-1942 ter dood veroordeeld.
Eekhuis, Jan, Voorst 2-11-1905, Metselaar
Woonachtig: Terwolde
Verwantschap: Hij was een broer van Hendrik Willem Eekhuis.
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 29-10-1942
Gevangenschap in: Amersfoort
Overleden: Soesterberg 19-11-1942 Gefusilleerd
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij trad toe tot de sabotagegroep van Anton Kleinbussink in Terwolde. De groep stichtte branden bij NSB-boeren en vernietigde voorraden van de Wehrmacht. Hij werd op 13-11-1942 ter dood veroordeeld.
Eelders, E.
Woonachtig: Cartesiustraat 100, Den Haag
Eendebak, Dirk, Marken 16-6-1887, Ketelmaker
Woonachtig: Dorpsstraat 189, Renkum
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Ketelmaker. Anti-militarist. Bestuurslid steunfonds Dienstweigeraars.
Gearresteerd: 19-7-1944
Gevangenschap in: Arnhem, Vught
Overleden: Vught 5-9-1944 Gefusilleerd
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Eenennaam, Salomon van, Arnemuiden 20-9-1903, Betonwerker
Woonachtig: Maasstraat 30, Haarlem
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Los werkman. Secretaris afdeling I.A.M.V. (1934).
Gearresteerd: 26-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Sint-Michielsgestel, Vught, Dachau
Opmerkingen: In Vught stond als arrestatiereden vermeld ‘CPN Verdächtig’.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Haarlemse Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Jacob baron de Vos van Steenwijk (Liberaal) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen en de Duitse opdracht om mensen aan te wijzen in juni 1941 doorspeelde.
Effendi, Roestam (Perpatih, Salim), Padang (Nederlandsch Oost Indië) 13-5-1903, Politicus
Woonachtig: Blaricum
Afkomst: Van Indonesische afkomst
Verkiezingen: Was lid van de Tweede Kamer.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Lid van de Tweede Kamer voor C.P.N. (1933-1940). Voorzitter studentenvereniging Perhimpoenan Indonesia (1932). Spreekt voor C.P.H. (1933). Partijcongres C.P.N. (1935). Leider Partai Kommunis Indonesia (P.K.I.) (1936). Lid partijbestuur C.P.H. Lid partijbestuur C.P.N. (1938). Secretaris Internationaal Zeven Provinciën Comité (1933). Zeven Provinciën Amnestie Comité. 1e Secretaris Sectie Holland van de Liga tegen Imperialisme en Koloniale Onderdrukking (1930). Geïnteresseerd in Wereldstrijdcongres tegen de Oorlog Amsterdam 1932. Kandidaat C.P.N. verkiezingen Tweede Kamer (1937). Viering 6e lustrum Perhimpoenan Indonesia (1938).
Egberts, Theodorus Wilhelmus (Theo), Enschede 30-8-1906
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 23-10-1942, vrijgekomen 28-4-1944
Gevangenschap in: Amersfoort, Vught
Opmerkingen: Hij maakte deel uit van de Hazemeijer-groep in Hengelo, die nauw met de NVM samenwerkte. De groep pleegde aanslagen op spoorlijnen naar Duitsland, waarlangs militaire goederen naar Duitsland werden gebracht; Cornelis van der Kraats was nauw bij deze bomaanslagen betrokken. Hij werd vrijgelaten doordat Helena Agatha Reef-Weel, de echtgenote van de groepsgenoot Herman Reef, een relatie met een Sicherheitsdienstman aan ging en de vrijlating van 7 leden van de Hazemeijer-groep als gunst vroeg.
Eggermont, Martinus, Den Haag 3-1-1893, Magazijnmeester gemeentelijke plantsoenendienst
Woonachtig: Heelsumstraat 68, Den Haag
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 2-8-1943
Gevangenschap in: Oranjehotel, Siegburg, Kleve
Egmond, Adrianus van (Arie), Leiden 22-8-1885, Eigenaar wasserij
Woonachtig: De Kempenaerstraat 27, Oegstgeest
Verwantschap: Hij was een broer van Jacobus, Johan Philip, Pieter en Willem van Egmond en van Jansje Bossers-Van Egmond.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Voorzitter afdeling V.V.V.C. (1938). Actief voor V.V.S.U.
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Vught, Haaren, Buchenwald, Sachsenhausen, Bergen-Belsen
Overleden: Bergen-Belsen 25-3-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Politie Inlichtingendienst van Oegstgeest aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Van Gerrevink was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Egmond, Antoon Cornelis van, Den Haag 1-11-1922, Kelner
Woonachtig: Jacob Catsstraat 68, Den Haag
Gearresteerd: <7-1944
Gevangenschap in: Oranjehotel, Zöschen
Overleden: Zöschen 5-1-1945
Egmond, Jacobus van, Leiden 27-9-1894, Zandvormer
Woonachtig: Zwartewaalschestraat 46 A, Schiedam
Verwantschap: Hij was een broer van Adrianus, Johan Philip, Pieter en Willem van Egmond en van Jansje Bossers-Van Egmond.
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Provinciale Staten.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Los werkman. Communist. Voorzitter afdeling C.P. Kandidaat C.P. verkiezing Provinciale Staten en gemeenteraad 1923. Bestuur afdeling V.V.S.U. (1938).
Gearresteerd: eerste arrestatie 1-3-1941, vrijgekomen 12-3-1941, tweede arrestatie 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Noordsingel Rotterdam, Schoorl, Amersfoort, Haaren, Vught, Sachsenhausen
Opmerkingen: De Rotterdamse Politie registreerde op zijn arrestantenkaart als reden van arrestatie: ‘communist’.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Schiedamse Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Van Haaren was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Egmond, Johan Philip van, Leiden 5-9-1890, Kruidenier
Woonachtig: Driftstraat 1, Leiden
Verwantschap: Hij was de vader van Johanna Paalvast-Van Egmond. Hij was een broer van Adrianus, Jacobus, Pieter en Willem van Egmond en van Jansje Bossers-Van Egmond.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Zandvormer. Communist. 2e Secretaris afdeling C.P.
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Vught, Sachsenhausen, Bergen-Belsen
Overleden: Bergen-Belsen 28-3-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Leidse Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Adriaan van de Sande Bakhuyzen (CHU) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Egmond-Van den Bosch, Maria Johanna van, Hardinxveld 27-8-1890
Woonachtig: Driftstraat 1, Leiden
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Communiste.
Egmond, Pieter van, Leiden 11-2-1893, Smid
Woonachtig: Leiden
Verwantschap: Hij was een broer van Adrianus, Jacobus, Johan Philip en Willem van Egmond en van Jansje Bossers-Van Egmond.
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Metaalbewerker. Communist. Kandidaat C.P. verkiezing gemeenteraad 1923. Behoort tot de oppositie. Ex-voorzitter afdelingen V.V.S.U. en C.P.H.
Egmond-Kilian, Catharina Johanna Christina van, Utrecht 13-9-1898
Woonachtig: Leiden
Verwantschap: Zij was gehuwd met Pieter van Egmond.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Communist.
Egmond, Willem van, Leiden 24-11-1901, Kantoorbediende
Woonachtig: Leiden
Verwantschap: Hij was een broer van Adrianus, Jacobus, Johan Philip en Pieter van Egmond en van Jansje Bossers-Van Egmond.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Ex-bestuurslid De Zaaier.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Egten, Cornelis van, Leeuwarden 12-3-1884, Arbeider
Woonachtig: Nieuwstad 64, Leeuwarden
Lid: Hij was anarchist.
Gearresteerd: 25-6-1941, vrijgekomen 31-7-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl
Opmerkingen: Hij werd vrijgelaten in het kader van een Duitse actie om gearresteerde Friezen vrij te laten.
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Van Egten stond ook op deze lijst.
Ehlers, Elias, Amsterdam 15-7-1901, Stukadoor
Woonachtig: Van Houweningenstraat 23 II, Amsterdam
Gearresteerd: 14-8-1941
Aktion CPN: Hij werd gevoegd bij de mensen die in het kader van de Aktion CPN waren gearresteerd.
Gevangenschap in: Weteringschans, Schoorl, Amersfoort, Haaren, Vught
Opmerkingen: Op 15 augustus 1941 deden zijn ouders aangifte dat hun zoon Elias de vorige dag de woning had verlaten en niet was teruggekeerd en dat een ongeluk werd gevreesd. Het was de gewoonte van de Amsterdamse Politie Inlichtingendienst om personen te arresteren en naar een eerdere opdracht van Karel Henri Broekhoff de verwanten in het ongewisse te laten, wat tegenwoordig als een misdrijf tegen de menselijkheid wordt beschouwd.
Eijeriks, Carolus, Rotterdam 9-2-1905, Bankwerker
Woonachtig: Rotterdam
Godsdienst: Rooms Katholiek
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Bankwerker. Bestuur jeugdgroep der Bolsjewistische Leninisten (1938).
Gijzeling: Zijn naam kwam voor op de Rotterdamse lijst van communistische gijzelaars, die in september 1942 gearresteerd moesten worden. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Eijk, Johannes Kasper van (Jan), Haarlemmermeer 16-1-1910, Kantoorbediende
Woonachtig: Govert Flinckstraat 68 III achter, Amsterdam
Spanje: Was tijdens de burgeroorlog als vrijwilliger in Spanje.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Waarschijnlijk ronselaar voor Internationale Brigade Spanje (1937).
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Opmerkingen: Hij was stateloos. Hij stak in Diemen een opslagplaats voor kleding van de Winterhulp in brand. Hannie Schaft leverde bij hem thuis pistolen af, waarna hij die verder aan het communistisch verzet distribueerde. Hij regelde voedsel voor onderduikers. Hij werd compagniescommandant bij de Binnenlandse Strijdkrachten.
Terwijl het grootste deel van de staatsgevaarlijke SS’ers die tegen Nederland hadden gevochten al in de jaren vijftig het Nederlanderschap terugkregen, kreeg de verzetsman Van Eijk, die tijdens de oorlog zijn leven voor Nederland waagde, pas in 1965 zijn Nederlanderschap terug van partijen als ARP, KVP en VVD, waarvan de voorgangers tijdens de oorlog op grote schaal met de Duitsers gecollaboreerd hadden en daarmee medeplichtig waren aan de massamoord op veel verzetsmensen.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Eijl, Joseph (Joop), Amsterdam 1-10-1896, Magazijnbediende
Woonachtig: Holendrechtstraat 24 III, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Meijer Eijl, Jansje van der Molen Eijl, Suzanna Musikant-Eijl en Mietje Rabbie-Eijl en een oom van Meijer Leijden van Amstel.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Februaristaking: Was actief betrokken bij de voorbereiding en organisatie van de staking.
Gearresteerd: 26-2-1941
Gevangenschap in: Weteringschans, Oranjehotel
Overleden: Waalsdorpervlakte 13-3-1941 Gefusilleerd
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Opmerkingen: Hij werd tijdens de Februaristaking gearresteerd op aanwijzen door een NSB’er door de agenten van politie Koeman en Witjes bij het plakken van manifesten in de Van Woustraat met een oproep om de staking voort te zetten. Hij werd aan de Duitsche politie overgeleverd. Hij werd verband daarmee gefusilleerd.
Eijl, Meijer, Amsterdam 4-3-1903, Kleermaker
Woonachtig: Smitstraat 38 III, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Joseph Eijl, Jansje van der Molen Eijl, Suzanna Musikant-Eijl en Mietje Rabbie-Eijl.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Districtsbestuur R.V.O. (1935).
Gearresteerd: 10-1-1941
Gevangenschap in: Stuifzand, Westerbork, Schoppinitz
Overleden: Schoppinitz 31-10-1943
Holocaust: Hij werd gearresteerd in verband met verzetsactiviteiten, maar vervolgens ter vermijding van rompslomp doorgestuurd naar Westerbork, omdat bij de Sicherheitsdienst sinds oktober 1942 bekend was dat de Joden vandaar de dood in werden gedreven.
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Opmerkingen: Gearresteerd ten gevolge van informatie die voor de oorlog door Nederlandse Inlichtingendiensten aan de Duitse Gestapo werd verstrekt.
Eijssens, Gerardus Wilhelmus, Amsterdam 11-9-1911
Woonachtig: Kanaalstraat 90, Amsterdam
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Einde, Gerrit Jan van ’t, Nijbroek 9-5-1899, Stukadoor
Woonachtig: R 140, Terwolde
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 29-10-1942
Gevangenschap in: Arnhem, Amersfoort
Overleden: Soesterberg 19-11-1942 Gefusilleerd
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verspreidde De Waarheid. Hij zamelde geld in. Hij trad toe tot de sabotagegroep van Anton Kleinbussink in Terwolde. De groep saboteerde spoorlijnen, stichtte branden bij NSB-boeren en vernietigde voorraden van de Wehrmacht. Hij werd op 13-11-1942 ter dood veroordeeld.
Einde-Broekhuis, Johanna Hermina van ’t, Epe 27-1-1902
Woonachtig: R 140, Terwolde
Lid: Was lid van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Opmerkingen: Zij trad toe tot de sabotagegroep van Anton Kleinbussink in Terwolde. De groep saboteerde spoorlijnen, stichtte branden bij NSB-boeren en vernietigde voorraden van de Wehrmacht.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk.
Eisden, Johanna van (Ans, Lies)
Woonachtig: Wierdenschweg 197, Almelo
Opmerkingen: Zij maakte deel uit van een sabotagegroep in Terwolde. Zij was koerierster.
Eisinga, Daniel, Nieuwe Werdinger 27-4-1898, Transportarbeider
Woonachtig: Marktkade 101, Musselkanaal
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 10-9-1941
Gevangenschap in: Groningen, Amersfoort, Buchenwald
Overleden: Buchenwald 27-4-1942
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘hat für die KPN gearbeitet’.
Ek, Johannes van, Enschede 5-2-1913, Metaalbewerker
Woonachtig: Wagenaarstraat 93, Amsterdam
Ekhart, Willem, Den Haag 21-4-1921, Groenteboer
Woonachtig: Van Ravesteinstraat 175, Den Haag
Godsdienst: Rooms Katholiek
Gearresteerd: <9-1943
Gevangenschap in: Oranjehotel, Berlin (Duitsland)-Plötzensee
Overleden: Berlin (Duitsland)-Plötzensee 7-9-1943 Veroordeeld tot doodstraf door onthoofding met handbijl, executie tijdens Berliner Blutnächte door ophanging
Elbertse-Verbeek, Neeltje (Nelly), Nieuwer-Amstel 2-4-1896, Werkster
Woonachtig: Jacob van Lennepkade 284 IV, Amsterdam
Gearresteerd: 16-3-1944
Gevangenschap in: Vught, Ravensbrück
Overleden: Ravensbrück 10-3-1945
Eldert, Johannes Antonie van, Amsterdam 31-10-1894, Meubelmaker
Woonachtig: Maerlantstraat 55, Nijmegen
Gearresteerd: 17-6-1944
Gevangenschap in: Amersfoort
Overleden: Leusden 21-7-1944 Gefusilleerd
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verspreidde De Waarheid en andere illegale bladen.
Elfering, Fredericus Theodorus Everardus, Zevenaar 7-11-1887, Meubelmaker
Woonachtig: Henegouwerlaan 34 B, Rotterdam
Godsdienst: Geen
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Meubelmaker. Communist.
Gearresteerd: 1-3-1941, vrijgekomen 10-3-1941
Gevangenschap in: Noordsingel Rotterdam
Opmerkingen: De Rotterdamse Politie registreerde op zijn arrestantenkaart als reden van arrestatie: ‘communist’.
Elferink, Antoon (Tom), Zutphen 11-5-1886, Schoenmaker
Woonachtig: Roerstraat 27, Amsterdam
Verwantschap: Hij was de vader van Gerrit Jan Elferink.
Gearresteerd: 10-1-1945
Gevangenschap in: Amersfoort, Neuengamme, Wöbbelin
Overleden: Wöbbelin 2-4-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij zamelde gelden in voor het Solidariteitsfonds. De Sicherheitsdienst verscheen in zijn werkplaats in verband met een onderzoek naar zwarte handel. Op dat moment stapte Johannes Guldemond binnen met een aantal exemplaren van De Waarheid op zak. Beiden werden gearresteerd en zijn om het leven gekomen. Het is onduidelijk of Elferink wegen zwarte handel of verzet gearresteerd werd.
Elferink, Gerrit Jan, Zutphen 2-4-1910, Schoenmaker
Woonachtig: Paramariboplein 2, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een zoon van Antoon Elferink.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Bestuur Liga tegen Imperialisme en Koloniale Onderdrukking (1936).
Gearresteerd: <2-1943, vrijgelaten 3-7-1943
Gevangenschap in: Amersfoort, Vught
Opmerkingen: Hij werd op 17-5-1945 door de politieke politie gearresteerd. (Politiemannen die met de Duitsers gecollaboreerd hebben, arresteerden na de oorlog een links persoon die in het concentratiekamp Vught gevangen heeft gezeten!)
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Eliasar, Albert Simon, Amsterdam 12-8-1911
Woonachtig: Geuzenstraat 74 II, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Februaristaking: Was actief betrokken bij de voorbereiding en organisatie van de staking.
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Opmerkingen: Hij stencilde De Waarheid.
Eljon, Armand, Amsterdam 27-8-1911, Diamantslijper
Woonachtig: Niersstraat 4 I, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 2-8-1942
Holocaust: Hij werd gearresteerd in verband met de Aktion CPN, maar vervolgens ter vermijding van rompslomp doorgestuurd naar Westerbork, omdat bij de Sicherheitsdienst sinds oktober 1942 bekend was dat de Joden vandaar de dood in werden gedreven.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door commissaris Karel Henri Broekhoff van de Amsterdamse Politie Inlichtingendienst (‘Bureau Falsificaten’) aangewezen om vermoord te worden; burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Eljon stond ook op deze lijst.
Eljon-Hamburger, Elisabeth, Amsterdam 5-12-1907Woonachtig: Kuinderstraat 48, Amsterdam
Verwantschap: Zij was een zuster van David Hamburger.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Gearresteerd: <5-2-1945
Gevangenschap in: Westerbork
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Hoofdbestuur V.V.S.U.
Elk, Theodorus van, Hatert 22-4-1906, Groentehandelaar
Woonachtig: Camera Obscurastraat 87, Den Haag
Godsdienst: Rooms Katholiek
Gevangenschap in: Oranjehotel
Elout, Gerrit Cornelis, Amsterdam 26-12-1904, Havenarbeider
Woonachtig: Kraijenhoffstraat 31 I, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Hendrik en Reindert Wigger.
Elout, Hendrik, Amsterdam 13-11-1901, Havenarbeider
Woonachtig: Kraijenhoffstraat 31 I, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Gerrit Cornelis en Reindert Wigger.
Elout, Reindert Wigger, Amsterdam 4-3-1906, Havenarbeider
Woonachtig: Kraijenhoffstraat 31 I, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Gerrit Cornelis en Hendrik.
Elout, Johannes Antonie, Amsterdam 31-10-1894, Meubelmaker
Woonachtig: Maerlantstraat 55, Nijmegen
Gearresteerd: 17-6-1944
Gevangenschap in: Amersfoort
Overleden: Leusden 1-7-1944 Gefusilleerd
Elsenaar, Johan Herman Philip, Rotterdam 6-6-1907, Beddenmaker
Woonachtig: Oranjeboomstraat 347 A, Rotterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Beddenmaker. Sectiebestuur C.P.N. (1938).
Gijzeling: Zijn naam kwam voor op de Rotterdamse lijst van communistische gijzelaars, die in september 1942 gearresteerd moesten worden. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Elsendoorn, Johannes, Zeist 23-4-1915, Journalist
Woonachtig: Bos en Lommerweg 23 III, Amsterdam
Gearresteerd: eerste arrestatie 29-10-1942, vrijgekomen 4-8-1943, tweede arrestatie 4-1944
Gevangenschap in: Vught
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Opmerkingen: Hij is uit Vught gevlucht.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Elshout, Johannes van den, Den Haag 2-3-1907, Scheepsbediende / installateur
Woonachtig: Wesselsstraat 383, Den Haag
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 29-10-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort, Vught, Dachau
Elshout-Spoor, Bertina Sophia Theresia van den, Den Haag 24-8-1915
Woonachtig: Wesselsstraat 383, Den Haag
Verwantschap: Zij was een zuster van Cornelis Frederikus, Franciscus Emile Casper, Hendricus en Lucas Spoor en Johanna Jacoba Fonteijn-Spoor.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Elsinga, Harmen (Harm), Rauwerderhem 7-11-1902, Onderwijzer
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Elsinga-Greiner, Carolina Jacoba (Lien), Amsterdam 2-1-1903
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Elsland, Alida Cornelia van (Corrie), Zaandam 11-11-1906
Woonachtig: Verbindingstraat 11 I, Amsterdam
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk.
Elst, Arie van, Buurmalsen 20-9-1903, Machinist NS
Woonachtig: Buitenkerk 48, Bodegraven
Lid: Was voor de oorlog lid van de RSAP, mogelijk eerder of later lid van de CPN.
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Provinciale Staten.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: C.P.N Partijcongres C.P.N. (Amsterdam 1935). Kandidaat R.S.A.P. voor Provinciale Staten Zuid-Holland (1939).
Gearresteerd: <5-1944
Gevangenschap in: Amersfoort, Soest (Duitsland)
Opmerkingen: Hij werd te werk gesteld in Soest (Duitsland).
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Elst, T. van
Woonachtig: Anjelierstraat 11, Haarlem
Elting, Jan Gerrit, Groningen 11-7-1909, Typograaf
Woonachtig: Winschoterdiep 26 B, Groningen
Gearresteerd: eerste arrestatie 11-1944, vrijgekomen 12-12-1944, tweede arrestatie 16-1-1945
Gevangenschap in: Neuengamme
Overleden: omgeving Neuengamme 5-1945
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Elzinga, Sytse, Menaldumadeel 19-3-1891
Woonachtig: Houtigehage
Lid: Hij was oorspronkelijk anarchist.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Voorman anarchisten. Correspondentieadres anarchistische groep (1926).
Eman, Albert, Den Haag 24-9-1888, Politieagent
Woonachtig: Voorthuizenstraat 115, Den Haag
Godsdienst: Gereformeerde Kerken
Gearresteerd: 1-5-1943
Gevangenschap in: Oranjehotel
Emden, Anna van, Amsterdam 5-8-1900, Naaister
Woonachtig: Saffierstraat 97, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst
Gearresteerd: 11-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 3-12-1942
Opmerkingen: Ten tijde van arrestatie was zij werkneemster van het bedrijf Hollandia-Kattenburg, dat regenjassen voor onder andere de Wehrmacht produceerde. Zij was betrokken bij de illegale bedrijfscel van de CPN binnen dat bedrijf; de belangrijkste activiteit van de bedrijfscel was het verspreiden en lezen van De Waarheid.
Bij het oprollen van de Nederlandse Volksmilitie in Rotterdam door de Rotterdamse Sicherheitsdienst werd een connectie ontdekt met een groep communisten in het Amsterdamse bedrijf Hollandia-Kattenburg en vervolgens dat De Waarheid daar op vrij grote schaal verspreid werd. De chef van de Rotterdamse Sicherheitsdienst Kriminalrat Herbert Wölk gaf het door aan de centrale Sicherheitsdienst in Den Haag en die deed onder leiding van Albert Barkov een inval, pakte alle Joodse werknemers op en liet een eerder gearresteerde voormalige werkneemster de lezers van De Waarheid onder hen aanwijzen. Ook zij werd aangewezen. Verder werd een groot aantal gezinsleden van de arrestanten van huis opgehaald. De aangewezen lezers werden naar het Oranjehotel overgebracht, waar ze tijdens verhoren mishandeld werden. De overige gearresteerde werknemers en alle gezinsleden gingen rechtstreeks naar Westerbork. Bij de verhoren van de lezers werden aanwijzingen voor sabotage van de kwaliteit van de productie ontdekt. De lezers werden op 26 november ook naar Westerbork overgebracht. Bijna alle opgepakten, inclusief de opgepakte gezinsleden, werden op 30 november naar Auschwitz afgevoerd, waar bijna iedereen op respectievelijk 3 december 1942 en 28 februari 1943 vermoord werd. Slechts een paar opgepakte mensen overleefden de actie. De actie was in de eerste plaats gericht tegen de communistische Nederlandse Volksmilitie, waar overigens slechts een paar werknemers bij betrokken waren. De actie had daarnaast ook een sterk antisemitisch karakter, wat duidelijk blijkt dat ook kleine kinderen vermoord werden. De Duitse actie resulteerde in enige honderden doden.
Emens, Arie (Raffles), Amsterdam 22-4-1896, Reclame ontwerper
Woonachtig: Turfsingel 8 C, Groningen
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Reclameschilder. Verslaggever van de Communistische pers.
Gearresteerd: eerste arrestatie 7-11-1941, tweede arrestatie 31-12-1943, vrijgekomen 10-10-1944
Gevangenschap in: Vught, Amersfoort
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Emmelkamp, Warmolt Wolter, Groningen 25-6-1917, Chauffeur
Woonachtig: Molukkenstraat 3 A, Groningen
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Emmerij, Louis Johan Hendrik, Rotterdam 20-2-1900, Schrijfmachinemonteur
Woonachtig: West Pietermanstraat 22, Rotterdam
Godsdienst: Geen
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 18-10-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort, Vught, Natzweiler, Dachau
Was Nacht-und-Nebel-gevangene.
Overleden: Dachau 4-5-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij stencilde De Waarheid. In Vught gaf hij als arrestatiereden op ‘illegale Organisation’. Na bevrijding overleden aan gevolgen van gevangenschap
Emmerik, Joseph, Amsterdam 12-1-1919, Bankwerker
Woonachtig: Nieuwe Kerkstraat 19, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Levie Emmerik.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Gearresteerd: 20-8-1941
Gevangenschap in: Amersfoort, Buchenwald, Ravensbrück
Overleden: Ravensbrück 4-7-1942
Opmerkingen: Hij werd gearresteerd door de agenten van politie Jonker en Dierikx van de Amsterdamse Politie Inlichtingendienst gevestigd in het bureau Nieuwe Doelenstraat. Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘Verdacht komm. Betätig.’
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Emmerik stond ook op deze lijst ondanks dat hij al vermoord was.
Emmerik, Levie, Amsterdam 29-4-1916, Expeditieknecht
Woonachtig: Nieuwe Kerkstraat 19, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Joseph Emmerik.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Gearresteerd: 22-2-1941
Gevangenschap in: Schoorl, Buchenwald, Mauthausen
Overleden: Mauthausen 24-8-1941
Opmerkingen: Hij werd gearresteerd tijdens de razzia van 22 februari 1941 die de aanleiding voor de Februaristaking vormde.
Emmers, Petrus Franciscus, Delft 25-12-1903, Schoenmaker
Woonachtig: Dertienhuizen 10, Delft
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Vught
Verantwoordelijkheid: Hij werd door Jan Lukas Bokhove van de Delftse Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Gerardus van Baren (Antirevolutionair) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen. In 1961 verklaarde minister van Binnenlandse Zaken Toxopeus (VVD) uit het kabinet van de fascist De Quay dat Bokhove tijdens de oorlog goed was, waarmee de Nederlandse regering zijn goedkeuring hechtte aan de massamoord op communisten; massamoordenaar Bokhove kreeg een Koninklijke Onderscheiding toegekend.
Ende, Gerbrand op ’t (Henk), Valtherveen 31-1-1903
Woonachtig: Aleidisstraat 150 B, Schiedam
Verwantschap: Hij was een broer van Hendrik en Willem op ’t Ende.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Ende, Hendrik op ’t (Henk), Valtherveen 17-2-1907, Kellner
Woonachtig: Aleidisstraat 150 B, Schiedam
Verwantschap: Hij was een broer van Gerbrand en Willem op ’t Ende.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Kelner. Kandidaat gemeenteraad voor de C.P.N. (1939).
Gearresteerd: 23-7-1941, vrijgekomen 25-7-1941
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam
Opmerkingen: De Rotterdamse politie registreerde op zijn arrestantenkaart als arrestatiereden ‘verm. comm. [vermoedelijk communistische] propaganda’.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Ende, Johannes Petrus van den, Rotterdam 3-11-1914, Ankerwikkelaar
Woonachtig: Van der Veldelaan 13, Rotterdam
Godsdienst: Geen
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 6-2-1943
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Amersfoort, Vught, Natzweiler, Dachau, Allach, Dachau
Was Nacht-und-Nebel-gevangene.
Overleden: Dachau 15-5-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verleende onderdak aan Duitsche politieke vluchtelingen. Hij werd gearresteerd omdat hij lid zou zijn van de NVM. In Vught gaf hij op dat hij lid van de SDAP was en als arrestatiereden ‘Verdächtnis Versteckung Kommunist’.
Ende, Willem op ’t, Valtherveen 18-5-1905, Kellner
Woonachtig: Groote Markt 12, Schiedam
Verwantschap: Hij was een broer van Gerbrand en Hendrik op ’t Ende.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 5-12-1942
Martelmoord: Gearresteerd ten gevolge van de gruwelijke martelmoord op Herman Holstege waaraan Johannes Hubertus Veefkind van de Haagse Politie Inlichtingendienst medeplichtig was en daarmee een gevolg van de opdracht van burgemeester De Monchy van mei 1940 om de CPN opnieuw te laten infiltreren door Johannes Hubertus van Soolingen.
Gevangenschap in: Amersfoort, Buchenwald, Ravensbrück, Peenemünde
Opmerkingen: Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘Geldunterstützung für die K.P.N.’
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Op ’t Ende stond ook op deze lijst.
Endeveld, Jan Cornelis, Tilburg 14-12-1914, Schoenmaker
Woonachtig: Schuttersweg 96, Apeldoorn
Lid: Hij was aangesloten bij het Militair Contact (mil) dat onder leiding van Gerben Wagenaar stond.
Gearresteerd: 3-2-1942
Gevangenschap in: Arnhem, Oranjehotel, Amersfoort, Neuengamme, Amersfoort
Overleden: Woudenberg 16-10-1942 Gefusilleerd
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij huisvestte aan het begin van de oorlog 7 maanden lang een functionaris van de KPD, die in december 1941 in Groningen gearresteerd is en in 1942 gefusilleerd. Hij werkte in de mil samen met Anthonie Willemsem.
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Endeveld stond ook op deze lijst ondanks dat hij al vermoord was.
Endeveld-Cleton, Maria Wilhelmina, Rotterdam 7-8-1915, Filiaalhoudster
Woonachtig: Schuttersweg 96, Apeldoorn
Verwantschap: Zij was een zuster van Jan Albertus Cleton.
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk.
Engelander, Cornelis (Nelis), Amsterdam 8-7-1909, Metaalbewerker
Woonachtig: Westerstraat 189 A II, Amsterdam
Godsdienst: Rooms Katholiek
Gearresteerd: 2-7-1941
Aktion CPN: Hij werd medio juli 1941 vanuit de gevangenis naar Schoorl overgebracht en gevoegd bij de arrestanten van de Aktion CPN in verband met de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Weteringschans, Schoorl, Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Neuengamme 8-5-1942
Opmerkingen: Hij werd bij het Leidsche Bosje in Amsterdam gearresteerd, terwijl hij geen communistisch materiaal bij zich had.
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door commissaris Karel Henri Broekhoff van de Amsterdamse Politie Inlichtingendienst (‘Bureau Falsificaten’) aangewezen om vermoord te worden; burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Engelander stond ook op deze lijst ondanks dat hij al vermoord was.
Engelmoer, Johannes, Amsterdam 21-1-1926, Los werkman
Woonachtig: Joan Melchior Kemperstraat 15, Amsterdam
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 8-8-1944
Gevangenschap in: Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Neuengamme 7-3-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Engels, Gerardus Leendert, Strijen 28-10-1885, Pedagoog
Woonachtig: Lijsterbesstraat 61, Den Haag
Godsdienst: Presbyteriaans
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Opmerkingen: Tussen december 1940 en maart 1942 werkte hij mee aan verschijnen van het illegale blad De Voorbode, wat een communistisch gezind blad was dat aansluiting zocht bij het niet-communistische deel van de bevolking.
Engels-Skegg, Ellen Kathleen, Bengeo (Groot-Brittannië) 23-11-1896
Woonachtig: Lijsterbesstraat 61, Den Haag
Godsdienst: Presbyteriaans
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Engelsen, Dingeman Anton, Voorburg 18-1-1898
Gearresteerd: 1-5-1943
Gevangenschap in: Oranjehotel
Engelsman-Viskoper, Betje, Amsterdam 22-2-1902, Plakster
Woonachtig: President Brandtstraat 48 III, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst
Gearresteerd: 11-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 3-12-1942
Opmerkingen: Ten tijde van arrestatie was zij werkneemster van het bedrijf Hollandia-Kattenburg, dat regenjassen voor onder andere de Wehrmacht produceerde. Zij was betrokken bij de illegale bedrijfscel van de CPN binnen dat bedrijf; de belangrijkste activiteit van de bedrijfscel was het verspreiden en lezen van De Waarheid.
Bij het oprollen van de Nederlandse Volksmilitie in Rotterdam door de Rotterdamse Sicherheitsdienst werd een connectie ontdekt met een groep communisten in het Amsterdamse bedrijf Hollandia-Kattenburg en vervolgens dat De Waarheid daar op vrij grote schaal verspreid werd. De chef van de Rotterdamse Sicherheitsdienst Kriminalrat Herbert Wölk gaf het door aan de centrale Sicherheitsdienst in Den Haag en die deed onder leiding van Albert Barkov een inval, pakte alle Joodse werknemers op en liet een eerder gearresteerde voormalige werkneemster de lezers van De Waarheid onder hen aanwijzen. Ook zij werd aangewezen. Verder werd een groot aantal gezinsleden van de arrestanten van huis opgehaald. De aangewezen lezers werden naar het Oranjehotel overgebracht, waar ze tijdens verhoren mishandeld werden. De overige gearresteerde werknemers en alle gezinsleden gingen rechtstreeks naar Westerbork. Bij de verhoren van de lezers werden aanwijzingen voor sabotage van de kwaliteit van de productie ontdekt. De lezers werden op 26 november ook naar Westerbork overgebracht. Bijna alle opgepakten, inclusief de opgepakte gezinsleden, werden op 30 november naar Auschwitz afgevoerd, waar bijna iedereen op respectievelijk 3 december 1942 en 28 februari 1943 vermoord werd. Slechts een paar opgepakte mensen overleefden de actie. De actie was in de eerste plaats gericht tegen de communistische Nederlandse Volksmilitie, waar overigens slechts een paar werknemers bij betrokken waren. De actie had daarnaast ook een sterk antisemitisch karakter, wat duidelijk blijkt dat ook kleine kinderen vermoord werden. De Duitse actie resulteerde in enige honderden doden.
Haar partner en drie jongste kinderen werden ook meteen opgepakt, naar Westerbork overgebracht en op 3 december 1942 in Auschwitz vermoord.
Engers, Heinz, Keulen (Duitsland) 3-1-1912, Koopman
Woonachtig: Frankenstraat 120, Maastricht
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: C.P.N.Gearresteerd: 15-9-1942
Gijzeling: Zijn naam kwam voor op de Maastrichtse lijst van communistische gijzelaars, die in september 1942 gearresteerd moesten worden. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Gevangenschap in: Amersfoort
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst van de Centrale Inlichtingendienst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Engwirda, Andreas (André), Leeuwarden 16-12-1917, Kelner
Woonachtig: Bergstraat 16, Maastricht
Spanje: Was tijdens de burgeroorlog als vrijwilliger in Spanje.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Kelner. Wil een eigen communistische jeugdbond stichten (1938). Was in Spanje luitenant in de Internationale Brigade.
Gearresteerd: eerste arrestatie 2-1941, vrijgekomen 7-1941, tweede arrestatie 13-1-1942, vrijgekomen 2-1942
Gevangenschap in: Maastricht, Arnhem, Sachsenhausen
Gijzeling: Zijn naam kwam voor op de Maastrichtse lijst van communistische gijzelaars, die in september 1942 gearresteerd moesten worden. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Overleden: Joegoslavië 1944 / 1945
Opmerkingen: Hij was stateloos. Hij werd in 1942 vrijgelaten nadat hij inging op het aanbod als V-Mann te gaan werken; het is onduidelijk of hij mensen verraden heeft (omdat hij later naar Sachsenhausen werd gestuurd, kan geconcludeerd worden dat hij niet of onvoldoende aan de Duitse eisen voldeed). In ieder geval meldde hij zijn kameraden dat hij voor de schijn voor de Sicherheitsdienst werkte, zodat zijn kameraden in ieder geval voor hem gewaarschuwd waren. Hij werd voor de Arbeitseinsatz naar de organisatie Todt in Joegoslavië uitgezonden, heeft zich vermoedelijk bij de partizanen van Tito aangesloten en is daar gesneuveld. Hij heeft als ‘vermist’ te boek gestaan.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Ensbergen, Hendrik Pieter van (Henk), Rotterdam 20-12-1896, Leraar nijverheidsonderwijs
Woonachtig: Putschelaan 36 A, Rotterdam
Godsdienst: Geen
Verwantschap: Hij was een broer van Elisabeth Willempje Schäeffer-Van Ensbergen.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Ent, Hendrik Adriaan van der, Rotterdam 3-12-1874, Kok
Woonachtig: Rochussenstraat 253 A, Rotterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Leendert van der Ent.
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 11-2-1942, vrijgekomen 9-7-1944
Martelmoord: Gearresteerd ten gevolge van de gruwelijke martelmoord op Herman Holstege waaraan Johannes Hubertus Veefkind van de Haagse Politie Inlichtingendienst medeplichtig was en daarmee een gevolg van de opdracht van burgemeester De Monchy van mei 1940 om de CPN opnieuw te laten infiltreren door Johannes Hubertus van Soolingen.
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort, Sint-Michielsgestel, Neuengamme, Vught, Sint-Michielsgestel,
Opmerkingen: Hij vluchtte op 9-7-1944 uit het buitenkommando Den Haag van Vught.
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze opdracht hebben gegeven dat de Politie Inlichtingendiensten tijdens de bezetting voor de bezetter moesten blijven door werken; burgemeester De Monchy (Liberaal) is medeverantwoordelijk omdat hij op 15 mei 1940 opdracht aan de Haagse Politie Inlichtingendienst gaf om voor de bezetter communisten te blijven opsporen; het latere hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst is medeverantwoordelijk omdat hij in nauwe samenwerking met de Sicherheitsdienst leiding gaf aan de opsporing van communisten.
Ent, Leendert van der, Rotterdam 17-3-1883, Terreinchef
Woonachtig: Rochussenstraat 395 B, Rotterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Hendrik Adriaan van der Ent.
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 11-2-1942
Martelmoord: Gearresteerd ten gevolge van de gruwelijke martelmoord op Herman Holstege waaraan Johannes Hubertus Veefkind van de Haagse Politie Inlichtingendienst medeplichtig was en daarmee een gevolg van de opdracht van burgemeester De Monchy van mei 1940 om de CPN opnieuw te laten infiltreren door Johannes Hubertus van Soolingen.
Gevangenschap in: Oranjehotel
Eppinga, Binne, Opsterland 8-9-1899, Stukadoor
Woonachtig: Omval 3, Alkmaar
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Kandidaat gemeenteraad voor de C.P.N. (1935).
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Eriks, Albert, Oosterzee 13-7-1906, Radiotechnicus
Woonachtig: 1e Barendrechtscheweg 138, Barendrecht
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 13-4-1944
Gevangenschap in: Den Bosch, Haagsche Veer Rotterdam, Vught, Buchenwald, Langenstein
Overleden: Langenstein 14-3-1945
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Eriks-Van der Meulen, Tjitske Johanna, Amsterdam 15-10-1907
Woonachtig: 1e Barendrechtscheweg 138, Barendrecht
Gearresteerd: 27-11-1943, vrijgelaten 21-7-1944
Gevangenschap in: Vught
Opmerkingen: Zij werd gearresteerd vanwege ‘jodenbegunstiging’.
Ernst, Geertruida Carolina, Rotterdam 22-2-1902
Woonachtig: Stadhoudersweg 102 C, Rotterdam
Verwantschap: Zij was een zuster van Josina Martina Geertruida Ernst.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 26-8-1943, vrijgekomen 12-10-1943
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam
Opmerkingen: Zij werd gearresteerd vanwege een overtreding van een verordening van de Rijks Commissaris.
Ernst, Josina Martina Geertruida, Rotterdam 3-4-1897
Woonachtig: Stadhoudersplein 18 A, Rotterdam
Verwantschap: Zij was een zuster van Geertruida Carolina Ernst.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 2-12-1943
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Oranjehotel, Ravensbrück
Es, Albertus Eliza, Rotterdam 26-8-1913, Slager
Woonachtig: Wolstraat 5 B, Rotterdam
Verwantschap: Hij was een zoon van Willem van Es en een broer van Willem van Es.
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 29-10-1942, vrijgekomen 3-11-1942
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam
Es, Arie van, Den Haag 17-11-1881, Stratenmaker
Woonachtig: De Heemstraat 56, Den Haag
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 1941,vrijgelaten 1941
Infiltratie: Gearresteerd ten gevolge van de sinds 1923 voor de Haagse Politie Inlichtingendienst werkende infiltrant Johannes Hubertus van Soolingen, die door burgemeester De Monchy in mei 1940 opnieuw de CPN werd ingestuurd.
Gevangenschap in: Oranjehotel
Es, Johannes van, Amsterdam 16-8-1902, Chauffeur
Woonachtig: Latherusstraat 63, Amsterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 5-6-1941
Aktion CPN: Hij werd medio juli 1941 vanuit de gevangenis naar Schoorl overgebracht en gevoegd bij de arrestanten van de Aktion CPN in verband met de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Weteringschans, Schoorl, Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Neuengamme 15-1-1942
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Van Es stond ook op deze lijst ondanks dat hij al vermoord was.
Es, Johannes Christiaan van, Dordrecht 18-9-1896, Bankbeambte
Woonachtig: Jacob van Lennepkade 50 I, Amsterdam
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij deed gedurende een groot deel van de oorlog administratief werk voor het Solidariteitsfonds. Hij is op 29-6-1945 in Amsterdam aan een hartverlamming overleden zonder gearresteerd te zijn geweest; de voordracht voor het Eereboek is dus onterecht.
Es, Marinus van, Rotterdam 28-4-1920, Chauffeur
Woonachtig: Vredehofstraat 20, Rotterdam
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 27-10-1942
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Oranjehotel
Es, Willem van, Rotterdam 23-9-1878, Pakjesdrager
Woonachtig: Wolstraat 5 B, Rotterdam
Verwantschap: Hij was de vader van Albertus Eliza en Willem van Es.
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 29-10-1942, vrijgekomen 3-11-1942
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam
Es, Willem van, Rotterdam 25-4-1906, Huisschilder
Woonachtig: Wolstraat 5 B, Rotterdam
Verwantschap: Hij was een zoon van Willem van Es en een broer van Albertus Eliza van Es.
Godsdienst: Geen
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Huisschilder. Bestuur afdeling V.V.S.U. (1939).
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Haaren, Vught, Sachsenhausen, Neuengamme, Sandbostel
Overleden: Sandbostel 24-4-1945
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Rotterdamse Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden.
Esch, Adrianus van (Janus), Vught 31-10-1900, Stukadoor
Woonachtig: Van Mierisstraat 70, Tilburg
Spanje: Was tijdens de burgeroorlog als vrijwilliger in Spanje.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Stukadoor. Secretaris afdeling C.P.N. (1936). Was in Spanje.
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Wolvenhoek ’s-Hertogenbosch, Schoorl, Amersfoort
Opmerkingen: Hij was stateloos. Hij is uit Amersfoort ontsnapt.
De verzetsman Van Esch, die tijdens de oorlog zijn leven voor Nederland waagde, kreeg pas in 1948 zijn Nederlanderschap terug van partijen als ARP, KVP en VVD, waarvan de voorgangers tijdens de oorlog op grote schaal met de Duitsers gecollaboreerd hadden en daarmee medeplichtig waren aan de massamoord op veel verzetsmensen.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Tilburgse Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Jan van de Mortel (Katholiek) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen en de Duitse opdracht om mensen aan te wijzen in juni 1941 doorspeelde.
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Van Esch stond ook op deze lijst.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Escher, Rudolf George, Amsterdam 8-1-1912, Componist
Woonachtig: Dorpsstraat 15, Oegstgeest
Verwantschap: Hij was een halbroer van de bekende graficus Maurits Cornelis Escher.
Lid: Was betrokken bij De Vrije Katheder.
Opmerkingen: Zijn adres was postadres voor Van Gilse. Hij was koerier voor Van Gilse.
Eschweiler, Ferdinand (Freek), Amsterdam 9-8-1922, Student
Woonachtig: Transvaalstraat 106 B, Amsterdam
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Opmerkingen: Hij studeerde economie en psychologie aan de Universiteit van Amsterdam; in 1943 weigerde hij de loyaliteteitsverklaring te tekenen, waardoor hij zijn studie moest staken. Hij is op 5-2-1946 in Amsterdam overleden; de voordracht voor het Eereboek is onterecht, omdat hij nooit gevangen heeft gezeten.
Eshuis, Johannes, Gasselte 10-10-1916, Typograaf
Woonachtig: Stationsweg 49, Gasselternijveen
Gearresteerd: 19-12-1944
Gevangenschap in: Groningen, Neuengamme
Overleden: Cap Arcona 3-5-1945
Eskens, Johan Gerard, Amsterdam 4-11-1924, Kantoorbediende
Woonachtig: Da Costakade 212 IV, Amsterdam
Lid: Hij was lid van de Raad van Verzet.
Gearresteerd: 24-2-1945
Gevangenschap in: Weteringschans
Overleden: Amsterdam 12-3-1945 Gefusilleerd
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: In het begin van de oorlog behoorde hij tot de verzetsgroep Groep 2000. Hij plakte pamfletten aan op schuttingen en huizen. Hij dook in 1943 in Middelie onder om uitzending nar Duitsland voor de Arbeitseinsatz te ontlopen. Hij luisterde in Middelie buitenlandse radioberichten af, typte en verspreidde die. Hij verspreidde De Waarheid. Hij zamelde geld in voor het Solidariteitsfonds. Hij pleegde in het kader van de Raad van Verzet overvallen.
Esko, Wouter (Wout), Zeist 17-5-1902, Polijster
Woonachtig: Dotterstraat 7, Hilversum
Essen, Cornelis van, Rotterdam 28-6-1894, Stukadoor
Woonachtig: Pupillenstraat 112, Rotterdam
Lid: Was voor de oorlog lid van de RSAP, mogelijk eerder of later lid van de CPN.
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Provinciale Staten.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Schilder. Kandidaat R.S.A.P. voor gemeenteraad en Provinciale Staten (1939).
Gearresteerd: 24-9-1942, vrijgekomen 18-8-1943
Gijzeling: Gearresteerd doordat zijn naam stond vermeld op de Rotterdamse lijst van communistische gijzelaars die in september 1942 gearresteerd moesten worden. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Gevangenschap in: Amersfoort, Vught
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst van de Centrale Inlichtingendienst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Essen, Siena van, Meppel 22-12-1892
Woonachtig: Meppel
Opmerkingen: Zij was betrokken bij de hulpverlening aan bemanningsleden van boven Nederland neergeschoten geallieerde vliegtuigen.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk.
Est, Adrianus van, ’s-Gravendeel 11-7-1889, Nachtwaker
Woonachtig: Pieter de Hoochstraat 49, Rotterdam
Verwantschap: Hij was de vader van Teunis van Est.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Est, Teunis van (Van Eerden), Rotterdam 19-7-1913, Kantoorbediende
Woonachtig: Betje Wolffstraat 60, Rotterdam
Verwantschap: Hij was een zoon van Adrianus van Est.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Kantoorbediende. Penningmeester sectie N.R.H. (1937).
Gearresteerd: 18-10-1942
Overleden: Rotterdam 18-10-1942
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij is bij arrestatie doodgeschoten toen de Sicherheitsdienst het gebouw Geloof en Vrijheid aan de Eerste Pijnackerstraat 102-106 in Rotterdam binnenviel.
Estejé, Hendrik Cornelis (Henk), Amsterdam 8-3-1900, Stukadoor
Woonachtig: Boeroestraat 7 I, Amsterdam
Gearresteerd: 26-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gijzeling: Zijn naam stond vermeld op de Amsterdamse lijst van communistische gijzelaars die in september 1942 gearresteerd moesten worden, ondanks dat hij al eerder gearresteerd was. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Sint-Michielsgestel, Vught, Sachsenhausen, Neuengamme, Ludwigslust
Overleden: Ludwigslust 3-5-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij was voor de oorlog agent van het (communistische) Volksdagblad. Hij verspreidde De Waarheid. Hij is overleden tijdens transport uit Wöbbelin
Verantwoordelijkheid: Hij werd door commissaris Karel Henri Broekhoff van de Amsterdamse Politie Inlichtingendienst (‘Bureau Falsificaten’) aangewezen om vermoord te worden; burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Estejé-Van Oosten, Maria Hermina, Amsterdam 21-6-1904
Woonachtig: Boeroestraat 7 I, Amsterdam
Estoppeij, Frits Willem, Den Haag 2-10-1901, Schilder
Woonachtig: Korte Koediefstraat 2 E, Den Haag
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 1945
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Cap Arcona 3-5-1945
Opmerkingen: In 1941 en 1942 heeft hij voor de firma Merck in Darmstadt gewerkt. Hij werd gearresteerd omdat hij tijdens de hongerwinter in een restaurant zijn genuttigde maaltijd niet kon betalen.
Etienne, Johannes Cornelis (Jan), Delft 23-4-1919
Woonachtig: Lombokstraat 22, Delft
Gearresteerd: 16-6-1942
Infiltratie: Gearresteerd ten gevolge van de infiltratie in de CPN door Johannes Hubertus van Soolingen in opdracht van burgemeester De Monchy: in een rapport schreef Johannes Hubertus Veefkind van de Haagse Politie Inlichtingendienst dat Van Soolingen gemeld had dat na het oprollen in 1941 de Haagse CPN in 1942 ‘domicilie’ had in Delft.
Gevangenschap in: Oranjehotel
Etten, Adrianus, Roosendaal en Nispen 11-10-1878, Grondwerker
Woonachtig: Jacob van Lennepstraat 272 III, Amsterdam
Lid: Was voor of tijdens de oorlog bij de sabotage- en spionagegroep Wollweber aangesloten.
Etten-Smit, Hendrika (Van Rijk), Amsterdam 8-4-1906
Woonachtig: Jacob van Lennepstraat 272 III, Amsterdam
Lid: Was voor of tijdens de oorlog bij de sabotage- en spionagegroep Wollweber aangesloten.
Opmerkingen: Zij codeerde en decodeerde voor de groep Wollweber berichten naar Moskou.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk.
Etten, Frederikus Franciscus van (Frans), Hof van Delft 14-4-1896, Gistwerker
Woonachtig: Dijkshoornscheweg 77E, Schipluiden
Verwantschap: Zijn broer Petrus Nicolaas is in de Spaanse burgeroorlog gesneuveld.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Communist. Secretaris lokale afdeling I.R.H. (1932).
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Haaren, Vught, Sachsenhausen, Neuengamme, Dachau, Sachsenhausen, Mauthausen
Overleden: Mauthausen 27-2-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij maakte voor de oorlog deel uit van de Centrale Raad van de Internationale Roode Hulp. Hij stond op een lijst van 19 ‘kommunistische Funktionäre’ die in de Haagse regio op 25 juni 1941 gearresteerd moesten worden.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Politie Inlichtingendienst van Schipluiden aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Dominique van Gent was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Etten, Job van, Rotterdam 21-9-1909, Los werkman
Woonachtig: Wolstraat 48 A, Rotterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Pieter Cornelis en Theodorus van Etten.
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 10-12-1942, vrijgekomen 20-1-1943
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam
Opmerkingen: Op 23-4-45 in Rotterdam overleden, oorzaak onbekend.
Etten, Pieter Cornelis van, Rotterdam 1-1-1908, Metselaar
Woonachtig: 2e Wandeloorddwarsstraat 8 B, Rotterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Job en Theodorus van Etten.
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 19-10-1942
Gevangenschap in: Amersfoort, Vught, Amersfoort, Buchenwald
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Opmerkingen: Hij kreeg de doodstraf, maar die werd opgeschort. Hij werd in Duitsland te werk gesteld. Hij werd op 15 maart 1945 door de Gestapo in Leipzig in Buchenwald afgeleverd.
Etten-Elscot, Pieternella Cornelia van, Rotterdam 19-9-1907
Woonachtig: 2e Wandeloorddwarsstraat 8 B, Rotterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 10-12-1942
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Riga
Opmerkingen: Na haar arrestatie bleef haar 13-jarige zoon onverzorgd achter, die werd bij de kinderpolitie onder gebracht.
Etten, Theodorus van, Hillegersberg 12-7-1903, Opperman
Woonachtig: Bloklandstraat 75 A, Rotterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Job en Pieter Cornelis van Etten.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 10-12-1942, vrijgekomen 20-1-1943
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam
Euwe, Hendrik Evert, Amsterdam 20-8-1900, Assistent directie Belastingen
Woonachtig: Landbouwstraat 60 boven, Amsterdam
Opmerkingen: Hij verrichtte werkzaamheden voor De Waarheid.
Everdingen, Maria Johanna, De Bilt 22-12-1913, Beeldhouwster
Woonachtig: Regentesschelaan 19, Amersfoort
Verwantschap: Zij was een zuster van Geertruida Maria Gilse-Van Everdingen. Zij huwde na de oorlog met Kurt Baruch.
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 12-11-1942, vrijgelaten 15-5-1943
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort, Weteringschans, Vught
Opmerkingen: Zij volgde een opleiding aan de kunstacademie in Wenen, maar keerde naar Nederland terug toen Hitler Oostenrijk binnenviel. Na de oorlog werd ze een bekend beeldhouwster.
Evers, Conrad Johannes, Speldorff (Duitsland) 24-6-1899, Timmerman
Woonachtig: Rijnstraat 229, Amsterdam
Godsdienst: Duits Evangelisch
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Communist. Spreker.
Gearresteerd: 5-4-1944
Gevangenschap in: Amersfoort, Neuengamme, Buchenwald
Opmerkingen: In Amersfoort stond als arrestatiereden vermeld ‘G.S.A. Oplichting’.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Evers, Pieter, Rotterdam 24-10-1903, Ambtenaar
Woonachtig: Bergschelaan 329, Rotterdam
Godsdienst: Rooms Katholiek
Spanje: Was tijdens de burgeroorlog als vrijwilliger in Spanje.
Gearresteerd: 6-4-1944
Gevangenschap in: Dachau
Overleden: Dachau 24-3-1945
Evers, Willem (Wim), Amsterdam 30-4-1912, Bankbediende
Woonachtig: Gibraltarstraat 77 III, Amsterdam
Opmerkingen: Hij stencilde De Waarheid.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Ewijk, Gerritje Everdina van, Deventer 13-2-1904, Verpleegster
Woonachtig: Mathenesserdijk 102 B, Rotterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 17-3-1943, vrijgekomen 27-4-1943
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam
Opmerkingen: Zij woonde enige jaren bij Simon van der Starre in en verhuisde met hem mee naar andere adressen. Zij werd gearresteerd vanwege ‘verbergen jodenkind’.
Ewijk, Johannes Bertus van, Deventer 18-7-1896, Reiziger
Woonachtig: Burgemeester Van Hoëvelstraat 20, Deventer
Verwantschap: Hij was een broer van Wilhelmus van Ewijk.
Spanje: Was tijdens de burgeroorlog als vrijwilliger in Spanje.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Reiziger. C.P.N. Waarschijnlijk in Spaanse dienst geweest (wat hij ontkent).Gijzeling: Zijn naam stond vermeld op de Arnhemse lijst van communistische gijzelaars die in september 1942 gearresteerd moesten worden. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Ewijk, Wilhelmus van (William), Deventer 28-4-1900, Loodgieter
Woonachtig: Diepenveenscheweg 197, Deventer
Verwantschap: Hij was een broer van Johannes Bertus van Ewijk.
Gearresteerd: <2-1942
Gevangenschap in: Arnhem, Oranjehotel, Amersfoort
Gijzeling: Zijn naam stond vermeld op de Arnhemse lijst van communistische gijzelaars die in september 1942 gearresteerd moesten worden. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Overleden: Woudenberg 16-10-1942 Gefusilleerd
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Exter, Robert Piet van, Shanghai (China) 2-9-1922
Woonachtig: Laanweg 20 I, Amsterdam
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Exter, Willem van (Wim), Rotterdam 3-10-1906, Smid
Woonachtig: Leiduinstraat 23, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Anna Maria Elisabeth van der Woude-Van Exter.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Smid. Spreker tijdens 1-mei viering voor de Communistische Jeugdbond de Zaaier. 1e Secretaris R.V.O. Rotterdam (1932). Spreker op vergadering R.V.O. Spreekt ook bij N.R.H. Agitpropcommissaris N.R.H. Lid partijbestuur C.P.H. (1930, 1936 tot 1938). Redacteur De Jonge Arbeider. Partijbestuur C.P.N. Redactie De Tribune. Organisatie-secretaris-instructeur N.R.H. Spreekt voor N.R.H. (Amsterdam 1937). De Zaaier. Spreker op 1 Meiviering C.P.H.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Ezerman, Els, Amsterdam 26-4-1924
Woonachtig: Grensstraat 49 boven, Amsterdam
Verwantschap: Zij was een dochter van Laurens Ezerman. Na de oorlog huwde zij met Marcus Bakker, die later fractieleider van de CPN in de Tweede Kamer werd.
Ezerman, Laurens, Rotterdam 11-2-1892, Toneelspeler
Woonachtig: Grensstraat 49 boven, Amsterdam
Verwantschap: Hij was de vader van Els Ezerman.
Opmerkingen: Maatje Ossenkoppele-Harthoorn bezorgde De Waarheid bij hem.
Faber, Dirk, Leeuwarden 12-8-1899, Timmerman
Woonachtig: Peterseliestraat 18, Leeuwarden
Gearresteerd: 13-3-1941
Gevangenschap in: Leeuwarden, Groningen, Leeuwarden, Amersfoort, Haaren, Vught, Sachsenhausen
Overleden: Sachsenhausen 2-3-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij stencilde en verspreidde het Het Noorderlicht en De Waarheid.
Faber, Gerben, Wijnaldum 1-1-1883, Grondwerker
Woonachtig: Woonwagenkamp Rimburgerweg, Brunssum
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: C.P.N. Int contributie C.P.N. afdeling Heerlen.
Gearresteerd: 28-2-1941, vrijgelaten 5-5-1941
Opmerkingen: Hij werd op initiatief van de politie gearresteerd vanwege vooroorlogs lidmaatschap CPN (een misdrijf van de politie, immers je mag volgens Nederlands recht niet gearresteerd worden voor iets dat gepleegd werd voordat het strafbaar wordt gesteld).
Faber-Zuidema, Martha Trijntje, Leeuwarden 18-8-1902
Woonachtig: Peterseliestraat 18, Leeuwarden
Faber, Hessel, Amsterdam 12-5-1921, Hulpbeambte NZHM tramwegmaatschappij
Woonachtig: Van Hallstraat 93 II, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Pietje Faber.
Gearresteerd: 17-2-1944
Gevangenschap in: Weteringschans
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Faber, Pietje (Nelly), Amsterdam 5-3-1915, Inpakster
Woonachtig: Van Hallstraat 93 II, Amsterdam
Verwantschap: Zij was een zuster van Hessel Faber.
Gearresteerd: <8-1943
Gevangenschap in: Vught, Ravensbrück
Opmerkingen: Zij werd in april 1945 door het Zweedse Rode Kruis vanuit Ravensbrück door het oorlogsgebied in Duitsland via Denemarken naar Malmö in Zweden geëvacueerd.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk.
Faima, Raden Slamet, Kareng Anjer (Nederlandsch Oost Indië) 3-9-1909, Kok
Woonachtig: Van Eeghenlaan 4, Amsterdam
Opmerkingen: Hij was lid van Perhimpoenan Indonesia. Hij verspreidde De Waarheid. Hij hield zich bezig met het laten onderduiken van Joden, het verzorgen van mensen op onderduikadressen en het vervalsen van persoonsbewijzen. Irawan Soejono zat bij hem ondergedoken.
Falkenberg, Otto Rudolf, Lodz (Polen) 23-3-1902, Ingenieur
Woonachtig: Amstel 228 I, Amsterdam
Lid: Was voor of tijdens de oorlog bij de sabotage- en spionagegroep Wollweber aangesloten.
Gearresteerd: 25-5-1940
Gevangenschap in: Leipzig, Sachsenhausen
Opmerkingen: Hij had de Duitse nationaliteit. Hij vluchtte in 1933 samen met zijn Nederlandse vrouw naar Nederland. Hij is na de oorlog naar de DDR verhuisd. Voor de oorlog werden veel gevluchte Duitse communisten op Vlieland in een interneringskamp gevangen gehouden. De Duitse inval bracht hen in levensgevaar, desondanks liet de Nederlandse regering ze niet vrij. Op 25 mei 1940 deporteerde Duitse bezetter ze naar Duitsland, waar de meesten vermoord zijn.
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) en de Rotterdamse burgemeester Pieter Droogleever Fortuyn (Liberaal) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze een samenwerking met de Gestapo in Hamburg waren aangegaan, waarbij de beruchte landverrader Anton van der Waals al in 1937 voor de Rotterdamse Politie Inlichtingendienst actief was; Christoffel Bennekers van de Rotterdamse Politie Inlichtingendienst was medeverantwoordelijk omdat hij leiding gaf aan Anton van der Waals en de namen van de groep Wollweber in opdracht van de minister van Justitie in 1937 aan de Gestapo in Hamburg leverde.
Zijn arrestatie was een gevolg van de opdracht van Gerbrandy om op 3 mei 1940 drie communisten, waarbij Adriaan Feij, te arresteren. De drie werden met terugtrekkende Nederlandse troepen naar Noord-Frankrijk meegevoerd en vervolgens aan de Duitsers overgeleverd. Uit angst voor martelingen verraadde Feij veel leden van de groep Wollweber, waarvan veel leden overigens al sinds 1937 aan de Gestapo bekend waren.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Falkenberg-Liefrinck, Ida (Liv), Arnhem 22-7-1901, Meubelontwerpster
Woonachtig: Amstel 228 I, Amsterdam
Lid: Was voor of tijdens de oorlog bij de sabotage- en spionagegroep Wollweber aangesloten.
Opmerkingen: Door haar huwelijk verloor ze de Nederlandse nationaliteit en verkreeg de Duitse. Zij moest in 1933 uit Duitsland vluchten.
Fallentin, Willem Eduard Theodorus, Amsterdam 18-10-1884, Loodgieter
Woonachtig: Rijnstraat 203, Amsterdam
Gearresteerd 5-1942
Opmerkingen: Hij stond terecht voor het Obergericht in Utrecht vanwege het verspreiden van communistische lectuur.
Fambach, Gerard, Sloten 22-4-1912, Rijwielhersteller
Woonachtig: 3e Schinkelstraat III, Amsterdam
Gearresteerd: 13-10-1944
Gevangenschap in: Weteringschans
Overleden: Haarlem 26-10-1944 Gefusilleerd
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Favier, Arie Lambertus, Rotterdam 30-4-1915, Kapper
Woonachtig: Rusland 18 III, Amsterdam
Spanje: Was tijdens de burgeroorlog als vrijwilliger in Spanje.
Opmerkingen: Hij was stateloos. Hij dook in 1941 onder. Hij fungeerde als koerier en distribueerde bonnen voor onderduikers.
De verzetsman Favier, die tijdens de oorlog zijn leven voor Nederland waagde, kreeg pas in 1947 zijn Nederlanderschap terug van partijen als ARP, KVP en VVD, waarvan de voorgangers tijdens de oorlog op grote schaal met de Duitsers gecollaboreerd hadden en daarmee medeplichtig waren aan de massamoord op veel verzetsmensen.
Fehling, Louis, Den Haag 14-10-1899, Kassier
Woonachtig: Zeekant 24A, Den Haag
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: V.V.S.U afdeling Scheveningen (verduisterde contributiegelden). Initiatiefnemer anti-fascistische bijeenkomst.
Gearresteerd: 1941,vrijgelaten 1941
Infiltratie: Gearresteerd ten gevolge van de sinds 1923 voor de Haagse Politie Inlichtingendienst werkende infiltrant Johannes Hubertus van Soolingen, die door burgemeester De Monchy in mei 1940 opnieuw de CPN werd ingestuurd.
Gevangenschap in: Oranjehotel
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Feij, Adriaan Johannes, Vlissingen 5-4-1895, Los werkman
Woonachtig: Beverstraat 85, Rotterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lid: Was voor of tijdens de oorlog bij de sabotage- en spionagegroep Wollweber aangesloten.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Los werkman. Communist. Spreker. Zou bij scheepssabotagegroep J.R. Schaap horen. In België werd springstofpoeder op hem aangetroffen bij aanhouding (1937). Lid C.P.H. afdeling Rotterdam (1932).
Gearresteerd: 3-5-1940, vrijgekomen 8-1940
Gearresteerd in opdracht van de Nederlandse regering, die tegenstanders van Hitler vanwege de dreigende Duitse inval liet arresteren.
Gevangenschap in: Fuhlsbüttel
Opmerkingen: Hij was voor de oorlog lid van de scheepssabotagegroep. Als gevolg van de infiltratie in 1937 in de CPN door Anton van der Waals werd zijn naam in opdracht van minister van Justitie Goseling en de Rotterdamse burgemeester Pieter Droogleever Fortuyn eind 1937 aan de Gestapo in Hamburg doorgegeven. Nadat de Nederlandse regering hem in Calais aan de Duitsers overhandigde met het oogmerk hem te laten vermoorden, liep hij uit angst voor martelingen en zijn leven over naar de Duitsers en verraadde een groot aantal leden van de groep Wollweber. Hij werd uit Fuhlsbüttel vrijgelaten. Hij werd na de oorlog vanwege het verraden van de leden van de scheepssabotagegroep tot 18 jaar gevangenisstraf veroordeeld, maar de hoofdverantwoordelijke van de massamoord de vooroorlogse minister van Justitie en minister-president tijdens de oorlog Pieter Sjoerds Gerbrandy (ARP) werd niet vervolgd.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Fein, Antonius Leonardus Marie, Den Haag 29-7-1915, Handelaar in automaten
Woonachtig: Gedempte Gracht 9, Den Haag
Godsdienst: Rooms Katholiek
Gearresteerd: 7-7-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel
Opmerkingen: Woonde in hetzelfde pand als de families Joodse Velleman en Koopman, die ook in het verzet zaten. De leden van de families Velleman en Koopman werden afgevoerd en o.a. in Auschwitz vermoord, maar Fein werd na een aantal dagen vrijgelaten.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Feith, Rhijnvis Jonkheer, Utrecht 21-7-1909, Zenuwarts
Woonachtig: Stationsweg 4, Den Haag
Verwantschap: Tijdens de oorlog woonde Louise van Bruggen bij hem en hij huwde na de oorlog met haar.
Godsdienst: Geen
Lid: Was lid van de sabotage- en liquidatiegroep CS6 (Corellistraat 6).
Opmerkingen: Hij was als zenuwarts collega van Gerrit Kastein. Hij was al voor de oorlog met Gerrit Kastein en Maarten van Gilse betrokken bij de steunverlening aan Spanje in het kader van de Internationale Roode Hulp. Tijdens de oorlog verleende hij financiële hulp aan Marianne Brandes-Brilleslijper toen haar echtgenoot plotseling moest onderduiken. Zijn huis met praktijk werd gebruikt door verschillende leden van het communistisch verzet als aanloopadres om boodschappen en materialen (wapens) over te brengen. Op deze manier was hij ook betrokken bij CS6. Ook liet hij mensen bij zich onderduiken, zoals Nico Olivier. Gerrit Kastein bracht zijn laatste nacht bij Feith door.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Fekkes, F.
Woonachtig: Burgemeester ’s Jacoblaan 6, Bussum
Fekkes, Fekke, Amsterdam 16-8-1890, Corrector Algemeen Handelsblad
Woonachtig: Helmersstraat 169, Amsterdam
Fekkes-Van der Form, Catharina, Leeuwarden 4-11-1894
Woonachtig: Helmersstraat 169, Amsterdam
Gearresteerd: 8-3-1945
Gevangenschap in: Leeuwarden, Groningen
Fekkes, Herman Hendrik, Amsterdam 3-3-1906
Woonachtig: J. ter Gouwweg 85, Naarden
Verwantschap: Hij was een broer van Jan Fekkes.
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Opmerkingen: Hij gaf het communistisch georiënteerde blad Het Compas uit.
Fekkes, Jan, Amsterdam 8-4-1909, Boomkweker
Woonachtig: Burgemeester ’s Jacoblaan 1, Bussum
Verwantschap: Hij was een broer van Herman Hendrik Fekkes.
Felius, Christiaan Bastiaan, ’s-Gravenpolder 24-11-1893, Drogist
Woonachtig: Agamemnonstraat 1, Amsterdam
Opmerkingen: Hij beheerde een drogisterij aan de Stadionweg 173, die functioneerde als afleveringsadres voor stapeltjes kaderkranten van De Waarheid (kranten die als hoofdtekst golden voor de lokaal grotendeels overgetypte en gestencilde edities van De Waarheid) die door Cornelis Aarnouts werden afgehaald.
Felix, Cornelis, Den Haag 4-4-1902, Monteur
Woonachtig: Zuid Oost Buitensingel 196, Den Haag
Verwantschap: Hij was een broer van Johannes Cornelis Felix.
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 26-3-1942, vrijgekomen 11-4-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel
Opmerkingen: Hij liet in zijn woning de illegale werker Jan Cornelis Bos onderduiken; ze werden samen gearresteerd. In het Oranjehotel sloeg Sicherheitsdienstman Otto Lange hem tanden en kiezen uit het gezicht en een trommelvlies kapot zodat hij aan dat oor blijvend doof was.
Felix, Johannes Cornelis, Den Haag 28-4-1899, Koopman
Woonachtig: Drebbelstraat 23, Den Haag
Verwantschap: Hij was een broer van Cornelis Felix.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 30-10-1943
Gevangenschap in: Vught, Dachau, Natzweiler, Dachau, Allach
Was Nacht-und-Nebel-gevangene.
Overleden: Dachau 12-5-1945
Opmerkingen: In Vught gaf hij als arrestatiereden op ‘Zugehörigkerit C.P.N.’
Feller, Johann August, Viersen (Duitsland) 27-2-1885, Meubelmaker
Woonachtig: Houtrijkstraat 136 I achter, Amsterdam
Opmerkingen: Hij had de Duitse nationaliteit.
Feller-Heuser, Katharina, Mühldorf (Duitsland) 14-5-1888
Woonachtig: Houtrijkstraat 136 I achter, Amsterdam
Opmerkingen: Zij had de Duitse nationaliteit.
Fels, Cornelia (Corrie), Amsterdam 12-11-1921
Woonachtig: Bergenvaarderstraat 25, Nieuwer Amstel / Zwanenburg
Verwantschap: Zij was een zuster van Cornelis Fels.
Opmerkingen: Zij verleende hulp aan onderduikers. Zij nam het echtpaar Markus en Malka Freibrun als onderduikers in huis. Zij typte de stencils voor De Waarheid.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk.
Fels, Cornelis (Cor), Amsterdam 26-12-1907, Elektrotechnicus
Woonachtig: Spoorbaanstraat 35 II rechts, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Cornelia Fels. Hij scheidde in 1938 van Hendrikje Maria Oosterhek. Hij huwde op 9 oktober 1940 met Hanna Jacoba Averink en scheidde in 1946 van haar. Hij huwde daarna de oorlog met Channah Sarah (Anna) Polak-Kupferschmied.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Elektricien. Lid hoofdbestuur C.J.B. Oud-bestuurslid V.C.O.O. Propagandist centrale commissie jeugdverenigingen (1938). Voorzitter N.J.F.-congres oktober 1938, waarop hijzelf tot secretaris wordt benoemd (nog in functie in 1939).
Gearresteerd: 1943
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Vught, Sachsenhausen, Buchenwald
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Opmerkingen: Hij wist op 25-6-1941 tijdig te vluchten om aan arrestatie te ontkomen, maar zijn vermelding om in 1941 gearresteerd te worden bezorgde hem na zijn arrestatie in 1943 een zwaarder lot.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Politie Inlichtingendienst van Leeuwarden aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Van Beyma was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Fels-Averink, Hanna Jacoba (Klein, Bakker, Annie Toerink, Annie), Enschede 28-5-1913
Woonachtig: Spoorbaanstraat 35 II rechts, Amsterdam
Verwantschap: Zij huwde op 9 oktober 1940 met Cornelis Fels en scheidde in 1946 van hem. Zij huwde vervolgens met Eduard van Ommeren.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Communistische Jeugdbond. Schuilnaam ook Annie Toerink. Geboorteplaats ook Enschede. C.J.B. Partijcongres C.P.N. (Amsterdam 1935). Penningmeester Centrale Commissie Jeugdverenigingen (1938). Penningmeester N.J.F. (1939).
Februaristaking: Was actief betrokken bij de voorbereiding en organisatie van de staking.
Lid: Zij was lid van de Raad van Verzet.
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Opmerkingen: Zij deelde op 25-2-1941 pamfletten uit bij de tramremise aan de Kromme Mijdrechtstraat om tot een staking op te roepen en verhinderde trams om uit te rijden. Zij gaf hulp aan onderduikers. Zij organiseerde in 1943 het gewapend verzet in de regio Haarlem. Zij was lid van de Raad van Verzet. Zij werkte in het verzet onder anderen samen met Hannie Schaft. Omdat zij Russisch sprak kon zij communiceren met de Georgische krijgsgevangenen die aan het eind van de oorlog tegen de Wehrmacht in opstand kwamen. Zij richtte samen met Anna Maria Vooren-Van Bilderbeek in 1945 het in het Russisch gestelde blad Elva (Bliksem) op voor de Georgische krijgsgevangen die schijnbaar in dienst van de Wehrmacht waren, maar kort daarop in een bloedige opstand kwamen. Zij vervaardigde samen met Markus Freibrun het in het Russisch gestelde krantje Pravda (De Waarheid), dat bestemd was voor verspreiding onder de Georgische krijgsgevangenen. Na de oorlog werd zij bekend als Annie van Ommeren-Averink. Zij was na de oorlog lid van zowel de Eerste als de Tweede Kamer.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk.
Ferares, Maurice, Amsterdam 5-1-1922, Violist
Woonachtig: Spitskopstraat 1, Amsterdam
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Fermie, Johannes, Amsterdam 1-3-1920, Kantoorbediende
Woonachtig: Timorstraat 41, Heemstede
Opmerkingen: Hij werd op 22-9-1941 door de Amsterdamse Politie Inlichtingendienst in de Nieuwe Doelenstraat gearresteerd en vena korte of langere tijd weer vrij gelaten.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Fernhout-Besnyö, Eva Marianna, Budapest (Hongarije) 29-4-1910 , Fotografe
Woonachtig: Leidschekade 59 II Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Verwantschap: Zij huwde in 1947 met Willem Lucas Brusse.
Opmerkingen: Haar echtgenoot Johannes Hendrik Fernhout vertrok in 1939 naar de Verenigde Staten, wat bijdroeg aan het stranden van het huwelijk. Zij ging in 1939 met Willem Lucas Brusse samenwonen. Ze kreeg via Willem Arondeus in 1944 een vals Persoonsbewijs, waarna ze pasfoto’s voor valse Persoonsbewijzen ging maken. Ze scheidde in 1945 van Fernhout en huwde in 1947 met Brusse. Ze kreeg in 1945 samen met Brusse een kind.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk.
Ferwerda, Gellius Sybrandus, Leeuwarden 23-11-1880, Technicus
Woonachtig: Geleenstraat 43 III, Amsterdam
Godsdienst: Geen
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Beheerder brochuredepot C.P.H. (1929). Vraagt paspoort aan (1929). Geldschieter drukkerij Atalanta (1932).
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Neuengamme 12-1-1942
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door commissaris Karel Henri Broekhoff van de Amsterdamse Politie Inlichtingendienst (‘Bureau Falsificaten’) aangewezen om vermoord te worden; burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Ferwerda stond ook op deze lijst ondanks dat hij al vermoord was.
Ferwerda, Stijntje, Amsterdam 5-3-1907
Woonachtig: Orteliusstraat 263 II, Amsterdam
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Verwantschap: Zij huwde na de oorlog met Charles Joseph Stas.
Fieret, Gerrit Petrus, Koudekerk 17-4-1900, Loopknecht
Woonachtig: Vaillantlaan 556, Den Haag
Godsdienst: Jehovah’s Getuige
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Loopknecht. Bestuur afdeling C.P.N. (1937).
Gearresteerd: 13-10-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort, Vught
Opmerkingen: Hij was Jehova’s Getuige
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Filippo, Izaäk, Leiden 20-12-1900, Schilder
Woonachtig: Ambonstraat 31, Leiden
Gearresteerd: 17-10-1943
Gevangenschap in: Oranjehotel, Vught, Sachsenhausen, Neuengamme
Overleden: Neuengamme 12-3-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij was voor de oorlog lid van de SDAP, in het verzet werkte hij nauw samen met communisten. Hij verspreidde De Waarheid. Hij werd in Vught een poos in de bunker opgesloten.
Fischer, Erwin, Frauendorf (bij Stettin, Duitsland) 17-8-1907, Arbeider op scheepswerf
Gearresteerd: 5-1940
Overleden: Berlin-Plötzensee 8-12-1942
Opmerkingen: Hij had de Duitse nationaliteit. Hij was een Duitse vluchteling. Zijn schuilnaam was Krüger. Hij was actief voor de Roode Hulp. Hij was betrokken bij het zenden van illegale geschriften naar Duitsland. Hij onderhield contacten met een Britse geheime dienst. Hij werd door de Gestapo opgespoord, waarna de Nederlandse autoriteiten gewaarschuwd werden. Hij werd vanwege en vals paspoort in 1937 tot 3 maanden gevangenisstraf veroordeeld. Na het uitzitten van zijn straf wilde Nederlandse regering hem aan Duitsland uitleveren, waar zeker de doodstraf wachtte (er bestaat een document uit maart 1935 waarin staat dat aan de Amsterdamse Politie Inlichtingendienst onder leiding van Karel Henri Broekhoff werd medegedeeld dat door Nederland uitgewezen politieke vluchtelingen met een communistische of sociaaldemocratische achtergrond de doodstraf konden verwachten). Door massale publieke protesten werd dat teruggedraaid; hij werd geïnterneerd en in mei 1940 aan de Duitse bezettingsmacht uitgeleverd (zodat de Nederlandse regering bestaande uit christelijke partijen, liberalen en sociaaldemocraten alsnog zijn zin kreeg dat hij om het leven zou worden gebracht). Zonder internering had hij met zekerheid aan het Nederlands verzet bijgedragen, omdat het een voortzetting van het verzet in Duitsland was. Hij werd op 8-12-1942 in Duitsland door onthoofding met de guillotine terechtgesteld.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. Ondanks dat hij al tijdens de oorlog om het leven was gekomen stelde Binnenlandse Veiligheidsdienst in 1952 een dossier over hem samen, dat tot 1960 werd bijgehouden; blijkbaar waren ze bang dat hij kwam spoken.
Flaman, Johannes, Leiden 22-5-1880, Emballeur
Woonachtig: Laakkade 419, Den Haag
Godsdienst: Rooms Katholiek
Gearresteerd: 26-2-1943
Infiltratie: Gearresteerd ten gevolge van de infiltratie in de CPN door Johannes Hubertus van Soolingen in opdracht van burgemeester De Monchy: Van Soolingen wist in september 1942 opnieuw in contact met Haagse communisten te komen en kwam vervolgens met de stadsleider Jaap Boekman in contact, hetgeen hij aan Johannes Hubertus Veefkind van de Haagse Politie Inlichtingendienst meldde. Hij liet in december 1942 Boekman in een door de Haagse Politie Inlichtingendienst opgezette val lopen, zodat die gearresteerd kon worden. Door gebruik te maken van een celspion die psychologische trucs toepaste, kwam veel informatie voor de Sicherheitsdienst vrij, waarna tientallen mensen gearresteerd konden worden.
Gevangenschap in: Oranjehotel, Siegburg, Amersfoort, Buchenwald, Esterwegen, Neuengamme, Strelitz, Groß-Rosen
Overleden: Groß-Rosen 11-1-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij was sinds 1934 actief voor de Internationale Roode Hulp. Hij werd gearresteerd vanwege het verbergen van een Duitse deserteur en werd tot twee jaar concentratiekamp veroordeeld.
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de moord, omdat ze opdracht hebben gegeven dat de Politie Inlichtingendiensten tijdens de bezetting voor de bezetter moesten blijven door werken; burgemeester De Monchy (Liberaal) is medeverantwoordelijk omdat hij op 15 mei 1940 opdracht aan de Haagse Politie Inlichtingendienst gaf om voor de bezetter communisten te blijven opsporen.
Flameling, Johannes (Joop), Rijswijk (ZH) 7-8-1904
Woonachtig: Amersfoort
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Meubelmaker. O.S.P. (1935). Bestuur R.S.A.P. (1938). Communist en anti-militarist. IJverig colporteur (1926). Dienstweigeraar. Ingesloten april 1924. Voorzitter afdeling R.S.A.P. en lid partijbestuur (1939). Voorzitter hoofdbestuur L.J.G. (1939).
Opmerkingen: Hij was actief voor het CPN-verzet.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Fleer, Jan Cornelis Hendrik, Amsterdam 27-3-1924
Woonachtig: Jan Evertsenstraat 55 II, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een zoon van Afina Trijntje Fleer-Van der Wal.
Gearresteerd: 24-1-1945
Gevangenschap in: De Kruisberg Doetinchem
Overleden: Varsseveld 2-3-1945 Gefusilleerd
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij stencilde en verspreidde De Waarheid.
Fleer, Maurits Dirk (Max), Amsterdam 7-12-1925
Woonachtig: Jan Evertsenstraat 55 II, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een zoon van Afina Trijntje Fleer-Van der Wal.
Gearresteerd: 25-12-1944
Gevangenschap in: Almelo
Overleden: Almelo 9-2-1945 Gefusilleerd
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij stencilde en verspreidde De Waarheid. Hij werd in Almelo gearresteerd.
Fleer-Van der Wal, Afina Trijntje, Groningen 6-1-1893
Woonachtig: Jan Evertsenstraat 55 II, Amsterdam
Verwantschap: Zij was de moeder van Jan Cornelis en Maurits Dirk Fleer.
Gearresteerd: 24-1-1945
Gevangenschap in: De Kruisberg Doetinchem
Opmerkingen: Ondanks dat zij in het verzet zat, verloor zij het Nederlanderschap, omdat haar echtgenoot in via het Nationalsozialistisches Kraftfahrkorps in dienst van het Duitse leger was getreden en aan het oostfront actief was (hij heeft na de oorlog het Nederlanderschap verloren).
Fleeré, Theodorus Andreas Antonius, Amsterdam 14-7-1900, Bouwarbeider
Woonachtig: Hoofdweg 477 II, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een zwager van Johannes Jacobus Adam Lemaire.
Lid: Was voor of tijdens de oorlog bij de sabotage- en spionagegroep Wollweber aangesloten.
Gearresteerd: 9-10-1940
Gevangenschap in: Weteringschans, Fuhlsbüttel, Berlin (Duitsland)-Moabit, Sachsenhausen
Overleden: Sachsenhausen 19-12-1943
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Als gevolg van de infiltratie in 1937 in de CPN door Anton van der Waals werd zijn naam in opdracht van minister van Justitie Goseling en de Rotterdamse burgemeester Pieter Droogleever Fortuyn eind 1937 aan de Gestapo in Hamburg doorgegeven.
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) en de Rotterdamse burgemeester Pieter Droogleever Fortuyn (Liberaal) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze een samenwerking met de Gestapo in Hamburg waren aangegaan, waarbij de beruchte landverrader Anton van der Waals al in 1937 voor de Rotterdamse Politie Inlichtingendienst actief was; Christoffel Bennekers van de Rotterdamse Politie Inlichtingendienst was medeverantwoordelijk omdat hij leiding gaf aan Anton van der Waals en de namen van de groep Wollweber in opdracht van de minister van Justitie in 1937 aan de Gestapo in Hamburg leverde.
Zijn arrestatie was een gevolg van de opdracht van Gerbrandy om op 3 mei 1940 drie communisten, waarbij Adriaan Feij, te arresteren. De drie werden met terugtrekkende Nederlandse troepen naar Noord-Frankrijk meegevoerd en vervolgens aan de Duitsers overgeleverd. Uit angst voor martelingen verraadde Feij veel leden van de groep Wollweber, waarvan veel leden overigens al sinds 1937 aan de Gestapo bekend waren.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk. Ondanks dat hij al tijdens de oorlog om het leven was gekomen stelde Binnenlandse Veiligheidsdienst in 1948 een dossier over hem samen, dat tot 1958 werd bijgehouden; blijkbaar waren ze bang dat hij kwam spoken.
Fleeré-De Nijs, Jakoba Elisabeth (Coba), Duisburg 5-6-1908
Woonachtig: Hoofdweg 477 II, Amsterdam
Verwantschap: Zij was een dochter van van Hiltje de Nijs-Westink, een zuster van Willem Jakobus de Nijs en een schoonzuster van Johannes Jacobus Adam Lemaire.
Lid: Was voor of tijdens de oorlog bij de sabotage- en spionagegroep Wollweber aangesloten.
Gearresteerd: 9-10-1940, vrijgekomen 12-1940
Gevangenschap in: Weteringschans, Fuhlsbüttel, Berlin (Duitsland)-Moabit, Sachsenhausen
Opmerkingen: Zij vervoerde voor de oorlog explosieven in speciaal daarvoor gemaakte gordels; de explosieven werden aan boord van schepen die naar Duitsland voeren gebracht. Als gevolg van de infiltratie in 1937 in de CPN door Anton van der Waals werd zijn naam in opdracht van minister van Justitie Goseling en de Rotterdamse burgemeester Pieter Droogleever Fortuyn eind 1937 aan de Gestapo in Hamburg doorgegeven.
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) en de Rotterdamse burgemeester Pieter Droogleever Fortuyn (Liberaal) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze een samenwerking met de Gestapo in Hamburg waren aangegaan, waarbij de beruchte landverrader Anton van der Waals al in 1937 voor de Rotterdamse Politie Inlichtingendienst actief was; Christoffel Bennekers van de Rotterdamse Politie Inlichtingendienst was medeverantwoordelijk omdat hij leiding gaf aan Anton van der Waals en de namen van de groep Wollweber in opdracht van de minister van Justitie in 1937 aan de Gestapo in Hamburg leverde.
Zijn arrestatie was een gevolg van de opdracht van Gerbrandy om op 3 mei 1940 drie communisten, waarbij Adriaan Feij, te arresteren. De drie werden met terugtrekkende Nederlandse troepen naar Noord-Frankrijk meegevoerd en vervolgens aan de Duitsers overgeleverd. Uit angst voor martelingen verraadde Feij veel leden van de groep Wollweber, waarvan veel leden overigens al sinds 1937 aan de Gestapo bekend waren.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk.
Florijn, Cornelis, Stadt Rheine (Duitsland) 12-9-1915, Dameskapper
Woonachtig: Rozenburgstraat 56, Den Haag
Florijn, Jacobus, Rotterdam 11-4-1904, Kantoorbediende
Woonachtig: Van der Werffstraat 46 C, Rotterdam
Verwantschap: Hij was een zwager was van Johannes Ligtlijf.
Godsdienst: Geen
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 9-1-1943
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Utrecht, Amersfoort
Overleden: Leusden 14-7-1943 Gefusilleerd
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij maakte deel uit van een sabotageploeg en pleegde bomaanslagen. Hij organiseerde allerlei zaken die met sabotage in de havens te maken hadden. Hij typte De Patriot en De Waarheid en verspreidde die. Hij zat ondergedoken bij Cornelia Maria Diederik-Van der Schans. Hij werd gearresteerd omdat hij lid zou zijn van de NVM.
Florijn-Ligtlijf, Dirkje, Rotterdam 28-11-1900
Woonachtig: Van der Werffstraat 46 C, Rotterdam
Verwantschap: Zij was een zuster was van Johannes Ligtlijf en Gerardina de Rave-Ligtlijf.
Godsdienst: Geen
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 2-11-1942, vrijgekomen 9-11-1942
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam
Floris, Charles Gerard Leendert (Karel), Rotterdam 12-1-1911, Havenarbeider
Woonachtig: Eendrachtstraat 48 A, Vlaardingen
Gearresteerd: 22-2-1942
Martelmoord: Gearresteerd ten gevolge van de gruwelijke martelmoord op Herman Holstege waaraan Johannes Hubertus Veefkind van de Haagse Politie Inlichtingendienst medeplichtig was en daarmee een gevolg van de opdracht van burgemeester De Monchy van mei 1940 om de CPN opnieuw te laten infiltreren door Johannes Hubertus van Soolingen.
Gevangenschap in: Oranjehotel
Opmerkingen: Hij werd gearresteerd door Sicherheitsdienstman Otto Lange en Inlichtingendienstman Veefkind. Hij werd tijdens een proces van 20-23 oktober 1942 in Amsterdam ter dood veroordeeld, wat werd omgezet in 15 jaar tuchthuis.
Fokkens, Jan, Groningen 8-11-1906, Schoenmaker
Woonachtig: Irislaan 48 A, Groningen
Gearresteerd: 23-5-1941, vrijgekomen 1941
Gevangenschap in: Groningen, Amersfoort, Haaren
Fokker, Hendrik Johan (Henk), Amsterdam 31-12-1909, Chauffeur
Woonachtig: Oosterringdijk 75, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Annigje Sijrier-Fokker.
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 7-7-1941
Gevangenschap in: Weteringschans, Amersfoort, Buchenwald
Opmerkingen: Hij woonde in bij zijn zwager en zuster Jan en Annigje Johannes Sijrier-Fokker. Hij werd gearresteerd door agent van politie Fuchs van de Amsterdamse Politie Inlichtingendienst gevestigd in de Nieuwe Doelenstraat. Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘Verdächtigt dass er Kommunist sei’.
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Fokker stond ook op deze lijst.
Fonteijn, Michaël, Reeth (België) 16-3-1889, Fabrieksarbeider
Woonachtig: Groenteweg 33, Den Haag
Godsdienst: Geen
Opmerkingen: Hij had de Belgische nationaliteit. Zijn zwager Hendricus Spoor zat bij hem ondergedoken.
Fonteijn-Spoor, Johanna Jacoba, Delft 9-11-1893
Woonachtig: Groenteweg 33, Den Haag
|Godsdienst: Geen
Verwantschap: Zij was een zuster van Cornelis Frederikus, Franciscus Emile Casper, Hendricus en Lucas Spoor en Bertina Sophia Theresia van den Elshout-Spoor.
Opmerkingen: Haar broer Hendricus Spoor zat bij haar ondergedoken.
Fontijn, Alexander, Leiden 6-11-1916, Loopknecht, journalist
Woonachtig: Kernstraat 19, Leiden
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Loopknecht. Communist. Verslaggever Volksdagblad.
Gearresteerd: 15-8-1942
Gevangenschap in: Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 25-9-1942
Holocaust: Hij werd in Westerbork vastgezet zonder dat de politie of Sicherheitsdienst hem in verband met verzetsdaden bracht en vervolgens vermoord in het kader van de holocaust.
Opmerkingen: Hij was voor de oorlog verslaggever van het communistische Volksdagblad.
Four, Rolandus, Amsterdam 3-4-1920
Woonachtig: Oostduinlaan 32, Den Haag
Gearresteerd: 1-5-1943
Gevangenschap in: Oranjehotel
Fraaij, H.
Woonachtig: Nieuwe Keizersgracht, Utrecht
Frank, Daniël, Rotterdam 27-6-1921, Vertegenwoordiger
Woonachtig: Tollensstraat 61 A, Rotterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 18/24-10-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Westerbork
Frank, Eliazer, Groningen 4-2-1908
Woonachtig: Schuitendiep 17, Groningen
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Gearresteerd: 19-6-1943
Gevangenschap in: Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 6-3-1944
Holocaust: Hij werd in Westerbork vastgezet zonder dat de politie of Sicherheitsdienst hem in verband met verzetsdaden bracht en vervolgens vermoord in het kader van de holocaust.
Frank, Femma Sara, Amsterdam 24-5-1911, Naaister
Woonachtig: Nieuwe Kerkstraat 65 II, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Gearresteerd: 11-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 3-12-1942
Opmerkingen: Ten tijde van arrestatie was zij werkneemster van het bedrijf Hollandia-Kattenburg, dat regenjassen voor onder andere de Wehrmacht produceerde. Zij was betrokken bij de illegale bedrijfscel van de CPN binnen dat bedrijf; de belangrijkste activiteit van de bedrijfscel was het verspreiden en lezen van De Waarheid.
Bij het oprollen van de Nederlandse Volksmilitie in Rotterdam door de Rotterdamse Sicherheitsdienst werd een connectie ontdekt met een groep communisten in het Amsterdamse bedrijf Hollandia-Kattenburg en vervolgens dat De Waarheid daar op vrij grote schaal verspreid werd. De chef van de Rotterdamse Sicherheitsdienst Kriminalrat Herbert Wölk gaf het door aan de centrale Sicherheitsdienst in Den Haag en die deed onder leiding van Albert Barkov een inval, pakte alle Joodse werknemers op en liet een eerder gearresteerde voormalige werkneemster de lezers van De Waarheid onder hen aanwijzen. Ook zij werd aangewezen. Verder werd een groot aantal gezinsleden van de arrestanten van huis opgehaald. De aangewezen lezers werden naar het Oranjehotel overgebracht, waar ze tijdens verhoren mishandeld werden. De overige gearresteerde werknemers en alle gezinsleden gingen rechtstreeks naar Westerbork. Bij de verhoren van de lezers werden aanwijzingen voor sabotage van de kwaliteit van de productie ontdekt. De lezers werden op 26 november ook naar Westerbork overgebracht. Bijna alle opgepakten, inclusief de opgepakte gezinsleden, werden op 30 november naar Auschwitz afgevoerd, waar bijna iedereen op respectievelijk 3 december 1942 en 28 februari 1943 vermoord werd. Slechts een paar opgepakte mensen overleefden de actie. De actie was in de eerste plaats gericht tegen de communistische Nederlandse Volksmilitie, waar overigens slechts een paar werknemers bij betrokken waren. De actie had daarnaast ook een sterk antisemitisch karakter, wat duidelijk blijkt dat ook kleine kinderen vermoord werden. De Duitse actie resulteerde in enige honderden doden.
Haar moeder werd ook meteen opgepakt, naar Westerbork overgebracht en op 3 december 1942 in Auschwitz vermoord.
Frank, Hartogh (Hans), Amsterdam 11-11-1908, Tekenaar
Woonachtig: Eemsstraat 50, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Geen
Spanje: Was tijdens de burgeroorlog als vrijwilliger in Spanje.
Gearresteerd: <17-2-1943
Gevangenschap in: Vught
Overleden: Sobibor 9-4-1943
Holocaust: Hij werd gearresteerd in verband met verzetsactiviteiten, maar vervolgens ter vermijding van rompslomp doorgestuurd naar Westerbork, omdat bij de Sicherheitsdienst sinds oktober 1942 bekend was dat de Joden vandaar de dood in werden gedreven.
Opmerkingen: Op Häftlingskarte in Vught staat als arrestatiereden ’straftat: Illegalität’.
Frank, Sophia, Gouda 12-9-1891
Woonachtig: Crooswijkschekade 28 I, Rotterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 18/24-10-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 14-1-1943
Holocaust: Zij werd gearresteerd in verband met haar lidmaatschap van de Nederlandse Volksmilitie, maar vervolgens ter vermijding van rompslomp doorgestuurd naar Westerbork, omdat bij de Sicherheitsdienst sinds oktober 1942 bekend was dat de Joden vandaar de dood in werden gedreven.
Frankena, Lammert, Haskerland 25-3-1883, Bankwerker NS
Woonachtig: Spaarnestraat 62, Amersfoort
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Secretaris N.B.A.S.
Gearresteerd: 18-2-1943
Gevangenschap in: Amersfoort, Vught, Dachau
Overleden: Dachau 2-4-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij werkte samen met Hendrik Koelewijn, Albert Jan Weertman, Gijsbertus Bliekendaal en Jan Reijmerink. Hij verspreidde De Waarheid en pamfletten.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Franschman, David, Amsterdam 26-12-1908, Kapper
Woonachtig: Vrolikstraat 113, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Gearresteerd: 27-1-1944
Gevangenschap in: Westerbork, Natzweiler
Was Nacht-und-Nebel-gevangene.
Overleden: Kdo. Hailfingen 18-1-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Opmerkingen: In het begin van de oorlog werkte hij mee aan De Waarheid, daarna moest hij vanwege zijn Joodse achtergrond onderduiken. Hij werd op zijn onderduikadres gearresteerd.
Franschman, David, Amsterdam 3-4-1915, Plakker
Woonachtig: Reitzstraat 8 III, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Gearresteerd: 11-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 28-2-1943
Opmerkingen: Ten tijde van arrestatie was hij werknemer van het bedrijf Hollandia-Kattenburg, dat regenjassen voor onder andere de Wehrmacht produceerde. Hij was betrokken bij de illegale bedrijfscel van de CPN binnen dat bedrijf; de belangrijkste activiteit van de bedrijfscel was het verspreiden en lezen van De Waarheid.
Bij het oprollen van de Nederlandse Volksmilitie in Rotterdam door de Rotterdamse Sicherheitsdienst werd een connectie ontdekt met een groep communisten in het Amsterdamse bedrijf Hollandia-Kattenburg en vervolgens dat De Waarheid daar op vrij grote schaal verspreid werd. De chef van de Rotterdamse Sicherheitsdienst Kriminalrat Herbert Wölk gaf het door aan de centrale Sicherheitsdienst in Den Haag en die deed onder leiding van Albert Barkov een inval, pakte alle Joodse werknemers op en liet een eerder gearresteerde voormalige werkneemster de lezers van De Waarheid onder hen aanwijzen. Ook hij werd aangewezen. Verder werd een groot aantal gezinsleden van de arrestanten van huis opgehaald. De aangewezen lezers werden naar het Oranjehotel overgebracht, waar ze tijdens verhoren mishandeld werden. De overige gearresteerde werknemers en alle gezinsleden gingen rechtstreeks naar Westerbork. Bij de verhoren van de lezers werden aanwijzingen voor sabotage van de kwaliteit van de productie ontdekt. De lezers werden op 26 november ook naar Westerbork overgebracht. Bijna alle opgepakten, inclusief de opgepakte gezinsleden, werden op 30 november naar Auschwitz afgevoerd, waar bijna iedereen op respectievelijk 3 december 1942 en 28 februari 1943 vermoord werd. Slechts een paar opgepakte mensen overleefden de actie. De actie was in de eerste plaats gericht tegen de communistische Nederlandse Volksmilitie, waar overigens slechts een paar werknemers bij betrokken waren. De actie had daarnaast ook een sterk antisemitisch karakter, wat duidelijk blijkt dat ook kleine kinderen vermoord werden. De Duitse actie resulteerde in enige honderden doden.
Franssen, Evert, Groningen 27-2-1905, Schoenmaker
Woonachtig: Kerklaan 44, Groningen
Gearresteerd: 3-3-1945
Overleden: Neustadt 25-4-1945
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij is gestorven aan boord van het schip Cap Arcona, dat een week later zou zinken.
Franssen, Martinus Hubertus, Maastricht 16-9-1900, Arbeider
Woonachtig: Raamstraat 38, Maastricht
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 24-1-1942
Gevangenschap in: Vught, Dachau, Markirch
Opmerkingen: Hij was stateloos. In Vught gaf hij op als arrestatiereden ‘Kommunistischer Betätigung’.
Fraterman, Gosse, Ambt Hardenberg 11-10-1887, Wever
Woonachtig: Poolmanweg 114, Enschede
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Wever. Communist.
Gearresteerd: 24-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Bernburg 15-6-1942 Vergast met koolmonoxide
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door Willem Sanders van de Enschedese Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Johannes Rückert was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen en de Duitse opdracht om mensen aan te wijzen in juni 1941 doorspeelde.
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Fraterman stond ook op deze lijst ondanks dat hij al vermoord was.
Frederiks, Gerrit Willem, Heino 8-5-1896, Bakker
Woonachtig: Nachtegaalstraat 145, Almelo
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Venter. Kandidaat gemeenteraad voor C.P.N. (1939).
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Bernburg 15-6-1942 Vergast met koolmonoxide
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Almelose Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Mello Sichterman was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen en de Duitse opdracht om mensen aan te wijzen in juni 1941 doorspeelde.
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Frederiks stond ook op deze lijst ondanks dat hij al vermoord was.
Freibrün, Markus Hirsch (Max), Knihinin-Belweder (Polen) 10-1-1907, Kleermaker
Woonachtig: Binnen Oranjestraat 1, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Opmerkingen: Hij had de Poolse nationaliteit. Hij dook onder bij Cornelia Fels. Hij vervaardigde samen met Hanna Averink het in het Russisch gestelde krantje Pravda (De Waarheid), dat bestemd was voor verspreiding onder de Georgische krijgsgevangenen.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Freibrün-Stiftel false Werner, Malka (Mali), Stansislawow (Polen) 5-7-1909
Woonachtig: Binnen Oranjestraat 1, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Opmerkingen: Zij had de Poolse nationaliteit. Zij dook onder bij Cornelia Fels.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk.
Frenk, Christiaan, Arnhem 8-4-1898, Slager
Woonachtig: Maarten van Rossemstraat, Arnhem
Gearresteerd: <18-4-1942
Gevangenschap in: Sint-Michielsgestel, Vught, Sachsenhausen, Bergen-Belsen
Overleden: Bergen-Belsen 5-1945
Frenk, Hendrikus Theodorus Franciscus, Arnhem 3-10-1901, Timmerman
Woonachtig: Van Beuningenstraat 22, Arnhem
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 30-1-1942
Gevangenschap in: Amersfoort, Buchenwald, Mittelbau-Dora
Opmerkingen: Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘Verteilung illegaler Zeitungen’.
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Frenk stond ook op deze lijst.
Frens, Hermanus, Amsterdam 7-5-1915, Stratenmaker
Woonachtig: Van Boetzelaerstraat 44, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Willem Frens.
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 2-11-1943
Gevangenschap in: Dachau, Buchenwald, Mittelbau-Dora
Frens, Willem, Amsterdam 25-8-1922, Opperman straatmaker
Woonachtig: Van Beuningenplein 28, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Willem Frens.
Gearresteerd: 22-8-1944
Gevangenschap in: Amstelveenscheweg, Amersfoort, Dalem, Neuengamme
Overleden: Neuengamme 6-4-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Opmerkingen: Hij werd gearresteerd vanwege ‘Arbeitsverweigerung’.
Fresco, Benjamin, Amsterdam 20-2-1901, Koopman
Woonachtig: Palestrinastraat 25 hs, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Gearresteerd: 24-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Neuengamme 10-1-1942
Opmerkingen: Hij werd door agent van politie Van den Berg van de Amsterdamse Politie Inlichtingendienst in een politiebureau afgeleverd om opgesloten te worden, omdat er in de Nieuwe Doelenstraat geen plaats meer is; de volgende dag haalde agent van politie Jonker van de Inlichtingendienst hem weer op.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door commissaris Karel Henri Broekhoff van de Amsterdamse Politie Inlichtingendienst (‘Bureau Falsificaten’) aangewezen om vermoord te worden; burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Fresco stond ook op deze lijst ondanks dat hij al vermoord was.
Fresco, Gerson, Den Haag 17-7-1884, Handelaar onroerende goederen
Woonachtig: Hoefkade 9 A, Den Haag
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst (voor- en achternaam verwisseld): Bestuur Anti-fascistische Beweging (1935).
Gearresteerd: 8-9-1942
Gijzeling: Gearresteerd doordat zijn naam stond vermeld op de Haagse lijst van communistische gijzelaars die in september 1942 gearresteerd moesten worden. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort, Vught
Overleden: Vught 25-1-1943
Opmerkingen: Hij kreeg een oproep om zich bij de Sicherheitsdienst te melden en werd toen door Otto Bardzetzko (beter bekend als Otto Bark) als gijzelaar gearresteerd.
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de moord, omdat ze de lijst van de Centrale Inlichtingendienst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Fresco-Achttienribben, Sara, Amsterdam 12-6-1890, Naaister
Woonachtig: Hoefkade 9 A, Den Haag
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Gearresteerd: 8-9-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Vught, Westerbork
Overleden: Sobibor 28-5-1943
Frielink, Jacoba Geertruida (Coos), Amsterdam 18-2-1898, Kantoorbediende
Woonachtig: Valeriusstraat 278 II, Amsterdam
Gearresteerd: 14-5-1944, vrijgelaten 5-9-1944
Gevangenschap in: Amstelveenscheweg
Frijda, Leo Herman (Edgar Fossan), Amsterdam 1-8-1923
Woonachtig: Corellistraat 3 boven, Amsterdam
Verwantschap: Hij was verloofd met Irma Seelig.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Lid: Was lid van de sabotage- en liquidatiegroep CS6 (Corellistraat 6).
Gearresteerd: 20-8-1943
Gevangenschap in: Weteringschans
Overleden: Overveen 1-10-1943 Gefusilleerd
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Fröhlings, Herman, Mariadorf-Aken 7-12-1904, Mijnwerker
Woonachtig: Parkstraat 4, Nieuwenhagen
Godsdienst: Rooms Katholiek
Gearresteerd: 30-5-1942
Gevangenschap in: Maastricht, Amersfoort, Buchenwald, Natzweiler, Dachau, Allach, Neuengamme
Was Nacht-und-Nebel-gevangene.
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Opmerkingen: Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘Lesen verbotener Lektüre’.
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Fröhlings stond ook op deze lijst.
Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Froom, Theodorus, Den Haag 19-12-1909, Instrumentmaker
Woonachtig: Bornschestraat 234 A, Hengelo
Lid: Was lid van de Hazemeijer-groep die deels door de Nederlandse Volks Militie werd aangestuurd.
Gearresteerd: 27-10-1942
Gevangenschap in: Amsterdam, Utrecht, Oranjehotel, Vught, Utrecht
Overleden: Bunnik 25-8-1944 Gefusilleerd
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij stencilde De Waarheid en andere illegale lectuur. Hij werkte mee aan het communistisch georiënteerde blad De Tribune. Hij maakte deel uit van de Hazemeijer sabotagegroep in Hengelo onder leiding van Harry van Genugten, die nauw met de NVM samenwerkte. De groep pleegde aanslagen op spoorlijnen naar Duitsland, waarlangs militaire goederen naar Duitsland werden gebracht; Cornelis van der Kraats was nauw bij deze bomaanslagen betrokken. Hij pleegde sabotage. Hij was in het bezit van handgranaten.
Fuente, David de la, Amsterdam 8-2-1914, Perser
Woonachtig: Rapenburgerstraat 80, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Gearresteerd: 11-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 28-2-1943
Opmerkingen: Ten tijde van arrestatie was hij werknemer van het bedrijf Hollandia-Kattenburg, dat regenjassen voor onder andere de Wehrmacht produceerde. Hij was betrokken bij de illegale bedrijfscel van de CPN binnen dat bedrijf; de belangrijkste activiteit van de bedrijfscel was het verspreiden en lezen van De Waarheid.
Bij het oprollen van de Nederlandse Volksmilitie in Rotterdam door de Rotterdamse Sicherheitsdienst werd een connectie ontdekt met een groep communisten in het Amsterdamse bedrijf Hollandia-Kattenburg en vervolgens dat De Waarheid daar op vrij grote schaal verspreid werd. De chef van de Rotterdamse Sicherheitsdienst Kriminalrat Herbert Wölk gaf het door aan de centrale Sicherheitsdienst in Den Haag en die deed onder leiding van Albert Barkov een inval, pakte alle Joodse werknemers op en liet een eerder gearresteerde voormalige werkneemster de lezers van De Waarheid onder hen aanwijzen. Ook hij werd aangewezen. Verder werd een groot aantal gezinsleden van de arrestanten van huis opgehaald. De aangewezen lezers werden naar het Oranjehotel overgebracht, waar ze tijdens verhoren mishandeld werden. De overige gearresteerde werknemers en alle gezinsleden gingen rechtstreeks naar Westerbork. Bij de verhoren van de lezers werden aanwijzingen voor sabotage van de kwaliteit van de productie ontdekt. De lezers werden op 26 november ook naar Westerbork overgebracht. Bijna alle opgepakten, inclusief de opgepakte gezinsleden, werden op 30 november naar Auschwitz afgevoerd, waar bijna iedereen op respectievelijk 3 december 1942 en 28 februari 1943 vermoord werd. Slechts een paar opgepakte mensen overleefden de actie. De actie was in de eerste plaats gericht tegen de communistische Nederlandse Volksmilitie, waar overigens slechts een paar werknemers bij betrokken waren. De actie had daarnaast ook een sterk antisemitisch karakter, wat duidelijk blijkt dat ook kleine kinderen vermoord werden. De Duitse actie resulteerde in enige honderden doden.
Zijn partner en kind werden ook meteen opgepakt, naar Westerbork overgebracht en op 3 december 1942 in Auschwitz vermoord.
Furth, Jacques Isidore, Antwerpen (België) 7-7-1910, Diamantslijper
Woonachtig: Majubastraat 63 III, Amsterdam
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Gearresteerd: 11-2-1943
Gevangenschap in: Westerbork, Vught, Auschwitz, Dachau
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Furth-Halverstad, Eva (Lina), Borgerhout (België) 19-5-1913
Woonachtig: Majubastraat 63 III, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Gearresteerd: 11-2-1943
Gevangenschap in: Vught, Westerbork, Auschwitz, Ravensbrück
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Opmerkingen: Zij verspreidde pamfletten en De Waarheid. Zij plakte pamfletten aan muren. Zij haalde geld voor het Solidariteitsfonds op. Zij zorgde voor bonkaarten voor onderduikers. Zij werd in april 1945 door het Zweedse Rode Kruis vanuit Ravensbrück door het oorlogsgebied in Duitsland via Denemarken naar Malmö in Zweden geëvacueerd. Zij werd in april 1945 door het Zweedse Rode Kruis vanuit Ravensbrück door het oorlogsgebied in Duitsland via Denemarken naar Malmö in Zweden geëvacueerd.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk.
Fürth, Juda, Amsterdam 4-1-1908, Tekenaar
Woonachtig: Veeteeltstraat 7, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Vogelina van der Lijn-Fürth.
Afkomst: Van Joodse afkomst
Gearresteerd: 11-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 28-2-1943
Opmerkingen: Ten tijde van arrestatie was hij werknemer van het bedrijf Hollandia-Kattenburg, dat regenjassen voor onder andere de Wehrmacht produceerde. Hij was betrokken bij de illegale bedrijfscel van de CPN binnen dat bedrijf; de belangrijkste activiteit van de bedrijfscel was het verspreiden en lezen van De Waarheid.
Bij het oprollen van de Nederlandse Volksmilitie in Rotterdam door de Rotterdamse Sicherheitsdienst werd een connectie ontdekt met een groep communisten in het Amsterdamse bedrijf Hollandia-Kattenburg en vervolgens dat De Waarheid daar op vrij grote schaal verspreid werd. De chef van de Rotterdamse Sicherheitsdienst Kriminalrat Herbert Wölk gaf het door aan de centrale Sicherheitsdienst in Den Haag en die deed onder leiding van Albert Barkov een inval, pakte alle Joodse werknemers op en liet een eerder gearresteerde voormalige werkneemster de lezers van De Waarheid onder hen aanwijzen. Ook hij werd aangewezen. Verder werd een groot aantal gezinsleden van de arrestanten van huis opgehaald. De aangewezen lezers werden naar het Oranjehotel overgebracht, waar ze tijdens verhoren mishandeld werden. De overige gearresteerde werknemers en alle gezinsleden gingen rechtstreeks naar Westerbork. Bij de verhoren van de lezers werden aanwijzingen voor sabotage van de kwaliteit van de productie ontdekt. De lezers werden op 26 november ook naar Westerbork overgebracht. Bijna alle opgepakten, inclusief de opgepakte gezinsleden, werden op 30 november naar Auschwitz afgevoerd, waar bijna iedereen op respectievelijk 3 december 1942 en 28 februari 1943 vermoord werd. Slechts een paar opgepakte mensen overleefden de actie. De actie was in de eerste plaats gericht tegen de communistische Nederlandse Volksmilitie, waar overigens slechts een paar werknemers bij betrokken waren. De actie had daarnaast ook een sterk antisemitisch karakter, wat duidelijk blijkt dat ook kleine kinderen vermoord werden. De Duitse actie resulteerde in enige honderden doden.
Zijn partner werd ook meteen opgepakt, naar Westerbork overgebracht en op 3 december 1942 in Auschwitz vermoord.
Gaal, Johannes Adrianus, Den Haag 9-4-1915, Instrumentmaker
Woonachtig: Beiersstraat 33, Den Haag
Verwantschap: Hij was een broer van Pieter Hendrik Gaal
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gaal, Pieter Hendrik, Den Haag 27-5-1907, Rubberbewerker
Woonachtig: Den Haag
Verwantschap: Hij was een broer van Johannes Adrianus Gaal.
Godsdienst: Apostolische Gemeente
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Opmerkingen: Hij werd na de oorlog door Johann Gottlieb Crabbendam van het Bureau Nationale Veiligheid (tijdens de oorlog als chef van de Documentatiedienst hulpje van de Sicherheitsdienst, vanaf 1948 hoofd van de Binnenlandse Veiligheiddienst) gesignaleerd als lid van de CPN.
Gaans, Adrianus van, Bergen op Zoom 23-7-1893, Grondwerker
Woonachtig: Gaffelstraat 99 C, Rotterdam
Godsdienst: Rooms Katholiek
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Sectiebestuur C.P.N. (1936).
Gearresteerd: 24-9-1942
Gijzeling: Gearresteerd doordat zijn naam stond vermeld op de Rotterdamse lijst van communistische gijzelaars die in september 1942 gearresteerd moesten worden. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Gevangenschap in: Amersfoort, Vught
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst van de Centrale Inlichtingendienst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Gaarkeuken, Jacob, Amsterdam 4-5-1905, Regenjasplakker
Woonachtig: Vechtstraat 125, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst
Gearresteerd: 11-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 28-2-1943
Opmerkingen: Ten tijde van arrestatie was hij werknemer van het bedrijf Hollandia-Kattenburg, dat regenjassen voor onder andere de Wehrmacht produceerde. Zij was betrokken bij de illegale bedrijfscel van de CPN binnen dat bedrijf; de belangrijkste activiteit van de bedrijfscel was het verspreiden en lezen van De Waarheid.
Bij het oprollen van de Nederlandse Volksmilitie in Rotterdam door de Rotterdamse Sicherheitsdienst werd een connectie ontdekt met een groep communisten in het Amsterdamse bedrijf Hollandia-Kattenburg en vervolgens dat De Waarheid daar op vrij grote schaal verspreid werd. De chef van de Rotterdamse Sicherheitsdienst Kriminalrat Herbert Wölk gaf het door aan de centrale Sicherheitsdienst in Den Haag en die deed onder leiding van Albert Barkov een inval, pakte alle Joodse werknemers op en liet een eerder gearresteerde voormalige werkneemster de lezers van De Waarheid onder hen aanwijzen. Ook hij werd aangewezen. Verder werd een groot aantal gezinsleden van de arrestanten van huis opgehaald. De aangewezen lezers werden naar het Oranjehotel overgebracht, waar ze tijdens verhoren mishandeld werden. De overige gearresteerde werknemers en alle gezinsleden gingen rechtstreeks naar Westerbork. Bij de verhoren van de lezers werden aanwijzingen voor sabotage van de kwaliteit van de productie ontdekt. De lezers werden op 26 november ook naar Westerbork overgebracht. Bijna alle opgepakten, inclusief de opgepakte gezinsleden, werden op 30 november naar Auschwitz afgevoerd, waar bijna iedereen op respectievelijk 3 december 1942 en 28 februari 1943 vermoord werd. Slechts een paar opgepakte mensen overleefden de actie. De actie was in de eerste plaats gericht tegen de communistische Nederlandse Volksmilitie, waar overigens slechts een paar werknemers bij betrokken waren. De actie had daarnaast ook een sterk antisemitisch karakter, wat duidelijk blijkt dat ook kleine kinderen vermoord werden. De Duitse actie resulteerde in enige honderden doden.
Gaasbeek, Albert, Hengelo 5-8-1920
Gearresteerd: <2-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel
Gaemers, Johannes Cornelus, Delft 24-2-1908, Tandtechniker
Woonachtig: Apeldoornschelaan 205, Den Haag
Verwantschap: Hij was een broer van Philippus Jacobus Gaemers.
Godsdienst: Rooms Katholiek
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Vormer. Communist. R.S.E. Leider Delftse Arbeiders Esperantisten Club (1932).
Opmerkingen: Voor de christelijk-liberale overheid waren Esperantisten staatsgevaarlijke lieden; daarin verschilde Nederlandse overheid niet van Hitler.
Gaemers, Petrus Cornelis Adrianus (Piet), Delft 15-3-1891, Grondwerker
Woonachtig: Abtswoudscheweg 23, Delft
Verwantschap: Hij was de vader van Petrus Cornelis Adrianus Gaemers.
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Werkman. Bestuurslid W.A.C. (1925). Werklozencongres R.V.O. (Rotterdam 1932). Leider demonstraties en vergaderingen werklozen (1933). N.R.H. (1938). Kandidaat gemeenteraad voor de C.P.N. (1939).
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Haaren, Vught, Neuengamme, Dachau, Sachsenhausen, Natzweiler, Leonberg
Was Nacht-und-Nebel-gevangene.
Overleden: Leonberg (Stuttgart) 15-2-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij was vlak voor de oorlog politiek secretaris van de CPN in de afdeling Delft. Hij stond op een lijst van 19 ‘kommunistische Funktionäre’ die in de Haagse regio op 25 juni 1941 gearresteerd moesten worden.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door Jan Lukas Bokhove van de Delftse Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Gerardus van Baren (Antirevolutionair) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen. In 1961 verklaarde minister van Binnenlandse Zaken Toxopeus (VVD) uit het kabinet van de fascist De Quay dat Bokhove tijdens de oorlog goed was, waarmee de Nederlandse regering zijn goedkeuring hechtte aan de massamoord op communisten; massamoordenaar Bokhove kreeg een Koninklijke Onderscheiding toegekend.
Gaemers, Petrus Cornelis Adrianus, Delft 16-11-1914
Woonachtig: Delft
Verwantschap: Hij was een zoon van Petrus Cornelis Adrianus Gaemers.
Spanje: Was tijdens de burgeroorlog als vrijwilliger in Spanje.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: C.P.H. Relschopper. Bestuur C.J.B. (1933). Spreker. Dient in Internationale Brigade Spanje en komt in 1938 terug.
Opmerkingen: Hij was stateloos.
De verzetsman Gaemers, die tijdens de oorlog zijn leven voor Nederland waagde, kreeg in 1947 zijn Nederlanderschap terug van partijen als ARP, KVP en VVD, waarvan de voorgangers tijdens de oorlog op grote schaal met de Duitsers gecollaboreerd hadden en daarmee medeplichtig waren aan de massamoord op veel verzetsmensen.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Gaemers, Philippus Jacobus, Delft 13-9-1896
Woonachtig: Billitonstraat 6, Delft
Verwantschap: Hij was een broer van Johannes Cornelus Gaemers.
Gearresteerd: <10-1943
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort
Game, Wilhelmus Petrus (Willem), Breda 26-2-1903, Handlanger
Woonachtig: O 220, Overdinkel
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Provinciale Staten.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Arbeider. Voorzitter afdeling C.P.N. (1938). Kandidaat Provinciale Staten voor de C.P.N. (1939).
Gearresteerd: 9-1942, vrijgelaten 19-11-1943
Gijzeling: Gearresteerd doordat zijn naam stond vermeld op de Rotterdamse lijst van communistische gijzelaars die in september 1942 gearresteerd moesten worden. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Gevangenschap in: Almelo, Arnhem, Amersfoort, Vught
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst van de Centrale Inlichtingendienst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Garritzen, Heinrich Hermann (Hein), Dumpten (Duitsland) 18-3-1907, Constructiewerker
Woonachtig: Mesdagstraat 41, Heerlen
Spanje: Was tijdens de burgeroorlog als vrijwilliger in Spanje.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Communist.
Gearresteerd: eerste arrestatie 24-9-1940, vrijgekomen 7-1941, tweede arrestatie 19-8-1944
Gevangenschap in: Maastricht, Aken, Duitse tuchthuizen, Amersfoort, Neuengamme, Sandbostel
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Opmerkingen: Hij was stateloos. Eerste arrestatie was ten gevolge van informatie die voor de oorlog door Nederlandse Inlichtingendiensten aan de Duitse Gestapo werd verstrekt.
De verzetsman Garritzen, die tijdens de oorlog zijn leven voor Nederland waagde, kreeg pas in 1949 zijn Nederlanderschap terug van partijen als ARP, KVP en VVD, waarvan de voorgangers tijdens de oorlog op grote schaal met de Duitsers gecollaboreerd hadden en daarmee medeplichtig waren aan de massamoord op veel verzetsmensen.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Gassan, Jacob, Amsterdam 31-8-1898, Diamantslijper
Woonachtig: Retiefstraat 87 II, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst
Gearresteerd: 11-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 28-2-1943
Opmerkingen: Ten tijde van arrestatie was hij werknemer van het bedrijf Hollandia-Kattenburg, dat regenjassen voor onder andere de Wehrmacht produceerde. Hij was betrokken bij de illegale bedrijfscel van de CPN binnen dat bedrijf; de belangrijkste activiteit van de bedrijfscel was het verspreiden en lezen van De Waarheid.
Bij het oprollen van de Nederlandse Volksmilitie in Rotterdam door de Rotterdamse Sicherheitsdienst werd een connectie ontdekt met een groep communisten in het Amsterdamse bedrijf Hollandia-Kattenburg en vervolgens dat De Waarheid daar op vrij grote schaal verspreid werd. De chef van de Rotterdamse Sicherheitsdienst Kriminalrat Herbert Wölk gaf het door aan de centrale Sicherheitsdienst in Den Haag en die deed onder leiding van Albert Barkov een inval, pakte alle Joodse werknemers op en liet een eerder gearresteerde voormalige werkneemster de lezers van De Waarheid onder hen aanwijzen. Ook hij werd aangewezen. Verder werd een groot aantal gezinsleden van de arrestanten van huis opgehaald. De aangewezen lezers werden naar het Oranjehotel overgebracht, waar ze tijdens verhoren mishandeld werden. De overige gearresteerde werknemers en alle gezinsleden gingen rechtstreeks naar Westerbork. Bij de verhoren van de lezers werden aanwijzingen voor sabotage van de kwaliteit van de productie ontdekt. De lezers werden op 26 november ook naar Westerbork overgebracht. Bijna alle opgepakten, inclusief de opgepakte gezinsleden, werden op 30 november naar Auschwitz afgevoerd, waar bijna iedereen op respectievelijk 3 december 1942 en 28 februari 1943 vermoord werd. Slechts een paar opgepakte mensen overleefden de actie. De actie was in de eerste plaats gericht tegen de communistische Nederlandse Volksmilitie, waar overigens slechts een paar werknemers bij betrokken waren. De actie had daarnaast ook een sterk antisemitisch karakter, wat duidelijk blijkt dat ook kleine kinderen vermoord werden. De Duitse actie resulteerde in enige honderden doden.
Gast, Hendrik de (Harry), Rotterdam 2-4-1908, Grossier
Woonachtig: Erasmusstraat 32 II, Rotterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 27-7-1944
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Vught
Opmerkingen: Hij legde het contact tussen Elias Waas en de Haagse CPN. Hij werd ten behoeve van Johannes Hoffman van de Sicherheitsdienst in de cel gezet.
Gast-Van der Wouden, Johanna de (Annie), Rotterdam 10-4-1911
Woonachtig: Erasmusstraat 32, Rotterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 7-9-1942, vrijgekomen 30-9-1942
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam
Gasteren, Louis Augustaaf van, Amsterdam 14-11-1887, Toneelspeler
Woonachtig: Amstelkade 136, Amsterdam
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Toneelspeler. Echtgenoot van E.C. Menagé Challa. Communistisch gezind. Was in Rusland. Treedt op bij 1 meivieringen S.D.A.P. Den Haag en I.R.H. Den Haag 1932. Geïnteresseerd in Wereldstrijdcongres tegen de Oorlog Amsterdam 1932.
Gasteren-Menagé Challa, Elisabeth Christina van (Elise, Lies van Assem), Amsterdam 14-6-1888, Zangeres
Woonachtig: Amstelkade 136, Amsterdam
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Voordrachtskunstenares.Opmerkingen: Tijdens de bezetting gaf zij huisconcerten, waarvan de opbrengsten naar de illegale CPN gingen.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Gazan, Jacques, Rotterdam 16-7-1907, Handelsreiziger
Woonachtig: Mathenesserplein 44 B, Rotterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Gazan, Salomon Aron, Middelharnis 9-2-1904, Loodgieter
Woonachtig: Hoogeweg 21 II, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Dienstweigeraar. Ingesloten maart 1924.
Gearresteerd: 27-4-1944
Gevangenschap in: Westerbork, Auschwitz, Neuengamme
Overleden: Neuengamme 9-1-1945
Geelen, Casparus Jacobus van, Utrecht 30-10-1894, Beambte Nederlandsche Spoorwegen
Woonachtig: Maasstraat 16, Utrecht
Gearresteerd: <6-1942
Gevangenschap in: Amersfoort, Sachsenhausen
Overleden: Sachsenhausen 24-2-1943
Geelen, Hendrik Jacobus van (Henk), Amsterdam 8-3-1904, Timmerman
Woonachtig: Breesandstraat 41, Den Haag
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 29-9-1941
Infiltratie: Gearresteerd ten gevolge van de sinds 1923 voor de Haagse Politie Inlichtingendienst werkende infiltrant Johannes Hubertus van Soolingen, die door burgemeester De Monchy in mei 1940 opnieuw de CPN werd ingestuurd.
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort, Buchenwald
Overleden: Buchenwald 9-4-1942
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘Unterstützung gewährst den Frauen politischer Häftlinge’.
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de moord, omdat ze opdracht hebben gegeven dat de Politie Inlichtingendiensten tijdens de bezetting voor de bezetter moesten blijven door werken; burgemeester De Monchy (Liberaal) is medeverantwoordelijk omdat hij op 15 mei 1940 opdracht aan de Haagse Politie Inlichtingendienst gaf om voor de bezetter communisten te blijven opsporen; het latere hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst is medeverantwoordelijk omdat hij in nauwe samenwerking met de Sicherheitsdienst leiding gaf aan de opsporing van communisten.
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Van Geelen stond ook op deze lijst: hij is vermoord door toedoen van Crabbendam.
Geelen, Willem Frederik van, Amsterdam 28-12-1917, Bediende
Woonachtig: Slijkstraat 33, Weesp
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Neuengamme 7-7-1942
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Politie Inlichtingendienst van Weesp aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Melle Dotinga was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Van Geelen stond ook op deze lijst ondanks dat hij al vermoord was.
Geelhoed, Gerard Gilles (Harm Hermannus Belgraver), Haastrecht 4-8-1920, Journalist
Woonachtig: Goudenregenstraat 154, Den Haag
Verwantschap: Hij kreeg een relatie met de dochter Antoinette Marie Peeters van de communistische verzetsman Nicolaas Peeters, die zijn overbuurman was. Hij haar na de oorlog.
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Opmerkingen: Door zijn relatie werd hij bij het communistisch verzet betrokken. Hij dook in september 1943 onder omdat hij voor de Arbeitseinsatz naar Duitsland moest gaan. Eind 1943 kreeg hij de leiding over productie en distributie van De Waarheid. Hij had een vals persoonsbewijs ten name van Harm Hermannus Belgraver.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Geemen, Berend van, Wijk aan Zee en Duin 1-10-1915, Kapper
Woonachtig: Riouwstraat 107 I, Amsterdam
Gearresteerd: <8-1942
Gevangenschap in: Haaren, Vught
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Geens, Abraham (Harry), Rotterdam 28-1-1920, Kleermaker
Woonachtig: Van Ravesteinstraat 384, Den Haag
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Lid: Hij was aangesloten bij het Militair Contact (mil) dat onder leiding van Gerben Wagenaar stond.
Opmerkingen: Zijn woning werd tijdens het bombardement van mei 1940 op Rotterdam zwaar beschadigd, waarna hij als evacuee in Den Haag terecht kwam. Hij is in 1941 in Haarlem ondergedoken. Hij werkte samen met Gerben Wagenaar en Hannie Schaft. Hij bleef de rest van zijn leven zijn schuilnaam Harry gebruiken.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Geens-Segerius, Maria (Rie), Haarlem 30-5-1913, Huishoudster
Woonachtig: Van Ravesteinstraat 384, Den Haag
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Lid: Zij was aangesloten bij het Militair Contact (mil) dat onder leiding van Gerben Wagenaar stond.
Opmerkingen: Zij is in 1941 in Haarlem ondergedoken. Zij werkte samen met Gerben Wagenaar en Hannie Schaft.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk.
Geens, David van, Amsterdam 18-11-1918, Kleermaker
Woonachtig: Rapenburgerstraat 46 I achter, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Vrouwtje van Geens.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Gearresteerd: 12-7-1942
Gevangenschap in: Vught, Westerbork, Auschwitz, Buchenwald
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Geens, Vrouwtje van, Rotterdam 28-4-1917, Plakker
Woonachtig: Benkoelenstraat 1, Amsterdam
Verwantschap: Zij was een zuster van David van Geens.
Afkomst: Van Joodse afkomst
Gearresteerd: 11-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 3-12-1942
Opmerkingen: Ten tijde van arrestatie was zij werkneemster van het bedrijf Hollandia-Kattenburg, dat regenjassen voor onder andere de Wehrmacht produceerde. Zij was betrokken bij de illegale bedrijfscel van de CPN binnen dat bedrijf; de belangrijkste activiteit van de bedrijfscel was het verspreiden en lezen van De Waarheid.
Bij het oprollen van de Nederlandse Volksmilitie in Rotterdam door de Rotterdamse Sicherheitsdienst werd een connectie ontdekt met een groep communisten in het Amsterdamse bedrijf Hollandia-Kattenburg en vervolgens dat De Waarheid daar op vrij grote schaal verspreid werd. De chef van de Rotterdamse Sicherheitsdienst Kriminalrat Herbert Wölk gaf het door aan de centrale Sicherheitsdienst in Den Haag en die deed onder leiding van Albert Barkov een inval, pakte alle Joodse werknemers op en liet een eerder gearresteerde voormalige werkneemster de lezers van De Waarheid onder hen aanwijzen. Ook zij werd aangewezen. Verder werd een groot aantal gezinsleden van de arrestanten van huis opgehaald. De aangewezen lezers werden naar het Oranjehotel overgebracht, waar ze tijdens verhoren mishandeld werden. De overige gearresteerde werknemers en alle gezinsleden gingen rechtstreeks naar Westerbork. Bij de verhoren van de lezers werden aanwijzingen voor sabotage van de kwaliteit van de productie ontdekt. De lezers werden op 26 november ook naar Westerbork overgebracht. Bijna alle opgepakten, inclusief de opgepakte gezinsleden, werden op 30 november naar Auschwitz afgevoerd, waar bijna iedereen op respectievelijk 3 december 1942 en 28 februari 1943 vermoord werd. Slechts een paar opgepakte mensen overleefden de actie. De actie was in de eerste plaats gericht tegen de communistische Nederlandse Volksmilitie, waar overigens slechts een paar werknemers bij betrokken waren. De actie had daarnaast ook een sterk antisemitisch karakter, wat duidelijk blijkt dat ook kleine kinderen vermoord werden. De Duitse actie resulteerde in enige honderden doden.
Geerinck, Jozef Antonius, Den Haag 28-2-1892, Chauffeur
Woonachtig: Van Reesstraat 46, Den Haag
Verwantschap: Hij was de stiefvader van Theodorus van Niel, die een zoon was uit een eerder huwelijk van zijn partner.
Godsdienst: Rooms Katholiek
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Chauffeur. Kandidaat gemeenteraad voor de C.P.N. (1935). Voorzitter afdeling V.V.S.U. (1936); trekt zich later terug.
Gearresteerd: eerste arrestatie 25-6-1941, vrijgekomen 1941, tweede arrestatie 8-9-1942, vrijgekomen 20-3-1943
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gijzeling: Tweede keer gearresteerd doordat zijn naam stond vermeld op de Haagse lijst van communistische gijzelaars die in september 1942 gearresteerd moesten worden. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Oranjehotel, Vught
Opmerkingen: Toen hij zich in 1942 bij de Sicherheitsdienst meldde, was hij verplicht werkzaam bij IG Farben in Duitsland. Na zijn tweede vrijlating werd hij te werk gesteld in Premnitz in Duitsland. In 1944 werd gemeld dat hij voortvluchtig.
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst van de Centrale Inlichtingendienst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Geerinck-Ridder, Maria Elena Louise, Den Haag 19-10-1887
Woonachtig: Van Reesstraat 46, Den Haag
Verwantschap: Zij was de moeder van Theodorus van Niel.
Godsdienst: Rooms Katholiek
Geerligs, Johan (Joop, Henk, Klaas, Karel, Wim), Watergraafsmeer 30-1-1913, Kantoorbediende
Woonachtig: Haarlemmermeerstaat 135 III, Amsterdam
Lid: Hij was lid van de Raad van Verzet.
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Opmerkingen: Hij was instructeur (verbindingsman tussen landelijk leiding communistisch verzet en lokale groepen) voor de provincie Gelderland. Hij had de leiding over de verspreiding van De Waarheid in het oosten van het land.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Geerligs-Ossenkoppele, Johanna, Almelo 7-3-1915
Woonachtig: Haarlemmermeerstaat 135 III, Amsterdam
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Geerling, Johannes Stephanus (Hans), Hof van Delft 25-6-1893, Reclameschilder, kunstschilder
Woonachtig: Amstelkade 142 III, Amsterdam
Verwantschap: Hij was de vader van Johannes Stephanus Geerling.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Decoratieschilder. C.P.N.
Opmerkingen: Hij was verbindingsman tussen de lokale verzetsleiding van de CPN en verschillende verzetsgroepjes.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Geerling, Johannes Stephanus (Steef), Amersfoort 31-8-1918, Reclameschilder
Woonachtig: Amstelkade 142 III, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een zoon van Johannes Stephanus Geerling. Hij huwde na de oorlog met Cornelia Schiffer.
Gearresteerd: 22-12-1944
Gevangenschap in: Amersfoort
Opmerkingen: Hij verspreidde De Waarheid en andere illegale lectuur. Hij plakte pamfletten op muren en schilderde leuzen. Hij verleende hulp aan Joodse onderduikers. Hij stal vuurwapens en gaf die door aan de groep van Pam Pooters; hij gaf in 1943 een vuurwapen Wilhelmina Pooters, die het aan Pam doorgaf en die weer aan Sape Kuiper die het vervolgens gebruikte om de tandarts De Jonge Cohen dood te schieten.
Hij werd in natura ondersteund door pater Vroom van de parochie De Zaaier aan de Rozengracht. (In 1942 werden de Joodse Jacob Lion Mendels, voor de oorlog secretaris van de OSP in Den Haag, en zijn ouders in Den Haag gearresteerd. Om te voorkomen dat zijn ouders naar Polen werden gestuurd, bood hij zich aan als V-Mann voor de Sicherheitsdienst. Eerst verraadde hij een pilotenlijn in Nijmegen. Vervolgens wist hij in 1943 als verzetsman via Pater Vroom tot Pam Pooters door te dringen. Dit leidde tot de arrestatie van Pooters en verschillende leden van zijn groep, die bijna allemaal om het leven zijn gekomen. Bij het verraad van de pilotenlijn in Nijmegen speelde Abraham van Dijk van de Haagse Politie Inlichtingendienst een belangrijke rol. Na de oorlog kreeg deze Van Dijk een functie bij de Binnenlandse Veiligheidsdienst, waar hij zijn functie van communistenjager voor de oorlog in samenwerking met de Duitse Gestapo en tijdens de oorlog met de Sicherheitsdienst en de Duitse topspion Traugott Protze na de oorlog voortzette, waarbij hij een goed collega van de vader van de vermoorde Theo van Gogh, die noemde hem Brammetje, was.)
Hij werd gearresteerd vanwege het ontduiken van de Arbeitseinsatz; zijn broer Johannes Matthijs werd vanwege dezelfde reden tegelijkertijd gearresteerd.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Geers, Cornelis, Boskoop 16-12-1910, Tuinman
Woonachtig: Hugo Verrieststraat 6, Den Haag
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 25-6-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort, Buchenwald
Overleden: Buchenwald 19-4-1945
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Geesing, Hendrikus Johannes, Zuid Eschmarke (Lonneker) 10-1-1876, TextielarbeiderWoonachtig: Wooldrikshoekweg, Enschede
Verwantschap: Hij was de vader van Hendrikus Johannes Geesing.
Geesing, Hendrikus Johannes, Enschede 29-5-1904, Textielarbeider
Woonachtig: Hofstedeweg 139, Enschede
Verwantschap: Hij was een zoon van Hendrikus Johannes Geesing.
Godsdienst: Rooms Katholiek
Verkiezingen: Was lid van de Gemeenteraad.
Verkiezingen: Was lid van de Provinciale Staten.
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Tweede Kamer.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Communist. Gemeenteraad en Provinciale Staten voor de C.P.N. (sinds 1935). Veroordeeld wegens ronselen voor Spanje (1938). Kandidaat 2e Kamer en Provinciale Staten voor de C.P.N. (1939).
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Vught, DachauOpmerkingen: Hij gaf in Vught als arrestatiereden op ‘Mitglied der C.P.N.’
Verantwoordelijkheid: Hij werd door Willem Sanders van de Enschedese Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Johannes Rückert was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen en de Duitse opdracht om mensen aan te wijzen in juni 1941 doorspeelde.
Opmerkingen: In Dachau gaf hij op als arrestatiereden ‘Mitglied der C.P.N.’
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Geest, Johannes Nicolaas van der, Rijswijk ZH 4-10-1918, Grondwerker
Woonachtig: Van den Boschstraat 11, Delft
Godsdienst: Rooms Katholiek
Lid: Was voor de oorlog lid van de RSAP, mogelijk eerder of later lid van de CPN.
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Buchenwald, Neuengamme
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Opmerkingen: Hij zou op 29-9-1941 vrijgelaten worden omdat hij als RSAP’er gearresteerd was, maar omdat hij zich in Amersfoort in communistische zin had uitgelaten, ging de vrijlating niet door. Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘hat Liste von NSDAP unterschrieben für eine andere Person!’ (De NSDAP was Hitlers partij in Duitsland, mogelijk werd de voorganger van de PvdA de SDAP bedoeld en staat de ‘N’ hier niet voor ‘Nationaal’, maar voor ‘Nederlandse’). Volgens Van der Geest was er door iemand een valse handtekening met zijn naam gezet.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door Jan Lukas Bokhove van de Delftse Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Gerardus van Baren (Antirevolutionair) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen. In 1961 verklaarde minister van Binnenlandse Zaken Toxopeus (VVD) uit het kabinet van de fascist De Quay dat Bokhove tijdens de oorlog goed was, waarmee de Nederlandse regering zijn goedkeuring hechtte aan de massamoord op communisten; massamoordenaar Bokhove kreeg een Koninklijke Onderscheiding toegekend.
Geest, Klaas van der, Schiermonnikoog 27-11-1903, 2e Stuurman
Woonachtig: Den Helder / Groningen
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: 2e Stuurman. Communist. Trachtte communistische cel te stichten op Curaçao.
Lid: Was voor of tijdens de oorlog bij de sabotage- en spionagegroep Wollweber aangesloten.
Gearresteerd: 1943
Gevangenschap in: Hamm, Delmenhorst, Vechta, Wilhelmshafen
Opmerkingen: Via Klaas wist August Kraak na zijn vlucht naar Nederland in 1934 het contact met de Duitse communistische partij KPD te herstellen. Hij werkte samen met Hendrik Goudkuirl (1916) en Geertje van der Molen. Hij werd vanwege zijn vooroorlogse activiteiten door de Duitsers tot een gevangenisstraf veroordeeld.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Geilvoet, Johan Leendert, Heenvliet 6-11-1901, Metselaar
Woonachtig: Daniël Stalpaertstraat 17 II, Amsterdam
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Werklozen Congres R.V.O. Partijcongres C.P.N. (Amsterdam 1935). C.P.H. Werklozen-eenheidscongres (Amsterdam 1934).
Lid: Was voor of tijdens de oorlog bij de sabotage- en spionagegroep Wollweber aangesloten.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Geilvoet-’t Mannetje, Henderina Jannetje, Rockanje 22-3-1904
Woonachtig: Daniël Stalpaertstraat 17 II, Amsterdam
Lid: Was voor of tijdens de oorlog bij de sabotage- en spionagegroep Wollweber aangesloten.
Gearresteerd: 27-4-1943
Gevangenschap in: Vught, Oranjehotel
Opmerkingen: De naam van haar moeder stond op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst. Henderina werd gearresteerd door de Haagse Sicherheitsdienstman Otto Lange in het kader van de Amsterdamse actie van het Sonderkommando Munt dat zich richtte op de groep Wollweber met zijn geheime zenders.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk.
Gelder, Adriaan Arnold van (J. Dekker), Amsterdam 19-9-1899, Stoffeerder
Woonachtig: Hoofdweg 155, Amsterdam
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Redactie De Dienstplichtige (1933).
Gelder, Jan Abraham, Haarlem 16-9-1888, Metselaar
Woonachtig: Elsenplein 35, Haarlem
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Haarlemse Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Jacob baron de Vos van Steenwijk (Liberaal) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen en de Duitse opdracht om mensen aan te wijzen in juni 1941 doorspeelde.
Gelder, Leendert Philip van (Leo), Amsterdam 8-7-1897, Elektro-technicus
Woonachtig: Haringkade 81 A / Bestevaerstraat 93, Amsterdam
Gearresteerd: Eerste arrestatie 7-5-1943, vrijgekomen <7-1944, tweede arrestatie 4-7-1944.
Gevangenschap in: Oranjehotel, Weteringschans.
Hij werd op het Frederik Hendrikplantsoen in Den Haag gearresteerd en later naar Amsterdam overgebracht. In het Oranjehotel werd hij mishandeld door Sicherheitsdienstman Otto Lange. Hij werd in Amsterdam zo zwaar mishandeld dat hij halfzijdig verlamd in het ziekenhuis moest worden opgenomen, waar hij bij een overval in 1944 bevrijd werd. Hij werd op 4 juli 1944 opnieuw gearresteerd door Unterscharführer van de Sicherheitsdienst Johan Snoek
Opmerkingen: Er zet een Duitse antifascist (politiek vluchteling) bij hem ondergedoken. Hij werd op het Frederik Hendrikplantsoen in Den Haag gearresteerd, nadat hij door een hulpzoekende daarheen gelokt was. Hij werd gearresteerd door de Haagse Sicherheitsdienstman Otto Lange in het kader van de Amsterdamse actie van het Sonderkommando Munt dat zich richtte op de groep Wollweber met zijn geheime zenders. Hij kwam na mishandeling door Lange halfzijdig links verlamd in een ziekenhuis in Amsterdam terecht, hij kon na een overval op de Duitse afdeling van het ziekenhuis vluchten.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Gelder, Maurits van (Maup), Amsterdam 4-4-1896, Leverancier scheepvictualiën
Woonachtig: Haarlemmerweg 529 I, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Gearresteerd: 30-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Mauthausen
Overleden: Mauthausen 11-2-1942
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verspreidde oproepen voor de Februaristaking en voerde daarvoor ook actie in de treinen. Hij ageerde tegen het werken in Duitsland.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door commissaris Karel Henri Broekhoff van de Amsterdamse Politie Inlichtingendienst (‘Bureau Falsificaten’) aangewezen om vermoord te worden; burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. Ondanks dat hij al tijdens de oorlog om het leven was gekomen stelde Binnenlandse Veiligheidsdienst in 1953 een dossier over hem samen, dat tot 1957 werd bijgehouden; blijkbaar waren ze bang dat hij kwam spoken.
Gelderen, Evert van, Amsterdam 7-10-1923, Lasser
Woonachtig: Van Spilbergenstraat 35 II, Amsterdam
Gearresteerd: <8-1943
Gevangenschap in: Vught, Sachsenhausen
Overleden: Sachsenhausen 28-2-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Geldorp, Jan Abram, Haarlem 16-9-1888, Metselaar
Woonachtig: Zijlweg 1 D, Haarlem
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Actief in C.P.N. (1938).
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort
Overleden: Amersfoort 25-2-1942
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Haarlemse Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Jacob baron de Vos van Steenwijk (Liberaal) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen en de Duitse opdracht om mensen aan te wijzen in juni 1941 doorspeelde.
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Geldorp stond ook op deze lijst ondanks dat hij al vermoord was.
Gellecum, Wilhelm van (Gellekom), Amsterdam 3-2-1911, Glasblazer
Woonachtig: Melchior Treublaan 19, Leiden
Opmerkingen: Hij leverde springstoffen aan het communistisch verzet in Leiden.
Gellecum-Uijttenboogaart, Jansje van, Amsterdam 26-12-1915
Woonachtig: Melchior Treublaan 19, Leiden
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk.
Gelok-Walvius, Anna, Groningen 7-12-1908
Woonachtig: Onnerweg 55 A, Haren
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk.
Geluk, Jan Jacob, Tholen 29-12-1903, Stratenmaker
Woonachtig: Van Miereveltstraat 109, Den Haag
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Verkiezingen: Was lid van de Gemeenteraad.
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Provinciale Staten.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Grondwerker. Kandidaat C.P.N. voor gemeenteraad en Provinciale Staten (1935).
Gearresteerd: Eerste arrestatie 10-5-1940, vrijgelaten 15-5-1940, tweede arrestatie 26-7-1941
Infiltratie: Gearresteerd ten gevolge van de sinds 1923 voor de Haagse Politie Inlichtingendienst werkende infiltrant Johannes Hubertus van Soolingen, die door burgemeester De Monchy in mei 1940 opnieuw de CPN werd ingestuurd.
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort, Buchenwald, Natzweiler, Struthof
Was Nacht-und-Nebel-gevangene.
Overleden: Natzweiler/Struthof 23-4-1944
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij werd op 10 mei 1940 door de Haagse politie gearresteerd vanwege de Duitse inval in Nederland. Onder andere omdat twee prominente leden, partijleider Louis de Visser en Kees Schalker, niet aanwezig konden zijn bij de vergadering van het partijbestuur op 15 mei in het partijkantoor Parlando in Amsterdam, omdat ze door de Nederlandse regering gevangen waren gezet en pas op 15 mei weer vrijgelaten, werd er op 16 mei 1940 in Den Haag bij Toon van der Kroft thuis een bijeenkomst gehouden. Daarbij waren aanwezig: Louis de Visser, Kees Schalker, Paul de Groot, Jaap Brandenburg, Gerrit Kastein, Jan Geluk en Toon van der Kroft. Daarbij werd besloten de legale CPN op te heffen en alleen de illegale CPN te laten voort bestaan en waarbij besloten werd per district aparte organisaties op te richten, die lokaal het verzet gingen organiseren en waarbij instructeurs voor het contact met de landelijke leiding zouden zorgen.
Op 17 mei werd bij Toon van der Kroft thuis het Haags communistisch verzet (Vonk-groep) opgericht door Gerrit Kastein, Jan Geluk, Willem van ’t Veen en Toon van der Kroft.
Hij volgde Aron van Dijk omstreeks juni 1940 op als Gemeenteraadslid, toen die vanwege zijn Joods zijn om veiligheidsredenen aftrad.
Hij verspreidde De Waarheid en gaf opdrachten aan anderen. In een rapport van 17-2-1941 rapporteerde vooroorlogse communistenjager van de Haagse Politie Inlichtingendienst Johannes Eckhardt: ‘Jan Jacob Geluk was vooraanstaand lid CPN. Naar bericht wordt zou Geluk nog actief werkzaam zijn’. (Behalve zijn bijdrage aan de moord op meer dan honderd Haagse communisten, zou Eckhardt als lid van de treincontrole tussen mei 1942 en oktober 1944, vele tientalen mensen, voornamelijk Joden, de dood in helpen jagen. Dit alles was na de oorlog een grote aanbeveling om deze massamoordenaar weer als communistenjager bij de Binnenlandse Veiligheidsdienst in dienst te treden.)
Hij hing op 1 mei 1941 samen met Fred Donderwinkel en Piet Wapperom een communistisch spandoek aan de bovenleiding van de tram op het Rijswijkseplein. Over de gebeurtenissen op 1 mei in Den Haag bracht de Haagse Sicherheitsdienst schriftelijk verslag uit aan het hoofd van de Gestapo in Berlijn Brigadeführer Heinrich Müller (de hoofdverantwoordelijke voor alle moorden in de concentratiekampen, inclusief het vergassen van Joden), die al sinds 1935 door de Nederlandse regering bij de bestrijding van het communisme in Nederland betrokken was. Hij dook in april 1941 in Amsterdam onder, waar hij in juli 1941 samen met Toon van der Kroft en Nico Wijnen gearresteerd werd. In Buchenwald en Natzweiler was hij betrokken bij ondergrondse communistische activiteiten. Kort voor zijn arrestatie merkte hij dat hij geschaduwd werd. De Haagse Sicherheitsdienst vermeldde op een cartotheekkaart: ‘Er hat nach den Verbot der CPN mit an dem Aufbau illg. gearbeitet und Hetzschriften verkauft’. Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘War Mitglied der CPN’. Zowel in Buchenwald als Natzweiler was hij actief voor de ondergrondse communistische organisatie die onder leiding van Duitse communisten stond.
Hij was in zowel Buchenwald als Natzweiler betrokken bij de ondergrondse communistische organisaties in die kampen.
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de moord, omdat ze opdracht hebben gegeven dat de Politie Inlichtingendiensten tijdens de bezetting voor de bezetter moesten blijven door werken; burgemeester De Monchy (Liberaal) is medeverantwoordelijk omdat hij op 15 mei 1940 opdracht aan de Haagse Politie Inlichtingendienst gaf om voor de bezetter communisten te blijven opsporen; het latere hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst is medeverantwoordelijk omdat hij in nauwe samenwerking met de Sicherheitsdienst leiding gaf aan de opsporing van communisten.
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Geluk stond ook op deze lijst: hij is vermoord door toedoen van Crabbendam.
Gemert, Johannes van (Hans), Rotterdam 29-9-1910, Kantoorbediende
Woonachtig: Hyacinthstraat 33 A, Rotterdam
Godsdienst: Geen
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Revolutionair.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Gemert-Van Weelden, Meereke van, Rotterdam 23-6-1909
Woonachtig: Hyacinthstraat 33 A, Rotterdam
Verwantschap: Zij was een stiefdochter van Simon Ponte en een zuster van Johannes van Weelden.
Godsdienst: Geen
Opmerkingen: Zij liet tijdens de oorlog haar achtjarige dochter zo nu en dan De Waarheid bezorgen.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk.
Gend, Cornelis van, Willemstad 31-7-1882, Grondwerker
Woonachtig: Nicolaas Beetsstraat 9 B, Schiedam
Verwantschap: Hij was de vader van Cornelis Marinus van Gend.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Arbeider. Kandidaat gemeenteraad voor de C.P.N. (1935). Bestuur afdeling C.P.N. (1938).
Gearresteerd: eerste arrestatie 1-3-1941, vrijgekomen 12-3-1941, tweede arrestatie 13-6-1941
Aktion CPN: Hij werd in Schoorl gevoegd bij de arrestanten van de Aktion CPN in verband met de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Noordsingel Rotterdam, Schoorl, Amersfoort, Vught, Dachau, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 13-2-1945
Opmerkingen: De Rotterdamse Politie registreerde op zijn arrestantenkaart als reden van arrestatie: ‘communist’. Ook zijn zoon Cornelis Marinus komt op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst voor.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Gend, Cornelis Marinus van, Rotterdam 11-6-1912, Los werkman
Woonachtig: Nicolaas Beetsstraat 9 B, Schiedam
Verwantschap: Hij was een zoon van Cornelis van Gend.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Los werkman. Communist. Leider pioniersgroep Lenin (1935).Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Genderen, Gerardus Jacobus Johannes van, Amsterdam 15-9-1907, Taxichauffeur
Woonachtig: Soendastraat 3 I, Amsterdam
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Districtsbestuur C.P.N. (1939).
Februaristaking: Was actief betrokken bij de voorbereiding en organisatie van de staking.
Gearresteerd: 6-3-1941
Gevangenschap in: Weteringschans
Gijzeling: Zijn naam stond vermeld op de Amsterdamse lijst van communistische gijzelaars die in september 1942 gearresteerd moesten worden, ondanks dat hij al eerder gearresteerd was. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Opmerkingen: Hij was een van de driehonderd communisten die de Februaristaking tot stand gingen brengen, die op 24 februari 1941 op de Noordermarkt bijeenkwamen. Hij werd voor zijn rol tot tien jaar tuchthuis veroordeeld.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Gent, Arnoldus Wilhemus Maria, ’s-Hertogenbosch 1-1-1911, Gemeenteambtenaar te Rijswijk
Woonachtig: Rijswijk
Gearresteerd: 28-5-1943
Gevangenschap in: Oranjehotel, Vught
Opmerkingen: Gearresteerd bij de Sonderaktion tegen deelnemers aan de april-mei stakingen. Hij werd wegens ziekte tijdelijk uit Vught vrijgelaten en in het ziekenhuis in Den Bosch opgenomen, waar hij op 28-8-1944 om het leven kwam door een granaatscherf.
Gent, Cornelis Johannes Hendrikus van, Den Haag 21-4-1905, Loodgieter
Woonachtig: Anteunisstraat 248, Den Haag
Verwantschap: Hij was een broer van Catharia Wapperom-Van Gent en Engelina Catharina Wijling-Van Gent.
Godsdienst: Geen
Opmerkingen: Hij verspreidde De Waarheid. Hij ontwikkelde een bascule die met vertraging middels een tijdmechanisme in de vorm van een leeglopende emmer, om weg te komen, een stapel kranten van het dak te gooien. Volgens Frits Reuter was het idee afkomstig van een Russische film over de revolutie. De bascule of wip werd toegepast aan de Prinsengracht en het Hobbemaplein.
Gentsch, Erich Fritz (Alwin, Tom de Jager), Altenburg 1-8-1893, Metaalarbeider
Woonachtig: Pieter van der Doesstraat 58, Amsterdam
Verwantschap: Hij was de vader van Hildegard en Ilse Gentsch
Lid: Was voor of tijdens de oorlog bij de sabotage- en spionagegroep Wollweber aangesloten.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Vooraanstaand persoon in K.P.D. Had valse pas op naam C. Hujeb 14-9-1889 Düffenbach.
Gearresteerd: 13-5-1943
Gevangenschap in: Oranjehotel, Vught, Stuttgart
Overleden: Stuttgart 24-8-1944 Onthoofd
Opmerkingen: Hij werd op 28-2-1933 gearresteerd. Hij werd in het concentratiekamp Sonnenburg opgesloten en in september 1933 vrijgelaten. Na de aansluiting van het Saargebied bij Duitsland vluchtte hij naar Praag vanwaar hij verzet tegen Hitler organiseerde. Kort daarop vestigde hij zich in Amsterdam, waar hij de leiding van de KPD-groep aldaar op zich nam en tijdens het verblijf van Knöchel in Parijs hem als leider van de KPD verving. Na de Duitse inval zette hij zijn ondergrondse activiteiten voort onder de schuilnaam ‘Alwin‘ en ook wel ‘Tom de Jager‘. Doordat Wilhelm Knöchel na zware martelingen doorsloeg kon hij in april 1943 gearresteerd worden toen hij het op Duitsers in Nederland gerichte illegale kwartaalblad Die Freiheit samen met zijn echtgenote verspreidde. Hij werd gearresteerd door de Haagse Sicherheitsdienstman Otto Lange in het kader van de Amsterdamse actie van het Sonderkommando Munt dat zich richtte op de groep Wollweber met zijn geheime zenders. Hij werd tijdens verhoren door Otto Lange ernstig mishandeld. Naar aanleiding van de verhoren zei Otto Lange over hem: ‘Bei Gentsch handelt es sich um einen fanatischen Anhänger kommunistischer Ideen, der zu keinem Geständnis zu bewegen ist’. Hij werkte samen met Daan Goulooze. Vlak voor zijn onthoofding riep hij op het schavot: ‘Nieder mit Hitler!’
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. Ondanks dat hij al tijdens de oorlog om het leven was gekomen stelde Binnenlandse Veiligheidsdienst in 1959 een dossier over hem samen, dat tot 1960 werd bijgehouden; blijkbaar waren ze bang dat hij kwam spoken.
Gentsch-Kuhn, Erna, Erfurt 9-6-1893
Woonachtig: Pieter van der Doesstraat 58, Amsterdam
Verwantschap: Zij was de moeder van Hildegard en Ilse Gentsch.
Lid: Was voor of tijdens de oorlog bij de sabotage- en spionagegroep Wollweber aangesloten.
Gearresteerd: 23-4-1943
Gevangenschap in: Oranjehotel, Düsseldorf, Ravensbrück
Overleden: Ravensbrück 5-2-1945
Opmerkingen: Zij was een Duitse vluchtelinge. Zij voegde zich in 1936/37 bij haar echtgenoot in Amsterdam en nam deel aan het illegale werk. Doordat Wilhelm Knöchel na zware martelingen doorsloeg kon zij in april 1943 gearresteerd worden toen zij het op Duitsers in Nederland gerichte illegale kwartaalblad Die Freiheit samen met haar echtgenoot verspreidde. Zij werd gearresteerd door de Haagse Sicherheitsdienstman Otto Lange in het kader van de Amsterdamse actie van het Sonderkommando Munt dat zich richtte op de groep Wollweber met zijn geheime zenders.
Gentsch, Hildegard, Stuttgart 27-2-1915
Woonachtig: Pieter van der Doesstraat 58, Amsterdam
Verwantschap: Zij was een dochter van Erich Fritz en Erna Gentsch-Kuhn en een zuster van Ilse Gentsch.
Lid: Was voor of tijdens de oorlog bij de sabotage- en spionagegroep Wollweber aangesloten.
Gearresteerd: 23-4-1943
Gevangenschap in: Ravensbrück
Overleden: Ravensbrück 5-2-1945
Opmerkingen: Zij was een Duitse vluchtelinge. Zij kwam in 1936/37 met haar moeder naar Amsterdam en nam zowel voor als tijdens de oorlog deel aan het illegale werk. Zij werd gearresteerd door de Haagse Sicherheitsdienstman Otto Lange in het kader van de Amsterdamse actie van het Sonderkommando Munt dat zich richtte op de groep Wollweber met zijn geheime zenders.
Gentsch, Ilse, Stuttgart 9-2-1917
Woonachtig: Pieter van der Doesstraat 58, Amsterdam
Verwantschap: Zij was een dochter van Erich Fritz en Erna Gentsch-Kuhn en een zuster van Hildegard Gentsch.
Lid: Was voor of tijdens de oorlog bij de sabotage- en spionagegroep Wollweber aangesloten.
Gearresteerd: 23-4-1943
Gevangenschap in: Duits tuchthuis
Opmerkingen: Zij was een Duitse vluchtelinge. Zij kwam in 1936/37 met haar moeder naar Amsterdam en nam zowel voor als tijdens de oorlog deel aan het illegale werk. Zij werd gearresteerd door de Haagse Sicherheitsdienstman Otto Lange in het kader van de Amsterdamse actie van het Sonderkommando Munt dat zich richtte op de groep Wollweber met zijn geheime zenders. Zij werd in 1943 tot een jaar gevangenisstraf veroordeeld.
Genugten, Henricus Johannes Maria (Harry), Stratum 18-9-1912, Mechanicus
Woonachtig: Hengelo
Lid: Was lid van de Hazemeijer-groep die deels door de Nederlandse Volks Militie werd aangestuurd.
Gearresteerd: 23-10-1942
Gevangenschap in: Amersfoort, Vught, Haaren, Gansstraat Utrecht
Overleden: Utrecht 24-9-1943 Gefusilleerd
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Opmerkingen: Hij verspreidde De Waarheid. Hij had de leiding over de sabotagegroep Hazemeijer in Hengelo, die nauw met de NVM samenwerkte. De groep pleegde aanslagen op spoorlijnen naar Duitsland, waarlangs militaire goederen naar Duitsland werden gebracht; Cornelis van der Kraats was nauw bij deze bomaanslagen betrokken. Van Genugten pleegde op 13 oktober 1942 samen met Herman Reef een mislukte aanslag op een trein, waarin Duitse generaals zaten. Hij werd bij een razzia opgepakt.
Gerards, Albert Johan, Deventer 24-9-1888, Kok
Woonachtig: Burgemeester van Lochemstraat 22, Deventer
Lid: Was voor de oorlog lid van de RSAP, mogelijk eerder of later lid van de CPN.
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Provinciale Staten.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Broodbezorger. Voorzitter Sociale Partij. Bestuur R.S.A.P. Kandidaat R.S.A.P. voor Provinciale Staten (1939).
Gearresteerd: 25-6-1941, vrijgekomen 19-11-1943
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gijzeling: Zijn naam stond vermeld op de Arnhemse lijst van communistische gijzelaars die in september 1942 gearresteerd moesten worden, ondanks dat hij al eerder gearresteerd was. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Sint-Michielsgestel, Vught
Opmerkingen: Hij werd vrijgelaten omdat hij RSAP-lid was.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door deventer Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Frederik Wttewaall was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Gerards, Jan Hendrik, Heerlen 23-7-1909, Grondwerker
Woonachtig: Kleikoolweg 3, Nieuwenhagen
Verwantschap: Hij was een broer van Wilhelm Gerards.
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Gerards stond ook op deze lijst.
Gerards, Wilhelm, Bottrop (Duitsland) 4-11-1907, Metselaar
Woonachtig: Heerlen
Verwantschap: Hij was een broer van Jan Hendrik Gerards.
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Provinciale Staten.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Grondwerker. Voorzitter afdeling C.P.N. en kandidaat voor gemeenteraad en Provinciale Staten (1935).
Gearresteerd: eerste arrestatie 1-3-1941, vrijgekomen 28-3-1941, tweede arrestatie 1-12-1941, vrijgekomen 12-1941, derde arrestatie 21-7-1942
Gevangenschap in: Ziekenhuis Heerlen
Overleden: Heerlen 24-7-1942
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verspreidde De Vonk in de Limburgse mijnen. In ziekenhuis overleden nadat hij werd neergeschoten bij ontvluchtingspoging te Heerlerheide waar hij aangehouden werd tijdens het verspreiden van De Vonk.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Gerber, Gustav, München-Gladbach 10-6-1879, Lithograaf
Woonachtig: Amaliastraat 22 II, Amsterdam
Opmerkingen: Hij had de Duitse nationaliteit. Hij was voor de illegale KPD in Amsterdam de expert voor het vervalsen van identiteitspapieren. Zijn kennis en ervaring hebben via de CPN ook veel betekenis gehad voor de later in de oorlog gevormde verzetsgroepering Landelijke Organisatie voor hulp aan onderduikers (LO).
Het huis waarin hij verbleef, vlakbij Schiphol, werd tijdens de oorlogsdagen van mei 1940 door bommen getroffen, zodat hij te voet naar Amsterdam moest gaan. De politie controleerde iedereen op de wegen en arresteerde hem. Hij werd in een vochtige kelder opgesloten en liep een longontsteking op, waarvoor hij in het Wilhelmina-gasthuis opgenomen moest worden. Hij was onmisbaar voor de KPD (en tijdens de oorlog voor de CPN) en daarom werd met behulp van communistische verpleegsters een ontsnapping geregeld.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Gernaat, Gerrit, Finsterwolde 21-11-1920, Visser
Woonachtig: A67, Finsterwolde
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 9-5-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Groningen, Oranjehotel, Amersfoort, Buchenwald
Overleden: Buchenwald 2-8-1942
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verspreidde Het Noorderlicht en De Waarheid. Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘Tätigkeit für CPN’.
Gerrissen, Jan, Amsterdam 12-4-1902, Schilder
Woonachtig: Toministraat 9, Amsterdam
Godsdienst: Geen
Verkiezingen: Was lid van de Gemeenteraad.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Schilder. Gemeenteraadslid C.P.N. (1938; in 1939 weer kandidaat).
Gearresteerd: 5-7-1941
Gevangenschap in: Amstelveenscheweg, Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Neuengamme 15-12-1942
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Op 5 juli 1941 werd door de familie zijn opsporing verzocht, omdat hij niet meer thuis was gekomen. Hij is vermoedelijk enkele dagen eerder door de Amsterdamse Politie Inlichtingendienst uit de Nieuwe Doelenstraat gearresteerd. Op 25 september 1941 constateerde politie dat zijn verblijfplaats inmiddels bekend was en dat er geen opsporing meer nodig was. De Amsterdamse Politie Inlichtingendienst had de gewoonte mensen stiekem te arresteren en de familie in het ongewisse te laten, wat tegenwoordig als een misdrijf tegen de menselijkheid wordt beschouwd.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Gerrissen stond ook op deze lijst ondanks dat hij al vermoord was.
Gerrist, Peter, Oberhausen (Duitsland) 11-3-1912, Betonijzervlechter
Woonachtig: Hagedoornstraat 69, Arnhem
Godsdienst: Duits Evangelisch
Gearresteerd: 7-7-1942
Gevangenschap in: Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Neuengamme 20-12-1942
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Gerrist stond ook op deze lijst ondanks dat hij al vermoord was.
Gerrits, Gerrit Jacobus, Nieuwer Amstel 24-12-1893, Kunstschilder
Woonachtig: Celebesstraat 68 IV, Amsterdam
Opmerkingen: Hij werkte samen met Gerrit van der Veen.
Gerritsen, Aalbert Jan, Oene 9-3-1890, Bakker
Woonachtig: Eendrachtstraat 1, Deventer
Verkiezingen: Was lid van de Gemeenteraad.
Verkiezingen: Was lid van de Provinciale Staten.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Bakker. Kandidaat C.P.H. verkiezing gemeenteraad en Provinciale Staten 1923. Lid gemeenteraad (1931, 1939). Voorzitter C.P.N. afdeling Deventer.
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gijzeling: Zijn naam stond vermeld op de Arnhemse lijst van communistische gijzelaars die in september 1942 gearresteerd moesten worden, ondanks dat hij al eerder gearresteerd was. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort
Overleden: Woudenberg 16-10-1942 Gefusilleerd
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Voor zijn arrestatie van 25 juni 1941 was hij al enige keren gearresteerd geweest. Hij vervulde een leiding gevend rol in de CPN-afdeling van Deventer.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door deventer Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Frederik Wttewaall was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Gerritsen stond ook op deze lijst ondanks dat hij al vermoord was.
Gerritsen-De Weerd, Peteronella, Olst 27-5-1893
Woonachtig: Eendrachtstraat 1, Deventer
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Kandidate C.P. verkiezing gemeenteraad 1923.Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk.
Gerritsen, Albertus, Zutphen 14-8-1918, Machinebankwerker
Woonachtig: Herscheweg 323, Deventer
Lid: Hij was lid van de Raad van Verzet.
Gearresteerd: 2-3-1945
Gevangenschap in: Zutphen
Overleden: Zutphen 31-3-1945 Gefusilleerd
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij stencilde en verspreidde De Waarheid. Hij maakte samen met Hendrik Jan Lammers deel uit van een groep van tien personen die gefusilleerd werden, waarna ze in het water van de IJssel gegooid werden.
Gerritsen, Berend (Bé), Deventer 12-4-1916, Fietsenmaker
Woonachtig: Eendrachtstraat 1, Deventer
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 13-10-1941
Gevangenschap in: Arnhem, Oranjehotel, Amersfoort, Neuengamme, Natzweiler, Dachau, Allach
Was Nacht-und-Nebel-gevangene.
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Gerritsen stond ook op deze lijst.
Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Gerritsen, Evert Martinus (Eduard), Arnhem 17-12-1909, Magazijnbediende
Woonachtig: Van Dortmondtstraat 13, Arnhem
Gearresteerd: 1-10-1944
Gevangenschap in: Amersfoort, Neuengamme, Bergen-Belsen
Overleden: Bergen-Belsen 8-2-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Opmerkingen: Op 1 oktober bij razzia in Putten gearresteerd, toen hij daar voor één dag verbleef.
Gerritsen, Gerrit Jan, Haarlem 8-2-1889, Boekhouder
Woonachtig: Tarbotstraat 2, Den Haag
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: eerste arrestatie 1941, tweede arrestatie 18-1-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Rheinbach, Siegburg
Overleden: Siegburg 21-4-1945
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Gerritsen, Hendrik Reinardus (Hennie), Deventer 26-8-1913
Woonachtig: Eendrachtstraat 1, Deventer
Gerritsen, Theo Herman, Haarlem 3-9-1914, Los werkman
Woonachtig: Frans Halsstraat 3, Haarlem
Spanje: Was tijdens de burgeroorlog als vrijwilliger in Spanje.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Los werkman. Bestuur M.A.S., W.S.C. en Antifa (1937). Was in Spanje. Geen communist meer (1938).
Gearresteerd: <1-1943, vrijgekomen 15-5-1943
Gevangenschap in: Amersfoort, Vught
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Gerritsma, Jacob, Rotterdam 5-5-1902, Schipper
Woonachtig: Kameliastraat 402, Rotterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 13-4-1942
Martelmoord: Gearresteerd ten gevolge van de gruwelijke martelmoord op Herman Holstege waaraan Johannes Hubertus Veefkind van de Haagse Politie Inlichtingendienst medeplichtig was en daarmee een gevolg van de opdracht van burgemeester De Monchy van mei 1940 om de CPN opnieuw te laten infiltreren door Johannes Hubertus van Soolingen.
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Amersfoort, Buchenwald
Opmerkingen: Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘Propaganda für C.P.N.’
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Gerritsma stond ook op deze lijst: hij was in 1941 gearresteerd door toedoen van Crabbendam, die wist dat het zijn leven kon kosten.
Gerritze, Jan Arnold, Amsterdam 28-8-1886, Veemarbeider
Woonachtig: Columbusplein 1 III, Amsterdam
Verwantschap: Hij was de vader van Jan Arnold, Johanna Petronella en Johannes Geerbertus Gerritze.
Gerritze, Jan Arnold, Amsterdam 27-1-1920, Veemarbeider
Woonachtig: Columbusplein 1 III, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een zoon van Jan Arnold Gerritze en een broer van Johanna Petronella en Johannes Geerbertus Gerritze.
Lid: Hij was lid van de Raad van Verzet.
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Opmerkingen: Hij zat in een gewapende groep van de Raad van Verzet die overvallen en liquidaties uitvoerde. Hij nam deel aan de liquidatie van de SD’er Jansen.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Gerritze, Johanna Petronella (Hanna), Amsterdam 6-12-1916
Woonachtig: Orteliusstraat 369 II, Amsterdam
Verwantschap: Zij was een dochter van Jan Arnold Gerritze en een zuster van Jan Arnold en Johannes Geerbertus Gerritze.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk.
Gerritze, Johannes Geerbertus (Joop), Amsterdam 30-6-1913, Metaalbewerker
Woonachtig: Columbusplein 1 III, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een zoon van Jan Arnold Gerritze en een broer van Jan Arnold en Johanna Gerritze.
Gearresteerd: 20-3-1942
Gevangenschap in: Weteringschans, Kriegswehrmachtgefängnis Utrecht
Overleden: Soesterberg 19-4-1942 Gefusilleerd
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij was aanwezig bij de vergadering van het CPN-partijbestuur op 15 mei 1940 in het partijkantoor Parlando in de restanten van het Paleis voor Volksvlijt aan het Frederiksplein in Amsterdam (waar nu de Nederlandse bank staat). Daar werd besloten tot de oprichting van een illegale CPN die verzet zou gaan plegen en werd een nieuw partijbestuur bestaande uit Paul de Groot, Jan Dieters en Lou Jansen gevormd die leiding aan het verzet zouden geven. Hij had de leiding over een communistische sabotagegroep bij Fokker.
Gesler, Esther, Amsterdam 4-5-1903, Plakster
Woonachtig: Tilanusstraat 33 I, Amsterdam
Verwantschap: Zij was een zuster van Johanna Gesler.
Afkomst: Van Joodse afkomst
Gearresteerd: 11-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 3-12-1942
Opmerkingen: Ten tijde van arrestatie was zij werkneemster van het bedrijf Hollandia-Kattenburg, dat regenjassen voor onder andere de Wehrmacht produceerde. Zij was betrokken bij de illegale bedrijfscel van de CPN binnen dat bedrijf; de belangrijkste activiteit van de bedrijfscel was het verspreiden en lezen van De Waarheid.
Bij het oprollen van de Nederlandse Volksmilitie in Rotterdam door de Rotterdamse Sicherheitsdienst werd een connectie ontdekt met een groep communisten in het Amsterdamse bedrijf Hollandia-Kattenburg en vervolgens dat De Waarheid daar op vrij grote schaal verspreid werd. De chef van de Rotterdamse Sicherheitsdienst Kriminalrat Herbert Wölk gaf het door aan de centrale Sicherheitsdienst in Den Haag en die deed onder leiding van Albert Barkov een inval, pakte alle Joodse werknemers op en liet een eerder gearresteerde voormalige werkneemster de lezers van De Waarheid onder hen aanwijzen. Ook zij werd aangewezen. Verder werd een groot aantal gezinsleden van de arrestanten van huis opgehaald. De aangewezen lezers werden naar het Oranjehotel overgebracht, waar ze tijdens verhoren mishandeld werden. De overige gearresteerde werknemers en alle gezinsleden gingen rechtstreeks naar Westerbork. Bij de verhoren van de lezers werden aanwijzingen voor sabotage van de kwaliteit van de productie ontdekt. De lezers werden op 26 november ook naar Westerbork overgebracht. Bijna alle opgepakten, inclusief de opgepakte gezinsleden, werden op 30 november naar Auschwitz afgevoerd, waar bijna iedereen op respectievelijk 3 december 1942 en 28 februari 1943 vermoord werd. Slechts een paar opgepakte mensen overleefden de actie. De actie was in de eerste plaats gericht tegen de communistische Nederlandse Volksmilitie, waar overigens slechts een paar werknemers bij betrokken waren. De actie had daarnaast ook een sterk antisemitisch karakter, wat duidelijk blijkt dat ook kleine kinderen vermoord werden. De Duitse actie resulteerde in enige honderden doden.
Gesler, Johanna, Amsterdam 18-12-1899, Gummiplakster
Woonachtig: Tilanusstraat 33 I, Amsterdam
Verwantschap: Zij was een zuster van Esther Gesler.
Afkomst: Van Joodse afkomst
Gearresteerd: 14-11-1942
Gevangenschap in: Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 3-12-1942
Opmerkingen: Ten tijde van arrestatie was zij werkneemster van het bedrijf Hollandia-Kattenburg, dat regenjassen voor onder andere de Wehrmacht produceerde. Zij was betrokken bij de illegale bedrijfscel van de CPN binnen dat bedrijf; de belangrijkste activiteit van de bedrijfscel was het verspreiden en lezen van De Waarheid.
Bij het oprollen van de Nederlandse Volksmilitie in Rotterdam door de Rotterdamse Sicherheitsdienst werd een connectie ontdekt met een groep communisten in het Amsterdamse bedrijf Hollandia-Kattenburg en vervolgens dat De Waarheid daar op vrij grote schaal verspreid werd. De chef van de Rotterdamse Sicherheitsdienst Kriminalrat Herbert Wölk gaf het door aan de centrale Sicherheitsdienst in Den Haag en die deed onder leiding van Albert Barkov een inval, pakte alle Joodse werknemers op en liet een eerder gearresteerde voormalige werkneemster de lezers van De Waarheid onder hen aanwijzen. Zij werd niet aangewezen. Verder werd een groot aantal gezinsleden van de arrestanten van huis opgehaald. De aangewezen lezers werden naar het Oranjehotel overgebracht, waar ze tijdens verhoren mishandeld werden. De overige gearresteerde werknemers en alle gezinsleden gingen rechtstreeks naar Westerbork. Bij de verhoren van de lezers werden aanwijzingen voor sabotage van de kwaliteit van de productie ontdekt. De lezers werden op 26 november ook naar Westerbork overgebracht. Bijna alle opgepakten, inclusief de opgepakte gezinsleden, werden op 30 november naar Auschwitz afgevoerd, waar bijna iedereen op respectievelijk 3 december 1942 en 28 februari 1943 vermoord werd. Slechts een paar opgepakte mensen overleefden de actie. De actie was in de eerste plaats gericht tegen de communistische Nederlandse Volksmilitie, waar overigens slechts een paar werknemers bij betrokken waren. De actie had daarnaast ook een sterk antisemitisch karakter, wat duidelijk blijkt dat ook kleine kinderen vermoord werden. De Duitse actie resulteerde in enige honderden doden.
Gessel, Johannes Allardus van, Amsterdam 5-11-1911, Betonvlechter
Woonachtig: Vrolikstraat 123 I, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Willem Frederik van Gessel.
Lid: Hij was lid van de Raad van Verzet.
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Opmerkingen: Hij verspreidde De Waarheid en plakte pamfletten aan muren, ook voor de Februaristaking. In zijn woning werden wapens en munitie opgeslagen.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Gessel, Willem Frederik van, Amsterdam 21-11-1912, Automonteur
Woonachtig: Linnaeusstraat 43, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Johannes Allardus van Gessel.
Lid: Hij was lid van de Raad van Verzet.
Gearresteerd: 15-1-1943, vrijgelaten 3-1943
Gevangenschap in: Weteringschans
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Opmerkingen: Hij verspreidde De Waarheid. Hij bracht onderduikers onder en verzorgde hen.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Gessel-Damen, Catharina van, Amsterdam 5-8-1920
Woonachtig: Linnaeusstraat 43, Amsterdam
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Geugjes, Cornelis (Striker, Cor), Koog aan de Zaan 30-1-1922
Woonachtig: Jonge Arnoldusstraat 79, Zaandam
Verwantschap: Hij was een broer van Sieuwert Geugjes.
Geugjes, Sieuwert (Siep), Koog aan de Zaan 14-7-1926
Woonachtig: Jonge Arnoldusstraat 79, Zaandam
Verwantschap: Hij was een broer van Cornelis Geugjes. Hij huwde in 1945 medestrijdster Maria Dorothea Valk.
Geul, Hanri Hugo (Hans), Blora (Nederlandsch Oost Indië) 12-5-1916, Leraar lichamelijke opvoeding
Woonachtig: Olympiaplein 164 II, Amsterdam
Lid: Was lid van de sabotage- en liquidatiegroep CS6 (Corellistraat 6).
Gearresteerd: 22-7-1943
Overleden: Overveen 1-10-1943 Gefusilleerd
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij werd om 15.20 uur samen met Sape Kuiper in de Frans van Mierisstraat door rechercheur B. Lodder gearresteerd, die daarbij twee schoten loste, omdat hij door Geul met een cilinderrevolver Zella Mehlis kaliber 6,35 werd bedreigd. Kuiper had een automatisch pistool Steyr kaliber 7,65, waarmee drie schoten waren gelost. Beide arrestanten hadden om 15.10 uur een moordaanslag gepleegd op de aan Vermeerplein 18 wonende tandarts H.B. de Jonge en diens echtgenote (ze leverden regelmatig Joodse patiënten aan de Sicherheitsdienst uit). De Jonge werd met een schot in de hartstreek geraakt, zijn echtgenote met een schot in buik en een in een bovenarm. Beide arrestanten werden aan de Sicherheitsdienst overgeleverd. Er werd om 21.30 uur rapport opgemaakt omdat de betrokken politieman geschoten had.
(Een patiënt heeft ongeacht wat hij gedaan heeft recht op medische hulp, zonder bevreesd te zijn dat hij uitgeleverd wordt. De tandarts handelde tegen de beroepsethiek en schond zijn afgelegde eed van Hippocrates. Deze tandarts had vele tientallen Joden de dood in gejaagd.)
Geus, Steven Jan de, Leiden 2-12-1923
Woonachtig: Constantijn Huijgensstraat 1, Leiden
Geusendam, Johann Wilhelm, Bremen (Duitsland) 7-5-1909
Woonachtig: Enschede
Verwantschap: Hij was een zoon van Johannes Mathias Geusendam.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Voorzitter C.J.B. (1933).Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Geusendam, Johannes Mathias, Rijssen 24-2-1886, Arbeider
Woonachtig: Papaverstraat 82, Enschede
Verwantschap: Hij de vader van Johann Wilhelm Geusendam.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Vader van J.W. Leider communisten (R.F.B.). Door Duitsland uitgewezen, nam deel aan oproer. Bezocht Rusland. Helpt Duitse anti-fascisten. Gearresteerd.
Gearresteerd: 16-10-1940
Gevangenschap in: Münster, Brandenburg-Görden, Kaltenstein, Vaihingen
Overleden: Vaihingen 6-4-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij was aan het begin van de twintigste eeuw al lid van de SPD, waaruit de CPN is voortgekomen. Vlak na de Eerste Wereldoorlog is hij lid geweest van de KPD in Duitsland. Hij heeft in Duitsland aan de zijde van de KPD deelgenomen aan gevechten tegen militante extreemrechtse groeperingen en is in 1923 uit Duitsland uitgewezen. Hij was binnen de Internationale Rooden Hulp zeer actief bij het over de grens helpen van Duitse (voornamelijk politieke) vluchtelingen.
Zijn zoon Wilhelm Gerhard Geusendam was voor de oorlog actief om communistische pamfletten naar Duitsland te smokkelen. Hij werd verraden en in Duitsland gearresteerd, waarna hij werd veroordeeld tot vijf jaar tuchthuis wegens Hochverrat. Na het uitzitten van zijn straf werd hij opgesloten in het concentratiekamp Flossenburg waar hij uiteindelijk Lagerälteste werd. Als Lagerälteste kon hij vlak voor de bevrijding verhinderen dat 300-400 gevangenen door de SS doodgeschoten werden. In 1946 legde BVD een dossier over de zoon aan dat tot 1963 werd bijgehouden.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. Ondanks dat hij al tijdens de oorlog om het leven was gekomen stelde Binnenlandse Veiligheidsdienst in 1952 een dossier over hem samen, dat tot 1972 werd bijgehouden; blijkbaar waren ze bang dat hij kwam spoken.
Geuvers, Bernardus Eduard, Hengelo 14-3-1896, Kernmaker ijzergieterij
Woonachtig: Heer Daniëlstraat 88 A, Rotterdam
Godsdienst: Geen
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 16-10-1942
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Oranjehotel, Vught, Amersfoort, Dachau, Allach
Overleden: Kdo. Allach 23-5-1945
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Na bevrijding overleden ten gevolge van gevangenschap
Gies, Joseph, Zutphen 15-12-1903, Handelsreiziger
Woonachtig: Van Hasseltstraat 7, Zutphen
Gieselaar, Antonius Hendricus Johannes, Amsterdam 25-4-1903, Chauffeur
Woonachtig: Lumeystraat 52 II, Amsterdam
Verwantschap: Hij had een relatie met Hendrikje Maria Oosterhek.
Gearresteerd: 23-1-1942
Opmerkingen: Hij werd samen met zijn partner Hendrikje Maria Oosterhek, Roelof Oosterhek en Karel Friedrich Vastenhoud gearresteerd door de agenten van politie van de Inlichtingendienst in de Nieuwe Doelenstraat Mollis, Dierikx en Van Egmond.
Giezen, Jan Albert, Nietap 1-11-1898, Betonwerker
Woonachtig: Peizermade
Godsdienst: Geen
Verkiezingen: Was lid van de Gemeenteraad.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Arbeider. Ex-gemeenteraadslid Hoogkerk voor de C.P.N.
Gearresteerd: 3-7-1943
Gevangenschap in: Vught, Buchenwald, Sachsenhausen, Buchenwald
Overleden: Buchenwald 21-4-1945
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij was voor de oorlog tot 15 maanden gevangenisstraf veroordeeld wegens een poging tot staking. In Buchenwald werd als arrestatiereden vermeld ‘Arbeitsvertragsbruch’.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Gigch, Asser van, Leiden 12-7-1884, Koopman
Woonachtig: Zaagmolenstraat 170 B, Rotterdam
Verwantschap: Hij was de vader van Saartje en Salomon Joël van Gigch.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Echtgenoot van Roosje Dennenboom. Boekhandelaar. Communist. Lid C.P.H. Colporteur.
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 18-10-1942
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Mathenesserdijk, Oranjehotel, Amersfoort, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 14-1-1943
Holocaust: Hij werd gearresteerd in verband met zijn lidmaatschap van de Nederlandse Volksmilitie, maar vervolgens ter vermijding van rompslomp doorgestuurd naar Westerbork, omdat bij de Sicherheitsdienst sinds oktober 1942 bekend was dat de Joden vandaar de dood in werden gedreven.
Opmerkingen: Hij werd door de Rotterdamse politie een dag in bewaring gehouden en daarna overgebracht naar de Grüne Polizei aan de Mathenesserdijk overgebracht.
Gigch, Saartje van (Selma), Rotterdam 12-3-1912, Kapster
Woonachtig: Bijlwerffstraat 37 B, Rotterdam
Verwantschap: Zij was een dochter van Asser van Gigch en een zuster van Salomon Joël van Gigch, zij is gescheiden van de Spanjestrijder Simon Isaäc (Ies) van Bergen. Zij had een relatie met Samuel Zacharias Dormits.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 17-3-1943
Gevangenschap in: Amsterdam, Haagsche Veer Rotterdam, Oranjehotel, Westerbork
Overleden: Sobibor 9-7-1943
Holocaust: Zij werd gearresteerd in verband met haar lidmaatschap van de Nederlandse Volksmilitie, maar vervolgens ter vermijding van rompslomp doorgestuurd naar Westerbork, omdat bij de Sicherheitsdienst sinds oktober 1942 bekend was dat de Joden vandaar de dood in werden gedreven.
Opmerkingen: Zij was stateloos vanwege haar voormalige huwelijk met Isaäc Simon van Bergen; na een echtscheiding kreeg je niet automatisch je Nederlandse nationaliteit terug. Saartje van Gigch werkte in de kapsalon van Noach Lezer. Toen de politie op 17oktober 1942 op haar onderduikadres bij haar partner Samuel Dormits haar naam en werkadres vond en haar vervolgens bij Lezer zocht. Toen een politieman haar op haar werk vroeg of ze Saartje van Gigch kende, ontkende ze dat (ze had een vals persoonsbewijs op en andere naam) en iedereen in de kapsalon zweeg; daardoor kreeg Saartje de kans onder te duiken en een aantal leden van de Nederlandse Volksmilitie te waarschuwen. Zij kwam vervolgens in het opsporingsblad van de politie te staan; er werd felle jacht op haar gemaakt. Zij kon aan de politie ontkomen en via een aantal adressen bij Margaretha Philomena Taselaar aan de Heerengracht 175 I in Amsterdam onderduiken. De politie kon de Jood Max Eckstein overhalen om Sara op te sporen. Dit deed hij door bij een reeks personen met zijn Joodse achtergrond vertrouwen op te wekken, wat uiteindelijk leidde tot het achterhalen van Sara’s onderduikadres. Daar werd Sara gearresteerd. Zij werd gearresteerd omdat zij lid zou zijn van de NVM. De Rotterdamse politie had een grote rode ‘J’ over haar arrestantenkaart gestempeld.
Gigch, Salomon Joël van, Amsterdam 22-7-1925, Koopman
Woonachtig: Zaagmolenstraat 170 B, Rotterdam
Verwantschap: Hij was een zoon van Asser van Gigch en een broer van Saartje van Gigch,
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 18-10-1942
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Mathenesserdijk, Oranjehotel, Amersfoort, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 30-4-1943
Holocaust: Hij werd gearresteerd in verband met zijn lidmaatschap van de Nederlandse Volksmilitie, maar vervolgens ter vermijding van rompslomp doorgestuurd naar Westerbork, omdat bij de Sicherheitsdienst sinds oktober 1942 bekend was dat de Joden vandaar de dood in werden gedreven.
Gijn, Johanna Fijtje van, Nigtevecht 16-2-1915
Woonachtig: Bestevaerstraat 120 I, Amsterdam
Gearresteerd: 4-1943
Gevangenschap in: Oranjehotel, Vught
Opmerkingen: Zij werd gearresteerd door de Haagse Sicherheitsdienstman Otto Lange in het kader van de Amsterdamse actie van het Sonderkommando Munt dat zich richtte op de groep Wollweber met zijn geheime zenders.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk.
Gijsbers, Jan Gerrit, Amsterdam 18-4-1894, Politieagent
Woonachtig: Griseldestraat 18 II, Amsterdam
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Gijsbers stond ook op deze lijst.
Gildemeester, Derk Jan, Deventer 26-4-1921, Kantoorbediende
Woonachtig: Enkstraat 29, Deventer
Gearresteerd: <8-1944
Gevangenschap in: Amersfoort, Mügeln
Overleden: Mügeln 18-4-1945
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Giliam, Meindert, Amsterdam 27-9-1910, Meubelmaker
Woonachtig: Van Oldenbarneveldtstraat 60 III, Amsterdam
Gearresteerd: 16-8-1944
Gevangenschap in: Amersfoort, Sachsenhausen, Neuengamme
Overleden: Cap Arcona 3-5-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Onder andere verspreidde hij De Waarheid.
Gilliéron, Lodewijk (Martel, Louis, Bob), Amsterdam 12-8-1909, Kantoorbediende
Woonachtig: Prinsengracht 789 boven, Amsterdam
Verwantschap: Zij was een schoonzoon van Catharina Harthoorn-Van de Plasse en een zwager van Willem Lodewijk, Cornelis en Paulus Adrianus Harthoorn, Johanna Wilhelmina Gnirrep-Harthoorn en Maatje Ossenkoppele-Harthoorn, Petronella Harthoorn-Kok, Marietje Harthoorn-IJzerman, Jan Ossenkoppele en Pieter Gnirrep.
Opmerkingen: Bij de oprichting in juli 1940 van het Solidariteitsfonds voor financiële ondersteuning van ondergedoken partijleden en gezinnen van ondergedoken, gearresteerd of omgekomen partijleden kreeg hij de leiding daarover. Zijn schoonzuster Marietje Harthoorn-IJzerman ging de administratie doen. Na de arrestatie van Jan Postma in november 1943 werd de leiding van de illegale CPN overgenomen door het zestal Jaap Brandenburg, Frits Reuter, Gerben Wagenaar, Anton Koejemans, Bob Gilliéron, Friedl Baruch en Wim Puister.
Op 13 januari 1945 had hij voor overleg met betrekking tot de Stichting 1940-1945 een afspraak met andere verzetsgroepen in de woning van Van Arkel aan de Zuider Amstellaan 44 van de Paroolgroep. Van Arkel was, nadat zijn vriendin gearresteerd was, V-Mann voor de Sicherheitsdienst geworden en verraadde bijeenkomst. De Sicherheitsdienst omsingelde het pand, maar maakt met opzet veel lawaai zodat de V-Mann gelegenheid zich via een luik kon verbergen. Drie aanwezigen (Van Namen van Vrij Nederland, Smallenbroek van Trouw en Buijs van het Nationaal Steun Fonds) vluchtten naar buiten en werden gearresteerd, maar Teus van Vliet (Landelijke Organisatie voor hulp aan Onderduikers) en Gilliéron volgden de V-Mann door het luik onder de grond, waar ze naar het buurpand konden kruipen en konden zo aan arrestatie ontkomen. (Van Vliet zou later gearresteerd worden, tijdens verhoren doorslaan en daarmee vijftien personen verraden, waarvan er drie gefusilleerd werden waarbij de bankier van het verzet Van Hall.)
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Gilliéron-Harthoorn, Adriana Johanna (Jeanne), ’s-Heer Abtskerke 14-11-1910
Woonachtig: Prinsengracht 789 boven, Amsterdam
Verwantschap: Zij was een dochter van Catharina Harthoorn-Van de Plasse en een zuster van Willem Lodewijk, Cornelis en Paulus Adrianus Harthoorn, Johanna Wilhelmina Gnirrep-Harthoorn en Maatje Ossenkoppele-Harthoorn. Zij was een schoonzuster van Petronella Harthoorn-Kok, Marietje Harthoorn-IJzerman, Jan Ossenkoppele en Pieter Gnirrep.
Gils, Coenraad (Coen), Weststellingwerf 14-4-1915, Stukadoor
Woonachtig: Orteliusstraat 247 II, Amsterdam
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Gils-Buket, Marie Martina (Rie), Arnhem 5-2-1917
Woonachtig: Orteliusstraat 247 II, Amsterdam
Gils, Hendrik van, Hillegersberg 4-2-1905, Krantenverkoper
Woonachtig: Adrianastraat 101 A, Rotterdam
Verwantschap: Hij was een schoonzoon van Frederik Willem en Eva Hoek-Michaud en een broer van Jacoba van Gils.
Godsdienst: Rooms Katholiek
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 18-10-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort, Vught, Utrecht, Amersfoort, Vught, Anrath, Mauthausen, Waldheim
Overleden: gevangenis Waldheim 1-3-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verspreidde De Waarheid en verrichtte andere verzetsdaden. Hij kreeg de doodstraf, maar die werd opgeschort. Hij is overleden in de gevangenis.
Gils-Hoek, Johanna van, Rotterdam 6-5-1910
Woonachtig: Adrianastraat 101 A, Rotterdam
Verwantschap: Zij werd geboren als Johanna Michaud. Zij was een dochter van Frederik Willem en Eva Hoek-Michaud.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 18-3-1943, vrijgekomen 5-4-1943
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam
Opmerkingen: Zij werd geboren als Johanna Michaud en kreeg later haar vaders naam.
Gils, Jacoba van, Hillegersberg 21-10-1902, Werkster
Woonachtig: Betje Wolffstraat 60, Rotterdam
Verwantschap: Zij was een zuster van Hendrik van Gils.
Godsdienst: Rooms Katholiek
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 19-2-1943, vrijgekomen 19-8-1943
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Vught
Opmerkingen: Zij werd gearresteerd vanwege een overtreding van de verordeningen van de Rijks Commissaris.
Gilse, Jan Hendrik van (Janrik, Rik, Zuidema), München 5-6-1912, Reclametekenaar
Woonachtig: Regentesschelaan 19 / Stationsweg 4, Leiden / Amersfoort / Den Haag
Verwantschap: Hij was een zoon van Jan Pieter Hendrik van Gilse en een broer van Maarten van Gilse.
Spanje: Was tijdens de burgeroorlog als vrijwilliger in Spanje.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Redactieadres De Big (1932). Ex-voorzitter van de Nederlandse Rekrutenbond. Algemeen secretaris van de Bond van Militairen en Burgers voor den Vrede. Politiek commissaris XIe Brigade Spaans Republikeins leger.
Lid: Hij was aangesloten bij het Militair Contact (mil) dat onder leiding van Gerben Wagenaar stond. Was lid van de sabotage- en liquidatiegroep CS6 (Corellistraat 6).Was lid van de Raad van Verzet.
Gearresteerd: 28-3-1944
Gijzeling: Zijn naam stond vermeld op de Amsterdamse lijst van communistische gijzelaars die in september 1942 gearresteerd moesten worden. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Overleden: Den Haag 28-3-1944
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Opmerkingen: Hij was stateloos. In het begin van de oorlog werkte hij tot april 1941 in Amsterdam het verzet samen met Siebolt (Siep) Adema en Krijn Breur. Hij was in juni 1941 een van de oprichters van de mil-groep (samen met Maurits Meijer en Gerben Wagenaar) die gewapend verzet ging plegen. Hij gaf leiding aan de communistische sabotagegroepen. Hij fabriceerde tijd- en brandbommen. Hij werkte samen met zijn broer Maarten van Gilse, Gerrit Kastein, Jan Schouten en Gerrit van der Veen. Hij nam deel aan een bevrijdingsactie van een paar ter dood veroordeelde Spanjestrijders uit het Wilhelminagasthuis en van zijn echtgenote uit het Huis van Bewaring in Arnhem. Hij was een van de beramers van een aanslag op de vuurwerkfabriek Kat in Leiden, maar nam veiligheidshalve zelf niet deel aan de overval. Hij werd bij zijn arrestatie doodgeschoten. Gilse ging op 28 maart 1944 naar een vergadering van de RVV in de Fultonstraat 19 in Den Haag, die verraden bleek. Toen Gilse aanbeldeed de Sicherheitsdienst open, hij vluchtte maar werd neergeschoten en overleed ter plekke.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. Ondanks dat hij al tijdens de oorlog om het leven was gekomen stelde Binnenlandse Veiligheidsdienst in 1950 een dossier over hem samen dat tot 1980 werd bijgehouden; blijkbaar waren ze bang dat hij kwam spoken.
Gilse-Van Everdingen, Geertruida Maria van (Truus), De Bilt 19-10-1911
Woonachtig: Regentesschelaan 19 / Stationsweg 4, Leiden / Amersfoort / Den Haag
Verwantschap: Zij was een zuster van Maria Johanna van Everdingen en huwde na de oorlog met Kurt Baruch.
Lid: Zij was aangesloten bij het Militair Contact (mil) dat onder leiding van Gerben Wagenaar stond. Was lid van de sabotage- en liquidatiegroep CS6 (Corellistraat 6).
Opmerkingen: Door haar huwelijk met Jan Hendrik van Gilse was zij stateloos. Zij was koerierster. Zij werd met een vals persoonsbewijs in een pension gearresteerd tijdens een op Joden gerichte razzia in Nunspeet. Zij hertrouwde na de oorlog met Kurt Baruch, waardoor ze haar Nederlandse nationaliteit herkreeg.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Gilse, Jan Pieter Hendrik van (Johan Willem Dudok van Heel), Rotterdam 11-5-1881, Componist, dirigent
Woonachtig: Dorpsstraat 15, Oegstgeest
Verwantschap: Hij was de vader van Jan Hendrik en Maarten van Gilse.
Lid: Hij was aangesloten bij het Militair Contact (mil) dat onder leiding van Gerben Wagenaar stond en bij het kunstenaarsverzet. Was lid van de sabotage- en liquidatiegroep CS6 (Corellistraat 6).
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Opmerkingen: Hij zat in de redactie van De Vrije Kunstenaar. Hij zat ondergedoken in het huis in Oegstgeest van de componist Rudolf Escher, die zelf elders zat ondergedoken; in het huis verbleven meerdere Leidse communistische verzetsmensen, ook zijn zoons Jan Hendrik en Maarten verbleven vaak op dit adres. Hij overleed op 8 september 1944 op zijn onderduikadres aan een ernstige ziekte en werd begraven onder de valse naam Van Heel volgens zijn valse persoonsbewijs.
Gilse, Maarten van (Mik), München 2-6-1916, Persfotograaf
Woonachtig: Keizersgracht 522, Leiden / Amsterdam
Verwantschap: Hij was een zoon van Jan Pieter Hendrik van Gilse en een broer van Jan Hendrik van Gilse. Hij had een beginnende relatie met Marianne van Raamsdonk.
Spanje: Was tijdens de burgeroorlog als vrijwilliger in Spanje.
Lid: Hij was aangesloten bij het Militair Contact (mil) dat onder leiding van Gerben Wagenaar stond. Was lid van de sabotage- en liquidatiegroep CS6 (Corellistraat 6).
Gearresteerd: 23-7-1943
Overleden: Overveen 1-10-1943 Gefusilleerd
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij was stateloos. Hij zat in de redactie van De Vrije Kunstenaar. Op 14 april 1943 was op de Keizersgracht 522 een poging om een groep bestaande uit Carel Adriaan Blazer, Krijn Hendrik Taconis, Adrianus Windig, Sally Presburg en Johanna Presburg-Blazer te arresteren; hij ontkwam als enige door via het raam over het dak te vluchten.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk. Ondanks dat hij al tijdens de oorlog gefusilleerd was gekomen stelde Binnenlandse Veiligheidsdienst in 1945 een dossier over hem samen dat tot 1967 werd bijgehouden; blijkbaar waren ze bang dat hij kwam spoken.
Gilst, Theodorus van, Valburg 17-10-1903, Filiaalleider
Woonachtig: Thomsonlaan 104, Den Haag
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 26-4-1944
Gevangenschap in: Oranjehotel, Vught
Opmerkingen: Van Gilst fungeerde als spil in de verspreiding van het mededelingenblad van De Waarheid, dat radionieuwsberichten bevatte die door een luisterpost van de Britse BBC waren opgevangen. Ook de Surinaamse militair Rijhiner maakte van de groep deel uit. De Sicherheitsdienst en de Inlichtingendienst snapten dat in eerste instantie niet en noemden het blad de ‘niet-communistische De Waarheid‘. Hij verspreidde zelf 10-15 exemplaren. Hij werd gearresteerd door onder anderen Johannes Hubertus Veefkind junior. Van Gilst probeerde nog op de fiets te ontsnappen, waarbij Veefkind jr. op hem schoot zodat hij zijn vluchtpoging staakte.
Ginkel, Carel Wilhelmus van, Amsterdam 19-3-1916, Hulpmonteur
Woonachtig: Nova Zemblastraat 1 achter, Amsterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 6-5-1943
Gevangenschap in: Buchenwald
Opmerkingen: Hij werd in Heddernheim in Duitsland gearresteerd.
Giskes, Gerardus, Amsterdam 9-6-1898, Slager
Woonachtig: Soendastraat 18 III, Amsterdam
Opmerkingen: Hij speelde een rol bij de verspreiding van De Waarheid. Zijn adres werd gevonden op een lijst die de politie bij een huiszoeking bij Cornelis Aarnouts vond.
Gisolf, Johannes Cornelis, Den Haag 7-6-1912, Boekbinder
Woonachtig: Van Miereveltstraat 113 II, Den Haag
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 11-10-1941
Infiltratie: Gearresteerd ten gevolge van de sinds 1923 voor de Haagse Politie Inlichtingendienst werkende infiltrant Johannes Hubertus van Soolingen, die door burgemeester De Monchy in mei 1940 opnieuw de CPN werd ingestuurd.
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort, Buchenwald, Groß-Rosen, Dachau
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Opmerkingen: Hij werkte in het verzet samen met Evert Kommer. Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘Hat für Frauen verhafteter CPN-Mitglieder Geld gesammelt’.
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze opdracht hebben gegeven dat de Politie Inlichtingendiensten tijdens de bezetting voor de bezetter moesten blijven door werken; burgemeester De Monchy (Liberaal) is medeverantwoordelijk omdat hij op 15 mei 1940 opdracht aan de Haagse Politie Inlichtingendienst gaf om voor de bezetter communisten te blijven opsporen; het latere hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst is medeverantwoordelijk omdat hij in nauwe samenwerking met de Sicherheitsdienst leiding gaf aan de opsporing van communisten.
Gisolf-Tinjes, Wilhelmina Christina, Rotterdam 6-3-1914
Woonachtig: Van Miereveltstraat 113 II, Den Haag
Godsdienst: Rooms Katholiek
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Glas, Isaäc van der (Jacques, Sjaak), Amsterdam 16-10-1887, Pianist
Woonachtig: Kerkstraat 330 II, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Gearresteerd: 26-6-1942
Gevangenschap in: Weteringschans, Vught, Westerbork, Auschwitz, Fürstengrubbe
Overleden: Fürstengrubbe 9-12-1944
Holocaust: Hij werd gearresteerd in verband met verzetsactiviteiten, maar vervolgens ter vermijding van rompslomp doorgestuurd naar Westerbork, omdat bij de Sicherheitsdienst sinds oktober 1942 bekend was dat de Joden vandaar de dood in werden gedreven.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij werkte ook als pianist in het filmtheater Tuschinsky. Hij werd in zijn woning door de politie gearresteerd.
Glas, Johannes Jacob (Jan), Den Helder 26-1-1917, Motormonteur
Woonachtig: Kazernestraat 20 III, Amsterdam
Februaristaking: Was actief betrokken bij de voorbereiding en organisatie van de staking.
Gearresteerd: 17-11-1941
Gevangenschap in: Weteringschans, Kriegswehrmachtgefängnis Utrecht, Vught
Overleden: Soest 19-11-1942 Gefusilleerd
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: In het begin van de bezetting vormde hij samen met Berend Brandsen en Gerben Wagenaar de leiding van het communistisch verzet in Amsterdam-Noord. Hij zat in een sabotagegroep en hield zich bezig met spionage. Hij werkte samen met Bram Haspels en Cor Teeseling. Hij dook onder bij Jantina Langerhorst. Hij stencilde en verspreidde De Waarheid. Hij werd in een woning aan de Jan van Galenstraat, die als distributieplek voor De Waarheid diende, gearresteerd door de agenten Van Egmond en Mollis van de Amsterdamse Politie Inlichtingendienst uit de Nieuwe Doelenstraat; de agenten waren na een arrestatieactie kort daarvoor als post in de woning achter gelaten en arresteerden iedereen die aanbelde.
Glas-Pullen, Gesina Christina (Stien), Amsterdam 28-11-1918
Woonachtig: Kazernestraat 20 III, Amsterdam
Februaristaking: Was actief betrokken bij de voorbereiding en organisatie van de staking.
Gearresteerd: 1-11-1941
Gevangenschap in: Amstelveenscheweg, Vught, Ravensbrück
Opmerkingen: Zij was koerierster. Zij vervoerde illegale lectuur naar Drenthe en Friesland. Zij bezorgde voedselbonnen verborgen in een kinderwagen bij onderduikers.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk.
Glasbeek-Polak, Hanna, Amsterdam 9-7-1917, Naaister
Woonachtig: Korte Houtstraat 34 links, Amsterdam
Verwantschap: Zij was een schoonzuster van Esther Glasbeek-Pront.
Afkomst: Van Joodse afkomst
Gearresteerd: 11-11-1942
Gevangenschap in: Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 3-12-1942
Opmerkingen: Ten tijde van arrestatie was zij werkneemster van het bedrijf Hollandia-Kattenburg, dat regenjassen voor onder andere de Wehrmacht produceerde. Zij was betrokken bij de illegale bedrijfscel van de CPN binnen dat bedrijf; de belangrijkste activiteit van de bedrijfscel was het verspreiden en lezen van De Waarheid.
Bij het oprollen van de Nederlandse Volksmilitie in Rotterdam door de Rotterdamse Sicherheitsdienst werd een connectie ontdekt met een groep communisten in het Amsterdamse bedrijf Hollandia-Kattenburg en vervolgens dat De Waarheid daar op vrij grote schaal verspreid werd. De chef van de Rotterdamse Sicherheitsdienst Kriminalrat Herbert Wölk gaf het door aan de centrale Sicherheitsdienst in Den Haag en die deed onder leiding van Albert Barkov een inval, pakte alle Joodse werknemers op en liet een eerder gearresteerde voormalige werkneemster de lezers van De Waarheid onder hen aanwijzen. Zij werd niet aangewezen. Verder werd een groot aantal gezinsleden van de arrestanten van huis opgehaald. De aangewezen lezers werden naar het Oranjehotel overgebracht, waar ze tijdens verhoren mishandeld werden. De overige gearresteerde werknemers en alle gezinsleden gingen rechtstreeks naar Westerbork. Bij de verhoren van de lezers werden aanwijzingen voor sabotage van de kwaliteit van de productie ontdekt. De lezers werden op 26 november ook naar Westerbork overgebracht. Bijna alle opgepakten, inclusief de opgepakte gezinsleden, werden op 30 november naar Auschwitz afgevoerd, waar bijna iedereen op respectievelijk 3 december 1942 en 28 februari 1943 vermoord werd. Slechts een paar opgepakte mensen overleefden de actie. De actie was in de eerste plaats gericht tegen de communistische Nederlandse Volksmilitie, waar overigens slechts een paar werknemers bij betrokken waren. De actie had daarnaast ook een sterk antisemitisch karakter, wat duidelijk blijkt dat ook kleine kinderen vermoord werden. De Duitse actie resulteerde in enige honderden doden.
Glasbeek-Pront, Esther, Amsterdam 22-12-1916, Naaister
Woonachtig: Rechtboomsloot 41 III, Amsterdam
Verwantschap: Zij was een zuster van Sara van de Kar-Pront en een schoonzuster van Hanna Glasbeek-Polak.
Afkomst: Van Joodse afkomst
Gearresteerd: 11-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 3-12-1942
Opmerkingen: Ten tijde van arrestatie was zij werkneemster van het bedrijf Hollandia-Kattenburg, dat regenjassen voor onder andere de Wehrmacht produceerde. Zij was betrokken bij de illegale bedrijfscel van de CPN binnen dat bedrijf; de belangrijkste activiteit van de bedrijfscel was het verspreiden en lezen van De Waarheid.
Bij het oprollen van de Nederlandse Volksmilitie in Rotterdam door de Rotterdamse Sicherheitsdienst werd een connectie ontdekt met een groep communisten in het Amsterdamse bedrijf Hollandia-Kattenburg en vervolgens dat De Waarheid daar op vrij grote schaal verspreid werd. De chef van de Rotterdamse Sicherheitsdienst Kriminalrat Herbert Wölk gaf het door aan de centrale Sicherheitsdienst in Den Haag en die deed onder leiding van Albert Barkov een inval, pakte alle Joodse werknemers op en liet een eerder gearresteerde voormalige werkneemster de lezers van De Waarheid onder hen aanwijzen. Ook zij werd aangewezen. Verder werd een groot aantal gezinsleden van de arrestanten van huis opgehaald. De aangewezen lezers werden naar het Oranjehotel overgebracht, waar ze tijdens verhoren mishandeld werden. De overige gearresteerde werknemers en alle gezinsleden gingen rechtstreeks naar Westerbork. Bij de verhoren van de lezers werden aanwijzingen voor sabotage van de kwaliteit van de productie ontdekt. De lezers werden op 26 november ook naar Westerbork overgebracht. Bijna alle opgepakten, inclusief de opgepakte gezinsleden, werden op 30 november naar Auschwitz afgevoerd, waar bijna iedereen op respectievelijk 3 december 1942 en 28 februari 1943 vermoord werd. Slechts een paar opgepakte mensen overleefden de actie. De actie was in de eerste plaats gericht tegen de communistische Nederlandse Volksmilitie, waar overigens slechts een paar werknemers bij betrokken waren. De actie had daarnaast ook een sterk antisemitisch karakter, wat duidelijk blijkt dat ook kleine kinderen vermoord werden. De Duitse actie resulteerde in enige honderden doden.
Glijnis, Teunis (Teun), Krommenie 16-6-1902, Fabrieksarbeider
Woonachtig: Militaireweg 46, Krommenie
Verkiezingen: Was lid van de Gemeenteraad.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Los arbeider. Veroordeeld wegens opruiing (1934). Gemeenteraadslid C.P.N. (1939 weer kandidaat).
Gearresteerd: 21-1-1942
Gevangenschap in: Weteringschans, Amersfoort, Sint-Michielsgestel, Vught, Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Cap Arcona 3-5-1945
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verrichtte organisatorisch werk voor de illegale CPN en De Waarheid. Hij werkte samen met Arie Glim.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Glijnis-Brasser, Angenis Christina (Chris), Uitgeest 26-9-1906
Woonachtig: Militaireweg 46, Krommenie
Verwantschap: Zij was een zuster van Jan Brasser.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk.
Glim, Arie, Anna Paulowna 25-12-1912, Tuinder
Woonachtig: Ewijkspad 4, Anna Paulowna
Godsdienst: Geen
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Woonwagenbewoner. Voorzitter afdeling C.P.N. en V.V.S.U. (1938).
Gearresteerd: 10-5-1942
Gevangenschap in: Amersfoort, Vught, Neuengamme, Natzweiler, Dachau
Was Nacht-und-Nebel-gevangene.
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Opmerkingen: Hij woonde in een woonwagen. Hij verspreidde De Waarheid. Hij werkte samen met Teunis Glijnis.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Gnirrep, Johan Adolf, Amsterdam 27-10-1919, Banketbakker
Woonachtig: Egidiusstraat 65 III, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Pieter en Wilhelm Gnirrep.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Gnirrep, Pieter (Piet), Amsterdam 14-5-1918, Gipsarbeider
Woonachtig: Hudsonstraat 159, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Johan Adolf en Wilhelm Gnirrep. Hij was een schoonzoon van Catharina Harthoorn-Van de Plasse en een zwager van Willem Lodewijk, Cornelis en Paulus Adrianus Harthoorn, Adriana Johanna Gilliéron-Harthoorn en Maatje Ossenkoppele-Harthoorn. Hij was een zwager van Petronella Harthoorn-Kok, Lodewijk Gilliéron en Jan Ossenkoppele.
Februaristaking: Was actief betrokken bij de voorbereiding en organisatie van de staking.
Gearresteerd: 23-4-1941
werd voortgezet.
Gevangenschap in: Siegburg
Opmerkingen: Hij was een van de driehonderd communisten die de Februaristaking tot stand gingen brengen, die op 24 februari 1941 op de Noordermarkt bijeenkwamen. Hij werd voor zijn rol tot tien jaar tuchthuis veroordeeld.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Gnirrep-Harthoorn, Johanna Wilhelmina (Jopie), Amsterdam 30-1-1921, Naaister
Woonachtig: Hudsonstraat 159 III, Amsterdam
Verwantschap: Zij was een dochter van Catharina Harthoorn-Van de Plasse en een zuster van Willem Lodewijk, Cornelis en Paulus Adrianus Harthoorn, Adriana Johanna Gilliéron-Harthoorn en Maatje Ossenkoppele-Harthoorn. Zij was een schoonzuster van Wilhelm Gnirrep, Lodewijk Gilliéron, Petronella Harthoorn-Kok, Marietje Harthoorn-IJzerman, Wilhelm Gnirrep en Jan Ossenkoppele.
Lid: Was voor of tijdens de oorlog bij de sabotage- en spionagegroep Wollweber aangesloten.
Opmerkingen: Zij was koerierster voor Pam Pooters en Daan Goulooze. Eén van de vijf geheime zenders van Daan Goulooze was in haar woning onder gebracht en er vond vanuit haar zo nu en dan radiocontact met Moskou plaats, waarbij haar zwager Willem Gnirrep de zender bediende. Toen Pam Pooters werd gearresteerd, moest zij hals over kop onderduiken. De zender werd door haar in een doos over het achterbalkon aan de buren gegeven en verdween zelf meteen daarna. Haar zuster Maatje Ossenkoppele-Harthoorn werd op de hoogte gesteld en verzocht de zender veilig te stellen. Maatje haalde hem op en fietste met de doos achterop gebonden dwars door Amsterdam. De Sicherheitsdienst wist dat er vijf zenders waren, maar kon er slechts vier opsporen. De Sicherheitsdienst heeft nog lang intensieve jacht op de vijfde zender gemaakt, maar nooit gevonden. Zij bracht samen met haar zuster Maatje Joodse kinderen vanuit Amsterdam per trein onder bij gastgezinnen in Friesland.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk.
Gnirrep, Wilhelm, Dortmund 29-12-1910, Elektricien
Woonachtig: Egidiusstraat 65 III, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Johan Adolf en Pieter Gnirrep en en een zwager van Johanna Wilhelmina Gnirrep-Harthoorn.
Lid: Was voor of tijdens de oorlog bij de sabotage- en spionagegroep Wollweber aangesloten.
Opmerkingen: Hij was een van de ‘pianisten’ die via een geheime zender gegevens naar Moskou zonden.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Gnodde, Willem, Rotterdam 14-6-1904, Onderwijzer
Woonachtig: St. Liduinastraat 88, Schiedam
Godsdienst: Doopsgezind
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Vught, Sint-Michielsgestel, Sachsenhausen
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Schiedamse Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Van Haaren was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Göbbels, Jacob Gotfried, Vaals 21-6-1895, Grondwerker
Woonachtig: Bergstraat 30, Kerkrade
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Grondwerker. Communist. Literatuurman afdeling c.p.n. (1935). Controlecommissie De Tribune (1936). Leider afdeling C.P.N. (1937).
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Politie Inlichtingendienst van Kerkrade aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Gerardus Habets was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen en de Duitse opdracht om mensen aan te wijzen in juni 1941 doorspeelde.
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Göbbels stond ook op deze lijst.
Gobes, Abraham, Amsterdam 21-1-1895, Filmoperateur
Woonachtig: 3e Oosterparkstraat 205 III, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Mechiel Gobes en Bloeme Buis-Gobes.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Communist. Medeoprichter van Rode Arbeiders Weer (1933).
Gearresteerd: 3-10-1942
Gevangenschap in: Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 28-2-1943
Holocaust: Hij werd in Westerbork vastgezet zonder dat de politie of Sicherheitsdienst hem in verband met verzetsdaden bracht en vervolgens vermoord in het kader van de holocaust.
Gobes, Mechiel, Amsterdam 18-2-1902, Elektricien
Woonachtig: Edammerstraat 24, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Abraham Gobes en Bloeme Buis-Gobes.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Gearresteerd: 22-2-1941
Gevangenschap in: Amstelveenscheweg, Amersfoort, Mauthausen
Overleden: Mauthausen 12-10-1942
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Opgepakt bij razzia in Amsterdam op 22 februari 1941, waartegen de Februaristaking het protest was.
Gobets, Catharina, Amsterdam 9-11-1907, Kleermaakster
Woonachtig: Retiefstraat 88 I, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst
Gearresteerd: 11-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 3-12-1942
Opmerkingen: Ten tijde van arrestatie was zij werkneemster van het bedrijf Hollandia-Kattenburg, dat regenjassen voor onder andere de Wehrmacht produceerde. Zij was betrokken bij de illegale bedrijfscel van de CPN binnen dat bedrijf; de belangrijkste activiteit van de bedrijfscel was het verspreiden en lezen van De Waarheid.
Bij het oprollen van de Nederlandse Volksmilitie in Rotterdam door de Rotterdamse Sicherheitsdienst werd een connectie ontdekt met een groep communisten in het Amsterdamse bedrijf Hollandia-Kattenburg en vervolgens dat De Waarheid daar op vrij grote schaal verspreid werd. De chef van de Rotterdamse Sicherheitsdienst Kriminalrat Herbert Wölk gaf het door aan de centrale Sicherheitsdienst in Den Haag en die deed onder leiding van Albert Barkov een inval, pakte alle Joodse werknemers op en liet een eerder gearresteerde voormalige werkneemster de lezers van De Waarheid onder hen aanwijzen. Ook zij werd aangewezen. Verder werd een groot aantal gezinsleden van de arrestanten van huis opgehaald. De aangewezen lezers werden naar het Oranjehotel overgebracht, waar ze tijdens verhoren mishandeld werden. De overige gearresteerde werknemers en alle gezinsleden gingen rechtstreeks naar Westerbork. Bij de verhoren van de lezers werden aanwijzingen voor sabotage van de kwaliteit van de productie ontdekt. De lezers werden op 26 november ook naar Westerbork overgebracht. Bijna alle opgepakten, inclusief de opgepakte gezinsleden, werden op 30 november naar Auschwitz afgevoerd, waar bijna iedereen op respectievelijk 3 december 1942 en 28 februari 1943 vermoord werd. Slechts een paar opgepakte mensen overleefden de actie. De actie was in de eerste plaats gericht tegen de communistische Nederlandse Volksmilitie, waar overigens slechts een paar werknemers bij betrokken waren. De actie had daarnaast ook een sterk antisemitisch karakter, wat duidelijk blijkt dat ook kleine kinderen vermoord werden. De Duitse actie resulteerde in enige honderden doden.
Gobets, Elisabeth, Amsterdam 4-2-1899, Kleermaakster
Woonachtig: 3e Oosterparkstraat 42 II, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst
Gearresteerd: 11-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 3-12-1942
Opmerkingen: Ten tijde van arrestatie was zij werkneemster van het bedrijf Hollandia-Kattenburg, dat regenjassen voor onder andere de Wehrmacht produceerde. Zij was betrokken bij de illegale bedrijfscel van de CPN binnen dat bedrijf; de belangrijkste activiteit van de bedrijfscel was het verspreiden en lezen van De Waarheid.
Bij het oprollen van de Nederlandse Volksmilitie in Rotterdam door de Rotterdamse Sicherheitsdienst werd een connectie ontdekt met een groep communisten in het Amsterdamse bedrijf Hollandia-Kattenburg en vervolgens dat De Waarheid daar op vrij grote schaal verspreid werd. De chef van de Rotterdamse Sicherheitsdienst Kriminalrat Herbert Wölk gaf het door aan de centrale Sicherheitsdienst in Den Haag en die deed onder leiding van Albert Barkov een inval, pakte alle Joodse werknemers op en liet een eerder gearresteerde voormalige werkneemster de lezers van De Waarheid onder hen aanwijzen. Ook zij werd aangewezen. Verder werd een groot aantal gezinsleden van de arrestanten van huis opgehaald. De aangewezen lezers werden naar het Oranjehotel overgebracht, waar ze tijdens verhoren mishandeld werden. De overige gearresteerde werknemers en alle gezinsleden gingen rechtstreeks naar Westerbork. Bij de verhoren van de lezers werden aanwijzingen voor sabotage van de kwaliteit van de productie ontdekt. De lezers werden op 26 november ook naar Westerbork overgebracht. Bijna alle opgepakten, inclusief de opgepakte gezinsleden, werden op 30 november naar Auschwitz afgevoerd, waar bijna iedereen op respectievelijk 3 december 1942 en 28 februari 1943 vermoord werd. Slechts een paar opgepakte mensen overleefden de actie. De actie was in de eerste plaats gericht tegen de communistische Nederlandse Volksmilitie, waar overigens slechts een paar werknemers bij betrokken waren. De actie had daarnaast ook een sterk antisemitisch karakter, wat duidelijk blijkt dat ook kleine kinderen vermoord werden. De Duitse actie resulteerde in enige honderden doden.
Gobits, Barend, Amsterdam 23-4-1917, Kleermaker
Woonachtig: Raamgracht 69, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Espéranse Cosman-Gobits.
Afkomst: Van Joodse afkomst
Gearresteerd: 11-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 28-2-1943
Opmerkingen: Ten tijde van arrestatie was hij werknemer van het bedrijf Hollandia-Kattenburg, dat regenjassen voor onder andere de Wehrmacht produceerde. Hij was betrokken bij de illegale bedrijfscel van de CPN binnen dat bedrijf; de belangrijkste activiteit van de bedrijfscel was het verspreiden en lezen van De Waarheid.
Bij het oprollen van de Nederlandse Volksmilitie in Rotterdam door de Rotterdamse Sicherheitsdienst werd een connectie ontdekt met een groep communisten in het Amsterdamse bedrijf Hollandia-Kattenburg en vervolgens dat De Waarheid daar op vrij grote schaal verspreid werd. De chef van de Rotterdamse Sicherheitsdienst Kriminalrat Herbert Wölk gaf het door aan de centrale Sicherheitsdienst in Den Haag en die deed onder leiding van Albert Barkov een inval, pakte alle Joodse werknemers op en liet een eerder gearresteerde voormalige werkneemster de lezers van De Waarheid onder hen aanwijzen. Ook hij werd aangewezen. Verder werd een groot aantal gezinsleden van de arrestanten van huis opgehaald. De aangewezen lezers werden naar het Oranjehotel overgebracht, waar ze tijdens verhoren mishandeld werden. De overige gearresteerde werknemers en alle gezinsleden gingen rechtstreeks naar Westerbork. Bij de verhoren van de lezers werden aanwijzingen voor sabotage van de kwaliteit van de productie ontdekt. De lezers werden op 26 november ook naar Westerbork overgebracht. Bijna alle opgepakten, inclusief de opgepakte gezinsleden, werden op 30 november naar Auschwitz afgevoerd, waar bijna iedereen op respectievelijk 3 december 1942 en 28 februari 1943 vermoord werd. Slechts een paar opgepakte mensen overleefden de actie. De actie was in de eerste plaats gericht tegen de communistische Nederlandse Volksmilitie, waar overigens slechts een paar werknemers bij betrokken waren. De actie had daarnaast ook een sterk antisemitisch karakter, wat duidelijk blijkt dat ook kleine kinderen vermoord werden. De Duitse actie resulteerde in enige honderden doden.
Zijn partner en kind werden ook meteen opgepakt, naar Westerbork overgebracht en op 3 december 1942 in Auschwitz vermoord.
Godfroid, Hendrikus (Henk), Arnhem 30-12-1899, Chauffeur
Woonachtig: Albert Cuypstraat 229 I, Amsterdam
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 20-1-1943
Gevangenschap in: Vught, Utrecht, Oranjehotel
Overleden: Waalsdorpervlakte 10-8-1943 Gefusilleerd
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verrichtte werkzaamheden voor De Waarheid. Hij werd gearresteerd omdat hij lid zou zijn van de NVM en de CPN.
Goede, Nicolaas Wilhelmus Gerardus de (Nico), Den Haag 30-12-1891, Metselaar
Woonachtig: Laakkade 394, Den Haag
Godsdienst: Rooms Katholiek
Gearresteerd: 25-8-1941
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort, Buchenwald, Natzweiler, Dachau, buitenkommando van Natzweiler
Hij werd in het Oranjehotel zwaar mishandeld (gemarteld) door onder andere Johannes Hubertus Veefkind van de Haagse Politie Inlichtingendienst en Willem Hendrik van Duivenboden, die voor de oorlog in dienst van de Haagse Politie Inlichtingendienst de Haagse CPN geïnfiltreerd had.
Was Nacht-und-Nebel-gevangene.
Overleden: Maastricht 29-5-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij stencilde en verspreidde De Waarheid. Hij werkte samen met Johan Wagner en Johannes Duhen. Hij is begin juni 1941 ondergedoken. Verschillende arrestatiepogingen in juni 1941 waren mislukt, omdat hij al begin juni 1941 vanwege arrestaties ondergedoken was. Hij werd gearresteerd in het pand Hemsterhuisstraat 2A, waar De Waarheid gestencild werd nadat uit vrees voor ontdekking het stencilen bij Henri Pieck gestopt was. Er was daar een zolderkamer boven een timmerwerkplaats gehuurd. De verhuurder had uit nieuwsgierigheid een kast opengebroken en ontdekt dat daar De Waarheid gestencild werd; hij waarschuwde Sicherheitsdienst. Daarna observeerde Johannes Veefkind van de Haagse Politie Inlichtingendienst de werkplaats en gaf een seintje aan wachtende Sicherheitsdienstmannen toen drie communisten de werkplaats betraden. Daardoor konden Fred Donderwinkel, Nico de Goede en Arie Middeldorp gearresteerd worden (alle drie hadden een pistool op zak, maar konden het in de nauwe ruimte van de trap niet gebruiken). In het Oranjehotel sloeg Sicherheitsdienstman Otto Lange een liniaal op zijn rug stuk, Inlichtingendienstman Veefkind sloeg hem bont en blauw. Ten gevolge van de mishandelingen zat zijn hoofd vol bulten.
Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘War früher Mitglied der C.P.N.’ Hij is per vliegtuig op 28 mei 1945 uit Dachau geëvacueerd en de volgende dag in ziekenhuis overleden aan vlektyfus; hij heeft zijn verwanten nooit meer terug gezien.
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. De Goede stond ook op deze lijst: hij is vermoord door toedoen van Crabbendam.
Goede-Krijnberg, Adriana de, Den Haag 3-7-1906
Woonachtig: Laakkade 394, Den Haag
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Goedel-Barzelay, Rachel, Amsterdam 20-7-1905, Kleermaakster
Woonachtig: Camperstraat 46, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst
Gearresteerd: 11-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 3-12-1942
Opmerkingen: Ten tijde van arrestatie was zij werkneemster van het bedrijf Hollandia-Kattenburg, dat regenjassen voor onder andere de Wehrmacht produceerde. Zij was betrokken bij de illegale bedrijfscel van de CPN binnen dat bedrijf; de belangrijkste activiteit van de bedrijfscel was het verspreiden en lezen van De Waarheid.
Bij het oprollen van de Nederlandse Volksmilitie in Rotterdam door de Rotterdamse Sicherheitsdienst werd een connectie ontdekt met een groep communisten in het Amsterdamse bedrijf Hollandia-Kattenburg en vervolgens dat De Waarheid daar op vrij grote schaal verspreid werd. De chef van de Rotterdamse Sicherheitsdienst Kriminalrat Herbert Wölk gaf het door aan de centrale Sicherheitsdienst in Den Haag en die deed onder leiding van Albert Barkov een inval, pakte alle Joodse werknemers op en liet een eerder gearresteerde voormalige werkneemster de lezers van De Waarheid onder hen aanwijzen. Ook zij werd aangewezen. Verder werd een groot aantal gezinsleden van de arrestanten van huis opgehaald. De aangewezen lezers werden naar het Oranjehotel overgebracht, waar ze tijdens verhoren mishandeld werden. De overige gearresteerde werknemers en alle gezinsleden gingen rechtstreeks naar Westerbork. Bij de verhoren van de lezers werden aanwijzingen voor sabotage van de kwaliteit van de productie ontdekt. De lezers werden op 26 november ook naar Westerbork overgebracht. Bijna alle opgepakten, inclusief de opgepakte gezinsleden, werden op 30 november naar Auschwitz afgevoerd, waar bijna iedereen op respectievelijk 3 december 1942 en 28 februari 1943 vermoord werd. Slechts een paar opgepakte mensen overleefden de actie. De actie was in de eerste plaats gericht tegen de communistische Nederlandse Volksmilitie, waar overigens slechts een paar werknemers bij betrokken waren. De actie had daarnaast ook een sterk antisemitisch karakter, wat duidelijk blijkt dat ook kleine kinderen vermoord werden. De Duitse actie resulteerde in enige honderden doden.
Haar partner en kind werden ook meteen opgepakt, naar Westerbork overgebracht, waarna het kind op 3 december 1942 in Auschwitz vermoord en haar partner omstreeks maart 1944 in Midden Europa van de aarde verdween.
Goëlich, Fritz, Bernau 31-8-1904
Woonachtig: Enschede
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Opmerkingen: Hij had de Duitse nationaliteit. Hij stond op de lijst van de Aktion CPN om op 25-6-1941 gearresteerd te worden, maar toen bleek dat hij in Duitsland werkte, werd hij van de lijst geschrapt.
Goemaat, Teunis, Rotterdam 27-3-1904, Timmerman
Woonachtig: Willemsstraat 22 III, Amsterdam
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Vught
Verantwoordelijkheid: Hij werd door commissaris Karel Henri Broekhoff van de Amsterdamse Politie Inlichtingendienst (‘Bureau Falsificaten’) aangewezen om vermoord te worden; burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Gogh, Engelina Maria van, Rotterdam 13-11-1914, Huishoudster
Woonachtig: Oostkousdijk 18 C, Rotterdam
Godsdienst: Rooms Katholiek
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 11-1-1943
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Vught, Ravensbrück, Neuenrode
Overleden: Neuenrode 19-2-1945
Opmerkingen: Hij werd gearresteerd omdat hij lid zou zijn van de NVM.
Gogh, Henri van (Bruine Hans, Lange Hans), Haarlem 13-2-1909, Repetitor
Woonachtig: Stadhouderskade 70, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een zoon van Anna Maria van Gogh-Kaulbach.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Aanwezig bijeenkomst N.R.H. Anti-fascistisch Studenten Comité (1937 bedankt).
Gearresteerd: 8-12-1942, vrijgelaten 12-6-1943
Gevangenschap in: Weteringschans, Amersfoort, Vught
Opmerkingen: Hij werd door agenten van politie van het bureau Joodsche Zaken gearresteerd.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Gogh-Konijn, Jetta Juliana van, Amsterdam 1-7-1910, Onderwijzeres Montessorischool
Woonachtig: Stadhouderskade 70, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Gearresteerd: 8-12-1942
Gevangenschap in: Weteringschans, Westerbork
Overleden: Sobibor 21-5-1943
Opmerkingen: Zij werd door agent van politie Meier van het bureau Joodsche Zaken gearresteerd.
Gogh-Kaulbach, Anna Maria van (Wilhelmina Reynbach), Velsen 31-12-1869, Letterkundige
Woonachtig: Hemonylaan 19, Amsterdam
Verwantschap: Zij was de moeder van Henri van Gogh. Zij bood onderduikgelegenheid aan het echtpaar Leendert en Wijbrecht van den Muijzenberg-Willemse.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk.
Göhrig, Ilse Emilie, Schönbrunn (Duitsland) 27-10-1909
Woonachtig: Van Raephorststraat 8, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Gearresteerd: <8-1942
Gevangenschap in: Ravensbrück
Golbach, Hendrik Antonius, Schiedam 23-10-1912, Vlechter
Woonachtig: Mariastraat 83 A, Schiedam
Gearresteerd: eerste arrestatie 1-3-1941, vrijgekomen 12-3-1941, tweede arrestatie 22-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Noordsingel Rotterdam, Schoorl, Amersfoort, Sint-Michielsgestel, Vught, Sachsenhausen, Bergen-Belsen
Overleden: Bergen-Belsen 20-2-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Opmerkingen: De Rotterdamse Politie registreerde op zijn arrestantenkaart als reden van arrestatie: ‘communist’.
Golberdinge, Daniel Willem Hendrik van, Amsterdam 16-5-1894, Huisschilder
Woonachtig: Vespuccistraat 32 II, Amsterdam
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Leider revolutionair fanfarekorps De Rode Strijders (1932, 1933).
Goldhorn, Nicolaas Hendrik Bernardus, Amsterdam 20-5-1922, Meubelmaker
Woonachtig: Houtrijkstraat 157, Amsterdam
Gearresteerd: 5-1943
Gevangenschap in: Vught, Sachsenhausen, Bergen-Belsen, Mauthausen
Overleden: Mauthausen 25-4-1945
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij kwam terug in Amsterdam en dook onder in een fietsenstalling, van waaruit hij wapens distribueerde.
Goldstein, Jenneke Ruth, Berlijn (Duitsland) 26-3-1926
Woonachtig: Juliana van Stolberglaan 116, Naarden
Verwantschap: Zij was de dochter van Hendrika Goldstein-Van Zelm.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Opmerkingen: Vanwege haar Joodse vader was zij van Joodse afkomst, zij had de Duitse nationaliteit. Zij maakte in Duitsland wreedheden tegen Joden mee. Zij kwam in 1935 vanuit Duitsland naar Nederland. Zij verzorgde onderduikers onder andere met valse persoonsbewijzen en bonkaarten. Na de oorlog werd haar naturalisatie geweigerd vanwege haar activiteiten voor het communistische verzet.
Goldstein-Van Zelm, Hendrika, Arnhem 23-3-1902, Boekhoudster
Woonachtig: Juliana van Stolberglaan 116, Naarden
Verwantschap: Zij was een zuster van Jenneke van Zelm en de moeder van Jenneke Ruth Goldstein.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Woonadres Semaoen (Soleiman) (1925).
Opmerkingen: Oorspronkelijk woonde zij bij haar moeder, die onderdak verleende aan Semaoen, die de eerste leider van de Indonesische communistische partij PKI was. De namen van zowel haar vader als moeder komen voor op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst. Vanwege haar huwelijk had zij de Duitse nationaliteit. Zij was de moeder van Jenneke Ruth Goldstein. Zij kwam in 1935 vanuit Duitsland in Nederland wonen.
Gomes de Mesquita, David, Amsterdam 7-1-1906, Diamantslijper
Woonachtig: Stokroosstraat 34 A, Rotterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Diamantbewerker. Penningmeester afdeling C.P.N. (1938).
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 12-2-1943
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Westerbork
Overleden: Sobibor 21-5-1943
Holocaust: Hij werd gearresteerd in verband met zijn lidmaatschap van de Nederlandse Volksmilitie, maar vervolgens ter vermijding van rompslomp doorgestuurd naar Westerbork, omdat bij de Sicherheitsdienst sinds oktober 1942 bekend was dat de Joden vandaar de dood in werden gedreven.
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Opmerkingen: Hij werd gearresteerd omdat hij lid zou zijn van de CPN en NVM. De Rotterdamse politie had een grote rode ‘J’ op zijn arrestantenkaart gestempeld.
Gompertz, Meijer, Amsterdam 16-6-1918, Typograaf
Woonachtig: Transvaalstraat 54, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een halfbroer van Nathan Gompertz.
Afkomst: Van Joodse afkomst
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Gearresteerd: 11-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Midden Europa 31-3-1944
Opmerkingen: Ten tijde van arrestatie was hij werknemer van het bedrijf Hollandia-Kattenburg, dat regenjassen voor onder andere de Wehrmacht produceerde. Hij was betrokken bij de illegale bedrijfscel van de CPN binnen dat bedrijf; de belangrijkste activiteit van de bedrijfscel was het verspreiden en lezen van De Waarheid.
Bij het oprollen van de Nederlandse Volksmilitie in Rotterdam door de Rotterdamse Sicherheitsdienst werd een connectie ontdekt met een groep communisten in het Amsterdamse bedrijf Hollandia-Kattenburg en vervolgens dat De Waarheid daar op vrij grote schaal verspreid werd. De chef van de Rotterdamse Sicherheitsdienst Kriminalrat Herbert Wölk gaf het door aan de centrale Sicherheitsdienst in Den Haag en die deed onder leiding van Albert Barkov een inval, pakte alle Joodse werknemers op en liet een eerder gearresteerde voormalige werkneemster de lezers van De Waarheid onder hen aanwijzen. Ook hij werd aangewezen. Verder werd een groot aantal gezinsleden van de arrestanten van huis opgehaald. De aangewezen lezers werden naar het Oranjehotel overgebracht, waar ze tijdens verhoren mishandeld werden. De overige gearresteerde werknemers en alle gezinsleden gingen rechtstreeks naar Westerbork. Bij de verhoren van de lezers werden aanwijzingen voor sabotage van de kwaliteit van de productie ontdekt. De lezers werden op 26 november ook naar Westerbork overgebracht. Bijna alle opgepakten, inclusief de opgepakte gezinsleden, werden op 30 november naar Auschwitz afgevoerd, waar bijna iedereen op respectievelijk 3 december 1942 en 28 februari 1943 vermoord werd. Slechts een paar opgepakte mensen overleefden de actie. De actie was in de eerste plaats gericht tegen de communistische Nederlandse Volksmilitie, waar overigens slechts een paar werknemers bij betrokken waren. De actie had daarnaast ook een sterk antisemitisch karakter, wat duidelijk blijkt dat ook kleine kinderen vermoord werden. De Duitse actie resulteerde in enige honderden doden.
Zijn partner werd ook meteen opgepakt, naar Westerbork overgebracht en op 3 december 1942 in Auschwitz vermoord.
Gompertz, Nathan, Amsterdam 19-10-1899, Gummiplakker
Woonachtig: Vrolikstraat 54 III, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een halfbroer van Meijer Gompertz.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 11-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz
Was Nacht-und-Nebel-gevangene.
Overleden: Auschwitz 21-1-1943
Opmerkingen: Ten tijde van arrestatie was hij werknemer van het bedrijf Hollandia-Kattenburg, dat regenjassen voor onder andere de Wehrmacht produceerde. Hij was betrokken bij de illegale bedrijfscel van de CPN binnen dat bedrijf; de belangrijkste activiteit van de bedrijfscel was het verspreiden en lezen van De Waarheid. In het Oranjehotel moesten Jacob Smeer en Bernard Luza van elkaar gescheiden onder fysieke dwang actieve communisten aanwijzen. Gompertz was een van de aangewezenen, werd naar een onbekende plek overgebracht en op 20 november 1942 opnieuw het Oranjehotel binnengevoerd.
Gons, Jacob, Amsterdam 6-9-1908, Zeeman
Woonachtig: Gerard Doustraat 24 I achter, Amsterdam
Spanje: Was tijdens de burgeroorlog als vrijwilliger in Spanje.
Gearresteerd: 30-1-1945, vrijgekomen 6-3-1945
Gevangenschap in: Amersfoort
Opmerkingen: Hij was stateloos. Hij pleegde onderhoud aan wapens en gaf wapeninstructies. Hij werd door de Sicherheitsdienst gearresteerd.
De verzetsman Gons, die tijdens de oorlog zijn leven voor Nederland waagde, kreeg pas in 1947 zijn Nederlanderschap terug van partijen als ARP, KVP en VVD, waarvan de voorgangers tijdens de oorlog op grote schaal met de Duitsers gecollaboreerd hadden en daarmee medeplichtig waren aan de massamoord op veel verzetsmensen.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Gooijert, Arend, Delfzijl 31-10-1914, Boekbinder
Woonachtig: Sumatralaan 44, Groningen
Verwantschap: Hij was een zoon van Harm Gooijert en een broer van Aafke Brik-Gooijert.
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: eerste arrestatie 17-3-1941, vrijgekomen 8-6-1941, tweede arrestatie 21-10-1941
Gevangenschap in: Groningen, Leeuwarden, Oranjehotel, Amersfoort, Buchenwald, Groß-Rosen
Overleden: Groß-Rosen 2-8-1942
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Zijn vader Harm Gooijert komt voor op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst. Hij stencilde en verspreidde Het Noorderlicht De Waarheid.
Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘Vertrieb. Verbot. Zeitungen’.
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Gooijert stond ook op deze lijst ondanks dat hij al vermoord was.
Gooijert-Idskes, Hielkje (Hillie), Groningen 1-8-1915
Woonachtig: Sumatralaan 44, Groningen
Gooijert, Harm, Ten Boer 23-8-1886, Petroleumventer
Woonachtig: Bankastraat 43 A, Groningen
Verwantschap: Hij was de vader van Arend Gooijert en Aafke Brik-Gooijert.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Petroleumventer. Communist.
Gool, Elsa Louise van, Voorburg 7-2-1913, Assistente openbare leeszaal
Woonachtig: Stuyvesantplein 6, Den Haag
Verwantschap: Zij was een zuster van Letho van Gool.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 17-7-1943
Gevangenschap in: Oranjehotel, Vught, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 6-3-1944
Holocaust: Zij werd gearresteerd in verband met verzetsactiviteiten, maar vervolgens ter vermijding van rompslomp doorgestuurd naar Westerbork, omdat bij de Sicherheitsdienst sinds oktober 1942 bekend was dat de Joden vandaar de dood in werden gedreven.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Zij was ook actief voor Landelijke Organisatie voor Hulp aan Onderduikers; zij had een Joodse onderduiker in huis.
Gool, Letho van (Otto), Voorburg 7-6-1918, Fotograaf
Woonachtig: Laan van Heldenburg 7, Voorburg
Verwantschap: Hij was een broer van Elsa Louise van Gool.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Secretaris Tempo, Haagse communistische jeugdbeweging (1938).
Gearresteerd: 12-8-1941
Infiltratie: Gearresteerd ten gevolge van de sinds 1923 voor de Haagse Politie Inlichtingendienst werkende infiltrant Johannes Hubertus van Soolingen, die door burgemeester De Monchy in mei 1940 opnieuw de CPN werd ingestuurd.
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort, Buchenwald, Dachau, Natzweiler, Dachau
Was Nacht-und-Nebel-gevangene.
Opmerkingen: De Haagse Sicherheitsdienst vermeldde op een cartotheekkaart: ‘Er war Leiter eine Fünfergruppe die illeg. CPN und hat Hetzschriften vertrieben’. Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘Verbreitung kommunistischer Flugblätter’ en gaf op lid te zijn geweest van ‘N. Jug. [Niederländische Jugend] Föderation’ (een communistische jeugdorganisatie). Ondanks dat hij op de transportlijst naar Buchenwald door de Sicherheitsdienst gekenmerkt werd als Jood, bleef dat kenmerk bij de inschrijving in Buchenwald achterwege; vermoedelijk is door Duitse communisten in de Schreibstube de vermelding met opzet weggelaten. Daardoor kon hij overleven. Iedereen die bij hetzelfde transport in Buchenwald als Jood gekenmerkt werd, is vermoord.
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze opdracht hebben gegeven dat de Politie Inlichtingendiensten tijdens de bezetting voor de bezetter moesten blijven door werken; burgemeester De Monchy (Liberaal) is medeverantwoordelijk omdat hij op 15 mei 1940 opdracht aan de Haagse Politie Inlichtingendienst gaf om voor de bezetter communisten te blijven opsporen; het latere hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst is medeverantwoordelijk omdat hij in nauwe samenwerking met de Sicherheitsdienst leiding gaf aan de opsporing van communisten.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Goosen, Dirk (Ome Jan), Borgerhout (België) 8-4-1900, Metaalbewerker
Woonachtig: Jan Bernardusstraat 27 III, Amsterdam
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Opmerkingen: Hij maakte deel uit van een sabotagegroep in de fabriek Kromhout en Hij verspreidde De Waarheid. Hij werkte samen met Thomas Prins. Op 6-12-1942 in Hoofddorp aan hartverlamming overleden; de voordracht voor het Eereboek is aldus onterecht.
Goosen-Sprecher, Olga Lowia, Saparoge (Rusland) 25-5-1912
Woonachtig: Jan Bernardusstraat 27 III, Amsterdam
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk.
Goossenaerts, Harmen Hendrik, Rotterdam 5-3-1919, Bijtser
Woonachtig: Blokweg 45 A, Rotterdam
Verwantschap: Hij was een zoon van Willem Goossenaerts.
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 29-10-1942, vrijgekomen 30-10-1942
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam
Goossenaerts, Willem, Rotterdam 6-5-1892, Witter
Woonachtig: Blokweg 45 A, Rotterdam
Verwantschap: Hij was de vader van Harmen Hendrik Goossenaerts.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Witter. Bestuur afdeling C.P.N. (1938).
Gearresteerd: 29-10-1942, vrijgekomen 9-12-1942
Gijzeling: Gearresteerd doordat zijn naam stond vermeld op de Rotterdamse lijst van communistische gijzelaars die in september 1942 gearresteerd moesten worden. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam
Gootdorp, Rosette, Amsterdam 14-1-1905, Naaister
Woonachtig: Lepelstraat 5, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Gearresteerd: 11-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 3-12-1942
Opmerkingen: Ten tijde van arrestatie was zij werkneemster van het bedrijf Hollandia-Kattenburg, dat regenjassen voor onder andere de Wehrmacht produceerde. Zij was betrokken bij de illegale bedrijfscel van de CPN binnen dat bedrijf; de belangrijkste activiteit van de bedrijfscel was het verspreiden en lezen van De Waarheid.
Bij het oprollen van de Nederlandse Volksmilitie in Rotterdam door de Rotterdamse Sicherheitsdienst werd een connectie ontdekt met een groep communisten in het Amsterdamse bedrijf Hollandia-Kattenburg en vervolgens dat De Waarheid daar op vrij grote schaal verspreid werd. De chef van de Rotterdamse Sicherheitsdienst Kriminalrat Herbert Wölk gaf het door aan de centrale Sicherheitsdienst in Den Haag en die deed onder leiding van Albert Barkov een inval, pakte alle Joodse werknemers op en liet een eerder gearresteerde voormalige werkneemster de lezers van De Waarheid onder hen aanwijzen. Ook zij werd aangewezen. Verder werd een groot aantal gezinsleden van de arrestanten van huis opgehaald. De aangewezen lezers werden naar het Oranjehotel overgebracht, waar ze tijdens verhoren mishandeld werden. De overige gearresteerde werknemers en alle gezinsleden gingen rechtstreeks naar Westerbork. Bij de verhoren van de lezers werden aanwijzingen voor sabotage van de kwaliteit van de productie ontdekt. De lezers werden op 26 november ook naar Westerbork overgebracht. Bijna alle opgepakten, inclusief de opgepakte gezinsleden, werden op 30 november naar Auschwitz afgevoerd, waar bijna iedereen op respectievelijk 3 december 1942 en 28 februari 1943 vermoord werd. Slechts een paar opgepakte mensen overleefden de actie. De actie was in de eerste plaats gericht tegen de communistische Nederlandse Volksmilitie, waar overigens slechts een paar werknemers bij betrokken waren. De actie had daarnaast ook een sterk antisemitisch karakter, wat duidelijk blijkt dat ook kleine kinderen vermoord werden. De Duitse actie resulteerde in enige honderden doden.
Gordon, Arie, Amsterdam 10-1-1903, Chauffeur
Woonachtig: Wormerveerstraat 9 I, Amsterdam
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Secretaris afdeling V.V.S.U. (1937).Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Gorel, Bernardus, Almelo 16-2-1883, Letterzetter
Woonachtig: Lijnstraat 6, Almelo
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Typograaf. Kandidaat gemeenteraad voor de C.P.N.Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Sint-Michielsgestel, Vught, Dachau, Bergen-Belsen
Overleden: Bergen-Belsen 31-5-1945
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Almelose Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Mello Sichterman was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen en de Duitse opdracht om mensen aan te wijzen in juni 1941 doorspeelde.
Gort, Nico
Woonachtig: Keurnaerstraat, Delft
Gort-Van Velzen, Maria Theodora, Delft 9-12-1916Woonachtig: Keurnaerstraat, Delft
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk.
Gortzak, Cornelis (Cogor), Amsterdam 20-9-1896, Metaalslijper
Woonachtig: Van Spilbergenstraat 42 II, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Dirk Gerrit en Hendricus Gortzak.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Metaalslijper. Communist. V.V.S.U.Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Gortzak, Dirk Gerrit (Digor), Amsterdam 28-11-1903, Controleur verzekeringsmaatschappij
Woonachtig: Borgerstraat 87, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Cornelis en Hendricus Gortzak.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Assuradeur/boekhouder. Communist. Voorzitter der I.A.H. Leider uitgeverij Solidariteit (1933). Secretaris Duitse Hulp Comité (1933). Ook Dirk Hendrik. Werklozen-eenheidscongres (Amsterdam 1934). Secretaris Nederlands Comité van Kunstenaars en Intellectuelen.Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Gortzak, Hendricus (Henk), Amsterdam 25-4-1908, Opzichter
Woonachtig: Goudsbloemstraat 129 boven, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Cornelis en Dirk Gerrit Gortzak.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Timmerman. Communist. Spreker. Betaalt lonen drukkerij Atalanta uit. Communistische Jeugd. Spreker op 1 meibijeenkomst C.P.H. Werklozen-eenheidscongres (Amsterdam 1934).
Gearresteerd: 11-6-1944
Gevangenschap in: Oranjehotel, Vught, Sachsenhausen
Opmerkingen: Hij werd door de treincontrole gearresteerd; de treincontrole stond onder leiding van Krieno Hendrik Luurssen van de Haagse Politie Inlichtingendienst. De treincontrole heeft direct en indirect tot de dood van vele honderden mensen geleid: voornamelijk Joden, maar ook verzetsmensen. Luurssen was voor en tijdens de oorlog een beruchte communistenjager en speelde een zeer vuile rol bij de gebeurtenissen die tot de arrestatie van Hannie Schaft leidden.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Gortzak-De Vries, Janna, Amsterdam 18-10-1907
Woonachtig: Goudsbloemstraat 129 boven, Amsterdam
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Echtgenote van Hendricus. Communiste.Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk.
Gorzijnski, Maksymilian (Max, Maxim), Duitsland 18-11-1899, vertaler
Woonachtig: Leeuwerikstraat, Leiden
Verwantschap: Hij huwde na de oorlog met Antoinetta Wilhelmina Maria Otter, maar het huwelijk hield niet lang stand.
Gearresteerd: 5-1940, vrijgekomen 1940
Opmerkingen: Hij had de Duitse nationaliteit. Hij woonde oorspronkelijk in Duitsland, waar hij lid van de KPD was. Hij werd in 1933 gearresteerd en opgesloten in het concentratiekamp Börgermoor vlak bij de Nederlandse grens. Hij kon in 1935 ontvluchten en de Nederlandse grens overkomen waar hij door Groningse communisten verder geholpen werd. Hij kwam bij Annie Otter in Leiden wonen, wat na de Duitse inval in onderduiken werd omgezet. Hij werd in mei 1940 gearresteerd door de Duitse politie en naar Wuppertal overgebracht, waar een dossier van de Leidse Vreemdelingendienst over hem lag; doordat de Haagse burgemeester De Monchy al in 1935 een samenwerking met de Gestapo in Wuppertal was aangegaan, mag men aannemen dat die er voor verantwoordelijk was dat het dossier daar kwam (de Leidse Vreemdelingendienst viel onder de regio van de Haagse Politie Inlichtingendienst) en als gevolg daarvan ook voor zijn arrestatie. Hij wist te ontsnappen en keerde naar Leiden terug. Hij sprak vloeiend Russisch, wat hij gebruikte om na de Duitse inval naar radio Moskou te luisteren en berichten in het Nederlands te vertalen; Nico Tinbergen zette de vertaling om in correct Nederlands, waarna het aan het communistisch verzet werd doorgegeven voor publicatie. Hij schreef pamfletten voor Pools sprekende Duitse militairen om hen over te halen te deserteren. Hij werkt samen met Alfred Carl Kimpel die in Leiden overbuurman was en die hij al van voor 1933 kende. Hij is na het mislukken van zijn huwelijk naar Polen vertrokken; het stuk Duitsland waar hij vandaan kwam was Pools geworden.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Gosman, Hendrikus Johannus, Vianen 2-4-1905
Woonachtig: Kerkstraat 9, IJsselstein
Gearresteerd: <4-1943
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort, Vught, Sachsenhausen, Wuppertal
Gossels, Leonhard, Emden (Duitsland) 4-4-1913, Slager / Kantoorbediende bij Joodsche Raad
Woonachtig: Krammerstraat 23, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 14-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 21-1-1943
Opmerkingen: Hij had niet de Nederlandse nationaliteit. Hij werd op het adres Volkerakstraat 48 te Amsterdam samen met Nicolaas Bernardus Auguste van den Eeden ten behoeve Otto Lange van de Sicherheitsdienst in Den Haag gearresteerd door de politieagenten van politie Slokhof en Duits. Vanuit Westerbork werd aan het Bevolkingsregister in Amsterdam gemeld dat zijn persoonsbewijs ‘ongeldig’ was.
Holocaust: Hij werd gearresteerd in verband met zijn lidmaatschap van de Nederlandse Volksmilitie, maar vervolgens ter vermijding van rompslomp doorgestuurd naar Westerbork, omdat bij de Sicherheitsdienst sinds oktober 1942 bekend was dat de Joden vandaar de dood in werden gedreven.
Gotjé, Bernardus Theodorus, Woensdrecht 18-7-1903, Mijnwerker
Woonachtig: Kampstraat 33, Nieuwenhagen
Godsdienst: Geen
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Secretaris afdeling Heerlerheider C.P.N. (1938).
Gearresteerd: 31-5-1942
Gevangenschap in: Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Neuengamme 5-12-1942
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij stencilde en verspreidde De Vonk en De Waarheid.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Gotjé stond ook op deze lijst ondanks dat hij al vermoord was.
Gottmer, Antonius (Toon), Amsterdam 11-7-1902, Bloemenkoopman
Woonachtig: Warmondstraat 135 II, Amsterdam
Spanje: Was tijdens de burgeroorlog als vrijwilliger in Spanje.
Gearresteerd: 1942
Gevangenschap in: Amersfoort, Neuengamme, Lublin-Majdanek, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 7-5-1944
Opmerkingen: Hij was stateloos.
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Gottmer stond ook op deze lijst ondanks dat hij al vermoord was.
Goubitz, Jan, Amsterdam 28-11-1906, Stoffeerder
Woonachtig: Celebeslaan 13, Hilversum
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Gearresteerd: 19-4-1944
Gevangenschap in: ’s-Hertogenbosch, Oranjehotel, Vught, Sachsenhausen, Bergen-Belsen, Stutthof, Pölitz
Overleden: Kdo. Pölitz 15-4-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij organiseerde in Vught bonte avonden.
Goubitz, Maurits (Mop), Amsterdam 23-9-1908, Kleermaker
Woonachtig: Irisstraat 21, Hilversum
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Kleermaker. Lid afdeling V.J.V. (1926).
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Goudkuil, Hendrik (Henk), Alphen aan den Rijn 10-10-1904, Spoorwegbeambte
Woonachtig: Gouda
Goudkuil, Hendrik (Henk, Van Elf), Apeldoorn 7-8-1916
Woonachtig: Stekelroosstraat 14, Eindhoven
Verwantschap: Hij was een broer van Johannes Jacobus Goudkuil en Anna Griese-Goudkuil.
Lid: Hij was lid van de Raad van Verzet.
Opmerkingen: Hij kreeg begin 1944 opdracht om zich bij in het communistisch verzet in Groningen te voegen. Hij typte en stencilde samen met Johannes Wagenaar de illegale blaadjes Vrede en Vrijheid en De Waarheid. Op 6 september 1944 had hij een ontmoeting met Johannes Wagenaar op diens onderduikadres; toen deed de Sicherheitsdienst een inval en Wagenaar werd gearresteerd, terwijl Goudkuil via het raam kon ontkomen.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Goudkuil-Weessies, Henderkien, Gasselternijveen 2-4-1910
Woonachtig: Gouda
Goudkuil, Johannes Jacobus (Jo), Apeldoorn 2-1-1906, Schilder
Woonachtig: Cornelis Bloemaertstraat 3, Eindhoven
Verwantschap: Hij was een broer van Hendrik Goudkuil en Anna Griese-Goudkuil.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 8-2-1943
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Amersfoort, Vught, Dachau
Overleden: Dachau 15-5-1945
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij werd gearresteerd omdat hij lid zou zijn van de CPN.
Goudsmit, Leendert, Amsterdam 10-1-1922, Boekbinder
Woonachtig: Eikenweg 13 I, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Gearresteerd: 4-1942
Gevangenschap in: Westerbork, Ruinen, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 30-9-1942
Holocaust: Hij werd gearresteerd in verband met verzetsactiviteiten, maar vervolgens ter vermijding van rompslomp doorgestuurd naar Westerbork, omdat bij de Sicherheitsdienst sinds oktober 1942 bekend was dat de Joden vandaar de dood in werden gedreven.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verspreidde De Waarheid. Hij werd op straat gearresteerd.
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Goulooze, Daniël, Vlissingen 15-12-1872, Metaalarbeider
Woonachtig: Madoerastraat 35 III, Amsterdam
Verwantschap: Hij was de vader van Daniël en Pieter Goulooze, Saapke Zwart-Goulooze en Baukje Kuster-Goulooze.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Secretaris onderafdeling plaats. Federatie Bouwvakarbeiders. Vertegenwoordiger Partijbestuur C.P.H. bij R.F.B. Voorzitter Volkscongres (C.P.H.) Utrecht 1932.
Gearresteerd: 1-1943
Gevangenschap in: Weteringschans, Vught
Overleden: Vught 15-4-1943
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verspreidde De Waarheid en haalde geld op voor het Solidariteitsfonds.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Goulooze, Daniël (Daan, Johan Wilders), Amsterdam 28-4-1901, Postzegelhandelaar
Woonachtig: Willem de Zwijgerlaan 155 I, Amsterdam
Lid: Hij was oorspronkelijk anarchist.
Verwantschap: Hij was een zoon van Daniël Goulooze en een broer van Pieter Goulooze, Baukje Kuster-Goulooze en Saapke Zwart-Goulooze. Hij was een zwager van Willem Zwart en Bernardus Gerardus Kuster.
Hij had voor de oorlog een zogenoemd vrij huwelijk met Lydia Wolters. Zij verspreidde De Waarheid.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Timmerman/ bouwvakarbeider. Penningmeester Sociaal Anarchistische Jongeren. Leider Agentschap Amstel (1933). Secretaris Bouwvak Jeugd Organisatie. Administrateur de Toekomst. Secretaris v. delegatie v. comité tot uitzending v. arbeidersjeugddelegatie naar Rusland (1926). Partijcongres C.P.N. (1935). Bestuurslid Generale Raad I.A.H. (1928). Lid C.P.H. Vertegenwoordiger De Zaaier. Leider Beveiligingsapparaat C.P.H. Leiding agentschap Amstel (verspreiding en verkoop communistische lectuur). Partijbestuur C.P.N. (1936-1938).
Lid: Was voor of tijdens de oorlog bij de sabotage- en spionagegroep Wollweber aangesloten.
Gearresteerd: 14-11-1943
Gevangenschap in: Vught, Sachsenhausen
Opmerkingen: Hij verzorgde het radioverkeer tussen de groep Wollweber / Scheepssabotagegroep / Rote Kapelle met Moskou; hij beschikte over vijf zenders die verspreid over Amsterdam stonden en die beurtelings gebruikt werden, zodat ze niet uitgepeild konden worden. Hij werd in 1943 opgenomen in het leidend driemanschap van de illegale CPN. Hij werd tegelijk met Jan Postma op het Stationsplein in Utrecht gearresteerd. Hij kon Sachsenhausen overleven doordat hij door Johannes Zwart meer dood dan levend in een transport uit Vught herkend werd als de broer van zijn schoonzuster en tevens als zijn leermeester in het communisme en hem onder de valse naam Gerrit Gouwers, de naam van een tijdens het transport overleden pastoor, in het kampregister inschreef.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Goulooze, Pieter, Amsterdam 27-12-1904, Expeditiekecht
Woonachtig: Madurastraat 37 I, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een zoon van Daniël Goulooze en een broer van Daniël Goulooze, Baukje Kuster-Goulooze en Saapke Zwart-Goulooze. Hij was een zwager van Willem Zwart en Bernardus Gerardus Kuster.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Gouw, Gerrit, Amersfoort 12-2-1913, Timmerman
Woonachtig: Koolstraat 5 bis, Utrecht
Gearresteerd: <8-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort
Overleden: Utrecht 10-7-1947
Opmerkingen: Overleden ten gevolge van gevangenschap
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Utrechtse Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Gerhard ter Pelkwijk was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Graaf, Albert Jan de (Ab, Herman), Medemblik 9-5-1916, Student
Woonachtig: Jhr. Molleruslaan 13, Apeldoorn
Gearresteerd: 6-8-1944
Gevangenschap in: Apeldoorn, Arnhem, Vught, Sachsenhausen
Overleden: Sachsenhausen 12-2-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij was organisator van De Waarheid voor de regio Apeldoorn. Hij werd gearresteerd toen hij van huis was om besprekingen te voeren om De Waarheid in gedrukte vorm te laten verschijnen.
Graaf, Jan de, Breskensgraaf 2-12-1887
Woonachtig: Delft
Gearresteerd: 2-7-1942
Infiltratie: Gearresteerd ten gevolge van de infiltratie in de CPN door Johannes Hubertus van Soolingen in opdracht van burgemeester De Monchy: in een rapport schreef Johannes Hubertus Veefkind van de Haagse Politie Inlichtingendienst dat Van Soolingen gemeld had dat na het oprollen in 1941 de Haagse CPN in 1942 ‘domicilie’ had in Delft.
Gevangenschap in: Oranjehotel
Graaf, Theodorus de (Theo), Delft 29-3-1916
Woonachtig: Delft
Gearresteerd: 16-6-1942
Infiltratie: Gearresteerd ten gevolge van de infiltratie in de CPN door Johannes Hubertus van Soolingen in opdracht van burgemeester De Monchy: in een rapport schreef Johannes Hubertus Veefkind van de Haagse Politie Inlichtingendienst dat Van Soolingen gemeld had dat na het oprollen in 1941 de Haagse CPN in 1942 ‘domicilie’ had in Delft.
Gevangenschap in: Oranjehotel
Graaf, Willem Tijmen de, Laren 3-8-1907, Radiotechnicus
Woonachtig: Lantentijmen 6, Laren
Godsdienst: Rooms Katholiek
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Vught, Dachau, Groß-Rosen, Mauthausen, Sachsenhausen
Overleden: >1945 Zelfmoord
Opmerkingen: In april 1945 werd hij in een looptransport van Sachsenhausen richting Lübeck geplaatst; hij werd in Schwerin door geallieerde troepen bevrijd. Hij kon na de oorlog de verschrikkingen van de concentratiekampen niet verwerken en heeft zelfmoord gepleegd door in Baarn voor een trein te springen.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Larense Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester jhr. Hubert van Nispen tot Sevenaer was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Graaff, de (Kok)
Woonachtig: Oude Kerkweg 21, Laren
Graaff, Willem de (Van Zanten), Ammerstol 22-2-1902, Bankbediende
Woonachtig: Adrianalaan 293, Rotterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 22-2-1942
Martelmoord: Gearresteerd ten gevolge van de gruwelijke martelmoord op Herman Holstege waaraan Johannes Hubertus Veefkind van de Haagse Politie Inlichtingendienst medeplichtig was en daarmee een gevolg van de opdracht van burgemeester De Monchy van mei 1940 om de CPN opnieuw te laten infiltreren door Johannes Hubertus van Soolingen.
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amsterdam, Amersfoort, Neuengamme, Amersfoort
Overleden: Leusden 29-12-1942 Gefusilleerd
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verspreidde illegale lectuur en zamelde geld in. Hij werd gearresteerd door Sicherheitsdienstman Otto Lange en Inlichtingendienstman Veefkind. Hij werd tijdens een proces van 20-23 oktober 1942 in Amsterdam ter dood veroordeeld.
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de moord, omdat ze opdracht hebben gegeven dat de Politie Inlichtingendiensten tijdens de bezetting voor de bezetter moesten blijven door werken; burgemeester De Monchy (Liberaal) is medeverantwoordelijk omdat hij op 15 mei 1940 opdracht aan de Haagse Politie Inlichtingendienst gaf om voor de bezetter communisten te blijven opsporen; het latere hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst is medeverantwoordelijk omdat hij in nauwe samenwerking met de Sicherheitsdienst leiding gaf aan de opsporing van communisten.
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. De Graaff stond ook op deze lijst: hij is vermoord door toedoen van Crabbendam.
Gracht, Adrianus van der, Schagen 19-8-1918, Bakker
Woonachtig: Ambonstraat 7, Amsterdam
Godsdienst: Rooms Katholiek
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Neuengamme 3-6-1942
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door commissaris Karel Henri Broekhoff van de Amsterdamse Politie Inlichtingendienst (‘Bureau Falsificaten’) aangewezen om vermoord te worden; burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Gradener, Johan Alexander, Rotterdam 17-4-1918, Kantoorbediende
Woonachtig: Vijverhofstraat 131 B, Rotterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 22-2-1942
Martelmoord: Gearresteerd ten gevolge van de gruwelijke martelmoord op Herman Holstege waaraan Johannes Hubertus Veefkind van de Haagse Politie Inlichtingendienst medeplichtig was en daarmee een gevolg van de opdracht van burgemeester De Monchy van mei 1940 om de CPN opnieuw te laten infiltreren door Johannes Hubertus van Soolingen.
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Neuengamme 14-1-1943
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij werd gearresteerd door Sicherheitsdienstman Otto Lange en Inlichtingendienstman Veefkind.
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de moord, omdat ze opdracht hebben gegeven dat de Politie Inlichtingendiensten tijdens de bezetting voor de bezetter moesten blijven door werken; burgemeester De Monchy (Liberaal) is medeverantwoordelijk omdat hij op 15 mei 1940 opdracht aan de Haagse Politie Inlichtingendienst gaf om voor de bezetter communisten te blijven opsporen; het latere hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst is medeverantwoordelijk omdat hij in nauwe samenwerking met de Sicherheitsdienst leiding gaf aan de opsporing van communisten.
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Gradener stond ook op deze lijst: hij is vermoord door toedoen van Crabbendam.
Graft, Remmert van, Oudorp 31-10-1918, Elektro-ingenieur
Woonachtig: Noordeinde 129, Sint Pancras
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 2-3-1942
Gevangenschap in: Amersfoort, Buchenwald
Overleden: Buchenwald 4-6-1943
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘Verdacht illegaler Betätigung für Rev. [Revolutionäre] Arbeiterpartei’.
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Van Graft stond ook op deze lijst ondanks dat hij al vermoord was.
Gragt, Lucas Hendrik van der (Luuk), Amsterdam 1-5-1902, Monteur
Woonachtig: Sumatrastraat 136 III, Amsterdam
Verwantschap: Hij had een relatie met Hiske Smit.
Godsdienst: Geen
Spanje: Was tijdens de burgeroorlog als vrijwilliger in Spanje.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Vocht waarschijnlijk in Internationale Brigade in Spanje. In 1937 teruggekeerd.
Gearresteerd: 9-6-1942
Gevangenschap in: Weteringschans, Amersfoort, Oranjehotel, Neuengamme
Overleden: Neuengamme 8-5-1943
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Opmerkingen: Hij was stateloos. Hij werkte in het verzet samen met Gerrit Meester. Hij werd samen met Hiske Smit gearresteerd door de agenten van politie Jonker en Wolfwinkel van de Inlichtingendienst in de Nieuwe Doelenstraat.
Grampel, Hendrikus van de (Johan Bizino), Delft 16-4-1890, Machinist
Woonachtig: Groene Hilledijk 266 A, Rotterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Machinist. Bestuur afdeling V.V.S.U. (1936). Was in Rusland.
Gearresteerd: 24-9-1942, 19-11-1943
Gijzeling: Gearresteerd doordat zijn naam stond vermeld op de Rotterdamse lijst van communistische gijzelaars die in september 1942 gearresteerd moesten worden. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Gevangenschap in: Amersfoort, Vught
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst van de Centrale Inlichtingendienst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Grasmaijer, Otto Cornelis, Enschede 6-5-1925, Meubelmaker
Woonachtig: Hazelnootstraat 43, Amsterdam
Gearresteerd: <1-1943
Gevangenschap in: Amersfoort, Vught, Stutthof
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Grasman, Johannes Petrus Lourens, Loosdrecht 31-7-1885, Houder van strijkinrichting
Woonachtig: Van Leeuwenhoeksingel 36, Delft
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Haaren, Vught
Verantwoordelijkheid: Hij werd door Jan Lukas Bokhove van de Delftse Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Gerardus van Baren (Antirevolutionair) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen. In 1961 verklaarde minister van Binnenlandse Zaken Toxopeus (VVD) uit het kabinet van de fascist De Quay dat Bokhove tijdens de oorlog goed was, waarmee de Nederlandse regering zijn goedkeuring hechtte aan de massamoord op communisten; massamoordenaar Bokhove kreeg een Koninklijke Onderscheiding toegekend.
Grave, Reint, Bellingwolde 17-9-1904, Landarbeider
Woonachtig: 41, Klein Ulsda (Bellingwolde)
Godsdienst: Geen
Verkiezingen: Was lid van de Gemeenteraad.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Arbeider. Gemeenteraad C.P.N. (1938; 1939 weer kandidaat).
Gearresteerd: 24-4-1941
Gevangenschap in: Groningen, Oranjehotel, Amersfoort, Buchenwald, Groß-Rosen, Dachau
Overleden: Dachau 22-4-1943
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘illeg. Komm. Betätigung’.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Greefkes, Frerik (Frits), Amsterdam 24-10-1915, Schilder
Woonachtig: Orteliusstraat 360, Amsterdam
Gearresteerd: 8-5-1942
Gevangenschap in: Utrecht, Siegburg
Opmerkingen: Hij werd ter dood veroordeeld; straf werd omgezet in 15 jaar tuchthuis.
Grégoire, Martinus Hubertus (Martin), Maastricht 3-8-1901, Typograaf
Woonachtig: Generaal Cronjéstraat 119 rood, Haarlem
Opmerkingen: Hij publiceerde samen met Piet Vooren, Johannes Hissink en Jan van der Zwaag het CPN-blad De Vonk voor de regio Haarlem.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Greidanus, Jacob (Jaap), Sneek 7-12-1903, Transportarbeider
Woonachtig: Kloosterdwarsstraat 20, Sneek
Verkiezingen: Was lid van de Gemeenteraad.
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Provinciale Staten.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Los werkman. Voorzitter en secretaris afdeling C.P.N. (1939). Raadslid C.P.N. (1939). Kandidaat C.P.N. voor gemeenteraad en Provinciale Staten (1939).
Gearresteerd: <24-6-1941, vrijgekomen 31-7-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Leeuwarden, Groningen, Schoorl
Opmerkingen: Hij werd vrijgelaten in het kader van een Duitse actie om gearresteerde Friezen vrij te laten.
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Greidanus stond ook op deze lijst.
Gret, Stijntje, Schiedam 24-1-1920, Stenotypiste
Woonachtig: Mathenesserlaan 388 B, Rotterdam
Verwantschap: Zij had een relatie met Gando Raden Mas Djajeng Pratomo, met wie zij na de oorlog huwde.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lid: Was lid van de Perhimpoenan Indonesia. Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 18-1-1943
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Vught, Ravensbrück
Opmerkingen: Zij hielp Joden onderduiken. Zij verspreidde De Waarheid. Zij was ook betrokken bij de Rotterdamse communistische verzetsgroep van Wim Jettinghof. Zij werd gearresteerd omdat zij lid zou zijn van de NVM. Zij werd in april 1945 door het Zweedse Rode Kruis vanuit Ravensbrück door het oorlogsgebied in Duitsland via Denemarken naar Malmö in Zweden geëvacueerd.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk.
Greuningen, Willem Johannes van (Wim), Amsterdam 25-12-1903, Nachtwaker
Woonachtig: Bickersgracht 82 I, Amsterdam
Opmerkingen: Hij gaf leiding aan een groepje dat De Waarheid stencilde.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Grevel, Adrianus Cornelis, Rotterdam 1-1-1906, Transportarbeider
Woonachtig: Frederikstraat 166, Rotterdam
Godsdienst: Geen
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 18-10-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Vught, Amersfoort, Natzweiler, Dachau, Neuengamme
Was Nacht-und-Nebel-gevangene.
Overleden: Neuengamme 14-12-1944
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Griekspoor, Pieter, Haarlemmermeer 11-5-1917, Los Arbeider
Woonachtig: Admiralengracht 53, Amsterdam
Gearresteerd: 5-1942
Gevangenschap in: Weteringschans, Utrecht
Griese, Zacharias (Sjaak), Rotterdam 30-7-1900, Magazijnbediende
Woonachtig: Bree 134, Rotterdam
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 13-1-1943, vrijgekomen 18-3-1943
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Vught, Amersfoort
Opmerkingen: Hij werd gearresteerd omdat hij lid zou zijn van de NVM.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Griese-Goudkuil, Anna (An), Apeldoorn 15-3-1903
Woonachtig: Bree 134 / Treek C 19, Rotterdam / Leusden
Verwantschap: Zij was een zuster van Johannes Jacobus Goudkuil.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Functionaris V.V.S.U.
Lid: Was lid van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 1-5-1942, vrijgekomen 15-6-1942
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Oranjehotel
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Opmerkingen: Zij verspreidde De Waarheid. Zij voorzag onderduikers van levensmiddelenkaarten. Zij werd in Rotterdam gearresteerd in opdracht van de Haagse Politie Inlichtingendienst. Ze moest in november 1942 onderduiken, dat deed ze in Leusden en werd daar op 25 april 1945 gedood ten gevolge van een luchtgevecht dat toen daar plaats vond.
Griffioen, Cornelis (Cor), Uithoorn 2-10-1908, Arbeider
Woonachtig: Jacob van Lennepstraat 21, Amsterdam
Februaristaking: Was actief betrokken bij de voorbereiding en organisatie van de staking.
Gearresteerd: 26-2-1941
Gevangenschap in: Duitse tuchthuizen
Opmerkingen: Hij was een van de driehonderd communisten die de Februaristaking tot stand gingen brengen, die op 24 februari 1941 op de Noordermarkt bijeenkwamen. Hij werd voor zijn rol tot tien jaar tuchthuis veroordeeld.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Grijsaart-Reens, Anna Marianna, Amsterdam 24-12-1918, Naaister
Woonachtig: Waalstraat 54 II, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst
Gearresteerd: 11-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 3-12-1942
Opmerkingen: Ten tijde van arrestatie was zij werkneemster van het bedrijf Hollandia-Kattenburg, dat regenjassen voor onder andere de Wehrmacht produceerde. Zij was betrokken bij de illegale bedrijfscel van de CPN binnen dat bedrijf; de belangrijkste activiteit van de bedrijfscel was het verspreiden en lezen van De Waarheid.
Bij het oprollen van de Nederlandse Volksmilitie in Rotterdam door de Rotterdamse Sicherheitsdienst werd een connectie ontdekt met een groep communisten in het Amsterdamse bedrijf Hollandia-Kattenburg en vervolgens dat De Waarheid daar op vrij grote schaal verspreid werd. De chef van de Rotterdamse Sicherheitsdienst Kriminalrat Herbert Wölk gaf het door aan de centrale Sicherheitsdienst in Den Haag en die deed onder leiding van Albert Barkov een inval, pakte alle Joodse werknemers op en liet een eerder gearresteerde voormalige werkneemster de lezers van De Waarheid onder hen aanwijzen. Ook zij werd aangewezen. Verder werd een groot aantal gezinsleden van de arrestanten van huis opgehaald. De aangewezen lezers werden naar het Oranjehotel overgebracht, waar ze tijdens verhoren mishandeld werden. De overige gearresteerde werknemers en alle gezinsleden gingen rechtstreeks naar Westerbork. Bij de verhoren van de lezers werden aanwijzingen voor sabotage van de kwaliteit van de productie ontdekt. De lezers werden op 26 november ook naar Westerbork overgebracht. Bijna alle opgepakten, inclusief de opgepakte gezinsleden, werden op 30 november naar Auschwitz afgevoerd, waar bijna iedereen op respectievelijk 3 december 1942 en 28 februari 1943 vermoord werd. Slechts een paar opgepakte mensen overleefden de actie. De actie was in de eerste plaats gericht tegen de communistische Nederlandse Volksmilitie, waar overigens slechts een paar werknemers bij betrokken waren. De actie had daarnaast ook een sterk antisemitisch karakter, wat duidelijk blijkt dat ook kleine kinderen vermoord werden. De Duitse actie resulteerde in enige honderden doden.
Grimbergen, Frederik Cornelis (Frits), Amsterdam 4-11-1891, Letterzetter
Woonachtig: Lindengracht 300 II, Amsterdam
Gearresteerd: 21-6-1941
Aktion CPN: Hij werd medio juli 1941 vanuit de gevangenis naar Schoorl overgebracht en gevoegd bij de arrestanten van de Aktion CPN in verband met de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Weteringschans, Schoorl, Amersfoort, Sint-Michielsgestel, Vught, Sachsenhausen, Bergen-Belsen
Overleden: Bergen-Belsen 28-2-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Grimme, Harm, Hoogezand 3-12-1910, Veehandelaar
Woonachtig: Winschoterdiep 179, Foxham
Gearresteerd: 1941
Gevangenschap in: Sachsenhausen
Overleden: Sachsenhausen 17-8-1942
Grin, Jacob (Jaap), Assendelft 27-6-1899, Tuinder
Woonachtig: Dorpsstraat 890, Assendelft
Godsdienst: Geen
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Distributie De Tribune (1934).
Gearresteerd: 17-11-1942
Gevangenschap in: Vught, Dachau, Natzweiler, Dachau, Markirch
Was Nacht-und-Nebel-gevangene.
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Opmerkingen: In Vught gaf hij op als arrestatiereden ‘Glied C.P.N. bis Anfang ‘42’.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Grinsven-Van den Burgt, Anna Maria van (Opoe Grinsven), Nistelrode 25-6-1887, Huisvrouw
Woonachtig: Karthuizerstraat 1, Delft
Verwantschap: Hoewel zij nog steeds officieel gehuwd was met Wilhelmus van Grinsven, woonde zij samen met Gerardus van der Lee.
Gearresteerd: 20-5-1942
Infiltratie: Gearresteerd ten gevolge van de infiltratie in de CPN door Johannes Hubertus van Soolingen in opdracht van burgemeester De Monchy: in een rapport schreef Johannes Hubertus Veefkind van de Haagse Politie Inlichtingendienst dat Van Soolingen gemeld had dat na het oprollen in 1941 de Haagse CPN in 1942 ‘domicilie’ had in Delft.
Gevangenschap in: Oranjehotel, Ravensbrück
Overleden: Ravensbrück 17-2-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Opmerkingen: Bij haar thuis werd De Waarheid gestencild. In het verzet stond zij in contact met Gijsberta Santen-Blaauw, die een stiefdochter van Henk Sneevliet, leider was van het Marx-Lenin-Luxemburg-Front (illegale voortzetting van de RSAP), was en die in de praktijk vaak de achternaam Sneevliet gebruikte.
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de moord, omdat ze opdracht hebben gegeven dat de Politie Inlichtingendiensten tijdens de bezetting voor de bezetter moesten blijven door werken; burgemeester De Monchy (Liberaal) is medeverantwoordelijk omdat hij op 15 mei 1940 opdracht aan de Haagse Politie Inlichtingendienst gaf om voor de bezetter communisten te blijven opsporen.
Gritter, Andries, Gombong (Nederlandsch Oost Indië) 8-9-1913, Ambtenaar
Woonachtig: Leyweg 584, Den Haag
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 27-4-1944
Gevangenschap in: Oranjehotel, Vught, Haaren, Sachsenhausen, Neuengamme
Overleden: Neuengamme 2-1945
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij raakte als dienstplichtige in mei 1940 tijdens gevechten zeer ernstig gewond, het herstel vergde vol jaar. Hij zorgde voor onderduikers en vervalste persoonsbewijzen. Nadat Hans Polak onderdook, ging Gritter in zijn woning wonen. De woningkaart verdween bij de gemeente, maar kon nog tijdens de oorlog vervangen en gedeeltelijk gereconstrueerd worden. Op 27 april 1944 was er een vergadering van communistische verzetsmensen bij Catharina Pigge om de situatie na de arrestatie van Hans Polak te bespreken. Toen deed een team van de Sicherheitsdienst, bestaande uit Fritz Ernst Koch, Johannes Hendrik Christiaan Krom, Christiaan Willem Johan Baron van Boetzelaer (alle drie Judenreferat van de Sicherheitsdienst), Antonie Bolland (Documentatiedienst) en Johannes Antonie Bosschieter (V-Mann), een inval en arresteerde alle aanwezigen: Samson Polak, Catharina Pigge, Cornelis Hos en Andries Gritter.
Gritter-De Leeuwe, Mietje (Miep), Rotterdam 11-3-1912
Woonachtig: Bankastraat 131 / Leyweg 584, Den Haag
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Opmerkingen: Zij nam in 1928 deel aan de Olympische Spelen op het onderdeel gymnastiek. In het begin van de oorlog heeft zij enige tijd in het communistische gemeenschapshuis aan de Bankastraat 131 gewoond.
Groen, Evert, Den Haag 27-1-1893, Bouwarbeider
Woonachtig: Kempnerstraat 27, Oegstgeest
Godsdienst: Geen
Lid: Was voor de oorlog lid van de RSAP, mogelijk eerder of later lid van de CPN.
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Provinciale Staten.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Kandidaat C.P. verkiezing gemeenteraad 1923. Behoort tot de oppositie. Secretaris afdelingen R.S.A.P. en P.A.S. (1937). Bedankt voor R.S.A.P. en wordt lid van Groep van Bolsjewistische Leninisten (1938). Kandidaat Groep van Bolsjewistische Leninisten voor gemeenteraad en Provinciale Staten (1939).
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Oranjehotel, Schoorl, Amersfoort, Haaren, Vught, Buchenwald, Sachsenhausen, Buchenwald, Halberstadt
Overleden: Halberstadt 3-5-1945
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verspreidde Rode October en Tribune. Hij verzorgde onderduikers. Na bevrijding alsnog overleden.
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Politie Inlichtingendienst van Oegstgeest aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Van Gerrevink was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Groen, Florus Hendrikus Engelbertus te (Floor), Arnhem 28-4-1908
Woonachtig: Orteliusstraat 339 I, Amsterdam
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Nachtwaker drukkerij Atalanta (De Tribune) (1933). I.R.H.
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Opmerkingen: Hij stencilde en verspreidde De Waarheid. Hij bood onderdak aan Joodse onderduikers in afwachting van een definitief onderduikadres.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Groen-Gorka, Geertrui Maria Josina (Truus), Amsterdam 5-6-1913, Werkster
Woonachtig: Orteliusstraat 339 I, Amsterdam
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Opmerkingen: Zij stencilde en verspreidde De Waarheid. Zij bood onderdak aan Joodse onderduikers in afwachting van een definitief onderduikadres. Zij zorgde voor valse persoonsbewijzen.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk.
Groen, Jacobus (Koos), Rotterdam 2-10-1917, Bankwerker
Woonachtig: Lavendelstraat 26, Rotterdam
Godsdienst: Rooms Katholiek
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Leider C.P.N.-jeugdwerk in Rotterdam (1938).
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 24-9-1942
Gijzeling: Gearresteerd doordat zijn naam stond vermeld op de Rotterdamse lijst van communistische gijzelaars die in september 1942 gearresteerd moesten worden. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Gevangenschap in: Vught, Haagsche Veer Rotterdam, Amersfoort, Vught, Utrecht, Unna
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Opmerkingen: Hij werd gearresteerd omdat hij lid zou zijn van de NVM.
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst van de Centrale Inlichtingendienst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Opmerkingen: Hij werd in Duitsland te werk gesteld.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Groen, Leonardus, Amsterdam 29-3-1912, Diamantslijper
Woonachtig: Weesperpoortstraat 38 (Wibautstraat), Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Gearresteerd: <8-8-1944
Gevangenschap in: Westerbork, Auschwitz, Groß-Rosen, Buchenwald
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Opmerkingen: Hij verrichtte werkzaamheden voor De Waarheid. Na evacuatie uit Buchenwald na de bevrijding werd hij in het Emma-ziekenhuis in Eindhoven opgenomen.
Groen, Meijer Louis, Amsterdam 25-1-1918, Filmoperateur
Woonachtig: Amstel 12 I, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Gearresteerd: 11-11-1942
Gevangenschap in: Amsterdam, Vught, Auschwitz, Sachsenhausen, Mauthausen
Opmerkingen: Hij werd op het politiebureau ontboden en daar gearresteerd en naar het bureau Joodsche Zaken overgebracht omdat hij geen vaste woon- en verblijfplaats had. Hij werd in de Auschwitz geselecteerd voor het Kommando Bernhard, dat valse dollar- en pond-biljetten moest maken, om de economieën van de geallieerden te ontwrichten.
Groen, Sara, Amsterdam 21-9-1906, Naaister
Woonachtig: Keizersgracht 768, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Gearresteerd: 3-7-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 3-12-1942
Opmerkingen: Ten tijde van arrestatie was zij werkneemster van het bedrijf Hollandia-Kattenburg, dat regenjassen voor onder andere de Wehrmacht produceerde. Zij was betrokken bij de illegale bedrijfscel van de CPN binnen dat bedrijf; de belangrijkste activiteit van de bedrijfscel was het verspreiden en lezen van De Waarheid.
Bij het oprollen van de Nederlandse Volksmilitie in Rotterdam door de Rotterdamse Sicherheitsdienst werd een connectie ontdekt met een groep communisten in het Amsterdamse bedrijf Hollandia-Kattenburg en vervolgens dat De Waarheid daar op vrij grote schaal verspreid werd. De chef van de Rotterdamse Sicherheitsdienst Kriminalrat Herbert Wölk gaf het door aan de centrale Sicherheitsdienst in Den Haag en die deed onder leiding van Albert Barkov een inval, pakte alle Joodse werknemers op en liet een eerder gearresteerde voormalige werkneemster de lezers van De Waarheid onder hen aanwijzen. Ook zij werd aangewezen. Verder werd een groot aantal gezinsleden van de arrestanten van huis opgehaald. De aangewezen lezers werden naar het Oranjehotel overgebracht, waar ze tijdens verhoren mishandeld werden. De overige gearresteerde werknemers en alle gezinsleden gingen rechtstreeks naar Westerbork. Bij de verhoren van de lezers werden aanwijzingen voor sabotage van de kwaliteit van de productie ontdekt. De lezers werden op 26 november ook naar Westerbork overgebracht. Bijna alle opgepakten, inclusief de opgepakte gezinsleden, werden op 30 november naar Auschwitz afgevoerd, waar bijna iedereen op respectievelijk 3 december 1942 en 28 februari 1943 vermoord werd. Slechts een paar opgepakte mensen overleefden de actie. De actie was in de eerste plaats gericht tegen de communistische Nederlandse Volksmilitie, waar overigens slechts een paar werknemers bij betrokken waren. De actie had daarnaast ook een sterk antisemitisch karakter, wat duidelijk blijkt dat ook kleine kinderen vermoord werden. De Duitse actie resulteerde in enige honderden doden.
Groenendijk, K.
Woonachtig: Boerenstraat 72, Den Haag
Groenendijk, Simon (Siem), Reeuwijk 25-1-1905, Metselaar
Woonachtig: Lischbloemstraat 21B, Rotterdam
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 5-2-1943
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Vught, Amersfoort, Dachau
Opmerkingen: Hij liet Samuel Dormits en Cornelis Limburg in zijn woning onderduiken. Hij werd gearresteerd omdat hij lid zou zijn van de NVM.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Groenescheij, Jan, Amsterdam 17-6-1911, Chauffeur
Woonachtig: Orteliuskade 80, Amsterdam
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 9-4-1942
Gevangenschap in: Weteringschans, Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Neuengamme 16-3-1943
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Opmerkingen: Hij verspreidde De Waarheid. Hij werd door de agenten van Politie Mollis en Overeem van het bureau Nieuwe Doelenstraat (Inlichtingendienst) gearresteerd.
Groenestein, Albertus Johannes, Harderwijk 3-3-1896, Onderwijzer
Woonachtig: Oranjekade, Voorschoten
Lid: Was voor de oorlog lid van de RSAP, mogelijk eerder of later lid van de CPN.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Onderwijzer. Communist. Ondertekent Dienstweigeringsmanifest Mobiliseren 1927. Centraal A.O.C. Holland (1932).
Gijzeling: Zijn naam kwam voor op de Haagse lijst van communistische gijzelaars, die in september 1942 gearresteerd moesten worden. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Opmerkingen: Hij is na de oorlog naar Nieuw Zeeland geëmigreerd.
Groeneveld, Jan, Rotterdam 28-2-1909, Melkbezorger
Woonachtig: Gortmolen 17-28, Den Haag
Gearresteerd: 10-6-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort, Vught, Neuengamme, Husum-Schwesing
Opmerkingen: In Vught stond als arrestatiereden vermeld ‘C.P.N.’
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. Groeneveld stond ook op deze lijst.
Groeneveld, Pieter Anske (Piet), Amsterdam 17-6-1906, Kleermaker
Woonachtig: Kribbestraat 12 II, Amsterdam
Verwantschap: Hij huwde na de oorlog met Adriana Kruimink.
Lid: Was voor of tijdens de oorlog bij de sabotage- en spionagegroep Wollweber aangesloten. Was lid van de sabotage- en liquidatiegroep CS6 (Corellistraat 6).
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: I.R.H. district Noord-Holland.
Opmerkingen: Nadat Anton Winterink van de groep Wollweber gearresteerd was, bracht hij diens zendapparatuur in veiligheid. In zijn woning werd De Waarheid gestencild.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Groeneveld-Waldeck, Wilhelmina Helma (Helma), Marburg (Duitsland) 27-1-1906
Woonachtig: Kribbestraat 12 II, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst
Lid: Was voor of tijdens de oorlog bij de sabotage- en spionagegroep Wollweber aangesloten. Was lid van de sabotage- en liquidatiegroep CS6 (Corellistraat 6).
Opmerkingen: Zij vluchtte in 1933 vanwege het antisemitisme In Duitsland naar Nederland. Zij verleende hulp aan onderduikers.
Groenewold, Hilbrand Johannes, Muntendam 29-6-1910
Woonachtig: Bankastraat 131 Den Haag
Opmerkingen: Hij kwam in februari 1941 en mei 1943 in het communistische gemeenschapshuis in de Bankastraat wonen.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem in 1948 als staatsgevaarlijk.
Groenewold, Hinderikus, Musselkanaal 9-9-1919, Bureelambtenaar
Verwantschap: Hij was een broer van Klaas en Klaassiena Groenewold.
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Groenewold, Klaas, Musselkanaal 15-2-1909, Vertegenwoordiger
Woonachtig: Marktkade 97, Musselkanaal
Verwantschap: Hij was een broer van Hinderikus en Klaassiena Groenewold.
Gearresteerd: <8-1943
Overleden: Coesfeld 14-4-1945
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Groenewold, Klaassiena, Musselkanaal 1-12-1911
Verwantschap: Zij was een zuster van Hinderikus en Klaas Groenewold.
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Groenewoudt, Isaac, Amsterdam 20-11-1921, Plakker
Woonachtig: Weesperstraat 84 II, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst
Gearresteerd: 11-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 28-2-1943
Opmerkingen: Ten tijde van arrestatie was hij werknemer van het bedrijf Hollandia-Kattenburg, dat regenjassen voor onder andere de Wehrmacht produceerde. Hij was betrokken bij de illegale bedrijfscel van de CPN binnen dat bedrijf; de belangrijkste activiteit van de bedrijfscel was het verspreiden en lezen van De Waarheid.
Bij het oprollen van de Nederlandse Volksmilitie in Rotterdam door de Rotterdamse Sicherheitsdienst werd een connectie ontdekt met een groep communisten in het Amsterdamse bedrijf Hollandia-Kattenburg en vervolgens dat De Waarheid daar op vrij grote schaal verspreid werd. De chef van de Rotterdamse Sicherheitsdienst Kriminalrat Herbert Wölk gaf het door aan de centrale Sicherheitsdienst in Den Haag en die deed onder leiding van Albert Barkov een inval, pakte alle Joodse werknemers op en liet een eerder gearresteerde voormalige werkneemster de lezers van De Waarheid onder hen aanwijzen. Ook hij werd aangewezen. Verder werd een groot aantal gezinsleden van de arrestanten van huis opgehaald. De aangewezen lezers werden naar het Oranjehotel overgebracht, waar ze tijdens verhoren mishandeld werden. De overige gearresteerde werknemers en alle gezinsleden gingen rechtstreeks naar Westerbork. Bij de verhoren van de lezers werden aanwijzingen voor sabotage van de kwaliteit van de productie ontdekt. De lezers werden op 26 november ook naar Westerbork overgebracht. Bijna alle opgepakten, inclusief de opgepakte gezinsleden, werden op 30 november naar Auschwitz afgevoerd, waar bijna iedereen op respectievelijk 3 december 1942 en 28 februari 1943 vermoord werd. Slechts een paar opgepakte mensen overleefden de actie. De actie was in de eerste plaats gericht tegen de communistische Nederlandse Volksmilitie, waar overigens slechts een paar werknemers bij betrokken waren. De actie had daarnaast ook een sterk antisemitisch karakter, wat duidelijk blijkt dat ook kleine kinderen vermoord werden. De Duitse actie resulteerde in enige honderden doden.
Groenink, Jacobus Theodorus (Theo), Amsterdam 5-6-1909, Taxichauffeur
Woonachtig: 1e Jan van der Heijdenstraat 124 II, Amsterdam
Spanje: Was tijdens de burgeroorlog als vrijwilliger in Spanje.
Opmerkingen: Hij was stateloos. Aan het einde van de oorlog trad hij op basis van zijn verzetsactiviteiten toe tot de Binnenlandse strijdkrachten.
De verzetsman Groenink, die tijdens de oorlog zijn leven voor Nederland waagde, kreeg in 1947 zijn Nederlanderschap terug van partijen als ARP, KVP en VVD, waarvan de voorgangers tijdens de oorlog op grote schaal met de Duitsers gecollaboreerd hadden en daarmee medeplichtig waren aan de massamoord op veel verzetsmensen.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Groenteman, Barend, Amsterdam 27-8-1900, Kapper
Woonachtig: Nieuwe Batavierstraat 9 II, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Hartog en Rebecca Groenteman en Marianna Lopes Cardozo-Groenteman.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Gearresteerd: 22-2-1941
Gevangenschap in: Schoorl, Buchenwald, Mauthausen
Overleden: Mauthausen 6-9-1941
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij werd gearresteerd bij de razzia die de aanleiding voor de Februaristaking vormde.
Groenteman, Hartog, Amsterdam 6-12-1898, Koopman
Woonachtig: Vechtstraat 136, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Barend en Rebecca Groenteman en Marianna Lopes Cardozo-Groenteman.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Gearresteerd: 30-10-1943
Gevangenschap in: Westerbork, Auschwitz
Overleden: Midden Europa 31-3-1944
Opmerkingen: Hij verspreidde De Waarheid.
Holocaust: Hij werd in Westerbork vastgezet zonder dat de politie of Sicherheitsdienst hem in verband met verzetsdaden bracht en vervolgens vermoord in het kader van de holocaust.
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Groenteman, Rebecca (Beppie), Amsterdam 11-8-1905, Gummiplakster
Woonachtig: Blasiusstraat 86 I, Amsterdam
Verwantschap: Zij was zuster broer van Hartog en Barend Groenteman en Marianna Lopes Cardozo-Groenteman. Zij had een relatie met Nathan Dingsdag.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Lid: Was lid of werd gearresteerd vanwege verdenking lid te zijn van de Nederlandse Volks Militie (NVM).
Gearresteerd: 11-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 21-1-1943
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Opmerkingen: Ten tijde van haar arrestatie was zij werkneemster van het bedrijf Hollandia-Kattenburg, dat regenjassen voor onder andere de Wehrmacht produceerde. Zij was betrokken bij de illegale bedrijfscel van de CPN binnen dat bedrijf; de belangrijkste activiteit van de bedrijfscel was het verspreiden en lezen van De Waarheid. In het Oranjehotel moesten Jacob Smeer en Bernard Luza van elkaar gescheiden onder fysieke dwang actieve communisten aanwijzen. Groenteman was een van de aangewezenen, werd naar een onbekende plek overgebracht en op 20 november 1942 opnieuw het Oranjehotel binnengevoerd.
Groep, Gerardus van der (Dirk), Amsterdam 17-6-1922, Metaalbewerker
Woonachtig: Hoogeweg 31 III, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Pieter Johannes Arie van der Groep.
Februaristaking: Was actief betrokken bij de voorbereiding en organisatie van de staking.
Gearresteerd: 21-3-1941
Gevangenschap in: Weteringschans, Keulen, Rheinbach, Ludwigsburg, Hohen Asperg
Overleden: Hohen Asperg 16-6-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verspreidde De Waarheid, was betrokken bij het Solidariteitsfonds en was betrokken bij de sabotagegroep binnen Fokker. Hij werd in het Fokkerproces tegen17 communisten ter dood veroordeeld, maar het vonnis werd omgezet in levenslange gevangenisstraf. Overleden na bevrijding aan in gevangenschap opgelopen tbc.
Groep, Lambertus van der, Amsterdam 21-9-1891
Woonachtig: Brugstraat 61, Eindhoven
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Provinciale Staten.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Districtleider C.P.N. in Brabant en Limburg (1935). Kandidaat Gemeenteraad en Provinciale Staten voor C.P.N. (1935). Voorzitter afdeling C.P.N. (1936). Agent Volksdagblad (1937).
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Haaren, Vught, Sachsenhausen
Verantwoordelijkheid: Hij werd door de Eindhovense Politie Inlichtingendienst aangewezen om vermoord te worden; burgemeester Anton Verdijk was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen en de Duitse opdracht om mensen aan te wijzen in juni 1941 doorspeelde.
Groep, Pieter Johannes Arie van der (Piet), Amsterdam 30-1-1913, Metaalschaver
Woonachtig: Topaasstraat 4, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Gerardus van der Groep.
Opmerkingen: Hij had een stencilmachine in huis. Hij stencilde De Waarheid.
Groesz, Hendrik (Henk), Watergraafsmeer 12-5-1903
Woonachtig: Reaumurstraat 25, Amsterdam
Verwantschap: Hij was de vader van Wouter Groesz.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Groesz, Wouter (Wout)
Woonachtig: Heerlen
Verwantschap: Hij was een zoon van Hendrik Groesz.
Gronden, Abraham Cornelis van der, Dordrecht 24-6-1897
Woonachtig: Maastricht
Verwantschap: Hij was een broer van Gerrit Jan van der Gronden.
Opmerkingen: Hij was lid van een sabotageploeg in Valkenburg. Hij verspreidde illegale lectuur. Hij bracht onderduikers onder. Hij gaf verleende zorg aan onderduikers.
Gronden, Gerrit Jan van der, Dordrecht 13-12-1895, Chauffeur
Woonachtig: Heugemmerweg 49 A, Maastricht
Verwantschap: Hij was een broer van Abraham Cornelis van der Gronden.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 13-1-1942
Gevangenschap in: Maastricht, Arnhem, Oranjehotel, Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Neuengamme 2-1-1943
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verspreidde illegale lectuur. Hij bracht onderduikers onder. Hij gaf verleende zorg aan onderduikers. Hij was koerier tussen de CPN in Maastricht en in de Mijnstreek.
Groningen, Pieter Frederik Willem van, Haarlem 17-8-1902, Metselaar
Woonachtig: Timorstraat 172, Haarlem
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Metselaar. Propagandist C.P. Is ex-dienstweigeraar. In september 1923 ontslagen.
Gearresteerd: <2-1943, vrijgelaten 15-5-1943
Gevangenschap in: Amersfoort, Vught
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Groot, Christiaan de (Pietersen), Numansdorp 18-10-1885, Onderwijzer
Woonachtig: Goudsbloemlaan 132, Den Haag
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Communistische Onderwijskracht (1929). Voorzitter sectie Duinoord afdeling Den Haag der C.P.H. (1929).
Gearresteerd: 9-9-1942, vrijgekomen 19-11-1943
Gijzeling: Gearresteerd doordat zijn naam stond vermeld op de Haagse lijst van communistische gijzelaars die in september 1942 gearresteerd moesten worden. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort, Vught
Opmerkingen: Hij kreeg een oproep om zich bij de Sicherheitsdienst te melden en werd toen door Willi Breitner en Hertlein als gijzelaar gearresteerd.
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst van de Centrale Inlichtingendienst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Groot, Fedde, Leeuwarden 6-3-1920, Melkhandelaar
Woonachtig: Nieuwe Oosterstraat 4, Leeuwarden
|Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 28-5-1941
Gevangenschap in: Leeuwarden, Groningen, Amersfoort, Buchenwald, Dachau, Natzweiler, Neckarelz, Neckargerach, Osterbürken
Was Nacht-und-Nebel-gevangene.
Opmerkingen: Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘Arbeit f. d. KPN’.
Groot, Geert de, Opsterland 11-11-1921, Elektricien
Woonachtig: Borgerstraat 173 III, Amsterdam
Gearresteerd: 24-7-1944
Gevangenschap in: Amersfoort, Menden
Overleden: Menden 5-1-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Opmerkingen: Hij werd op een scheepswerf in Kiel en Menden te werk gesteld. In Kiel plakte hij manifesten op Duitse onderzeeboten en werd daarvoor gearresteerd.
Groot, Heine de, Opsterland 24-2-1894, Grondwerker
Woonachtig: Borgerstraat 171 III, Amsterdam
Groot, Hendrik de, Amsterdam 16-10-1902, Lompenhandelaar
Woonachtig: Kromme Mijdrechtstraat 49, Amsterdam
Gearresteerd: 25-6-1941
Aktion CPN: Stond vermeld op een van de door de Sicherheitsdienst of de lokale Politie Inlichtingendiensten samengestelde lijsten van op 25 juni 1941 te arresteren personen tijdens de Aktion CPN naar aanleiding van de Duitse inval in de Sovjet Unie.
Gevangenschap in: Schoorl, Amersfoort, Vught, Sint-Michielsgestel, Sachsenhausen
Verantwoordelijkheid: Hij werd door commissaris Karel Henri Broekhoff van de Amsterdamse Politie Inlichtingendienst (‘Bureau Falsificaten’) aangewezen om vermoord te worden; burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) was medeverantwoordelijk omdat hij in mei 1940 geen opdracht gaf de gegevens van de Politie Inlichtingendienst te laten vernietigen.
Groot-Brandsma, Helena de, Amsterdam 17-11-1900
Woonachtig: Kromme Mijdrechtstraat 49, Amsterdam
Opmerkingen: Zij werkte vroeg in de oorlog samen met Mathilda Kahlfuss.
Groot, Hendrik Hugo de, Den Haag 28-4-1920, Kruidenier
Woonachtig: Hemsterhuisstraat 33, Den Haag
Gearresteerd: 10-9-1942
Godsdienst: Geen
Gevangenschap in: Oranjehotel, Vught, Neuengamme, Meppen-Versen, Sandbostel
Overleden: Sandbostel 15-4-1945
Opmerkingen: Hij werkte mee aan het illegale blad De Voorbode, wat een communistisch gezind blad dat tussen december 1940 en maart 1942 verscheen en dat aansluiting zocht bij het niet-communistische deel van de bevolking. Hij werd door het Deutsches Obergericht tot opsluiting in een concentratiekamp veroordeeld.
Groot, Hendrikus de, Hilversum 23-1-1910, Onderwijzer
Woonachtig: Bergweg M 41 O, Markelo
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 9-9-1943
Gevangenschap in: Vught, Dachau
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Opmerkingen: In Vught gaf hij op als arrestatiereden ‘Raubüberfall’.
Groot, Hubertus de (Huub), Amsterdam 15-4-1909, Vertegenwoordiger
Woonachtig: 2e Ceramstraat 28 I, Amsterdam
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Groot, Jacobus Johannes de, Zaandam 2-1-1922, Fabrieksarbeider
Woonachtig: Hoogendijk 138, Zaandam
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 12-5-1944
Gevangenschap in: Weteringschans, Amersfoort, Neuengamme, Husum-Schwesing
Overleden: Husum-Schwesing 16-12-1944
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Opmerkingen: Hij werkte samen met Gerrit Bakker. Hij verspreidde De Waarheid, plakte pamfletten op muren en zamelde geld in voor het Solidariteitsfonds.
Groot, Jantje de, Zwaagdijk 1-2-1909
Woonachtig: Padje A 33, Hensbroek
Opmerkingen: Zij bracht onderduikers op adressen onder. Zij verleende hulp aan onderduikers. Zij had onderduikers in huis.
Groot, Johannes de (Joop), Hilversum 8-1-1913, Houder van benzinestation
Woonachtig: Lage Vuursche 64, Baarn
Spanje: Was tijdens de burgeroorlog als vrijwilliger in Spanje.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Communist. Vocht voor Republikeinen in Spanje (1938).
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Opmerkingen: Hij was stateloos.
De verzetsman De Groot, die tijdens de oorlog zijn leven voor Nederland waagde, kreeg pas in 1950 zijn Nederlanderschap terug van partijen als ARP, KVP en VVD, waarvan de voorgangers tijdens de oorlog op grote schaal met de Duitsers gecollaboreerd hadden en daarmee medeplichtig waren aan de massamoord op veel verzetsmensen.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Groot, Johannes (Jan), Wervershoof 22-3-1917
Woonachtig: Celebesstraat 27, Haarlem
Gearresteerd: <3-1943, vrijgekomen 16-7-1943
Gevangenschap in: Vught
Opmerkingen: Hij is naar Spanje vertrokken om zich bij de Internationale Brigade te voegen, maar onderweg hoorde hij dat die ontbonden was. In 1941 was hij medeorganisator van de Februaristaking in Haarlem. Hij werd gearresteerd vanwege het stelen van aardappelen die voor de Wehrmacht bestemd waren.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Groot, Johannes Hendricus de (Jan), Amsterdam 25-3-1899, Kolenwerker
Woonachtig: 3e Wittenburgerdwarsstraat 42 I, Amsterdam
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Letterkundige. S.T.F. landelijk bestuur (1933). Secretaris R.F.B. (1933). Oprichter Rode Arbeiders Weer (1933). Schrijversgroep B.K.V.R. (1936). Kunstenaars Centrum voor Geestelijke Weerbaarheid (1938). Medewerker tijdschrift Fundament.Gijzeling: Zijn naam stond vermeld op de Amsterdamse lijst van communistische gijzelaars die in september 1942 gearresteerd moesten worden. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Groot, Meijer de, Amsterdam 27-3-1908, Aloxeer-technicus
Woonachtig: Henriëtte Ronnerplein 24, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Gearresteerd: 8-11-1941
Gevangenschap in: Theresienstadt
Overleden: Midden Europa 28-2-1945
Opmerkingen: Hij werd gearresteerd door agenten van politie van het bureau Nieuwe Doelstraat (Inlichtingendienst). In 1946 maakte Johannes Gottlieb Crabbendam van Bureau B van het Bureau Nationale Veiligheid (vanaf 1948 Binnenlandse Veiligheidsdienst) opnieuw jacht op hem; hij deed navraag bij alle burgemeesters van Nederland om hem te achterhalen, omdat toen nog onbekend was dat Meijer overleden was.
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. De Groot stond ook op deze lijst ondanks dat hij al vermoord was.
Groot, Rachel de, Amsterdam 7-2-1916
Woonachtig: Amstellaan 97 I, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst
Gearresteerd: 11-11-1942
Gevangenschap in: Oranjehotel, Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 3-12-1942
Opmerkingen: Ten tijde van arrestatie was zij werkneemster van het bedrijf Hollandia-Kattenburg, dat regenjassen voor onder andere de Wehrmacht produceerde. Zij was betrokken bij de illegale bedrijfscel van de CPN binnen dat bedrijf; de belangrijkste activiteit van de bedrijfscel was het verspreiden en lezen van De Waarheid.
Bij het oprollen van de Nederlandse Volksmilitie in Rotterdam door de Rotterdamse Sicherheitsdienst werd een connectie ontdekt met een groep communisten in het Amsterdamse bedrijf Hollandia-Kattenburg en vervolgens dat De Waarheid daar op vrij grote schaal verspreid werd. De chef van de Rotterdamse Sicherheitsdienst Kriminalrat Herbert Wölk gaf het door aan de centrale Sicherheitsdienst in Den Haag en die deed onder leiding van Albert Barkov een inval, pakte alle Joodse werknemers op en liet een eerder gearresteerde voormalige werkneemster de lezers van De Waarheid onder hen aanwijzen. Ook zij werd aangewezen. Verder werd een groot aantal gezinsleden van de arrestanten van huis opgehaald. De aangewezen lezers werden naar het Oranjehotel overgebracht, waar ze tijdens verhoren mishandeld werden. De overige gearresteerde werknemers en alle gezinsleden gingen rechtstreeks naar Westerbork. Bij de verhoren van de lezers werden aanwijzingen voor sabotage van de kwaliteit van de productie ontdekt. De lezers werden op 26 november ook naar Westerbork overgebracht. Bijna alle opgepakten, inclusief de opgepakte gezinsleden, werden op 30 november naar Auschwitz afgevoerd, waar bijna iedereen op respectievelijk 3 december 1942 en 28 februari 1943 vermoord werd. Slechts een paar opgepakte mensen overleefden de actie. De actie was in de eerste plaats gericht tegen de communistische Nederlandse Volksmilitie, waar overigens slechts een paar werknemers bij betrokken waren. De actie had daarnaast ook een sterk antisemitisch karakter, wat duidelijk blijkt dat ook kleine kinderen vermoord werden. De Duitse actie resulteerde in enige honderden doden.
Groot, Rosa de, Antwerpen (België) 31-8-1921
Woonachtig: Amelterweg 4, Gorssel
Verwantschap: Zij was de dochter van Saul en Sazjndla de Groot-Dorzykowska.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Gearresteerd: 15-10-1942
Gevangenschap in: Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 3-11-1942
Holocaust: Zij werd in Westerbork vastgezet zonder dat de politie of Sicherheitsdienst haar in verband met verzetsdaden brachten en vervolgens vermoord in het kader van de holocaust.
Opmerkingen: Zij werd gearresteerd, doordat het onderduikadres van het gezin De Groot werd ontdekt.
Groot, Saul de (Paul), Amsterdam 19-7-1899, Politicus
Woonachtig: Amelterweg 4, Gorssel
Verwantschap: Hij was de vader van Rosa de Groot.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Tweede Kamer.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: C.P.H. Bestuurder R.V.O. (1932). Hoofdredacteur Het Volksdagblad. Kandidaat 2e Kamer voor de C.P.H. (1933). Diamantslijper. Gehuwd met Borzykowski, S. Hoofdredacteur Rode Vaan in België en leider der C.P. België uitgezet en waarschijnlijk vertrokken naar Hanau. Vertegenwoordiger van het P.C.R.V. in het bestuur van het Landelijk Verbond van W.A.C.’s (1929). Spreekt over fractiewerk (Amsterdam 1927). Werklozen-eenheidscongres (Amsterdam 1934). Partijcongres C.P.N. (1935). (2e) Secretaris C.P.N. (1936, 1939). Hoofdredacteur Het Volksdagblad 25 april 1938. Spreekt voor district Rotterdam (1940). C.P.N. kandidaat voor 2e kamerverkiezingen. Voorzitter R.V.O. Kandidaat C.P.N. verkiezingen Tweede Kamer (1937). Spreker op vergadering C.P.N. (Rotterdam 1939).Opmerkingen: Hij was aanwezig bij de vergadering van het CPN-partijbestuur op 15 mei 1940 in het partijkantoor Parlando in de restanten van het Paleis voor Volksvlijt aan het Frederiksplein in Amsterdam (waar nu de Nederlandse bank staat). Daar werd besloten tot de oprichting van een illegale CPN die verzet zou gaan plegen en werd een nieuw partijbestuur bestaande uit Paul de Groot, Jan Dieters en Lou Jansen gevormd die leiding aan het verzet zouden geven. Daarnaast zoo er een reservebestuur komen bestaande uit Jaap Brandenburg, Gerrit van den Bosch en Nico Bergsma voor het geval het eerste gearresteerd zou worden.
Onder andere omdat twee prominente leden, partijleider Louis de Visser en Kees Schalker, niet aanwezig konden zijn, omdat ze door de Nederlandse regering gevangen waren gezet en pas op 15 mei weer vrijgelaten, werd er op 16 mei 1940 in Den Haag bij Toon van der Kroft thuis een bijeenkomst gehouden. Daarbij waren aanwezig: Louis de Visser, Kees Schalker, Paul de Groot, Jaap Brandenburg, Gerrit Kastein, Jan Geluk en Toon van der Kroft. Daarbij werd besloten de legale CPN op te heffen en alleen de illegale CPN te laten voort bestaan en waarbij besloten werd per district aparte organisaties op te richten, die lokaal het verzet gingen organiseren en waarbij instructeurs voor het contact met de landelijke leiding zouden zorgen.
Hij maakte deel uit van het eerste driemanschap dat tot april 1943 de leiding over de landelijke CPN had. In die functie was hij in december 1940 de initiator tot een grote staking tegen de beroerde levensomstandigheden; de staking werd gepland voor 18 februari 1941, maar werd uitgesteld. Na de razzia van 22-23 februari werd de staking omgezet in een staking tegen de Jodenvervolging en is bekend geworden als de Februaristaking. De staking kon een groot succes worden doordat de voorbereiding door Frits Reuter na twee maanden nagenoeg gereed was. (Het NIOD heeft decennialang volgehouden dat de Februaristaking spontaan is uitgebroken, waarbij een opwelling van Piet Nak een rol zou hebben gespeeld. In Archief 77 bij het NIOD, stuk 1107 d.d. 1-4-1941, staat echter: ‘Bei der Vernehmung kommunistischer Spitzenfunktionäre stelle sicher heraus, dass die CPN-Leitung bereits in Januar dieses Jahres bestrebt war, die Voraussetzungen für einen Streik in der werktätige Bevölkerung in Amsterdam zu schaffen.’ Hiermee is duidelijk dat het NIOD wat betreft het ‘spontane’ karakter van de Februaristaking welbewust geschiedvervalsing heeft gepleegd.)
Nadat zijn onderduikadres in Gorssel als Joods onderduiker in oktober werd ontdekt, zag hij kans om in pyjama te ontvluchten, terwijl er op hem geschoten werd. Later kwam aan het licht dat hij de intens gezochte communistische leidsman was. Zijn vrouw en dochter werden wel gearresteerd en in Auschwitz vermoord. In februari 1943 ontkwam hij opnieuw ternauwernood aan arrestatie, waarna hij zich terugtrok en zelfs het contact met de CPN verloor. Na de terugtrekking van Paul de Groot en de arrestatie van Jan Dieters en Lou Jansen, nam het trio Jaap Brandenburg, Jan Postma en Wim Puister de leiding van de illegale CPN over.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Groot-Dorzykowska, Sazjndla de, Lodz (Polen) 23-7-1897
Woonachtig: Amelterweg 4, Gorssel
Verwantschap: Zij was de moeder van Rosa de Groot.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Gearresteerd: 15-10-1942
Gevangenschap in: Westerbork, Auschwitz
Overleden: Auschwitz 3-11-1942
Holocaust: Zij werd in Westerbork vastgezet zonder dat de politie of Sicherheitsdienst haar in verband met verzetsdaden brachten en vervolgens vermoord in het kader van de holocaust.
Opmerkingen: Zij werd gearresteerd, doordat het onderduikadres van het gezin De Groot werd ontdekt.
Groot, Thijs de, Wormerveer 3-8-1903
Woonachtig: Krommenie
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Kandidaat gemeenteraad Krommenie voor de C.P.N. (1935). Voorzitter communistische jeugdvereniging Voorwaarts te Krommenie (1938). Lid centrale commissie jeugdverenigingen (1938). Lid hoofdbestuur N.J.F in 1938.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Groot, Thomas de (Tom), Amsterdam 8-2-1917, Boekdrukker, kunstschilder
Woonachtig: Sumatraplantsoen 70, Amsterdam
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 18-9-1941
Gevangenschap in: Amersfoort, Buchenwald
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Opmerkingen: Hij werd gearresteerd door de agenten van politie Mollis en Van den Berg van de Amsterdamse Politie Inlichtingendienst gevestigd in het bureau Nieuwe Doelenstraat. Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘Besitz einer Pistole’.
Groot, Tjabbo de, Winschoten 11-11-1889, Aannemer
Woonachtig: Bovenburen 175, Winschoten
Godsdienst: Geen
Verkiezingen: Was lid van de Gemeenteraad.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Gemeenteraad voor de C.P.N. (1938).
Gearresteerd: 23-4-1941
Aktion CPN: Hij werd toegevoegd aan de mensen die gearresteerd werden bij de Aktion CPN.
Gevangenschap in: Groningen, Oranjehotel, Amersfoort, Neuengamme, Dachau
Overleden: Dachau 3-9-1942
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij verspreidde Het Noorderlicht en De Waarheid.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Naoorlogse Communistenjacht: Medio juni 1945 werd Gestapo-agent en massamoordenaar Johan Gottlieb Crabbendam aangesteld om een nieuwe jacht op communisten te beginnen; later zou de functie omgezet worden in hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In 1940-41 had hij leiding gegeven aan het opsporen van communisten voor de Gestapo, wat 100 communisten het leven heeft gekost. Verder gaf hij leiding bij het arresteren van de Stijkel-groep (70 doden) en een Geus (een dode). In november 1945 zond hij aan alle burgemeesters van Nederland een lijst toe met namen van ongeveer 450 communisten die hij niet kon traceren; een deel van de lijst met 115 namen is bewaard gebleven. De meesten op de lijst waren vermoord, waarbij een aantal door toedoen van Crabbendam. De anderen hadden langdurig in concentratiekampen gezeten. De bedoeling was een lijst van nog 8000 in leven zijnde communisten op te stellen om ze bij gelegenheid te arresteren en mogelijk alsnog te vermoorden. De huidige inlichtingendienst AIVD is heden ten dage nog steeds trots op massamoordenaar Crabbendam. De Groot stond ook op deze lijst ondanks dat hij al vermoord was.
Groot Roessink, Gerhard, Amsterdam 22-10-1913, Brievenbesteller Amsterdam
Woonachtig: Van Speykstraat 69 I, Amsterdam
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Opmerkingen: Hij verrichtte activiteiten voor De Waarheid.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Grootes, Klaas (Tromp), Zaandam 24-7-1919, Scheepsbouwer
Woonachtig: Hof van Zaenden 1, Zaandam
Grootes-Brouwer, Trijntje (De Wit, Trien), Zaandam 4-11-1920
Woonachtig: Hof van Zaenden 1, Zaandam
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Opmerkingen: Zij verspreidde De Vonk en De Waarheid. Zij bezorgde bonnen bij onderduikers.
Groothedde, Hendrik, Joure 26-3-1910, Fabrieksarbeider
Woonachtig: Textielweg 24, Apeldoorn
Verkiezingen: Was kandidaat voor de Gemeenteraad.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Arbeider. Kandidaat gemeenteraad voor de C.P.N. (1931).
Gearresteerd: 18-9-1942, vrijgelaten 22-9-1943
Gijzeling: Zijn naam stond vermeld op de Arnhemse lijst van communistische gijzelaars die in september 1942 gearresteerd moesten worden, ondanks dat hij al eerder gearresteerd was. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Gevangenschap in: Amersfoort, Vught
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst van de Centrale Inlichtingendienst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Groothuis, Johannes (Jan), Hengelo 23-1-1909, Gereedschapsmaker
Woonachtig: Beukweg 113, Hengelo
Lid: Was lid van de Hazemeijer-groep die deels door de Nederlandse Volks Militie werd aangestuurd.
Gearresteerd: 1-12-1942
Gevangenschap in: Weteringschans, Arnhem, Vught, Gansstraat Utrecht
Overleden: Utrecht 24-9-1943 Gefusilleerd
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij maakte deel uit van de Hazemeijer-groep in Hengelo onder leiding van Harry van Genugten, die nauw met de NVM samenwerkte. De groep pleegde aanslagen op spoorlijnen naar Duitsland, waarlangs militaire goederen naar Duitsland werden gebracht; Cornelis van der Kraats was nauw bij deze bomaanslagen betrokken. Hij was zelf ook betrokken bij de bomaanslag op een spoorlijn.
Groothuis, Johannes Hermanus Antonius, Deventer 11-8-1910
Woonachtig: Deventer
Verwantschap: Hij was een pleegzoon van Antonie Bannink.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Grouw, Hendrik la, Amsterdam 24-12-1913, Winkelbediende
Woonachtig: Czaar Peterstraat 108 II achter, Amsterdam
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Districtsbestuur V.V.S.U. (1936).Gijzeling: Zijn naam stond vermeld op de Amsterdamse lijst van communistische gijzelaars die in september 1942 gearresteerd moesten worden, ondanks dat hij al eerder gearresteerd was. De lijst was door de Sicherheitsdienst samengesteld op basis van de lijst van de Centrale Inlichtingendienst die in 1936 en 1939 door de Nederlandse regering aan de Gestapo in Berlijn werd overhandigd.
Grünberg, Manfred (Hendrik Manfred van der Graaf), Keulen (Duitsland) 12-2-1923, Kantoorbediende
Woonachtig: Johan van Soestdijkstraat 2 A / Kromme Mijdrechtstraat, Diemen / Amsterdam
Verwantschap: Hij was een broer van Marga Grünberg.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Opmerkingen: Hij vluchtte in 1934 naar Nederland. Hij had de Duitse nationaliteit. Hij verspreidde De Waarheid. Hij zette een vluchtlijn op, waarvan vooral Joden gebruik hebben gemaakt.
Grünberg, Marga, Keulen (Duitsland) 11-8-1924
Woonachtig: Johan van Soestdijkstraat 2 A / Kromme Mijdrechtstraat, Diemen / Amsterdam
Verwantschap: Zij was een zuster van Manfred Grünberg.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Opmerkingen: Zij vluchtte in 1934 naar Nederland. Zij had de Duitse nationaliteit.
Grünebaum, Alfred (Freddie), Den Haag 5-2-1905, Boekhandelaar
Woonachtig: Roelofsstraat 24, Den Haag
Verwantschap: Hij was een broer van Charlotte Helene Grünebaum.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Beheerder communistische boekhandel De Vonk. Communist. Een van de leiders van Intellectuelen van Nederland tegen Oorlog en Fascisme. Communistisch propagandist. Partijcongres C.P.N. (1935). Bestuur N.R.H. en districtsbestuur C.P.N. (1937).
Gearresteerd: 4-3-1943
Gevangenschap in: Westerbork
Overleden: Sobibor 2-7-1943
Holocaust: Hij werd in Westerbork vastgezet zonder dat de politie of Sicherheitsdienst hem in verband met verzetsdaden bracht en vervolgens vermoord in het kader van de holocaust.
Opmerkingen: Hij was voor de oorlog beheerder van de communistische boekhandel De Vonk.
Grünebaum, Charlotte Helene (Lotty), Den Haag 14-11-1912
Woonachtig: Surinamestraat 42, Den Haag
Verwantschap: Zij was een zuster van Alfred Grünebaum.
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Godsdienst: Nederlands Israëlitisch
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Zuster van Alfred Communiste.
Gearresteerd: 10-12-1942
Gevangenschap in: Westerbork, Auschwitz
Holocaust: Zij werd in Westerbork vastgezet zonder dat de politie of Sicherheitsdienst haar in verband met verzetsdaden bracht en vervolgens vermoord in het kader van de holocaust.
Opmerkingen: Zij had niet de Nederlandse nationaliteit.
Grushaber, Jochem, Amsterdam 8-11-1888, Broodbakker
Woonachtig: Lepelstraat 82, Amsterdam
Opmerkingen: Hij werd samen met Cornelis Petrus Sibum op 15 februari 1941 aangehouden omdat hij intekenlijsten met protest tegen ‘lage lonen en steunen, NSB-terreur en Jodenprogroms’, terwijl van de overheid toestemming wordt geëist voor het houden van een vergadering over deze punten; op het politiebureau werd hij weer heengezonden, terwijl de lijsten naar het hoofdbureau werden doorgezonden. (De lijsten hadden waarschijnlijk te maken met de Februaristaking die oorspronkelijk voor 18 februari was gepland.)
Guermonprez, Georges Charles, Kortrijk (België) 26-5-1885, Ingenieur
Woonachtig: Kerkstraat 12, Sliedrecht
Verwantschap: Hij was de vader van Paul Gustave Sidonie Guermonprez.
Godsdienst: Geen
Gearresteerd: 16-5-1944, vrijgekomen 19-9-1944
Gevangenschap in: Haagsche Veer Rotterdam, Vught, Amersfoort
Opmerkingen: In Amersfoort stond als arrestatiereden vermeld ‘Geisel’.
Guermonprez, Paul Gustave Sidonie, Gent (België) 28-12-1908, Leraar kunstacademie
Woonachtig: Esschenlaan 3, Voorschoten
Verwantschap: Hij was een zoon van Georges Charles Guermonprez.
Gearresteerd: Eerste arrestatie 5-1942, ontsnapt medio 1943, tweede arrestatie 31-12-1943
Gevangenschap in: Sint-Michielsgestel, Oranjehotel
Overleden: Overveen 10-6-1944 Gefusilleerd
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij deed mee aan de overval op het distributiekantoor in de Borgerstraat in Amsterdam, sabotageacties op een pyrotechnische fabriek in Leiden en de Electro Zuur- en Waterstoffabriek aan de Amsterdamse Distelweg en de overval op het Huis van bewaring aan de Weteringschans in Amsterdam.
Guilonard, Valentine Elisabeth (Thea Beerens, Tineke), Rotterdam 21-5-1922
Woonachtig: Mr. Bardeslaan 10, Nieuwer Amstel
Lid: Was lid van de sabotage- en liquidatiegroep CS6 (Corellistraat 6).
Gearresteerd: 22-6-1943
Gevangenschap in: Vught, Ravensbrück, Reichenbach, Sachsenhausen, Reichenbach, Sportschüle, Salzwedel
Opmerkingen: Zij zorgde voor onderduikadressen, bonkaarten en valse persoonsbewijzen. Zij was koerierster voor Johannes Michaël Hendrik van Mierlo.
Guit, Gerrit, Scheveningen 13-6-1911, Schoolknecht
Woonachtig: Wieringschestraat 162, Den Haag
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Gearresteerd: 11-6-1941
Infiltratie: Gearresteerd ten gevolge van de sinds 1923 voor de Haagse Politie Inlichtingendienst werkende infiltrant Johannes Hubertus van Soolingen, die door burgemeester De Monchy in mei 1940 opnieuw de CPN werd ingestuurd.
Gevangenschap in: Oranjehotel, Amersfoort, Buchenwald, Groß-Rosen, Dachau
Overleden: Dachau 24-9-1942
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Nationale Eerelijst: Stond daarop opgenomen als gevallene in het verzet.
Opmerkingen: Hij meldde in Buchenwald als arrestatiereden ‘Verbr. Komm. Zeitungen’.
Verantwoordelijkheid: De ministers van Justitie Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de moord, omdat ze opdracht hebben gegeven dat de Politie Inlichtingendiensten tijdens de bezetting voor de bezetter moesten blijven door werken; burgemeester De Monchy (Liberaal) is medeverantwoordelijk omdat hij op 15 mei 1940 opdracht aan de Haagse Politie Inlichtingendienst gaf om voor de bezetter communisten te blijven opsporen; het latere hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst is medeverantwoordelijk omdat hij in nauwe samenwerking met de Sicherheitsdienst leiding gaf aan de opsporing van communisten.
Guit-Toet, Johanna Jacoba, Den Haag 11-8-1916
Woonachtig: Wieringschestraat 162 / Christiaan Bruningstraat 3A, Den Haag
Verwantschap: Zij was een zuster van Zier Toet en een schoonzuster van Cornelis de Niet.
Godsdienst: Nederlands Hervormd
Opmerkingen: Zij hertrouwde in 1943 met Pieter Frederik Sablerolle.
Guldemond, Cornelis, Amsterdam 24-9-1900, Regenjasplakker
Woonachtig: Tolstraat 134 II, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een zoon van Magdalena Vierveijzer-Zegerius en een broer van Johannes Guldemond. Hij is vlak voor de oorlog gescheiden van Johanna Jacoba de Veij en na de oorlog gehuwd met Anna Cohen.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Guldemond, Johannes (Jo), Amsterdam 21-12-1901, Metaalbewerker
Woonachtig: Tolstraat 134 II, Amsterdam
Verwantschap: Hij was een zoon van Magdalena Vierveijzer-Zegerius en een broer van Cornelis Guldemond.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Communist. Augustus 1925 bestuurslid federatie Zuid-Holland van de Zaaier.
Gearresteerd: eerste arrestatie 6-1940, vrijgekomen 6-1940, tweede arrestatie 10-1-1945
Gevangenschap in: Weteringschans, Amersfoort, Neuengamme
Overleden: Cap Arcona 3-5-1945
Eerelijst CPN: Werd voorgedragen voor het CPN Eereboek voor omgekomen communisten.
Opmerkingen: Eerste arrestatie was ten gevolge van informatie die voor de oorlog door Nederlandse Inlichtingendiensten aan de Duitse Gestapo werd verstrekt. Hij werd de tweede keer gearresteerd toen hij met een aantal exemplaren van De Waarheid op zak de werkplaats van schoenmaker Antoon Elferink binnen stapte, toen de Sicherheitsdienst daar aanwezig was vanwege een actie tegen zwarte handel. Beiden werden gearresteerd en zijn om het leven gekomen.
Verantwoordelijkheid: Zijn vermelding op de lijst van de Centrale Inlichtingendienst is vrijwel zeker van invloed geweest op zijn arrestatie en / of lot gedurende zijn gevangenschap. De ministers van Justitie Van Schaik (Katholiek), Goseling (Katholiek) en Gerbrandy (Antirevolutionair) zijn medeverantwoordelijk voor de ondergane wreedheden in gevangenschap, omdat ze de lijst aan de Gestapo in Berlijn ter beschikking hebben gesteld en de Amsterdamse burgemeester De Vlugt (Antirevolutionair) en Broekhoff van de Amsterdams Politie Inlichtingendienst voor de overhandiging aan Heinrich Müller (moordenaar van vier miljoen mensen, waarbij 75.000 Amsterdamse Joden) van de Gestapo.
Guldemond-Holtmans, Roelofje Antje (Roel), Amsterdam 30-7-1904
Woonachtig: Tolstraat 134 II, Amsterdam
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk.
Guleij, Abraham Lucas, Leiden 3-10-1913
Woonachtig: Uiterstegracht 54B, Leiden
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Comité van actie tegen de Vlootwet (1940).
Gulik, Gerarda Mathilda van (Rademakers, Grada), Den Haag 2-9-1909
Woonachtig: Nieuwe Haven 432, Den Haag
Verwantschap: Zij was een zuster van Cornelis Rademakers.
Godsdienst: Rooms Katholiek
Opmerkingen: Zij was de niet erkende dochter van de ouders (dus zuster) van Cornelis Rademakers: Cornelis Rademakers en zijn echtgenote Mathilda Petronella van Gulik. Zij gebruikte de achternaam Rademakers. Zij stond in contact met Pieter Wapperom. Zij verspreidde een tiental exemplaren van De Vonk. Zij zat bij haar moeder ondergedoken.
Gundermann, Marianne (Johanna Rudolph), Crimitschau (Duitsland) 20-8-1902, Redactrice
Woonachtig: Cornelis Trooststraat 34 III, Amsterdam
Afkomst: Van Joodse afkomst.
Lid: Was voor of tijdens de oorlog bij de sabotage- en spionagegroep Wollweber aangesloten.
Gearresteerd: 23-4-1943
Gevangenschap in: Oranjehotel, Düsseldorf-Derendorf, Auschwitz, Ravensbrück
Opmerkingen: Zij was stateloos. Zij was binnen de groep Wollweber assiatente van Eugen Schwebinghaus. Zij luisterde in Amsterdam naar buitenlandse zenders om interessante berichten in de illegale krantjes te publiceren. Zij werd gearresteerd toen zij bij Eugen Schwebinghaus aanbelde toen die door Otto Lange van de Haagse Sicherheitsdienst gerresteerd werd in het kader van de Amsterdamse actie van het Sonderkommando Munt dat zich richtte op de groep Wollweber met zijn geheime zenders. Zij werd tijdens verhoren door Otto Lange gefolterd. Naar aanleiding van de verhoren zei Otto Lange over haar: ‘Als Jüdin und verstockte Anhängerin der kommunistische Weltrevolution verweigerte sie zunächst jede Aussage’ en later: ‘Ihre Angaben erscheinen in jeder Beziehung unglaubwürdig’. Zij werd in april 1945 door het Zweedse Rode Kruis vanuit Ravensbrück door het oorlogsgebied in Duitsland via Denemarken naar Malmö in Zweden geëvacueerd.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden haar toen als staatsgevaarlijk.
Gunther, Frederik Hendrik (Frits), Amsterdam 29-5-1912, Magazijnbediende
Woonachtig: Joan Melchior Kemperstraat 122, Amsterdam
Spanje: Was tijdens de burgeroorlog als vrijwilliger in Spanje.
Lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst: Dient in Internationale Brigade Spanje (1937).
Onderscheiding: Verzetsherdenkingskruis.
Opmerkingen: Hij was stateloos. Hij verspreidde De Waarheid en was betrokken bij een overval op een opslagplaats voor voedsel.
De verzetsman Gunther, die tijdens de oorlog zijn leven voor Nederland waagde, kreeg in 1947 zijn Nederlanderschap terug van partijen als ARP, KVP en VVD, waarvan de voorgangers tijdens de oorlog op grote schaal met de Duitsers gecollaboreerd hadden en daarmee medeplichtig waren aan de massamoord op veel verzetsmensen.
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Gyenes, Vincze, Salgótarján (Hongarije) 17-11-1907, Mijnwerker
Woonachtig: Hoensbroek
Gearresteerd: 12-2-1941, vrijgekomen 8-1941
Naoorlogse Communistenjacht: Voormalige Gestapo-medewerkers die tijdens de oorlog de dood van grote aantallen communisten veroorzaakten en na de oorlog in dienst van de Binnenlandse Veiligheidsdienst traden, registreerden hem toen als staatsgevaarlijk.
Opmerkingen: Gearresteerd ten gevolge van informatie die voor de oorlog door Nederlandse Inlichtingendiensten aan de Duitse Gestapo werd verstrekt.